ဖီးလင္း အျမဳဇင္း


ေခတ္ေဟာင္းထဲမွာ ဆရာႀကီး ဦးေသာ္ဇင္ဆိုတာ ရွိခဲ႔တယ္၊ ႏိုင္ငံေက်ာ္ပဲ။
ေခတ္သစ္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေက်ာ္ေတးေရးဆရာ ေသာ္ဒီေဝ ရွိတယ္။ ေယာက်္ားရင္႔မာ ႀကီးေတြပါ။
အခု ဇင္ေဝေသာ္(အထက္က နာမည္ႏွစ္ခုအျပင္ မေရာက္ဘူး) လုပ္လိုက္ေတာ႔ နာမည္က မိန္းကေလးဆန္လိုက္တာလို႔ ေျပာၾကတယ္(တခ်ိဳ႕ပါ)။
"သူငယ္ခ်င္းမ်ားအားလုံး မဂၤလာပါရွင္" လို႔ ေျပာလိုက္ရရင္ ဘယ္လိုေနမလဲ မသိ။
ပန္းသီး စီအီးအိုလိုေလ။
ဖီးလင္း အျမဳဇင္း။

ပန္းသီးစီအီးအိုနဲ႔ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္


ၾကာပါၿပီ၊ ဖတ္ဖူးတဲ႔ေဆာင္းပါးပါ။ ဂ်ပန္ဆရာဝန္တစ္ေယာက္က ေဆးပညာနဲ႔ပတ္သက္တဲ႔ ႏိုဘယ္ဆုရေတာ႔ ငါတို႔ လည္း ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ႏိုဘယ္ဆု ဆြတ္ခူးႏိုင္ၿပီဆိုၿပီး ဂ်ပန္တစ္ႏိုင္ငံလုံး ဂုဏ္ယူ ဝင္႔ႂကြားလို႔မဆုံး ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ဆရာဝန္ေျပာလိုက္တဲ႔စကားေၾကာင္႔ ငိုရမလို ရယ္ ရမလို ျဖစ္သြားခဲ႔ရတယ္။ သူေျပာတာက
"အေမရိကတကၠသိုလ္မွာ ပညာ သင္ခြင္႔၊ သုေတသနျပဳခြင္႔မရရွိခဲ႔ရင္ ဒီဆုကို ရႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး" တဲ႔။

သူအမႊမ္းတင္သြားတာက အေမရိကလူ႔အဖႊဲ႔အစည္းရဲ႕ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ ဇင္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အိမ္မက္ေနာက္လိုက္မႈကို ေလးစားျခင္း၊ နား လည္ျခင္း၊ စိတ္ရွည္ျခင္းစတာေတြပါ။ အာရွက အျခားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာကို တန္ဖိုးထား ေလးစားမႈနည္းသလို တစ္ခုခု ႀကိဳးစားလုပ္ေန ရင္း ေတာ္ေတာ္နဲ႔ျဖစ္မလာရင္ စိတ္မရွည္၊ အျပစ္တင္၊ ေဝဖန္ကဲ႔ရဲ႕မႈေတြေတာင္ ရွိတတ္တယ္။ အေမရိကမွာ ဒါမ်ိဳးေတြ မရွိဘူးလို႔ ဆိုလိုတာပါ။



အခု ပန္းသီးစီအီးအိုက သူဟာ ေဂးတစ္ေယာက္ျဖစ္ရတဲ႔အတြက္ ဂုဏ္ယူတယ္ လို႔ ေျပာသြားခဲ႔ပါတယ္။ အာရွမွာဆို အႀကီးအက်ယ္ဂယက္ရိုက္သြားႏိုင္ေပမဲ႔ အေမရိကမွာေတာ႔ သတင္းထူးတစ္ပုဒ္ျဖစ္သြားတာကလြဲလို႔ ဘာမွ ထူးျခားမယ္႔ သေဘာမရွိပါဘူး။ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ရည္က်မသြားရင္ ကုမၸဏီနဲ႔သူ႔ရဲ႕အေန အထားကလည္း အရင္လိုပဲေနမွာပါ။ ဒါက အေနာက္ရဲ႕ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္ အက်ိဳးဆက္ပါ။ သူ႔ရဲ႕ ပုဂၢလိကေရြးခ်ယ္မႈနဲ႔ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ဘဝကို သီးသန္႔ ထား၊ ေလးစားေပးႏိုင္မႈပါ။

လက္ခံခ်င္ရင္ခံ မခံခ်င္ရင္ေန သူတို႔က ဒီအတိုင္းပဲရွိေနမွာျဖစ္သလို အိုင္းစတိုင္း က အစ ဘီးလ္ဂိတ္တို႔ မာ႔က္တိုအဆုံး တကယ္႔လူေတြကို ေမြးထုတ္လိုက္တာ ကလည္း ဒီ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္ကပါပဲ။

အာရွမွာ လီကြမ္းယုကအစ ေကာ္လက္တစ္ဗစ္ဇင္ (သမဂၢဝါဒ) ကို ေႂကြးေၾကာ္တယ္။ ဒီေတာ႔ အုပ္စုအားျပဳၾကတယ္။ အုပ္စုဖြဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ဟို တစ္ေယာက္ကလုပ္လိုက္တာနဲ႔ တစ္ဖြဲ႔လုံး ဒုကၡေရာက္သြားတာေတြရွိသလို ဟို တစ္ေယာက္ရဲ႕ တီထြင္မွဳကို အုပ္စုလိုက္ အေသအလဲ လိုက္ယူေနရတာေတြ လည္း ရွိေနျပန္တယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ႔ ဒီေန႔အထိ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္ က ေရွ႕ကေျပးေနဆဲဆိုတာပါပဲ။ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္ဟာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အႏၲရာယ္လို႔ ေျပာေနၾကတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေတြကိုယ္တိုင္ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္ရဲ႕ အသီးအပြင္႔ကို စားသုံးေနၾကရဆဲသာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဆို အေနာက္ခံယူထားတဲ႔ အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္ရဲ႕ အဓိပၸါယ္က ဘာျဖစ္ေန မလဲ။
အေရွ႕ရဲ႕ ေကာ္လက္တစ္ဗစ္ဇင္ (သမဂၢဝါဒ) အဓိပၸါယ္က ဘာျဖစ္ေနမလဲ။
ေရာေထြးယွက္တင္ေကာ ရွိမေနႏိုင္ဘူးလား။
ေမးခြန္းေတြအမ်ားႀကီး ထြက္လာပါတယ္။

ဆက္ရန္

ႏိုင္ငံေတာ္ ပရိယတၲိသာသနာ႔တကၠသိုလ္၊ မႏၲေလး အတြက္ စာအုပ္အလႉရွင္မ်ား


အလႉရွင္မ်ားဆိုေပမဲ႔ နာမည္မထည့္ပါနဲ႔ဆိုသူရယ္၊ ဒီနာမည္ေလးနဲ႔သာ ထည့္ေပး ပါဆိုသူရယ္ေတြေၾကာင္႔ ေဖာ္ျပေပးစရာလည္း သိပ္မရွိေတာ႔ပါ။ ထည့္လည္း ဘာ မွ မျဖစ္ပါဆိုသူေတြကေတာ႔....

၁။ ဦးခင္ေမာင္ထြန္း၊ ေဒၚျမင္႔ျမင္႔စန္း မိသားစု
၂။ မစုလင္းေပ (စလုံး)
၃။ ေဒၚေမာ္ရင္းနဲ႔ မိုးမိုး (စလုံး၊ ျမန္မာ)
၄။ မိုး
၅။ samyou5005
၆။ ကိုေအာင္မင္းေဇာ္
၇။ မျဖဴျဖဴထန႔္
၈။ ေဝလင္းေအး
တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ စာေရးသူဖက္က လႉဖို႔ အနည္းငယ္ပဲ က်န္းၿပီး အားလုံးနီးပါး လႉဒါန္းသြားၾကပါတယ္။
အံ႔ဩစရာက ျပည္တြင္းကေနၿပီး စကၤာပူရွိ သူငယ္ခ်င္းကေနတဆင္႔ လႉပါ႔မယ္ ဆိုသူေတြ ပါဝင္ေနျခင္းပါ။ အုပ္ေရကလည္း ဆယ္ခ်ီရာခ်ီေတြပါ။
အားလုံးတစ္သားတည္းျဖစ္ေစဖို႔ လႉဒါန္းတဲ႔ အုပ္ေရ အေရအတြက္ကိုေတာ႔ ေဖာ္ျပမေနေတာ႔ပါ။ သံဃာေတာ္ေတြကို ကပ္လႉမွပဲ အလႉရွင္အမည္ေတြကိုအုပ္ေရနဲ႔တကြ ေမတၱာပို႔ႏိုင္ဖို႔ ထည့္သြင္းေပးသြားပါမယ္။
ျပည္တြင္းက အလႉရွင္ေတြ၊ ျပည္ပက ခရီးႀကဳံသူေတြလည္း ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် သာဟတၳိကေျမာက္ခ်င္ရင္ ဇႏၷဝါရီလ၊ ရွစ္ရက္ေန႔ ဆြမ္းကပ္ပြဲကို ႂကြေရာက္ၿပီး အတူတကြ ဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ စာအုပ္ဆက္ကပ္ရင္း ေန႔လည္စာ လာေရာက္ သုံးေဆာင္ၾကပါေစလိုၾကာင္း ဖိတ္ၾကားအပ္ပါတယ္။
******************************************************************
ဘဏ္မွတဆင္႔လႉမည့္သူမ်ားအေနနဲ႔
ကိုမင္းထြဋ္ေအာင္၊ ဖုန္း ၉၂၃၉၃၅၇၄။
အီေမး minhtutaung.phyu@gmail.com
058-69562-9 (POSB Saving) က တဆင္႔ အလႉေငြ ေပးလႊဲႏိုင္ၾကပါၿပီ။
************************************************************************
သာသနာ႔တကၠသိုလ္ႀကီးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းဒကာ၊ ဒကာမေတြဟာ တစ္ႏိုင္ငံလုံးရွိ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး ဗုဒၶဘာသာေတြအားလုံးျဖစ္ေနရမယ္ ဆိုခဲ႔တဲ႔ မင္းကြန္း ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕.....

"ျမင္းမိုရ္ထက္ၾကဴ း
ထိုေက်းဇူးမွ
စုန္းၾကဴ းပမာ
ေက်းဇူးလႊာကို
ဆပ္ပါသည္ဟု
ဆႏၵျပဳရင္း......"

တပည့္
သီဟနာဒ(ဇင္ေဝေသာ္)

ဝိုင္ရွိေနရင္ ေပါင္မုန္႔မလိုဘူး


"ေပ်ာ္ရႊင္စရာအိမ္ေထာင္သက္ ၃၅ႏွစ္ရဲ႕ လ်ွိဳ႕ဝွက္ခ်က္က ဘာပါလဲ" လို႔ ၿဗိတိန္ရဲ႕ Bargain Hunt တီဗြီရွဳိး တင္ဆက္သူကေမးေတာ႔ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ တိုတိုတုတ္တုတ္ အေျဖက "ေမ်ွာ္လင္႔ခ်က္ သိပ္မထားနဲ႔ (Low expectation)" တဲ႔။ ၾကားေနက် စကားတစ္ခြန္းေပါ႔။ စိတ္ဝင္စားစရာက ဒီစကားကို ေထာက္ခံေပးေနတဲ႔ သိပၸံဆိုင္ ရာ ေတြ႔ရွိမႈေတြပါ။
ၿဗိတိန္သိပၸံပညာရွင္ေတြေတြ႕ရွိမႈအရ ဒါဟာ ေပ်ာ္ရႊင္စရာအိမ္ေထာင္သည္ အ တြက္ရယ္မဟုတ္၊ လူတိုင္းဘဝေပ်ာ္ရႊင္မႈမွာ အေရးပါတဲ႔အခ်က္ျဖစ္ေနပါတယ္။

သူတို႔ သုေတသန


ပထမအဆင္႔မွာ ေငြေရးေၾကးေရးအရ အေရးႀကီးတဲ႔ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြခ်ဖို႔ လူ ၂၆ ေယာက္ကိုေရြးၿပီး အရွဳံးအျမတ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးထြက္ေပၚလာမယ္႔ သူတို႔ ဦးေႏွာက္ေတြရဲ႕တုန္ျပန္လာပုံေတြကိုလည္း ဓာတ္မွန္ရိုက္ကူးထားပါသတဲ႔။
ဒုတိယအဆင္႔မွာေတာ႔ ေလာင္းကစားဝါသနာပါသူ တစ္ေသာင္းရွစ္ေထာင္ရဲ႕ အရွဳံးအႏိုင္နဲ႔ဆက္သြယ္ေနတဲ႔ စိတ္ခံစားခ်က္ကို စစ္ေဆးတာပါ။
သူတို႔ေတြ႔ရွိမႈအရ ေပ်ာ္ရႊင္မႉဆိုတာ ဘယ္ေလာက္အမ်ားႀကီးႏိုင္တယ္၊ ျမတ္တယ္ ဆိုတာထက္ ေမ်ွာ္လင္႔ထားတဲ႔အေျဖအေပၚမွာ မူတည္ေနပါသတဲ႔႔။ ေမ်ွာ္လင္႔ထား တဲ႔အေျဖထက္သာေနရင္ ေပ်ာ္သြားၾကတာပဲ။ မွန္းထားတာမ်ားရင္ စိတ္ညစ္ရဖို႔ လည္း မ်ားသြားတယ္။ ဒီေတာ႔ ေပ်ာ္ရႊင္မႈရဲ႕ ကိန္းေသ ညီမ်ွျခင္းလည္း ထြက္ လာတယ္။
ဒါက အမွန္တကယ္ျဖစ္ႏိုင္ေျခ၊ အႏႈတ္၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈတဲ႔။
ဒါကို "The fundamental equation of happiness" လို႔ ေခၚပါတယ္။

အေတာမသတ္ႏိုင္တဲ႔ ေလာဘသံသရာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သိပ္ၿပီးေပ်ာ္ရႊင္စရာ မေကာင္းလွဘူးဆိုတဲ႔အခ်က္ကို အေမရိကန္ သိပၸံပညာရွင္ေတြျဖစ္ၾကတဲ႔ Sarin နဲ႔ Baucells တို႔ရဲ႕ ေတြ႔ရွိမႈေတြက ေထာက္ခံေပးထားျပန္တယ္။
သူတို႔ကေတာ႔ ဇိမ္ခံအိမ္ႀကီးေတြထဲက အေမရိကန္ ဘီလ်ံနာေတြဟာ တဲပုတ္ ထဲက ဆိုမာလီယာေတာ္လွန္ေရးသမားေတြထက္ ပိုမေပ်ာ္ပါဘူးလို႔ ခိုင္ခိုင္မာမာ ဆိုခဲ႔ၾကပါတယ္။ ဒါကေတာ႔ ဒီေန႔ Gary Hayden ရဲ႕ want to be happy? lower your expectation ေဆာင္းပါးထဲကပါ။



ဝိုင္ရွိေနရင္ ေပါင္မုန္႔မလို


ခရီးထြက္စဥ္က ၾကည့္ခဲ႔ရတဲ႔ စပါတာတပ္ဇာတ္ကားထဲက ဒိုင္ယာေလာ႔ေလး ကလည္း ေတာ္ေတာ္ေကာင္းပါတယ္။
စပါတာတပ္က သူ႔ေနာက္လိုက္ေတြကို အနည္းဆုံး ေပါင္မုန္႔နဲ႔ဝိုင္ရေစရပါမယ္လို႔ဆိုေတာ႔ စစ္သားတစ္ေယာက္က
"ဝိုင္ရွိေနမွေတာ႔ ေပါင္မုန္႔ကို မလိုေတာ႔ဘူး" တဲ႔။
စစ္သားေတြအားလုံးက "ေဟး" ဆို လက္ခုပ္ေတြ ၿပိဳင္တူတီးၾကလို႔ေလ။ သဘာဝက်ၿပီး ၾကည္ႏူးစရာ ျပကြက္နဲ႔ ဒိုင္ယာေလာ႔ေလးပါ။

သႏၲဳ႒ီ ပရမံ သုခံ
ဘုရားစကား သိပၸံျဖစ္လာေတာ႔.......

telenor နဲ႔ internet


(Kyaw Min Kyaw Min) "အခု(မွ) telenor နဲ႔ internet ကိုင္နွိုင္ပါျပီဘုရား"

တူရင္ေတာ႔ ဒါကိုအားေပးသင္႔တယ္။
ဥေရာပထဲမွာကို ဒီလူေတြက ဘာသာေရးစြဲ အနည္းဆုံး၊ သူခိုးအနည္းဆုံးေတြ။
သူတို႔ေကၽြးေမြး၊ ပညာသင္ေပးထားတဲ႔ျမန္မာေတြလည္း အမ်ားႀကီး။
အမ်ားစုက ကိုယ္က်င္႔တရားကို ဗဟိုျပဳ ထားႏိုင္ၾကၿပီမို႔ ဘာသာေရးအႏၲရာယ္၊ ယဥ္ေက်းမႈအႏၲရာယ္လည္း အနည္းဆုံးပဲ။

ေတာင္ေရာက္ ေျမာက္ေရာက္


ေတာင္။ ။ "ဂ်ပန္မွာေနတဲ႔ က်မတို႔အသိမိတ္ေဆြေတြ ျမန္မာျပည္ျပန္ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ၾကတယ္။ သူတို႔ရဲ႕လက္ရွိအလုပ္ကလည္း စားေသာက္ဆိုင္ေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနေတာ႔ သူတို႔ျပန္လုပ္တဲ႔စီးပြားေရးကလည္း စားေသာက္ဆိုင္ေတြ ပဲေပါ႔။ သူတို႔အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး ဂ်ပန္အေတြ႔အႀကဳံကိုအေျခခံၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကည့္ၾကတာ ပါ။ ဆိုင္ေတြမွာ သန္႔ရွင္းေအာင္ထား၊ ေလေအးစက္ေတြ တပ္ဆင္ စတာေတြေပါ႔။ ေဈးကိုလည္း သာမန္လူထု လက္လွမ္းမွီေအာင္ အမ်ားႀကီး တင္မထားဘူး ေပါ႔။ အလုပ္ျဖစ္တယ္သိရလို႔ ဝမ္းသာစရာပဲ။ လူထုအမ်ားစုက လိုက္ႏိုင္ပါတယ္"
ထိုင္ဝမ္က အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ စကားပါ။

ေျမာက္။ ။ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီးကိုယ္ႏိုင္တဲ႔နယ္ပယ္ေတြမွာ ျပန္ၿပီးအလုပ္လုပ္ၾကရင္ေတာ႔ တစ္ဦးခ်င္းစီနဲ႔ စာရင္ ပိုအားေကာင္းမယ္ဆိုတာကေတာ႔ အမွန္ပဲ။ ဒါဆို သည္းခံ ဖို႔၊ အနစ္နာခံဖို႔လည္းလိုမယ္။ သည္းခံ၊ အနစ္နာခံဆိုျပန္ေတာ႔ ဘယ္အတိုင္း အတာအထိ သည္းခံ၊ အနစ္နာခံရမွာလဲဆိုတဲ႔ ေမးခြန္းတက္လာမွာလည္း အမွန္ပဲ။ ဘယ္လိုပဲဆိုဆို သေဘာတူရာအုပ္စုေတြဖြဲ႔ၿပီး ေကာ္ပိုေရးရွင္းပုံစံနဲ႔ ဆိုရင္ စီးပြားေရးအျမတ္အစြန္းမရရင္ေတာင္ လမ္းျပသလိုေတာ႔ ျဖစ္သြားႏိုင္ တယ္။ ျဖစ္ႏိုင္မွန္းသိရင္ စြမ္းႏိုင္သူေတြပါ လိုက္လာႏိုင္တယ္။

