က်မအတြက္ ပေဟဠိ (၂)

ကမၻာ႔အေတာ္ဆုံး ကေလးမ်ား (The Smartest Kids in the world)
By Amanda Ripley

ပေဟဠိဆန္ဆန္ ဖင္လန္က စက္႐ုပ္ ေလး မ်ား

မတူညီတဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ပညာေရးကြာဟမႈကုိ ရွင္းျပႏုိင္ဖုိ႔ ပညာေရးဆုိင္ရာ သမားေတာ္ႀကီးေတြ အေသအလဲ ႀကိဳးစားၿပီး အေျဖရွာေနၾက၊ ရွင္းျပေန ၾက တယ္။ ဟုိး … အေဝးႀကီးမွာ ရွိေနတဲ့ ကေလးေတြဆီအထိ အေရာက္ သြား ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံ စကားေျပာ ၾကတယ္။ က်န္ေနရစ္ခဲ့သူေတြကုိ ျပဖုိ႔ ပါဝါပြိဳင့္ေတြ လုပ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ အဆုံးသတ္ အေျဖက ႐ူးခ်င္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ကုိးယုိ႔ ကားယား ျဖစ္ေနေတာ့တယ္။

ပညာေရးမွာ ထိပ္တန္းေရာက္ေနတဲ့ ဖင္လန္ႏုိင္ငံကုိ ဥပမာအေနနဲ႔ ၾကည့္ပါ။ အေမရိကန္ ပညာေရနယ္ပယ္မွာ ရွိတဲ့ ဆရာႀကီးေတြက ဖင္လန္ႏုိင္ငံဟာ ပညာေရး လိုတရ ရပ္ဝန္းတစ္ခု လို႔ထင္ေနၾကတယ္။ ကေလးေတြက ဆရာေ တြကုိ ေလးစားအထင္ႀကီး ခ်စ္ခင္ၾကတယ္။ ဖင္လန္ႏုိင္ငံ ဒီအေျခအေနကုိ ေ ရာက္ခဲ့ရတာ ကေလးဘဝ ဆင္ရဲမြဲေတမႈ နည္းပါးျခင္းဟာ အဓိက အေၾကာင္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ မတူညီတဲ့ လူတန္းစား ကြာဟ မႈေၾကာင့္ အေမရိကရဲ႕ ကေလးဘဝ ဆင္းရဲမြဲေတမႈႏႈန္းဟာ ဖင္လန္ထက္ အမ်ားႀကီး ျမင့္ေနတယ္။
သူတုိ႔အေၾကာင္းျပခ်က္အတုိင္းသာ ဆုိရင္ေတာ့ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ မပေပ်ာက္ေ သးသမွ် ပညာေရးလည္း တုိးတက္လာစရာ မရွိေတာ့ဘူး။ ပညာေရးေကာင္း ဖုိ႔အတြက္ ကေလးေတြကုိ ခ်မ္းသာေအာင္ အရင္လုပ္ေပးရမယ့္ သေဘာပဲ။

ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ အေျခခံက်သလုိ အဓိပၸါယ္လည္း ရွိပါ တယ္။ အေမရိကရဲ႕ ကေလးဘဝ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ရာခုိင္ႏႈန္းက (၂၀) ရွိပါ တယ္။ တစ္မ်ိဳးသားလုံး အ႐ုပ္ဆုိးေစတဲ့ အခ်က္ပါ။ ကေလးဘဝနဲ႔ မတန္တ ဆ ဖိအားေတြေအာက္မွာ ေနၾကရတဲ့ ကေလးေတြ ရွိတယ္။ အိမ္မွာ သင္ယူ ခြင့္လည္း သိပ္ မရၾကရွာဘူး။ သူတုိ႔ကုိ ေက်ာင္းေတြက အကူအညီ ပုိေပးႏုိ င္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒီျပႆနာက ဒီေလာက္ ႐ုိးစင္းတာလည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။

