ရွင္ဘုရင္(သို႔) ယေန႔အေခၚအေဝၚ အစုိးရဟူေသာ သေဘာႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘာသာတရားကိုယ္စီ၌ မတူညီေသာ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား ရွိေနၾကသည္။ ထိုမွ်မက အစိုးရဟူေသာ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစား ေပၚေပါက္လာပံု၌ပင္ ခ်ဥ္းကပ္ပံုမ်ား မတူညီၾကေပ။
ခရစ္ယာန္ သမၼာက်မ္းစာအလိုအရ ဘုရင္(သို႔) အစိုးရတို႔သည္ ထာဝရဘုရားရွင္ထံမွ တန္ခိုးအာဏာရရွိခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရင္(သို႔) အစုိးရ၏အမိန္႔ကို လိုက္နာျခင္းသည္ပင္ ဘုရားရွင္၏ အမိန္႔ေတာ္ကို လိုက္နာျခင္းျဖစ္သည္ဟု Romans 1, 2 တို႔၌ ဆိုထားသည္။ ဤဥပေဒသကို ဥေရာပတစ္ခြင္၌ “ The Divine Rights of Kings” ဟု ဆိုစမွတ္ၿပဳၾကသည္။ ကြန္ၿဖဴးရွပ္ဘာသာကလည္း ဤကိစၥ၌ ခရစ္ယာန္ႏွင့္ ဆင္ဆင္တူသည္။ ယင္းကို “The Mandate Of Heaven ” ဟု ဆိုသည္။ ဟိႏၵဴဘာသာအလိုအရမူ ရွင္ဘုရင္ကိုယ္တိုုင္ကပင္ နတ္ဘုရားတစ္ပါးပင္ျဖစ္သည္။
ဘုရင္(သို႔) အစိုးရ(သို႔) အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုဒၶဘာသာကေတာ့ အျခားဘာသာမ်ားႏွင့္မတူ ကြဲျပားစြာဖြင့္ဆိုထားေလသည္။ အထင္ရွားဆံုးသာဓကမွာ နာမည္ေက်ာ္ အဂၢညသုတ္ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသုတ္၌ လူတန္းစားအားလံုးကို စြမ္းအားရွိသူ လူတစ္ေယာက္က ဦးေဆာင္ကြပ္္ကဲရန္ လိုအပ္ေသာအခါ ထိုလူထုထဲမွပင္ ဂုဏ္ရည္တို႔ျဖင့္ ျပည့္စံုေသာလူကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး ဘုရင္တင္ေျမွာက္ၾကသည္ဟု ဘုရားရွင္က ဘုရင္စနစ္ကို လက္ေတြ႔က်က် ရွင္းျပေတာ္မူခဲ့သည္။
ဟိႏၵဴဘာသာဝင္တို႔ ယံုၾကည္မႈ၌လည္း လူသားေလာက၏ ပထမဆံုးေသာမင္းသည္ မဟာသမၼတပင္ ျဖစ္သည္။
ဗုဒၶဘာသာက မဟာသမၼတဟူေသာအမည္ကို လက္ခံသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုနာမည္ကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာ၌ ကြဲလြဲသြားသည္။ ဘုရားရွင္က မဟာသမၼတကို လူထုကေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္အပ္ေသာမင္း (elected by the majority) ဟု ရွင္းျပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၏အျမင္အရ ဘုရင္(သို႔) အစိုးရမွာရွိေသာ အာဏာသည္ သူ႔ကို(သူတို႔ကို) တင္ေျမွာက္ထားေသာ လူထုထံမွ ရရွိျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ တရားမွ်တစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ထိုအာဏာလည္း ဘုရင္(သို႔) အစိုးရတို႔ႏွင့္အတူ ရွိေနရသည္။
