ဆန္းသစ္ျခင္း (Innovation) ဆုိတာ

Innovation, Invention နဲ႔ Creation ဆုိတဲ႔ စကားသုံးလုံးရဲ႕ အဓိပၸါယ္ေတြ က ဆင္တူရိုးမွား ရွိလွပါတယ္။ (က်ေနာ္ ေျပာလိုတာက စကားလုံးေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္ေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး)

Innovation ဆုိတာ အသစ္တစ္ခုခုကို ဖန္တီးလိုက္ျခင္း၊ တည္ထြင္ လိုက္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ရွိၿပီးသားကို ျပန္လည္ဆန္းသစ္ျခင္းျဖစ္တယ္။ အေတြး အေခၚေဟာင္းႏွစ္ခု၊ နည္းပညာေဟာင္း ႏွစ္ခု၊ ပစၥည္းေဟာင္းႏွစ္ခု စတာေတြ ကို ေပါင္းစပ္ၿပီး တစ္မ်ိဳးတစ္ဖုံျဖစ္ေအာင္ ဆန္းသစ္ေပးလိုက္ျခင္းပဲ ျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီ အဆိုုအရ ကမၻာမွာ တည္ထြင္ခဲ႔ၾကလမ်ွ အားလုံးလိုလိုဟာ Innovation (ဆန္းသစ္ျခင္း) သေဘာတရားသာျဖစ္တယ္။

ဒီ Innovation ဆုိတဲ႔ စကားလုံးကို ၁၅ ရာစုခန္႔က စတင္ အသုံးျပဳခဲ႔ၿပီး ေရ ငုတ္သေဘၤာနဲ႔ ဟယ္လီေကာ္ပတာကို တည္ထြင္ခဲ႔သူ Leonardo de Vinci နဲ႔ တယ္လီစကုတ္နဲ႔ ပထမဆုံး ၾကယ္တာရာေတြကို ၾကည္႔ခဲ႔တဲ႔ Galileo Galili တို႔နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး အသုံးျပဳခဲ႔တာပါ။

ဒါကို သက္ေသျပဳဖို႔ ပိုလန္ဖြား သိပၸံပညာရွင္ Jacob Bronowski ရဲ႕ "The Ascent of Men" ကို ၫႊန္းဆိုပါတယ္။
လူသားဟာ ကမၻာေပၚကို လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ငါးေသာင္းခန္႔က စတင္ေရာက္ရွိ လာခဲ႔ေပမဲ႔ ႏွစ္ တစ္ေသာင္းငါးေထာင္ကမွ စၿပီး Innovation စတင္ခဲ႔တယ္။ ဆိုလိုတာက ေနရာမရွိ ေျခဦးတည္႔ရာ ေလ်ွာက္သြားရာကေန တျဖည္းျဖည္း အိမ္ယာတည္ေဆာက္မႈ၊ ေမြးျမဴမႈ၊ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးမႈ စတာေတြကို ျပဳလုပ္ လာ ခဲ႔ၾကတယ္ ဆိုတာပါ။

အဲသလိုပဲ ဘီစီ သုံးရာစုခန္႔က "ဘီး" နဲ႔ပတ္သက္တဲ႔ သဲလြန္စေတြကို ရုရွား မွာ ေတြ႔ခဲ႔ေပမဲ႔ ဒီေန႔ အသုံးျပဳေနတဲ႔ ကားတာယာဘီးကိုေတာ႔ ၁၈၈၇ ခုႏွစ္ေရာက္မွ စေကာ႔လူမ်ိဳး Jhon Dunlop က တည္ထြင္ႏိုင္ခဲ႔တယ္။

ေရွးေဟာင္း ဂရိေတြ လက္ထက္ကတည္းက လ်ပ္စစ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ႔ သဲလြန္ စေတြ ေတြ႔ခဲ႔ေပမဲ႔ ၁၈၈၀ ႏွစ္ေတြ ေရာက္မွပဲ ဒီေန႔ အသုံးျပဳေနတဲ႔ လ်ပ္စစ္ ပုံစံကို ေသာမတ္အယ္ဒီေၾကာင္႔ ေရာက္ရွိလာခဲ႔ပါတယ္။
စသျဖင္႔..စသျဖင္႔...

ဒီေဆာင္းပါးရဲ႕ အခ်ဳပ္က စီးပြားေရးပဲ လုပ္လုပ္၊ ပစၥည္းတစ္ခုခုကိုပဲ တည္ ထြင္ တည္ထြင္ အဓိကအခ်က္က ရွိၿပီးသားအခ်က္အလက္၊ အေတြးအေခၚ၊ ပစၥည္း စတာေတြကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ပုံသ႑ာန္အသစ္ျဖစ္ေအာင္ ဆန္းသစ္ေ ပးႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာပါ။ ဘာမွ အသစ္ရယ္လို႔မရွိေသးဘူးေပါ ႔။ ေ ပါင္းစပ္၊ ဆန္းသစ္ႏိုင္ရင္ ေအာင္ျမင္တယ္။ Innovation ျဖစ္တယ္လို႔ ေခၚပါ သတဲ႔။
ဂ်ပန္က ၁၇ ရာစုမွာ စက္ရုပ္လုပ္နည္းပညာကို ဒတ္ခ်္ လူမ်ိဳးေတြဆီက ရယူ ခဲ႔တယ္။ သူတို႔က Innovation ျဖစ္ေတာ႔ သူတို႔ကို ဒတ္ခ်္ ေတြ လိုက္ မမွီေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ သြားရတယ္လို႔ ကိုးကားျပထားတယ္။
ေရႊျမန္မာတို႔ Innovation ျဖစ္ၾကပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳရင္း.......

Ref:The Big Idea in history-making the old new again
ST, Aug, 3rd, 2013

Read more

အီးေမးထဲက ဥကၠံ အေၾကာင္း

မဖတ္ရေသးရင္ ဖတ္ၾကည္႔ၾကေပါ႔ဗ်ာ။

**သိရသမွ် ဥကၠံျမိဳ႕အဓိကရုဏ္း**

က်ေနာ္ ေလ့လာသိရသေလာက္ ဥကၠံျမိဳ႕မွာ ျဖစ္ပြားသြားတဲ့ ဘာသာေရး အသြင္ေဆာင္ အဓိကရုန္းဟာ ရုတ္တရက္ ဝုန္းဒုိင္းသေဘာၾကီး ထျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ အရင္က ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥေၾကာင့္ ဂယက္ ရုိက္လာတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ အဲဒီအေရးအေပၚ ေဒသခံလူထုရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြ၊ အျခားျမိဳ႕ေတြက အဓိကရုဏ္း သတင္းေတြ၊ အထူးသျဖင့္ မိတၳီလာျမိဳ႕ ကျဖစ္ရပ္မွာ အရင္းခံပါဝင္သူနဲ႔ အဆက္အစပ္ရွိေနမႈ။ ေနာက္တခုက မြတ္ဆ လင္ တဦးနဲ႔ အိမ္ေထာင္က် ျပီးေနာက္ အႏွိပ္စက္ အညွင္းပန္းခံရတဲ့ အမ်ဳိး သမီးတဦးရဲ႕ ရင္ဖြင့္ခ်က္ ဗီဒီယုိမွတ္တမ္း ေတြက နုိင္ငံတလႊား ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေန တယ္။

ဥကၠံျမဳိ႕နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္နယ္ခံလူထုအၾကား အရင္ကျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ နာက်ည္း ခံျပင္းမႈေတြကလည္း ျပႆနာျဖစ္ဖုိ႔ မီးခဲျပာဖံုး ၾကိမ္မီးအံုးသလုိ အသင့္ျဖ စ္ေနတာ။
မိတၳီလာျမိဳ႕ အဓိကရုန္းစတင္ခဲ့ရာ ေရႊဆုိင္ပုိင္ရွင္ဟာ ဥကၠံျမဳိ႕က ‘ရွိန္းစတုိး’ ပုိင္ရွင္ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ ဦးတင္ဦးရဲ႕ သားျဖစ္တယ္။
မိတၳီလာျမိဳ႕ ျပႆနာျဖစ္ေနစဥ္မွာ ေရႊဆုိင္ပုိင္ရွင္ မိသားစု တိမ္းေရွာင္ ထြက္ေျပး သြားတယ္။
မိတၳီလာျမိဳ႕ အာဏာပုိင္ေတြက သူတုိ႔ကုိ စံုစမ္း ရွာေဖြရင္း မိဘမ်ားေနထုိင္ ရာ ဥကၠံျမဳိ႕ကုိလည္း ေရာက္လာတယ္။

ေရႊဆိုင္ပုိင္ရွင္ကုိ မေတြ႔လုိ႔ မိဘေတြကုိ ေခၚယူ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈေတြ ရွိ ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပုိင္း ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ေပမဲ့ မိခင္ျဖစ္သူက သားအတြက္ ပူပန္ စိတ္နဲ႔ ဆံုးပါးသြားတယ္။
အခင္းမျဖစ္ပြားခင္ ၂ ပတ္ေလာက္မွာ ဥကၠံ စေနႏြားပဲြေစ်း အနီးေနထုိင္တဲ့ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသမီးေလး တဦးကုိ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ မြတ္ဆလင္တဦးက အတင္းအက်ပ္ခုိးယူေပါင္းသင္းဖုိ႔ ၾကံစည္မႈ ျဖစ္ခဲ့တယ္။
အဲဒီ မြတ္ဆလင္က ႏြားအေရာင္းအဝယ္လုပ္ရင္း ကေလးမေလးရဲ႕ မိဘ အိမ္မွာ သြားလာဝင္ထြက္ ခင္မင္ေနသူျဖစ္တယ္။

