ႏိုင္ငံတိုင္းက ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ပဲ ႀကိဳးစားေနၾကရတာ။ မႀကိဳးစားရင္ လည္း ျပည္တြင္းထဲမွာ ျပႆနာတက္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါ့သံုးသပ္ခ်က္ က ေျပာင္းလဲလာမယ့္ ရာသီဥတုနဲ႔မွ်တေအာင္ ေနဖို႔ပဲႀကိဳးစား။ ကမၻာေျမ ပူေႏြးလာမႈဒဏ္ကို တရုတ္တုိ႔၊ အိႏၵိယတို႔ ႀကံဳေတြ႔လာရၿပီဆိုေတာ့မွ သူတို႔ တစ္ခုခု လုပ္ကိုလုပ္မွရေတာ့မွာလို႔ သေဘာေပါက္လာၾကမွာ။ သူတို႔ ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ဝင္ရုိးစြန္းေရခဲေတြ ၿပိဳက်လာၿပီဆိုရင္ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္တစ္မီတာေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ျမင့္တက္လာမယ္တဲ့။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ တို႔အတြက္ ျပႆနာပဲ။ စင္ကာပူက အေဆာက္အဦေတြကို ေရကာတာေတြနဲ႔ ေရကိုကာလို႔ ရႏိုင္တဲ့ နည္းကို ေလ့လာခဲ့ၾကဖူးတယ္။ သူတို႔ရဲ့ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ပင္ လယ္ေရ ကို ဆီးတားတဲ့ တံတိုင္းႀကီးေတြ(Seawall) ေဆာက္သင့္တယ္တဲ့။ အဲသလိုဆိုရင္ ငါတို႔သေဘၤာဆိပ္ကမ္းက ေရကာတံတိုင္းေတြရဲ့အျပင္ဖက္မွာ ပဲ ရွိေနလိမ့္မယ္။
ဒါဆိုရင္ တို႔ပတ္ဝန္းက်င္က ကြ်န္းေလးေတြေရာ တစ္ကြ်န္းစီကြဲထြက္သြားႏိုင္ မလား။
ဒါဆိုရင္ စင္ကာပူက အဲဒီကြ်န္းစုေလးေတြရဲ့ အလယ္မွာ ရွိေနလိမ့္မယ္။ ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အက်ိဳးဆက္က မရွင္းမလင္းပါပဲ။
ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ တစ္မီတာအထိ ျမင့္တက္လာမယ္ဆိုရင္ ငါတို႔ ကမ္းေျခတစ္ခ်ိဳ႕ ဆံုးရွံဳးလိမ့္မယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရွင္သန္ေနလို႔ေတာ့ ရတယ္။ ဆိုပါေတာ့ ေျခာက္မီတာေလာက္အထိလည္း ျမင့္တက္လာမယ္၊ ေရကာတာ တံတိုင္းႀကီးေတြလည္း ေဆာက္မထားမိဘူးဆိုရင္ေတာ့ စင္ကာပူရဲ့ ငါးပံု တစ္ပံု က ပင္လယ္ေရေအာက္ ေရာက္သြားလိမ့္မယ္။
ဒါဆိုရင္ တို႔ပတ္ဝန္းက်င္က ကြ်န္းေလးေတြေရာ တစ္ကြ်န္းစီကြဲထြက္သြားႏိုင္ မလား။
ဒါဆိုရင္ စင္ကာပူက အဲဒီကြ်န္းစုေလးေတြရဲ့ အလယ္မွာ ရွိေနလိမ့္မယ္။ ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အက်ိဳးဆက္က မရွင္းမလင္းပါပဲ။
ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ တစ္မီတာအထိ ျမင့္တက္လာမယ္ဆိုရင္ ငါတို႔ ကမ္းေျခတစ္ခ်ိဳ႕ ဆံုးရွံဳးလိမ့္မယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရွင္သန္ေနလို႔ေတာ့ ရတယ္။ ဆိုပါေတာ့ ေျခာက္မီတာေလာက္အထိလည္း ျမင့္တက္လာမယ္၊ ေရကာတာ တံတိုင္းႀကီးေတြလည္း ေဆာက္မထားမိဘူးဆိုရင္ေတာ့ စင္ကာပူရဲ့ ငါးပံု တစ္ပံု က ပင္လယ္ေရေအာက္ ေရာက္သြားလိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ႏိုင္ေျခက ဘာျဖစ္မလဲ။
ေျဖ။ ။ ငါက မိုးေလဝသကြ်မ္းက်င္သူမွ မဟုတ္တာ။ ဘာေတြျဖစ္ လာႏုိင္မလဲဆိုတာ ဘယ္တြက္ခ်က္တတ္မွာလဲ။ ကြ်မ္းက်င္သူေတြေျပာတာ ကို လက္ခံလိုက္ဖို႔ပဲရွိတာပဲဥစၥာ။
ေမး။ ။ အဲယားကြန္းေတြကို မွီေနမယ့္အစား အဆင့္ျမင့္ အပူပိုင္းၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ တည္ေဆာက္ယူရင္ေကာ မရႏိုင္ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ ရာသီဥတုကို တို႔ကေျပာင္းမပစ္ႏိုင္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ၿမိဳ႕ တိုင္းဟာ ပိုပိုၿပီး ပူလာေနတာပဲ။ ကြန္ကရစ္ေတြ၊ ကားလမ္းေတြက အပူေငြ႔ေတြ ျပန္ဟပ္ေနလို႔။ တို႔အိမ္ေတြမွာ ေလဝင္ေလထြက္ရေအာင္ လုပ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ အဲယားကြန္းမသံုးပဲေနလို႔ ရႏိုင္မွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အိမ္ေတြအားလံုး အျပင္ေလရေနဖို႔ဆိုတာက မျဖစ္ႏို္င္ျပန္ဘူး။ ျမင့္တဲ့ တိုက္ေတြက နိမ့္တဲ့တိုက္ေတြကို ကြယ္ေနမွာ။
ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ မေလ်ာ့က်ေစပဲ ရံုးေတြက အဲယားကြန္းေတြကို ျဖဳတ္ပစ္ဖို႔ ဘယ္လိုလုပ္ ျဖစ္ႏုိုင္မွာလဲ။ ၁၉၅၀- ခုႏွစ္ေတြတုန္းက Laycock and Ong ဥပေဒေရးရာကုမၸဏီမွာ ငါလုပ္ေနတုန္းက ေရွ႕ေနေတြရဲ့အခန္းေတြပဲ အဲယား ကြန္းတတ္ႏိုင္တယ္။ ေစ်းကႀကီးတာကိုး။ စာေရးေတြ၊ တျခားအလုပ္သမားေ တြက လဟာျပင္ရံုးမွာ လုပ္ၾကတာ။ ပန္ကာေတြ တအားဖြင့္ထားၿပီး စာရြက္ေ တြဆို လြင့္မသြားေအာင္ ဖိထားၾကရတာ။ ေန႔လည္စာ ထမင္းစားၿပီးလို႔ ေနပူ ရွိန္လည္း တက္လာေရာ စာရုိက္မွားတာေတြျဖစ္လာ၊ လုပ္အားက်ဆင္း မႈေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ၁၉၅၅- ခုမွာ ငါကိုယ္တိုင္ရံုးဖြင့္ေတာ့ တစ္ရံုးလံုးကို အဲယားကြန္းတပ္လိုက္ တယ္။ ရံုးကေတာ့ ခပ္ေသးေသးေပါ့။ မလကၠာလမ္း၊ အမွတ္ ၁၀၊ ပထမ ထပ္မွာ။ ဒီေတာ့ ေန႔ခင္းမွာေတာင္ လုပ္အားက က်ဆင္းမသြားဘူး။
