စီးပြားေရး ပဥၥလက္ ( ၄ )

စီးပြားေရးကုိ ျမန္ႏုိင္သမွ် ျမန္ေအာင္လုပ္၊ ၿပီးေတာ့ ရေအာင္ထိန္းေပါ့။ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္လုိ႔ ရပါလ်က္နဲ႔ မလုပ္ခဲ့ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ငါတုိ႔က အ႐ူးေတြေပါ့။ စကၤာပူလူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕က စီးပြားေရး ေႏွးေကြးတာရဲ႕ အျပစ္ကုိ မသိၾကဘူး။ စီးပြားေရးေႏွးေကြးေနရင္ အလုပ္ေတြေလ်ာ့၊ လစာေတြလည္း ေလ်ာ့သြားတယ္။ အကုန္ေလ်ာ့သြားတာ။

ေမး ။     ။ လူေတြ ေျပာေနၾကတာက စီးပြားေရး အတက္အက် ဟန္ခ်က္ပ်က္ေနတဲ့ အေၾကာင္းပါ။ အေနာက္က သုညအဆင့္ေလာက္အထိ က်ဆင္းသြားၿပီး အေရွ႕က ႏုိင္ငံတခ်ိဳ႕က မွတ္တမ္းတင္ရေလာက္ေအာင္ ထုိးၿပီးတက္ေနတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မစၥတာလီရဲ႕အျမင္က ဘယ္လုိပါလဲ။ စီးပြားေရးက႑ႀကီး ဖ႐ုိဖရဲ ျဖစ္သြားႏုိင္မလား။ ကမၻာတစ္ဝွမ္းလုံး ေဒသဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေရးပါဝါေတြ အႀကီးအက်ယ္ ျပႆနာတက္သြားေလာက္သလား။

ေျဖ ။    ။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕စီးပြားေရး သုညေလာက္အထိ ထုိးက်သြားတယ္လုိ႔ေတာ့ ငါ မထင္ဘူး။ ဂ်ာမဏီဆုိရင္ ၃/၄ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္အထိ ပုံမွန္ပဲ တက္ေနတာပဲ။ ၂၀၁၀ - ခု၊ စက္တင္ဘာလတုန္းက အမ်ိဳးသားနည္းစနစ္နဲ႔ စီးပြားေရးေလ့လာမႈအဖြဲ႔ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၂၀၁၀ - မွာ ျပင္သစ္ရဲ႕ စီးပြားေရး ၁.၆ ရာခုိင္ႏႈန္း တက္လာမယ္လုိ႔ ဆုိၾကတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးစ စီးပြားေရးေတြ ခ်က္ခ်င္းႀကီး တုိးတက္လာတယ္ဆုိတာက သူတုိ႔က ကုန္ထုတ္မႈ ကုန္က်စရိတ္နည္းတာ၊ လူဦးေရမ်ားတာ၊ ငတ္မြတ္ေနတဲ့ ေဒသတြင္း ေစ်းကြက္ထဲကုိ ႐ုတ္တရက္ ဝင္လုိက္တာမုိ႔ပါ။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရး အတက္အက် ဟန္ခ်က္ပ်က္ေနတာက ရာစုအထိ မၾကာဘူးဆုိရင္ေတာင္မွ ဆယ္စုႏွစ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတာ့ ၾကာမယ့္ သေဘာပါပဲ။
ဒါေတြေၾကာင့္ ဘာျဖစ္လုိ႔ ကမၻာ့ဂ်ီအုိေပၚလစ္တစ္က အခက္ေတြ႔ေနရမွာတုန္း။

ေမး ။     ။ ေငြေၾကးစစ္ပြဲ (Currency War) နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မစၥတာလီရဲ႕ မွတ္ခ်က္ကုိ သိပါရေစ။

ေျဖ ။    ။ ေငြေၾကးစစ္ပြဲအေၾကာင္းက အေနာက္တုိင္း မီဒီယာေတြ ဖြထားတာပါ။ အဓိကျပႆနာက တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းက အရင္အတုိင္းပဲ ရွိေနေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာေစ်း က်သြားတယ္။ တ႐ုတ္ေငြက ဒီ့ထက္နည္းနည္းမွ ႏႈန္းထားမတုိးလာဘူးဆုိရင္ တ႐ုတ္အစုိးရနဲ႔ အေမရိကန္အစုိးရၾကားမွာ ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ တက္လိမ့္မယ္။

ေမး ။     ။ ဒီ ေစ်းကြက္ဟန္ခ်က္ပ်က္ေနမႈကုိ အေျခခံၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရး ဘယ္လုိ ရွိလာႏုိင္မလဲ။

ေျဖ ။    ။ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တ႐ုတ္မွာ အၿမဲတမ္း ျပႆနာ ရွိေနလိမ့္မယ္။ အေမရိကန္ေတြက တ႐ုတ္ဟာ လာမယ့္ ႏွစ္ (၂၀) အတြင္း ျပည္တြင္းထုတ္လုပ္မႈက႑မွာ သူတုိ႔ကုိ ေက်ာ္တက္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ျမင္ထားၾကတယ္။ အင္တာေနရွင္နယ္အေရးမွာ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ၾကားမွာ အေမရိကန္တုိ႔အသံေတြ ပုိက်ယ္လာလိမ့္မယ္။

ေမး ။     ။ စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းက ထြက္လာႏုိင္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အံ့ဩတႀကီး ျဖစ္မိပါသလား။ ဒီအတြက္ စီးပြားေရးေပၚလစီ ခ်မွတ္သူေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ ဂုဏ္ျပဳသင့္ပါသလဲ။ ၿပီးေတာ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးကပ္ကေန ထြက္လာႏုိင္တဲ့ တက္သစ္စ စီးပြားေရးေတြကုိ ဘယ္လုိ ခ်ီးက်ဴးသင့္ပါသလဲ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အာရွႏုိင္ငံံေတြေပါ့။

ေျဖ ။    ။ စကၤာပူ စီးပြားေရးကပ္က ထြက္လာႏုိင္ခဲ့တဲ့ အျမန္ႏႈန္းက ငါ ခန္႔မွန္းထားတာထက္ နည္းနည္းပဲ ပုိသာတယ္။ စကၤာပူရဲ႕ဘဏ္ေတြ၊ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြက ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။ အာရွရဲ႕စီးပြားေရးေလွေတြကုိ ဆယ္ယူႏုိင္တဲ့ တက္သစ္စဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ငါမသိဘူး။ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယက သူတုိ႔အိမ္နီးခ်င္းတခ်ိဳ႕ကုိေတာ့ ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အားလုံးကုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။

ေမး ။     ။ စီးပြားေရးခန္႔မွန္းမႈေကာ္မတီေတြက ရဲရဲတင္းတင္း ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ခန္႔မွန္းေျခေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီအထဲမွာ တစ္ခုကေတာ့ လာမယ့္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းမွာ ေဒၚလာသန္းတစ္ရာအထက္ ပုိၿပီး လည္ပတ္လာမယ့္ SME ေတြ တစ္ေထာင္ေက်ာ္အထိ တုိးပြားလာႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကုိ အေျခခံၿပီး စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးေမာင္းႏွင္အားေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ MNC ေတြကုိ မစၥတာလီရဲ႕ အျမင္ေတြ ေျပာျပလုိက္ရင္ မေကာင္းဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ ငါတုိ႔ SME ေတြ တုိးတက္လာဖုိ႔ တုိ႔ ႀကိဳးစားသင့္တာေပါ့။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သူတုိ႔ထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ထဲကုိ ဝင္ၿပိဳင္ႏုိင္ၿပီး စကၤာပူပုိင္ MNC ေတြ ရလာႏုိင္တာေပါ့။

ေမး ။     ။ စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္၊ ၿပီးေတာ့ ျပန္ေကာင္းလာ။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက ဒီသခၤန္းစာကုိ အလြယ္တကူပဲ ေမ့ပစ္လုိက္ၾကတယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒီစီးပြားေရးကပ္ကေန စကၤာပူေလ့လာသင့္တဲ့ သခၤန္းစာေတြက ဘာေတြပါလဲ။ ၿပီးေတာ့ ဘယ္ဟာကျဖင့္ မျဖစ္မေန ေျပာင္းလဲရမယ့္ အခ်က္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ ။    ။ ဒီစီးပြားေရးကပ္ဆုိက္မႈကေနၿပီး စကၤာပူ ယူႏုိင္တဲ့သခၤန္းစာ တစ္ခုမွ မရွိဘူး။ စီးပြားေရးကပ္တုိင္းမွာ မတူညီတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြကုိ အေျခခံေနတာခ်ည္းပဲ။ ပုံေသကားခ် တြက္ဖို႕ လုံးဝ မလြယ္ဘူး။

