Stealing ahead of time
by Peter A. Coclanis
( မေန႔က စထရိတ္တိုင္းမ္ထဲက ေဆာင္းပါးပါ၊ ၿပဳံးရတယ္။ အေမရိကန္ေတြ လည္း သူးခိုးေတြပဲဆိုကာကို အေမရိကန္ ပညာရွင္ေတြကပဲ သုေတသန လုပ္ၿပီးေရးၾကတာ။ )
လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္က တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ေရာက္ၿပီး ပီကင္းတကၠသုိလ္ထဲ မွာ ေဟာေျပာပြဲတစ္ခု ေဟာေျပာခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲ ၿပီးတဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္ပါေမာကၡေတြက သူတုိ႔ ယဥ္ေက်းမႈအရ ညစာစားပြဲ ဧည့္ခံေပးခဲ့ပါ တယ္။ ေမာက္တုိင္း (Moutai) သုံးေလးခြက္ေလာက္ ဝင္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ အေနာက္တုိင္း စီးပြားေရးမဂၢဇင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္ ဖတ္ခဲ့ရတဲ့ ေဆာင္းပါး အေၾကာင္း သူတုိ႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကည့္မိတယ္။ ေဆာင္းပါးမွာ ေဖာ္ျပထားတာက တ႐ုတ္ျပည္ထဲမွာ သုံးေနတဲ့ နည္းပညာဆုိင္ရာ (၇၅) ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ ခုိးယူ ထားတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။ ဒါကုိ ကြ်န္ေတာ္က ေျပာျပေတာ့ ပါေမာကၡေတြအားလုံး သေဘာမတူသလုိလုိ ေခါင္းေတြ ရမ္းၾကတယ္။ သူတုိ႔ထဲက တစ္ေယာက္က ထၿပီး “ဒါကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ လုံးဝ သေဘာ မတူပါဘူး။ သူတုိ႔ သတင္းစာေတြ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ သိပ္ နည္းလြန္းေနပါတယ္” တဲ့။
သူေျပာလုိက္တဲ့ စကားက ကြ်န္ေတာ့္ ေခါင္းထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စြဲ ထင္ေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က ေဆာ့(ဖ္)ဝဲယား ခုိးယူမႈ၊ နည္းပညာရပ္ေတြ ခုိးယူမႈ၊ ဆုိက္ဘာခ႐ုိင္း(မ္) စတဲ့ သတင္းေတြကလည္း အၿမဲလုိလုိ ဖက္ေန ၾကရတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
Bloomberg Business Week မွာ မႏွစ္က စာလုံးမည္းႀကီးနဲ႔ကုိ ခ်ဲ႕လင္း လုပ္ထားတာ ေတြ႔လုိက္ရပါတယ္။ “ေဟ့ တ႐ုတ္၊ ငါတုိ႔ နည္းပညာေတြ ခုိးတာရပ္” တဲ့။ (Hey China! Stop stealing our stuff). အေမရိကန္ရဲ႕ ေနာက္ဆုံး ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလမွာတုန္းကေတာင္ သတင္း အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ ခုိးယူတာ ခံလုိက္ရတယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ဖတ္လုိက္ရ ပါေသးတယ္။
အခု လတ္တေလာ အခ်ိန္အထိပဲ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ နည္းပညာ ခုိးယူမႈေတြဟာ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ေက်ာ္ေနဆဲဆုိတာ သိရပါတယ္။ စီးပြားေရး ေလ့လာ သုံး သပ္ သူေတြအားလုံး သေဘာတူထားတာက ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြ အားလုံးမွာ ဒီ နည္းပညာခုိးယူမႈဟာ အႀကီးမားဆုံး ျပႆနာဆုိတာနဲ႔ မဖြံ႔ၿဖိဳးေသး တဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ ဒီျပႆနာက ပုိလုိ႔ေတာင္ ႀကီးက်ယ္ေသးတယ္ ဆိုတာပါပဲ။
