အစၥလာမ္ဘာသာ ႏုိးထျခင္း(၂)

လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ ပဋိပကၡနဲ႔ ကမၻာသစ္တစ္ခုကို ပုံေဖာ္ျခင္း
အခန္း ငါး၊ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္

အစၥလာမ္ဘာသာ ႏုိးထျခင္း(၂)

ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံက မြတ္စလင္ ညီရင္းအကို (Muslim Brotherhood) အဖြဲ႕က လည္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ဦးပုိင္းေတြမွာ အစၥလာမ္ႏုိင္ငံေတြအတြင္း လူမႈေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းႈ အေျခခံေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေပၚလစီကို ကိုင္ဆြဲၿပီး ႀကိဳးစားလာ ခဲ့ၾက တယ္။ လူဦးေရ ေလးသန္းသာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေလးထဲမွာ ေဆး႐ံုႀကီး ၁ ခု ၊ စာ သင္ေက်ာင္း (၁၂၀) ဖြင့္ၿပီး လည္ပတ္ႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔နဲ႔ ေဘးခ်င္း ကပ္ လ်က္ အေနာက္ဂါဇာ ကမ္းေျခမွာလည္း အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႕အစည္းေတြ က" ေက်ာင္းသား သမဂၢ" "လူငယ္အစည္းအ႐ံုး" ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ပညာေရး၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ဖြဲ႕ ဖြဲ႔ၿပီးလည္ပတ္ႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေက်ာင္း ေတြ ဆိုရင္ မူႀကိဳကေန အစၥလာမ္မစ္ တကၠသိုလ္အထိ၊ ေဆးခန္းေတြ၊ မိဘ မဲ့ေဂဟာေတြ၊ လူႀကိးေဂဟာေတြ တည္ေထာင္ ခဲ့ၾကတယ္။ အစၥလာမမ္စ္ တရားသူႀကီး ခံုသမာဓိေတြကို အစၥလာမ္မူအတုိင္း ဖြဲ႕စည္းလာၾကတယ္။

၁၉၇၀ ခု ႏွင့္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြအၾကား အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ သူတို႔ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြ အင္ဒိုနီးရွား တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ ပ်ံႏွ႔ံခဲ႔တယ္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြမွာ အႀကီးဆံုး အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ မူဟာမက္ဒီဂ်ာ (Muhhamat dijah) အဖြဲ႕ မွာအဖြဲ႕၀င္ေပါင္း ၆ သန္းေတာင္ ရွိခဲ့တယ္။ “ဘက္မလိုက္ႏုိင္ငံထဲကဘာသာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏုိင္ငံ”ကို တည္ ေထာင္ ၿပီး ႏုိင္ငံႏွင့္အ၀ွမ္း ကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ေပးခဲ့ၾကတယ္။ စာသင္ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္း၊ တကၠသိုလ္ အဆင့္၊ ပညာေရးေတြ အခ်င္း ခ်င္းခ်ိတ္ဆက္ၿပီးအလုပ္လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေရးမလုပ္ရလို႔ တားျမစ္ခံထား ရတဲ့ ဒီမြတ္စလင္အဖြဲ႕ေတြရ႕ဲ ၂၀ ရာစုဦးပုိင္း လူမ်ဳိးေရး အကူအညီေတြ ေပး ပံုေတြဟာ အေမရိကန္မွာ (ပ႐ိုတက္စတင့္ေတြက) အကူအညီ ေပးခဲ႔ တာေတြနဲ႔ အလားတူပါပဲ။(Note 21)