ေတာင္။ ။ ၾကာပါၿပီ၊ ရြာကေရရဖို႔ မိုးထိုင္ေစာင္႔ရတဲ႔အခ်ိန္။ ေရတြင္းတူးဖို႔က လည္း ေပ ၃၀၀ ကေန ၆၀၀ ေလာက္တူးမွရမယ္ဆိုေတာ႔ အစိုးရတူးေပးတဲ႔ တြင္းႀကီးတစ္တြင္းပဲရွိတယ္။ ဒါက သုံးဖို႔ေသာက္ဖို႔ပဲ။ စိုက္ပ်ိဳးဖို႔ မရဘူး။ ဒီ ေရတြင္းမ်ိဳးကလည္း အစိုးရနဲ႔ကုလသမဂၢလူသားခ်င္စာနာမႈအဖြဲ႔ေတြတူးမွ ရႏိုင္ တယ္လို႔ လက္ခံထားၾကတာ။ ဘယ္သူမွ စမ္းမတူးဘူး၊ အရင္းအႏွီးနဲ႔႔ အထူးသျဖင္႔ အရဲစြန္႔မႈလိုတယ္မဟုတ္လား။ တူျဖစ္သူက က်ိဳးစားၿပီး ေရတြင္း တူးၾကည့္ခ်င္တယ္ဆိုေတာ႔ အားေပးလိုက္တယ္၊ ဒါကိုပဲ ဥစၥာေစာင္႔က သေဘာ မတူလို႔ တူးသူေတြေရာ၊ တြင္းပိုင္ရွင္ကိုပါေသေအာင္လုပ္မွာဆိုတဲ႔ နာမည္ ႀကီး(တကယ္ အႀကီးစားႀကီး၊ ႏိုင္ငံသိ) ဂိုဏ္းဘုန္းႀကီးစကားေၾကာင္႔ ကပ်က္ ယပ်က္ေတြရွိေသးတယ္။ ဒီၾကားထဲ တြင္းပိုင္ရွင္က အႀကီးအက်ယ္ေန မေကာင္းျဖစ္ေတာ႔ နာမည္ႀကီး ဂိုဏ္းဘုန္းႀကီးကိုပဲ ပသရေတာ႔မလို၊ ဥစၥာေစာင္႔ကိုပဲ ပသရေတာ႔မလို။
တူျဖစ္သူက အမာစားမို႔ေတာ္ပါေသးရဲ႕။ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးနဲ႔လူက ဖ်ားမွာ နာမွာ ပဲ၊ ေသေတာင္ေသဦးမွာ။ ေရမထြက္ ထြက္ေအာင္တူးမယ္ဆိုေတာ႔ ေနာက္ ဆုံး ေရထြက္လာေရာ။ သူ႔တြင္းလည္း ေရေအာင္သြားေရာ သူ႔ေစာင္ ႔ၾကည့္ေန တဲ႔ရြာသားေတြ ေသြးရဲသြားၿပီးလိုက္တူးၾကတာ အခု ေရတြင္းေတြ ရြာမွာ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဆီရွိရင္ ေရရွိၿပီ။


photo from internet


ေျမာက္။ ။ ျမန္မာျပည္မွာ နာမည္ႀကီး ဂိုဏ္းဘုန္းႀကီးလို ကပ်က္ယပ်က္ သမားေတြကလည္း ေပါမွေပါ႔။
ျမန္မာျပည္ဟာ ျပည္ပအေတြ႔အႀကဳံလိုေနတာေတာ႔ အမွန္ပဲ။ အဲဒီ အေတြ႔ အႀကဳံ က လူမ်ိဳးျခားဆီက(လိုပါတယ္) ထက္ ျမန္မာေတြဆီကရရင္ ပိုျမန္ႏိုင္မယ္။

ေတာင္။ ။ဥပမာ အနည္းဆုံး ကိုယ္႔ေၾကာင္႔ လူဆယ္ဦးအလုပ္ရသြားမယ္ဆိုရင္ပဲ ဝမ္းသာစရာ မဟုတ္လား။
လက္ရွိအစိုးက Job creation လုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔ အေဝးႀကီး။ အေနအထားမရွိေသးသလို တာဝန္အဲသေလာက္ႀကီးတယ္ဆိုတာေတာင္ မသိေသးတဲ႔ လူႀကီးေတြအမ်ားႀကီး။
(မယုံ မရွိနဲ႔၊ ငမႈံတို႔ကိုယ္ေတြ႔)

ဘုရား ဘုရား ဘုရား


  ေမြးေန႔ (ေအာက္တိုဘာ ၂၈) က ဘီးလ္ဂိတ္နဲ႔ သြားတူေနပါေပါ႔လား။ သူကေတာ႔ ဟုတ္လို႔။
ကိုယ္ကေတာ႔ စေကာ္ပီယံ၊ ကင္းမလက္မည္း၊ ေခါင္းမာ၊ ထင္ရာလုပ္၊ ထင္ရာစိုင္း။ တေဇာက္ကန္း။

ကမ္းလက္ သုံးႏွစ္ပတ္လည္


အခ်ိန္ပိုေလးေတြကို စွစည္းၿပီး ေလ်ွာက္ခဲ႔ရတဲ႔ အဆင္းအတက္ခရီးစဥ္တခ်ိဳ႕နဲ႔ သုံးႏွစ္ကာလကိုျပန္ၾကည့္ေတာ႔ "ထိိပ္ဆုံးထိမေရာက္ခဲ႔ရေတာင္ အလယ္ အလတ္ေတာ႔" "ရွိမယ္" လို႔ ထင္မိပါတယ္။ ေလးအုပ္ ျဖန္႔ခ်ီၿပီး၊ ႏွစ္အုပ္က အဆင္သင္႔၊ စာမ်က္ႏွာ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္။ ဘဝျဖစ္စဥ္အတိုင္း လက္ျပက်န္ရစ္ခဲ႔ တဲ႔ ရာသီဦးကမ္းစပ္တခ်ိဳ႕ရွိခဲသလို႔ နားလည္မႈအရင္းတည္၊ ပိုၿပီး ၿမဲၿမံလႈိက္လွဲတဲ႔ ကမ္းသစ္ေတြကလည္း တေဝ႔တဝဲမို႔ ေက်နပ္ရပါတယ္။ ေလာကတံထြာ။


၁။ မ်ွေဝျခင္း တစ္

ေရသည္ေယာက်္ားရဲ႕ ဒုတိယေရဖိုးအလႉအျဖစ္ ေက်းဇူးရွင္မိခင္တကၠသိုလ္ (သာသနာ႔တကၠသိုလ္၊ မန္း)ကို ဆြမ္း၊ သကၤန္းနဲ႔ စာအုပ္ႏွစ္အုပ္ (နားဝင္မခ်ိဳနဲ႔ ပဋိ ပကၡ) လႉဒါန္းဖို႔ အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ႔ပါတယ္။ ရင္းႏွီးတဲ႔ စကၤာပူရီးယန္း ဒကာ၊ ဒကာ မေတြကလည္း သူတို႔ပါလိုက္ၿပီး အားေပးမယ္ဆိုလို႔ ဆစ္လ္ အဲယား(Silk air) မႏၲေလးကိုပ်ံသန္းမယ္႔ရက္ကို ေျပာင္းလဲယူဖို႔ေတာ႔ အေၾကာင္းဖန္လာခဲ႔ပါတယ္။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ ဒီဇင္ဘာ ၃၀ ရက္ကေန ဇန္နဝါရီ ၈ ရက္ ကို မိတ္ေဆြရဟန္းတစ္ပါး ကတဆင္႔ ေျပာင္းလဲယူခဲ႔ရပါတယ္။

၂။ မ်ွေဝျခင္း ႏွစ္

ဒီအိုင္ဒီယာေလးရခဲ႔တာကေတာ႔ အျပင္ဒကာ၊ ဒကာမအခ်ိဳ႕နဲ႔ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚက ကိုေအာင္မင္းေဇာ္(မေလးရွား)ဆီက ျဖစ္ပါတယ္။ "စာအုပ္ေတြလႉမယ္ဆိုရင္ တပည့္ေတာ္တို႔လည္း တတ္ႏိုင္သေလာက္ပါဝင္္လႉဒါန္းခ်င္ပါတယ္" လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါဆို က်န္တဲ႔သူေတြေရာ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမ်ိဳးေရးစာအုပ္ေတြမို႔ ဘာသာေရးေလာက္ မမ်ားရင္ေတာင္ ရွိႏိုင္တယ္။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ ဒီစာအုပ္ေတြ သံဃာအပါး(စာသင္သား၊ ဆရာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆရာေတာ္မ်ား) ၄၀၀ ေက်ာ္ကို လႉဒါန္းလိုသူေတြအေနနဲ႔လႉဒါန္းႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္လိုက္မိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္က ကိုယ္တိုင္ အားလုံးစီစဥ္ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

(က) တစ္အုပ္ကို ၂၅၀၀ က်ပ္၊ နွစ္အုပ္ကို ၅၀၀၀ က်ပ္။ ဆင္း ၇ ေဒၚလာနဲ႔ ညီမ်ွပါတယ္။ (စာမူခ တင္မထားတာကလြဲရင္ သယ္ယူခ အပါအဝင္ အားလုံး ကာမိပါတယ္။ )
(ခ) တစ္စုံ (ႏွစ္အုပ္)မွစၿပီး လႉလိုက လႉႏိုင္ပါတယ္။
(ဂ) အလႉရွင္ရဲ႕အမည္ စာအုပ္တိုင္းမွာ ထည့္ေပးပါမယ္။
(ဃ) လႉဒါန္းလိုသူေတြအေနနဲ႔ အမည္၊ လႉမယ္႔စာအုပ္အရအတြက္ကို ကမ္းလက္ အီးေမးထဲ(lek.camm@gmail.com) အီးေမးပို႔ေပးေစလိုပါတယ္။ ဘယ္လိုလႉရ မယ္၊ ဘယ္ ဘဏ္အေကာင္႔ထဲ ထည့္ေပးရမယ္ဆိုတာ အလႉရွင္ေတြဆီကို သီး သန္႔အေၾကာင္းျပန္ေပးပါမယ္။
(င) အုပ္ေရ ၂၅၀ ကုန္ၿပီး ၆၅၀ က်န္ပါေသးတယ္။ အစုံ ၄၅၀ ျပည့္ရင္ စာရင္း ပိတ္၊ အလႉရွင္စာရင္းကို တင္ေပးသြားပါမယ္။
(ကူညီမယ္႔သူ ရွာမထားမိျခင္း၊ ဘဏ္စနစ္ စနစ္မက်လွေသးျခင္းေၾကာင္႔ ျပည္ တြင္းက လႉလိုသူေတြကိုေတာ႔ ေတာင္းပန္ရပါလိမ္႔အုံးမယ္။)

၃။ ေက်းဇူးတင္ျခင္း

ကိုေအာင္မင္းေဇာ္၊ ဒီကိစၥ (ေငြေရးေၾကးေရး) အတြက္ လိုလိုခ်င္ခ်င္ အကူ အညီေပးၾကတဲ႔ ကိုမင္းထြဋ္ေအာင္၊ မႏွင္းေဝေအာင္တို႔ဇနီးေမာင္ႏွံ၊ အထူးသျဖင္႔ မႏၲေလးကေန စီစဥ္ကူညီမယ္႔ ဆရာေတာ္ ဦးစႏၵာသီရိတို႔ရဲ႕ ေက်းဇူးကို ဒီကေန မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။

၄။ ခဏျဖစ္ျဖစ္

အလြန္အမင္း မျဖစ္ႏိုင္တဲ႔ကိစၥကလြဲရင္ ဆရာသစၥာနီ၊ ေမာင္ေက်ာ္သာ (ပဲခူး) ကိုသရဝဏ္(ျပည္) စသူတို႔ပါ ဆြမ္းကပ္ပြဲကို လိုက္ပါကုသိုလ္ယူၾကမွာမို႔ သူတို႔ မိတ္ေဆြ၊ သူတို႔စာဖတ္ပရိသတ္ေတြလည္း ခဏျဖစ္ျဖစ္ ဆရာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံႏိုင္ ၾကမယ္လို႔ ေမ်ွာ္လင္႔မိပါတယ္။

ေမတၱာျဖင္႔
(ဇင္ေဝေသာ္၊ သီဟနာဒ)

ဝမ္းလို႔ေခၚတဲ႔ သူေဌးလူငယ္ တစ္ေယာက္ ေတာင္ေပၚတက္ေဆာက္ထားတဲ႔ အိမ္ႀကီး


ဘယ္ၿမိဳ႕မွာလည္းေတာ႔ မမွတ္မိဘူး။ ဝမ္းလို႔ေခၚတဲ႔ သူေဌးလူငယ္ တစ္ေယာက္ ေတာင္ေပၚတက္ေဆာက္ထားတဲ႔ အိမ္ႀကီး တဲ႔။ နည္းတာႀကီးမဟုတ္ဘူး၊ ဟယ္ရီေပၚတာထဲကလိုလုိပဲ။ ခရစ္ယန္ဘုရားေက်ာင္း လည္း မဟုတ္ဘူး။ ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္ေတာ႔ဟုတ္ဟန္တူပါတယ္။ လူေနအိမ္ လည္း မဟုတ္ဘူးဆိုလား။ အခုေတာ႔ အထဲမွာ ရက္စေတာရင္႔ဖြင္႔ၿပီး စီးပြားရွာ လို႔ေကာင္းေနၾကတယ္။
အင္း ျမန္မာေတြဆိုရင္ေတာ႔ ဘုရားတက္တည္မယ္႔ေနရာမ်ိဳးပဲလို႔ ကြမ္းစားရင္း စဥ္းစားေနတံုး ဒကာမတစ္ေယာက္က ဘယ္အခ်ိန္ ဓာတ္ပုံဝင္ရိုက္သြားမွန္း မသိ လိုက္ဘူး။ အီးေမးပို႔လာမွ သိရတယ္။


သစ္သီးေရြးသူမ်ား


"သစ္သီးသည္၊ ဖ်ာသည္ေတြဆိုတာ အလွဆုံး၊ အျပစ္အနာအဆာ အကင္းဆုံး အသီး၊ ဖ်ာ ေတြကို အေပၚဆုံးမွာတင္ထားတတ္ၾကတယ္၊ ဒါမွလည္း ေဈး ဝယ္ေတြရဲ႕ မ်က္ေစ႔ကို ဖမ္းစားထားႏိုင္မယ္မဟုတ္လား။ ေဈးဝယ္သူေတြက လည္း ဒါေတြကိုၾကည့္ၿပီး ဝယ္ဖို႔စိတ္ကူးရသြားတတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ႔ တကယ္ လည္းဝယ္မလို႔ေရြးေရာ ေအာက္မွာ ပိုေကာင္းတာ၊ ပိုလွတာရွိႏိုးႏိုးနဲ႔ ေမႊေႏွာက္ ၿပီး ရွာတတ္ၾကျပန္တယ္။ ဒါကလည္း လူ႔သဘာဝပဲမဟုတ္လား။ အေရြးမ်ားသြားရင္ အာရုံေတြျပားသြားၿပီး ဘယ္ဟာက အေကာင္းဆုံးလဲ ဆို တာေတာင္ ဆုံးျဖတ္လို႔ မရျဖစ္သြားတတ္ၾကတယ္။ အရွင္းဆုံးသီအိုရီကေတာ႔ သစ္သီးဝယ္၊ ဖ်ာဝယ္မယ္ဆို အေပၚဆုံးကဟာသာယူလိုက္၊ အဲဒါက ေဈးေရာင္း သူကိုယ္တိုင္ေရြးေပးထားတဲ႔ ကိုယ္ဝယ္သင္႔တဲ႔ ပစၥည္းပဲ"

ဥယ်ာဥ္စိုက္ဝါသနာပါတဲ႔ဆရာက အဲသလိုေတြးေတြးဆဆေျပာဖူးပါတယ္။ သူ႔ အယူအဆကလည္း ေတာ္ေတာ္သေဘာက်စရာေကာင္းပါတယ္။ အခု ဆရာေျပာခဲ႔တာကိုျပန္စဥ္းစားမိရင္း
"ဘဝမွာ အေမာေျဖခ်ိန္မရွိေလာက္ေအာင္ ေျပးလႊားေနၾကရတာဟာ သစ္သီး မရွိလို႔လား၊ သစ္သီးမရွာတတ္ၾကလို႔လား" လို႔လည္း ေတြးမိပါတယ္။

ဆရာနဲ႔ ဒီတစ္ခါထပ္ေတြ႔ရင္ ဒီကိစၥကို ျပန္ၿပီးေမးျမန္းေဆြးေႏြးၾကည့္ခ်င္ပါေသး တယ္။

ထိုင္ေပက ဆရာေတာ္ ဦးနႏၵဝံသေက်ာင္း


ထိုင္ေပက ဆရာေတာ္ ဦးနႏၵဝံသေက်ာင္း(Oversea Chinese Theravada Buddhist Center) မွာ ရိုက္ခဲ႔တဲ႔ပုံေလးေတြပါ။
စာသားေလးေတြကို သေဘာက်လို႔။
ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္က ဒါကို "အႂကြားလည္း မထူပါနဲ႔" လို႔ ဆက္တယ္။
ေနာက္တစ္ေယာက္က "ကုလားလည္း မယူပါနဲ"႔ လို႔ ဆက္ခ်င္ ဆက္ဦးမွာ။
ဒါဆိုရင္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဂိုးဂြင္႔ဂြက္ေဂြ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။


"လြမ္းေမာဖြယ္ရာ မ်ားစြာျဖင့္ " (ေနေကာင္းကင္)


ေနေကာင္းကင္ဆိုတဲ႔ ပုပုညွက္ညွက္ေကာင္ေလး ေရးထားတဲ႔ကဗ်ာ ပါ။ ရွင္သစၥာ ရဲ႕ ေဝါေပၚက ယူထားတာ။ လွလွပပလြမ္းျပထားတယ္။ လူလည္း ေတာ္ေတာ္စုံ တယ္။
*****************************************************************************
"ဒီအုပ္စုထဲမွာ
၁။ အရပ္ရယ္
၂။ အဂၤလိပ္ရယ္
၃။ အက်င္႔ရယ္ (အ,သုံးလုံး) မွာ ငါက အားလုံးထက္ ေခါင္းတစ္လုံး ပိုျမင္႔တယ္" ဆိုမိေတာ႔
"ေရွ႕ႏွစ္ခုက ထားပါေတာ့၊ အက်င္႔က ဟုတ္လို႔လားဟာ" ဆိုတဲ႔အသံကို ျပန္ ၾကားမိလို႔ ပါ။
***********************************************************************
လြမ္းေမာဖြယ္ရာ မ်ားစြာျဖင့္

မန္းေတာင္ရိပ္ညိဳညိဳတြင္
တို႔တစ္ေတြ ခိုစဥ္တုန္းက - - - ။

မင္းတုန္းမင္းတရားရဲ႕
ေလးစားၾကည္ညိဳ မႈမ်ိဳ းကို
ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္လို
သင္ခန္းစာခ်ိဳ ခ်ိဳ ေတြနဲ႔ တုံ႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔
ေခါင္းေလာင္းအခိ်ဳ႕ ထိုးခ့ဲၾက
ေခါင္းေလာင္းသံအခ်ိဳ႕ ရပ္တန္႔ခ့ဲၾက ။


ကမာႅ႕အႀကီးဆံုး စာအုပ္ၾကား
ပ်ားရည္လူးပြဲမ်ားစြာ
ရနံ႔ျဖာတ့ဲ ခေရအို
ေတာင္ေဝွးတိုကို ဆဲြေျမွာက္
ေျခာက္လည္း မေၾကာက္တတ္ခ့ဲၾက ။

အရက္မူးေနတ့ဲ လေရာင္ေအာက္မွာေတာ့
ေတာင္တက္လမ္း ဆိုတာ
ပိုေကြ႕ေကာက္တာေပါ့ ။

နန္းေတာ္ေရွ႕ရာဇဝင္
ကိုႀကီးတင္ကို လြမ္းခ်င္လို႔
ပ်ိဳ႕က်လာတ့ဲ လေရာင္ကိုေသာက္
ေတာင္တက္လမ္းတစ္ေလ်ွာက္
တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ သီခ်င္းေတြဆိုခ့ဲၾက ။

ျဖတ္သြားျဖတ္လာ ကပ္သြားကပ္လာ
(တစ္ခါတစ္ခါ ရပ္လို႔ေတာင္ ေၾကာင္လိုက္ေသး)
ေျခရာေတြ မ်က္ႏွာေတြ
ဒီေလာက္ရွဳပ္ေထြးေနတာေတာင္
ေယာင္လို႔ပင္ ဦးဝင္မခ်
လူ႕ဗာလေလးမ်ားမို႔
ခြင့္လႊတ္ေတာ္မူပါ ေက်ာက္ေတာ္ႀကီးအရွင္ဘုရား ။

သံေဝဂတရားေတြ ျဖစ္
၁၅ႏွစ္လြန္ေခတ္က သူငယ္ခ်င္းေတြ
ဘယ္ဌာေန ေရာက္ေနပါလိမ့္ - - - ။

သူငယ္ခ်င္းတို႔ေရ - - -
ေမာင္သစ္ေဝ(ျမင္းျခံ)ရဲ႕
' ငါ့နံရုိးေပၚက ဂီတ ' ထဲက
အသားညိဳညိဳ အသံစိုစိုေကာင္မေလးကို
ၾကယ္စင္မွဴ း ရဲ႕ မမမိုးက
လက္ညိွဳးနဲ႔ ထိုးလို႔ ဆိုပါလား ။

သူ (ၾကယ္စင္မွဴ း) ေျပာေတာ့
မမမိုး ဆိုတာ
(အုတ္စက္ထဲက)
ေမာင္သစ္ေဝရဲ႕ ဆံပင္ရွည္ရွည္နဲ႔ မမမိုးပါတ့ဲ ။
ကဲ ေမာင္သစ္ေဝ - - - ။