ေမး ။     ။ Integrated resorts က မစၥတာလီ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ ပုိၿပီးမ်ား အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိပါသလား။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ အျပစ္ေတြအတြက္ေရာ မစုိးရိမ္မိဘူးလား။ ၿပီးေတာ့ စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးအတြက္ ဒီလုိ စီမံကိန္းႀကီးမ်ိဳး ရွိပါေသးသလား။ ရွိရင္ ဘယ္လုိ စီမံကိန္းမ်ိဳးပါလဲ။

ေျဖ ။    ။ Integrated resorts ဆီက ေမွ်ာ္လင့္တာက ႏုိင္ငံျခားသား မ်ားမ်ားလာဖုိ႔နဲ႔ ကာစီႏိုနဲ႔ ႏွစ္ခုကေန ဝင္ေငြ တုိးလာဖုိ႔ပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ အက်ိဳးအျပစ္ေတြအတြက္ေတာ့ အတက္ႏုိင္ဆုံး ကာကြယ္ေပးထားတာပဲ။ စကၤာပူလူမ်ိဳးနဲ႔ စကၤာပူ အၿမဲေနထုိင္ခြင့္ရသူတုိင္းအတြက္ ဝင္ေၾကး ေဒၚလာတစ္ရာ ေတာင္းထားတယ္။ ေလာင္းကစားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အက်င့္ပ်က္ရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကုိ ဘယ္သူ႔မိသားစုဝင္ တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႔မွ အတူမလာဖုိ႔ တားျမစ္ထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ကြာ ခန္႔မွန္းမထားတာေလးေတြလည္း ျဖစ္လာႏိုင္တာေပါ့။

စကၤာပူစီးပြားေရးအတြက္ စီမံခ်က္ႀကီးေတြကေတာ့ ရွိေနမွာေပါ့။ အခ်ိန္သာ အတိအက် ေျပာလုိ႔မရတာ။

ေမး ။     ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္က ဒီအသံေတြ မၾကားခဲ့ရဘူး။ အခုေျပာေနၾက၊ ေဝဖန္ေနၾကတာက စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးတက္ႏႈန္းက သိပ္ျမန္လြန္းေနတယ္။ ဒီအတြက္ ျပန္ေပးရတဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးက ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားသားပညာရွင္ေတြ အမ်ားႀကီး ေခၚယူထားရတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈေရးျပႆနာတခ်ိဳ႕ ရွိလာတယ္။

အစုိးရရဲ႕ ခ်မွတ္တဲ့မူလုိ႔ ထင္ရတဲ့ ဒီ "စီးပြားေရးတုိးတက္မႈ ျမန္ႏုိင္သမွ်ျမန္" ဝါဒဟာ ေရရွည္မွာေရာ ထိန္းထားႏုိင္ပါ့မလား။

ေျဖ ။    ။ စီးပြားေရးကုိ ျမန္ႏုိင္သမွ် ျမန္ေအာင္လုပ္၊ ၿပီးေတာ့ ရေအာင္ထိန္းေပါ့။ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္လုိ႔ ရပါလ်က္နဲ႔ မလုပ္ခဲ့ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ငါတုိ႔က အ႐ူးေတြေပါ့။ စကၤာပူလူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕က စီးပြားေရး ေႏွးေကြးတာရဲ႕ အျပစ္ကုိ မသိၾကဘူး။ စီးပြားေရးေႏွးေကြးေနရင္ အလုပ္ေတြေလ်ာ့၊ လစာေတြလည္း ေလ်ာ့သြားတယ္။ အကုန္ေလ်ာ့သြားတာ။

စီးပြားေရး သက္သက္ေႏွးေအာင္လုပ္ၿပီး မင္းလစာ အျဖတ္ခံမလား။ ဒါဆုိ မင္းအ႐ူးေပါ့။ မဟုတ္ဘူးလား။ တုိးတက္ေအာင္လုပ္လုိ႔ ရတယ္။ မင္းက မလုပ္ဘူး။ ဒါဆုိ တစ္ခုခု မွားေနၿပီေပါ့။

ေမး ။     ။ တခ်ိဳ႕ စကၤာပူးရီးယန္းေတြက ႏုိင္ငံျခားသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးေတြ တက္ရတာေတြကုိ သိပ္ သေဘာမက်ၾကဘူး။ ဒီလုိဆုိရင္ေတာ့ စီးပြားေရးေႏွးေကြးေနတာကမွ ေတာ္ေသးတယ္လုိ႔ေတာင္ ေျပာေနၾကတယ္။

ေျဖ ။    ။ ေကာင္းၿပီ။ ဒါဆုိ တုိ႔လူမ်ိဳးေတြက ဘာ့ေၾကာင့္ မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနရတာလဲ။ MRT ေတြ၊ ဘက္(စ္)ကားေတြေပၚမွာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြနဲ႔ ျပည့္ေနလုိ႔။ ဒီလုိနဲ႔ တုိ႔လူမ်ိဳးေတြက ႏုိင္ငံျခားသားေတြဟာ သူတုိ႔ေနရာကုိ ဝင္လုေနၾကတယ္လုိ႔ထင္ၿပီး မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကတာ။ စကၤာပူလူမ်ိဳးေတြ ေဆးဆုိင္သြားမယ္၊ ေကာ္ဖီဆုိင္ သြားမယ္။ အဲ့ဒီမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားက အဂၤလိပ္စကား မေျပာတတ္ရင္ မႀကိဳက္ၾကဘူး။ ဆုိပါေတာ့ အဲ့ဒီဆုိင္ေတြမွာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ မရွိဘူး။ ဒါဆုိ သူတုိ႔စားစရာေတြ ဘယ္သူ လာခ်ေပးမွာလဲ။ သူတုိ႔စားထားတဲ့စားပြဲကုိ ဘယ္သူ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္မွာလဲ။ ေကာ္ဖီဆုိင္ေတြေကာ ဆက္ဖြင့္ႏုိင္ဦးမလား။

အမွန္ေတာ့ ငါတုိ႔လူမ်ိဳးေတြက စီတီဇင္အသစ္ေတြကုိ ၾကည့္ၿပီး "သူတုိ႔ကေလးေတြက ငါတုိ႔ကေလးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းေတြ၊ စေကာလားရွစ္ေတြ၊ အလုပ္ေတြကုိ လုယူၾကေတာ့မွာ" လုိ႔ ေျပာေနၾကတာ။ စီတီဇင္အသစ္ေတြရဲ႕ ကေလးေတြက တအားႀကိဳးစားၾကတာ။ သူတုိ႔ စကၤာပူေရာက္စက အဂၤလိပ္လုိ သိပ္မတတ္ၾကဘူး။ ေလးငါးႏွစ္လည္း ၾကာေရာ အဲ့ဒီကေလးေတြက အတန္းထဲမွာ ထိပ္ေရာက္သြားၾကတယ္။

ဒီ့အျပင္ ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမား အမ်ားစုဟာ ဝါ့(ခ္)ပါမစ္သမားေတြ၊ အလုပ္ၾကမ္း လုပ္ၾကရတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က PR ျဖစ္ဖုိ႔၊ စီတီဇင္ျဖစ္ဖုိ႔ အဆင့္ မမီဘူး။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔ ေတြးပူတာက ဒီ အလုပ္ၾကမ္းသမားေတြေၾကာင့္ လုံၿခံဳေရးနဲ႔ လူမႈေရးျပႆနာေတြ ျဖစ္မွာကုိပဲ။ သူတုိ႔က သူတုိ႔ကုိ မွီခုိမယ့္သူေတြကုိလည္း ေခၚခြင့္မရွိဘူး။

တုိ႔လူမ်ိဳးေတြ အမွန္တကယ္ မေပ်ာ္မရႊင္ ျဖစ္ေနတာက စီတီဇင္အသစ္ေတြရဲ႕ ကေလးေတြနဲ႔ သူတုိ႔ကေလးေတြၾကားက အားၿပိဳင္မႈပဲ။

ေမး ။     ။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြက အလုပ္ေတြ၊ ေက်ာင္းေနရာေတြ ဝင္ယူတဲ့ကိစၥကုိ အသာထားၿပီး ေနာက္ျပႆနာတစ္ခုက ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား လုပ္သားေတြက ဝင္ေငြနည္းသူေတြကုိ သြားၿပီး ထိခုိက္ေစတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ လူခ်မ္းသာ၊ လူဆင္းရဲ ကြာဟမႈက ပုိၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာတယ္။

ေျဖ ။    ။ ဒါက တစ္ကမၻာလုံး ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥပဲ။ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းရဲ႕ ပထမအဆင့္မွာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ အလုပ္သမားေတြကုိ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ ခုိင္းလုိ႔ရတယ္။ ဒါက ဒီအတုိင္းပဲ အၿမဲ ျဖစ္ေနမလား။ ေနာက္ အႏွစ္ (၃၀) ဆုိရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံက လူေတြဟာ ပုိၿပီး ပညာတတ္၊ ပုိၿပီး လစာေကာင္းလာေတာ့မယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ပညာေရးစစ္တမ္းမွာ ပညာမတတ္သူဦးေရ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ေလ်ာ့ေလ်ာ့လာေနတယ္။ သူတုိ႔အဆင့္အတန္းကုိ သူတုိ႔ ျမွင့္လာၾကၿပီ။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔နဲ႔တန္တဲ့အဆင့္ကုိ ေရာက္သြားၾကလိမ့္မယ္။ ငါ ဆုိလုိတာက ဒီေန႔တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္က တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ႏႈိင္းယွည္ၾကည့္။ အင္ဂ်င္နီယာနဲ႔ သိပၸံပညာရွင္ အေရအတြက္ကုိၾကည့္။ တကၠသုိလ္ေရာက္တဲ့ အေရအတြက္ကုိၾကည့္။ ၾကာလာရင္ ဝင္ေငြျခားနားမႈက တစ္သက္လုံး ကြာဟေနမွာ မဟုတ္ဘူး။