အစၥလာမ္လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးသ႐ုပ္သကန္က လူမႈေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်း မႈေလာက္အထိေတာ့ ပ်ံ႕ႏွံ႕စီး၀င္မႈ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ၂၀ ရာစုရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ၂၅ ႏွစ္တာကာလထဲမွာေတ့ ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံေတြအတြင္း အေရးအႀကီးဆုံးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ ဖြံၿဖဳိးလာေစဖို႔ အဓိကလႈပ္ရွားမႈႀကီး တစ္ ခု ျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ ႐ုပ္လံုးေပၚလာဖို႔ အတြက္ ေပးၾကတဲ့ လူေတြရဲ႕ ေထာက္ခံအားေပးမႈေတြက တစ္ႏုိင္ငံနဲ႔ တစ္ႏုိင္ငံ ခၽြတ္စြပ္ မတူညီေပမဲ့ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေတာ့ တူညီမႈ ရွိၾကတယ္။
ေက်းလက္မွာရွိၾကတဲ့ အဆင့္ျမင့္လူတန္းစားေတြ၊ လယ္သမားေတြနဲ႔ သက္ ႀကီး ႐ြယ္အိုေတြဆီက ေထာက္ခံအားေပးမႈကိုေတာ့ မရရွိၾကဘူး။ အျခား ဘာသာေတြထဲက စာအုပ္ႀကီးသမားေတြလိုပါပဲ အစၥလာမ္ စာအုပ္ႀကီး သ မားေတြကလည္း ေခတ္မွီေအာင္ႀကိဳးစားျခင္းလမ္းစဥ္မွာ အလံုးအရင္းနဲ႔ ပါ၀င္ခဲ့ၾကၿပီး အင္အား တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္လာခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔ဟာ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းႀကီး သံုးဖြဲ႕ထဲကေန ေပၚထြက္လာတဲ့ လႈပ္ရွားတက္ ႂကြၿပီး၊ ေခတ္မွီ တဲ့သူငယ္ေတြပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈအမ်ားစုမွာ အဓိကပါ၀င္ေနသူေတြက ေက်ာင္း သားေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံအမ်ားစုမွာ ဘာသာေရး စာ အုပ္ႀကီးသမားေတြအတြက္ ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြနဲ႔ အလားတူ အဖြဲ႕ အ စည္းေတြအေပၚ ေအာင္ျမင္မႈရလုိက္ျခင္းဟာ ႏုိင္ငံေရးအရ အစၥလာမ္ဘာ သာ သြတ္သြင္းေရးရည္ရြယ္ခ်က္ ရဲ႕ ပထမအဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၇၀ ခု နွစ္ေတြမွာ အီဂ်စ္၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုင္ငံေတြမွာ တကၠသိုလ္ အဆင့္အထိ ေအာင္ျမင္မႈ ရလုိက္ၿပီး ေနာက္ပုိင္း အျခားမြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြ ဆီပါ ပ်ံ႕ႏံွ႔သြားတယ္။
ေက်ာင္းသားေတြထဲမွာကိုပဲ အစၥလာမ္မစ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ လိုခ်င္တာက အဆင့္ျမင့္နည္းပညာအင္စတီက်ဳေတြမွာ သင္ၾကားေနၾကတဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာ နဲ႔သိပၸံ ေက်ာင္း သားမ်ဳိးေတြ ကိုပါ။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြေရာက္ေတာ့ ေဆာ္ဒီ အာေရးဗ်၊ အယ္(လ္) ဂ်ီးရီးယားနဲ႔ အျခား ႏုိင္ငံေတြမွာ “ယဥ္ေက်းမႈကိုယ္ ပုိင္ျပဳျခင္း၊ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္” ေပၚထြက္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဒီ တကၠသိုလ္ေ က်ာင္းသားေတြဟာ ျပည္တြင္းက တကၠသိုလ္ ေတြမွာ အမ်ားစုက မိခင္ရင္း ဘာသာစကားေတြနဲ႔ ပညာသင္ၾကားခြင္႔ ရလာၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစၥ လာမ္ဘာသာ လႊမ္မုိးမႈကလည္း တဟုန္ထုိး အားေကာင္းလာခဲ့တယ္။(Note 22)

အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွားမႈဟာ အမ်ဳိးသမီးထုကိုလည္း စည္း႐ံုးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ တူရကီမွာဆိုရင္ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ိဳးဆက္ကြာဟမႈ ျပႆနာ ႀကံဳေတြ႕လုိက္ရတယ္။ အသက္ႀကီးတဲ့ မိခင္၊ အဖြားေတြက ဘာသာေရး ဘက္မလုိက္၀ါဒ၊ သမီးေျမးမေလးေတြက အစၥလာမ္ ဘာသာအသည္းစြဲ ဆိုတာ မ်ဳိးေတြပါ။ (Note 23)

