အစၥလာမ္ဘာသာ ႏုိးထျခင္း(၃)

လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ ပဋိပကၡနဲ႔ ကမၻာသစ္တစ္ခုကို ပုံေဖာ္ျခင္း
အခန္း ငါး၊ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္

၁၉၈၀ နဲ႔ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွားမႈေတြက လႊမ္းမုိးေနခဲ့ၿပီး တစ္ခါတစ္ခါ အတုိက္ခံပါတီ တစ္ခုလံုး ကိုေတာင္ သူတို႔က လံုး၀ခ်ဳပ္ကုိင္ထားႏုိင္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ အားေကာင္းလာ ရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ကေတာ့ အတုိက္အခံပါတီေတြရဲ႕ စည္း႐ံုးလႈပ္ ရွားမႈ အားနည္းျခင္းပါ။ အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈေတြေၾကာင္႔ လက္၀ဲ၀ါဒနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒလႈပ္ရွားမႈေတြ အရွက္တကြဲ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ဆိုဗီ ယက္ျပည္ေထာင္စု ၿပိဳကြဲၿပီး ႏုိင္ငံတကာကြန္ျမဴနစ္စနစ္ က်ရွဳံးသြားတဲ့ေနာက္ မွာေတာ့ လံုး၀အဖတ္ဆယ္လို႔ မရေအာင္ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကရက္တစ္ အတုိက္အခံအဖြဲ႕ေတြလည္း မြတ္စလင္ႏုိင္ ငံေတြထဲမွာ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီကိုေထာက္ခံ သူေတြက ပညာတတ္ လူတန္းစား အနည္းအက်ဥ္း၊ အေနာက္တုိင္းမွာ ေန ထုိင္သူ (သို႔မဟုတ္)အေနာက္တုိင္းနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရွိသူ လူအနည္းစုေလး မွ် သာျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ခၽြင္းခ်က္ အေနအထား ေလးေတြကလြဲရင္ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီလည္း မြတ္စလင္ လူထုေတြၾကားမွာ ေရရွည္လူႀကိဳက္ မ်ားလာေအာင္ မရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ “အစၥလာမ္မစ္ လစ္ဘရယ္၀ါဒ” ေတာင္ အျမစ္မတြယ္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။
"မြတ္စလင္အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုကေန အျခား မြတ္စလင္အဖြဲ႕ဆီ လစ္ဘရယ္ ဒီမုိ ကေရစီ အေၾကာင္း ေရးသားျခင္း နဲ႔ အမ်ဳိးသားေရး ဘူဇြာ၀ါဒေရး သားျခင္းဟာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ နာေရးသတင္းေရးတာနဲ႔ အတူတူျဖစ္ၿပီး၊ အသက္ျပန္ရွင္လာမွာမဟုတ္သလို ဘယ္ေတာ့မွလည္းေအာင္ျမင္မွာ မဟုတ္ဘူး” လို႔ ေဖာက္(ဒ္) အာဂ်မီ (Fouad Ajami)က သံုးသပ္တယ္။ “မြတ္စလင္ ႏုိင္ငံေတြထဲ ဒီမိုကေရစီအျမစ္တြယ္ဖို႔ႀကိဳးစားမႈဟာ ယခုထက္ တုိင္က်႐ံႈးေနဆဲပဲျဖစ္ၿပီး ၁၈၀၀ ခုႏွစ္ကစလို႔ ရာစုႏွစ္ တစ္ခုလံုး ႀကိဳးစား တိုင္း အရာမေျမာက္ခဲ႔တဲ႔ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု လည္း ျဖစ္ပါ တယ္။" (Note 27)

က်႐ံႈးျခင္းမွာလည္း အေၾကာင္းေတာ့ရွိပါတယ္။ အေနာက္တုိင္းလစ္ဘရယ္ အ ယူအဆဟာ အစၥလာမ္မစ္ယဥ္ေက်း မႈ၊ အစၥလာမ္မစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ သဘာ၀နဲ႔ သိပ္ၿပီးအေစး မကပ္လွပါဘူး။ အတုိက္အခံ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ထဲမွာ သူတို႔ (အစၥလာမ္မစ္)က လႊမ္းမုိးထားႏုိင္ျခင္း၊ သူတို႔ ကုိယ္တုိင္ အ တုိက္အခံပါတီဖြဲ႕ျခင္းေတြကေနအစျပဳရင္း အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွား မႈေ တြ ေအာင္ျမင္မႈရလာေတာ့ လက္ရွိအစုိးရေတြကို အန္တုဖို႔ သူတို႔သာ တစ္ခု တည္းေသာ အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္လာ ခဲ့တယ္။ ဒီလို ျဖစ္လာ ဖို႔အတြက္ လက္ ရွိအစုိးရေတြ က်င့္သံုးတဲ့ ေပၚလစီေတြရဲ႕ အကူအညီလည္း မကင္း ခဲ့ပါဘူး။ စစ္ေအး တုိက္ပြဲ ႀကီး အတြင္းမွာဆိုရင္ အယ္(လ္)ဂ်ီးရီးယား၊ တူရကီ၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ အီဂ်စ္နဲ႔ အစၥေရးႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အစိုးရေတြဟာ ကြန္ျမဴ နစ္၀ါဒကို တုိက္ ဖ်က္ဖို႔(သို႔မဟုတ္)အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ လႈပ္ရွားမႈေတြအားေလ်ာ့ေစဖို႔ တန္ျပန္ အေနနဲ႔ အစၥလာမ္မစ္ အဖြဲ႕ေတြကို ေထာက္ပံ့အားေပးခဲ့ၾကတယ္။ ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပြဲ မတုိင္ခင္အထိ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ် အပါအ၀င္ အျခားပင္ လယ္ေကြႏုိင္ငံေတြဟာ မြတ္စလင္ ညီအကိုအဖြဲ႕နဲ႔ အျခားႏုိင္ငံအသီးသီးက မြတ္စလင္အဖြဲ႕ေတြကို ေငြေၾကးအေျမာက္အျမား ပံုေပးေထာက္ပံ့ခဲ့ၾကတယ္။ အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႕ေတြ အတုိက္အခံပါတီေတြထဲ လႊမ္းမုိးမႈရလာျခင္း ဟာ အစိုးရေတြကိုကိုယ္တုိင္က ဘာသာေရးဘက္မလုိက္၀ါဒကို ဖိႏွိပ္ထားလို တဲ့ ေပၚလစီေၾကာင့္ လည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႕ေတြရဲ႕အားက အမ်ားအားျဖင့္ ဘာသာေရးဘက္မလုိက္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ အမ်ဳိးသားေရး ပါတီ ေတြရဲ႕အားနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

ဘာသာေရးအယူသိပ္မသည္းတဲ့ ေမာ္ရကို၊ တူရကီလို ႏုိင္ငံေတြမွာဆိုရင္ အတုိက္အခံပါတီတုိင္းကို ႏွိပ္ကြပ္ရာကေန အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ပါတီစံု စနစ္အထိ ခြင့္ျပဳလာၾကတယ္။(Note 28)
ဒါေပမဲ့ ဘာသာေရးဘက္မလုိက္ အတုိက္အခံပါတီက ဘာသာေရး အတုိက္ အခံပါတီထက္ ၿပိဳကြဲဖို႔ ပိုမ်ားတယ္။ ဘာသာ ေရးအတုိက္အခံပါတီက ဗလီ အတြင္း၊ ဗလီအျပင္ ႏွစ္ေနရာစလံုးမွာ လႈပ္ရွားလို႔ရတယ္။ လူထုအက်ဳိးျပဳ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အျခား ေဖာင္ေဒးရွင္းေတြနဲ႔ အစိုးရက ကိုယ္တြယ္ထိန္းခ်ဳဳပ္ ဖို႔ခက္တဲ့ အစၥလာမ္ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ ဖြဲ႕စည္းၿပီး လႈပ္ရွား ေနလို႔ရတယ္။ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီမွာ ဒီလိုအကာအကြယ္ေတြ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အစိုး ရရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္တာ၊ အစိုးရၿဖိဳခြဲ ျခင္း ခံရတာေတြပိုရွိႏိုင္တယ္။

အစၥလာမ္မစ္ေတြ ႏုိင္ငံေရးထဲ မသိမသာပါ၀င္လာေနမႈကို ဟန္႔တားေျဖေ လ်ာ့ဖုိ႔ အေနနဲ႔ အစိုးရေတြက အစိုးရ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ဘာသာေရး သင္ခန္းစာေတြ တုိးခ်ဲ႕ေပးလာတယ္။ ဒီေတာ့ အစၥလာမ္မစ္ စာအုပ္ႀကီး သမား ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ အစၥလာမ္မစ္ အေတြးအေခၚေတြ လႊမ္းမုိးလာျပန္ တယ္။ အဲဒီေနာက္ ဘာသာေရး အတြက္ သီးသန္႔ေရာ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အင္စတီက်ဳေတြအတြက္ပါ အေထာက္အပံ့ေတြ တုိးျမႇင့္ေပးလာခဲ့ၾကတယ္။ ဒီ အျပဳအမူ ေတြဟာ တစ္ပုိင္းတစ္စအားျဖင့္ အစိုးရေတြရဲ႕ ဘာသာေရးအေပၚ ထားတဲ့ သေဘာထားလို႔ဆိုရင္ရႏိုင္ပါတယ္။ ေငြေၾကး အရ ေထာက္ပံ့ေနေ ပမယ္လို႔ အစၥလာမ္မစ္အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြနဲ႔ အစၥလာမ္မစ္ပညာေရးအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲမႈကိုလည္း အစိုးေတြက တုိးျမႇင့္ထားခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔ လူထုထဲ အစၥလာမ္မစ္ တန္ဖုိးေတြကို (ေရာက္ရွိ) ရရွိေစႏုိင္တဲ့ အစၥလာမ္မစ္ပညာေရးဆီ သူတို႔အစိုးရေတြကပဲ ဦးတည္ေပး လုိက္တာပါ။ ေက်ာင္းသားနဲ႔ လူထုေတြကလည္း အစၥလာမ္နဲ႔ ပါတ္သက္တဲ့ အခြင္႔အေရးေတြကို ပိုၿပီးပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေတာင္းဆိုလာၾကတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းေတြက ဘြဲ႕ရခဲ့ သူေတြဟာ အစၥလာမ္ဗစ္ ပန္းတုိင္ေတြနဲ႔ အလုပ္၀င္လုပ္ၾကေတာ့တယ္