တ႐ုတ္ျပည္ကုိယ္တုိင္လည္း ဒီျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖုိ႔ အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေနတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီျပႆနာက ခ်က္ခ်င္းေတာ့ ေျပလည္သြားဦး မယ့္ သေဘာ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။
ဒါတင္ မကဘူး။ နည္းပညာ ခုိးယူမႈအေၾကာင္းသာ ေျပာၾကစတမ္းဆုိရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံေတြလည္း ခုိးယူခဲ့ၾကတာပဲ။ ဒီအထဲမွာ အေမရိကလည္း ပါတယ္ လုိ႔ တ႐ုတ္စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ခြန္းတုန္႔ျပန္ လာခဲ့ၾကပါတယ္။
ကမၻာ့ပညာရွင္ေတြထဲမွာ မစၥတာ ေဒးဗစ္ ေဂ်၊ ဂ်ရမီး (Mr. David J. Jeremy) နဲ႔ မစၥတာ ဒုိရန္ဘင္အတာ (Mr. Doron Ben. Atar) ဆုိရင္ အထင္ကရ အရွိဆုံးေတြပါ။ သူတုိ႔က ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ စီးပြားေရး တည္ေဆာက္ ယူေနစဥ္မွာ စက္မႈဆုိင္ရာ နည္းပညာေတြ ခုိးယူတဲ့အထဲမွာ အေမရိကန္ေတြဟာ လက္အသြတ္ဆုံး ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။
သကၠရာဇ္ (၁၇၈၀) နဲ႔ (၁၈၂၀) ခုႏွစ္ေတြ ၾကားမွာ နည္းပညာ ခုိးယူမႈကုိ အေမရိကန္ေတြက လက္ရဲဇက္ရဲကုိ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စက္မႈ စီးပြားေရးနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ နည္းပညာေတြပါ။ သူတုိ႔ ခုိးယူခဲ့တာက အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ျဖစ္ေနတဲ့ ၿဗိတိန္စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကပါ။
အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ့ နည္းပညာ ခုိးယူမႈကုိ ဘယ္သူကမွ အေရးတယူ လုပ္မေနၾကပါဘူး။ အေရးတယူ မလုပ္တဲ့အျပင္ " ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တုိးျမွင့္ေရး " ၊ " အသုံးခ် နည္းပညာမ်ားကုိ လက္ဆင့္ကမ္းေရး " လုိ႔ေတာင္ ဆုိခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ အဲ့ဒီအထဲမွာ အေမရိကန္ အစုိးရေတာင္ ပါပါေသး တယ္။
တုိးတတ္ျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ လုပ္ေဆာင္ပုံေတြကလည္း ပုံစံ အမ်ိဳးအမ်ိဳး ရွိႏုိင္ပါတယ္။ စက္မႈဆုိင္ရာ နည္းပညာေတြ ခုိးယူမႈ၊ အစီ အစဥ္ေတြ ကုိ ခုိးယူမႈ၊ အျခားႏုိင္ငံရဲ႕ ေမာ္ဒယ္ေတြလုိ ကုိယ့္ျပည္တြင္းထဲ ခုိးယူမႈ စတာေတြပါ။
ထိပ္တန္းေအးဂ်င့္ေတြကုိ ငွါးရမ္း၊ ေငြေၾကးမက္လုံးေတြ ေပးၿပီး တီထြင္ဖန္ တီးရွင္ ပညာတတ္ေတြ အေမရိကထဲ ခုိဝင္လာေအာင္ ျဖားေယာင္းမႈေတြ လည္း ရွိခဲ့တာပါပဲ။
ဘ႑ာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း အဂၤလန္ဘဏ္ေတြထဲ ခုိးဝင္ေလ့လာၿပီး သူတုိ႔ ေငြေၾကးလည္ပတ္ပုံ စနစ္ေတြကုိ ခုိးယူခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေတြ စာရင္း ခ်ျပရရင္ ေျပာမဆုံးေပါင္ ေတာသုံးေထာင္ပါပဲ။ အဲ့ဒီအထဲမွာ အထင္ကရ ႏုိင္ ငံေရးသမားႀကီးေတြလည္း တစ္ပုံတစ္ပင္ပဲ။
စက္မႈဆုိင္ရာ နည္းပညာ ခုိးယူမႈကုိ အားေပးခဲ့သူေတြထဲမွာ ဘင္ဂ်မင္ ဖရင္ ကလင္ (Benjamin Franklin)၊ အဲလက္ဇန္းဒါး ဟာမစ္တန္ (Alexander Hamiton)၊ တင့္(ခ်္) ေကာက္(က္စ္) (Tench Corx) နဲ႔ ဂြ်န္ အဒမ္ (John Adans) တုိ႔ေတာင္ ပါဝင္ပါတယ္။ သူ႔ေခတ္နဲ႔ သူ႔အခါမုိ႔ သူတုိ႔ ဒီလုိ အားေပး တာကုိ အျပစ္ရွိတယ္လုိ႔ မထင္ၾကသလုိ စိတ္ဝင္စားစရာ ကိစၥလုိ႔လည္း မထင္ၾကပါဘူး။
စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတာက ဒါကုိ လက္မခံႏုိင္ခဲ့တဲ့ ေသာမက္ ဂ်က္ဖာဆင္ လုိ လူမ်ိဳးပါ။
မစၥတာ ဘင္ အတာက ဒါကုိ ထပ္ၿပီး ရွင္းျပျပန္ပါတယ္။ ေသာမက္ ဂ်က္ဖာဆင္ လုိ ပုဂၢဳိလ္ေတာင္ နည္းပညာရပ္ဆုိင္ရာ ခုိးယူမႈနဲ႔ လုံးဝ ကင္းရွင္းတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဝတ္အထည္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Richard Arkwright ရဲ႕ နည္းပညာေတြကုိ (၁၇၈၀) ခုေတြမွာ ျပင္သစ္ သံအမတ္ အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္စဥ္က ခုိးယူခဲ့ပါတယ္လုိ႔ ေထာက္ျပတယ္။
ပညာရပ္ဆုိင္ရာ မူပုိင္ခြင့္ေတြအေၾကာင္း ေျပာရင္ (၁၈) ရာစု ေႏွာင္းပုိင္း၊ (၁၉) ရာစု ဦးပုိင္းနဲ႔ ဒီေန႔ေခတ္က လုံးဝကုိ ျခားနားေနပါၿပီ။ (၁၈) (၁၉) ရာစုေတြတုန္းက ဒီမူပုိင္ခြင့္ေတြ ရွိလာဖုိ႔ စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္စပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ အျပည္အျပည္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေတြအထိ ဒီမူပုိင္ခြင့္ေတြကုိ လက္ခံက်င့္သုံး လာေနၾကပါၿပီ။
ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ကိုယ္က်င့္တရား ေကာင္းလွၿပီလုိ႔ ထင္ၿပီး တ႐ုတ္ကုိ သူခုိး ႐ုိးေနမဲ့အစား ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အေမရိကန္ေတြလည္း “ ဒီလုိ ပညာရပ္ဆုိင္ရာေတြ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြဆီက မခုိးယူခဲ့ဘူးဆုိရင္ ဒီေန႔ ရွိေနတဲ့ စီးပြားေရးပါဝါကုိ ရႏုိင္ဖုိ႔ မလြယ္ဘူး” ဆိုတာကို အမွတ္ရပါလုိ႔ သတိေပးထား ခဲ့ျပန္ပါတယ္။
အထူးျခားဆုံးကေတာ့ ဆင္ျမဴရယ္ စလိတ္တာ (Samuel Slater) ပါပဲ။ သူ အေမရိကန္ထဲကုိ ခုိဝင္ေနထိုင္လာခဲ့ေတာ့ သူနဲ႔အတူ Arkwright ရဲ႕ စီးပြားေရး အေျခခံမူေတြပါ ယူလာခဲ့တယ္။
သူ႔ကုိ အေမရိကန္ေတြက အေမရိကန္ စက္မႈစီးပြားေရးေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ ဖခင္ (Father of the American Industrial revolution) လုိ႔ ေခၚၿပီး ၿဗိတိန္မွာေတာ့ သူ႔နာမည္က သစၥာေဖာက္ စလိတ္တာ ( Traitor Slater) တဲ့။
The writer is Albert R. Newsome distinguished professor of history and Global Research Institute director at University of North Carolina-Chapel Hill.