ဆုိလိုသည္မွာ ဘုရင္(သို႔) အစိုးရသည္ တရားႏွင့္မညီညြတ္ေတာ့ဘူးဆိုလွ်င္ လူထုကျပန္လည္ရယူၿပီး စြမ္းႏိုင္ေသာ အျခားတစ္ေယာက္(သို႔) အျခားတစ္ဖြဲ႔ကို တင္ေျမွာက္ခြင့္ရွိသည္။ ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္မ်ား၌ ဤကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေနရာမ်ားမ်ား၌ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။ တရားႏွင့္မညီေသာမင္းကို ျပည္သူတုိ႔က နန္းခ်တတ္ေၾကာင္း ဗုဒၶစာေပ၌ ေတြ႔ရသည္။
ဤသည္မွာ ယံုၾကည္မႈအယူအဆတို႔သာျဖစ္ၿပီး သမိုင္းအေထာက္အထားျဖင့္ ခိုင္ခိုင္မာမာ ေျပာဆိုရန္ကား ခက္ခဲသည္။
သို႔ေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ “ဘုရင္ေကာင္းတုိ႔သည္” ဟူေသာ အဆံုးအမကေတာ့ အေသာကမင္းႀကီးအေပၚ မ်ားစြာလႊမ္းမိုးထားေၾကာင္း သမိုင္းအေထာက္အထားျဖင့္ ေျပာျပႏိုင္သည္။
“တိုင္းသူျပည္သားအားလံုးသည္ ငါ၏ရင္ဝယ္သားမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ငါ၏ သားသမီးမ်ားကို ခ်စ္သလို သတၱဝါတို႔အေပၚ၌ အညီအမွ် ေမတၱာထားသည္၊ ေကာင္းက်ိဳးလိုလားသည္၊ သူတို႔အားလံုး၏ ပစၥဳပၸန္၊ သံသရာအက်ိဳးကို ငါလိုလား၏” ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေခတ္ကာလေျပာင္းလဲလာသည္ႏွင့္အမွ် မင္းက်င့္တရားႏွင့္ မညီညြတ္ေသာ မင္းမ်ားလည္း ေပၚေပါက္လာခဲ့ဟန္တူသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶစာေပ၌ပင္ “ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာမင္း” “အေပ်ာ္အပါး လြန္ၾကဴးေသာမင္း” “ တိုင္းေရးျပည္ရာကို နားမလည္ေသာမင္း” စေသာ ခပ္ညံ့ည့ံမင္းမ်ားကို ညႊန္းဆိုေသာ ေဝါဟာရမ်ား ေတြ႔ရွိလာရသည္။ ထို႔ျပင္ “ဘုရင့္အလိုကို အကဲခတ္ရခက္၏” “ဘုရင္သည္မီးႏွင့္တူ၏- ေဝးေသာ္မေကာင္း၊ နီးလွ်င္ေလာင္၏” စေသာ ေဝါဟာရမ်ားကလည္း မတရားေသာ မင္းမ်ားကို ညႊန္းဆိုျပေနျပန္၏။
အခ်ဳိ႕ဇာတ္ေတာ္မ်ားထဲတြင္ မင္းဆိုးမင္းယုတ္တို႔ကို “မ်က္လံုးထဲက အမႈိက္” “ထမင္းပန္းကန္ထဲက သဲ” “ဖေနာင့္မွာ စူးေနတဲ့ေညွာင့္” စသျဖင့္ သံုးစြဲတတ္သည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။
မွတ္သားစရာေကာင္းေသာ သာဓကမွာ မိလိႏၵမင္းႀကီးႏွင့္ အရွင္နာဂေသနတို႔ ေတြ႔ဆံုခိုက္ မေထရ္မိန္႔ၾကားေသာ စကားျဖစ္သည္။ မင္းႀကီးက တရားဓမၼေရးရာမ်ား ေဆြးေႏြးလိုပါသည္ဟု ေလွ်ာက္ထားေသာအခါ မေထရ္က ဘုရင္တစ္ပါးအေနျဖင့္ မေဆြးေႏြးလို၊ ပညာရွင္တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးလိုက ေဆြးေႏြးလိုသည္ဟု မိန္႔ၾကား၏။
အေၾကာင္းကို ေမးေလွ်ာက္ရာ ပညာရွင္အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးၾကရာ၌ အက်ဳိးအေၾကာင္းညီညြတ္စြာ ေဆြးေႏြးႏိုင္သည္။ သေဘာတူ၍ရသည္။ မတူ၍ရသည္။ အမွားကိုေထာက္ျပႏိုင္ေသာ္ လက္ခံၾကသည္။ ရွင္ဘုရင္တို႔ကား ထိုသုိ႔မဟုတ္၊ သူတို႔ႏွင့္ သေဘာမတူသူတို႔ကို ပစ္ဒဏ္ခတ္ၾက၏ဟု မိန္႔ေတာ္မူခဲ့သည္။
