မ်က္ရည္ဆိုတာ အထဲမွာ ဟန္လုပ္ၿပီးက်တဲ့မ်က္ရည္ ရွိတယ္ဆိုတ့ဲမွတ္တမ္း မွတ္ရာေတြ ေတြ႔ရျပန္ပါတယ္။
“ေယာက်ၤားဆုံးလို႔ ရွိဳက္ႀကီးတငင္ ငိုတတ္တဲ့ဇနီးဟာ မၾကာခင္ ေနာက္ တစ္ ပင္ ထူေတာ့မယ္ဆိုတာကို ျပသေနသလုိပဲ” လို႔ အိန္ဂ်လာအက္စတိန္းက သူမရဲ့ ေဒးလီးေမးလ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္ပါးထဲ ထည့္ေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။
ေရွးေဟာင္း ဂရိတရားရံုးေတြမွာေတာ့ ေယာက်ၤားရဲ့အမွဳႏိုင္ဖို႔ အငိုသန္တဲ့ ဇ နီးေတြကို တရားသူႀကီးေတြေရွ႕ ရွိဳက္ႀကီးတငင္ ငိုေၾကြးဖို႔ ေရွ႕ထိုးေပးတတ္ ၾကပါတယ္။ ဇနီးရဲ့မ်က္ရည္ဟာ ေယာက်ၤားရဲ့အမွဳကို သက္သာေစတတ္ပါ တယ္။
၁၇-၁၈ ရာစုက ျပင္သစ္မွာ ေရးခဲ့၊ ေရပန္းစားခဲ့တဲ့ ျပဇာတ္ေတြဟာ ေၾကကြဲ ဝမ္းနည္းစရာေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက အႏုပညာခံကလည္း ပရိသတ္မ်က္ရည္က်ေလေလ ျပဇာတ္ေကာင္းတစ္ပုဒ္ ျဖစ္ေလေလဆိုတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီအယူအဆကို လက္မခံၾကေတာ့ဘူး။ ပရိ သတ္မ်က္ရည္ခ်ဴရင္းနဲ႔ သိပ္မစြံတဲ့ အႏုပညာကို လူထုေရွ႕ခ်ျပျခင္းပဲ လို႔ေတာင္ ေဝဖန္လာၾကတယ္။
မ်က္ရည္ဟာ လူ႕ယဥ္ေက်းမွဳ အစကတည္းက ရွိခဲ့တာပါ။ ဘီစီ ငါးရာစုက ထြန္းကားခဲ့တဲ့ ဂရိယဥ္ေက်းမွဳရဲ့ မ်က္ရည္က်ခန္းက အထူးသျဖင့္ နတ္ေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီယြန္နီးစပ္(Dionysus) ဆိုတဲ့ နတ္ ပါ ။ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းစရာ ကဗ်ာနဲ႔ ေတးသီခ်င္းေတြဟာ ဘာသာေရးနဲ႕ဆက္ႏြ ယ္ၿပီး ေပၚေပါက္လာခဲ့တာပါ။
အခုထိေတာင္မွ ဝမ္းနည္းစရာ ဇာတ္လမ္းေတြကိုၾကည့္ၿပီး မ်က္ရည္က်ရ တာဟာ အရသာတစ္မ်ိဳးလို႔ ထင္ျမင္ေနၾကဆဲပါ။(ဒီအခ်က္ကို ေဟာလိဝုဒ္ ရုပ္ရွင္ထုတ္လုပ္သူေတြ၊ ဇာတ္ညႊန္းေရးဆရာေတြ၊ တီဗီဇာတ္လမ္းတြဲ ရုိက္ သူေတြ၊ ေနာက္ဆံုးသတင္းေၾကာ္ျငာသူေတြကေတာင္ ေကာင္းေကာင္းႀကီး သိၾကပါတယ္။)
ငိုေၾကြးျခင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လက္ခ်ာေပးေနစဥ္မွာ ဘယ္လိုအႏုပညာပံုစံဟာ မ်က္ရည္က်ေစႏုိင္သလဲ၊ လက္ေခ်ာင္းေထာင္ျပပါလို႔ စာသင္ခန္းထဲမွာ ေမး ခဲ့ဖူးပါတယ္။
(၈၀) ရာခိုင္ႏွံဳးက ေတးဂီတေၾကာင့္လို႔ေျပာၿပီး ဝတၱဳေၾကာင့္လုိ႔ ေျပာသူက (၇၄) ရာခိုင္ႏွဳံး ရွိပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ရာခိုင္ႏွံဳးက ရုတ္တရက္ႀကီး ထိုးက် သြားတယ္။ ကဗ်ာေၾကာင့္ဆိုသူက (၄၃) ရာခိုင္ႏွံဳး၊ ေနာက္ဆံုး ပန္းခ်ီ၊ ပန္းပု၊ ဗိသုကာပညာေၾကာင့္ မ်က္ရည္က်ရပါတယ္ဆိုသူေတြက ၁၀- ရာခုိင္ႏွံဳး ကေန ၂၂- ရာခိုင္ႏွံဳးပဲ ရွိပါတယ္။