အသင္ေလာကေရ -
မိုးစက္မိုးပြင့္ကေလးေတြ သင္ခ်စ္၍ေလာ
ဇူလိုင္တစ္လလုံးရဲ႕ရင္ခြင္မွာ ခိုလႈံ
အသီးအပြင့္ေတြ စုံလို႔ ။

ဝနဝါသီမွ ဃရာဝါသီ
ဘယ္လိုပဲ သီသီ
သူ႔ရုပ္ရည္က ဘယ္သူ႕မွမထီ
တဟီဟီ တဟားဟား
ဖက္တီးတို႔မ်ား ရယ္ႏိုင္တုန္းပါလား ။

အရပ္ႀကီးကျမင့္မားသေလာက္
စကားလုံးထြားထြားေတြ ေပါက္ဖြားတတ္သူဟာ
ဆရာဇင္ေဝေသာ္ ဆိုပါလား ။

စာတစ္ပုဒ္ဖတ္ျဖစ္ရင္
အေတြးသစ္တစ္ထပ္ႀကီးျမင္တတ္တ့ဲ
ကိုRေလး
အေတြးသစ္မ်ားစြာ
သူ႕မွာ စုေဝးေနရွာေရာ့မယ္ ။

ဒီကစားပဲြမွာ
စစ္တုရင္ ရွဳံးခ်င္ရွံဳးမယ္
စကားလုံး (လုံးဝ)မရွံဳးသူ ကိုညိဳလုံး
ဘယ္ဆီ ပုန္းေနပါလိမ့္ ။

အခ်စ္နဲ႔မေတြ႕ခင္ကတည္းက
အသည္းကဲြထားႏွင့္သူ ကိုေအာင္ႀကီး
ဇာတိေတြ ျပၿပီးရင္းျပေနမွာေပါ့ ။

အခ်စ္ခ်င္းေတာ့ မယွဥ္နဲ႕
နံရံကိုသာ ေခါင္းဝင္ေဆာင့္လိုက္ပါရေစ
မမႏြယ္ေရ - - -
အဲဒီ သေကာင့္သား
ခ်င္းျပည္နယ္သား ခံယူသြားမယ္ဆိုလား။

ေရႊကူ ကိုဉာဏ္စိုးခင္မ်ာ
သစၥာရိွတ့ဲ ႏွလုံးသားေတြနဲ႔
'မေလး'ကို အရွက္မဲ႔စြာ ရွာေနတုန္းလား။

လြမ္းေမာဖြယ္ရာမ်ားစြာျဖင့္
ခပ္ရင့္ရင့္ လြမ္းမိပါေသးတယ္ ။

ဒီမွာ ကိုဒႆ
မသီတာကို ခင္ဗ်ား ခ်စ္တယ္ဆိုတာ
ကိုသက္တို႔က ျပံဳးရုံေလာက္ပါပဲ
မနီလာ ဆိုတ့ဲ နာမပညတ္ေလးကိုေတာင္
အသက္ေထာင္ေသာင္းေပး ခ်စ္တတ္တာ
သူဟာလည္း
ခင္ဗ်ားလို အသည္းကြဲသမားပါပဲေလ ။

ငါ့ခ်စ္သူ 'နႏၵာ' ၿပီးရင္
ငါ အမုန္းဆုံးလူဟာ 'ဒင္းပဲ'လို႔
မရဲတရဲနဲ႔ ဇြတ္အတင္းရဲပစ္
MISERABLE-JOHN ဆိုတ့ဲဘုတ္ျပားကို
ေျခဖ်ားေထာက္ ေျမွာက္ေျမွာက္ျပတတ္သူ ရွင္ဂၩန္
ဇနပုဒ္ေလးမွာ ဗြက္ကၩံေနၿပီလား ။

လဝဆိုတ့ဲ လယ္ေဝးသားေလး
မန္းေတာင္ေျခ အေရာက္ေျပးသြား
မသီတာ အေသးစားေလးနဲ႔
ေျပးတမ္းလိုက္တမ္း ကစားေနမလား။

ပင့္ကူတစ္ေကာင္ေလာက္
ရက္ေဖာက္တီထြင္ႏိုင္စြမ္းဉာဏ္အျမင္နဲ႔
ဓမၼဂဂၤါ ဆိုလား
ဂႏၴဝင္ေမာ္ဒန္လား
အေမရိကသြားေတာလား
ႂကြားလုံးထြားလုံး ေထြးလားလုံးလား
Fbမွာ မ်က္စိမ်ားေနာက္ေလာက္ပါရဲ႕ ။

လြမ္းေမာဖြယ္ရာမ်ားစြာျဖင့္
ခပ္ရင့္ရင့္ အလြမ္းသင့္ျခင္းပါေလ
သူငယ္ခ်င္းတို႔ေရ - - -
လြမ္းတတ္ရင္ေတာ့ လြမ္းခ်င္စရာ - - - ။

ကၩႏု္ပ္ေနေကာင္းကင္ခမ်ာ
နန္းေရွ႕က မိျပာသိုလ္ကို
လြမ္းေတးေတြ မဆိုေစခ်င္ေတာ့ပါဘူး
ကၩႏု္ပ္ေဘးမွာက မမသစၥာ
သူ ဆူမွာ ေၾကာက္လို႔ပါ ။ ။


ေနေကာင္းကင္

လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး - (2)


အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး - (2)

၁၉၉၀ ခု ေစာေစာပိုင္းႏွစ္ေတြအတြင္း ဥေရာပထဲ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူ လူဦးေရရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုဟာ မြတ္စလင္ေတြျဖစ္ၿပီးလူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြအပူပန္ဆံုးကလည္း မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။စိန္ေခၚမႈတစ္ခုက လူဦးေရျဖစ္ပါတယ္။ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္လာသူေတြရဲ႕ ကေလးေမြးဖြားႏႈန္းက ဥေရာပမွာ (၁၀)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေနၿပီး အဲဒီအထဲက (၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္းက ဘရပ္ဆဲၿမိဳ႕မွာပါ။ ေနာက္ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုက ယဥ္ေက်းမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ဂ်ာမဏီထဲက တူရကီ၊ ျပင္သစ္ထဲက အယ္(လ္)ဂ်ီးရီးယား မြတ္စလင္ေတြဟာ ေဒသခံယဥ္ေက်းမႈ ရွိသူေတြ နဲ႔လိုက္ေလ်ာညီေထြ မရွိၾကဘူး။ ဥေရာပတုိက္ထဲမွာ ဒီလို ပူပန္စရာလကၡဏာေတြ ရွိလာေနပါတယ္။ “ ဥေရာပ (၁၃)ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၾကတဲ့ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဥေရာပတစ္တုိက္လံုး စုိးရိမ္ပူပန္ေနၾကတယ္ ” လို႔ ဂ်ိန္း မာရီဒိုမိနာ့(ခ်္) ( Jean Marie Domenach ) က ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

၀င္ေရာက္ေနထိုင္လာသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အျမင္အေပၚ အေမရိကန္ ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ကလည္း
ဒီလိုမွတ္ခ်က္ေပးတယ္။ “ ဥေရာပသားေတြ အျမင္မၾကည္တာက တခ်ိဳ႕ကိုပါ၊ အေရွ႕ဖက္ကေန လွိမ့္၀င္လာတဲ့ လူေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔စုိးရိမ္မႈျဖစ္တဲ့လူ ျပင္သစ္မွာ အနည္းငယ္ပဲ ရွိမွာပါ၊ တကယ္ေတာ့ ပိုလန္လူမ်ိဳးေတြက ဥေရာပတိုက္သားျဖစ္သလိုကက္သိုလစ္လည္း ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဥေရာပတစ္တုိက္လံုးလိုလိုမွာ အာရပ္အာဖရိကန္ မဟုတ္တဲ့လူေတြအေပၚ စုိးရိမ္စိတ္၊ၾကည့္မရတဲ့စိတ္ မျဖစ္ၾကပါဘူး။ ရန္လိုမႈက အဓိကအားျဖင့္ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ ျဖစ္တာပါ။ “ immigre ” ဆုိတဲ့ စကားကကိုအစၥလာမ္နဲ႔ သံတူေၾကာင္းကြဲပါ။ အခုဆုိရင္ အစၥလာမ္က ျပင္သစ္မွာ ဒုတိယလူဦးေရ အမ်ားဆံုးဘာသာျဖစ္လာေနၿပီးျပင္သစ္သမုိင္းမွာ အစၥလာယဥ္ေက်းမႈ၊ မြတ္စလင္လူမ်ိဳးေရးဝါဒေတြ ခုိင္ခိုင္မာမာ အျမစ္တြယ္ေနၿပီဆုိတာ ျပသလ်က္ရွိေနပါတယ္။ (Note-24)

ဒါေပမဲ့ ျပင္သစ္ေတြက လူမ်ိဳးေရးအစြဲထက္ ယဥ္ေက်းမႈအစြဲ ပိုႀကီးၾကပါတယ္။ သူတုိ႔႐ံုးကန္ကနားေတြထဲမွာ
ျပင္သစ္လို မြတ္ေနေအာင္ေျပာႏိုင္တဲ့ လူမည္းအာဖရိကန္ေတြကို သူတုိ႔လက္ခံပါတယ္။ သူတုိ႔လက္မခံႏိုင္တာက
မြတ္စလင္ေက်ာင္းသူေတြ ေက်ာင္းထဲ ေခါင္းၿမီးၿခံဳတာကိုပါ။ ၁၉၉၀ ခုမွာ (၇၆) ရာခိုင္ႏႈန္း ျပင္သစ္လူထုက ျပင္သစ္မွာအာရပ္ေတြ မ်ားလြန္းတယ္။ (၄၆) ရာခိုင္ႏႈန္းက လူမည္းေတြ မ်ားလြန္းတယ္။ (၄၀) ရာခိုင္ႏႈန္းက အာရွသားေတြမ်ားလြန္းတယ္။ (၂၄) ရာခိုင္ႏႈန္းက ဂ်ဴးေတြမ်ားလြန္းတယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ (၄၇) ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိတဲ႔ဂ်ာမန္လူထုက သူတုိ႔အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြထဲမွာ အာရပ္ေတြ ေနထုိင္ေနတာကို သေဘာမေတြ႔ဘူး၊ (၃၉) ရာခိုင္ႏႈန္းကပိုလန္ေတြကို သေဘာမေတြ႔ဘူး၊ (၃၆) ရာခိုင္ႏႈန္းက တူရကီေတြ၊ (၂၂) ရာခုိင္ႏႈန္းက ဂ်ဴးေတြကို သေဘာမေတြ႔ဘူး လို႔ဆုိၾကတယ္။(Note-25) အေနာက္ဥေရာပမွာ ဂ်ဴးဆန္႔က်င္ေရးေနရာကို အာရပ္ဆန္႔က်င္ေရးက ေနရာယူ လာေနပါတယ္။

လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအေပၚ လူထုက သေဘာမေတြ႔ဘူး၊ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူေတြအေပၚ လူထုက အျမင္မၾကည္ဘူးဆိုတာကို ၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာသူေတြရဲ႕ အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုေရာ၊ တစ္ဦးခ်င္းကိုပါ
ေဒသခံေတြရဲ႕အၾကမ္းဖက္မႈေတြက သက္ေသခံလ်က္ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၁၉၉၀ ခု ေစာေစာပိုင္း ႏွစ္ေတြအတြင္းဂ်ာမဏီမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့မႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ဒီထက္ပိုၿပီး ထင္ရွားတာကေတာ့ လက္ယာပါတီ၊ အမ်ိဳးသားေရးပါတီ၊ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူ ဆန္႔က်င္ေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ လူထုေထာက္ခံမဲေတြ ပိုရရွိလာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေထာက္ခံမဲေတြက အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့အေရအတြက္ အနည္းငယ္ မွ်သာပါ။ ဂ်ာမဏီ ရီပတ္ကလင္တန္ပါတီဟာ ၁၉၈၉ ခု ဥေရာပတစ္တုိက္လံုး ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ (၇)ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေထာက္ခံမဲရရွိၿပီး ၁၉၉၀ ခု ျပည္တြင္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ (၂.၁) ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ေထာက္ခံမဲ ရခဲ့ပါတယ္။

၁၉၀၁ ခုႏွစ္တုန္းက မေျပာပေလာက္တဲ့ အမ်ိဳးသားတပ္ဦး ( National Front ) ပါတီက ၁၉၈၈ ခုမွာ ေထာက္ခံမဲ (၉.၆)ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိလာၿပီး အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ေဒသတြင္းေ႐ြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပါလီမန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြမွာ (၁၂) နဲ႔ (၁၅)ရာခိုင္ႏႈန္းၾကားမွာ ရွိေနခဲ့တယ္။၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ သမၼတေလာင္း ႏွစ္ေယာက္က ေထာက္ခံမဲ (၁၉.၉) ရရွိၿပီး Toulon နဲ႔ Nice ၿမိဳ႕ေတြအပါအ၀င္ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ရာထူးေနရာေတြကို အမ်ိဳးသားေရးတပ္ဦးပါတီက ရယူႏိုင္ခဲ့တယ္။ အီတလီႏိုင္ငံကအမ်ိဳးသားတပ္ေပါင္းစု ( MSI/ National Alliance ) ပါတီကလည္း ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြမွာ ေထာက္ခံမဲ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲရရွိရာကေန ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြေရာက္ေတာ့ (၁၀) နဲ႔ (၁၅) ရာခိုင္ႏႈန္းၾကားမွာ ရွိေနခဲ့တယ္။ ဘယ္(လ္)ဂ်ီယံ ႏုိင္ငံက Flemish Bloc/ National Front ကို ေထာက္ခံမႈကလည္း ၁၉၉၄ ခု ေဒသတြင္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ (၉) ရာခိုင္ႏႈန္းတက္လာၿပီး အန္တြ (Antwerp ) မွာ (၂၈) ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ရခဲ့တယ္။ ေအာစတီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ ေ႐ြးေကာက္ပြဲႀကီးမွာ Freedom ပါတီက ၁၉၈၆
ခုႏွစ္မွာ (၁၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ပဲ ရွိရာကေန ၁၉၉၀ ခုမွာေတာ့ (၁၅) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၁၉၉၄ ခုေရာက္ေတာ့ (၂၃)
ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးအထိကို တုိးလာခဲ့တယ္။ (Note-26)

၀င္ေရာက္လာတဲ့ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ဥေရာပပါတီေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ မြတ္စလင္ ႏိုင္ငံေတြထဲက
အစၥလာမ္မစ္ပါတီေတြရဲ႕ ေရာင္ျပန္ဟပ္မႈပါ။ သူတုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးဟာ အျပင္လူေတြျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ သူတုိ႔ပါတီရဲ႕ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္မႈကို ေ၀ဖန္အျပစ္တင္ၾကတယ္။ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မေက်နပ္မႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ၾကတယ္။အထူးသျဖင့္ အလုပ္လက္မဲ့ကိစၥကို ေဖာ္ထုတ္ၾကတယ္။ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ေတာင္းဆုိမႈေတြ ျပဳလုပ္ၾကတယ္။ သူတုိ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲ ႏုိင္ငံျခားၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈကို ေတာ္လွန္ တုိက္ခိုက္ၾကတယ္။ အစၥလာမ္မစ္ပါတီေတြနဲ႔ဥေရာပအမ်ိဳးသားေရးပါတီေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ဆုိင္ရာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြမွာထက္ ေဒသတြင္းေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ေထာက္ခံမႈ ပိုရရွိၾကပါတယ္။ မြတ္စလင္နဲ႔ ဥေရာပရဲ႕ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း သူတုိ႔နဲ႔သံေယာင္လိုက္ၿပီး လႈပ္ရွားလာခဲ့ၾကတယ္။ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြက အစိုးရေတြဟာ အေျခအေနနဲ႔အညီ အသားက်ေအာင္ျပင္ဆင္ယူ လာၾကရတယ္၊ သေကၤတ၊ ေပၚလစီနဲ႔ အေလ့အက်င့္ေတြမွာ ပိုၿပီး အစၥလာမ္ဆန္လာခဲ့တယ္။ ဥေရာပရဲ႕အဓိကပါတီႀကီးေတြကလည္း လက္ယာပါတီ၊ လူ၀င္မႈဆန္႔က်င္ေရးပါတီေတြရဲ႕ ၀ါဒေတြကို လက္ခံက်င့္သံုး လာၾကတယ္။

ဒီမုိကေရစီက်က် ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကိုလည္း က်င့္သံုးမယ္၊ အစၥလာမ္မစ္ (သို႔) အမ်ိဳးသားေရး ပါတီရဲ႕ အတုိက္
အခံပါတီ ႏွစ္ပါတီထက္လည္း ပိုေနမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ေထာက္ခံမဲအမ်ားဆံုး (၂၀) ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေရာက္ရွိသြားတတ္ပါတယ္။ အတိုက္အခံပါတီ (အစၥလာမ္မစ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးပါတီ) အေနနဲ႔ ေထာက္ခံမဲ (၂၀) ရာခိုင္ႏႈန္းကိုေက်ာ္သြားတယ္ဆုိတာ အတုိက္အခံပါတီ တူတူတန္တန္မရွိတဲ့အခါနဲ႔ သူတုိ႔မဟာမိတ္က အာဏာရေနတဲ့ အခါမ်ိဳး ေတြမွာသာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား၊ ဩစႀတီးရီးယား နဲ႔ အီတလီမွာ ဒါမ်ိဳးအျဖစ္ေတြ အထိုက္အေလ်ာက္ ႀကံဳေတြ႔ၾကရပါတယ္။

ဆက္ရန္ -
ဇင္ေဝေသာ္

Previous posts
(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx
(3) http://tiny.cc/kveznx
(4) http://tiny.cc/x5d1nx
(5) http://tiny.cc/82q4nx
(6) http://tiny.cc/mi03nx
(7) http://tiny.cc/03q6nx
(8) http://tiny.cc/b8j8nx

the second trip to one of Asia's Tigers this year


After having lunch and checking out, we are leaving for airport to go my second home (for them, home) Singapore.

Thank Taiwan and those who we met and helped us during our stay. It is a very nice trip, generally. For me, it is the second trip to one of Asia's Tigers this year. (I went to Korea last month.)
Mangala Vihara(M.V) is planning to go to Myamar for breakfast/lunch donation to Statate Pariyatti Sasana University(Mandalay) on the 30th of Dec, 2014. Hopefully everything goes smooth as planned.

The lost generation"? It should never happen.


Taiwan also has Myanmar market in Taipei. About 20 Mynmar temples (kyaungs) nationwide. I met Sayadaw U Nandavamsa, 79 years old, the most experienced monk next to Penang Sayadaw and U Pannadipa, my friend in Mandalay Sasana University and Maha Santisukha, this evening.

Will post some pictures tomorrow or after tomorrow.
Something I learn here is- Burma born Chineses are considered as Burmeses in Taiwan and they are recognized as Taiwaneses in Myanmar. So where they belong to?
Are they"The lost generation"?
It should never happen. They are the ones supporting Myanmar monks and their communities.