ဆင္းရဲမႈသာ အဓိကျပႆနာဆုိရင္ ေနာ္ေဝကုိ ဘယ္လုိ ေျပာၾကမလဲ ။ ေနာ္ေဝဟာ အခြန္ အျမင့္ဆုံး ေပးရၿပီး အစုိးရရဲ႕ ေစာင့္ေရွာက္မႈ အရဆုံး၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အေကာင္းဆုံး၊ သဘာဝ အရင္းအျမစ္ အခ်မ္း သာဆုံး ႏုိင္ငံ အနည္းငယ္ထဲမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံပါ။ ကေလးဘဝ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈမွာ ေနာ္ေဝနဲ႔ ဒိန္းမတ္ တူပါတယ္။ ကေလးဘဝ ဆင္းရဲမြဲေတ (၆) ရာခုိင္ႏႈန္းေတာင္ မရွိဘဲ ကမၻာမွာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အနည္းဆုံး ႏုိင္ငံေတြပါ။ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သုံးစြဲရာမွာလည္း ေနာ္ေဝဟာ အေမရိကေလာက္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာ္ေဝက ကေလးေတြဟာလည္း ၂၀၀၉ - (ႏုိင္ငံတကာ စစ္တမ္းမွာ အေမရိကန္ ကေလးေတြလုိပဲ သိပ္ မစြံလွပါဘူး။ ေနာ္ေဝမွာ တစ္ခုခု ခြ်တ္ယြင္းေနတယ္။ ဒါ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေတာ့ မဟုတ္ႏုိင္ပါဘူး။

အလားတူပါပဲ။ ဖင္လန္ႏုိင္ငံသားေတြကလည္း သူတုိ႔ပညာေရး ေအာင္ျမင္ မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အၾကမ္းဖ်င္း အေျဖတစ္ခုကုိ ေပးၾကပါတယ္။ သူတုိ႔က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ရာခ်ီတ႔ဲ အခ်ိန္ကတည္းက ပညာေရးကုိ တန္ဖုိးထားၾက လုိ႔ပါတဲ့။
ကဲ … အဲဒီအေျဖအတုိင္းသာဆုိရင္ (၁၉၅၀) ခုႏွစ္ေတြမွာ ဘာေၾကာင့္ ဖင္လန္က ကေလး (၁၀) ရာခုိင္ႏႈန္းပဲ အထက္တန္းပညာေရး ၿပီးဆုံးရတာ လဲ။
(၁၉၆၀) ခုႏွစ္ေတြမွာ ေက်းလတ္ေန ကေလးေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ျပေန ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးက ဘာေၾကာင့္ အမ်ားႀကီး ကြာဟေနတာလဲ။ ဒီလုိအထိ ျပန္ၾကည့္ မိေတာ့ ဖင္လန္ရဲ႕ ပညာေရးအေပၚထားတဲ့ သေဘာတရားကလည္း မညီ မ မွ်ပဲေပါ့။ ဘယ္လုိ ျဖစ္တာပါလိမ့္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပါပဲ၊ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ပညာေရး ဝန္ ႀကီးက ေတာင္ကုိရီးယားရဲ႕ ပညာေရးကုိ မနာလုိ ဝန္တုိေတာင္ ျဖစ္မိတယ္ ဆုိၿပီး ကေလးေတြရဲ႕ ေလးစားမႈကုိ ခံရတဲ့ ကုိရီးယားေက်ာင္းဆရာေတြ ၊ ေနာက္ကေန တြန္းအားေပးေနတဲ့ ကုိရီးယားမိဘေတြကုိ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိ လာျပန္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ကုိ ျပန္ၾကည့္ေတာ့ ကုိရီးယားနဲ႔ ဖင္လန္ တူညီတဲ့ အခ်က္ရယ္လုိ႔ လည္း ဘာမွ မရွိဘူးဆုိတာ ေတြ႔ရျပန္ပါတယ္။ ကုိရီးယားရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ က စာေမးပြဲနဲ႔ ေမာင္းႏွင္ေနတာ ျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကလည္း အေမရိ ကန္ ေက်ာင္းသားေတြထက္ ေလ့လာခ်ိန္ ပုိေနပါတယ္။
သေဘာမတူစရာ အဲသလုိ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ အသံေတြကုိ ၾကား လုိက္ရၿပီး ပညာေရးအဆင့္ ျမင့္မား၊ အရြယ္မတုိင္မီ ေက်ာင္းထြက္မႈ ရာ ခုိင္ႏႈန္းသုည၊ ေကာလိပ္ဘြဲ႔ရ အေရအတြက္ေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ ကြ်န္းႏုိင္ ငံေပၚက ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘဝဟာ ဘယ္လုိမ်ား ေနမလဲဆုိတာ စဥ္းစားလုိ႔မရ ျဖစ္ေနခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

ဖင္လန္က ကေလးေတြကေရာ က်မဖတ္ေနတဲ့ စာအုပ္ထဲကအတုိင္း ေနာ ဒစ္စက္႐ုပ္ကေလးေတြ ျဖစ္ေနေလမလား။ ကုိရီးယားကေလးေတြကေရာ ဒီေအာင္ျမင္မႈကုိ ခ်ိဳၿမိန္တဲ့ အရသာလုိ႔ ယူဆၾကပါသလား။
သူတုိ႔ မိဘေတြကေရာ ဘယ္လုိလဲ။ မိဘေတြအေၾကာင္း ဘယ္သူမွ ဘာမွ မေျပာၾကဘူး။
မိဘေတြရဲ႕ အခန္းက႑က ဆရာေတြေလာက္ အေရးမပါလုိ႔ေလလား။

