ဗုဒၶဘာသာ႐ဲ႕ ေရွး အက်ဆံုး သစ္ေခါက္စာ

The British Museum scrolls ဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာ ေရွးေဟာင္းက်မ္းစာေတြကို စုစည္းထားတဲ႔ ဌာန တစ္ခုပါ။ အဲဒီ The British Museum scrolls ၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြက အာဖဂန္ နစ္စတန္မွာ ရွာေဖြေတြ႔႐ိွခဲ႔ပါတယ္။ အခုေတာ႔ လန္ဒန္က British Museum မွာ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ သိမ္းဆည္းခဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီစာေတြဟာ ေခ်ာေမြ႔တဲ႔ သစ္ေခါက္ေပၚ ေရးထိုးထားတာ ျဖစ္ၿပီး ေအဒီ တစ္ ရာစု ကလို႔ ခန္းမွန္းထားၾကပါတယ္။

ရွာေဖြ ေတြ႔ရိွသမွ်ထဲမွာေတာ႔ ေရွး အက်ဆံုးဗုဒၶဘာသာ စာေပ ပါပဲ။ ပူျပင္းတဲ႔ ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင္႔ အိႏၵိယမွာ ရိွတဲ႔ စာေပေတြကေတာ႔ မူရင္း ပိဋကတ္ေတာ္ေတြ တစ္ခ်ဳိ႕ပါ ရာစုႏွစ္ မ်ားစြာကတည္းက ပ်က္စီး ဆုံး႐ွံဳးခဲ႔ရပါတယ္။ အာဖဂန္ နစ္စတန္ ရဲ႕ ေအးၿပီး ေျခာက္ေသြ႔တဲ႔ ရာသီဥတုက ဒီစာေပေတြ မပ်က္စီးေစဖို႔ ေစာင္႔ေရွာက္ေပးထားခဲ႔ပါတယ္။

အခု ပညာ႐ွင္ေတြ တိုက္ဆိုင္ ေလ႔လာၾကည့္ေတာ႔ ဒီေန႔ရိွေနတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာက်မ္းစာေတြနဲ႔ ရာစုေပါင္း မ်ားစြာက ရိွခဲ႔တဲ႔ ဗုဒၶဘာသာက်မ္းစာေတြ တစ္ေထရာတည္း တူေနတာကို ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ အဲဒီ အထဲမွာ ပါဝင္ ေတြ႔ရိွရတဲ႔ က်မ္းစာေတြကေတာ႔ သံယုတၱ နိကာယ္၊ အဂၤုတၱရ နိကာယ္၊ ဓမၼပဒ၊ ဣတိဝုတ္ နဲ႔ သုတၱနိပါတ္ တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ဒါတင္မက အျခား ေဆးပညာရပ္ဆိုင္ရာ က်မ္းစာေတြလည္း ေတြ႔ရိွခဲ႔ရပါတယ္။

Ref: Ancient Buddhist Scrolls from Gandhara,
By Richard Salomon. 1999.

Posted on 11/08/2012

ကမ္းလက္

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.