Happy birthday


ေန႔ဆြမ္းက ထိုင္ေပအျပန္ ရထားေပၚမွာ။
ခ်ဲယားမန္္းက ဆြမ္းကပ္
ၿပီးေတာ့ အေသးစား ေမြးေန႔ကိတ္ကေလး

Happy birthday တစ္ဖြဲ႔လုံး English လို ဆိုၾက
ၿပီးေတာ့ မင္ဒရင္းလို

ေသခ်ာတာက ျမန္မာလို မပါလိုက္ဘူး

မေန႔က သူတို႔သိတဲ႔ ေမြးေန႔ ေလ

ZWT



လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး - (1)


အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး - (1)

တကယ္လုိ႔ လူဦးေရကသာ သမုိင္းရဲ႕ ကံၾကမၼာဆုိရင္ လူဦးေရအေ႐ႊ႕အေျပာင္းဟာ သမုိင္းရဲ႕ ေမာင္းႏွင္အား ပါပဲ။ လြန္ခဲ့တဲ့ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက မတူညီတဲ့ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္း၊ စီးပြားေရးအေျခအေနနဲ႔ အစိုးရ ေပၚလစီေတြေၾကာင့္ ဂရိေတြ၊ဂ်ဴးေတြ၊ ဂ်ာမန္မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ၊ စကင္ဒီေနးဗီးယန္းေတြ၊ တူရကီေတြ၊ ႐ုရွားေတြ၊ တ႐ုတ္ေတြနဲ႔ အျခားလူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံရပ္ျခား၀င္ေရာက္ေနထုိင္မႈေတြ အမ်ားအျပားျဖစ္ပြားေစခဲ့တယ္။ ဒီလုိေျပာင္းေ႐ႊ႕မႈေတြထဲမွာ အခ်ိဳ႕က ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းရွိၿပီး အခ်ိဳ႕ကအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ပါ၀င္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉ ရာစုတြင္း ဥေရာပတုိ္က္သားေတြဟာ လူဦးေရနဲ႔နယ္ေျမက်ဴးေက်ာ္ျခင္းကို သူ႔ထက္ငါ အၿပိဳင္အဆုိင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ၁၈၂၁ ခုနဲ႔ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ဥေရာပသား ၅၅ သန္းေလာက္ဟာ ႏုိင္ငံရပ္ျခားကို သြားေရာက္ေနထုိင္ခဲ့ၾကၿပီး အဲဒီအထဲမွာ ၃၄ သန္းဟာ အေမရိကန္မွာ ေနထိုင္ၾကတယ္။

အေနာက္တုိင္းသားေတြက တုိ္က္ခိုက္ေအာင္ျမင္တာေတြရွိတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ အျခားလူမ်ိဳးေတြကို ဖိႏွိပ္ေခ်မႈန္းတယ္၊နယ္ေျမသစ္ေတြ ရွာေဖြၿပီး လူဦးေရမထူထပ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ အေျခခ်ေနထုိင္ၾကတယ္။ သူတို႔လူမ်ိဳးေတြ ႏုိင္ငံရပ္ျခားသြားေရာက္ ေနထုိင္ၾကျခင္းဟာ ၁၆ ရာစုနဲ႔ ၂၀ ရာစုအတြင္း အေနာက္တုိင္း အင္အားတုိးတက္လာေရးအတြက္အေရးအႀကီးဆံုး အခ်က္တစ္ခ်က္ ျဖစ္ႏုိ္င္ပါတယ္။၂၀ ရာစုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေျခအေနေတြတမ်ိဳးတဖံု ေျပာင္းလဲလာခဲ့ၿပီး ႏုိ္င္ငံျခား ၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာ မႈက အရင္ထက္ေတာင္ပိုမ်ားျပားလာခဲ့တယ္။ ၁၉၉၀ ခုမွာ တရား၀င္ႏုိင္ငံရပ္ျခား ၀င္ေရာက္သူအေရအတြက္ သန္း ၁၀၀ ခန္႔ ရွိခဲ့ၿပီးဒုကၡသည္ အေရအတြက္ ၁၉ သန္းနဲ႔ တရားမ၀င္ေနထုိင္သူ အေရအတြက္က အနည္းဆံုး ၁၀ သန္း ရွိေနခဲ႔ပါတယ္။ ဒီလုိႏုိ္င္ငံရပ္ျခားေနထုိင္သူ မ်ားျပားလာျခင္းဟာ ကိုလုိနီဘ၀က လြတ္ေျမာက္ျခင္း၊ ႏုိ္င္ငံအသစ္ေတြ ေပၚထြက္လာျခင္းနဲ႔ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ေပၚလစီေတြက ႏုိင္ငံရပ္ျခားေနထုိင္ဖုိ႔ တြန္းအားေရာ၊ ဖိအားပါ ေပးလုိက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ေခတ္မီလာျခင္း၊ နည္းပညာဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးတုိးတက္ေကာင္းမြန္လာျခင္းကလည္း ႏို္င္ငံရပ္ျခား သြားေရာက္ေနထုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပိုလြယ္၊ ပိုျမန္၊ ပိုၿပီးအကုန္အက်သက္သာေစတယ္။ ဆက္သြယ္ေရး တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာျခင္း ကလည္း စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းသစ္ေတြ

ရွာေဖြဖုိ႔နဲ႔ ေမြးရပ္ႏို္င္ငံမွာ ေနရစ္ခဲ့တဲ့ မိသားစုနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို လြယ္ကူေခ်ာေမြ႔ေစပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အေနာက္ရဲ႕ စီးပြားေရးတိုးတက္လာမႈက ၁၉ ရာစုအတြင္း ႏုိင္ငံရပ္ျခား ၀င္ေရာက္ေနထုိင္မႈကို အားေပးအားေျမွာက္ျဖစ္ေစသလို အေနာက္မဟုတ္တဲ့ႏုိ္င္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာမႈက ၂၀ ရာစုအတြင္း ႏုိင္ငံရပ္ျခား၀င္ေရာက္ေနထုိင္မႈေတြကို တုိးပြားေစပါတယ္။

ႏုိင္ငံရပ္ျခား ၀င္ေရာက္ေနထုိင္ျခင္းဟာ ကိုယ္ထူကိုယ္ထျဖစ္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး မိုင္႐ြန္ ေ၀းနား ( Myron Weiner ) ေျပာသလုိ “ႏုိင္ငံရပ္ျခား ၀င္ေရာက္ေနထုိင္မႈမွာ ဥပေဒသတစ္ခုရွိေနမယ္ဆုိရင္ အဲဒါဟာေနထုိင္လာသူေတြရဲ႕စီးေျမာမႈအားပါပဲ။ စလုိက္ၿပီဆုိတာနဲ႔ မဆံုးေတာ့ပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ဘယ္လို ၀င္ေရာက္ေနထုိင္ရမယ္ဆိုတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြေပးျခင္း၊ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ေနထုိင္မႈ အဆင္ေျပေအာင္ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးျခင္း၊အလုပ္ရွာဖုိ႔၊ အိမ္ရွာဖုိ႔ အကူအညီေတြေပးျခင္းေတြကို ျပဳလုပ္ႏိုင္တယ္၊ ေနရပ္မွာ က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ မိသားစု၀င္ေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြထံသတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ပို႔ေပးႏိုင္တယ္ ” ဒီအေနအထား ကိုေရာက္ၿပီ ဆုိရင္ ကမၻာနဲ႔ခ်ီၿပီး “ ျပႆနာတက္ေနပါၿပီ ”။(Note-21)

အေနာက္တုိင္းသားေတြဟာ အႏုျမဴလက္နက္ ျပန္႔ပြားေရးကို အၿမဲတန္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကန္႔ကြက္ၿပီး ဒီမုိကေရစီနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးကို ေထာက္ခံခဲ့ၾက ေပမဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံရပ္ျခား ၀င္ေရာက္ေနထုိင္မႈအေပၚ အျမင္ကေတာ့ တမူထူးျခားေနတယ္။၂၀ ရာစုရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္မွာ ပါ၀ါခ်ိန္ခြင္လွ်ာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး သေဘာထား မတူညီမႈေတြ အထင္အရွား ရွိခဲ့တယ္။၁၉၇၀ ခုႏွစ္ေတြအထိ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြဟာ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားအားျဖင့္ စိတ္လုိလက္ရရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ အထင္ကရ အျဖစ္ဆံုးကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ျပည္တြင္းလုပ္အားမ်ား ေလ်ာ့က်လာျခင္းေၾကာင့္ အားေပးအားေျမွာက္ေတာင္ ရွိခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ကလည္း ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ေတြကတည္းကရွိခဲ့တဲ့ ဥေရာပသားေတြလက္ခံမႈႏႈန္းထား ဥပေဒကို ၁၉၆၅ ခုမွာျပင္ဆင္ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး ၁၉၇၀ ခုနဲ႔ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း အသစ္၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာသူ မ်ားျပားေရး အတြက္လမ္းစေတာင္ဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြမွာေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရ တုိးပြားလာျခင္း၊
၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူအေရအတြက္ တိုးပြားလာေနျခင္းနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ အမူအက်င့္ေတြက ဥေရာပသားေတြနဲ႔ လံုး၀
ဆန္႔က်င္ေနေတာ့ ဒီေပၚလစီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥေရာပႏိုင္ငံေတြက စိတ္ေျပာင္းသြားခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းအေမရိကန္မွာလည္း အလားတူ အေျပာင္းအလဲ ရွိလာခဲ့တယ္။

(၂၀) ရာစုေႏွာင္းပိုင္း ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြဟာ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အတြင္းမွာပဲ
တစ္ႏုိင္ငံကေန တစ္ႏိုင္ငံ ကူးေျပာင္းေနထုိင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အေနာက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာသူပမာဏက ၁၉ ရာစုထဲ အေနာက္ႏိုင္ငံသားေတြ အျခား ေနရာေတြမွာ သြားေရာက္ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ အေရအတြက္ကို မီလာခဲ့တယ္။

၁၉၉၀ ခုမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲ ပထမဆံုး ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူ သန္း (၂၀)၊ ဥေရာပတုိ္က္မွာ ၁၅ သန္းခြဲ၊ ၾသစေတးလ်နဲ႔ ကေနဒါမွာ (၈)သန္း ရွိခဲ့တယ္။ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူ လူဦးေရ အေရအတြက္က ဥေရာပႏိုင္ငံႀကီးေတြရွိ စုစုေပါင္းလူဦးေရရဲ႕(၇) (သုိ႔) (၈) ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ေရာက္လာတယ္။ ၁၉၉၄ ခုမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူဦးေရဟာ ၁၉၇၀ ကထက္ ႏွစ္ဆတက္လာၿပီး စုစုေပါင္းလူဦးေရရဲ႕
(၈.၇) ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိလာခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကာလီဖုိးနီးယားမွာ စုစုေပါင္းလူဦးေရရဲ႕ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ နယူးေယာက္မွာ ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိလာခဲ့တယ္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြ အတြင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္သူဦးေရ (၈.၃)သန္း ရွိၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း ေလးႏွစ္တာကာလထဲမွာတင္ပဲ (၄) သန္းခြဲ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကတယ္။

၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာသူ အမ်ားစုဟာ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြက လူမ်ိဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာဂ်ာမဏီထဲ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္တဲ့ တူရကီလူမ်ိဳး ၁,၆၇၅,၀၀၀ အထိ ရွိခဲ့ၿပီး ယူဂိုစလားဗီးယား၊ အီတလီနဲ႔ ဂရိႏိုင္ငံေတြက၀င္ေရာက္လာသူေတြကလည္း ဒုတိယအမ်ားဆံုး အေရအတြက္မွာ ရွိေနခဲ့တယ္။ အီတလီႏိုင္ငံထဲ အဓိက၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာသူေတြက ေမာ္႐ိုကို ႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲကိုေတာ့ (အီတလီ အေမရိကန္ေတြ သူတုိ႔ႏိုင္ငံကို ျပန္သြားၾကလို႔ ထင္ပါရဲ႕) တူနီးရွားနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ေတြက အမ်ားဆံုး ျဖစ္တယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြရဲ႕ အလယ္ပိုင္းေရာက္ေတာ့ျပင္သစ္ႏိုင္ငံထဲ မြတ္စလင္ဦးေရ ေလးသန္းေလာက္ ေနထုိင္ေနၿပီး အေနာက္ဥေရာပ ႏိုင္ငံအားလံုး ထဲမွာဆုိရင္ မြတ္စလင္ (၁၃) သန္းခန္႔ ေနထုိင္လွ်က္ ရွိပါတယ္။

၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေတြတုန္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူ သံုးပံုႏွစ္ပံုဟာ ဥေရာပနဲ႔ ကေနဒါတုိ႔ ကသာျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြမွာေတာ့ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ အာရွတုိက္က ၃၅ ရာခိုင္ႏႈန္း လက္တင္ အေမရိက ႏိုင္ငံေတြက ၄၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ဥေရာပနဲ႔ ကေနဒါက (၁၅) ရာခိုင္ႏႈန္းေတာင္ မရွိေတာ့ ပါဘူး။ အေမရိကန္ရဲ႕ ကေလးေမြးဖြားႏႈန္းက နည္းၿပီး ဥေရာပကေတာ့ သုညနီးပါးပါ။ ၀င္ေရာက္ ေနထုိင္လာသူေတြရဲ႕ ကေလးေမြးဖြား ႏႈန္းက ျမင့္မားေနေတာ့ က်ဆင္းလာတဲ့ အေနာက္လူဦးေရကို သူတုိ႔က ျဖည့္ဆည္းေပးေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေနာက္တုိင္းသားေတြရဲ႕ ပူပန္မႈေတြလည္း ပိုမ်ားလာခဲ့တယ္။ “ သူတုိ႔ (အေနာက္တိုင္းသားေတြ)ဟာ စစ္တပ္ေတြ၊ တင့္ကားေတြနဲ႔ က်ဴးေက်ာ္တုိက္ခိုက္မႈကို မခံရဘဲ ဘာသာစကားမတူ၊ ကိုးကြယ္မႈမတူ၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူတဲ့ လူေတြ၀င္ေရာက္ေနထုိင္လာျခင္းနဲ႔ သိမ္းပိုက္မႈခံေနၾကရၿပီး သူတုိ႔အလုပ္ေတြ၊ ေျမေတြ၊အစိုးရရဲ႕ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈ စနစ္ေတြကို လုယူသြားမွာကိုလည္း စုိးရိမ္ၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုး သူတုိ႔ ဘ၀ေနနည္း ထုိင္နည္းေတြကိုပါ ဒီလူေတြက ၿခိမ္းေျခာက္လာေနတယ္လို႔ ခံစားေနၾကရတယ္။ ” (Note-22*) မိမိတုိ႔လူဦးေရက်ဆင္းလာမႈအေပၚ အျမစ္တြယ္ေနတဲ့ ဒီလို စိုးရိမ္ေၾကာက္႐ြံ႕စိတ္ေတြဟာ စင္စစ္အားျဖင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ပဋိပကၡအေပၚမွာအေျခခံၿပီး အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာေတြ ေပ်ာက္ဆံုးသြားလိမ္႔မယ္ဆိုတဲ႔ စုိးရိမ္မႈကို ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။” လို႔ စတန္ေလေဟာ့(ဖ္)မဲန္း ( Stanley Hoffmanm )က မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။ (Note-23)

ဆက္ရန္ -
ဇင္ေဝေသာ္

Previous posts
(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx
(3) http://tiny.cc/kveznx
(4) http://tiny.cc/x5d1nx
(5) http://tiny.cc/82q4nx
(6) http://tiny.cc/mi03nx
(7) http://tiny.cc/03q6nx

လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ - (2)


အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ - (2)

“ ၁၉၄၈ ခု၊ ကုလသမဂၢေၾကျငာစာတန္းကို လက္ခံက်င့္သံုးခဲ့စဥ္က စလုိ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ဂ်ဴး ခရစ္ယန္ရဲ႕ ပညတ္ခ်က္တန္ဖုိးကို နားမလည္၊ သဘာ၀နိယာမကို နားမလည္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ ေရွ႕တန္းေရာက္လာတယ္။ တစ္ခါမွ မႀကံဳဖူးတဲ့ ဒီအေနအထားက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေပၚလစီအသစ္ေတြ သတ္မွတ္ လာၾကလိမ့္မယ္။ ျပႆနာျဖစ္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းေတြလည္း ဆထုိးတက္လာလိမ့္မယ္။ ” လို႔ အေနာက္ရဲ႕ အာရွအေပၚ ေ၀ဖန္မႈကလည္း အလားတူ ဆုိေနျပန္တယ္။ (Note-18)

ေနာက္ေလ့လာသူတစ္ေယာက္ကလည္း “ ဗီယင္နာမွာ အႀကီးအက်ယ္အႏိုင္ရသြားသူကေတာ့ တ႐ုတ္ပါပဲ၊ အနည္းဆံုး တျခားႏိုင္ငံေတြကို မင္းတုိ႔ ၀င္မ႐ွဳပ္နဲ႔လုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈနဲ႔ တုိင္းတာမယ္ဆုိရင္ေပါ့။ ေဘဂ်င္းဟာ အင္အားသုံးၿပီး အစည္းအေ၀းေတြမွာ ေထာက္ခံမႈေတြရေအာင္ ျပဳမူခဲ့တယ္ ” (Note-19) လို႔ သံုးသပ္တယ္။

ဗီယင္နာမွာ မဲ႐ွံဳး၊ အင္အား႐ံွဳးခဲ့တဲ့ေနာက္ လ အနည္းငယ္ၾကာတဲ့အခါမွာေတာ့ သိပ္အေရးမပါလွတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခု တ႐ုတ္အေပၚ အႏုိင္ရလိုက္တယ္။ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ေဘဂ်င္း (ပီကင္း) အိုလံဗစ္ပြဲေတာ္ က်င္းပခြင့္ ရရွိေရးဟာ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ အဓိကပစ္မွတ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိစၥ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္လည္း ေငြကုန္ေၾကးက် အမ်ားႀကီးခံခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းသတင္းနဲ႔ စာနယ္ဇင္းေတြကလည္း အိုလံပစ္ပြဲေတာ္အေၾကာင္း အက်ယ္တ၀င့္ ေဖာ္ျပေနေတာ့ လူထုရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကလည္း ျမင့္ျမင့္မားမား ရွိခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရက အျခားအစိုးရေတြအေနနဲ႔ အုိလံပစ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေတြအေပၚ ဖိအားေတြေပးၾကဖုိ႔ စည္း႐ံုးလိုက္ေတာ႔ ထုိင္၀မ္နဲ႔ ေဟာင္ေကာင္က လည္း မဲဆြယ္ စည္း႐ံုးေရးမွာ ပါ၀င္ပူးေပါင္းၾကတယ္။
အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္၊ ဥေရာပ ပါလီမန္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြက ေဘဂ်င္းကို အုိလံဗစ္ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းကို အျပင္းအထန္ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတယ္။ အုိလံပစ္ ေကာ္မတီရဲ႕ ေ႐ြးခ်ယ္ပံုစနစ္က လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲစနစ္ကို အေျခခံေပမဲ့ ေထာက္ခံ၊ ကန္႔ကြက္မဲေတြကေတာ့ စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းလိုင္းေၾကာင္းေတြအတုိင္းပဲ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

ပထမဆံုးအႀကိမ္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာမွာ အာဖရိကႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမဲေတြေၾကာင့္ ေဘဂ်င္းက ပထမရၿပီး ဆစ္ဒနီက ဒုတိယေနရာမွာ ရွိေနခဲ့တယ္။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္မွာေတာ့ အစၥတန္ဘူ(လ္) ထြက္သြားရတဲ့အတြက္ ကြန္ျဖဴးရွပ္၊ အစၥလာမ္ႏုိင္ငံေတြက ေဘဂ်င္းကို မဲစုေပးလိုက္ၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဘာလင္နဲ႔ မန္ခ်က္စတာတုိ႔ ထြက္သြားရျပန္ေတာ့ (အေနာက္အုပ္စုႏိုင္ငံေတြကလည္း) ဆစ္ဒနီကို စုၿပီး ေထာက္ခံခဲ့ၾကျပန္တယ္။ စတုတၳအႀကိမ္ မွာေတာ့ တ႐ုတ္ အ႐ွံဳးရသြားၿပီး အရွက္လည္း ရသြားခဲ့တယ္။ ဒီအတြက္ အေမရိကန္လည္း အေ၀ဖန္ခံလိုက္ရတယ္။

[ ဇယား ေဖာ္ျပရန္၊ မူရင္း စာႏွာ- ၁၉၇ ။]

“အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္ဟာ တ႐ုတ္ကို အေကာင္ေသးသြားေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ အေၾကာင္း ျပခ်က္ကေတာ့ “ လူ႔အခြင့္အေရး ” ပဲေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ အျဖစ္အမွန္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါ၊ ႏုိင္ငံေရးၾသဇာျပမႈပါ။ ” လို႔ လီကြမ္ယုက ေ၀ဖန္ခဲ့တယ္။ (Note-20) ကမၻာတစ္၀ွမ္းလံုးရွိ လူထုကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးထက္ အားကစားကို ပိုၿပီး အာ႐ံုစိုက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗီယင္နာနဲ႔ အျခားေနရာေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ မဆီမဆုိင္ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီး တ႐ုတ္အေပၚ ၾသဇာျပလုိက္တာကလည္း အေနာက္ရဲ႕အားနည္းမႈကို သတိေပးလိုက္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။