ဒီသုေတသနမွာ ဘာေၾကာင့္ရုပ္ရွင္ကို မထည့္ရတာလဲလို႔ မၾကာမၾကာ အေမးခံရတယ္။ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ရင္း ခံစားရတယ္ဆိုတာ အမ်ားအားျဖင့္ ဂီတေၾကာင့္ပါ။ သက္ေသအေနနဲ႔ၾကည့္ခ်င္ရင္ မစၥတာ မိုက္ကယ္ ဟာဇာနာ ဗီရွပ္ရဲ့ အသံတိတ္ရုပ္ရွင္ကားတစ္ကားျဖစ္တဲ့ “The Artist” ကို ၾကည့္ႏိုင္ပါ တယ္။ ဒီဇာတ္ကားဟာ မႏွစ္က အကယ္ဒမီဆုေပးပြဲမွာ အေကာင္းဆံုး ဓာတ္ ပံု ဆု ရခဲ့တာပါ။ ဘာဆို ဘာသံမွ မၾကားရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခံစားခ်က္ ကေတာ့ ျမင့္ေနၾကရတယ္။ အဲဒါ ဂီတသံေၾကာင့္ပါ။
ရုပ္ပုိင္းအေနနဲ႔ၾကည့္ရင္ ငိုတယ္ဆိုတာ larynx နဲ႔ pharynx ဆိုတဲ့ ပလိပ္ျပား ပါဝင္တဲ့ ဝင္ေလ၊ ရွိဳက္ေလတစ္မ်ိဳးပါ။ ငိုျခင္းဟာ စကားေျပာျခင္းကို ရပ္ တန္႔ေစတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငိုတဲ့အခါ ရွိဳက္သံပါလာၾကတာပါ။ ဒီအခ်က္က ဘာသာစကားပညာရွင္ေတြနဲ႔ မႏုႆေဗဒ ပညာရွင္ေတြအတြက္ ငိုေၾကြးျခင္း ဟာ ဘာသာစကားေတြ မထြန္းကားမီကတည္းက ရွိေနခဲ့တာဆိုတဲ့ ေကာက္ ခ်က္ကို ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
စိတ္ထဲမွာ ဝမ္းနည္းရတာနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ဒီမ်က္ရည္က က်လာရတာလဲ ဆို တဲ့ေမးခြန္းကိုေျဖဖို႔ ျပႆနာရွိေနဆဲပါ။
လူ႔ယဥ္ေက်းမွဳ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ မ်က္ရည္ဟာ ဘိုင္အိုေလာ္ဂ်ီအရ မ်က္လံုးကို စြတ္စိုေစရံုသာမက စိတ္တင္းက်ပ္မွဳရဲ့ ျပယုဂ္၊ လူမွဳေရး အေႏွာင္ အဖြဲ႔ရဲ့ သေကၤတအေနနဲ႔ အၿမဲရွိေနခဲ့ပါတယ္။
အဇၥ်တၱအသိ တိုးပြါးလာျခင္း၊ ကိုယ့္အတၱကို ထူေထာင္လာျခင္း၊ ကမၻာေျမ ဘယ္လိုစတင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ပံုျပင္ေတြေျပာၾက၊ နားေထာင္ၾကျခင္း၊ လူသားဘယ္လို စတင္ေပၚေပါက္လာတယ္၊ ေသၿပီးတဲ့ေနာက္ဘဝ၊ သူမ်ားရဲ့ ခံစားခ်က္ကို နားလည္ေပးႏိုင္ျခင္း စတာေတြဟာ လူသားလို႔ေခၚလို႔ ရေအာင္ ေျပာင္းလဲေပးလိုက္တဲ့ ဦးေႏွာက္နဲ႕ အာရံုေၾကာဆိုင္ရာရဲ့ အဓိက အစိတ္အပိုင္း တစ္ပိုင္းျဖစ္ေနပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါ တစ္ရွဴးေပပါကို ေဆာင္ထား၊ ဒါမွမဟုတ္ သူငယ္ခ်င္းရဲ့ ပခံုးေပၚမွာ မွီၿပီးငို၊ ဒါမွမဟုတ္ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ရင္းနဲ႔ ငိုၾကည့္ပါ။ ၿပီးေတာ့မွ ခဏ ငိုတာရပ္၊ ၿပီးေတာ့ ငါဘာေၾကာင့္ ငိုမိတာပါလိမ့္၊ ငိုျခင္းရဲ့ အဓိပၸါယ္က ဘာပါလိမ့္လို႔ စဥ္းစားၾကည့္လိုက္ပါ။
တကယ္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ" Love to cry and cry to love " ေတြပါ။
(The writer is an emeritus professor of behavioural neurology and a consultant neuropsychiatrist at the Institute of Neurology, University College London, and the author of the forthcoming book: Why Human’s Life to Cry; Tragedy, Evolution and the Brain.)
ဇင္ေဝေသာ္
Post a Comment