အပူနဲ႔နီးနီးကပ္ကပ္လုပ္ရတဲ့ အလုပ္ေတြ၊ လက္အိတ္ေတြ၊ ေခါင္းစြပ္ေတြ စြပ္ ထားမွ လုပ္လုိ႔ရတဲ့ အလုပ္ရံုေတြမွာ အဲယားကြန္းမရွိပဲ အလုပ္လုပ္လို႔ ဘယ္ ရႏိုင္ပါ့မလဲ။
ဒီေတာ့ တို႔မွာ ေရြးစရာမရွိေတာ့ဘူး။ တိုက္ျမင့္ျမင့္ေတြ ေဆာက္ဖို႔ပဲရွိတယ္။ ဟိုတုန္းကလို ႏွစ္ထပ္၊ သံုးထပ္အိမ္ေတြ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အစၥတာနာ မွာရွိတဲ့ အိမ္ဆိုရင္ ၁၈၆၀- ခုႏွစ္ေတြက ေဆာက္ထားတာ။ အေရွ႕ေျမာက္ ဘက္ကို မ်က္ႏွာမူၿပီး အေနာက္ေတာင္ဖက္ကလာတဲ့ မုတ္သုံေလ ကိုရ တယ္။ ေနပူကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ ေကာ္ရစ္ဒါကလည္း ေတာ္ေတာ္ရွည္တယ္။
၁၉၅၀- ခုႏွစ္ေတြတုန္းက သူတို႔ကဖိတ္လို႔ အိႏၵိယကိုေရာက္ဖူးတယ္။ တုတ္ တံရွည္ရွည္ရဲ့ထိပ္မွာ အဝတ္စခ်ည္ထားတယ္။ တုတ္တံကို တစ္ေယာက္ေ ယာက္က ေရႊ႕ေပးရင္ အဲဒီအဝတ္စက ယပ္ခပ္ေနသလို ေလရတယ္။ ဒါကို အိႏၵိယန္းေတြက punkah wallah လို႔ ေခၚတယ္။ မြတ္ဆလင္လူမ်ိဳးေတြအိမ္မွာ ေထာင့္ခြ်န္းေလးေတြပါတဲ့ တံခါးေပါက္၊ ဝရန္ တာေတြကို ေရျဖန္းေပးၾကတယ္။ ေရက အပူေငြ႔ကို စုပ္ယူတာေပါ့။ ေရ ကေနျဖတ္လာတဲ့ ေလေၾကာင့္ အိမ္ခန္းထဲမွာလည္း ေအးလာတာေပါ့။ တို႔ေနရာက ပင္လယ္ကမ္းေျခကလြဲရင္ ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းတဲ့ေနရာ မဟုတ္ဘူး။
ေရွးတုန္းကလူေတြ ဘယ္လိုေနခဲ့ၾကသလဲ။
မေလးေတြ အပူဒဏ္ကို ဘယ္ လိုကာကြယ္ၾကသလဲ။ သူတို႔အိမ္ေတြက ေျခတံရွည္၊ သက္ငယ္မိုး၊ သစ္သား ဝါးနဲ႔ ေဆာက္ထားတာ။ တံခါးမ၊ တံခါးေပါက္ေတြကလည္း ဖြင့္ထားၾကတာ။ မ်က္ႏွာက်က္ေတြဘာေတြလည္း မလိုဘူး။ ေလမတိုက္ဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ သူတို႔အိမ္ေတြထဲမွာ ေနလို႔ရတယ္။ ေယာက်ၤားေရာ၊ မိန္းမေရာက လံုခ်ည္ေတြဝတ္ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႔ခႏၶာ ကုိယ္ေအာက္ပိုင္းကလည္း ေလရတယ္။ ေယာက်္ားေတြဆိုရင္ အေပၚပုိင္း ရင္ဘတ္ေဟာင္းေလာင္းေတာင္ ေနၾကတယ္။ အဲဒါ ငါတုိ႔ ရာသီ ဥတု အေျခ အေနပဲေလ။
ေမး။ ။ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ေမာင္းတဲ့ကားတို႔၊ ခရီးသြားစစ္စတန္တစ္ခုလံုး ဘက္ ထရီ နဲ႔ေမာင္းတဲ့ပံုစံအထိ ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ေကာ ဘယ္လိုရွိမလဲ။ စင္ကာပူရဲ့ ရာသီဥတုကို ပိုေကာင္းလာေစႏိုင္မလား။