အေနာက္တုိင္းႏိုင္ငံေရးပါ၀ါ ေပ်ာက္ဆံုးသြား႐ံုတင္ မကပါဘူး ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ၀ိ၀ါဒကြဲမႈ ေတြေၾကာင္႔ အေနာက္ရဲ႕ စစ္ေအးလြန္ကမၻာထဲ ဒီမုိကေရစီ ထြန္းကားလာေအာင္ က်ိဳးစားလိုစိတ္ကိုလည္း ေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္။ စစ္ေအးကာလ တြင္းမွာေတာ့ အေနာက္နဲ႔ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ဟာ “ ရင္းႏွီးတဲ့ အာဏာရွင္ ( Friendly tyrant ) ” ျပႆနာနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ စစ္ေအးကာလအတြင္းမွာ ကြန္ျမဴနစ္အတုိက္အခံေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ စစ္အစိုးရေတြ၊ အာဏာရွင္ အစိုးရေတြကို (ႏိုင္ငံေရးမဟာဗ်ဴဟာအရ အေနာက္က)အသံုးခ်ခဲ့တယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးက ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ မရွိသလုိ သူတုိ႔က လူသိရွင္ၾကား လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့အခါ အရွက္ရစရာေတြလည္း မၾကာမၾကာ ႀကံဳရတတ္ျပန္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔နဲ႔ ေပါင္းသင္းရတာက ကြန္ျမဴနစ္ေလာက္ မဆုိးဘူးဆုိတဲ့ သေဘာေတာ့ရွိပါတယ္။ ဒီ အစိုးရေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ကြန္ျမဴနစ္ေတြနဲ႔ေလာက္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ မရွိဘူး။ ကြန္ျမဴနစ္ေတြေလာက္ ၾကာရွည္ခံမွာ မဟုတ္သလို အေနာက္ကိုလည္း ကြန္ျမဴနစ္ေလာက္ အႏၱရာယ္မေပးႏို္င္ေလာက္ဘူးလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားႏုိင္ပါတယ္။ ပိုအႏၱရာယ္ရွိၿပီး ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္မႈလည္း မရွိသူနဲ႔ ႏႈိင္းစာရင္ရင္ သူ႔ေလာက္အႏၲရာယ္မရွိ၊ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္မႈလည္းရွိသူနဲ႔ ေပါင္းသင္းရမွာပါပဲ။ စစ္ေအးလြန္ကာလထဲမွာေတာ့ ရင္းႏွီးတဲ့ အာဏာရွင္ (friendly tyrant) နဲ႔ မရင္းႏွီးတဲ့ ဒီမုိကေရစီအၾကား ေ႐ြးခ်ယ္မႈက ပိုၿပီး ခက္ခဲလာခဲ့ပါတယ္။ အေနာက္ရဲ႕ အလြယ္နည္းေကာက္ခ်က္က ဒီမုိကေရစီက်က် ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံရတဲ့ အစိုးရေတြဟာ အေနာက္ဖက္ကို ယိမ္းလိမ့္မယ္ဆုိတာျဖစ္ၿပီး အဲဒီေကာက္ခ်က္ဟာ မွားပါတယ္။ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြက အေနာက္ဆန္႔က်င္ေရးအစိုးရေတြ၊ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီအစိုးရေတြ၊ စာအုပ္ႀကီးသမား အစိုးရေတြကို ေမြးထုတ္ေပးလိုက္မွာပါ။

ဘာသာေရးစာအုပ္ႀကီးပါတီ ျဖစ္တဲ့ FIS ပါတီက ၁၉၉၂ ခု ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေသခ်ာေပါက္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေနအထားမွာ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားစစ္တပ္က ၾကား၀င္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို ဖ်က္သိမ္းလုိက္ေတာ့ အေနာက္ ႏိုင္ငံေတြ ေတာ္ေတာ္စိတ္သက္သာရာ ရသြားခဲ့ပါတယ္။ တူရကီက အစၥလာမ္စာအုပ္ႀကီးပါတီျဖစ္တဲ့ Welfare Party နဲ႔ အိႏၵိယက BJP အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီပါတီေတြလည္း ၁၉၉၅ ခုနဲ႔ ၁၉၉၆ ခု ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အႏုိင္ရၿပီးမွ ပယ္ဖ်က္ျခင္းခံလုိက္ရေတာ့ သူတုိ႔ ေတာ္ေတာ္စိတ္ေအးခဲ့ရျပန္တယ္။ အျခားတစ္ဖက္မွာလည္း အီရန္က သူ႔ရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ႀကံဳႀကိဳက္ခို္က္မုိ႔ အစၥလာမ္ကမၻာမွာေတာ့ သူမ်ားထက္ ဒီမုိကေရစီပိုက်တဲ့ အစုိးရ ရွိေနခဲ့တယ္။ ေဆာ္ရီအာေရးဗ်၊ အီဂ်စ္ အပါအ၀င္ အျခားမြတ္စလင္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြကေတာ့ အေနာက္တုိင္း အက်ိဳးစီးပြားထက္ ဒီမုိကေရစီသိပ္မက်တဲ့ အရင္အစိုးရကို ပိုမုိစာနာမိတဲ့ အစိုးရအသစ္ေတြကိုပဲ ေမြးထုတ္ေပးပါလိမ့္ မယ္။

လူႀကိဳက္မ်ားၿပီး ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရမယ့္ တ႐ုတ္အစိုးရကလည္း အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒလြန္ကဲတဲ့ အစိုးရပဲ ျဖစ္ေနႏုိင္ပါတယ္။ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ဒီမုိကေရစီလမ္းစဥ္က အေနာက္နဲ႔ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္မႈ မရွိတဲ့ အစိုးရေတြကိုပဲ ေမြးထုတ္ေပးေနတယ္ ဆုိတာကို အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက သေဘာေပါက္သြားၾကေတာ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေတြအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမုိးဖုိ႔ႀကိဳးစားမႈေရာ ဒီႏိုင္ငံေတြအတြင္း ဒီမုိကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးလာေစဖုိ႔ ႀကိဳးစားလိုစိတ္ပါ ေပ်ာက္ဆံုး သြားၾကေတာ့တယ္။

ဆက္ရန္ -
ဇင္ေဝေသာ္

Previous posts
(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx
(3) http://tiny.cc/kveznx
(4) http://tiny.cc/x5d1nx
(5) http://tiny.cc/82q4nx
(6) http://tiny.cc/mi03nx

My D.O.B in my passport


Many come and say "Happy birth day".this morning. I wonder why.
Oh! My D.O.B in my passport is on 23 of Oct. No wonder.

လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ - (1)


အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ - (1)

အာစီယံႏိုင္ငံေတြကလည္း ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးဖို႔ ဆႏၵမရွိခဲ့ၾကဘူး။ ဒါ့အျပင္ သူတို႔ အာစီယံ အစည္းအေဝးထဲကို ပါဝင္ဖို႔ ၁၉၉၄ - ခုမွာ လက္ခံႀကိဳဆိုခဲ့ၾကတယ္။ ဥေရာပသမဂၢ ေျပေရးဆိုခြင့္ရွိသူရဲ႕ စကားအရ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ က်င့္သုံးေနတဲ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ေပၚလစီဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘူးဆိုတာ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ လက္ခံလာရၿပီး ျမန္မာနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ အာစီယံႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ အညီ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာ တူလာခဲ့ရတယ္။
(ဟန္တင္တန္)

**************************************

၁၉၇၀ နဲ႔ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ေတြ အတြင္းမွာ နိုင္ငံေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ဟာ အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရ စီစနစ္ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးခဲ့ၾကတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲေတြဟာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအေပၚ အေျခခံနိုင္ပါတယ္။ နိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ စီးပြားေရးတိုးတက္လာမႈဟာ ယုံမွားဖြယ္မရွိ အဓိက အေၾကာင္းတရားတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္ဥေရာပ အင္အားႀကီး နိုင္ငံေတြအပါအဝင္ အေမရိကန္ရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မႈအျပင္ နိုင္ငံတကာအဖြဲ႔ အစည္း အေဝး ႀကီးေတြကလည္း စပိန္ ၊ ေပၚတူဂီ၊ လက္တင္အေမရိကနိုင္ငံ အမ်ားအျပား၊ ဖိလစ္ပိုင္ ၊ ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ဥေရာပ အေရွ႕ပိုင္း ( နိုင္ငံေတြ ) အားလုံး ဒီမိုကေရစီစနစ္ က်င့္သုံးလာေအာင္ တြန္းအားေတြ ေပးနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာနဲ႔ အေနာက္တိုင္းလႊမ္းမိုးမႈ အားေကာင္းတဲ့နိုင္ငံေတြမွာ ဒီမို ကေရစီ က်င့္သုံးျခင္းဟာ ပိုၿပီး ေအာင္ျမင္မႈ ရွိပါတယ္။

အသစ္ေပၚထြက္လာတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ အစိုးရေတြထဲမွာ ကတ္သိုလစ္နဲ႔ ပ႐ိုတက္စတင္း အား ေကာင္းတဲ့ ေတာင္ပိုင္းနဲ႔အလယ္ပိုင္း ဥေရာပကအစိုးရေတြဟာ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ရွိဖို႔ ရာႏႈန္းပိုမ်ားၿပီး လက္တင္အေမရိက နိုင္ငံေတြရဲ႕ အစိုးရေတြဟာ သူတို႔ေလာက္ မေသခ်ာလွပါဘူး။ အေရွ႕ အာရွထဲမွာ ကတ္သိုလစ္နဲ႔ အေမရိကန္ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္နိုင္ငံဟာ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ ေတြအတြင္း ဒိမိုကေရစီ စနစ္ကို ျပန္လည္က်င့္ သုံးခဲ့သလို ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ထို္င္ဝမ္ရွိ ခရစ္ယန္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔ အဓိကဦးေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေရွ႕မွာ ေဖာ္ျပခဲ့သလို ယခင္ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုထဲက နိုင္ငံေတြထဲမွာလည္း ေဘာ္လ္တစ္ေဒသတြင္း နိုင္ငံေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီက တည္ၿငိမ္ေအာင္ျမင္ဖို႔ ပိုမ်ားၿပီး ေအာ္သိုေဒါက္နိုင္ငံေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီဟာ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနနိုင္ၿပီး ေရရာမႈလည္း သိပ္မရွိလွပါဘူး။ မြတ္စလင္နိုင္ငံေတြ အတြင္း ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရးကေတာ့ အလားအလာ နည္းလြန္းလွပါတယ္။

၁၉၉၀ - ခုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ အာဖရိကက လြဲရင္ နိုင္ငံေတာ္တာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေျပာင္းလဲ က်င့္သုံးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီနိုင္ငံေတြရဲ႕ လူထုေတြဟာ အေနာက္တိုင္း ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြျဖစ္သလို ခရစ္ယာန္ ဘာသာလႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့ နိုင္ငံေတြလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းနဲ႔ ဆိုဗီယက္ ၿပိဳကြဲမႈေၾကာင့္ အေနာက္နဲ႔ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္နိုင္ငံထဲမွာ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးဟာ အားေကာင္းလာေနၿပီဆိုတဲ့ ယုံၾကည္မႈ ရွိေနခဲ့ၾကတယ္။ အေနာက္တိုင္းရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးသေဘာထား၊ အေနာက္တိုင္းရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေရး ပုံသ႑န္ဟာ ကမာၻ တစ္ဝွမ္းလုံး ေရပန္းစား ေနၿပီလို႔ ယူဆလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရး အားထုတ္မႈဟာ အေနာက္နိုင္ငံေတြရဲ႕ ဦးစားေပး ရည္ရြယ္ခ်က္ ပန္းတိုင္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဒါကို ဘု(ရွ္) အစိုးရက ေထာက္ခံၿပီး ၁၉၉၀ -ခု ဧၿပီလထဲမွာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီး ဂ်ိန္းေဘကာ ( James Baker ) က “ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ႀကိဳးစား ျခင္းရဲ႕ အျခားတစ္ဖက္မွာ ဒီမိုကေရစီ ရွိေနတယ္။ ” ေနာက္ၿပီး စစ္ေအးလြန္ကမာၻအတြက္ “ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ေရရွည္တည္တန္႔ေစေရး ကိစၥကို ဦးတည္ခ်က္ပန္းတိုင္ အသစ္အျဖစ္ သမၼတ ဘု(ရွ္) က ခ်မ်တ္ ေပးခဲ့ပါတယ္လို႔ ” ေၾကျငာခဲ့တယ္။

၁၉၉၂ -ခု သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္း႐ုံးေရးကာလထဲမွာ ဘီ(လ္) ကလင္တန္ ( Bill Clinton ) ကလည္း ဒီမိုကေရစီ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဟာ ကလင္တန္ အစိုးရအေနနဲ႔ အထူးဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္မယ့္ အစီအစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း ထပ္တလဲလဲ ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ စည္း႐ံုးေရးကာလတစ္ေလ်ွာက္လုံး ေျပာခဲ့သမ်ွေတြထဲမွာ သူ႔ရဲ႕ အဓိက နိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီဟာ ဒီမိုကေရစီက်င့္သုံးၾကဖို႔ အားေပးျခင္းသာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းစကားေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနခဲ့ပါတယ္။ သမၼတရာထူး ရလိုက္တယ္ဆိုရင္ပဲ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အမ်ဳိးသားေထာက္ပံ့ေငြ ( National Endownment For Democracy ) သုံးပံုႏွစ္ပုံ တိုးေပးဖို႔ အႀကံျပဳခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး လက္ေထာက္အရာရွိကလည္း သူတို႔ရဲ႕ အဓိကနိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ပိုမိုဖြဲ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး (Enlargement Of Democracy) ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးကလည္း ဒီမိုကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အားထုတ္မႈဟာ အဓိက ဦးတည္ခ်က္ေလးရပ္မွာ တစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုၿပီး ဒီဦးတည္ခ်က္ အထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ အဆင့္ျမင့္ရာထူးတစ္ေနရာ တိုးခ်ဲ႕ ခန္႔အပ္ခဲ့တယ္။

အေမရိကန္ေတြေလာက္ မသိသာလွေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရး ကိစၥေတြဟာ ဥေရာပနိုင္ငံေတြရဲ႕ အဓိကနိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီျဖစ္လာခဲ႔ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္း ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာရွိတဲ့ နိုင္ငံတကာစီးပြားေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲနိုင္ငံေတြအတြက္ ေငြေခ်းငွားျခင္းမွာ ဒီကိစၥကို အဓိက လိုအပ္ခ်က္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတယ္။

၁၉၉၅ - ခုႏွစ္ထဲ ဥေရာပနိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္တို႔ရဲ႕ ပန္းတိုင္နွစ္ခုနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈကေတာ့ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိသာ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့တယ္။ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္း အားလုံးလိုလိုက အေနာက္ကေပးလာတဲ့ ဖိအားကို ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီအထဲမွာ ဟိႏၵဴ၊ ေအာ္သိုေဒါက္ ၊ အာဖရိကန္နဲ႔ လက္တင္အေမရိက နိုင္ငံတစ္ခ်ဳိ႕ေတာင္ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အေနာက္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရးကို ခါးခါးသီးသီး ျငင္းဆန္ၾကတာကေတာ့ အစၥလာမ္ကမာၻနဲ႔ အာရွတိုက္နိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျငင္းဆန္မႈဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ နိုးထျခင္း၊ ( Islamic Resurgence ) နဲ႔ အာရွရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထား ( Asian Affirmation ) ေတြက စုစည္းေပးလိုက္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ျပန္လည္ထြန္းကားေရး လႈပ္ ရွားမႈႀကီးေတြအေပၚ အေျခခံပါတယ္။

အာရွနိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေမရိကန္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈ အရာမထင္ျခင္းဟာ သူတို႔နိုင္ငံ အစိုးရေတြရဲ႕ စီးပြားေရး ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈနဲ႔ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ယုံၾကည္ခ်က္ပိုမို ခိုင္မာလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရွ သတင္းသမားေတြကလည္း အာရွဟာ အေနာက္အေပၚ မွီခိုေနရျခင္း၊ အေနာက္ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ရျခင္းဆိုတာေတြ အခုမရွိေတာ့ဘူး၊ ၁၉၄၀ - ခုႏွစ္ေတြမွာ ကမာၻ႔ စီးပြားေရးတစ္ဝက္ လႊမ္းမိုးထားနိုင္မႈ၊ ကုလသမဂၢကိုဦးစီးထားမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ေၾကျငာခ်က္စာတမ္း ဆိုတာေတြက လည္း သမိုင္းထဲမွာ က်န္ေနရစ္ခဲ့ၿပီလို႔ ထပ္တလဲလဲ သတိေပး ( ေျပာဆိုေရးသား ) ခဲ့ၾကတယ္။

စကၤာပူအရာရွိ တစ္ေယာက္က ဒီလို ေစာဒကတက္တယ္။ “ အာရွတိုက္ထဲ လူ႔အခြင့္အေရးတိုးတက္ေအာင္ အားထုတ္ေနမႈက စစ္ေအးလြန္ကမာၻမွာ အေနာက္ရဲ႕အင္အား က်ဆင္းလာေနတယ္ဆိုတာကို ၫႊန္ျပေနတယ္။ အေရွ႕အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွအေပၚ အေနာက္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈဟာ သိသိသာသာ ႀကီး က်ဆင္းလာေနတယ္" (Note – 13)

သူေျပာတာမွန္ပါတယ္။ အနုျမဴကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုးရီးယားတို႔ၾကားက သေဘာတူညီမႈ ပ်က္ျပားျခင္းကို “ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းျခင္းအားျဖင့္ အေလ်ွာ့ေပးလိုက္ျခင္း (negociated surrender) ” လို႔ စကားလွသုံးလို႔ ရႏိုင္ေပမယ့္လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ အျခားအင္အားႀကီး နိုင္ငံေတြကို အေလ်ွာ့ေပးလိုက္ရတာကေတာ့ အႂကြင္းမဲ့လက္ေျမွာက္လိုက္ရျခင္း (unconditional surrender) ျဖစ္သြားပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာျခင္း မရွိဘူးဆိုရင္ အထူးအခြင့္အေရးေပး ဆက္ဆံမႈကေန ရပ္ပစ္ရလိမ့္မယ္လို႔ တ႐ုတ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္လိုက္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ရဲ႕ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဘဂ်င္း(ပီကင္း) ကိုေရာက္ေတာ့ အရွက္ခြဲခံလိုက္ရတယ္ဆိုတာ ကလင္တန္ အစိုးရအေနနဲ႔ ပထမဆုံး ႀကံဳေတြ႔လိုက္ရတယ္။ သူ႔မွာ အရွက္ေျပ မ်က္ႏွာဆယ္ခြင့္ ေတာင္မရခဲ့ဘူး။ အဲဒီေနာက္ အရင္ကရွိခဲ့တဲ့ ေပၚလစီကို ႐ုပ္သိမ္းၿပီး အထူးအခြင့္အေရးေပးႏုိင္ငံ (MFN= Mast Favored Nation) သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈကို တစ္သီးတစ္သန္႔စီ ခြဲျခားလိုက္ရေတာ့တယ္။

တ႐ုတ္ကေတာ့ ဒီအားနည္းခ်က္ကို အမိအရယူၿပီး ကလင္တန္အစိုးရ ကန္႔ကြက္မႈေတြကို မသိက်ိဳးကၽြံျပဳရင္း ပုံမွန္ပဲ လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့တယ္။ စကၤာပူက အေမရိကန္လူမ်ိဳးကို ႀကိမ္ဒဏ္ေပးမႈ၊ အေရွ႕တီေမာေတြအေပၚ အင္ဒိုနီးရွားက အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမွာ လည္း ကလင္တန္ အစိုးရဟာ အလားတူႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေနာက္ကေပးလာတဲ့ ဖိအားေတြကို အာရွအစိုးရေတြက တြန္းလွန္ႏိုင္တယ္ဆိုရာမွာ အခ်က္အလက္ အမ်ားႀကီးအေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပ စီးပြားေရးသမားေတြက အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေနတဲ့ အာရွမွာ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြ တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္နိုင္ဖို႔ စိတ္အားထက္သန္လ်က္ ရွိၾကၿပီး ဒါေၾကာင့္ သူတို႔နဲ႔ အာရွစီးပြားေရးကို ထိခိုက္နစ္နာေစမယ့္ ဖိအားေတြ မေပးမိေစဖို႔ အစိုးရေတြအေပၚ ဖိအားေတြ ျပန္ပိေနေစတယ္။ ဒါေတြအျပင္ အာရွႏိုင္ငံေတြက အေနာက္အစိုးရ ေတြအေနနဲ႔ အဲသလိုဖိအားေတြ ေပးေနျခင္းဟာ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိပါးျခင္းလို႔ လက္ခံထားၾကၿပီး အေရးေပၚကိစၥေပၚလာတိုင္း တစ္ႏိုင္ငံကိုတစ္ႏိုင္ငံ ေထာက္ခံၾကရင္း (တညီတစ္ၫြတ္တည္း) တစ္ေသြးတစ္ေယာင္တည္း ရွိေနတတ္တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ထဲမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္နွံမႈ ျပဳလုပ္ထားၾကတဲ့ ထိုင္ဝမ္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ေဟာင္ေကာင္စီးပြားေရးသမားေတြက တ႐ုတ္ျပည္ကို အေမရိကန္ရဲ႕ အထူးအခြင့္အေရးေပးႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဆက္လက္တည္ရွိေနေရးကို အႀကီးအက်ယ္လိုလားၾကတယ္။ ဂ်ပန္အစိုးရက အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးေပၚလစီကေန ခပ္ခြာခြာေနလာခဲ့တယ္။ တီယန္နန္မင္ အေရးအခင္းျဖစ္ၿပီး မၾကာမီမွာပဲ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကီခ်ီမီယာဇာဝါ ( Kiichi Miyazawa ) က လူ႔အခြင့္အေရးသတ္မွတ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ သူတို႔နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး အဆက္အဆံ အပ်က္မခံႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာခဲ့တယ္။

