၁ ။ အိုင္တီ သတင္း
ဝါရွင္တန္ ပို႔စ္က ေနာက္ေတာက္ေတာက္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ပါလာပါတယ္။
ဒိုင္ႏိုေဆာ၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Dinosaur. Extinct
မမ္မို႔သ္၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Mammoth.Extinct
ဒိုဒို ၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Dodo. Extinct
ေမာက္စ္။ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္ရန္ အႀကီး အက်ယ္ အႏၱရာယ္ ႐ိွ။ The mouse. Endangered.
အိုင္ပက္ ယဥ္ေက်းမႈ ပညာေရးေလာကမွာ ထြန္းကားလာတဲ႔ေနာက္ ၁၂ ေအာက္ အေမရိက ကေလးေတြဟာ ေမာက္စ္ကို မသုံးၾက႐ုံသာမက ဒါက ဘာလဲ လို႔ေတာင္ ေမးၾကပါသတဲ႔။
၂ ။ အခြန္ေရွာင္တဲ႔ သူေဌးေပါက္စ
အေမရိကမွာ ဒီအပတ္ ေျပာစမွတ္ျဖစ္ေနတာက ဘီလ်ံနာ သူေဌးေလး Eduardo Saverin က အခြန္ မေပးခ်င္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္ၿပီး စကၤာပူ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူလိုက္ျခင္းပါ။ သူဟာ ႏွယ္ႏွယ္ ရရ သူေဌး မဟုတ္ပါဘူး၊ Facebook စီအီးအို Mark Zuckerberg အလုပ္ စတင္ႏိုင္ေအာင္ ေငြ အရင္းအႏွီး ထုတ္ေပးခဲ႔သူေလးပါ။ သူ စကၤာပူ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူလိုက္ျခင္းက အခြန္နဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး လို႔ သူက ဆိုေပမယ္႔ ဘယ္သူကမွေတာ႔ မယုံၾကည္ ၾကပါဘူး တဲ႔။
၃ ။ သမၼတႀကီး ေပးလိုက္ရင္ ၿပီးေရာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ေျပာပါတယ္။ အီးယူကို ေပးလိုက္ေတာ႔ အျငင္းပြားစရာေတြ ျဖစ္ကုန္ေရာ။
ဆုယူေတာ႔ေရာ ဘယ္သူတက္ယူမွာတုန္း။အီးယူ ဥကၠ႒ Herman Van Rompuy လား ယူရိုပီယံ ေကာ္မ႐ွင္ ဥကၠ႒ Jose Manuel Barroso လား။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု တက္ယူဖို႔ ( ျမန္မာ တခ်ိဳ႕လို ) ရန္ျဖစ္ေနၾကမွ ဒုကၡ။
ဘာေၾကာင္႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ေပးရတာလည္းဆိုေတာ႔ ၁၉၅၀ ခု ေတြကစလို႔ ျပင္သစ္ နဲ႔ ဂ်ာမနီ၊ ၿပီးေတာ႔ ဥေရာပ သမဂၢကို ညီၫြတ္ေအာင္ ေပါင္းစည္းေပးႏိုင္ခဲ႔ လိ႔ု တဲ႔။
လွတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားသာ ႏိုဘယ္ဆု ရစဥ္က ဘာမွ မေျပာခဲ႔ဘူးဆိုရင္။
လြန္ခဲ႔တဲ႔ သုံးႏွစ္ သူ ႏိုဘယ္ဆု ရစဥ္ သူေျပာခဲ႔တာက သူ တကယ္ မလုပ္ရေသးတာေတြ အတြက္ ရတဲ႔ ဆု တဲ႔။
ဒီတစ္ခါ ေျပာင္းသြားၿပီ။ လုပ္ခဲ႔ဖူးတာေတြ အတြက္ ေပးတဲ႔ ႏိုဘယ္ဆု ျဖစ္သြားၿပီ။ အနာဂတ္၊ အတိတ္ အတြက္ ေပးတဲ႔ ႏိုဘယ္ဆုေတြ။ ပစၥဳပၸန္မပါဘူးလို႔ ေျပာစရာ ျဖစ္ေနတာပါ။
ဒါေၾကာင္႔ က်ေနာ္တို႔ သမၼတႀကီးကို ေပးလိုက္ရင္ ဘာမွ ေဝဖန္စရာ မရွိေတာ႔ဘူး။ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေရာက္ရင္လည္း " ဝိတ္ " ညီသြားမယ္။ ဟိုဖက္ကလည္း ႏိုဘယ္ ဆုႀကီးနဲ႔ ဒီဖက္ကလည္း ႏိုဘယ္ ဆုႀကီးနဲ႔။
အဲသလို ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ိဳး ဘယ္ႏိုင္ငံမွ မရွိေလာက္ေသးဘူး။ နာတာမွ တကယ္ နာ။
ဝါရွင္တန္ ပို႔စ္က ေနာက္ေတာက္ေတာက္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ပါလာပါတယ္။
ဒိုင္ႏိုေဆာ၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Dinosaur. Extinct
မမ္မို႔သ္၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Mammoth.Extinct
ဒိုဒို ၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Dodo. Extinct
ေမာက္စ္။ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္ရန္ အႀကီး အက်ယ္ အႏၱရာယ္ ႐ိွ။ The mouse. Endangered.
အိုင္ပက္ ယဥ္ေက်းမႈ ပညာေရးေလာကမွာ ထြန္းကားလာတဲ႔ေနာက္ ၁၂ ေအာက္ အေမရိက ကေလးေတြဟာ ေမာက္စ္ကို မသုံးၾက႐ုံသာမက ဒါက ဘာလဲ လို႔ေတာင္ ေမးၾကပါသတဲ႔။
၂ ။ အခြန္ေရွာင္တဲ႔ သူေဌးေပါက္စ
အေမရိကမွာ ဒီအပတ္ ေျပာစမွတ္ျဖစ္ေနတာက ဘီလ်ံနာ သူေဌးေလး Eduardo Saverin က အခြန္ မေပးခ်င္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္ၿပီး စကၤာပူ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူလိုက္ျခင္းပါ။ သူဟာ ႏွယ္ႏွယ္ ရရ သူေဌး မဟုတ္ပါဘူး၊ Facebook စီအီးအို Mark Zuckerberg အလုပ္ စတင္ႏိုင္ေအာင္ ေငြ အရင္းအႏွီး ထုတ္ေပးခဲ႔သူေလးပါ။ သူ စကၤာပူ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူလိုက္ျခင္းက အခြန္နဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး လို႔ သူက ဆိုေပမယ္႔ ဘယ္သူကမွေတာ႔ မယုံၾကည္ ၾကပါဘူး တဲ႔။
၃ ။ သမၼတႀကီး ေပးလိုက္ရင္ ၿပီးေရာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ေျပာပါတယ္။ အီးယူကို ေပးလိုက္ေတာ႔ အျငင္းပြားစရာေတြ ျဖစ္ကုန္ေရာ။
ဆုယူေတာ႔ေရာ ဘယ္သူတက္ယူမွာတုန္း။အီးယူ ဥကၠ႒ Herman Van Rompuy လား ယူရိုပီယံ ေကာ္မ႐ွင္ ဥကၠ႒ Jose Manuel Barroso လား။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု တက္ယူဖို႔ ( ျမန္မာ တခ်ိဳ႕လို ) ရန္ျဖစ္ေနၾကမွ ဒုကၡ။
ဘာေၾကာင္႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ေပးရတာလည္းဆိုေတာ႔ ၁၉၅၀ ခု ေတြကစလို႔ ျပင္သစ္ နဲ႔ ဂ်ာမနီ၊ ၿပီးေတာ႔ ဥေရာပ သမဂၢကို ညီၫြတ္ေအာင္ ေပါင္းစည္းေပးႏိုင္ခဲ႔ လိ႔ု တဲ႔။
လွတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားသာ ႏိုဘယ္ဆု ရစဥ္က ဘာမွ မေျပာခဲ႔ဘူးဆိုရင္။
လြန္ခဲ႔တဲ႔ သုံးႏွစ္ သူ ႏိုဘယ္ဆု ရစဥ္ သူေျပာခဲ႔တာက သူ တကယ္ မလုပ္ရေသးတာေတြ အတြက္ ရတဲ႔ ဆု တဲ႔။
ဒီတစ္ခါ ေျပာင္းသြားၿပီ။ လုပ္ခဲ႔ဖူးတာေတြ အတြက္ ေပးတဲ႔ ႏိုဘယ္ဆု ျဖစ္သြားၿပီ။ အနာဂတ္၊ အတိတ္ အတြက္ ေပးတဲ႔ ႏိုဘယ္ဆုေတြ။ ပစၥဳပၸန္မပါဘူးလို႔ ေျပာစရာ ျဖစ္ေနတာပါ။
ဒါေၾကာင္႔ က်ေနာ္တို႔ သမၼတႀကီးကို ေပးလိုက္ရင္ ဘာမွ ေဝဖန္စရာ မရွိေတာ႔ဘူး။ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေရာက္ရင္လည္း " ဝိတ္ " ညီသြားမယ္။ ဟိုဖက္ကလည္း ႏိုဘယ္ ဆုႀကီးနဲ႔ ဒီဖက္ကလည္း ႏိုဘယ္ ဆုႀကီးနဲ႔။
အဲသလို ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ိဳး ဘယ္ႏိုင္ငံမွ မရွိေလာက္ေသးဘူး။ နာတာမွ တကယ္ နာ။
ဇင္ေ၀ေသာ္