ေျဖ။ ။ ဒါက လုပ္ကို လုပ္ၾကရမွာ။ အခု ဓာတ္ဆီနဲ႔ ဘက္ထရီေပါင္း စပ္ေမာင္းႏွင္တဲ့စနစ္ကို စတင္ေနၾကၿပီ။ အီလက္ထရစ္ကားျဖစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကုမၸဏီႀကီးေတြက R & D(Research and Development) ကို အေလး အနက္ထား လုပ္ေနၾကတယ္။ သူတို႔ကားေတြက ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္နဲ႔ေမာင္းတဲ့ ကားေတြလုိပဲ ေကာင္းတယ္။ ျပႆနာက ဘက္ထရီက ဘယ္ေလာက္ၾကာ ၾကာခံၿပီး ဘယ္ေလာက္ျမန္ျမန္ အားျပန္သြင္းလို႔ရမလဲဆိုတာပဲ။ ဘတ္(စ္) ကားေတြေရာ ဂက္(စ္) ကိုသံုးၿပီး ေမာင္းလို႔ရတယ္။ ဒါကို တို႔ဆက္ေလ့လာ မွာ။
ေမး။ ။ ဆိုလာျပားေတြေရာ ဘယ္လိုေနမလဲ။ စင္ကာပူလို အပူ ပိုင္းၿမိဳ႕မွာ ဆိုလာျပားေတြ အလုပ္ျဖစ္မယ္လို႔ ထင္သလား။
ေျဖ။ ။ ၁၉၉၂- ခုကတည္းက ျပင္သစ္ေရနံကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုျဖစ္တဲ့ တို တယ္(Total) မွာ အႀကံေပးအေနနဲ႔ ရွိခဲ့တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၇- ႏွစ္သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္လံုး ေရနံ၊ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ႏူကလီးယား စြမ္းအင္ကိုသံုး လိုက္ ရင္ ဖရီကြန္စီကိုျပတဲ့ဇယားက ဒီလို(သူ႔လက္ကို အေပၚေျမွာက္ျပ တယ္) ျဖစ္ ၿပီေလ။ ဆိုလာ၊ ဒီေရစတာေတြကို အစားထိုးၿပီးသံုးလိုက္ရင္ သူတုိ႔ဖရီကြန္စီျပဇယားက ဒီလို(သူ႔လက္ကို ေအာက္ ခ်ျပတယ္) ျဖစ္သြား မယ္။
ဆိုလာျပားေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဂ်ာမန္ေတြေတာ့ သုေတသန လုပ္ေနၾက တယ္။ ဆာဟာရ သဲကႏၱာရက ေနကိုတႏွစ္ပတ္လံုးရရင္ ဥေရာပမွာ လိုအပ္ တဲ့စြမ္းအင္ အကုန္ထုတ္ေပးႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ (ရယ္လွ်က္) ဒီအတြက္ ကုန္က်ေငြက ဘယ္ေလာက္ရွိသြားမလဲ။ သဲမုန္တိုင္းေတြ က်လာ ပါၿပီတဲ့။ ဆိုလာျပားေတြ အာလံုး သဲေအာက္ေရာက္ကုန္မွာ။ အဲဒီ ဆိုလာျ ပားေတြကို ဘယ္သူက ျပန္ေဖာ္မွာတုန္း။
ငါတို႔ အေဆာက္အဦေတြအားလံုးရဲ့ အမိုးေပၚမွာ ဆိုလာျပားေတြ တပ္ဆင္ ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လွ်ပ္စစ္သိုေလွာင္ရံုနဲ႔ သိုေလွာင္ထားၿပီးေတာ့ မီး အိမ္ေတြအတြက္၊ ေရေႏြးႀကိဳခ်က္ဖို႔အတြက္ တို႔သံုးလို႔ရမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ မိုးရြာတဲ့ေန႔၊ တိမ္အုပ္တဲ့ေန႔ေတြမွာ စြမ္းအင္အလံုအေလာက္ မရႏိုင္ျပန္ဘူး။
ဒါက ျဖစ္ေတာ့ ျဖစ္လာမွာပါ။ အခု တရုတ္ေတြလုပ္တဲ့ ဆိုလာျပားေတြက ပိုေကာင္းၿပီး ေစ်းလည္း ပိုသက္သာတယ္။ ေလနဲ႔လည္တဲ့ ပန္ကာေတြလည္း ရွိေနၿပီ။
ဆက္ရန္
ဇင္ေ၀ေသာ္