ရွင္ဘုရင္(သို႔) အစိုးရမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆက္ဆံေရး၌ ဘုရားရွင္၏ သေဘာထားကား ရွင္း၏။ ေကာင္းေသာမင္းျဖစ္ေစ၊ ဆိုုးေသာမင္းျဖစ္ေစ အာဏာရွိ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရင္(သို႔) အစိုးရမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ားတြင္ ပါဝင္မပတ္သက္မိေစရန္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ၾသဝါဒေပးခဲ့သည္။ ၾသဝါဒသာမက ကိုယ္ေတာ္တိုင္လည္း က်င့္သံုးခဲ့သည္။
အထင္ရွားဆံုးသာဓကမွာ မင္းမႈထမ္းေယာက်္ားမ်ား မင္းတာဝန္မေက်ေသးသမွ် ရဟန္းျပဳခြင့္မရွိေစရ ဟူေသာ ပညတ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ မင္း(သို႔) အစိုးရကေပးလာမည့္ အႏၱရာယ္ရွိလွ်င္ အခ်ဳိ႕ေသးမႊားေသာ ဥပေဒေတာ္တို႔ကိုပင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ေၾကာင္း မိန္႔ခဲ့သည္။ ဤသည္တို႔ကို ေထာက္ဆ၍ အဆိုး၊ အေကာင္းရွိႏိုင္ေသာမင္း(သို႔) အစိုးရတို႔ႏွင့္မပတ္သက္ေစလိုေၾကာင္း မွတ္ယူႏိုင္သည္။
ထို႔အတူ ရႈပ္ေထြးေပြလီလွေသာ နန္းတြင္းေရး၊ ႏိုင္ငံေရးတို႔၌ ရဟန္းသီလရွင္မ်ား မပါဝင္မပတ္သက္မိေစရန္ အခါသင့္တိုင္း ၾသဝါဒေပးေတာ္မူသည္။
သုိ႔ေသာ္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ မင္း(သို႔) အစိုးရမ်ားႏွင့္ ကင္းသလားဟုေမးလွ်င္ကား မကင္းဟု ဆိုရေပလိမ့္မည္။ ပိဋကတ္ေတာ္၌ ပေသနဒီေကာသလ၊ ဗိမၺိသာရ၊ အဇာတသတ္၊ လိဇၨဝီ စေသာမင္းမ်ားအေၾကာင္း မၾကာမၾကာေတြ႔ရတတ္သည္။ ထိုမင္းတုိ႔ကို “ဓမၼရာဇ” ဟု ဘုရားရွင္က အာလုပ္ျပဳေခၚေဝၚႏႈတ္ဆက္တတ္သည္။
ထိုေခတ္က ရွင္ဘုရင္သည္ ယေန႔ေခတ္ အစိုးရျဖစ္လာ၏။
ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္မ်ားတြင္ မင္းေကာင္းမင္းဆိုးမ်ားအေၾကာင္း အတၳဳပၸတၱိစသည္ကို ေတြ႔ရေသာ္လည္း အစိုးရေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ေရး လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကား ပိဋကတ္ေတာ္၌ မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႔ရေပ။
သို႔ေသာ္ “ဒႆရာဇဓမၼ” ဆိုေသာ မင္းက်င့္တရား(၁၀) ပါးကေတာ့ ထူးထူးျခားျခား ေပၚလြင္ထင္ရွားေနသည္။ ေပးကမ္းရက္ေရာျခင္း၊ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ျပည့္စံုျခင္း၊ ေျဖာင့္မတ္ျခင္း၊ သနားညွာတာျခင္း၊ ကိုယ္ႏႈတ္ေစာင့္စည္းျခင္း၊ အမ်က္ေဒါသမႀကီးျခင္း၊ မရက္စက္ျခင္း၊ သည္းခံျခင္း၊ တိုင္းသူျပည္သားတို႔၏ဆႏၵကို မဆန္႔က်င္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။
ယေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ထိုဒႆရာဇဓမၼကိုပင္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ႏိုင္ငံေရးသေဘာထားဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုလာၾကသည္။
ရိုးသားစြာၾကည့္ျမင္မည္ဆိုလွ်င္ ထိုမင္းက်င့္တရား(၁၀) ပါးလံုး တစ္ခ်ိန္တည္းျပည့္စံုေနဖို႔သည္ အလြန္ခက္ခဲေသာကိစၥတစ္ခုျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္ရန္ သည္းခံျခင္းတရားကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳေကာင္းျပဳရမည့္ သေဘာမ်ိဳးရွိေနသည္။
ဤကား သုတၱာန္ေဒသနာမွလာေသာ မိန္႔ဟခ်က္ျဖစ္သည္။
ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္မ်ား၌ကား ထိုထက္ပို၍ အေသးစိတ္ေတြ႔ရွိရသည္။ အထင္ရွားဆံုးဇာတ္ေတာ္မွာ ေတသကုဏဇာတ္ပင္ျဖစ္သည္။
“- ဘုရင္သည္ ေဒါသ၏ေက်းကြ်န္မျဖစ္သင့္၊ အမ်က္ေဒါသျဖစ္ခိုက္ ႏိုင္ငံေရး ပုဂၢိဳလ္ေရးကိစၥမ်ား မေဆာင္ရြက္၊ မဆံုးျဖတ္သင့္
- အမႈအခင္းျဖစ္ပြါးေသာ္ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို မွ်မွ်တတၾကည့္ၿပီးမွ တရားႏွင့္အညီ ဆံုးျဖတ္သင့္သည္။
- အဂတိတရား ကင္းရွင္းသင့္သည္။
- မ်က္လံုးတစ္လံုးျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးကိုၾကည့္ၿပီး အျခားမ်က္လံုးတစ္လံုးျဖင့္ ျပည္သူ၏ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ၾကည့္ရမည္။
- အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြါးျခင္းထက္ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ဖို႔ ႀကိဳးစားသင့္သည္။
- စကားအမ်ားႀကီး မေျပာသင့္၊ အခ်က္က်က် တိုတိုထိထိသာ ေျပာသင့္၏။
- အက်င့္ပ်က္သူကို သားအရင္း၊ ညီအစ္ကိုအရင္းပင္ျဖစ္လင့္ကစား လူႀကီးမခန္႔သင့္
- အမႈ၌မလိမၼာေသာ၊ ေလာဘအေတာမသတ္ လာဘ္စားေသာ ဝန္ႀကီးသည္ တိုင္းျပည္ကို ဖ်က္ဆီးတတ္သည္။ ဤသေဘာကို ဘုရင္က သေဘာေပါက္သင့္သည္။
- သတင္းအခ်က္အလက္ဟူသည္ ဘုရင့္မ်က္စိျဖင့္ ျမင္ကာမွ်၊ နားျဖင့္ ၾကားကာမွ်ျဖင့္ မလံုေလာက္တတ္၊ ထို႔ေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္အလက္တို႔ကို စံုစံုလင္လင္သိျမင္ၿပီးမွသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သင့္သည္……” တို႔ လာရွိေလသည္။
ထိုအခ်က္တို႔ကိုေထာက္ဆ၍ “အစိုးရဟူသည္” ဆိုေသာစကားကုို ဗုဒၶဘာသာအျမင္အရ “ ဗလ စကၠံ နိႆာယ ဓမၼ စကၠံ ပဝတၱေတ” ဟု ဆိုရေပလိမ့္မည္။ ဆိုလိုသည္မွာ အာဏာဟူေသာစက္ကို အမွီျပဳၿပီး တရားမွ်တမႈစက္ကို လည္ပတ္ေစ- ဟူလို။
အာဏာကို တရားမွ်တေရးအတြက္ အသံုးျပဳေသာအစိုးရသည္ အစိုးရေကာင္းဟု ဆိုရေပေတာ့မည္။