ဒါနဲ႔ပဲ အထက္ျမတ္ဆုံး ကေလးေတြရွိရာ ႏုိင္ငံေတြဆီ တစ္ႏွစ္ၾကာခရီး ထြက္ ဖုိ႔ ကြ်န္မ ဆုံးျဖတ္လုိက္မိပါေတာ့တယ္။ အဲဒီစက္႐ုပ္ ေသးေသးေလးေတြကုိ ကြ်န္မကုိယ္တုိင္ မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႔ ေတြ႔လုိက္ခ်င္တယ္။

အဂၤါေန႔မနက္ ဆယ္နာရီမွာ သူတို႔ ဘာေတြမ်ား လုပ္ေနၾကပါလိမ့္၊ သူတုိ႔ေ က်ာင္းက ျပန္ေရာက္ရင္ မိဘေတြက သူတုိ႔ကုိ ဘာေတြ ဘယ္လုိ ေျပာၾက ပါလိမ့္။ သူတုိ႔ တကယ္ေရာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ရွိၾကရဲ႕လား။

ကၽြန္မရဲ႕ ကေလး ေအးဂ်င့္မ်ား

ေနာ့ဒစ္စက္႐ုပ္ကေလးေတြကုိ (ေနာ္ဒစ္ (Nordic) ဆိုတာ ဂ်ာမန္နဲ႔ ေနာ္ေဝ၊ ဒိန္းမတ္၊ ဖင္လန္ စတဲ႔ စကင္ေနဗီးယန္းလူမ်ိဳးေတြကိုၫႊန္းဆိုပါတယ္။ ဒီမွာေတာ႔ စာေရးသူက ဖင္လန္က ေက်ာင္းသားေလးေတြကို ခ်စ္စႏိုး နဲ႔ ေနာ့ဒစ္စက္႐ုပ္ကေလးေတြလို႔ သုံးခဲ႔ဟန္ တူပါတယ္) ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ သူတုိ႔အထဲ ေရာက္ေနၿပီးသား (သူတုိ႔နဲ႔ အနီးဆုံးမွာ ေရာက္ေနတ)ဲ့ အတြင္းလူတစ္ေယာက္ေတာ့ လုိေန တာေပါ့။ သူဟာ က်မကုိယ္တုိင္ မျမင္ႏုိင္၊ မသိႏုိင္တာေတြကုိ ျမင္ႏုိင္ေတြ ႔ႏုိင္တယ္ေလ။ ဒါနဲ႔ က်မလည္း အကူအညီ ေပးႏုိင္တဲ့ ကြ်မ္းက်င္လူငယ္ အဖြဲ႔ေလးတစ္ဖြဲ႔ကုိ ဖြဲ႔လုိက္မိေတာ့တယ္။

သကၠရာဇ္ (၂၀၁၀) နဲ႔ (၂၀၁၁) ခုၾကားမွာ အေတာ္ဆုံးဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံ သုံးႏုိင္ငံရဲ႕ ဘဝထဲမွာ လက္ေတြ႔ေနလာခဲ့ၾကတဲ့ အေမရိကန္လူငယ္ သုံးေယာက္ေနာက္ ကုိ ေျခရာခံ လုိက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း ဒီပေရာဂ်က္ရဲ႕ တစ္ႏွစ္ၾကာ ေဖာ္ရိန္းအိတ္ခ်ိန္း (ျပင္ပကမၻာမွာေတာ႔ ရွင္းစရာ သိပ္မလို တဲ႔ ေဝါဟာရပါ။ ေက်ာင္းသားေလးေတြ ယဥ္ေက်းမႈခ်င္း၊ ပညာေရး ခ်င္း ႏွီးေႏွာဖလွယ္ႏိုင္ေအာင္လို႔ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း ေက်ာင္းသားေလးေတြကို ေစလႊတ္၊ လက္ခံတဲ႔ ဆင္႔ပြားပညာေရးအစီအစဥ္တစ္ခုပါ။ ) စြန္႔စားခန္းမွာ အဓိက ပါဝင္ကူညီၾကဖုိ႔ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ ရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြဆီ က်မက သြားေရာက္ခဲ့သလုိ ျပန္ေရာက္လာတဲ့ ေနာက္မွာလည္း အဆက္ အ သြယ္ မျပတ္ခဲ့ၾကပါဘူး။