ဝင္ေငြမ်ားသူနဲ႔ နည္းသူေတြၾကားမွာ သူတုိ႔လက္ခံႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ေရာက္ေအာင္ ဟန္ခ်က္ထိမ္းထားရတယ္။ ဝင္ေငြ သိပ္ေကာင္းတဲ့လူဆီက အခြန္ေတြ နင္းကန္ယူေနရင္ သူက ထြက္သြားမွာ။ ဘာလုိ႔ ေနမွာတုန္း။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြဆုိရင္ ေသခ်ာေပါက္ လစ္မွာပဲ။ အခြန္ေတြ တုိးေတာင္း၊ ဒီလူေတြက ေဟာင္ေကာင္စတဲ့ အျခားတစ္ေနရာရာကုိ သြားေန၊ ၿပီးရင္ မေကာင္းေျပာေနၾကမွာေပါ့။

ငါတုိ႔လူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕ေတာင္ ဒီေလာက္ အခြန္မေပးရတဲ့ႏုိင္ငံကုိ သြားမယ္ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ေျပာေနၾကၿပီ။ ဒီေတာ့ ဒီဟန္ခ်က္ကုိ ညီေအာင္ထိမ္းထားမွ ရမယ္။ စကၤာပူတုိးတက္ဖုိ႔ သူတုိ႔လုိတယ္။ သူတုိ႔ကုိလည္း ခံစားခြင့္ေပးထားမွ သူတုိ႔က ေက်ေက်နပ္နပ္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ၾကမွာေပါ့။

ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့က႑ေတြမွာ သုံးစြဲႏုိင္ဖုိ႔ ဘက္ဂ်က္ညီေအာင္ ညွိရတာေတြလည္း ရွိလာျပန္တယ္။ ေရခြန္၊ မီးခြန္ေတြ၊ ဝန္ေဆာင္မႈအခြန္ေတြ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အိမ္ - စတာေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ ဒီထက္ပုိၿပီး အေရးႀကီးတာက လာမယ့္မ်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ ပုိၿပီး ညီညီမွ်မွ် ျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုပ္ေပးရတယ္။

ဘယ္သူ၊ ဘယ္ေက်ာင္းသားမွ ေနာက္က် က်န္ေနခဲ့တာ မျဖစ္ေစရဘူး။ မင္းမိသားစုက ဘာပဲျဖစ္ေနေန တစ္ေယာက္ေယာက္၊ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုခုက မင္း ရသင့္ရထုိက္တဲ့ ပညာေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးေတြ အျပည့္အဝရဖုိ႔ ကူညီေနၾကမွာပဲ။ ဒီၾကားထဲ မင္း ကုိယ္တုိင္ေက်ာင္းထြက္တာ၊ ေက်ာင္းက အထုတ္ခံရတာေတြ ျဖစ္လာရင္ေတာ့ ကိုယ့္ထုိက္နဲ႔ ကုိယ့္ကံပဲေပါ့။ သိပ္ေတာ့ မရွိေတာ့ပါဘူး။ မိဘေတြကလည္း သေဘာေပါက္လာၾကၿပီ။ သူတုိ႔အိမ္နီးခ်င္းကေလးေတြက ပညာေတြတတ္လုိ႔ လစာေတြေကာင္း၊ အိမ္ေကာင္းေကာင္းေတြမွာ ေရြ႕ၿပီေန - စတာေတြ ေတြ႔ေနၾကရၿပီေလ။

ၿပီးရင္ အိမ္ေစ်းေတြ တက္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ ငါတုိ႔က တြက္ဆထားေတာ့ သူတုိ႔ အနားမယူခင္ အိမ္ဝယ္ႏုိင္ေအာင္ ထုိက္သင့္တဲ့ေငြပမာဏကုိလည္း ထုတ္ေခ်းေပးရတယ္။ သူတုိ႔ဝယ္စဥ္က ေဒၚလာ ႏွစ္သိန္းေလာက္ က်မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔လည္း အနားယူေရာ အဲ့ဒီအိမ္က ဒီထက္ အမ်ားႀကီး ပုိတန္သြားၿပီ။ အိမ္ေျမေစ်းေတြက တန္းဖုိး တက္ကုိတက္ေနရမယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိရင္ စီးပြားေရးကလည္း တက္ေနတယ္။ အစုိးရကလည္း အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြနဲ႔ လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ပုိေကာင္းေအာင္ ပုံမွန္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနလုိ႔။

တုိ႔မွာ ေျမေပၚေျမေအာက္ ရထားေတြ ပုိပုိ မ်ားလာလိမ့္မယ္။ လွပတဲ့ ဥယ်ာဥ္ပန္းၿခံေတြ၊ ေရေျမာင္းေတြ မ်ားလာမယ္။ ဒါက တုိးတက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ဆီက လူတုိင္းလူတုိင္း ခံစားရေအာင္လုိ႔ တမင္ ေရြးခ်ယ္ခ်မွတ္ထားတဲ့ အစုိးရရဲ႕ ေပၚလစီပဲ။

ေမး ။     ။ လူတန္းစား၊ အရည္အခ်င္းကြာျခားမႈက တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔စာရင္ စကၤာပူမွာက ပုိမ်ားေနတယ္။ ဥပမာ ... ဂ်ပန္။ သူတုိ႔က ႏုိင္ငံျခားသားေတြ အမ်ားႀကီး ဝင္ခြင့္ျပဳတဲ့ တံခါးဖြင့္ဝါဒကုိ မက်င့္သုံးၾကဘူး။

ေျဖ ။    ။ မွားေနၿပီ။ ဂ်ပန္က ငါတုိ႔ယူတဲ့ ေမာ္ဒယ္ မဟုတ္ဘူး။ ဂ်ပန္မွာ အခက္အခဲေတြ ျဖတ္စရာ ရွိတယ္။ ကေလးေမြးဖြားႏႈန္း ေလ်ာ့က်မႈ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြ ပုိမ်ားလာမႈေတြ ရွိတယ္။ သူတုိ႔က ႏုိင္ငံျခားသား လက္မခံခ်င္ဘူး။ ရွင္ႏုိဖုိဘစ္ရွိတယ္။ သူတုိ႔ ဒုကၡ အႀကီးအက်ယ္ ေတြ႔ဦးမယ္လုိ႔ ငါ ထင္တယ္။

ဘာ့ေၾကာင့္မ်ား မင္းက ဂ်ပန္နဲ႔ သြားႏႈိင္းရတာလဲ။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ တျခားစီ၊ ငါတုိ႔နဲ႔တူတာ ဘာမွ မရွိဘူး။ ႏႈိင္းျခင္းႏႈိင္းရင္ စကၤာပူကုိ ေဟာင္ေကာင္၊ ကြာလာလမ္ပူ၊ မနီလာ၊ ဂ်ကာတာတုိ႔နဲ႔ ႏႈိင္းသင့္တယ္။ ဒါမွ ငါတုိ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ရယ္။


ဇင္ေ၀ေသာ္
Zin Wai Thaw

ျခားနားခ်က္


ေမး ။   ။ ေနဝင္း၊ သန္းေ႐ႊ အစုိးရနဲ႔ ဓားျပ ဘာကြာပါသလဲ။
ေျဖ ။   ။ အင္း ၊ တစ္ခုေတာ႔ ရိွတယ္ ဓားျပက wanted ေလ။ 


ကမ္းလက္

Hard talk ( to keep Burma going )

က်န္တာေတြေတာ႔ မသိဘူး၊ သမၼတႀကီးကေတာ႔ ဘီဘီစီ နဲ႔ Hard talk အင္တာဗ်ဴး ျပီးကတည္းက မီဒီယာ မေၾကာက္ေတာ႔ဘူးလု႔ိ ဆိုပါတယ္။
" I now encourage them not to be afraid of media as I'm not afraid." တဲ႔။
ရိုဟိန္ဂ်ကိစၥကိုလည္း ဆုံးျဖတ္သင္႔တာကို ဆုံးျဖတ္ရတဲ႔အေၾကာင္း Hard talk လုပ္သြားတယ္။
႐ုံးဖြင္႔ခြင္ကိုေတာ႔ ပိတ္၊ အေထာက္ အပံ႔ကို လက္ခံ။ သူတို႔ ေက်ြးေမြးစားရိတ္က တစ္ေန႔ကို ( ျမန္မာက်ပ္ေငြနဲ႔ေတာင္ မေျပာေတာ႔ဘူး အဆင္႔ ျမင္႔သြားခ်က္က ) အေမရိကန္ ေဒၚလာ တစ္ေသာင္း ကုန္တယ္ တဲ႔။
ထားပါ။ အခုတေလာ သတင္းထူးေတြ ၾကား ၾကားေနရတယ္။