အာစီယံႏိုင္ငံေတြကလည္း ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးဖို႔ ဆႏၵမရွိခဲ့ၾကဘူး။ ဒါ့အျပင္ သူတို႔ အာစီယံ အစည္းအေဝးထဲကို ပါဝင္ဖို႔ ၁၉၉၄ - ခုမွာ လက္ခံႀကိဳဆိုခဲ့ၾကတယ္။ ဥေရာပသမဂၢ ေျပေရးဆိုခြင့္ရွိသူရဲ႕ စကားအရ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ က်င့္သုံးေနတဲ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ေပၚလစီဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘူးဆိုတာ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ လက္ခံလာရၿပီး ျမန္မာနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ အာစီယံႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ အညီ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာ တူလာခဲ့ရတယ္။

ေနာက္ၿပီး မေလးရွားနဲ႔အင္ဒိုနီးရွားလို ႏိုင္ငံေတြကလည္း အားေကာင္းလာတဲ့ စီးပြားေရး အင္အားေၾကာင့္ သူတို႔ အေပၚ ေဝဖန္ပုတ္ခတ္တဲ့၊ သူတို႔တားျမစ္ထားမႈေတြကို လြန္က်ဴးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ၊ ကုမၸဏီေတြအေပၚ တန္ျပန္ ေပၚလစီေတြ က်င့္သုံးလာႏိုင္တယ္။ (Note 14)

ေယဘူယ်အားျဖင့္ စီးပြားေရး အင္အား တိုးတက္လာမႈဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ အေနာက္ကေပးလာတဲ့ ဖိအားေတြကေန ပိုမို လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ဖန္တီးေပးလာတယ္။ ၁၉၉၄ - ခုႏွစ္မွာ ရစ္ ခ်က္ နစ္(က္)ဆင္ ( Richard Nircon ) က “ဒီေန႔ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အင္အားက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ တ႐ုတ္ကိုေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ သင္ခန္းစာဟာ မဆင္မခ်င္ ျပဳလုပ္မႈ တစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီး ေနာက္ဆယ္ႏွစ္ၾကာတဲ့အခါ အံဝင္ခြင္က် မျဖစ္ဘူး ဆိုတာ ျပသလာလိမ့္မယ္” လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ႔တယ္။ (Note 15)

ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္ေရာက္ရင္ တ႐ုတ္စီးပြားေရး အင္အား တိုးတက္လာမႈေၾကာင့္ အေနာက္တိုင္း သင္ခန္းစာေတြဟာ တ႐ုတ္အတြက္ လုံးဝမလိုအပ္ဘဲ ေပးခဲ့တာေတြဆိုတာ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။ စီးပြားေရးအင္ အားေတာင့္တင္းလာမႈေၾကာင္႔ အေနာက္ အစိုးရေတြနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ အာရွအစိုးရေတြကို ပိုအားေကာင္းလာေစပါတယ္။ ေရရွည္မွာဆိုရင္ အာရွလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကလည္း ပို အားေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့အျပင္ အာရွလူခ်မ္းသာ၊ လူ႔လတ္တန္းစားေတြက ဒီမိုကေရစီကို လိုလိုလားလား ရွိလာႏိုင္တဲ့အတြက္ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အားေကာင္းလာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

- ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္

(မွတ္ခ်က္။ ။စာမ်က္ႏွာ အခ်ိဳ႕ ေက်ာ္ထားသည္။ - အက္ဒမင္)

Previous posts
(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx
(3) http://tiny.cc/kveznx
(4) http://tiny.cc/x5d1nx

Kenting


ဒီေန႔ကင္တင္းဆိုတဲ႔ ၿမိဳ႕ေလးကိုေရာက္တယ္။ ထိုင္ေပနဲ႔ကင္တင္းက ရန္ကုန္နဲ႔ျမစ္ႀကီးနားလိုပါ ဟိုထိပ္ ဒီထိပ္ ။ ၁၁ နာရီခြဲလို႔ ရက္စေတာရင့္ အေသးစားေလးထဲေရာက္ ..မ်က္လံုးေဝ႔ၿပီးၾကည့္လိုက္စဥ္မွာ နံရံက ပိုစတာကိုေတြ႕ရတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေဒၚစုတို႔ပံု။
ဒါ -ျမန္မာဆိုင္။ ခဏေနေတာ့ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ မမို႔မို႔ထြက္လာၿပီး စကားလာေျပာတယ္။ သူကေလသံနဲနဲဝဲတယ္ ။ ေနာက္ (၁၀)မိနစ္ေလာင္ေနေတာ့ သူ႔အမ်ိဳးသား ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ ထြက္လာၿပီး စကားေျပာတယ္။ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ရဲ႕ျမန္မာစကားက ပါဖက္ပဲ။

သူတို႔ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ္သြားပံုပဲ။ ထိုင္ေပမွာ ျမန္မာဘုန္းႀကီးေတြ႕ရတတ္ေပမယ့္ ကင္တင္းမွာေတာ့ေတြ႕ဖို႔ခက္ေနၿပီ။ တစ္မိသားစုလံုး ၾကမ္းျပင္ေပၚထိုင္ၿပီးကန္ေတာ့ေနၾကလို႔ စလံုး(၃၄)ေယာက္ေရာ အားလံုးမ်က္လံုးအဝိုင္းသားနဲ႕ၾကည့္ေနၾကတယ္။ ဒါကျမန္မာပါပဲ။ ဘယ္ေရာက္ေရာက္။





ဒါေပမယ့္ကိုယ္တကယ္စိတ္ဝင္စားတာက ထိုင္ဝိုင္အစြန္အဖ်ားၿမိဳ႕ေလးရဲ႕
စားေသာက္ဆိုင္ေထာင့္တစ္ေနရာက ပိုစတာပါ။ ဒါနဲ႔အေျပးအလႊားသြားၿပီးဓါတ္ပံုရိုက္လိုက္တယ္ (ပံုက မလွဘူး ။ လွစရာလည္းမလိုဘူး။) ၿပီးေတာ့သူတို႔ႏွစ္ေယာက္နဲ႔။ အမွတ္တရ နားဝင္မခ်ိဳစာအုပ္ လက္ေဆာင္ေပးခဲ႔တယ္။

ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္က ထိုင္းမွာ အႏွစ္ (၂၀)။ ထိုင္ဝမ္မွာ(၇) ႏွစ္ ။ၾကည့္ ။ သူတို႔ေသြးထဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရွိတယ္ ။ ေဒၚစုရွိတယ္ ။

ျပန္ခါနီးလက္အုပ္ခ်ီေနလို႔ မလိုပါဘူး ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ဆိုၿပီး သူ႔လက္အုပ္ကိုဖယ္ သူ႔ပုခံုးႏွစ္ဖက္ကို ခပ္တင္းတင္းဖက္ၿပီး ႏွဳတ္ဆက္ထားခဲ႔တယ္။

"တေန႔ေန႔ ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္ဆံုရေအာင္ဗ်ာ" လို႔

မွတ္မွတ္ရရ ဘာဟင္းနဲ႔စားရလို႔ ဘယ္လိုစားၿပီးမွန္း မသိလိုက္ဘူး။
ဝမ္းသာလို႔ေနမွာပါ။
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္လိုလူကိုေတြ႕ရလို႔။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ေဒၚစုပံုကို အဲသလိုေနရာမွာေတြ႕ရလို႔။

ZWT

China is too big for everyone


We stayed in the Luminous Hot Spring Resort and Spa Hotel in Taitung last night. As far as I know, 95% tourists stayed in this hotel are from main China. (It means all are Chinese except 35 of us.)

Buffet breakfast is available at 7 am. I thought people would be taking breakfast in different times. I realized that was wrong when I saw all Chinese came down for breakfast at 7. Within a few minutes, all foods were gone. Singaporeans are known as fast mover. But not really compare to Chinese from main China. It was the first time I encountered that too many people were having breakfast at the same time. In short, I could not get what I want to take.(feeling unhappy? Not really. I just realized that Chinese are too many)

In fact, China is too big to Singapore, Taiwan and even to USA. Let alone Myanmar.
I just worry nothing left for us if they come in, just like buffet breakfast this morning!
It is China something need to handle with care. Not because of other reasons, just simply because it is too big to everyone.

ZWT

စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (5)


အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (5)

စစ္ေအးကာလအတြင္းက အေမရိကန္နဲ႔ ဆိုဗီယက္တို႔ဟာ သမိုင္းဝင္လက္နက္ အၿပိဳင္အဆိုင္ တပ္ဆင္ ခဲ့ၾကၿပီး နည္းပညာအရ ေခတ္မီဆန္းသစ္တဲ့ အႏုျမဴလက္နက္ေတြ၊ သူတို႔ကို သယ္ေဆာင္ ႏိုင္မည့္ ယာဥ္ေတြ ကိုလည္း အဆင့္ျမင့္ႏိုင္သမ်ွ ျမင့္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔ အားၿပိဳင္မႈဟာ လက္နက္အၿပိဳင္အဆိုင္ တပ္ဆင္မႈျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေအးလြန္ကာလရဲ႕ လက္နက္ၿပိဳင္ဆိုင္မႈက တစ္မူထူးျခားေနပါတယ္။ အေနာက္ကို ၾကည့္မရတဲ့ႏိုင္ငံေတြက အႀကီးအက်ယ္ဖ်က္ဆီးႏိုင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြ ပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ အေနာက္က လည္း ဒီရည္႐ြယ္ခ်က္ေတြ အထမေျမာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားဟန္႔တားေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ လက္ရွိအေနအထားက အျပန္အလွန္တပ္ဆင္ေနျခင္း မဟုတ္ေတာ့ဘဲ တပ္ဆင္ဖို႔ႀကိဳးစားသူနဲ႔ ဟန္႔တားဖို႔ ႀကိဳးစားသူတို႔ရဲ႕ အားၿပိဳင္ပြဲျဖစ္ေနပါတယ္။ အေနာက္ရဲ႕ အႏုျမဴလက္နက္ပိုင္ဆိုင္မႈပမာဏနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္က စကားႏိုင္လု ေျပာေနၾကတာကလြဲရင္ လက္ရွိယွဥ္ၿပိဳင္မႈထဲမွာ ပါေတာင္မပါဝင္ပါဘူး။ လက္နက္အၿပိဳင္အဆိုင္တပ္ဆင္မႈရဲ႕ ရလာဒ္က ႏွစ္ဖက္စလုံးရဲ႕ အေျခခံအရင္းအျမစ္ေတြ ၊ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ နည္းပညာအားၿပိဳင္မႈေတြအေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ဒါနဲ႔ႏႈိင္းစာရင္ တပ္ဆင္သူနဲ႔ ဟန္႔တားသူေတြရဲ႕ၾကားက ရလာဒ္ ကို ခန္႔မွန္းဖို႔က ပိုလြယ္ကူပါတယ္။ ဟန္႔တားဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ အေနာက္ေၾကာင့္ သူတို႔လက္နက္တပ္ဆင္မႈေတြ ေႏွးေကြးေကာင္း ေႏွးေကြးသြားႏိုင္ေပမယ့္ ရပ္တန္႔ပစ္လိုက္ ၾကမယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

အေနာက္မဟုတ္တဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာမႈ၊ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြေရာ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြကပါလက္နက္ေတြ၊ နည္းပညာကၽြမ္းက်င္လိမၼာမႈေတြကို ေရာင္းခ်ၿပီး ေငြရွာလိုတဲ့ဆႏၵ ၊ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းပဓာနႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေဒသတြင္း အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြက သူတို႔လူမ်ိဳးစုေတြကို အကာအကြယ္ ေပးလိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသေဘာထား၊ ဒါေတြအားလုံးက ဟန္႔တားဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ အေနာက္ရဲ႕ အားထုတ္မႈကို ကပ်က္ယပ်က္ ျဖစ္ေစပါတယ္။
လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္မႈဟာ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းထဲက ႏိုင္ငံအားလုံးရဲ႕ အက်ဳိး စီးပြားနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္လို႔ အေနာက္အုပ္စုက ေရွ႕တန္းတင္ေျပာေနခ်ိန္မွာ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ အျခား ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ဒါဟာ အေနာက္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို ကာကြယ္ထားျခင္းသာျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ လက္နက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈအေပၚအေျခခံၿပီး အေနာက္ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လုံၿခဳံေရးကို ထိပါးလာႏိုင္စရာရွိတဲ့ ေဒသတြင္း အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္ပုံေတြကလည္း မတူညီၾကဘူး။ ကိုးရီးယားကိုၾကည့္ရင္ ဒီအခ်က္က ပိုၿပီး ထင္သာျမင္သာ ရွိပါတယ္။

၁၉၉၃- ခုနဲ႔ ၁၉၉၄- ခုႏွစ္ေတြမွာ ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ အႏုျမဴလက္နက္နဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေမရိကန္ေတြ ေဆာက္တည္ရာမရျဖစ္ေနခဲ့ၾကတယ္။သမၼတကလင္တန္က ၁၉၉၃-ခု နိုဝင္ဘာလထဲမွာ“ အနုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္သည္အထိ ေျမာက္ကိုးရီးယားကို လႊတ္ထားလို႔ မရဘူး။ ဒီအတြက္ ရပ္တည္ခ်က္ အမ်ားႀကီး ခိုင္မာၾကရမယ္” လို႔ ခပ္ရွင္းရွင္းေျပာခဲ့တယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ဘု(ရွ္) အစိုးရရဲ႕ အရာရွိေဟာင္းေတြကလည္း လက္ဦးမႈရယူၿပီး ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ အနုျမဴဆိုင္ရာ ပစၥည္းေတြကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီးပစ္ဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ေတြ စိုးရိမ္ပူပန္တာက တစ္ကမာၻလုံးလက္နက္ပ်ံ႕ပြားမႈနဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။ (ေျမာက္ကိုးရီးယားက အနုျမဴပိုင္ဆိုင္သြားလို႔) အေရွ႕အာရွအတြင္း အေမရိကန္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈအတြက္ အက်ပ္႐ိုက္ေစနိုင္တာေၾကာင့္ တင္မဟုတ္ဘဲ တကယ္လို႔သာ ေျမာက္ကိုးရီးယားက အနုျမဴနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ နည္းပညာေတြ အနုျမဴလက္ နက္ေတြကို အျခားနိုင္ငံေတြကိုပါ ေရာင္းခ်လိုက္ရင္ အေရွ႕အာရွနဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသေတြအထိ ထိခိုက္မႈရွိသြားနိုင္လို႔ ( ပူပန္ေနၾကတာပါ)။

ဒါေပမယ့္ ေတာင္ကိုးရီးယားကေတာ့ ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ အနုျမဴလက္နက္ကို ေဒသတြင္း အက်ိဳးစီးပြား အတြက္လို႔ ႐ႈျမင္တယ္။ ေတာင္ကိုးရီးယားအမ်ားစုက ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ အနုျမဴဗုံးဟာ ကိုးရီးယား ( ေတာင္ေရာ ေျမာက္ပါ ) ရဲ႕ ဗုံးလို႔ ယူဆၾကတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားက အနုျမဴလက္နက္ကို ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သုံးမွာမဟုတ္ဘူး၊ သုံးျခင္းသုံးရင္ ကိုးရီးယားလြတ္လပ္ေရးနဲ႔ ဂ်ပန္၊ အျခားနိုင္ငံေတြရဲ႕ ရန္စက်ဴးေက်ာ္မႈကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ပဲ အသုံးျပဳလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။

ေတာင္ကိုးရီးယား အရပ္ဖက္နဲ႔ စစ္ဖက္အရာရွိေတြက ေတာင္ေျမာက္ေပါင္းစည္းမိသြားတဲ့ ကိုးရီးယားမွာ အနုျမဴစြမ္းအင္ ပိုင္ဆိုင္ေနဖို႔လည္း ေမ်ွာ္လင့္ထားၾကတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားက ေငြကုန္ေၾကးက်ခံ၊ အျပစ္တင္ခံၿပီး ဗုံးရေအာင္တီထြင္၊ ဒီလက္နက္ကို ေတာင္ကိုးရီးယားက ေနာက္ဆံုးပိုင္ဆိုင္မယ္။ ေျမာက္ပိုင္းက အနုျမဴ လက္နက္ စြမ္းအင္နဲ႔ ေတာင္ပိုင္းက စက္မႈစီးပြားစြမ္းအင္ ေပါင္းစပ္မိသြားရင္ အေရွ႕အာရွမွာ အဓိက အေရးပါတဲ့ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ ျဖစ္လာနိုင္တယ္လို႔ ယုံၾကည္ေနၾကတယ္။ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ကေတာ့ (၁၉၉၄) ခုႏွစ္မွာ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကၽြန္းဆြယ္အတြင္း ျပႆနာတက္ေနၿပီလို႔ ဝါရွင္တန္က ယူဆေနခ်ိန္ ဆိုး(လ္)ကေတာ့ ဘာျပႆနာမွ မရွိသလို သေဘာထားခဲ့တယ္။ ဒီမွာတင္ပဲ ၿမိဳ႕ေတာ္ႏွစ္ခုၾကားမွာ “ပူပန္ပုံ မတူညီျခင္း-Panic gap” ျဖစ္ပြားေတာ့တယ္။ ၁၉၉၄-ခု ဂၽြန္လထဲ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အနုျမဴျပႆနာ အက်ပ္အ႐ိုက္ဆုံး အေျခအေနကို ဂ်ာနယ္လစ္(ဇ္) တစ္ေယာက္က ဒီလို သုံးသပ္တယ္။ “အနုျမဴပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားစဥ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းကရွိေနခဲ့တဲ့ တစ္မူထူးျခားမႈေတြထဲမွာ တစ္ခုကေတာ့ တစ္ပူေပၚတစ္ပူဆင့္ေနျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ”အေရွ႕အာရွမွာလည္း အေမရိကန္ေတြနဲ႔ ေဒသတြင္း အင္အားႀကီးနိုင္ငံေတြအၾကား စိုးရိမ္မႈမတူညီျခင္း ျပႆနာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အနဳျမဴလက္နက္ ပ်ံ႕ပြားမႈနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေမရိကန္ေတြက ေဒသတြင္း အနုျမဴ ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ နိုင္ငံေတြထက္ ပိုၿပီး ပူပန္ေနၾကတယ္။ အိႏၵိယနဲ႔ ပါကစၥတန္တို႔က သူတို႔ခ်င္း အနုျမဴအႏၱရာယ္ကို လက္ခံနိုင္ေပမယ့္ အေမရိကန္ေတြ အႀကံျပဳတဲ့ အနုျမဴစြမ္းအင္ ကန္႔သတ္ဖို႔၊ ေလ်ွာ့ခ်ဖို႔ (ဒါမွမဟုတ္) အနုျမဴအားလုံး ဖ်က္ဆီးပစ္ဖို႔ ဆိုတာကို လက္ခံလို႔ မရဘူး ျဖစ္ေနၾကတယ္။ (Note – 10)

အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္နိုင္ငံေတြရဲ႕ အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္စီးေစနိုင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြပ်ံ႕ပြားမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းခ်က္ဟာ ဆက္လက္ရွိေနဦးမယ့္ သေဘာရွိသလို ေအာင္ျမင္မႈလည္း သိပ္ရွိလွမယ္ မဟုတ္ဘူး။ ေျမာက္ကိုးရီးယားကို အနုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ မျပဳသင့္ဘူးလို႔ သမၼတ ကလင္တန္ ေျပာအၿပီး တစ္လအၾကာမွာ အေမရိကန္ ေထာက္လွန္းေရး ေအဂ်င္စီက ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ အနုျမဴဗုံး တစ္လုံး၊ ႏွစ္လုံးအထိေတာင္ ရွိေနနိုင္ၿပီလို႔ သတင္းပို႔ခဲ့တယ္။ (Note–11) အဲဒီေနာက္ ေျမာက္ကိုးရီးယားအေပၚ ထားရွိတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ ေပၚလစီကလည္း ဒဏ္ေပးစနစ္ကေန ဆုေပးစနစ္ကို ေျပာင္းသြားၿပီး အနုျမဴလက္နက္ မတိုးခ်ဲ႕ဖို႔အတြက္ပဲ နားခ်ၾကေတာ့တယ္။ အလားတူပဲ အိႏၵိယနဲ႔ ပါကစၥတန္တို႔ရဲ႕ အနုျမဴပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားျခင္းကို မရပ္တန္႔နိုင္ခဲ့သလို အီရန္ရဲ႕ အနုျမဴအစီအစဥ္ကိုလည္း မဟန္႔တားနိုင္ခဲ့ပါဘူး။

