ဒီေဆာင္းပါးေလး ဖတ္ရင္းနဲ႔ စကားထစ္တတ္တဲ့ ကုိရင္ႀကီးကုိ ဆရာေတာ္က ဆားအငံ၊ အေပါ့ ေမးတယ္ဆုိတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေလးကုိ သတိရမိတယ္။ ဆရာေတာ္က ပါးစပ္ထဲမွာ ကြမ္းေတြနဲ႔ဆုိေတာ့ ကုိယ္တုိင္ျမည္းၾကည့္လုိ႔ မရဘူး။ ဒါနဲ႔ ကုိရင္ႀကီးကုိ ေမးရတာပါ။
ကုိရင္ႀကီးက စကားထစ္ေတာ့ “ခပ္… ခပ္… ခပ္”။
ဆရာေတာ္က ဆားေတြ ထပ္ခပ္တာေပါ့။
ကုိရင္ႀကီး ထပ္ေျပာတာက “ခပ္ငန္ငန္ပါဘုရား” တဲ့။
စားလုိ႔ မရေလာက္ေတာ့ဘူးေပါ့ေလ။
ကေလးေတြ စကားထစ္တဲ့ေနရာမွာ စကားလုံး ထစ္ေနတာ၊ ေျပာမယ့္စကား တစ္ဝက္မွာ ထစ္ေနတာ၊ ဘာစကားသံမွ ထြက္မလာတာ ရွိတတ္ပါတယ္။ စကားကုိ ႀကိဳးစားပမ္းစား ေျပာရာမွာ မ်က္ႏွာစတဲ့ အမူအယာေတြလည္း ေျပာင္းလဲေနတတ္ပါသတဲ့။ စကားေျပာတတ္စ ကေလးေတြ ထစ္တာမ်ိဳးကေတာ့ ကေလးအမ်ားစုမွာ ျဖစ္တတ္ၿပီး ၾကာရင္ ေပ်ာက္သြားတတ္တဲ့ သေဘာ ရွိပါတယ္။
စကားထစ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ေလးခု ရွိႏုိင္ပါတယ္။
၁။ မ်ိဳး႐ုိးဗီဇ
၂။ အာ႐ုံေၾကာဆုိင္ရာ အလုပ္လုပ္မႈ ပုံမမွန္ျခင္း
၃။ ကေလးႀကီးထြားစအခ်ိန္
၄။ မိသားစုဖိအားေပးျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
စကားထစ္တတ္တဲ့ ကေလးေတြထဲမွာ (၆၀) ရာခုိင္ႏႈန္းကေတာ့ မ်ိဳး႐ုိးနဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္။ အ႐ုံေၾကာဆုိင္ရာ ပညာရွင္ေတြ ေတြ႔ရွိခ်က္အရ စကားထစ္တတ္သူေတြရဲ႕ အာ႐ုံေၾကာ အလုပ္လုပ္မႈေတြဟာ တစ္ျခားသူေတြနဲ႔ မတူကြဲျပားေနတတ္ပါတယ္။
ကေလးေတြရဲ႕စကား၊ ဘာသာကြဲစကားေတြကုိ ေျပာဖုိ႔ ႀကိဳးစားခုိက္မွာလည္း ဒီလုိ ထစ္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။
ေတြ႔ဖူးတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ဆုိရင္ သုံးႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္အထိ ဘာစကားမွ မေျပာႏုိင္ေသးဘူး။ မိဘေတြက ႏွစ္ေယာက္စလုံး ျမန္မာေတြပါ။ အဘုိးအဘြားေတြက ထုိင္းမွာဆုိေတာ့ အဲ့ဒီကေလးက ထုိင္းမွာေနစဥ္ ထုိင္းစကားေတြလည္း ၾကားေနရ၊ အိမ္မွာ ျမန္မာစကားေတြလည္း ၾကားေနရ၊ မူႀကိဳကုိ သြားျပန္ေတာ့ တ႐ုတ္၊ အဂၤလိပ္စာေတြလည္း ၾကားရ၊ ဘာသာစကားေလးမ်ိဳးၾကားမွာ ဘာေျပာရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနရွာတာေပါ့။ ေျပာမယ္ေျပာေတာ့လည္း သုံးဘာသာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေအာင္ ေျပာႏုိင္သြားတယ္။
မိသားစုက အေလာတႀကီးနဲ႔ ကေလးကုိ အတင္း သင္ေပးေနရင္လည္း စကားထစ္တတ္ ျပန္ပါသတဲ့။ ကေလးငါးရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ကေတာ့ အသက္ငါးႏွစ္မွာ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ ဒီအေတြ႔အႀကံဳမ်ိဳး ရွိလာႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ စကားထစ္တာ ေျခာက္လထက္ေက်ာ္ၿပီးဆိုရင္ေတာ့ နည္းနည္း စုိးရိမ္စရာပါ။ ဒီကေလးေတြထဲက ေလးပုံတစ္ပုံဟာ လူႀကီးျဖစ္သည္အထိ ထစ္သြားတတ္ပါတယ္။ စကားထစ္ေနတဲ့ ကေလးေတြကုိ ကူညီႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ေဆာင္းပါးရွင္က နည္းလမ္း (၇) ခ်က္ ထုတ္ေပးပါတယ္။
