တကယ္ေတာ့ မတူတာကို အတင္းဆြဲညွိေနျခင္း အားျဖင့္ တန္ဖိုးမတက္ လာတဲ့ အျပင္ တန္ဖိုးေတာင္ က်ႏိုင္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုေျပာရသလဲ?
သိပၸံဟာ ဘာသာေရးဆန္ဖို႔ ဘယ္တုန္းကမွ မႀကိဳးစားခဲ့လုိ႔ပါ။ ဒါဆိုရင္ ဘာသာေရးကလည္း သိပၸံဆန္ဖို႔ ႀကိဳးစားမေနသင့္ေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔အတိုင္း၊ သူတို႔ တန္ဖိုးနဲ႔ သူတို႔ရွိေနၾကရင္ တစ္ခါတစ္ခါ သမၸယုတၱပစၥည္း၊ တစ္ခါတစ္ခါ ၀ိပၸယုတၱပစၥည္းမို႔ အဓိပၸါယ္ပိုရွိပါတယ္။
ဘယ္ဟာက တန္ဖိုးပိုရွိသလဲ?
တူညီတဲ့ အေျဖဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မရႏိုင္ပါ။ သိပၸံက ထမင္းနဲ႔လူေနမႈ အဆင့္ အတန္းကိုေပးၿပီး ဘာသာေရးက စိတ္ေက်နပ္ၾကည္ႏူးမႈကို ေပးပါတယ္။ (နိဗၺာန္နဲ႔ ထာ၀ရေကာင္းကင္ဘံု ဆုိတာေတြက အဆံုးသတ္ေအာင္ျမင္ မႈေတြေပါ့။)
ဘာသာေရး အားသန္သူ (ဘာသာေရးစည္း႐ံုးသူ) က သိပၸံမဆန္လို႔ ဒီ တစ္ ဘ၀ပဲ ဆင္းရဲမယ္၊ ဘာသာေရး မဆန္ရင္ တစ္သံသရာလံုး ဆင္းရဲမယ္ လို႔ ေျဖပါလိမ့္မယ္။ သိပၸံဆန္သြားသူကလည္း ဒီဘ၀မွ လူေမႊးလူေတာင္ မေျပာင္တဲ့လူက အခုေျပာတဲ့ သံသရာမွာ (ရွိခဲ့တယ္ဆိုရင္ေတာင္) ဘယ္လိုလုပ္ ခ်မ္းသာ ဦးမွာလဲလို႔ (ေမးခြန္းျပန္မထုတ္ရင္ေတာင္) ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
ဒီေတာ့ "သိပၸံနဲ႔ ကိုးကြယ္မႈ" "Fact နဲ႔ Belief" ကို တစ္ျခားစီထာ၊ သူတို႔ျခင္း တိုက္ဆိုင္မႈေတြကို တိုက္ဆိုင္မႈအေနနဲ႔ ထား၊ မတိုက္ဆိုင္မႈေတြကို ကြဲလြဲမႈ အေနနဲ႔ထားရင္ လက္ေတြ႕ ပိုက်ႏိုင္ပါတယ္။
သိပၸံကလည္း ဘာသာေရးဆန္ဖို႔ မႀကိဳးစားပါနဲ႔ ။ ဒါေတြဟာေတြ႔ရွိမႈကို သစၥာေဖာက္ျခင္းပါ။
ဘာသာေရးကလည္း သိပၸံဆန္ဖို႔ (အလြန္အမင္း) မႀကိဳးစားပါနဲ႔ ၊ ဒါဟာ ရယ္စရာေကာင္းပါတယ္။
ေခတ္သစ္ကမာၻမွာ သိပၸံရဲ႕တိုး၀င္လာမႈေၾကာင့္ အရာခပ္သိမ္း ေျပာင္းလဲ လာေနပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ လူထုၾကားက ဆက္ဆံေရး၊ ဘ၀ကို ပံုေဖာ္ဖို႔ တန္ဖိုး သတ္မွတ္ခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကတာကေတာ့ အပိတ္ေဒသနာ တခ်ိဳ႕ကို ယံုၾကည္မႈ (Belief) ထဲမွာထားခဲ့ၿပီး အဖြင့္ေဒသနာေတြကို လက္ရွိဘ၀ထဲ ေပါင္းစပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အဖြင့္ ေဒသနာလို႔ ယံုၾကည္တဲ့ မဂၤလသုတ္ဆီ ဒုတိယမၸိ ေျခဦး လွည့္လိုက္မိပါတယ္။
(ေမာင္ငယ္ရင္ေသြး နာဘိေသးေလာ့ - ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ ၊ ေစာေနလတ္ (မဟာသႏၲိသုခ) ဆိုတဲ့ ကေလာင္နဲ႔ ဘာသာေသြးမဂၢဇင္းမွာ အခန္းဆက္ေရးၿပီး သကၠရာဇ္ (၂၀၀၀) ေက်ာ္စက စာအုပ္ေလးတစ္အုပ္ ထုတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။)
ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္