၁၉၉၅ - ခု၊ ဧၿပီလထဲမွာ က်င္းပတဲ့ အနုျမဴလက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး သေဘာတူညီမႈ (Nuclear Nonproliferation Treaty) ကြန္ဖရင့္မွာလည္း လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး သေဘာတူညီမႈ စာခ်ဳပ္ကို နွစ္အကန္႔ အသတ္မရွိ သတ္မွတ္မလား၊ ၂၅ ႏွစ္ သတ္မွတ္မလားဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ အဓိက ေဆြးေႏြးစရာ ကိစၥျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္ေရးအဆိုကို အေမရိကန္ေတြက ဦးေဆာင္တင္ျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ နိုင္ငံ အမ်ားစုကေတာ့ လက္ရွိ အနုျမဴပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ အင္အားႀကီးငါးနိုင္ငံက သူတို႔ရဲ႕ အနုျမဴစြမ္းအင္ကို သိသိသာသာႀကီး ေလ်ွာ့ခ်မႈ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ သေဘာမတူနိုင္ဘူးလို႔ ဆိုလာၾကတယ္။ ဒါ့ အျပင္ အီဂ်စ္ကလည္း ဒီသေဘာတူညီမႈကို အစၥေရးပါ လက္မွတ္ထိုးၿပီး လုံၿခဳံေရးအတြက္ ေထာက္လွန္းစစ္ေဆးမႈကို လက္ခံမွ သေဘာတူနိုင္မယ္လို႔ ဆိုလာျပန္တယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ လက္သိပ္ထိုး စည္း႐ုံးမႈ၊ လာဘ္ေပးမႈ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ မဟာဗ်ဴဟာေတြကို အသုံးခ်ၿပီး နွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္မႈ အဆိုအတြက္ အေမရိကန္ေတြ အႏိုင္ရလိုက္ၾကတယ္။ နွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္မႈကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတဲ႔ အီဂ်စ္နဲ႔ မကၠစီကိုနိုင္ငံေတြကလည္း စီးပြားေရးမွာ အေမရိကန္ေတြအေပၚ မွီခို ေနရေလေတာ့ လက္ေလ်ွာ့ခဲ့ရတယ္။ အမ်ားစု သေဘာတူညီမႈအရ နွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္ ခ်က္ကို သေဘာတူခဲ့ၾကေပမယ့္ မြတ္စလင္ (၇) နိုင္ငံ (ဆီးရီးယား၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ အီရန္၊ အီရတ္၊ လစ္ဗ်ား၊ အီဂ်စ္နဲ႔ မေလးရွား) အာဖရိက တစ္နိုင္ငံ ( နိုင္ဂ်ီးရီးယား) တို႕ကေတာ့ ေနာက္ဆုံးစကား လက္ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သေဘာမတူေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ၾကတယ္။ (Note – 12)

အေမရိကန္ေတြခ်မွတ္တဲ့ ေပၚလစီအတိုင္း ၁၉၉၃ - ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ အေနာက္ရဲ႕ေပၚလစီက လက္နက္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးကေန လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈ တန္ျပန္ ေထာက္လွမ္းေရး ( Nonproliferation to Counterproliferation ) ေပၚလစီကို ေျပာင္းသြားတယ္။ အနုျမဴျပန္႔ပြားေနမႈက ေရွာင္လႊဲလို႔ မရတဲ့ကိစၥမို႔ ဒီေပၚလစီ အေျပာင္းအလဲက လက္ေတြ႔က်ပါတယ္။ ဒီအတိုင္းသာဆိုရင္ လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈကို ေထာက္လွန္းေရးေပၚလစီကေန လက္နက္ကို စနစ္တက် တပ္ဆင္အသုံးျပဳေရးေပၚလစီအထိေတာင္ ဆက္လက္ေျပာင္းသြားစရာရွိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ၁၉၉၅ - ခုႏွစ္အထိ အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္အုပ္စုဟာ လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈ ဟန္တား ေရး (hold-down) ေပၚလစီကို လက္ကိုင္ထားၾကဆဲ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ သူတို႔က်႐ႈံးဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ အနုျမဴနဲ႔ အျခားဖ်က္စီးေရး လက္နက္ႀကီးေတြ ျပန္႔ပြားေနမႈဟာ အခ်ိန္ဆြဲထားလို႔သာ ရၿပီး စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းစံု ကမာၻမွာ ဒီလက္နက္ေတြ ျပန္႔ပြားမႈ ကို လုံးဝ တားဆီးလို႔ မရနိုင္ပါဘူး။

ဆက္ရန္ -
ဇင္ေဝေသာ္

Previous posts
(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx
(3) http://tiny.cc/kveznx
(4) http://tiny.cc/x5d1nx
(5) http://tiny.cc/mi03nx

Do you know that?


1) Taiwan has 1% of Muslim population.
2) No driver is allowed to let his car engine on longer than three minute without driving. (If one enjoys A.C in his car unless driving, it is against the law.)
3) Most of Ph.d graduates from the West Universities come back to their mother land, Taiwan.
(So the third fact makes my conclusion even stronger"Taiwan has stronger domestic power.")

Hard working monk in Taiwan


Not in MM

ဆရာထက္ တပည့္ လက္ေစာင္းထက္

 
တစ္ခါက စာခ်ကိုယ္ေတာ္ေလးတစ္ပါးဟာ သူ႔တပည့္ကိုရင္ေလးေတြကို အဘိဓမၼာသရုပ္ခြဲ ေတြကို သင္ေနသတဲ့။ တစ္ခါတစ္ခါ ကိုရင္ေလးေတြက ဆရာ့အာေဘာ္ကို မမီွဘူးျဖစ္တာေပါ႔။ ဒါ႔ေၾကာင့္ အားမလိုအားမရျဖစ္ေနရင္းနဲ႔-


          “ကိုရင္တို႔၊ မင္းတို႔က ဆရာေျပာရင္ ေျပာတာေလးပဲ မွတ္ထားၾကတာကိုး။ တပည့္ဆိုတာ တစ္ခါတစ္ခါ ဆရာေျပာတာထက္ ေက်ာ္ျမင္ေနရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတာ္တဲ့ တပည့္ေတြ ဆိုတစ္ထြာ ေလာက္ျပလိုက္တာနဲ႔ တစ္လံကို ျမင္တာ

          “ မွန္ပါဘုရား”
          “ ဟဲ့ ကိုရင္တိကၡ၊ ေလာကီစိတ္ ဘယ္ႏွစ္ပါးရွိသလဲ”
          “ ေလာကီစိတ္ (၈၂) ပါးပါဘုရား”
          “ တယ္ ဒီကိုရင္ေလ၊ ကိုရင္ဉာဏ ေျဖစမ္း”

          ကိုရင္ဉာဏက စဥ္းစားတာေပါ႔။ ကိုရင္တိကၡက ဆရာသင္တာထက္ ေက်ာ္ျမင္ေပမယ့္ နည္းနည္းပဲေက်ာ္ျမင္ႏိုင္တယ္။ သူက ကိုရင္တိကၡထက္ ပိုေက်ာ္ျမင္လိုက္မယ္လို႔ စဥ္းစားၿပီး-

          “ေလာကီစိတ္ (၈၃) ပါးပါဘုရား” လုိ႔ ေျဖလိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ စာခ်ဆရာေတာ္ေလး ေတာ္ေတာ္စိတ္ပ်က္သြားသတဲ့။ ၿပီးေတာ့မွ သူေျပာမိတဲ့ စကားကို သတိရၿပီး စိတ္ေျပသြားလို႔-

          “ကိုရင္ဉာဏ၊ မင္းတို႔ကို သဒၵါသင္ေပးေနတဲ့ဆရာေတာ္ ဘယ္ၾကြသြားသလဲ” လို႔ ေမးလိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့-

          “ ဆရာေတာ္ ေရနီေျမာင္းထဲ ၾကြသြားပါတယ္ဘုရား” တဲ့။

          (မႏၱေလးနဲ႔ ေဝးတဲ့လူေတြက သိမွာမဟုတ္ဘူး။ မႏၱေလး တကၠသိုလ္ကိုေက်ာ္ရင္ ေရနီေျမာင္းကို ေရာက္တယ္ေလ။ ဆရာေျပာတဲ့စကားကို ေက်ာ္ျမင္ရမယ္ဆိုလို႔ ကိုရင္ဉာဏက ေက်ာ္ျမင္လိုက္တာပါ။ တကယ္ေတာ့ သဒၵါသင္ေပးတဲ့ဆရာေတာ္က မႏၱေလးတကၠသိုလ္ထဲကို ဆြမ္းစားၾကြသြားတာ။

          အဲေလာကီစိတ္ဆိုတာကလည္း (၈၁) ပါးပဲရွိတာပါ။ ဆရာေျပာတာကို ကိုရင္တိကၡက တစ္ပါးေက်ာ္ျမင္ၿပီး၊ ကိုရင္ဉာဏက ႏွစ္ပါးေက်ာ္ျမင္ပစ္လိုက္တာပါ။)

          ဆရာေတာ္ေလးလည္း ရယ္ခ်င္တာနဲ႔ စာဆက္မခ်ေတာ့ပဲ-
          “ ကိုရင္တို႔ သြားၾကေတာ့၊ ေနာက္မွ ဆက္ေတာ့မယ္” လို႔ မိန္႔လိုက္ရသတဲ့။
          “ မွန္ပါဘုရား”

          ဒါေတာင္ ကိုရင္ဉာဏက ေက်ာ္ျမင္လိုက္ေသးတယ္။ငါ့ဆရာလည္း ကြမ္းဝါးေတာ့မယ္” လို႔တဲ့။ ကိုရင္ဉာဏတို႔ကေတာ့ တကယ့္ကိုမလြယ္။


                                                                                 

ဦးကိုေမာင္

(posted on 1/08/2012)













Copyright © 2011 ကမ္းလက္. All rights reserved.

စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (4)


အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (4)

အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ ဖ်က္ဆီးေရးလက္နက္ၾကီးေတြ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္ကို တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အလြန္အမင္း အကူအညီေတြ ေပးေနပုံကိုၾကည့္ရင္ သူတို႔သုံးႏိုင္ငံအတြင္း သမား႐ုိးက် အဆင့္ထက္ပိုတဲ့ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ယူဆစရာျဖစ္ေနတယ္။
သူတို႔ခ်င္းပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ တိုးပြားလာျခင္း၊ အေနာက္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏုိင္ေျခ ရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ပ်က္စီးေစႏိုင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြ ျပန္႔ပြားလာေန မႈ ကိစၥဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လုံၿခဳံေရးအစီအစဥ္မွာ အေရးအႀကီးဆုံးကိစၥတစ္ရပ္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ (ဟန္တင္တန္)
*******************************************

လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈကိစၥက ကြန္ျဖဴးရွပ္ အစၥလာမ္ ဆက္သြယ္ေရးၾကားမွာ ပိုၿပီး ျပင္းထန္သလို ပိုၿပီးလည္း ခုိင္ခုိင္မာမာ ရွိေနတယ္။ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံ အမ်ားအျပားဆီ သမား႐ုိးက် လက္နက္ေတြေရာ အႏုျမဴဆိုင္ရာ လက္နက္ေတြကိုပါ ျဖန္႔ေ၀ရာမွာ တ႐ုတ္က အဓိက အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ေနတယ္။ တ႐ုတ္ရဲ႕ လက္နက္ ျဖန္႔ေ၀ေရာင္းခ်မႈဆုိရာမွာ သာမန္ၾကည့္ရင္ သုေတသနအတြက္။ ဒါေပမဲ့ အေနာက္တုိ္င္းပညာရွင္ေတြ ယံုၾကည္ ထားတာက ေရဒီယိုသတၳဳႂကြဓာတ္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ႏို္င္တဲ့ အဆင့္အထိရွိႏုိင္တဲ့ အႏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖုိ အယ္ဂ်ီးရီးယား ကႏၱာရထဲမွာ တည္ေဆာက္မႈ၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်ႏိုင္ငံအတြက္ အလက္စားဒုံးက်ည္ CSS-2 ပံ့ပိုးကူညီမႈ၊ အီရတ္၊ လစ္ဗ်ား၊ ဆီးရီးယားႏွင့္ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံေတြကို အႏုျမဴ နည္းပညာနဲ႔ အေထာက္အကူ ပစၥည္းေတြကို ကူညီပံ့ပိုးေပးမႈ၊ သမား ႐ိုးက် စစ္လက္နက္ အမ်ားအျပား အီရက္ႏုိင္ငံကို ေရာင္းခ်မႈတို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ရဲ႕လက္နက္ အေရာင္းအဝယ္ကိစၥကို ထပ္ေဆာင္းေပးတာက ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ Scud–C ဒုံးက်ည္ အမ်ိဳးအစားေတြကို အီရက္နိုင္ငံကတစ္ဆင့္ ဆီးရီးယားကို ေရာင္းခ်ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒုံးက်ည္ေတြ တင္ေဆာင္ပစ္ခတ္ႏိုင္တဲ့ ယာဥ္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့တယ္။ (Note-6)
ကြန္ျဖဴးရွပ္၊ အစၥလာမ္မစ္ႏိုင္ငံေတြ လက္နက္အေရာင္းအဝယ္ ကြင္းဆက္မွာ အဓိက က တ႐ုတ္ျဖစ္ၿပီး သူ႔ေနာက္မွာ ေျမာက္ကိုးရီးယားကတစ္ဖက္ ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္တို႔ကတစ္ဖက္ ခ်ိတ္ဆက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၀ နဲ႔ ၁၉၉၁-ခုအၾကား၊ တ႐ုတ္ဆီက လက္နက္အမ်ားဆုံး ဝယ္ယူသူေတြဟာ အီရန္နွင့္ ပါကစၥတန္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ေနာက္မွာက အီရတ္ပါ။ ၁၉၇၀ ခုနွစ္ေတြကစၿပီး တ႐ုတ္နွင့္ ပါကစၥတန္ တို႔ရဲ႕ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈက အလြန္အမင္း ရင္းရင္းႏွီးႏွီးရွိေနခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံဟာ လက္နက္အေရာင္း အဝယ္ကိစၥမွာ အတူပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး ပူးတြဲသုေတသနနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလုပ္ေဆာင္ေရး၊ ပူးတြဲ လက္နက္ထုတ္လုပ္ ေရး၊ နည္းပညာမ်ား အျပန္အလွန္လဲလွယ္ေရး၊ ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီနဲ႔ တတိယႏိုင္ငံကို လက္နက္ေရာင္းခ်ေရး သေဘာတူညီမႈ ဆယ္ႏွစ္စာခ်ဳပ္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ခ်ဳပ္ဆိုလက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကတယ္၊ ေနာက္ဆက္တြဲသေဘာတူညီမႈ အေနနဲ႔ ပါကစၥတန္က လက္နက္ဝယ္ယူရာမွာ တ႐ုတ္ကအေႂကြးေပးဖို႔ သေဘာတူညီမႈ ၁၉၉၃-ခုမွာ လက္မွတ္ ထိုးခဲ့တယ္။ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ကေတာ့ “ တ႐ုတ္ဟာ ပါကစၥတန္ရဲ႕ စိတ္အခ်ရဆုံးနဲ႔ အမ်ားဆုံး စစ္လက္နက္ အၾကမ္းထည္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးေနတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့ၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ သတ္ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပါကစၥတန္စစ္တပ္တြင္း တပ္ခြဲတိုင္းအတြက္ လက္နက္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းခ်ေပးတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ တိုက္ေလယဥ္ေတြ၊ တင့္ကားေတြ၊ အေျမာက္လက္နက္ေတြ၊ ဒုံးက်ည္ေတြထုတ္လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ပစၥည္းကိရိယာေတြ တ႐ုတ္က ပါကစၥတန္ကို ကူညီပံ့ပိုးေပးခဲ့ျပန္တယ္။
ယူေရနီယံဓာတ္ ပြားမ်ားလာေရးအတြက္ ပံ့ပိုးကူညီျခင္း ဗုံးဒီဇိုင္းအတြက္ အႀကံဉာဏ္မ်ားေပးျခင္း၊ သူတို႔ရဲ႕ အႏုျမဴစမ္းသပ္တဲ့ေနရာမွာ အႏုျမဴေဖာက္ခြဲစမ္းသပ္ခြင့္ျပဳျခင္း စတဲ့ အႏုျမဴစြမ္းအင္တိုးတက္ေရး ကိစၥေတြမွာ ပါကစၥတန္ကို တ႐ုတ္က အဓိက ကူညီပံ့ပိုးသူျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ကို ေပးထားတဲ့ ကတိကဝတ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ကီလိုမီတာ ၃၀၀ အကြာအထိ ပစ္ႏိုင္တဲ့ အေဝးထိန္းဒုံးက်ည္ M–11 ကိုလည္း ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္။ ဒီဒုံးက်ည္ေတြဟာ အႏုျမဴလက္နက္ အျဖစ္ေတာင္ အသုံးျပဳရႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။ အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ ပါကစၥတန္ဆီက ေကာင္းကင္မွာ ဆီျဖည့္ျခင္းနည္းပညာနဲ႔ စတင္းဂါးဒုံးက်ည္ေတြ တ႐ုတ္ကိုယ္တိုင္ ရရွိခဲ့တယ္။ (Note–7)
၁၉၉၀- ခုႏွစ္ေတြမွာ တ႐ုတ္နဲ႔ အီရန္တို႔ အၾကား လက္နက္အေရာင္းအဝယ္ကိစၥကလည္း ေျခသြက္လက္သြက္ ရွိေနခဲ့တယ္္။ ၁၉၈၀- ခုႏွစ္ေတြအတြင္းက အီရန္အီရတ္စစ္ပြဲကာလမွာ အီရန္ရဲ႕ လက္နက္ဝယ္ယူမႈ ( ၂၂ ) ရာခိုင္ႏႈန္းက တ႐ုတ္ဆီမွျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၉ - ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ တစ္ဦးတည္း လက္နက္အမ်ားဆုံး ေရာင္းခ်ေပးသူ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီး အႏုျမဴပိုင္ဆိုင္ေရးကို လူသိရွင္ၾကား ေၾကာ္ျငာခဲ့ၿပီး အႏုျမဴပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနတဲ႔ အီရန္ကို တက္တက္ႂကြႂကြ ပူးေပါင္းပါဝင္ ကူညီခဲ့ျပန္တယ္။ တ႐ုတ္-အီရန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ပဏာမသေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ႏွစ္ႏိူင္ငံဟာ ၁၉၉၀ - ခု ဇန္နဝါရီ လထဲမွာ သိပၸံပညာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးနဲ႔ စစ္ေရးနည္းပညာမ်ား အျပန္အလွန္ လဲလွယ္ေရး ဆယ္ႏွစ္ၾကာ နားလည္မႈ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကျပန္တယ္။
၁၉၉၂ - ခု စက္တင္ဘာလေရာက္ေတာ့ အီရန္သမၼတ ရပ္(ဖ္)ဆန္ဂ်ာနီ ( Rafsanjani ) ဟာ အီရန္ အႏုျမဴ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြနဲ႔အတူ ပါကစၥတန္ကေနတစ္ဆင့္ တ႐ုတ္ျပည္ကို သြားေရာက္ၿပီး အႏုျမဴ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေရးအတြက္ သေဘာတူညီမႈ စာခ်ုပ္အသစ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျပန္တယ္။ ၁၉၉၃ - ခု ေဖေဖၚဝါရီလေရာက္ေတာ့ မီဂါဝပ္ ၃၀၀ ရွိတဲ့ (300 – MW ) အႏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖို အီရန္ႏိုင္ငံထဲမွာ တည္ ေဆာက္ခဲ့တယ္။ ဒီသေဘာတူညီမႈ႔ႏွင့္အညီ အႏုျမဴနည္းပညာနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အီရန္ကို မ်ွေဝေပးခဲ့တယ္။ အီရန္သိပၸံပညာရွင္ေတြနဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာေတြကို ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးတယ္။ ကယ္(လ္) ထရြန္ဓာတ္ တိုးပြားေစႏိူင္တဲ့ အေထာက္အကူ ပစၥည္းကိုလည္း ျဖည့္ဆည္းေပးတယ္။ ၁၉၉၅ - ခုႏွစ္မွာ ေတာ့ အဆက္မျပက္ေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ေတြဖက္က ဖိအားေၾကာင့္ သုံးရာမီဂါဝပ္ရွိ အႏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖို ေရာင္းခ်ေရးအစီအစဥ္ကို (အေမရိကန္ေတြအဆိုအရ) “ပယ္ဖ်က္ခဲ့တယ”္ (တ႐ုတ္ တို႔အဆိုအရ) “ရပ္ဆိုင္းလိုက္တယ္။” ။
ေနာက္ၿပီး ဒုံးက်ည္နဲ႔ ဒုံးက်ည္နည္းပညာေတြ အီရန္ကိုေရာင္းခ်ရာမွာလည္း တ႐ုတ္ဟာ အဓိက ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ ၁၉၈၀ - ခု ေႏွာင္းပိုင္းေတြထဲမွာ ေျမာက္ကိုးရီးကေနတစ္ဆင့္ Silkworm ဒုံးက်ည္ေတြ ေရာင္းခ်ခဲ့သလို ဒါဇင္ေပါင္း(သို႔) ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဒုံးက်ည္ထိန္းခ်ဳပ္နည္းစနစ္ေတြနဲ႔ ကြန္ျပဴတာ ထိန္း စက္ပစၥည္းေတြကိုလည္း ၁၉၉၄ နဲ႔ ၁၉၉၅ - ခု အၾကားမွာ ေရာင္းခ်ေပးခဲ့တယ္။ ေျမျပင္ပစ္ တ႐ုတ္ ဒုံးက်ည္ေတြ အီရန္ႏိုင္ငံထဲမွာ ထုတ္လုပ္ဖို႔ လိုင္စင္လည္း တ႐ုတ္ကခ်ေပးခဲ့တယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားက လည္း Scud ဒုံးက်ည္ေတြ အီရန္ထဲတင္ပို႔ခဲ့သလို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ အကူအညီေတြလည္း ေပးခဲ့တယ္။ ၁၉၉၃ - ခုႏွစ္မွာ မီတာ(၆၀၀) အကြာအေဝးအထိ ပစ္ခတ္ႏိူင္တဲ့ ဒုံးက်ည္ေတြေရာင္းခ်ေပးဖို႔ သေဘာ တူခဲ့တယ္။
သူတို႔သုံးနိုင္ငံ တတိယအႀကိမ္ေတြ႔ဆုံရာမွာေတာ့ အီရန္နဲ႔ပါကစၥတန္တို႔ကလည္း အႏုျမဴကိစၥမွာ ပါ ဝင္ပူးေပါင္းမႈ႔ ပိုမ်ားလာခဲ့ၾကသလို ပါကစၥတန္က အီရန္သိပၸံပညာရွင္ေတြကို ေလ့က်င့္ေပးတယ္။ အႏုျမဴစီမံကိန္းေတြမွာ အတူတကြ လက္တြဲအလုပ္လုပ္သြားၾကဖို႔ ၁၉၉၂ - ခုႏွစ္မွာ ပါကစၥတန္၊ အီရန္နဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။ (Note-8) အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ ဖ်က္ဆီးေရးလက္နက္ၾကီးေတြ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္ကို တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အလြန္အမင္း အကူအညီေတြ ေပးေနပုံကိုၾကည့္ရင္ သူတို႔သုံးႏိုင္ငံအတြင္း သမား႐ုိးက် အဆင့္ထက္ပိုတဲ့ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ယူဆစရာျဖစ္ေနတယ္။
သူတို႔ခ်င္းပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ တိုးပြားလာျခင္း၊ အေနာက္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏုိင္ေျခ ရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ပ်က္စီးေစႏိုင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြ ျပန္႔ပြားလာေန မႈ ကိစၥဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လုံၿခဳံေရးအစီအစဥ္မွာ အေရးအႀကီးဆုံးကိစၥတစ္ရပ္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ၁၉၉၀ - ခု ၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္း အေမရိကန္လူထုက အႏုျမဴလက္နက္ ျပန္႔ပြားမႈကို တားျမစ္ျခင္းဟာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီရဲ႕ အေရးႀကီးဆုံး ပန္းတိုင္ျဖစ္တယ္လို႔ ခံယူၾကတယ္။ ၁၉၉၄ - ခု ေရာက္ေတာ့ လူထုရဲ႕ ၈၂- ရာခိုင္ႏႈန္း ၊ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒေခါင္းေဆာင္ ( ၉၀ ) ရာခိုင္ႏႈန္းက အထက္ပါအတိုင္း ခံယူလာၾကတယ္။ ၁၉၉၃- ခု စက္တင္ဘာလမွာ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးကိစၥဟာ အထူးအေလးေပးေဆာင္ရြက္မယ့္ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတကလင္တန္က အသားေပးေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၉၄- ခုေဆာင္းဦးေပါက္ ကာလေရာက္ေတာ့ “ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္၊ ဇီဝလက္နက္၊ ဓာတုလက္နက္ေတြနဲ႔ ဒီလက္နက္ေတြ အသံုး ခ်ဖို႔ နည္းလမ္းေတြ ျပန္႔ပြား လာေနျခင္း အားျဖင့္” “အေမရိကန္ရဲ႕ လုံၿခဳံေရး၊ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီနဲ႔ စီးပြားေရးက႑ေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္လာ ေနတဲ့အတြက္ ” ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရးဟာ “တစ္မ်ိဳးသား လုံးရဲ႕ အေရးေပၚကိစၥ ” ျဖစ္တယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့တယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ထဲမွာ အေမရိကန္ေထာက္လွန္းေရးအဖြဲ႔ (CIA) က ဝန္ထမ္းတစ္ရာရွိတဲ့ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဌာနခ်ဳပ္ကို ( Nonproliperation Center) ကို တည္ေထာင္လိုက္ၿပီး ၁၉၉၃ ခု ဒီဇင္ဘာလထဲေရာက္ေတာ့ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး အက္စ္ပင္ (Aspin) က လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈ႔ တန္ျပန္ ေထာက္လွန္းေရး စတင္ျခင္း၊ ကာကြယ္ေရးဗ်ဴဟာအသစ္ကို ေၾက ျငာခဲ့ၿပီး အႏုျမဴလက္နက္လုံၿခဳံေရးနဲ႔ လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈ တန္ျပန္ေထာက္လွန္းေရးအတြက္ ကာကြယ္ေရး ဒု ဝန္ႀကီးရာထူး ခန္႔အပ္ျခင္းကိုလည္း သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။ (Note – 9)

- ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္

Previous posts
(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx
(3) http://tiny.cc/kveznx

Taiwan has stronger domestic power than Singapore


Taiwan has stronger domestic power than Singapore as she has bigger land and more population. Plantations can be seen even in an industrial areas. What a surprise in the heavily industrialized country! Americans or Europeans can hardly be seen in tourist sites. But she is vibrant with her own people. Myanmar can learn one or two things from Taiwan. Something old and something gold, something new and something blue theory is still existing in Tiawan.

စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (3)


အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (3)
ေျမာက္ကိုရီးယားေတြရဲ႕ စစ္ေရးသေဘာထားက “ အေမရိကန္ေတြကို စစ္အင္အား စုစည္းခ်ိန္ မေပးနဲ႔၊ ေလေၾကာင္းတစ္ခြင္ကို မလႊမ္းမိုးမိေစနဲ႔၊ သူတုိ႔ လက္ဦးမႈ မရရွိေစနဲ႔၊ အေမရိကန္ အေသအေပ်ာက္နည္းနည္းနဲ႔ တုိက္ပြဲမၿပီးေစနဲ႔ ” ျဖစ္ပါတယ္။

အိႏၵိယရဲ႕ သခၤန္းစာက ပိုလို႔ေတာင္ တိက်ေနပါေသးတယ္။ “ ႏ်ဴးကလီးယားလက္နက္မရွိ ဘဲ အေမရိကန္နဲ႔ စစ္မျဖစ္နဲ႔ ” (Note-2)

ဒီသခၤန္းစာက အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ စစ္တပ္အႀကီးအကဲေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ စြဲေနပါတယ္။ ဒါေတြကို ၿခံဳငံုၿပီး အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ေျပာေတာ့ “ မင္းမွာ အဏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ထားရင္ အေမရိကန္ေတြ လာမတုိ္က္ေတာ့ဘူး ” ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာရင့္ ဖရီးဒ္မန္း ( Lawrence Freedman ) က ဒီလုိ ေလ့လာသံုးသပ္တယ္ “ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရးစနစ္ အကြဲအၿပဲကိစၥမွာ ခါတုိင္းလုိ ႏုိင္ငံေရးအင္အား တုိးျမွင့္တာထက္ အဏုျမဴလက္နက္ေတြက ပိုၿပီး အခရာ က်လာတယ္။ အဏုျမဴလက္နက္ေၾကာင့္ တစ္ခ်ိန္က အင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အခန္းက႑လည္း ေသးငယ္သြားတယ္၊ စစ္ေအးလြန္ကာလ အေနာက္တိုင္းရဲ႕ အဏုျမဴလက္နက္အခန္းက႑ဟာ စစ္ေအးကာလ အတြင္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေနတယ္။ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သမား႐ုိးက်စစ္အင္အားနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ အားနည္းေနတဲ့ အေနာက္ရဲ႕စစ္အင္အားကို အဏုျမဴလက္နက္နဲ႔ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ခဲ့တယ္ လုိ႔ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း လက္(စ္) လက္(စ္)ပင္ ( Les Aspin ) က ေထာက္ျပခဲ့တယ္။ စစ္ေအးကာလတြင္းမွာ အႏုျမဴလက္နက္ေတြဟာ စစ္အင္အားကို ၫွိေပးလုိက္တဲ့အရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ( The equalizer ) (Note 3)

"ဒါေပမဲ့ စစ္ေအးလြန္ကာလထဲမွာေတာ့ အေမရိကန္ဟာ သမား႐ုိးက်စစ္အင္အားမွာ ဘယ္သူနဲ႔မွ ယွဥ္လုိ႔ မရေအာင္ အားေကာင္းေနတယ္။ ဒီေတာ့ အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကို စိန္ေခၚသူေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီတစ္ခါ စစ္အင္အား တန္းၫွိခံရမယ့္သူေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကိုယ္တုိင္ ျဖစ္လာေနတယ္" လို႔ အက္စ္ပင္က ဆက္လက္ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ ကာကြယ္ေရးအတြက္ ႐ုရွားက အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္လာတာ၊ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ယူကရိန္းဆီကေန ထပ္ေဆာင္း အေ၀းပစ္ ဒုန္းက်ည္ေတြ၊ ဗံုးက်ဲေလယဥ္ေတြ ၀ယ္ယူဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့တာဟာ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ “ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေတြတုန္းက ႐ုရွားကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ေျပာခဲ့သမွ် အခု သူတုိ႔က ျပန္ေျပာေနတာကို ၾကားေနရပါတယ္၊ အခု ႐ုရွားေတြေျပာေနတာက ‘ အေမရိကန္ေတြရဲ႕ သမား႐ုိးက် စစ္အင္အားသာလြန္မႈကို ကာမိေအာင္ အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ထားဖုိ႔ လိုတယ္’ ဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ အေမရိကန္ လက္နက္ကၽြမ္းက်င္သူတစ္ေယာက္က သံုးသပ္ျပပါတယ္။ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနပံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ စစ္ေအးကာလအတြင္းမွာ အေမရိကန္က ကိုယ့္ကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ေရး အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ အႏုျမဴလက္နက္ စတင္မသံုးစြဲေရး၀ါဒကို စြန္႔လႊတ္ဖုိ႔ ျငင္းဆန္ခဲ့တယ္။ စစ္ေအးလြန္ ကာထဲေရာက္ေတာ့ ႐ုရွားကလည္း အႏုျမဴစတင္မသံုးစြဲေရး ( not- fint-use ) ၀ါဒကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ ပယ္ဖ်က္ခဲ့တယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ တ႐ုတ္ျပည္ကလည္း စစ္ေအးလြန္ကာလ ခုခံကာကြယ္ေရးအတြက္ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အႏုျမဴနည္းပညာေတြကို တုိးတက္လာေအာင္ ႀကိဳးစားလာေနရင္း ၁၉၆၄ ခုႏွစ္က ထားရွိခဲ့တဲ့ အႏုျမဴစတင္မသံုးစြဲေရး ၀န္ခံကတိက၀တ္အေပၚ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္လာသလို ဒီအေပၚ အေလးအနက္ထားမႈလည္း ေလ်ာ့ပါးလာေနတယ္။ (Note-4) သူတုိ႔သာ အႏုျမဴလက္နက္ေတြ၊ အစုလုိက္အၿပံဳလိုက္ ဖ်က္ဆီးေရး လက္နက္ႀကီးေတြ ပိုင္ဆုိင္ သြားၾကမယ္ဆုိရင္ အျခားပဓာနႏုိင္ငံေတြ၊ ေဒသတြင္းအင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြကလည္း ဒီလမ္းအတုိင္း လုိက္လာ ၾကမယ့္ အေနအထားမွာရွိေနပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ အေနာက္ရဲ႕ သမား႐ုိးက် စစ္အင္အားသံုးစြဲလာမႈကို ခုခံကာကြယ္ဖုိ႔ အင္အားအေကာင္းဆံုး ျပင္ဆင္ထားရာ ေရာက္ပါတယ္။

အႏုျမဴလက္နက္ေတြဟာ အေနာက္ကို တုိက္႐ုိက္လည္း ၿခိမ္းေျခာက္လာႏုိင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔မွာ ဥေရာပနဲ႔ ေျမာက္အေမရိကအထိေရာက္ေအာင္ ပစ္လုိ႔ရတဲ့ ႏ်ဴးကလီးယားထိပ္ဖူးတပ္ အေ၀းထိန္း ဒုံးက်ည္ေတြ ပိုင္ဆုိင္ေနၾကပါၿပီ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ အိႏၵိယတုိ႔ကလည္း ပိုၿပီး ေ၀းေ၀းေရာက္ေအာင္ ပစ္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကသလုိ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အေနာက္ကို ပစ္ခတ္ႏုိင္မယ့္ အဆင့္အထိ ေရာက္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါအျပင္ ႏ်ဴးကလီးယားလက္နက္ကို အျခားနည္းလမ္းေတြနဲ႔လည္း အသံုးျပဳလာႏုိင္ပါတယ္။ စစ္အင္အားကို အထူးျပဳ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈ၊ ေျပာက္ၾကားတုိက္ပြဲလို သာမန္စစ္ပြဲ အေသးေလးေတြကေန အကန္႔အသတ္တခ်ိဳ႕နဲ႔ စစ္ပြဲအလတ္စားေတြ၊ ေနာက္ဆံုး သမား႐ုိးက် စစ္အင္အားကေန အႏုျမဴစစ္ပြဲအထိ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခေတြ ရွိလာလိမ္႔မယ္လို႔ ေလ့လာခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။ သမုိင္းေၾကာင္းအရ အၾကမ္းဖက္၀ါဒီေတြမွာ သမား႐ုိးက်စစ္အင္အား မပိုင္ဆိုင္တဲ့အတြက္ လက္နက္အင္အား မေတာင့္တင္းပါဘူး။ ဒုတိယကမၻာစစ္ကတည္းက အႏုျမဴလက္နက္ဟာ သမား႐ုိးက် စစ္အင္အား အားနည္းမႈကို ကာမိေအာင္ ေထေပးတဲ့ လက္နက္ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ အတိတ္တုန္းကဆုိရင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈကို အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိသာ လုပ္ႏုိ္င္တယ္၊ ဟုိဟိုဒီဒီက လူနည္းစုကိုပဲ သတ္ျဖတ္ႏုိင္၊ ပစၥည္း အနည္းငယ္ကိုသာ ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အလြန္အင္အားႀကီးတဲ့ စစ္အင္အား လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ လူနည္းစု အၾကမ္းဖက္သမားေတြက ႀကီးႀကီးမားမား အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ဖ်က္ဆီးမႈေတြ ျပဳလုပ္လာႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္၀ါဒနဲ႔ အႏုျမဴလက္နက္ မပူးေပါင္းမိေသးျခင္းဟာ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္၀ါဒီေတြအတြက္ အားနည္းခ်က္ျဖစ္ၿပီး အဲဒီႏွစ္ခုသာေပါင္းမိသြားရင္ အားေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။

စစ္ေအးလြန္ကာလထဲမွာေတာ႔ အစၥလာမ္မစ္ႏုိ္င္ငံေတြနဲ႔ ကြန္ဖ်ဴးရွပ္ႏုိင္ငံေတြဟာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ ပ်က္စီးႏုိင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြ ပိုမုိအားေကာင္းလာေအာင္ ႀကိဳးစားလာေနၾကသလို ဒီလက္နက္ေတြ အသံုးျပဳဖို႔ နည္းလမ္းေတြကိုလည္း တီထြင္ႀကံဆလာေနၾကတယ္။ ပါကစၥတန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံေတြမွာ အႏုျမဴလက္နက္ အနည္းငယ္ ပိုင္ဆုိင္ေနၿပီး မပိုင္ဆုိင္ေသးဘူးဆိုရင္ေအာင္ အခ်ိန္တုိအတြင္းမွာ ပုိင္ဆုိင္လာဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အေ၀းပစ္ဒုန္းၾကည္ေတြ ပိုင္ဆုိင္ဖုိ႔နဲ႔ အသံုးျပဳနည္းလမ္းေတြကို ရရွိဖုိ႔ ႀကိဳးစားရွာေဖြေနၾကတယ္။ အီရတ္မွာ ဓာတုလက္နက္စြမ္းရည္ေတြ ပိုင္ဆုိင္ေနၿပီး ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ အႏုျမဴလက္နက္ေတြ ပို္င္ဆုိင္ဖုိ႔လည္း အသည္းအသန္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတယ္။ အီရန္ကလည္း အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ေရးအတြက္ စီမံကိန္းေတြ အႀကီးအက်ယ္ေရးဆြဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသလို ဒီလက္နက္ေတြ အသံုးျပဳေရး နည္းလမ္းေတြကိုလည္း တုိးခ်ဲ႕ရွာေဖြ လာေနၾကတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ (အီရန္သမၼတ) ရပ္(စ္)ဆန္ဂ်ာနီ ( Rafsanjani ) က တိတိလင္းလင္း ေၾကျငာခဲ့တယ္။ “ အီရန္ေတြဟာ တုိက္ခုိက္ဖုိ႔အတြက္ေရာ ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ပါ ဓာတုလက္နက္၊ ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ ေရဒီယို သတၳဳႂကြလက္နက္ေတြ ျပည့္ျပည့္စံုစံု တပ္ဆင္ထားၾကရမယ္။ ” ေနာက္သံုးႏွစ္ၾကာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ဒုတိယသမၼတက အစၥလာမ္မစ္ အစည္းေ၀းမွာ “အစၥေရးက အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ဖုိ႔ ဆက္လက္ႀကိဳးစားေနတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မြတ္စလင္ေတြလည္း ကုလသမဂၢရဲ႕ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ေပၚလစီကို ေဘးဖယ္ထားၿပီး အႏုျမဴလက္နက္ ပို္င္ဆုိင္ဖုိ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ၾကရမယ္” လုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ၁၉၉၂ နဲ႔ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ အေမရိကန္ ထိပ္တန္းေထာက္လွမ္းေရးအေရာရွိက အီရန္ဟာ အႏုျမဴလက္နက္ တပ္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ၿပီး ၁၉၉၅ ခုေရာက္ေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ၀ါရင့္ ခရစၥတုိဖာ (Worren Christopher ) က “ ဒီေန႔ အီရန္ဟာ အႏုျမဴလက္နက္ တုိးခ်ဲ႕ျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးမဲ့ အားထုတ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေန တယ္” လို႔ ဘြင္းဘြင္းႀကီး ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အႏုျမဴလက္နက္ တိုးတက္ဖြ႔ံၿဖိဳးဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ လစ္ဗ်ား၊ အယ္(လ္)ဂ်ီးရီးယား နဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်တုိ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။

အလီမာ(ဇ္)႐ူးရဲ႕ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေ၀ါဟာရက “ လျခမ္းဟာ မိႈပြင့္သ႑န္ တိမ္တုိ္က္ (မီးခိုးလံုး) ရဲ႕ အထက္မွာ ရွိတယ္ ” ျဖစ္ၿပီး ( အစၥလာမ္ကမၻာရဲ႕ အႏုျမဴ ပိုင္ဆုိင္မႈဟာ ) အေနာက္အျပင္ အျခားႏိုင္ငံေတြကိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္ ေနႏို္င္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္း (ထဲက အႏုျမဴလက္နက္) ဟာ “အေရွ႕အာရွထဲက အိႏၵိယ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းနဲ႔ တစ္ဖက္၊ အေရွ႕အလယ္ပို္င္းက ဂ်ဴး စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းနဲ႔တစ္ဖက္ အႏုျမဴလက္နက္ ပစ္ခတ္တမ္း ” ကစားလာႏိုင္စရာေတာင္ ရွိေနပါတယ္။ (Note-5)

- ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္

(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx