ရုပ္နဲ႔နာမ္


ဘယ္သူမွ မပိုင္ဆိုင္တဲ႔ သဗၺညဳတဉာဏ္ႀကီး ငါ႔မွာ ရွိေနၿပီပဲဆိုတဲ႔အထာမ်ိဳးနဲ႔
ဘုရားရွင္က အရွင္ရဲ႕ ရူပကာယေတာ္ကို ျဖစ္သလို ထားေတာ္မူခဲ႔ပါ သလား။
ဘုရားရွင္ အိုဗာဝိတ္ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ႔ စာေပအေထာက္အထား ေတြ႔ဖူး ပါသလား။
ဆံရွည္ရွည္၊ မုတ္ဆိတ္ေမႊး ဗရဗြနဲ႔ ေတြ႔ရတတ္ေၾကာင္းေရာ စာေပမွာ ဆိုထားတာ ရွိပါသလား။

ပီတိစား အားရွိ။ ခဏေတာ႔ ဟုတ္ပါလိမ္႔မယ္။
ဒါေပမဲ႔ ခဏေန ျပန္ဆာလာမွာပါ။ ဆရာက ျဗဟၼာမွ မဟုတ္ဘဲ။
ပဥၥေဝါကာရ (ခႏၶာ ငါးပါး) သတၱဝါတိုင္းဟာ ရုပ္နဲ႔နာမ္ ဟန္ခ်က္ ညွိကို ညွိၾကရတယ္ မဟုတ္ဘူးလား။



ဘာမွ မရွိတဲ႔လူကို ေရာင္႔ရဲမႈအေၾကာင္း ေျပာေနတာ ရယ္စရာ မေကာင္းဘူးလား။
ဘာမွ မရွိသူကို စြန္႔လႊတ္ျခင္းအေၾကာင္း ေျပာေနတာ ရယ္စရာ မေကာင္းဘူးလား။

ဒီေခတ္မွာ အေျခအေနအရ ဟန္းဖုန္းလိုတယ္၊ ပတ္စပို႔စ္ လိုတယ္၊ ဗီဇာလိုတယ္၊ လူေနမႈအဆင္႔အတန္း လိုတယ္၊ ထမင္းလိုတယ္၊ ေဆးဝါးလိုတယ္၊ ကားလက္မွတ္ လိုတယ္၊ ေလယာဥ္လက္မွတ္ လိုတယ္။

ဈာန္ရပုဂၢိဳလ္က တစ္ေယာက္ထဲ ေကာင္းကင္ ပ်ံႏိုင္တယ္။
ဘိုးအင္း ဂ်က္ေလယာဥ္က လူ ၇၀၀ ေလာက္နဲ႔ ေကာင္းကင္ ပ်ံတယ္။

ဗုဒၶေဒသနာက လိုအပ္ခ်က္ (Necessary) နဲ႔ စြဲလန္းမႈ (Craving) ကို ေရာေထြးမထားပါဘူး။

**ဝိဘဇၨ ေဟဝန္**

ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႕အခြင္႔အေရးမ်ားႏွင္႔ ရင္းႏွီးႂကြမ္းဝင္ရာမွ အစျပဳကာ ေကသ မုတၱိရြာ၊ ကာလာမ မ်ိဳးဆက္၊ ဝိဘဇၨဝါဒႏွင္႔ ဘုရားရွင္၏ ေခတ္မီေသာ ရပ္ တည္ခ်က္တို႔ အေနာက္မွာပင္ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ႔သည္။

သို႔ေသာ္
ဝိဘဇၨ=စူးစမ္းေဝဖန္၊ ပိုင္းျခား စီစစ္ဟူသည္
၁။ သူတပါးကို ေဝဖန္ေျပာဆိုျခင္းလား
၂။ မိမိဘာသာ စီစစ္၍ လက္ခံျခင္းလား။
ေကသမုတၱိသုတ္ကေတာ႔ ဒုတိယ အဓိပၸါယ္ကို ပို၍ အားေပးေန သလို ေတြ႔ျမင္ရသည္။ ပထမလည္း ပါပါသည္။

ဒုတိယ သို႔ေသာ္
ဝိဘဇၨ=စူးစမ္းေဝဖန္၊ ပိုင္းျခား စီစစ္ဆို႐ာ၌
၁။ လံုေလာက္ေသာ ထိုထို ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ဗဟုသုတ
၂။ ခိုင္မာေသာ စာေပ၊ အေတြ႔အႀကံဳ
၃။ ပြင္႔လင္းလြတ္လပ္ေသာ အျမင္
၄။ အလယ္အလတ္က်ေသာ သေဘာထားရပ္တည္မႈ
ဒါေတြရွိမွ ထို ဝိဘဇၨလည္း မွန္ေပလိမ္႔မည္။
(၁ ႏွင္႔ ၂ က ယေန႔ေခၚၾကသည္႔ Research သေဘာတရားျဖစ္ၿပီး
၃ ႏွင္႔ ၄ က Open-minded ျဖစ္ေနျခင္းသေဘာ ျဖစ္ေပသည္။)

တစ္ဆင္႔ျခင္း ျမင္႔လာေသာ မဂၤလသုတ္ေတာ္မွာေတာ႔
၁။ ကာေလန ဓမၼသာဝနာ (တရားနာ၊ ေလ႔လာဆည္းပူး) ၿပီးမွ
၂။ ကာေလန ဓမၼသာကစၧာ (တရားေဆြးေႏြး၊ ေဝဖန္ပိုင္းျခား) လုပ္ရန္ လမ္းၫႊန္ခ်က္ေတြ႔ရသည္။
လုံေလာက္ေသာ ဗဟုသုတ၊ အေတြ႔အႀကံဳ စသည္မရွိေသးပဲ
ထိုထို ေဝဖန္စိစစ္မႈတို႔ မွန္ရန္မလြယ္ကူဟု ဆိုလိုေတာ္မူဟန္ရွိသည္။

ဘုရားရွင္သည္ ဝိဘဇၨဝါဒကို အားေပးေတာ္မူ၏။ ၅၀ ရာခိုင္းႏႈံး မွန္သည္ (ဟုထင္၏)
ထို႔အတူ ဝိဘဇၨၾကရန္ ဗဟုသုတႏွင္႔ အေတြ႔အႀကံဳရွိဖို႔လည္း လိုေၾကာင္း ေထာက္ျပေတာ္မူ၏။ ရာႏႈံးျပည္႔ မွန္သည္ (ဟုထင္၏)

(05/06/2013)

တရားနာ မသြားေတာ႔ဘူးကြာ


"တရားနာ မသြားေတာ႔ဘူးကြာ၊ ရြာလူႀကီးအလွဴဆို အေသာကမင္ႀကီးအေၾကာင္း၊ ပိုက္ဆံရွိတဲ႔လူေတြရဲ႕ အလွဴဆို ဝိသာခါ၊ အနာထပိဏ္တို႔ အေၾကာင္း၊ ငါတို႔လို႔ ငမြဲေတြ အလွဴဆို မဟာဒုက္အေၾကာင္း ေဟာမွာ။ သိေနတာပဲ" ရြာက လူေနာက္တစ္ေယာက္ ေျပာတာ။ ျငင္းရ အခက္၊ လက္ခံရ အခက္။

ဘုန္းဇင္လည္း ေျပာၾကည့္ဦးမယ္ "တရားနာ မသြားေတာ႔ဘူးကြာ၊ စကၤာပူလာေဟာရင္ စုႏိုင္မွ ခ်မ္းသာမယ္ ေဟာမွာ၊ ျပည္တြင္းမွာေဟာရင္ ဒကာႀကီး တာဝန္ဆက္ထမ္းပါအုံး ေဟာမွာ"
(အဲသလို ဟန္ခ်က္ထိန္းၿပီး ပရဟိတ လုပ္ႏိုင္တာကို ၾကည္ညိဳတာဘာ ဖ်ာ႔)

ေအာင္ျခင္းရွစ္ပါးနဲ႔ ဆိုက္ေကာ္ေလာ္ဂ်ီ


(မေန႔က တရားတိုတို)

၁။ ေမတၱာတရားဟာ လူေတြအေပၚမွာထက္ တိရစၦာန္ေတြအေပၚ ပိုၿပီး စူးရွ၊ ထိေရာက္ဟန္ရွိ။ (ကိုယ္ပိုင္ သုံးသပ္ခ်က္မို႔ "It seems to me that........" လို႔ ေျပာသင္႔ပါတယ္၊ ညီ၊ ညီမေတြအတြက္ပါ)
ဥပမာ...
နာဠာဂီရိဆင္ကို ေမတၱာတရားသက္သက္နဲ႔ ေအာင္ျမင္ေတာ္မူခဲ႔ေသာ္လည္း သစၥကနဲ႔ ေတြ႔ရာ၊ စိဥၥမာနနဲ႔ ေတြ႔ရာမွာေတာ႔ အျပင္အကူ (External Support or help) ယူေတာ္မူခဲ႔ရတယ္။

၂။ လူေတြထဲမွာေတာင္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္သူ၊ ေကာက္က်စ္ ယုတ္မာသူ၊ မာနႀကီး၊ တစ္ယူသန္စြဲ ျပင္းထန္သူေတြ မတူၾကဘူး။

(က) အဂၤဳလိမာလဆိုရင္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေပမဲ႔ ရိုးသားတယ္ (Cruel but honest)။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ ဘယ္သူ႔အကူအညီမွ မယူဘဲ ဘုရားရွင္ ေခ်ခၽြတ္ႏိုင္ခဲ႔တယ္။

(ခ) စိဥၥမာနက ေကာက္က်စ္ ယုတ္မာသူ (Cunning)၊ သူမကို ေခ်ခၽြတ္ႏိုင္ ဖို႔ ႂကြက္ေယာင္ေဆာင္တဲ႔ နတ္ ပါဝင္လာရတယ္။

(ဂ) သစၥကကေတာ႔ မာနႀကီး၊ တစ္ယူသန္စြဲ ျပင္းထန္သူ (Arrogant) ေပါ႔။ သူ႔ကို ေခ်ခၽြတ္ႏိုင္ဖို႔အေရးမွာလည္း သိၾကားေတြ၊ ဝရဇိန္ေတြ ပါေနရတယ္။

အခ်ဳပ္ကေတာ႔ ေကာက္က်စ္ ယုတ္မာသူ၊ မာနႀကီး၊ တစ္ယူသန္စြဲ ျပင္းထန္ သူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ ေမတၱာတစ္ခုတည္းနဲ႔ မရတတ္ဘူး။
(Loving-kindness alone may not be good or strong enough.)
*****************************************************************




ပုံေလးက ဘုန္းဇင္တို႔ အိႏၵိယခရီးစဥ္အသြား အိႏၵိယ တစ္ေနရာရာမွာ ရိုက္ခဲ႔တာပါ။ အဲဒီႏြားေလးမွာ ျမန္မာႏြား၊ အိႏၵိယႏြားဆိုတဲ႔ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ မရွိဘူး။ သူ႔ေခါင္းေလး ပြတ္ေပးလိုက္တာနဲ႔ ကေလးေလးလိုျဖစ္သြား တာ။
အဲဒါ အကန္႔အသတ္မဲ႔ ေမတၱာ (Unconditional love) ဆက္ဆံေရး ပါပဲ။

တကယ္က တနဂၤေႏြေန႔တိုင္း တရားတိုတို ေဟာေပးရတယ္၊ ႂကြားသလို ျဖစ္ေနမွာစိုးလို႔ မတင္ျဖစ္ တာ။ အခုဟာကလည္း ညီရဟန္းေတြ မ်ားမ်ားလာလို႔ တင္ျဖစ္၊ ေဝမ်ွျဖစ္တာပါ။

ဘုန္းဇင္

ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ဘဝထဲက သစၥာေလးပါး တဲ႔ကြယ္


အေပ်ာ္ေတြမ်ားသြားလို႔ ကုသိုလ္ေလးနဲ႔ ထိန္းၾကရေအာင္။
ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ဘဝထဲက သစၥာေလးပါး တဲ႔ကြယ္။
သရုပ္ေဆာင္တဲ႔ ကေလးေတြကလည္း ၉ ေက်ာ္တယ္။

ဘယ္ရွဳေထာင္႔ကၾကည့္ၾကည့္ အျငင္းပြားစရာ မရွိတဲ႔ ဆရာေတာ္ႀကီး သုံးပါး


၁။ ေရႊေတာင္ကုန္း ဆရာေတာ္ႀကီး
၂။ ဖားေအာက္ေတာရ ဆရာေတာ္ႀကီး
၃။ သီတဂူ ဆရာေတာ္ႀကီး

ဒါေပမဲ႔ သာသနာျပဳပုံကို (ပေရာ္ဖက္ရွင္ လို႔မ်ား ေခၚေလမလား၊ အိတ္စပါ တိုက္ဇ္ လို႔ပဲ ေခၚေလမလား) အေျခခံၿပီး မိန္႔မွာတတ္တဲ႔ ဩဝါဒေတြလည္း မတူတတ္ဘူး။
၁ နဲဲ႔ ၂ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက တရားျပတာ (တနည္း) အစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံစရာ မလိုေတာ႔ ဩဝါဒေတြကလည္း အျပတ္ပဲ။
သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီး မိန္႔ဆိုတာမ်ိဳးက်ေတာ႔ ဟိုဖက္ကလည္း ကိုးကားလို႔ရ၊ ဒီဖက္ကလည္း ကိုးကားလို႔ရ။
*******************************************************************
ဖားေအာက္ေတာရ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ တပည့္ေတြနဲ႔ အတူ မေနဖူး ဘူး၊ ေရႊေတာင္ကုန္း ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေျမးတပည့္နဲ႔ေတာ႔ သႏၲိသုခမွာ အတူေနခဲ႔ရဖူးတယ္။ ဒီေခတ္ႀကီးထဲမွာ ႏြားက်င္ငယ္ေရနဲ႔ စိမ္တဲ႔ ဖန္းခါးသီး ကို ဘုရားေပးတဲ႔ေဆးအျဖစ္ မွီဝဲတဲ႔ရဟန္း ေတာ္ေတာ္နည္းေနပါၿပီ။ သူက ဘုန္းေပးဆဲ၊ နံလိုက္တာလည္း ေျပာမေနနဲ႔။ အစာအိမ္အတြက္ ေကာင္း တယ္ဆိုၿပီး လာလာတိုက္လို႔
"မေသာက္ပါရေစနဲ႔၊ တပည့္ေတာ္အစာအိမ္ ေကာင္းပါတယ္ဘုရာ႔" လို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ လိမ္ခဲ႔ရတယ္။ တကယ္ေတာ႔ ကိုယ္႔အစာအိမ္က ဘယ္တုန္း ကမွ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္တာမဟုတ္ဘူး။

ဘုရားေဆးနဲ႔ ေဝးတဲ႔ ရဟန္းေလ။
ဒါေပမဲ႔ အားေပးတဲ႔ပါတီ တူတယ္။

သီဟနာဒ

ပါးစပ္ရာဇဝင္ေလး ျဖစ္သြားခဲ႔ၿပီ ႏွစ္


ေရႊဝါေရာင္ ဂယက္က မေသေသး၊ စကၤာပူႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားတဲ႔ အဖြဲ႔ေတြ ကလည္း တက္ႂကြဆဲ၊ စကၤာပူရဲကလည္း ျမန္မာ ငါးေယာက္ျပည့္ရင္ ေစာင္႔ ၾကည့္၊ အနီကတ္ ထိသြားတဲ႔ လူငယ္ေတြလည္း ရွိ၊ တကယ္ေတာ႔ အဝါကတ္ က ကိုယ္တို႔ တစ္ဖြဲ႔လုံး ထိထားတာ။

အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင္႔ရ ဒကာႀကီးက ေထာင္ထဲမွာ လြန္ေနတဲ႔ ေရာဂါေတြ နဲ႔ ဒီကိုလာ ေဆးကု၊ မၾကာမီမွာပဲ စကၤာပူတင္ ဆုံးပါး။
ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက ဖုန္းဆက္တယ္ (သူလည္း အဝါကတ္နဲ႔)
"အရွင္ဘုရား ႂကြအုံးမွျဖစ္မယ္၊ ႏိုင္ငံေရးေၾကာင္႔ ဘုန္းႀကီးပင္႔ရ ခက္ေနလို႔"
"ပင္႔ရင္ လာရမွာေပါ႔၊ ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ေသတာ သရဂုံတင္မယ္႔
ဘုန္းႀကီး မရွိလို႔ေတာ႔ ဘယ္ရမလဲ"

ဒါနဲ႔ အခု နယူးဇီလန္ေရာက္ ဦးသီရိဓမၼကို ဖုန္းဆက္၊ မင္းသြားရင္ လိုက္မွာေပါ႔ ဆိုတာနဲ႔ သြားၾက။
ဟိုမွာ အဂႏၲဳတစ္ပါးလည္း ထပ္ေတြ႔ရတယ္။
ရွင္းရွင္းပဲ။ ဈာပန တရားကို ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏႊယ္ၿပီးေဟာလိုက္တယ္။

အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကျဖစ္ေနလို႔ လိုက္တာလား။ မဟုတ္ရပါဘူး။ မေျပာေကာင္း မဆိုေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတစ္ေယာက္ဆုံးလို႔ လာပင္႔၊ အဖမ္းခံရမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ အသုဘရွဳေတာ႔ လိုက္ရမွာပါပဲ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မဟုတ္ေပမဲ႔ ပင္႔လို႔ လိုက္ခဲ႔တာေတြ ရွိခဲ႔)။
ဒါက ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ဘာသာဝင္ေတြၾကားက ဆက္ဆံေရး၊ တာဝန္၊ ဝတၱရားပါ။ ႏိုင္ငံေရး အေရာင္ မကြဲေစရဘူး။

ပါးစပ္ရာဇဝင္ေပမဲ႔ ဒါက တကယ္ျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ ရာဇဝင္ေလးပါ။



(ပုံကို U Kttitharra Tant Ze ရဲ႕ ပို႔စ္ကို ရွယ္ထားတဲ႔ Santa GoneYee ရဲ႕ ေဝါေပၚက ယူထားတာပါ။ ဒါေပမဲ႔ ပုံမပါရင္ရင္ေတာင္ ေပးခ်င္တဲ႔ မက္ေဆ႔ဂ်္က မပ်က္ပါဘူး)

သီဟနာဒ

က်န္တဲ႔ ဘုန္းႀကီးေတြလည္း အမ်ိဳးခ်စ္ပါတယ္


ရပ္သီခ်င္းေတြနဲ႔ အမ်ိဳးခ်စ္ျပေနတဲ႔ ဘုန္းႀကီးကိုျမင္ရေတာ႔ ရြာက ေဒၚစိန္႔ေျပာ တာကို သတိရမိတယ္။
ပြဲေဈးတန္းမွာ မုန္႔ဆိုင္ေတြ သူ႔ဆိုင္ကိုယ္႔ဆိုင္ ျပိုင္ေရာင္းေနၾကေတာ႔ တစ္ဖက္ဆိုင္က...
"လာၾကေနာ္၊ ဒီဆိုင္က မုန႔္ေတြကမွ ေကာက္ညွင္းအစစ္ေတြနဲ႔ လုပ္ထားတာ" လို႔ ေအာ္ေရာင္းသတဲ႔။
ဒီေတာ႔ ေဒၚစိန္႔က...
"နင္႔နယ္ဟယ္၊ မုန္႔ကို ေကာက္ညွင္းနဲ႔လုပ္တာမ်ား အထူးအဆန္းလုပ္ၿပီး အသံနာေအာင္ ေအာ္ေနရေသးတယ္။ မုန္႔ကို ဘယ္သူက ေခ်ာင္းထဲက သလဲနဲ႔ လုပ္လို႔ရမွာတုန္းဟဲ႔" တဲ႔။

ခုလည္း အဲသလိုပဲ။ ဒီဘုန္းႀကီးႏွယ္ ရုပ္ပ်က္၊ လက္ဖဝါးနာေအာင္ ရပ္သီခ်င္းေတြနဲ႔ လက္ခုပ္တီးၿပီး အမ်ိဳးခ်စ္ျပေနရေသးတယ္၊ က်န္တဲ႔ ဘုန္းႀကီးေတြလည္း အမ်ိဳးခ်စ္ပါတယ္။

တေစၧဆိုတာ


စိုက္ခင္းေတြ ပိုးက်လို႔ေဆးျဖန္းရင္ ပိုးေတြက ေဆးမျဖန္းတဲ႔ အခင္းဘက္ ေရႊ႕ေျပးၾကတယ္။ တေစၦသရဲေတြကေရာ အဲလိုလားမသိဘူး။ မေန႔ညက ၁၁ နာရီထိုးကာနီးမွ ဖုန္းဆက္လာတယ္၊ ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္ေတြ ေနတဲ႔အခန္းေတြက သူတို႔ဘာသာေရးနဲ႔အညီ ရြတ္ဖတ္ဆုေတာင္းၿပီး ဗုဒၶဘာသာေတြေနတဲ႔ဖက္က ဘာမွမလုပ္ရေသးေတာ႔ အေကာင္ဘေလာင္ေတြက ျမန္မာ၊ ဗုဒၶဘာသာေတြဖက္မွာ လာၿပီး ေသာင္းၾကမ္းေနလို႔ တဲ႔။ ၁၁ ထိုးခါနီးမို႔ မသြားႏိုင္ေတာ႔ တေစၧဆိုတာ သူတို႔ေျခာက္လို႔ မေၾကာက္ရင္ စိတ္ညစ္ၿပီး ျပန္သြားတာ၊ ေၾကာက္မေနနဲ႔ လို႔ပဲ အေျဖေပးလိုက္ရတယ္။ တကယ္လည္း တေစၧက အဲသလိုပါပဲ။ သူတို႔လည္း မေၾကာက္တဲ႔လူဆို စိတ္ကုန္သြားတာ။

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ


တိေရာကုၮသုတ္တင္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ႔ၾကသူေတြနဲ႔ အျခား စိတ္ဝင္စားသူေတြအတြြက္ ပါဠိနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ


တိေရာကုေ႗သု တိ႒ႏၲိ၊ သႏၶိသိဃၤာဋေကသု စ။
ဒြါရဗာဟာသု တိ႒ႏၲိ၊ အာဂႏ႖ာန သကံ ဃရံ။

Outside the walls, they stand
and at crossroads,
At door-posts, they stand
returning to their former homes.

ပဟူေတ အႏၷပါနမွိ၊ ခဇၨေဘာေဇၨ ဥပ႒ိေတ။
န ေတသံ ေကာစိ သရတိ၊ သတၱာနံ ကမၼပစၥယာ။

But when a meal with plentiful food
and drink is served.
No one remembers them
Such is the kamma of living beings.


ဧဝံ ဒဒႏၲိ ဉာတီနံ၊ ေယ ေဟာႏၲိ အႏုကမၸကာ။
သုစႎ ပဏီတံ ကာေလန၊ ကပၸိယံ ပါနေဘာဇနံ။
'ဣဒံ ေဝါ ဉာတီနံ ေဟာတု၊ သုခိတာ ေဟာႏၲဳ ဉာတေယာ'။


Thus those who feel sympathy
for their relatives,
give timely donations of proper food and drinks
exquisite, clean
(thinking "May this be for our relatives,
May our relatives be happy.

ေတ စ တတၳ သမာဂႏ႖ာ၊ ဉာတိေပတာ သမာဂတာ။
ပဟူေတ အႏၷပါနမွိ၊ သကၠစၥံ အႏုေမာဒေရ။

And those who have gathered there,
the assembled shades of relatives.
With appreciation give their blessings
for the plentiful food and drink.


စိရံ ဇီဝႏၲဳ ေနာ ဉာတီ၊ ေယသံ ေဟတု လဘာမေသ။
အမွာကၪၥ ကတာ ပူဇာ၊ ဒါယကာ စ အနိပၹလာ'။

"May our relatives live long
because of whom we have gained (this gift)
We have been honored,
and the donors are not without rewards."

န ဟိ တတၳ ကသိ အတၳိ၊ ေဂါရေကၡတၳ န ဝိဇၨတိ။
ဝဏိဇၨာ တာဒိသီ နတၳိ၊ ဟိရေညန ကယာကယံ ကေယာကယံ။
ဣေတာ ဒိေႏၷန ယာေပႏၲိ၊ ေပတာ ကာလဂတာ တဟႎ’။

For (in their realm), there's no farming,
no herding of cattle, no commerce,
no trading with money.
They live on
what's given here,
Hungry shades whose time here is done.


ဥႏၷေမ ဥဒကံ ဝု႒ံ၊ ယထာ နိႏၷံ ပဝတၱတိ။
ဧဝေမဝ ဣေတာ ဒိႏၷံ၊ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ'။

As rain-water falling on a hill,
flows down to the valley,
even so does what's given here
benefit the dead.


ယထာ ဝါရိဝဟာ ပူရာ၊ ပရိပူေရႏၲိ သာဂရံ။
ဧဝေမဝ ဣေတာ ဒိႏၷံ၊ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ'။

As rivers, full of water,
fill the ocean full,
even so does what's given here
benefit the dead.

အဒါသိ ေမ အကာသိ ေမ၊ ဉာတိ မိတၱာ သခါ စ ေမ။
ေပတာနံ ဒကၡိဏံ ဒဇၨာ၊ ပုေဗၺ ကတမႏုႆရံ'။

"He gave to me, she acted on my behalf,
they were my relatives, companions, friends,"
Offering should be given for the dead,
when one reflects thus on things done in the past.


န ဟိ ႐ုဏၰံ ဝါ ေသာေကာ ဝါ၊ ယာ စညာ ပရိေဒဝနာ။
န တံ ေပတာနမတၳာယ၊ ဧဝံ တိ႒ႏၲိ ဉာတေယာ'။

For no weeping, no sorrowing,
no other lamentation
benefit the dead
whose relatives persist in that way.

အယၪၥ ေခါ ဒကၡိဏာ ဒိႏၷာ၊ သံဃမွိ သုပၸတိ႒ိတာ။
ဒီဃရတၱံ ဟိတာယႆ၊ ဌာနေသာ ဥပကပၸတိ'။

But when this offering is given,
well-placed in the samgha,
it works for their long-tern benefit
and they profit immediately.

ေသာ ဉာတိဓေမၼာ စ အယံ နိဒႆိေတာ၊ ေပတာန ပူဇာ စ ကတာ ဥဠာရာ။
ဗလၪၥ ဘိကၡဴနမႏုပၸဒိႏၷံ၊ တုေမွဟိ ပုညံ ပသုတံ အနပၸက''ႏၲိ။

In this way, the proper duty to relatives has been shown,
great honor has been done to the dead,
and monks have been given strength.
The merit you have acquired isn't small.

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ ပၪၥမံ။
The End

ရယ္စရာ ဥပေဒ (လက္ထပ္စာခ်ဳပ္မရွိရင္ ရွစ္ပါးသီလေစာင္႔)


မေရးအပ္တဲ႔ဥပေဒေပမဲ႔ ဘာသာေရးနဲ႔ကပ္ၿပီး ဒီလို ၾကည့္မိပါတယ္။ ဒီဥပေဒဟာ ရယ္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေနရာမွားေနသလို ဘယ္ေတာ႔မွလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ က်င္႔သုံးလို႔ ရလိမ္႔မယ္ မဟုတ္ပါ။
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အေျခခံဥပေဒက ငါးပါးသီလလို႔ဆိုရင္ ရပါတယ္။ အဲဒီ ငါးပါးထဲမွာ ေမထုန္နဲ႔ဆိုင္တဲ႔ ကိစၥက ကာေမသု "မိစၦာစာရ" ပါ။

ဗုဒၶဘာသာတိုင္းအတြက္ ရည္စူးလို႔ "မိစၦာစာရ" ကိုသာ တားျမစ္ၿပီး မိစၦာ စာရ မဟုတ္တဲ႔ အျခားကာမဂုဏ္ေတြကို လႊတ္ေပးထားရပါတယ္။ အဲသလို မဟုတ္ရင္ ဘယ္သူမွ လိုက္နာလို႔မရတဲ႔ ဥပေဒျဖစ္ၿပီး ဟန္ေဆာင္ဥပေဒ၊ လူသားမ်ား ရယ္ဖြယ္ဥပေဒ ျဖစ္သြားပါလိမ္႔မယ္။ မိစၦာစာရကိုပဲ အရြယ္ မေရာက္ေသးသူ၊ အလိုမတူဘဲ မတရားက်င္႔သူ စသည္ ေခတ္နဲ႔အညီ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေမထုန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဗုဒၶဘာသာက ဒါပဲေျပာသလားဆိုရင္ေတာ႔ မဟုတ္ ပါဘူး။ အမ်ားအားျဖင္႔ လျပည့္လကြယ္လို ဥပုသ္ေန႔ေတြမ်ိဳးမွာ ထူးထူးျခားျခား ေစာင္႔ထိန္းၾကတဲ႔ ရွစ္ပါးသီလရွိပါတယ္။ ေခတ္စကားနဲ႔ အထူးဥပေဒလို႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။ ဒီမွာ ေမထုန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ "အျဗဟၼစရိယ" လို႔ သုံးၿပီး ဘယ္လို ေမထုန္ဆက္ဆံျခင္းမ်ိဳးကိုမဆို တားျမစ္ ပါတယ္။ အထူးဥပေဒျဖစ္လို႔ လူတိုင္း၊ ေန႔တိုင္း ေစာင္႔ထိန္းေနၾကမယ္ မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။
က်င္႔လိုက က်င္႔၊ မက်င္႔လိုက ေန။
ဒါကို မျဖစ္မေန လိုက္ကိုလိုက္ရမယ္ဆိုရင္ အမ်ားစုကေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ကေန ႏႈတ္ထြက္သြားမွာပါပဲ။

လက္မထပ္ခင္ အတူေနသင္႔ မေနသင္႔က အေရွ႕တင္မက အေနာက္မွာလည္း ေျပာဆိုေနၾကဆဲပါ၊ ဒါေပမဲ႔ ဒါက တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ ေရြးျခယ္မႈအေနနဲ႔ပဲ ရွိေနပါတယ္။

အခု ဥပေဒအရ လူပ်ိဳ၊ အပ်ိဳတိုင္း ေမထုန ရွစ္ပါးသီလ ေစာင္႔ထိန္းရမယ္လို႔ ဆိုလိုရာ ေရာက္ေနေတာ႔ လက္ေတြ႔မက်တဲ႔အျပင္ ဥပေဒကို ဘယ္လို က်င္႔သုံးမလဲ(How to apply) ဆိုတာအတြက္လည္း အေျဖ မရွိပါ။

ပစၥတၱံ ေဝဒိတေဗၺာ ဝိညဴဟိ၊


Dhamma can be realized by the wises individually.
ဒီလိုဆိုေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာက အင္ဒီဗီက်ဴယယ္လစ္ဇင္ပဲ။

ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ပင့္ေဆာင္ကိုးကြယ္လိုပါသည္ဘုရား


ဟိုတေလာေလးကမွ ဒီအေၾကာင္း ေျပာျဖစ္ၾကေသးတယ္။ ေနာက္ ဆို ေက်ာင္းလြတ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာမွာပါဆို။ တကယ္လား မသိဘူး။ ပါလာၿပီ။ စိတ္ဝင္စားတဲ႔ ညီေနာင္ေတြ ဆက္သြယ္ေတာ္မူၾကေပေရာ႔။ (ဦးေတဇဝႏၱ ကြန္မင္႔အရ ၂၀၁၄ က ေၾကာ္ျငာပါတဲ႔ဘုရား။ ဘုန္းႀကီး ရ၊ မရ ေတာ႔ မေသခ်ာေသး၊ ႀကိဳးစားၾကည့္ေပါ႔ဘုရား။ ဖုန္းတစ္ခ်က္ပါပဲ။)

photo from Aung Pyi Sone Aye's facebook

မယားႀကီးႏွင္႔ ဒုလႅဘရဟန္း (သုံးသပ္ခ်က္)


တစ္ခုတည္းေသာ ဝိနည္ပညတ္ခ်က္ေအာက္မွာ ေနထိုင္က်င္႔သုံးေနၾက သည့္ ေထရဝါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ား၊ သံဃာ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား တူညီၾကေသာ္ လည္း လက္ေတြ႔ က်င္႔သုံးမႈမွာ အနည္းငယ္ ကြဲလြဲေနၾကသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကထင္သည္၊ ေက်ာင္္းမွာ ဒုလႅဘရဟန္းခံပြဲလုပ္ေတာ႔ သီဟိုဠ္ ရဟန္းမ်ားကသာမက သီဟိုဠ္ယဥ္ေက်းမႈႏွင္႔ အႂကြမ္းတဝင္ရွိသည့္ တရုတ္ ဒကာ၊ ဒကာမအခ်ိဳ႕ကပါ သာမန္လူတစ္ေယာက္က ခ်က္ခ်င္း ရဟန္းဝတ္လို႔ ရပါသလားဟု ေမးၾကသည္။ 
အမွန္ကေတတာ႔ ရပါသည္ဟု ေျဖရပါလိမ္႔မည္၊ သို႔ေသာ္......
သီဟိုဠ္ယဥ္ေက်းမႈအရ ရဟန္းမဝတ္ခင္ကတည္းက လူထြက္မည့္ရက္ တြဲပါလာလ်င္ လုံးဝ ရဟန္းခံမေပးပါ။ ေနာက္မွ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင္႔ လူထြက္ျခင္းက အျပစ္ဆိုဖြယ္ မရွိေသာ္လည္း မဝတ္ခင္က လူထြက္မည့္ ရက္ တစ္ပါတည္း ပါလာျခင္းကေတာ႔ မျဖစ္သင္႔ဟု (သံဃာကိုပင္ ေစာ္ ကားေမာ္ကား လုပ္ရာေရာက္သည္ဟု တခ်ိဳ႕က ယူဆၾက) ယူဆၿပီး ထိုပုဂၢိဳလ္ကို ရဟန္းေဘာင္ တက္မေပးၾကျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာ႔ယဥ္ေက်းမႈက ရိုးစင္းသည္၊ ရဟန္း ဝတ္လိုသူ မည္သူ႔ကိုမွ မတား ဆိုသည့္ အယူအဆရွိၿပီး ရက္ပိုင္းအတြင္း ဝတ္မည့္သူကိုပင္ သာမေဏ ခဏဝတ္အၿပီး ရဟန္းခံေပးလိုက္သည္။ 
ယခုေခတ္ မေတာ္တေရာ္ ဒုလႅဘမ်ား ပိုမ်ားလာခ်ိန္၌ ရဟန္းျဖစ္ခြင္႔ ေဈးခ်ိဳ လြန္းသလို ျဖစ္သြားႏိုင္ေပသည္။
ထို တစ္ႏွစ္သာ ဒုလႅဘရဟန္းခံပြဲ ျပဳလုပ္ျဖစ္ၿပီး မလုပ္ျဖစ္ေတာ႔ပါ၊ ကုသိုလ္ ရခ်င္ရင္ သာမေဏဘဝ၊ ဆယ္ပါးသီလထိန္းရင္း ကုသိုလ္ယူပါ၊ ဝိနည္း မသိ၊ ဘာမသိ အျပစ္မျဖစ္ပါေစနဲ႔ဟုသာ ေျပာျဖစ္ေတာ႔သည္။
ရဟန္းဝတ္ လိုသူ မွန္သမ်ွကို မတားျမစ္အပ္ေသာ္လည္း မဝတ္ခင္က လူ ထြက္မည့္ရက္ ပါလာသူကို ရဟန္းျပဳေပးအပ္၊ မေပးအပ္ႏွင္႔ ပတ္သက္၍ ကား ယဥ္ေက်းမႈႀကီးႏွစ္ခု အယူအဆ မတူၾကပါေပ။

သီဟနာဒ
ဒီေခါင္းစဥ္နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ေျပာရဦးမယ္။ အခု အသက္ အႀကီးဆုံး၊ ဝါအငယ္ဆုံး အတူေန စလုံးဘုန္းႀကီးဘြဲ႔က ရာဇ တဲ႔။ ဦးရာဇေပါ႔။ သံသယရွိလို႔ ဘြဲ႔အရွည္က ဘာလဲ၊ ဒါပဲလားေမးေတာ႔ ဒါပဲတဲ႔။ ေရွ႕ကလည္း မပါ၊ ေနာက္ကလည္း မပါဘူး တဲ႔။ မဟာစည္ဌာနခ်ဳပ္မွာ ရဟန္းျဖစ္ခဲ႔တာ။ အခ်င္းခ်င္းဆိုေတာ႔ ၿပဳံးမိတယ္။ ခဏတျဖဳတ္ဝတ္မယ္႔ ဒုလႅဘလို႔ ယူဆၿပီး ဘြဲ႔ကေတာင္ တိုနံ႔နံ႔ပဲ။ အခု ဦးရာဇက ဆယ္ဝါေတာင္ အေတာ္ ေက်ာ္ေနၿပီ။ အခု ဘြဲ႔က နည္းနည္းတိုေနသလိုလို။


တကယ္က ကိုယ္လုပ္သည့္အလုပ္ကို ပိုင္နိင္ဖို႔၊ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္အဆင့္အထိ ရွိေနဖို႔သာ


အနာဂါမ္ ဆရာသက္ႀကီး တရားျပလာခဲ့ဖူးသည္။
ထိုမွေနာက္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ာ ဆက္တိုက္လိုလို တရားျပလာခဲ့ၾကသည္။
ကမ႓ာအထိတရားေျခဆန္႔သြားသူက ဆရာႀကီး ဦးဂိုအင္ကာ
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ကအစ မ်ားစြာ တရားျပသူျပ၊ အဘိဓမၼာ ပို႔ခ်သူ ပို႔ခ်။

မေန႔က သူမ်ားတက္သျဖင့္ ဖတ္လိုက္ရသည့္ စေတးတပ္တစ္ခုမွာ လူအလုပ္ကို ဘုန္းႀကီးလုပ္လို႔ရေပမဲ့ ဘုန္းႀကီးအလုပ္ လူလုပ္လို႔ မရဟန္ ေရးထားတာကို ဖတ္လိုက္ရသည္။
တကယ္က ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ ေရာေထြးယွက္တင္ျဖစ္မႈ ရွိပါသည္။
တကယ္က ကိုယ္လုပ္သည့္အလုပ္ကို ပိုင္နိင္ဖို႔၊ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္အဆင့္အထိ ရွိေနဖို႔သာ အေရးႀကီးသည္။

ဒါက ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ေအာက္မွာပဲ ရွိေသးသည္။

Reading between the lines


၁။ ခ်စ္သားတို႔ ခရီးထြက္ၾက၊ တစ္ေၾကာင္းတည္းေသာခရီးမွာ ႏွစ္ပါးမသြားနဲ႔။
၂။ ဝါတြင္း သုံးလကာလအတြင္း ခြင္႔ျပဳထားေသာအေၾကာင္းမ်ာမွလြဲ၍ ခရီးမထြက္ရ။

ဘုရားျဖစ္စ၊ သံဃာေထာင္စမွာ သာသနာျပန္႔ပြားဖိုအတြက္ (၁) ကို မိန္႔ခဲ႔ၿပီး (ထိုစကားကို အႀကိမ္ႀကိမ္မိန္႔ခဲ႔သည္မဟုတ္၊ အေနအထားကိုၾကည့္၍ မိန္႔သည္ဟု ပညာရွင္တို႔ ယူဆၾကသည္)။သံဃာအေရအတြက္မ်ား၊ ခရီးထြက္မ်ားလာသည့္အခါ မသိမသာပင္ ျပန္ပိတ္ခဲ႔ရသည္ "Open and close policy" (၂) ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။ ခရီးထြက္ျခင္းကို ဘုရားအားေပး၊ မေပးကိစၥက ဘာအတြက္ ခရီးထြက္သလဲနဲ႔သာ သက္ဆိုင္ပါလိမ္႔မည္။

It is Kamma that differentiates beings( Kammam satte vibhajjhati)


"Neither of his parents could read or write.He grew up in a small and ignorant village."
Of Shakespeare, Col. Ingersol

"Human inequality springs from two sources, nature and nurture."
J.B.S. Haldane.The inequality of Mankind" p.23.

According to Buddhism this inequality is due not only to heredity, environment, nature and nurture, but also to the operation of the law of Kamma or ,in another words, to the result of our own inherited past actions and our present doing.

Perplexed by the seemingly inexplicable, a young truth-seeker named subha approached the Buddha and questioned him regarding it.
The Buddha's reply was
"All living beings have actions as their own, their inheritance, their congenital cause, their kinsman, their refuge. It is Kamma that differentiates beings into low and high state.
The problems posed by Subha
1) Short-lived and Long-lived
2) The diseased and the healthy
3) The ugly and the beautiful
4) The powerless and powerful
5) The poor and the rich
6) The low-born and the high-born
7) The ignorant and the wise

1) "If a person destroy life, is a hunter.....as a result of his killing when born amongst mankind, will be shorted-lived."
"If a person avoids killing.......as a result of his non-killing when born amongst mankind, will be long-lived.
2) "Harming. As a result of harmfulness,........he will suffer from various diseases."
"Not harming.................will enjoy good health."
3) "Is wrathful, turbulent, irritated......as a result of irritability,.......will become ugly."
"Is not wrathful..............................as a result of amiability,.......will be beauty."
4) "Is jealous, envies, stores jealousy in his heart. As a result of his jealousy,............,will be powerless."
"Is not jealous, does not envy,.........................as a result of his absence of jealousy,.......,will be powerful.
5) "Does not give any anything for charity, as a result of his greediness,....will be poor."
"Is bent on charitable giving, as a result of his generosity,.....,will be rich."
6) "Is stubborn, haughty, honors not those who are worthy of honor, as a result of his arrogance and irreverence,.....,will be of low-birth.
"Is not stubborn...................................will be of high-birth.
7) "Does not approach the learned and the virtuous and inquire what is good and what is evil, what is right and what is wrong, what should be practiced and what should not be practiced, what should be done and what should not be done, what conduces to one's welfare and what to one's ruin,....as a result of his non-inquiring spirit,...will be ignorant.
"Does approach the learned..........will be intelligent."
(Cullakammavibhanga Sutta)

It is obvious that kammic tendencies could not only influence our physical organism, but also nullify the potentiality of the parental cells and genes-hence the significant of the Buddha's enigmatic statement "We are the heirs of our own actions."
Depending on this difference in Kamma, appears the difference in the birth of beings, high and low, base and exalted, happy and miserable.
Depending on this difference in Kamma, appears the difference in the individual features of beings, as beautiful and ugly, high-born and low-born, well-built and deformed.
Depending on this difference in Kamma, appears the difference in the worldly condition of beings, as gain and loss, fame and disgrace, blame and praise, happiness and misery.
(Atthasalini)
From a Buddhist standpoint, our present mental, moral, intellectual, and temperamental differences are preponderantly due to our own actions and tendencies, both past and present.

Further more info.
Kamma is the law of moral causation. Rebirth is its corollary. Both Kamma and rebirth are interrelated.
What is the cause of the inequality of mankind?
How do we account for the unevenness in this ill-balanced world?
Either there is a definite cause for this inequality or there is not. If there is not, the inequality is purely accidental.
The majority of mankind attribute this inequality to a single cause such as the will of a Creator Now, how do modern scientists account for the inequality of mankind?
Confining themselves purely to sense-data, they attribute this inequality to chemico-physical causes, heredity, and environment.
-chemico-physical phenomena are vital but Why should identical twins who are physically alike, inheriting like genes, enjoying the same privileges of upbringing, be temperamentally, intellectually and morally different?
-Heredity. Heredity alone cannot account for these vast differences. Strictly speaking, it accounts more plausibly for some of the similarities than for most of the differences.
-The theory of heredity cannot satisfactorily account for the birth of a criminal in a long line of honorable ancestors, for the birth of a Saint in a family of evil of genius and great spiritual teachers.

Ref:The Buddha and His teaching. Naradathera.P.333-343

တရားမမွားဘူး၊ ေနရာမွားတယ္


ေငြေၾကးအပါအဝင္ ရုပ္ဝတၳဳေတြအားလုံးေသရင္ အကုန္ထားခဲ႔ရမွာလို႔ ေျပာ ၾကသလို (သားသမီး၊ ေဆြမ်ိဳး၊ တစ္စုံတစ္ေယာက္အတြက္ခ်န္ထားခဲ႔ရတာ ကုသိုလ္မဟုတ္လား) ငါတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရွးေရွးလူေတြ တည္ေထာင္၊ စုေဆာင္း ထားတဲ႔ ရုပ္ဝတၳဳေတြအေပၚ (နည္းပညာအပါအဝင္) မွီခို၊ သုံးစြဲေနရတာလို႔ ပါေျပာရင္ ပိုၿပီးျပည့္စုံမယ္။
ဘုရား အသုဘမွာေဟာတဲ႔တရားက မဂၤလာေဆာင္ထဲေရာက္ေနရင္ တရားမမွားဘူး၊ ေနရာမွားတယ္။

အေမေန႔၊ အေမသို႔......................(ရဟန္းတစ္ပါးေရးသည့္္) ေဆာ့ဝဲလ္ ပရိုဂရမ္းမင္းဝတၳဳ


 (၁)
 “သင့္ရဲ႕လြတ္လပ္မႈေတြအားလံုးဟာ အခုထိငါ႔ရဲ႕ လက္ထဲမွာပဲ ရွိေနဆဲပါ” ဟု မပစ္လႊတ္မီ ေလးညွိဳ႕က ျမားတံေလးကို တိုးတိုးေလးဆို၏။(တဂိုလ္း)

မွန္ပါတယ္အရွင္၊ ဒါေပမယ့္ သင့္ရင္ခြင္မွာ ထာဝရေထြးပိုက္မထားႏိုင္ေတာ့ သင္ထိမွန္ ေစခ်င္တဲ့အရာကို ထိမွန္ဖို႔က ကြ်န္ေတာ္မ်ိဳးရဲ႕ တာဝန္တစ္ခုပါ” ဟု ျမွားတံကေလးက ေလးညိွဳ႕ကို စကားျပန္ဆို၏။( သီဟနာဒ)

          အေမကို ဘာနဲ႔မွ မတိုင္းတာနဲ႔ဟုဆိုခဲ့သည့္ သူငယ္ခ်င္းကဗ်ာဆရာကေတာ့ သေဘာတူ လိမ့္မည္မထင္။ သူေရးခဲ့သည့္ “ အေမ” ကဗ်ာေလးကို ျပန္လည္လက္ယပ္ေခၚမိ၏။ စကားလံုး ေလးေတြက သူတို႔ကို ေမ့ရပါ႔မလားဆိုၿပီး စိတ္ေကာက္ေနဟန္တူ၏။ ေရွာေရွာရွဴရွဴ မလာၾကေတာ့။ ဝမ္းနည္းမိ၏။ ေမ့ေလ်ာ့သူ၏ အျပစ္သာ။

          “အေမဟာ “လ” မဟုတ္၊
          ဆန္း၊ ဆုတ္သည္ မရွိ။
          အေမဟာ “ပန္း” မဟုတ္၊
          ႏြမ္းပုပ္သည္ မရွိ။
          အေမဟာ “စမ္း” မဟုတ္၊
          ခမ္း၊ ယုတ္သည္ မရွိ။

မရေတာ့။ စကားလံုးေလးေတြ အမွန္ပင္ စိတ္ေကာက္ေနၾကၿပီ ျဖစ္၏။ ခြင့္လႊတ္ေတာ့ စကားလံုးေလးေတြနဲ႔ ေမာင္သစ္ေဝ (ျမင္းျခံ) ေရ။
         
          အေမ့အသားသည္ ညိဳညက္၏။ အေမ့ပါးသည္ မနီေထြး၊ အေမ့လက္ေမာင္းမ်ားသည္ ေသးပိန္၏။ အေမ့ပါးစပ္သည္ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ရွႈပ္ပြမေန။ အေမ့ခႏၶာကိုယ္သည္ ပါးလ်၏။ အေမသည္ စာမဖတ္တတ္၊ အေမသည္ ဆံုးမစကားမေျပာတတ္။ ထိုအေမသည္ သူမ၏သားကို စၾကၤာမင္းထင္၏။ သူမသားႏွင့္ လက္ဆက္နိုင္ေလာက္သည့္ မိန္းကေလး ကမၻာေပၚတြင္မရွိဟုထင္၏။ အေမ့နားသည္ ေထာင္ရန္အသင့္ရွိေနတတ္၏။


          “ ကိုရင္ အိမ္ၾကြခဲ့ဦး”
          ရြာေရာက္ခိုက္ ထိုစကားမပါလည္း မနက္တစ္ေခါက္၊ ညတစ္ေခါက္ အိမ္ကိုၾကြ၏။ သို႔ေသာ္ တစ္ခါတစ္ခါ မွာတတ္၏။ “ ကိုရင္ အိမ္ၾကြခဲ့ဦး”

          “ ဘာျဖစ္လို႔ အိမ္ၾကြခဲ့ဖို႔ မွာတာလဲ”
          “ မၾကြမွာစိုးလို႔” ဟုသာ ေျဖ၏။

          ထူးျခားမႈတစ္ခုခု ရွိေလမလားဟု စဥ္းစား၏။ ဘာအေျဖမွ မရ။ ဘာထူးျခားမႈမွ မရွိ။ တစ္ခုေတာ့ ရွိ၏။ အေမမွာ၍ အိမ္ၾကြသြားေသာအခါတိုင္း အိမ္နီးနားခ်င္းလင္မယား တစ္တြဲမဟုတ္ တစ္တြဲ  ရန္ျဖစ္ေနသည္နွင္႔ ၾကံဳေတြ႔ရျမဲျဖစ္၏။ သူတို႔ လင္မယားရန္ျဖစ္တာႏွင့္ သာမေဏကို အိမ္ၾကြဖို႔ ပင့္ျခင္းကလည္း နည္းနည္းေလးမွ ဆက္စပ္၍မရ။

          ေမးလြန္းမက ေမးေတာ့မွ အေမကေျဖသည္။
          “ကိုရင္၊ နားေထာင္။ ဟိုလင္မယား ရန္ျဖစ္ျပန္ၿပီ။ လူ႔ဘဝဆိုတာ အဲဒါပဲ”
          ဒါသည္ ပညာမတတ္ေသာအေမ မသိမသာေခၚေခၚျပသည့္ မက္ေဆ့တစ္ခုျဖစ္သည္။ သူမသိ၏။ သူမသားကို သူမတစ္သက္လံုး ေထြးပိုုက္ထား၍မရ။ သူမ သိ၏။ သူမ၏သား ကို ထိမွန္ေစခ်င္ေသာ ပစ္မွတ္။

          ထို႔ေနာက္ ကိုရင္ သေဘာေပါက္သြားသည္။ ကိုရင္ အိမ္္ၾကြခဲ့ဦးဆိုလွ်င္ လင္မယားတစ္တြဲတြဲ ရန္ျဖစ္ေနၿပီဟု။ ထို႔အတူ ကိုရင္သိလိုက္၏။ အေမဟူေသာ ေလးညိွဳ႕သည္ သားဟူေသာ ျမားတံကို အဘယ္ရပ္ဝန္းကို ဦးတည္ထားသည္ဆိုသည္ကို။
         
(၂)
 ျဖစ္ႏိုင္ေျခတို႔ကို ပ်က္ရယ္ျပဳတတ္ေသာအရာသည္ ဘဝျဖစ္သည္။ ထို “ဘဝ” ကို ဘာဘာ ညာညာစသည္ျဖင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုလွ်င္ ထုိဘဝ၏ ပ်က္ရယ္ျပဳျခင္းကို ခံရမည္။
          ထိုကိုရင္သည္ ဝါဆိုလျပည့္ေန႔၌ ရဟန္းျဖစ္၏။

          က်န္းမာေရး မေကာင္းသျဖင္႔၊ ဘဝ၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ကို ေရာက္ေနသည္ဟုထင္ရေသာမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ရဟန္းသစ္ကို ဖူးေတြ႔လို၍ ၾကြခဲ့ပါဟုဆို၏။ သို႔ေသာ္ ဝါဆိုရေတာ့မည္ျဖစ္သျဖင့္ ဆရာေတာ္က မလႊတ္။ ရဟန္း၏ ခမည္းေတာ္တစ္ေယာက္တည္းသြားရန္သာ ဆရာေတာ္က မိန္႔သည္။

          ထို႔ေၾကာင့္ အေဖတစ္ေယာက္တည္း မတၱရာသို႔ ခရီးသြား၏။

          ထိုလူနာက ျပန္လည္က်န္းမာသြားၿပီး ငွက္ဖ်ားေရာဂါ အျပင္းအထန္ျဖင့္ အေဖျပန္ ေရာက္လာ၏။ အေကာင္းဆံုးဟုဆိုေသာ အျပင္ေဆးခန္း၌ ေဆးကု၏။ အေဖ့ အသက္ကို ကယ္ႏိုင္ေတာ့ မလို၊ မကယ္ႏိုင္ေတာ့သလို ျဖစ္ေန၏။ ေနာက္ဆံုး ဆရာဝန္ႀကီးက လက္ေလွ်ာ့သည္ဟု မေျပာ၊ ရြာျပန္ေခၚသြားရန္သာ ေျပာ၏။

          အေဖ ရြာေရာက္၍ (၃) ရက္ခန္႔ၾကာေသာအခါ ေယာက္ဖတစ္ေယာက္ ေရာက္လာၿပီး အေၾကာက္လန္႔ဆံုး သတင္းကိုေပး၏။

          “ကိုရင့္ ဒကာႀကီး ဆံုးၿပီ”
          ရဟန္းငို၏။ ေယာက္ဖကို ျပန္ႏွင့္၊ မနက္ျဖန္မွ လိုက္ခဲ့မည္ဟု ဆိုလိုက္၏။ ရဟန္းျဖစ္၍ (၂၇) ရက္ေျမာက္ေန႔တြင္ ရဟန္းခမည္းေတာ္(အေဖ) ဆံုးပါးရွာ၏။

          အေဖ ဆံုးၿပီ။ သူဘာလုပ္ရမည္ဆိုတာကို ရဟန္းငယ္သိ၏။ သူ႔မိသားစုသည္ မိဘႏွစ္ပါး၊အစ္မေျခာက္ေယာက္ ရဟန္းဟူေသာ သားတစ္ေယာက္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ မိသားစု ျဖစ္သည္။ ယခု အေဖမရွိေတာ့။ ရဟန္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်၏။ အက်ႌႏွစ္ထည္ဝယ္ၿပီး ရြာျပန္ခဲ့၏။

          ထိုရဟန္း အိမ္ေရာက္ေသာအခါ ထိုအိမ္သည္ ဘာမွမျဖစ္ေသာအိမ္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေန၏။ ငိုေၾကြးေနသူမရွိ၊ ေအာ္ႀကီးဟစ္က်ယ္ ဝမ္းနည္းေနသူမရွိ။ ပကတိမွ တကယ့္ ပကတိ အိမ္ျဖစ္၏။ တစ္ခုခုမ်ား မွားယြင္းေလသလား။ အေမက ခရီးဦးႀကိဳ၏။ အေမ့မ်က္ႏွာ၌ အပူရုပ္မရွိ၊ မ်က္ရည္မရွိ။ အစ္မေတြက ခရီးဦးႀကိဳ၏။ သူတို႔မ်က္ႏွာ၌လည္း မ်က္ရည္မရွိ၊ အပူရုပ္မရွိ။

          မွားေတာ့ မမွားယြင္း။ အသက္မဲ့ေနေသာ အေဖ့ခႏၶာကိုယ္သည္ မလႈပ္ယွက္ေတာ့။ ဒါဆို အေမႏွင့္အစ္မတို႔က အေဖ့ကိုတကယ္မခ်စ္တာလား။ မျဖစ္ႏိုင္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ငိုမေနသျဖင့္ ရဟန္းလည္းငို၍ မရေတာ့။ ေအးေအးေဆးေဆးျဖင့္ပင္ အေဖ့စ်ာပန ၿပီးသြားသည္။

          သူ႔ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေျပာေသာအခါ အေမကခါးခါးတူးတူး ျငင္း၏။ ဦးဇင္းဒကာႀကီး ရွိတုန္း ကလည္း သူ႔အသက္ သူ႔အရြယ္ႏွင့္ အိမ္အတြက္ဘာမွ မယ္မယ္ရရ မလုပ္ေပးနိုုင္ ေတာ့။ အေဖမရွိ ေတာ့ျခင္းသည္ဘာမွအေရးႀကီးေသာကိစၥမဟုတ္။ အစ္မမ်ားကလည္း အေမႏွင့္တသံတည္းထြက္ ေန၏။ ဦးဇင္းဘာမွ ပူေနစရာမလို။ တပည့္ေတာ္တို႔ဝမ္း တပည့္ေတာ္တို႔ေက်ာင္းႏိုင္သည္ဟု ဆိုၾက၏။

          မည္သို႔ဆိုေစ ရဟန္းငယ္ရင္၌ တာဝန္ေပါ႔သြားသည္။

          ထို႔ေၾကာင့္ ရဟန္းငယ္သည္ အက်ႌၤီႏွစ္ထည္ကိုေပးကာ မႏၱေလးသို႔ ျပန္သြားေတာ့သည္။ အေဖဆံုးပါးၿပီး ကာလအတန္ၾကာသည့္အခါ ရြာမွဆရာ ရဟန္းမႏၱေလးသို႔ၾကြလာ၏။

          “ မင္းအေမက ခႏၶာကိုယ္ကသာေသးေသး၊ စိတ္ဓာတ္ေတာ္ေတာ္မာတာကြဲ႔”
          “ ဘာျဖစ္လို႔လဲဘုရား”
          “ မင္းဒကာႀကီးဆံုးလို႔ မင္းျပန္လာေတာ့ သူကအိိမ္သားေတြကို တစ္ခ်က္လႊတ္အမိန္႔ထုတ္ထားတာ။ မင္းေရွ႔မွာ ဘယ္သူမွမငိုရဘူးတဲ့။ သူတို႔ငိုေနရင္သူ႔ူသားရဲ့ဘဝ ေသခ်ာေပါက္ယိမ္းယိုင္လိမ့္မယ္တဲ့။ ငိုတဲ့သူ သူ႔သမီးမဟုတ္။ ဒီေမာင္ရဟန္းရဲ႕အစ္မလည္းမဟုတ္တဲ့။ သူကိုယ္တိုင္လည္း တစ္ခ်က္မွ ငိုမသြားဘူး။ မင္းျပန္မွ ငိုၾကတာကြဲ႔။ မိဘေက်းဇူးဆပ္ေပါ့ကြယ္။

          ဤသည္မွာ စာမဖတ္ေသာအေမ၊ ပိန္ေသးေသးအေမ၏ ႏွလံုးသားစြမ္းအင္မ်ား ျဖစ္သည္။ ညိဳေသာအေမ့အသားအေရသည္ ျဖဴစင္ေသာေမတၱာရုပ္ၾကြင္းတည္း။


          အေမသည္ စကားမ်ားမ်ားမေျပာတတ္။ သို႔ေသာ္ ထိုအေမေပးလိုက္ေသာ မက္ေဆ့ကား ရဟန္းငယ္၏ရင္၌ သံမႈိုျဖင့္ရိုက္ထားသလို ၿမဲလွ်က္ရွိေနေလ၏။
(၃)
          အားလံုးၾကည္ၾကည္လင္လင္ျဖစ္၍ ရဟန္းအိမ္ျပန္ေသာအခါ ရဟန္းက သူ႔အေမကိုစ၏။
          “ စိတ္မေကာင္းဘူးအေမရာ၊ အေမ့ဘဝရဲ့တစ္ခုတည္းေသာ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္မေပးႏိုင္ဘူး”
          “ ဘာကို ေျပာတာလဲ ဦးဇင္း”

          “ ေခြ်းမေလ။ သားတစ္ေယာက္ရွိ၊ ရွိတဲ့သားက ရဟန္းဝတ္။ ဒီေတာ့ အေမ့ဘဝမွာ ေခြ်းမဆိုတာ ရွိလာေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး”

          “ မလိုခ်င္ပါဘူး ဦးဇင္း၊ ဦးဇင္းက ေခြ်းမရွာလာမလို႔လား။ ႏွစ္ေယာက္စလံုးကို အိမ္ထဲကို အဝင္မခံဘူး” ဟု ဆို၏။

          သို႔ေသာ္-
          “ ငါ့သားမ်ား မေပ်ာ္လို႔လူထြက္ရင္ အေဖ့ဆီကအေမြရတဲ့ ဘုရားယာက ငါ့သားကို လက္ဖြဲ႔ဖို႔။ နင္တို႔ သမီးေတြနဲ႔ မဆိုင္” ဟု အစ္မတို႔ကို ေျပာခဲ့သည္ဟူသတတ္။

          သို႕ေသာ္ထိုစကား ထိုရဟန္းငယ္ကို မေျပာ၊ အစ္မတို႔ကိုသာ ေျပာခဲ့သျဖင့္ ထိုရဟန္းငယ္သည္ ယေန႔အထိ ရဟန္းဝတ္ျဖင့္ ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္၏။

          အေမကား မရွိေတာ့။

  အေမ ေဒၚသိန္းညႊန္႔သို႔ အမွတ္တရ







 သားရဟန္း

သီဟနာဒ
 




01/02/2012










Copyright © 2011 ကမ္းလက္. All rights reserved.

တစ္ေက်ာ့ျပန္ ၀ီထိလက္ခ်ာ


ဒီေန႔ တစ္ေက်ာ့ျပန္ ဝီထိလက္ခ်ာ။ သိပၸံပညာက အဘိဓမၼာကို ေထာက္ခံ လိုက္ရၿပီ။
အခု ျမင္ေနရတာက လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၁၅ စကၠန္႔က ျမင္ခဲ႔တဲ႔ဟာ တဲ႔။ အဘိဓမၼာက စကၡဳဝိဉာင္စိတ္ျဖစ္ၿပီး ခဏႀကီး ၅ ခ်က္ၾကာမွ ေဇာက်တယ္တဲ႔။ ခဏႀကီး ၅ ခ်က္ကို ခဏငယ္နဲ႔ တြက္ေတာ႔ ၁၅ ခ်က္။ ခဏငယ္နဲ႔စကၠန္႔က အခ်ိန္ညီေနဟန္ပဲ။ လက္ဖ်စ္ တစ္တြက္ထက္ တစ္စကၠန္႔လို႔ဆိုရင္ အဂၤလိပ္စကားေျပာသူေတြအတြက္ ပိုထိေရာက္တယ္။