“အစၥလာမ္ဘာသာႏုိးထျခင္း” အားအစြမ္းနဲ႔ အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွားမႈေတြ ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈေတြက အစၥလာမ္မစ္ စည္းကမ္းဥပေဒေတြနဲ႔ အေလ့ အ က်င့္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို တုိးျမႇင့္ေပးဖို႔ အစုိးရေတြကို ဖိအားေပးလုိက္ တာပါ။ သူတို႔ အစုိးရအဖြဲ႕ထဲမွာလည္း အစၥလာမ္မစ္ သေကၤတေတြကို အသုံးျပဳရတယ္၊ အစၥလာမ္မစ္က်င့္၀တ္ေတြနဲ႔အညီ လုိက္နာက်င႔္သုံးၾက ရ တယ္။ အက်ယ္ျပန္႔ဆံုးအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ဒါဟာ သူတို႔ႏုိင္ငံ၊ သူတို႔ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းေတြရဲ႕ အစၥလာမ္ မစ္ သေဘာလကၡဏာေတြကို အစိုးရက အတည္ျပဳေပးလုိက္ျခင္း(သို႔မဟုတ္)အသစ္တဖန္ ျပန္လည္အတည္ျပဳ
လုိက္ျခင္း ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၇၀ နဲ႔ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြၾကား ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ဆိုတာ အေလာတႀကီး ၀န္ခံ လာခဲ့ၾကရတယ္။
ေဂ်ာ္ဒန္ရဲ႕ ဘုရင္ဟူစိန္ကဆိုရင္ အစၥလာမ္မဟုတ္တဲ့ အစုိးရဟာ အစၥလာမ္ ကမၻာမွာ သက္တန္းရွည္ဖို႔ မလြယ္ကူဘူးလို႔ “အစၥလာမ္မစ္ ဒီမိုကေရစီ” “ေမာ္ဒန္ႏုိက္(ဇ) ဒီမိုကေရစီ” ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ယူရမယ္လို႔ ယံုယံု ၾကည္ၾကည္နဲ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေမာ္႐ုိကိုရဲ႕ ဘုရင္ ဟာဆန္ကလည္း သူဟာ “တမန္ေတာ္မို ဟာမက္” မ်ဳိးဆက္ကေန ဆင္းသက္လာတာျဖစ္ၿပီး သူတို႔ တာ၀န္က “မိုဟာမက္ကို ယံုၾကည္သူေတြရဲ႕ကြန္မန္ဒါတစ္ ေယာက္ ျဖစ္ေန ဖို႔” လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့တယ္။ အရင္က အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕ က်င့္၀တ္ေတြကို အသိအမွတ္မျပဳခဲ့တဲ့ ဘ႐ူႏုိင္း ရဲ႕ ဆူ(လ္)တန္ကလည္း ဘာသာေရးကို သိသိသာသာႀကီး ယံုၾကည္ကုိးကြယ္လာၿပီး သူ႔အစုိးရအဖြဲ႕ကိုေတာင္မွ “မေလး ေပၚလစီ မြတ္စလင္အစုိးရ” လို႔ အမည္ေပးခဲ့တယ္။ တူနီးရွားက ဘင္အလီ (Ben Ali) ကလည္း ေန႔စဥ္ပံုမွန္ ဘုရား၀တ္ ျပဳဆုေတာင္းသူ ျဖစ္ လာခဲ့ၿပီး သူ႔မိန္႔ခြန္းထဲမွာေတာင္ “အစၥလာမ္ သံခ်ပ္ကာ၀တ္စံုကို ၀တ္႐ံုၿပီး အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုလာမႈေတြကို နားစြင့္ေနတယ္” လို႔ေျပာ တယ္။(Note 29)

ဆက္ရန္