၁။ ကေလးနဲ႔ စကားေျပာတဲ့အခါ ေျဖးေျဖးပဲ ေျပာရမယ္၊ ရပ္နားၿပီး ေျပာရမယ္။ သူေျပာၿပီးတဲ့ေနာက္ မိမိက ျပန္မေျပာမီ စကၠန္႔ အနည္းငယ္ ရပ္ထားေပးရမယ္။ ကုိယ္က ေအးေအးေဆးေဆး ေျပာေပးျခင္းဟာ “ေျဖးေျဖးေျပာ၊ ဘာျဖစ္လုိ႔ ေလာေနတာလဲ” ဆုိတဲ့ စကားေတြထက္ အမ်ားႀကီး ထိေရာက္ပါတယ္။
၂။ ကေလးကို ေမးခြန္းေတြ အမ်ားႀကီး မေမးသင့္ပါဘူး။ ေမးခြန္းေတြ ေမးမယ့္အစား သူေျပာတာေတြကုိပဲ အသိအမွတ္ ျပဳေပးသင့္ပါတယ္။
၃။ သူ စကားေျပာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔စကားကုိ စိတ္ပါလက္ပါ နားေထာင္ေနတယ္ဆုိတာ ကုိယ္အမူအရာအားျဖင့္ သူသိေအာင္ ျပပါ။ သူ ဘယ္လုိေျပာတယ္ဆုိတာကုိ စိတ္ဝင္စားဟန္ မျပပါနဲ႔။
၄။ ကေလးငယ္ေနစဥ္မွာ သူနဲ႔စကားေျပာၿပီး သူ႔ကုိ မိနစ္အေတာ္ၾကာ အနားယူထားခြင့္ ျပဳပါ။ အဲ့သလုိ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္ခုိက္မွာ သူဟာ ယုံၾကည္မႈကုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္ပါတယ္။
၅။ မိသားစုအဖြဲ႔ေတြအားလုံး သူနဲ႔ စကားေျပာဖုိ႔၊ သူေျပာတာ နားေထာင္ဖုိ႔ အလွည့္က် တာဝန္ယူပါ။ ၿပိဳင္တူ မေျပာပါနဲ႔။ စကားထစ္တတ္တဲ့ ကေလးေတြဟာ သူတုိ႔ စကားေျပာေနစဥ္ အေႏွာက္အယွက္ ကင္းေလေလ အဆင္ေျပေလေလပါပဲ။
၆။ ကုိယ္ဘယ္လုိ ဆက္ဆံသလုိဆုိတာ အၿမဲတမ္း သတိရွိပါ။ သူ႔စကားကုိ ကုိယ္က နားေထာင္ေနတယ္၊ ေအးေအးေဆးေဆး စကားေျပာလုိ႔ရတယ္ဆုိတာ သူသိေနပါေစ။
၇။ ဒါေတြ အားလုံးထက္ အေရးႀကီးတာက သူဟာ ဘယ္လုိကေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္ကေလးကုိ အရွိအတုိင္း လက္ခံႏုိင္ဖုိ႔ပါ။ သင့္ထံက အေရးအႀကီးဆုံး အကူအညီကေတာ့ သူစကားထစ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သင့္ဆီက ေထာက္ပံ့အားေပးမႈ သူရရွိေနဖုိ႔ပါပဲ။
ကေလးစကားေျပာတဲ့အခါ (၁၀) ရာခုိင္ႏႈန္းထက္ ပုိထစ္ေနတယ္၊ စကားေျပာဖုိ႔ အဆမတန္ အားထုတ္ယူေနရတယ္၊စကားေျပာရင္း မထစ္ဖို႔ စကားလုံးေတြ ေ႐ြးျခယ္ေနရတယ္၊ အသံအပုိေတြ ပါဝင္ေနတယ္ဆုိရင္ေတာ့ အထူးကြ်မ္းက်င္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး အကူအညီ ေတာင္းသင့္ပါတယ္။
“The King’s Speech” ဆုိတဲ့ သမုိင္း႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားထဲမွာ နံပါတ္ေျခာက္ ေဂ်ာ့(ဂ်္)ဘုရင္ရဲ႕ ေနရာမွာ သ႐ုပ္ေဆာင္ရတဲ့ မင္းသား Colin Firth ဟာ စကားေျပာ အထူးကြ်မ္းက်င္သူေတြရဲ႕ အကူအညီ ယူခဲ့ရပါသတဲ့။ ေဂ်ာ့(ဂ်္)ဘုရင္က စကားထစ္လုိ႔ပါတဲ့။
ေနာက္ဆုံးေတာ့ စကားထစ္ရင္ေတာင္ ရွင္ဘုရင္ေလာက္ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ေသးတာပဲ မဟုတ္လား။
Ref: Coping with a stammer
By Dr Chu Chi Ping,
Paediatric medicine consultant
Raffles Hospital
ဇင္ေ၀ေသာ္