အီဂ်စ္ အစၥလာမ္ အစြန္းေရာက္ စစ္ေသြးႂကြအဖြဲ႕ကို သုေတသနျပဳထားတဲ့ မွတ္တမ္းရ အစၥ လာမ္စစ္စစ္ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ တူညီေနတဲ႔ အဓိကအခ်က္ ၅ ခ်က္ေတြ႕ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အစၥလာမ္မစ္ အဖြဲ႕ ၀င္ေတြဟာ ငယ္႐ြယ္ သူေတြ အမ်ားအားျဖင့္ ၂၀ နဲ႔ ၃၀ ၾကားေတြျဖစ္ၾက တယ္။ သူတို႔အထဲက ၈ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ တကၠသိုလ္ဘဲြ႕ရနဲ႔ တကၠသိုလ္ေ က်ာင္းသားေတြျဖစ္ၾကတယ္။ တစ္၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္က နာမည္ႀကီး ေကာ လိပ္ဆင္းေတြ(သို႔မဟုတ္) အသိ ဥာဏ္ပိုၿပီး လိုအပ္တဲ့ ေဆး အင္ဂ်င္နီယာ စတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ထားသူေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ကေတာ့ ေအာက္ေျခလူလတ္တန္းစားေတြပါ။ “မခ်မ္းသာေပမဲ့ ဆင္းရဲတဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္း” ထဲက မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ဟာ သူတို႔မိသားစုထဲမွာ ပထမဆံုး အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးကို သင္ယူခြင့္ ရရွိၾကသူေတ လည္းျဖစ္တယ္။ သူတို႔ ငယ္ဘ၀ကို ၿမိဳ႕ငယ္ေလးေတြ (သို႔မဟုတ္) ေက်း လက္ေတြမွာ ေနထုိင္ခဲ့ရၿပီး၊ အ႐ြယ္ေရာက္လာမွ ၿမိဳ႕ျပကို တက္ လာၾကသူေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ (Note 24)

ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြက ေကဒါအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္း လုိက္ေတာ့ အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႕ေတြေတာင္ တုန္လႈပ္သြားခဲ့ရၿပီး ၿမိဳ႕ေပၚရွိ လူလတ္တန္းစားေတြ အံုနဲ႔က်င္းနဲ႔ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္ၾကတယ္။ ဒီလူေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ “မိ႐ုိးဖလာ” အလယ္အလတ္ တန္းစားေတြ ထဲကပါ။ ကုန္သည္ပြဲစားေတြ၊ အေသးစားစီးပြား ေရးလုပ္ငန္းရွင္ (ဘာဇာရီ - Bazaaris) ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ အီရန္ႏုိင္ငံေတာ္လွန္ေရးမွာ သူတို႔ဟာ အဓိက အခန္း ကပါ၀င္ၿပီး အယ္(လ္)ဂ်ီးရီးယား၊ တူရကီ၊ အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ဘာသာေရး လႈပ္ရွားမႈထဲမွာ တစ္တပ္တအား ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီထက္ပိုၿပီး အေရးပါတဲ့အခ်က္က ဘာသာေရး စာအုပ္ႀကီးသမားေတြဟာ အလယ္အလတ္ လူတန္းစားထဲမွာကိုပဲ“ေခတ္မွီ”တဲ့ အုပ္စု၀င္ေတြျဖစ္ေန ၾကျခင္းပါ။ အစၥလာမ္မစ္ လႈပ္ရွားသူေတြထဲမွာ ယံုရခက္ေလာက္ ေအာင္ ပညာေရး အဆင့္အျမင့္ဆံုး၊ အသိဥာဏ္အရွိဆံုး လူငယ္ေတြအမ်ားစု ပါ ၀င္ေနျခင္းပါ။ သူတို႔ထဲမွာ ဆရာ၀န္ေတြ၊ ေရွ႕ေနေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာေတြ၊ သိပၸံပညာရွင္ေတြ၊ ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ ျပည္သူ႔ ၀န္ထမ္းေတြ ပါပါတယ္။ (Note 25)