သူတုိ႔အမည္ေတြက ကင္(မ္) (Kim) အဲရစ္ (Eric) နဲ႔ တြမ္ (Tom) တုိ႔ပါပဲ။ သူတုိ႔ကပဲ သူတုိ႔ရဲ႕ ခဏ နားခုိရာ အိမ္၊ ခဏ အပန္းေျဖရာ ေကာ္ဖီဆုိင္၊ ခဏခုိလႈံရာ ႏုိင္ငံျခား ေျမေပၚမွာ က်မရဲ႕ ကုိယ္ရံေတာ္ေလးေတြအျဖစ္ ျဖည့္ စည္းေပးၾကခဲ့ၾကပါတယ္။

ကင္(မ္) က ဥကၠလားဟုိးမား (အုိကလာဟုိးမား) ကေန ဖင္လန္ကုိ သြားခဲ့ သူ၊ အဲရစ္ကေတာ့ မင္နီဆုိးတား (Minnesota) ကေန ေတာင္ကုိရီးယား ကုိ ေျခဆန္႔ခဲ့သူ၊ တြန္ကေတာ့ ပင္ဆယ္ဗင္နီးယား (Pennsylvania) ကေန ပုိလန္ကုိ ထြက္ခဲ့သူပါပဲ။ သူတုိ႔ဟာ အေမရိကရဲ႕ မတူညီတဲ့ ေနရာေတြကေန မတူညီတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ မတူညီတဲ့ ေနရာေတြကုိ သြားေရာက္ခဲ့သူေတြပါ။

သူတုိ႔သုံးေယာက္ကုိ အႀကံေပးေတြအေနနဲ႔ က်မက ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ကေတာ့ တစ္ဦးခ်င္းဆီရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳကုိ ေျပာျပဖုိ႔ပဲ တာဝန္ ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔အေတြ႔အႀကံဳေတြဟာ အေမရိကန္ ကေလးအားလုံး ကုိ ကုိယ္စားမျပဳဘူးေပါ့။ ေနာက္ၿပီး သူတုိ႔ ေျပာျပခ်က္ေတြဟာလည္း သူတုိ႔ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတြက သိန္း ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကေလးအားလုံးရဲ႕ ဘဝအမွန္ကုိ ကုိယ္စားျပဳမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒါေပမဲ့ က်မသူတုိ႔ဆီက ရခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ရဲ႕ ေပၚလစီလက္စြဲစာအုပ္ေတြထဲမွာ လုံးဝ မပါေသးဘူးဆုိတာကေတာ့ ေသ ခ်ာလွပါတယ္။

သူတုိ႔သုံးေယာက္စလုံးကလည္း ႐ုိး႐ုိးသားသား ဝန္ခံပါတယ္။ ေပၚလစီ တခ်ိဳ႕နဲ႔ တုိက္ဂါးအေမစတဲ့ (အာရွတိုက္ ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕က မိခင္ေတြဟာ ကေလးရဲ႕ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ စည္းကမ္းေတြ တင္းၾကပ္လြန္းလို႔ အေနာက္က သူတို႔ကို က်ားနဲ႔ႏိႈင္းၿပီး ေခၚေဝၚသုံးစြဲထားတဲ႔ ေဝါဟာရပါ။ စကၤာပူတို႔ ကိုရီးယားတို႔က အေမေတြဟာ ေရွ႕ဆုံးကေပါ႔။) အေၾကာင္းေတြကုိ သူတုိ႔ မေျပာၾကပါဘူး။ က်မသြားခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ က်မ ရဲ႕ ေအးဂ်င့္ေလးေတြက သူတုိ႔သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ေမြးစားမိဘေတြ၊ ဆရာေတြ နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးၾကပါတယ္။ သူတုိ႔အားလုံးဟာ က်မရဲ႕ လုိအပ္ေနတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးလုိက္တဲ့ အသုိင္းအဝုိင္းေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ဥပမာ ကုိရီးယားမွာဆုိရင္ အဲရစ္က သူ႔ရဲ႕ သူငယ္ခ်င္း ဂ်င္နီနဲ႔ ေတြ႔ေပးခဲ့ ပါတယ္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ဂ်င္နီဟာ သူမရဲ႕ ကေလးဘဝကုိ အေမရိကမွာ တစ္ဝက္၊ ကုိရီးယားမွာ တစ္ဝက္ ေနထုိင္ခြင့္ ရခဲ့တဲ့ မိန္းကေလးပါ။ က်မ အတြက္ေတာ့ ဂ်င္နီဟာ အမွတ္မထင္ ေတြ႔ခြင့္ရလုိက္တဲ့ ပညာရွင္ တစ္ေယာက္ပါပဲ။ အဲရစ္ မေျဖႏုိင္တဲ့ ေမးခြန္းတခ်ိဳ႕ကုိ သူမက ေျဖေပးႏုိင္ ခဲ့တယ္။ (သူတုိ႔ကေလးေတြရဲ႕ အင္တာဗ်ဴး ဗြီဒီယုိကို www.amandaripley.com မွာ ၾကည့္႐ႈ႕ႏုိင္ပါတယ္)

အခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ဒီပေရာဂ်က္အတြက္ အေမရိကနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားမွာရွိတဲ့ exchange student ရာေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စကားေျပာခဲ့တယ္။ ဒီအေတြ႔အႀကံဳ က ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ပညာေရးအေၾကာင္း ေရးျပထားတဲ့ စာအုပ္ေတြ၊ သတင္းေ တြနဲ႔ မတူဘဲ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘဝအမွန္ကုိ ျမင္ေတြ႔ခြင့္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔မိဘေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ၊ အိမ္နဲ႔ေက်ာင္းမွာ ေနထုိင္က်င္လည္ရတဲ့ သူတုိ႔ဘဝအေၾကာင္းေတြကုိ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။

က်မထင္ထားတဲ့ အတုိင္းပါပဲ။ အေမရိကရဲ႕ ျပႆနာနဲ႔ အားသာခ်က္ေတြ အေၾကာင္း သူတုိ႔ကုိ ေမးရာမွာေတာ့ သူတုိ႔အေျဖေတြကလည္း ေျပာင္းသြား တယ္။ အနည္းနဲ႔အမ်ားပဲ ကြာမယ္၊ သူတုိ႔လည္း အေမရိကရဲ႕ တစ္မူထူးျခား တဲ့ ပညာေရးစနစ္ကုိ သိထားၾကပါတယ္။ ဒါကုိလည္း ဖြင့္ဟေျပာဖုိ႔ သူတုိ႔ လက္မတြန္႔ခဲ့ၾကပါဘူး။

ေနာက္ဆုံး အေမရိကကုိ ျပန္ေရာက္ေတာ့ က်မဟာ ပုိလုိ႔ေတာင္ အေကာင္းျ မင္ဝါဒ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ အေရးမပါတဲ့ ကိစၥေတြအတြက္နဲ႔ အခ်ိန္ေတြ၊ ေငြေ တြ ျဖဳန္းတီးခဲ့ၾကတယ္ဆုိတာ အထင္အရွားပါပဲ။ ေက်ာင္းေတြ၊ မိသားစုေတြ ကလည္း ဘာလုပ္လုိ႔ ဘာကုိင္ရမွန္းမသိ ေခါင္း႐ႈပ္ေနၾကရတယ္။ ဖင္လန္၊ ကုိရီးယားနဲ႔ ပုိလန္မွာ ေတြ႔ခဲ့ရသလုိမ်ိဳး တိက်တဲ့ ဦးတည္ခ်က္ေတြ ကင္းမဲ့ေန ၾကတယ္။ သူတုိ႔ ဒီလုိလုပ္ႏုိင္ရင္ က်မတုိ႔ ကေလးေတြ၊ ေက်ာင္းက ဆရာေ တြ၊ မိဘေတြကလည္း ေကာင္းေကာင္းႀကီး လုပ္ျပႏုိင္မယ္ဆုိတာ ယုံၾကည္ မိပါတယ္။

က်မ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရတာေတြက ကေလးမ်ိဳးဆက္ႀကီး တစ္ခုလုံးဟာ သူတုိ႔ ရ သင့္ရထုိက္တဲ့ ပညာေရးကုိ ရၾကတယ္။ တစ္ခါတစ္ခါမွာေတာ့ ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ မရွိလွဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ ရၾက တယ္။ မကိုက္ညီတဲ႔ ေပၚလစီေတြ ရွိမယ္။ ျဗဴ႐ုိကေရစီေတြ၊ အသိဉာဏ္ နည္းတဲ့ မိဘေတြ … ဒါေတြ ရွိေကာင္း ရွိမယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ကမၻာလုံး ဆုိင္ရာ ပညာေရးစနစ္ ဆက္သြယ္မႈကေတာ့ ရွိကုိ ရွိေနၾကရမယ္။ တျခားႏုိင္ငံေတြက က်မတုိ႔ကုိ လမ္းျပ၊ က်မတုိ႔က သူမ်ားႏုိင္ငံေတြကုိ လမ္းျပေနၾကရင္းနဲ႔ေပါ့။

က်မအတြက္ ပေဟဠိ (၁)