၁ ။ ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ အသံတိတ္ ရုပ္ရွင္ကား မဟုတ္ေတာ႔။
၂ ။ သတင္းစာကလည္း အျဖဴ အမည္း ႐ုပ္႐ွင္ေခတ္ ကုန္ျပီ။
၃ ။ လီကြမ္းယု Hard truths ေလာက္ေတာ႔ ပ်င္းေတာင္ ပ်င္းေသး၊ Hard talk ေတြ လာျပီ။  ။


ဝါ႐ွင္တန္ေလး သိန္းစိန္ေလး
ကေလး႐ဲ႕ ေမြးေန႔မွာ အေဖျဖစ္သူက ပုဆိန္ လက္ေဆာင္ေပးတယ္။ ကေလးက  ေမြးေန႔ လက္ေဆာင္ ပုဆိန္နဲ႔ သူ႕ အေဖစိုက္ထားတဲ႔ သစ္ပင္ေလးကို ခုတ္ျဖတ္ခ်လုိက္တယ္။ ဒါကိုေတြ႔ရေတာ႔ ေဒါသတႀကီးနဲ႔ အေဖက သားကိုေမးတယ္။
" ဒါ ဘယ္သူ လုပ္တာလဲ " 
မ်က္ႏွာငယ္ေလးနဲ႔ သားက " က်ေနာ္ ပါ " တဲ႔။
ဒီေတာ႔ သူ႕ အေဖ အပူလုံးႀကီး က်သြားတယ္။
" သစ္ပင္က ျပန္စိုက္လို႔ရတယ္၊ ဝမ္းသာစရာက ေၾကာက္ေနတာေတာင္ ငါ႔သားက လိမ္မေျပာဘူး " ဆိုျပီး အေဖက သားကို ဂုဏ္ျပဳတဲ႔ အနမ္း တစ္ခု ေပးလိုက္တယ္။
ကေလး ႀကီးလာေတာ႔ အေမရိကန္ သမၼတႀကီး ေဂ်ာ႔ (ဂ်္ ) ဝါ႐ွင္တန္ ျဖစ္လာတယ္ တဲ႔။


ဝါ႐ွင္တန္ လာေတာ႔ ရပ္ကြက္ ျငိမ္တယ္
ေဂ်ာ႔ (ဂ်္ ) ဝါ႐ွင္တန္ အမည္ရတဲ႔ အေမရိကန္ ေရတပ္သေဘၤာႀကီး တရုတ္နဲ႔ ဂ်ပန္ လုေနတဲ႔ အရုပ္ဆိုးဆိုး ပင္လယ္ထဲက ေက်ာက္တုန္းႀကီးနား ကင္းလွည္႔ေတာ႔ အေ႐ွ႕ပိုင္းက ခ်ိန တို႔ ဆူေနတာ ျငိမ္သြားတယ္။
ပင္လယ္ျပင္မွာ ဘယ္သူ ေဘာ႔စ္လည္း ဆိုတာကို ဝါ႐ွင္တန္က ႂကြက္သားေတြ ၫွစ္ျပသြားတယ္။ ဗီယက္နမ္ န႔ဲ ဖီလစ္ပိုင္တို႔ကလည္း ဝါ႐ွင္တန္ ကိုယ္တိုင္လာေတာ႔ ခ်ိန္ ကို မမႈ သလိုလိုပဲ။
ဂ်ပန္ကေတာ႔ လက္ခုပ္ တီးေနမွေပါ႔။ အိမ္ထဲက ရိုဟိန္ဂ်ာ ပ႐ြက္ဆိတ္ေတြ ထမင္းပန္းကန္ထဲ ေရာက္ေရာက္လာလို႔ ေခါင္း႐ႉပ္ေနတဲ႔အထဲ ရပ္ကြက္ဆူတာ မမိုက္ဘူး။
ေကာင္းတယ္။ ဝါ႐ွင္တန္ လာေတာ႔ ရပ္ကြက္ ျငိမ္တယ္။


ဇင္ေ၀ေသာ္

စီးပြားေရး ပဥၥလက္ (၃)

ငါတုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လည္ပတ္ႏုိင္တဲ့ ေခါင္းေကာင္းေကာင္းေတြ မရွိဘဲ ဘာမွလုပ္လုိ႔ မရဘူး။ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လုိက္ၾကည့္။ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကဘာလဲ။ ဦးေႏွာက္ပဲကြ။ သူတုိ႔မွာ စဥ္းစားတတ္တဲ့ ပညာရွင္ေကာင္းေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲတတ္တဲ့ လူေတာ္ေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးႏုိင္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ ရွိၾကတယ္။

ေမး ။     ။ စေကာလားဆုေပးထားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ဒီမွာ အေျခက်ေရးကုိ အသာေဘးမွာထားၿပီး အေတြ႔အႀကံဳ၊ အသိပညာ လက္ဆင့္ကမ္းေရးမွာ သူမ်ားဆီကေန ယုိစိမ့္ထြက္လာတဲ့ ပညာရွင္ေတြကုိ ဖမ္းစားႏုိင္ဖုိ႔ စကၤာပူရဲ႕ လက္ရွိကုမၸဏီေတြကုိ အားေပးထားရင္ ပုိမေကာင္းေလာက္ဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ သူမ်ားဆီက ယုိစိမ့္လာတဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြကုိ ဖမ္းယူႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာ ဦးေႏွာက္ရွိတဲ့သူေတြ လုိလာျပန္တယ္။ ဖီးလစ္ယုိးက SME ဆက္တာေတြ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖုိ႔ Spring Singapore ကုိ ညႊန္ၾကားတယ္။ သူ အရင္ဆုံး လုပ္ရမယ့္အလုပ္က သူတုိ႔ကုိ စီမံကြပ္ကဲေရးနဲ႔ စီးပြားေရးတစ္ခု စနစ္တက် လည္ပတ္ေရးစတဲ့ စီးပြားေရး ကႀကီးကေခြးေတြ သူတုိ႔ကုိ သင္ေပးရတဲ့ အလုပ္ျဖစ္ေနတယ္။

စကၤာပူလူမ်ိဳးေတြ စီးပြားေရးလုပ္တယ္ဆုိတာ ဘာကုိ ေခၚတာလဲ သိလား။
သူတုိ႔က ဆုိင္ဖြင့္တယ္။ ဒါပဲ။ ဆုိင္ဖြင့္တာကုိ စီးပြားေရးလုပ္တာလုိ႔ ထင္ေနၾကတာ။ ဆုိင္ဖြင့္မယ္၊ စားေသာက္ဆုိင္ဖြင့္မယ္၊ ဝယ္မယ္၊ ေရာင္းမယ္။ ဒီျပင္ သူတုိ႔ ဘာလုပ္တတ္ေသးတုန္း။ သမုိင္းကုိ ျပန္ၾကည့္။ ငါတုိ႔လူမ်ိဳးေတြက ဘာေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးတုန္း။

ထုိင္ဝမ္လူမ်ိဳးေတြ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္ေျမွာက္လိုက္ၾကတယ္။ ကုိရီးယားေတြ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ သူတုိ႔မွာ လူဦးေရ သန္း (၅၀) ေလာက္ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြက အ႐ူးေတြ မဟုတ္ဘူး (ၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြက ေခသူေတြ မဟုတ္ဘူး)။ သူတုိ႔က အလုပ္မရွိ ျဖစ္ေနတဲ့ ဂ်ပန္ပညာရွင္ေတြ၊ တကၠသုိလ္မွာ အတူတက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ ကုိရီးယားထဲေရာက္ေအာင္ ေခၚသြင္းတယ္။ အခု သူတုိ႔ ခရီးေပါက္ေနၿပီ။ သူတုိ႔ ကားေတြ ထုတ္လာတယ္။ ဖလက္တီဗြီေတြ ထုတ္လာတယ္။ ဆဲ(လ္)ဖုန္းေတြ ထုတ္လာတယ္။

Chaebol ကုမၸဏီက အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ ေတြ႔လုိ႔ ဒါေတြအစပ်ိဳးဖုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ခဲ့ၾကတာလဲလုိ႔ ငါက ေမးေတာ့ သူတုိ႔က ဂ်ပန္ပညာရွင္ေတြကုိ ဂ်ပန္ေတြက ေပးတာထက္ လစာပုိေပးၿပီး သူတုိ႔ဆီက ပညာရပ္ေတြ ရေအာင္ယူတာတဲ့။

ငါတုိ႔ ဒီလုိ လုပ္ႏုိင္သလား။ ငါတုိ႔ SME ေတြ ဒီလုိ လုပ္ႏုိင္သလား။
မင္းက လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဘယ္သူ႔ကုိ လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုပ္မွာလဲ။ စြမ္းႏုိင္တဲ့ သူေတြကုိမွ လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုပ္လုိ႔ရတယ္။ ပုိ႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီး ေရမြန္လင္းကလည္း SIA (Singapore International Airways) ကုိ ပုဂၢလိကပုိင္ လႊဲေပးဖုိ႔ ေျပာတယ္။ ငါ သေဘာတူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ SIA ကုိ ဘယ္သူ႔ သြားေရာင္းမွာတုန္း။ စီးပြားေရး အျမတ္အစြန္းမ်ားၿပီး လက္ရွိ SIA ရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈကုိ ထိမ္းထားႏုိင္မယ့္သူက ဘယ္သူလဲ။ Far East Holdings လား။ သူတုိ႔ အေတြ႔အႀကံဳ မရွိဘူး။ Hotel Properties က ေအာင္ကိန္စိန္လား။ လုံးဝပဲ။ ဘဏ္ေတြကုိလား။ မရျပန္ဘူး။ ကဲ ... ဘယ္သူ႔ကုိ မင္း သြားေရာင္းမလဲ။

ငါတုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လည္ပတ္ႏုိင္တဲ့ ေခါင္းေကာင္းေကာင္းေတြ မရွိဘဲ ဘာမွလုပ္လုိ႔ မရဘူး။ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လုိက္ၾကည့္။ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကဘာလဲ။ ဦးေႏွာက္ပဲကြ။ သူတုိ႔မွာ စဥ္းစားတတ္တဲ့ ပညာရွင္ေကာင္းေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲတတ္တဲ့ လူေတာ္ေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးႏုိင္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ ရွိၾကတယ္။

ေမး ။     ။ ဒီေန႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔မွာ ရွိေနတဲ့ MNC ပုံစံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေနာက္ဆုံးေမးခြန္း ေမးပါရေစ။ ဒီ MNC ေတြရဲ႕ ေရွ႕ခရီးမွာ မစၥတာလီ စုိးရိမ္ပူပန္မိတဲ့ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိသလား။ ရွိရင္ ဘာေတြလဲ။

ေျဖ ။    ။ အင္း ... အားနည္းခ်က္က ထိပ္သီး MNC ေတြက ဒီကုိ မလာၾကဘူး။ တုိ႔ဆီကုိ ေရာက္လာတာက ဗီယက္နမ္လုိ ႏုိင္ငံမွာ ထိပ္သီး MNC ေတြကုိ မယွဥ္ႏိုင္တဲ့ ဒုတိယနဲ႔ တတိယတန္းစား MNC ေတြပဲ။ ဗီယက္နမ္မွာ လုပ္အားခ ေစ်းခ်ိဳတယ္။ လူေတြကလည္း ပုိေတာ္တယ္။ ဒီေတာ့ စကၤာပူမွာ ထုတ္မယ့္ပစၥည္းက ဗီယက္နမ္မွာ ထုတ္တဲ့ပစၥည္းကုိ မယွဥ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။

ဒီေတာ့ တုိ႔က သူတုိ႔အတြက္ ဘာလုပ္ေပးႏုိင္တုန္း။ လုပ္အားခ ေစ်းမခ်ိဳဘူး။ ေျမေစ်းႀကီးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေပးရမယ့္ေစ်းနဲ႔တန္တဲ့ အေကာင္းစား အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြကုိ ေပးရမွာေပါ့။

ဗီယက္နမ္ေတြက လူေတာ္ေတြ။ သူတုိ႔ေက်ာင္းသားေတြကုိ ပညာသင္ဆု ေပးကတည္းက ငါတုိ႔ သိခဲ့တာ။ အခု သူတုိ႔ လုိက္လာၿပီ။ တုိ႔လစာ သုံးပုံတစ္ပုံ၊ တုိ႔ေျမေစ်းရဲ႕ ေလးပုံတစ္ပုံကုိ ေရာက္ေနၿပီ။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔ လုပ္မေပးႏုိင္တာေတြကုိ တုိ႔က လုပ္ေပးႏုိင္မွ တုိ႔ဆီကုိ လာၾကမွာ။ ဒါေတြက တည္ၿငိမ္မႈ၊ လုံၿခံဳမႈ၊ ဆက္သြယ္ေရးေကာင္းမြန္မႈ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ သူတုိ႔ကေလးေတြ ပညာေရးအတြက္ ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းေတြရွိမႈေတြပဲ။ လူေတာ္ေတြတုိင္း သူတုိ႔ကေလးေတြကုိ ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းမွာ ထားခ်င္ၾကတယ္။

အခု ငါတုိ႔ တုိးတက္မႈတစ္ခုက စကၤာပူအေမရိကန္ေက်ာင္း (SAS) ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာေတာ့ အေကာင္းဆုံးေက်ာင္းပဲ။

ေမး ။     ။ ဒီ အားနည္းခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းဖုိ႔ ဘာေတြ လုပ္သင့္လဲ။

ေျဖ ။    ။ ထိပ္သီး MNC ေတြကုိ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ သူမ်ားထက္ ေရွ႕ေရာက္ေနဖုိ႔ လုိတယ္။ အခု အိႏၵိယကုမၸဏီ ေလးေထာင္ေလာက္နဲ႔ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ ေလးေထာင့္ငါးရာေလာက္ စကၤာပူထဲမွာ ရွိတယ္။ စကၤာပူကတဆင့္ ေဒသတြင္းကုိ ျဖန္႔ၾကလိမ့္မယ္။ စကၤာပူကုိ ဌာနခ်ဳပ္ယူၿပီး စကၤာပူေတြကုိလည္း သူတုိ႔နဲ႔အတူ ေခၚသြားလိမ့္မယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ ေဒသအေၾကာင္းကုိ သူတုိ႔က တုိ႔ေလာက္ မသိလုိ႔။ တုိ႔လူေတြက ေဒသအေၾကာင္း သိတယ္။ ဘာသာစကား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာႏုိင္တယ္။ သူတုိ႔ ခရီးတစ္ခုေရာက္ဖုိ႔ တုိ႔ ကူညီႏုိင္တာက ဒါပဲ။ တုိ႔အလုပ္က ၾကားဝင္ေစ့စပ္ေပးသူ။

ေရရွည္မွာ ငါတုိ႔က ေဟာင္ေကာင္ထက္ သာမယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ တုိ႔အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ လက္ရွိပညာေရး၊ လုပ္အားနဲ႔ အေျခခံ အေဆာက္အဦးေတြမွာ တုိ႔ကုိ ေက်ာ္တက္ႏုိင္မယ့့္ႏုိင္ငံ လက္တေလာ မရွိေသးဘူး။ ရွန္ဟုိင္းဆုိရင္ အေျခခံ အေဆာင္အဦး သေဘာအရ ထုိင္ဝမ္နဲ႔ တန္းတူရည္တူ ျဖစ္ေနၿပီ။ သူတုိ႔ မရွိတာက အဂၤလိပ္စကားနဲ႔ အကူအညီအဖြဲ႔။ ေနာက္ ဆယ့္ငါးႏွစ္၊ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ ဒါေတြ ရွိလာလိမ့္မယ္။ Shenzhen မွာလည္း ဒီအတုိင္းပဲ ျဖစ္ေနတယ္။

ေဟာင္ေကာင္ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနက အတြင္းေရးမွဴးတစ္ေယာက္က ငါနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ ေမးတယ္ "ဘာ့ေၾကာင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈကုိ ဆက္လုပ္ေနတာလဲ" တဲ့။ ငါက ေျပာတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းကမွ လူေတြကုိ အလုပ္ေပးထားႏုိင္တာ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ႏုိင္ငံက ခင္ဗ်ားတုိ႔ထက္ ပစၥည္းပုိေကာင္းေအာင္ ထုတ္လုပ္ဖုိ႔ အၿမဲႀကိဳးစားေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဝုိင္းေနတာ။ ဒီမွာက စကၤာပူလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္း၊ ပညာေရးနဲ႔ လုပ္အားေတြမွာ ယွဥ္ႏိုင္တဲ့ႏုိင္ငံ သိပ္မရွိေသးဘူးလုိ႔။

ေမး ။     ။ ေနာက္ထပ္ေဝဖန္သံတစ္ခုကေတာ့ စကၤာပူရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ အာရွတစ္တုိက္လုံးရဲ႕ ထုတ္ကုန္ေတြဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံက ဝယ္ယူသုံးစြဲစားသုံးသူေတြအေပၚ အလြန္အမင္း မွီခုိေနရျခင္းပါ။ အခု စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကာလမွာ အေမရိကန္ေတြက အရင္လုိ ဝယ္ယူစားသုံး၊ သုံးစြဲမႈေတြ မလုပ္ႏုိင္ၾကေတာ့ စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးကုိ လာမထိဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ ဒါဆုိရင္ အေျခခံ သေဘာတရားေတြဆီ ျပန္လွည့္ရေအာင္။ ကမၻာတစ္ခုလုံးဟာ စီးပြားေရးကယ္ဆယ္မႈေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ႀကီး အ႐ုပ္ဆုိးအက်ည္းတန္ေနတယ္လုိ႔ မင္းထင္သလား။ ထင္တဲ့အတုိင္းဆုိရင္ေတာ့ ငါတုိ႔လည္း ကိစၥေခ်ာၿပီ။ အေမရိကန္ေတြက အဲ့သလုိ အျဖစ္မခံဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ သိလား။ သူတုိ႔ကုမၸဏီ အႀကီးစားႀကီးေတြရဲ႕ ေရာင္းအားက ကမၻာေပၚမွာ (၅၀) ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ေက်ာ္ ရွိတယ္။

ငါက အဆိုးျမင္သမား မဟုတ္ဘူး။ ဒီျပႆနာ ဘယ္ေလာက္ဆက္ၾကာေနဦးမလဲဆုိတာေတာ့ ငါ မသိဘူး။ တကယ္လုိ႔ အေမရိကန္ Federal Reserve က အႀကီးအကဲ Ben Bernake သာ တြက္ကိန္း မွန္သြားမယ္ဆုိရင္၊ သူတုိ႔ဘဏ္စာရင္းေတြလည္း ရွင္းေပးႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ၂၀၁၀ - ခုေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးနာလံထူေနေလာက္ၿပီ။ သူ႔တြက္ကိန္း လြဲသြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၂၀၁၂ - ၂၀၁၃ ေလာက္အထိ ၾကာေနဦးမယ္။ အခု သူတုိ႔အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အလုပ္ေတြကုိ အကာအကြယ္ ေပးေနၾကတယ္။ ဂ်ပန္ေတြလည္း အတူတူပဲ။

ဒါဆုိရင္ အေမရိကန္ေတြက စီးပြားေရးပုံစံေျပာင္းၿပီး ျပည္တြင္းက ကုန္ပစၥည္းေတြပဲသုံး၊ ျပည္တြင္းမွာပဲ ျဖန္႔ခ်ိ လုပ္လာလိမ့္မယ္ ထင္သလား။

မလုပ္ဘူး။ သူတုိ႔ ေတြ႔ထားတဲ့နည္းပညာေတြက ကမၻာကုိ ျပန္႔ေနၿပီ။ ေတြ႔ထားတဲ့ နည္းပညာေတြကုိ ဖရီးထရိတ္သုံးၿပီး ကမၻာကုိ မျဖန္႔ႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ၿပိဳင္ဘက္ေတြက အခြင့္ေကာင္းယူသြားမွာေပါ့။ သူတုိ႔ အ႐ႈံးနဲ႔ ရင္ဆုိင္သြားရလိမ့္မယ္။

ေမး ။     ။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြက စီးပြားေရးအက်ပ္႐ုိက္ေနေတာ့ အာရွထဲမွာထုတ္၊ အာရွထဲမွာ ျဖန္႔ေရာင္းတဲ့ Intra-Asian စီးပြားေရးက ပုိ အလုပ္ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာေနၾကတယ္။ အင္ထရာ-ေအးရွား စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မစၥတာလီ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ။ ဒီစနစ္က စိတ္လႈပ္ရွားစရာလုိ႔ မထင္ဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ အင္း ... ဒါက ငါတုိ႔အတြက္ အပုိဆုေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ငါတုိ႔ အာရွတုိက္ရဲ႕ ေယဘုယ် ဝယ္ယူစားသုံးသူေတြက သိပ္ မခ်မ္းသာသလုိ လက္လည္း မဖြာၾကဘူး။ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြဆုိ တုိ႔ထက္ပုိၿပီး ေငြစုေသးတယ္။ တုိ႔က ဝင္ေငြရဲ႕ ငါးဆယ္ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ စုလာတာ ဆယ္စုႏွစ္ အေတာ္မ်ားေနၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီေန႔ တုိ႔မွာ ေငြပုိရွိေနတာ။ တ႐ုတ္ေတြက်ေတာ့ ပုိစုရတယ္။ သူတုိ႔က စစ္ျဖစ္တာ၊ ေရႀကီးတာ၊ အက္ဆီးဒင့္ ျဖစ္တာ၊ ငလ်င္လႈပ္တာ၊ အစာေရစာ ရွားပါးတာစတဲ့ ျပႆနာေတြကုိ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ရွင္းယူရတာ။

သူတုိ႔ စိတ္ေနစ႐ုိတ္ကုိ သိရေအာင္ မင္းကုိ ပုံတစ္ခု ေျပာျပမယ္။ ေဂါက္႐ုိက္ရင္းနဲ႔ ငါ့ရဲ႕ ဘယ္ဘက္ပခုံးက သိပ္မေကာင္းဘူးျဖစ္ေနတုန္း ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္ထဲ ငါ ေလွ်ာက္သြားေနမိတယ္။ ငါ ေဂါက္႐ုိက္တာ ရပ္ထားေၾကာင္းေျပာေတာ့ သူက ငါ့ပခုံးအနာေပ်ာက္ေအာင္ ဆရာတစ္ေယာက္ လႊတ္ေပးမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။

ဒါနဲ႔ ငါက "ေနပါေစ။ ကိစၥ မရွိပါဘူး။ ဆရာဝန္က ေျပာတယ္။ ဒီေရာဂါက ေပ်ာက္ေအာင္ ကုသလုိ႔ မရဘူး" လုိ႔။ သူက ငါနဲ႔အတူ လုိက္လာၿပီး တ႐ုတ္ဆရာတစ္ေယာက္ ငါ့ဆီ လႊတ္ေပးတယ္။ (အခု သူ မရွိေတာ့ ရွာဘူး) ဒါနဲ႔ ငါ့႐ုံးခန္းထဲက ထုိင္ခုံေပၚမွာ ေန႔တုိင္း (၄၅) မိနစ္ၾကာေအာင္ အႏွိပ္ခံတယ္။ ေျခာက္ပတ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ငါ့ပခုံးက ေကာင္းသြားတယ္ဗ်ာ။ ကဲ ... ဘာတတ္ႏုိင္ေသးတုန္း။

ငါ ေရာက္တုန္းက ရွန္ဟုိင္းမွာ ေရေတြ ႀကီးေနတယ္။ ဒါနဲ႔ ငါက "ဟုိက္ ... ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ပဲ။ အျပင္က အကူအညီေတြ ယူမွရမယ္" လုိ႔ ေျပာေတာ့ သူက ဆက္ေျပာတယ္။ "အျပင္က အကူအညီ ... ဟုတ္လား။ သူတုိ႔ ဘယ္ေတာ့ ေရာက္လာမွာလဲ။ ေရာက္ရင္ေတာင္ ရွန္ဟုိင္းၿမိဳ႕ေပၚပဲ ေရာက္မယ္။ ေက်းရြာေတြအထိ ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္မတုန္း" တဲ့။

သူေျပာတာက တ႐ုတ္ျပည္ထဲမွာ ၿမိဳ႕တုိင္းရြာတုိင္းမွာ အေျခခံ လုိအပ္တာေတြ သိမ္းဆည္းထားဖုိ႔ ဂုိေဒါင္ေတြ ရွိတယ္တဲ့။ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား၊ ေစာင္စတာေတြေပါ့ကြာ။ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ႀကံဳလာရင္ သူတုိ႔ဘာသာသူတုိ႔ အထုိက္အေလ်ာက္ ေျဖရွင္းႏိုင္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူက "သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ႀကံဳေတြ႔ရရင္ အစုိးရဆီက အကူအညီက တခ်ိဳ႕ေနရာေတြအထိ ေရာက္ေအာင္ မပုိ႔ႏုိင္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရွင္သန္ေရးအတြက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဘာသာ ႀကိဳးစားျပင္ဆင္ထားရတာ" တဲ့။

တ႐ုတ္ေတြ ပုိက္ဆံရွိရင္ ဘာလုပ္တယ္ ထင္လဲ။ သူတုိ႔က စုတာ။ စုလုိ႔ မ်ိဳးဆက္ႏွစ္ဆက္၊ သုံးဆက္အတြက္ လုံေလာက္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေနာက္လူေတြက ဒီထက္ပုိၿပီး သုံးခ်င္သုံးလာၾကမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လာမယ့္ ႏွစ္သုံးဆယ္၊ ႏွစ္ေလးဆယ္အတြင္း တ႐ုတ္ေတြဟာ အေမရိကန္ေတြလုိ အသုံးစြဲ ႀကီးလာလိမ့္မယ္လုိ႔ မထင္မိဘူး။ သူတုိ႔က စုမယ္။ အိမ္ေတြ ေဆာက္မယ္။ ၾကာရင္ ျမတ္ႏုိးတဲ့ပစၥည္းေတြ ဝယ္ထားမယ္။ သူတုိ႔က သုံးေတာ့ သုံးမယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္ လုိအပ္မွ သုံးမွာ။ ဒီေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ အိႏၵိယေစ်းကြက္ဆုိတာက တုိ႔အတြက္ အကန္႔အသတ္နဲ႔ပဲ ရွိတယ္။ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြမွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ လူမ်ိဳးေတြက နည္းနည္း ပုိသုံးတယ္

မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားမွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြကုိ ၾကည့္။ သူတုိ႔က စုပဲစုေနတာ။ ဘာ့ေၾကာင့္ စုေနၾကတာလဲ။ သူတုိ႔သမုိင္းကုိ သူတုိ႔ သိၾကလုိ႔။ ေဘးအႏၲရာယ္ႀကံဳလာၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔ အစုိးရေတြက ဘာမွ လုပ္မေပးဘူးေလ။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ။


ဇင္ေ၀ေသာ္
Zin Wai Thaw

ဝါရွင္တန္ပုိ႔(စ္)ႏွင့္ ေထရဝါဒပုိ႔(စ္)

ဤသုေတသနစာတမ္း ထြက္လာၿပီးေနာက္ “သာသနာေတာ္ႀကီးေတာ့ ကြယ္ေတာ့မွာပဲ” ဟူေသာ နိမိတ္မရွိ၊ နမာမရွိ ေဝါဟာရကုိ သုံးစြဲရန္ အလြန္ခံတြင္းေတြ႔ေသာ ပုဂၢဳိလ္တုိ႔က ေရွးနည္းအတုိင္းပင္ “ဒီေန႔ေခတ္ ရဟန္းေတာ္ေတြ အပ္၊ အပ္ခ်ည္၊ ေရစစ္ေတြ မေဆာင္ေတာ့ဘူး။ သာသနာေတာ္ႀကီးေတာ့ ကြယ္ေတာ့မွာပဲ” ဟု ေျပာဆုိေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။

ဆက္လက္ဖတ္ရွဳရန္ ေအာက္ပါလင့္ကို ႏွိပ္ပါ ။
Read more
သို႕ေသာ္ ေဖ့(စ္) ဘြတ္ အြန္လိုင္း သံုးသူတို႕သည္ အလြန္ အလုပ္မ်ားလ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ လင့္ကိုႏွိပ္၍ ဖြင့္ၾကည့္ရန္ အခ်ိန္မရႏိုင္ပါက....

ဝါရွင္တန္ပုိ႔စ္
ဝါရွင္တန္ ပို႔စ္က ေနာက္ေတာက္ေတာက္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ပါလာပါတယ္။
ဒိုင္ႏိုေဆာ၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Dinosaur. Extinct
မမ္မို႔သ္၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Mammoth.Extinct
ဒိုဒို ၊ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္။ The Dodo. Extinct
ေမာက္စ္။ မ်ိဳးတုန္း ေပ်ာက္ကြယ္ရန္ အႀကီး အက်ယ္ အႏၱရာယ္ ႐ိွ။ The mouse. Endangered.
အိုင္ပက္ ယဥ္ေက်းမႈ ပညာေရးေလာကမွာ ထြန္းကားလာတဲ႔ေနာက္ ၁၂ ေအာက္ အေမရိက ကေလးေတြဟာ ေမာက္စ္ကို မသုံးၾက႐ုံသာမက ဒါက ဘာလဲ လို႔ေတာင္ ေမးၾကပါသတဲ႔။

ေထရဝါဒပုိ႔(စ္)
ပရိကၡရာ (၈) ပါး
၁။ သင္းပုိင္ (ေအာက္ခံသကၤန္း) = အေျခအေန ေကာင္းဆဲ။
၂။ ဧကသီ (အေပၚ႐ုံသကၤန္းႀကီး) = အေျခအေန ေကာင္းဆဲ။
၃။ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး = Endangered.
၄။ သပိတ္ = Endangered (except in Burma and Thailand)
၅။ သင္တုန္းဓား = Extinct
၆။ ခါးပန္းႀကိဳး = Endangered
၇။ အပ္၊ အပ္ခ်ည္ = Extinct
၈။ ေရစစ္ = Extinct
image source

၃။ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး
ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးကား ေပ်ာက္ကြယ္ရန္ အလြန္နီးစပ္ေနၿပီဟု ပညာရွင္တုိ႔ သုံးသပ္ၾကသည္။ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမွာ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးကို ခ်မ္းေအးေသာ ေနရာေဒသ၊ ရာသီဥတုတုိ႔၌ လႊမ္းၿခံဳႏုိင္ရန္ ဘုရားရွင္က မဟာက႐ုဏာေတာ္ျဖင့္ ေဘာ့နပ္(ခ္) ေပးေတာ္မူခဲ့ေသာ ထူထဲသကၤန္းႀကီး ျဖစ္ၿပီး ယခု ဂလုိဘယ္က ဝမ္းမားသသထက္ ဝမ္းမားလာေနရာ သိပ္မလုိအပ္ေတာ့သည့္ သေဘာမ်ား ရွိလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ထုိႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးကို အစားထုိးဖုိ႔ တာဆူေနၾကေသာ ပရိကၡရာမ်ားမွာ ထုိင္းႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း၌ က်ည္ကာအတြင္းခံ (အံသကုိဋ္သဖြယ္) အကၤ်ီမ်ားႏွင့္ ရာသီဥတု ေအးခ်မ္းေသာ ႏုိင္ငံမ်ား၌ ပို၍ ကပ္ကပ္ရပ္ရပ္ (ခ်ပ္ခ်ပ္ရပ္ရပ္) ရွိေသာ အေႏြးထည္၊ ဆြယ္တာလက္ရွည္တုိ႔ ျဖစ္ၾကေလသည္။

ျမန္မာျပည္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကမူ ပုိ၍ပုိ၍ ပူလာေသာ ရာသီဥတုေၾကာင့္ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးအစား “NO OIC” အမွတ္အသားပါေသာ ယပ္ေတာင္မ်ားကုိ အသုံးျပဳရန္ အႀကိတ္အနယ္ ညွိႏႈိင္းေနၾကသည္ဟု သိရသည္။

၄။ သပိတ္
ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔မွ လြဲလွ်င္ သပိတ္သည္လည္း ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး အႏၲရာယ္ႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ေနရသည္။ သီရိလကၤာရဟန္းေတာ္မ်ားကဆုိလွ်င္ သပိတ္အစားထုိး လြယ္အိတ္ႀကီးမ်ား သုံးစြဲလာၾကသည္မွာ ကာလအတန္ၾကာေပၿပီ။ ထုိလြယ္အိတ္ႀကီးမ်ားက ႀကီးလည္းႀကီး၊ ဆန္႔လည္း အလြန္ဆန္႔သည္ဟု သိရသည္။ ကမၻာသည္ ရြာျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ထုိလြယ္အိတ္ ယဥ္ေက်းမႈက ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား ၾကားမွာလည္း ေရပန္းစားလ်က္ ရွိသည္။

ျမန္မာျပည္မွာပင္လွ်င္ စာသင္တုိက္ႀကီးမ်ား မရွိလွ်င္ သပိတ္ေပ်ာက္ကြယ္ျခင္း အႏၲရာယ္က အလြန္နီးကပ္လ်က္ ရွိသည္ဟု သုေတသီတုိ႔ မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။ မည္သုိ႔ျဖစ္ေစ (၂၁) ရာစု၌ ရွားပါး ပရိကၡာရာ ျဖစ္လာေသာ “သပိတ္” ကုိ ျမန္မာႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ ေတြ႔ျမင္ရႏုိင္ပါေသးသည္။

၅။ သင္တုန္းဓား
မင္းတုန္းမင္း နတ္ရြာစံၿပီး ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာခန္႔တြင္ သင္တုန္းဓားမ်ားလည္း ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရသည္ဟု သမုိင္းသုေတသီတုိ႔က ဆုိသည္။ ယေန႔ေခတ္ သာမေဏမ်ားက သင္တုန္းဓားကုိ မသုံးၾက႐ုံသာမက သင္တုန္းဓားျဖင့္ ေခါင္းရိတ္ေပးမည္ဆုိလွ်င္ ထြက္ေျပးၾကသည္ဟု ဆုိ၏။ ဤမွာ “က်န္ေက်ာင္း” တ႐ုတ္ ဇာတ္ေမ်ာမ်ား၏ လႊမ္းမုိးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္တန္ရာသည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကသည္။

သင္တုန္းဓား တုန္းသြားေသာ္လည္း ေခါင္းကုိ မတုန္း၍ကား မရ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ယေန႔ေခတ္၌ ဂ်ီလက္၊ တာဘုိစေသာ ပရိကၡရာမ်ားကုိ သင္တုန္းဓားအစားထုိး သယ္ေဆာင္လာၾကရေလသည္။

၆။ ခါးပန္းႀကိဳး
ငယ္စဥ္ကတည္းက ဝတ္ခဲ့ၾကေသာ ငယ္ျဖဴရဟန္းေတာ္မ်ားၾကားတြင္ ခါးပန္းႀကိဳး သုံးစြဲသူ ရဟန္းေတာ္ အလြန္နည္းပါးလာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခါးပန္းႀကိဳး ပရိကၡရာ ကြယ္ေပ်ာက္ရန္ အခ်က္ေပးသံကုိ ၾကားရသည္။ သင္းပုိင္ကုိ ကြ်မ္းက်င္စြာ ဝတ္တတ္ေသာ ငယ္ျဖဴရဟန္းေတာ္တုိ႔က ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားမွလြဲ၍ ဤပရိကၡရာကုိ သိပ္ မသုံးစြဲၾကေတာ့။ အေၾကာင္းကား သင္းပုိင္ဝတ္ျခင္း၌ အိတ္စပတ္မ်ား ျဖစ္ေနၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ေပ်ာက္ကြယ္ရန္ အႏၲရာယ္ရွိေနၿပီဟု ဆုိႏုိင္ေသာ္လည္း စုိးရိမ္စရာ အေနအထားေတာ့ မဟုတ္ေသးဟု သိရသညည္။

၇။ အပ္ႏွင့္ အပ္ခ်ည္
ဤပရိကၡရာကား လုံးဝ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ အပ္ကုိ အပ္ႏွင့္တူေသာ (အပ္ထက္ အရြယ္ပမာဏႀကီးေသာ) အီလက္ထေရာနစ္ ေဘာပင္ေလးက ေနရာယူထားၿပီး အပ္ခ်ည္ေနရာကုိ တတ္ခ်င္းစခရိန္း (Touching screen) က ေနရာယူေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ခ်ဳပ္႐ုိးခုိင္မာေသာ သကၤန္းမ်ား ေပၚလာသည့္ေနာက္ အပ္ႏွင့္  အပ္ခ်ည္ကုိ သယ္ယူေနစရာ မလုိေတာ့ေသာေၾကာင့္ အပ္ႏွင့္ အပ္ခ်ည္ပရိကၡရာအစား အိုင္းပတ္မ်ားကုိသာ အစားထုိး သယ္ေဆာင္ၾကေတာ့သည္။ ထုိပစၥည္းမ်ား ပါျခင္းျဖင့္ မိမိဘယ္မွာ ေရာက္ေနသည္၊ ေရာက္ဖူးသည္၊ ေရာက္ခဲ့သည္၊ သာသနာေရးကိစၥ ဘာေတြ လုပ္ေနသည္စေသာ အင္ဖုိတုိ႔ကုိ မိနစ္ႏွင့္အမွ် ဒကာ၊ ဒကာမတုိ႔ကုိ အသိေပးႏုိင္ၾကသည္။ သာဓုေခၚႏုိင္ၾကသည္။

၈။ ေရစစ္
ဤပရိကၡရာလည္း ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ေရသန္႔ဗူးမ်ား ေပၚေပါက္လာသည့္ေနာက္ ထုိဗူးမ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ေသာ ေရက သန္႔သည္ျဖစ္ေစ၊ မသန္႔သည္ျဖစ္ေစ ေရစစ္ျဖင့္စစ္ၿပီး သုံးေဆာင္ရန္ မလုိအပ္ေတာ့ေပ။

မလုိအပ္ေသာ ေရစစ္ကို သယ္မည့္အစား လုိအပ္ေသာ နိမ္းကတ္မ်ားကုိသာ သယ္ေဆာင္ တတ္ၾကေတာ့သည္။

စာၾကြင္း (၁)
ဤမွတ္တမ္းကို “ပရိကၡရာရွစ္ပါး ေစာင့္ေရွာက္သယ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔” ထံမွ ရယူခဲ့ပါသည္။ ထုိအဖြဲ႔၌ အမွန္တကယ္ သာသနာ့တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနၾကေသာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးမွ မပါ၊ပရိကၡရာရွစ္ပါးတြင္ ေရစစ္ဟုေခၚေသာ္လည္း ေရစစ္မရေသာ ဒန္ခြက္၊ ပလပ္စတစ္ ေခါင္းရိတ္ဓား ( ဆံပင္မဆိုထားႏွင္႔ ၾကက္ဥျပဳတ္ကိုပင္ ခြဲ၍မရေသာ ) တို႔ကို ေရာင္းခ်တတ္ေသာ သကၤန္းဆိုင္ အခ်ိဳ႕ႏွင္႔ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား စုေပါင္းထားေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္ ဟု  သိရသည္။ ထုိအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ရန္ လုိအပ္ခ်က္သည္ …
၁။ ဂလိုဘယ္လ္ေဒသႏၱရဗဟုသုတမရွိေသးသူ ျဖစ္ရမည္
၂။ လူပုဂၢဳိလ္ပင္ျဖစ္ေစ ရဟန္းဝိနည္းကို တတ္ေယာင္ကား လုပ္တတ္ရမည္ … တုိ႔ ျဖစ္ေလသည္။

စာၾကြင္း (၂)
ဤသုေတသနစာတမ္း ထြက္လာၿပီးေနာက္ “သာသနာေတာ္ႀကီးေတာ့ ကြယ္ေတာ့မွာပဲ” ဟူေသာ နိမိတ္မရွိ၊ နမမရွိ ေဝါဟာရကုိ သုံးစြဲရန္ အလြန္ခံတြင္းေတြ႔ေသာ ပုဂၢဳိလ္တုိ႔က ေရွးနည္းအတုိင္းပင္ “ဒီေန႔ေခတ္ ရဟန္းေတာ္ေတြ အပ္၊ အပ္ခ်ည္၊ ေရစစ္ေတြ မေဆာင္ေတာ့ဘူး။ သာသနာေတာ္ႀကီးေတာ့ ကြယ္ေတာ့မွာပဲ” ဟု ေျပာဆုိေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။

တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ သာသနာျပဳေနၾကေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားကလည္း " နိမိတ္မရွိေသာ စကားကုိ အလြန္ေျပာတတ္ေသာ ပါးစပ္တုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။  ေရစစ္မေဆာင္သျဖင့္ ေရစစ္သာ ကြယ္မည္၊ ဘယ္ကလာ သာသနာကြယ္ရမည္နည္း။ သာသနာမေဆာင္မွ သာသနာကြယ္မည္။ သာသနာေဆာင္ေနသေရြ႕ အပ္ႏွင့္ အပ္ခ်ည္မေဆာင္လည္း သာသနာ မကြယ္ႏုိင္” သဘာဝက်ေသာ စကားတုိ႔ျဖင့္ တရားခ်ျပတတ္ၾကသည္ဟု သိရသည္။

မည္သုိ႔ဆုိေစ “သာသနာ ကြယ္လိမ့္မည္” ဟု ေျပာရန္ အလြန္စိတ္အား ထက္သန္ၾကေသာ လူပုဂၢဳိလ္တခ်ိဳ႕ကမူ တစ္သက္လုံးက ေျပာလာတာ၊ အခုမွေတာ့ မရပ္ႏုိင္၊ ဟုတ္ဟုတ္၊ မဟုတ္ဟုတ္ ေျပာေတာ့ ေျပာရေပမည္ဟု ေခ်ပၾကသည္။

စာၾကြင္း (၃)
သီရိလကၤာ၌ သပိတ္မ်ား မသုံးၾကေတာ့သျဖင့္ အစုိးရကုိ မေက်နပ္က သပိတ္ေမွာက္စရာ မရွိေတာ့။ ေမွာက္မယ္ေမွာက္ လြယ္အိပ္ကုိသာ ေမွာက္ရမည္။ လြယ္အိပ္ကလည္း ေမွာက္ရန္ရေသာ ပစၥည္းမဟုတ္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ သပိတ္ကုိ မသုံးရင္သာေန၊ ေက်ာင္းမွာေတာ့ ေဆာင္ထားသင့္သည္ဟု အဆုိျပဳသူ ရဟန္းေတာ္မ်ား ရွိၾကသည္။

ထုိင္း၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားကမူ သပိတ္မ်ား ရွိသျဖင့္ အစုိးရက သာသနာႏွင့္ မေလ်ာ္ေသာ ဥပေဒမ်ား က်င့္သုံးလွ်င္ သပိတ္ေမွာက္ရန္ အခက္အခဲ မရွိၾကေပ။ ေမွာက္လည္း ေမွာက္ေတာ္ မူၾက၏။ ထုိသပိတ္ေမွာက္မႈ႔ေၾကာင့္ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူၾကေသာ ဆရာေတာ္အခ်ိဳ႕ပင္ ေထာင္သြင္း၊ အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံေတာ္မူၾကရသည္ဟု ဝမ္းနည္းဖြယ္ သတင္းၾကားသိရသည္။

သပိတ္ေမွာက္ျခင္းကုိ ပါဠိလုိ ပတၱနိကၠဳဇၨနဟု ေခၚေၾကာင္း သိရသည္။
(ေထရဝါဒပုိ႔ (စ္)၊  ၁၃၇၄ ခုႏွစ္ ၊ သီတင္းကၽြတ္လဆန္း ၅ ရက္၊ စေနေန႕)


သီဟနာဒ