အစၥလာမ္မစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ ေတြ႕ရတဲ့ တတိယအခ်က္ ကေတာ့ ေက်းလက္ ကလူေတြ ၿမိဳ႕ ႀကီးေတြေပၚ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထုိင္လာၾကျခင္းပါ။ ၁၉၇၀ နဲ႔ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြ တေလ်ာက္လံုး ၿမိဳ႕ ႀကီးေတြေပၚေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ လာ တဲ့ႏႈန္းက ႐ုတ္တရက္ႀကီး ျမင့္တက္လာေနခဲ့တယ္။ ၿမိဳ႕စြန္ၿမိဳ႕ဖ်ားေတြမွာ သူတို႔နဲ႔ျပည့္သိမ္ေနၿပီး သူတို႔လို အပ္ခ်က္ေတြကို အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႕ေတြက ကူညီပံ့ပုိးေပးၾကတယ္။ အန္းနက္ဂဲ(လ္)နား(Ernest Gellner)က ဒီလိုေထာက္ျပတယ္။
“အစၥလာမ္က ခုိကုိးရာမဲ့ျဖစ္ေန တဲ့လူထုႀကီးကို ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အမွတ္ အသား (အုိင္ဒင္တတီ) ေပးလုိက္တယ္။”
အစၥတန္ ဘူ၊ အန္ကရက၊ ကုိင္႐ုိနဲ႔ အာစ႐ြတ္ေတြမွာ၊ အယ္ဂီးယားနဲ႔ ဖက္ (စ္)ၿမိဳ႕ေတြမွာ ေနာက္ၿပီး ဂါဇာကမ္းေျခတေလ်ာက္လံုးမွာ အစၥလာမ္မစ္ အဖြဲ႕ေတြက ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္စည္း႐ံုးလုိက္ႏုိင္ၿပီး အဖိႏိွပ္ခံ၊ ခုိကုိးရာမဲ့ သူေတြအတြက္ ေရွ႕ကေန မားမား မတ္မတ္ရပ္ၿပီး အခြင္႔အေရးေတြ ေတာင္း ဆိုေပးခဲ့ၾကတယ္။“
အိုလီဗာ႐ြိဳင္း (Oliver Roy) ကလည္း "အစၥလာမ္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးဟာ ေခတ္သစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကေမြး ထုတ္ေပး လုိက္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးတစ္ခုပါ။ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြေပၚ အသစ္ေရာက္လာသူေတြ၊ သန္းခ်ီတဲ့ လယ္သမားေတြက လူဦးေရသံုးဆ တက္လာတဲ့ အေရာင္အေသြး စံု မြတ္စလင္ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီး ေတြကို ျဖစ္လာေစတာပါပဲ။” (Note 26)

၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြရဲ႕ အလယ္ပုိင္းေလာက္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အစုိးရ ဆိုလို႔ အီရန္နဲ႔ ဆူဒန္ႏုုိင္ငံမွာပဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြထဲက တူရကီ၊ ပါကစၥတန္လို ႏုိင္ငံအနည္းစုက အစိုးရေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ အစုိးရေတြလို႔ တရား၀င္ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။ ဒီႏွစ္အုပ္စုက လြဲတဲ့ႏုိင္ငံအစိုးရေတြ ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လံုး၀မဆုိင္ပါဘူး။ ဘုရင္ေတြ၊ တစ္ပါတီအာဏာ ရွင္ေတြ၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြ၊ တစ္ေယာက္တည္းအာဏာရွင္၊ စုေပါင္း အာ ဏာရွင္ေတြ အထူးသျဖင့္ မိသားစု အစဥ္အဆက္၊ လူမ်ဳိးစံုအစဥ္အဆက္ အစုိးရေတြသာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေမာ္႐ိုကို နဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်က အစုိး ရ ေတြဆိုရင္ အစၥလာမ္မစ္ဥပေဒ တရား၀င္ျဖစ္ဖို႔ေတာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾက ပါေသးတယ္။
ဒါေပမဲ့ အျခားအစုိးရေတြကေတာ့ အစၥလာမ္မစ္ အစုိးရလို႔ေရာ၊ ဒီမိုကရက္ တစ္အစိုးရလို႔ပါ သတ္မွတ္ဖို႔ ခက္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို တန္ဖုိး ထားျခင္း လည္းမရွိၾကပါဘူး။ ကလီးဗင့္ဟယ္ရီမုိး(ရဲ) (Clement Herry More) ကေတာ့ “သူတို႔ဟာ ဘန္ကာအစုိးရ” ေတြျဖစ္ၾက တယ္လို႔ဆိုတယ္။ သူတို႔ဟာ ဖိႏွိပ္တယ္၊ တရားပ်က္တယ္၊ လူထုရဲ႕လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ အက်ိဳးစီးပြားကို ဂ႐ုမစုိက္ၾကဘူး။ အခ်ိန္ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ ဒီလိုအစုိးရေတြ ရပ္ တည္ႏုိင္ေကာင္း ရပ္တည္ႏုိင္မယ္။ ရုတ္တရက္ႀကီး ၿပိဳလဲက်သြားမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေခတ္သစ္ကမၻာႀကီးထဲမွာေတာ့ သူတို႔ေျပာင္းလဲရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ၿပိဳလဲက်သြားႏုိင္ေျခက သိပ္ ျမင့္မားတယ္။

၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြ အလယ္ပုိင္းေရာက္လာေတာ့ သူတို႔နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ေတြေ တာစရာ တစ္ခု ရွိလာခဲ့တယ္။ ဒါက သူတို႔ကို ဆက္ခံသူက ဘယ္သူေတြျဖစ္ ၿပီး သူတို႔က်င္႔ သုံးမယ္႔မူေတြက ဘယ္မူေတြ ျဖစ္လာႏိုင္မလဲဆိုတာပါ။ အဲဒီ ႏွစ္ေတြအတြင္း ႏုိင္ငံတုိင္းက အစိုးရေတြရဲ႕ အရိုက္အရာကို ဆက္ခံ လာႏုိင္စရာ ရွိသူေတြကေတာ့ အစၥလာမ္မစ္ အစုိးရေတြ ျဖစ္ဖို႔ပဲ ပိုမ်ားပါ တယ္။
၁၉၇၀ နဲ႔ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း ကမၻာမွာ ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ႏုိင္ ငံေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကိုလက္ခံ က်င့္သံုးလာခဲ့ၾကတယ္။ ဒီမိုကေရစီ လိႈင္းက မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြကို ထိ႐ုိက္မႈ ရွိခဲ့ေပမဲ့ အတုိင္းအတာ တစ္ ခုေလာက္ အထိသာပါ။ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈ အားေကာင္းလာၿပီး ဥေရာ ပေတာင္ပုိင္း၊ လက္တင္အေမရိက၊ ေနရာေျပာက္ၾကား အာရွနဲ႔ ဥေရာပ အလယ္ပုိင္းမွာ အရွိန္အဟုန္ေကာင္းလာခ်ိန္ အစၥလာမ္လႈပ္ရွားမႈကလည္း မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြၾကားမွာ အားေကာင္းလာေနတယ္။ ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ဒီမိုကေရစီကို အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ အစား ထုိးသလို အစၥလာမ္ဘာသာ သြတ္သြင္းျခင္းဟာ အတုိက္အခံဒီမိုကေရစီကို အစားထုိးဖို႔ စနစ္တက်ဖန္တီးထားတဲ့ အစီအစဥ္ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ဆင္ေနပါတယ္။ လူမႈေရး သက္၀င္ လႈပ္ရွားမႈ၊ အာဏာရွင္ အစုိးရေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္အား နည္းသြားမႈ ၊ တရား ဥပေဒေတြ ထိေရာက္ျခင္းမရွိေတာ႔မႈ ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရး ၀န္းက်င္ ေျပာင္းလဲမႈ၊ ေရ နံေစ်း ႏႈန္းေတြ ျမင့္တက္မႈ၊ မြတ္စလင္ကမၻာထဲမွ ဒီမိုကေရစီ လမ္းစဥ္ထက္ အစၥလာမ္ဗစ္၀ါဒကိုအားေပးမႈ စတာေတြျဖစ္ ပါတယ္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ၊ တရားေဟာဆရာေတြ၊ လူပုဂၢိဳလ္ဘာသာေရးအဖြဲ႕ေတြက ခရစ္ယန္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြထဲမွာရွိတဲ့ အာဏာရွင္အစုိးရေတြကို ဆန္႔က်င္ ရာမွာ အဓိကအခန္းက ပါ၀င္ခဲ့ၾကသလို မြတ္စလင္ အေျခစုိက္အဖြဲ႕ေတြ၊ အစၥ လာမ္မစ္အဇြဲ႕ေတြကလည္း မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြမွာ အလားတူပဲ လႈပ္ရွား ပါ ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။
ပိုလန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္အစုိးရျပဳတ္က်ဖို႔ ပုတ္ရဟန္းမင္းႀကီးက အဓိကေန ရာမွာ ရွိခဲ့သလို အီရန္က ရွားဘုရင္ကို အယာတိုလာက နန္း ပုလႅင္ ေပၚ ကေနဆြဲခ်ခဲ့တယ္။

(အမွာ၊ အရင္ပို႔စ္မွာ အခန္း ငါး အစားအခန္း ေလးလို႔ မွားယြင္းေဖာ္ျပခဲ႔ ပါတယ္။)
ဆက္ရန္