ကေလးမ အေပၚမွာလည္း လုိက္လုိက္ေလ်ာေလ်ာ ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ အယံု သြင္းခဲ့တယ္။ တေန႔ေတာ့ ကေလးမ ေစ်းသြားမယ္ အလုပ္မွာ သူလုိက္ပုိ႔ေပး မယ္ဆုိျပီး ဆုိင္ကယ္ေပၚတင္ေခၚရင္း သူေနထုိင္ရာ အေဖ်ာက္ျမိဳ႕ကုိ ေခၚယူ ထြက္ေျပးသြားတယ္။
ကေလးမရဲ႕ မိဘေတြက ဥကၠံရဲစခန္းမွာ လူေပ်ာက္ တုိင္ခ်က္ဖြင့္ထားတယ္။ မြတ္ဆလင္ ကုလားက အေဖ်ာက္ျမိဳ႕ ရပ္ကြက္ရံုးအခုမွာ ေကာင္မေလးနဲ႔ အၾကင္လင္မယားအျဖစ္ တရားဝင္လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ၾကိဳးစားေနစဥ္မွာ ရပ္ ကြက္ လူၾကီးေတြက သံသယရွိတာနဲ႔ ေကာင္မေလးကုိ သီးျခားေခၚယူျပီးေ မးျမန္းေတာ့ ခင္မင္မႈကုိ အခြင့္ေကာင္းယူျပီး လိမ္ညာေခၚယူလာေၾကာင္း သိရလုိ႔ ဥကၠံမွာရွိတဲ့ မိဘေတြထံ အေၾကာင္းၾကားလုိက္တယ္။

ဥကၠံရဲစခန္းမွာလည္း အဲဒီကေလးမကုိ လူေပ်ာက္တုိင္ခ်က္ ဖြင့္ထားတာ ရွိေနေတာ့ သူ႔မိဘေတြနဲ႔ ရဲစခန္းအာဏာပုိင္တခ်ဳိ႕ အေဖ်ာက္ျမိဳ႕ကုိ လုိက္ သြားျပီး အဲဒီမြတ္ဆလင္ကုိ ဖမ္းဆီးကာ တုိက္ၾကီးရဲစခန္းကုိ လႊဲေျပာင္းေပး လုိက္တယ္။ အဲဒီျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ျမိဳ႕ေနလူထု အၾကီးအက်ယ္ ေဒါသထြက္ ခဲ့ရတာရွိတယ္။

ေနာက္တခုက ဥကၠံျမိဳ႕ ဓမၼာရံုေက်ာင္းတုိက္ တရားပဲြမွာ ၉၆၉ အဖဲြ႔က ထုတ္ တဲ့ သီခ်င္းဖြင့္တာကုိ ခဲနဲ႔ေပါက္လုိ႔ ဝုိင္းဖမ္းၾကေတာ့ မြတ္ဆလင္ ၂ ဦးကုိ ဖမ္း မိတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ရဲစခန္း သြားအပ္ထားခ်ိန္မွာ ဥကၠံျမိဳ႕စြန္႔ သခၤ်ဳိင္းအနီး မွာ ေနတဲ့ မြတ္ဆလင္ ေမာင္ေရႊဆုိသူက ရဲစခန္းမွာ ဖမ္းထားသူ ၂ ဦးကုိ သိန္း ၂၀ လာဘ္ထုိးျပီး ျပန္ထုတ္သြားခဲ့တယ္။ အဲဒါကလည္း ျမိဳ႕နယ္လူထု ကုိ မေက်နပ္မႈ ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။

တျခားျဖစ္ရပ္က ဥကၠံျမိဳ႕အနီး ပနီပင္ေက်းရြာမွာ တရားပဲြက်င္းပဖုိ႔ ခင္းထား တဲ့ ဖ်ာေတြကုိ မြတ္ဆလင္ အမ်ဳိးသမီးတခ်ဳိ႕က ဆဲြလႊင့္ပစ္လုိ႔ အေျခ အ တင္ျဖစ္ခဲ့ၾကေသးတယ္။ အဲဒီရြာမွာက မြတ္ဆလင္ မ်ားတယ္လုိ႔ သိရတယ္။

ဒါ့အျပင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္က ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီးတဦးကုိ မြတ္ဆလင္မိသားစုက ဝုိင္းဝန္း သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္လည္း ရွိထားတယ္။ အဲဒါေတြက အခင္းမျဖစ္မီ လိပ္ခဲတင္းတင္း ရွိေနခဲ့တဲ့ အေျခအေန ေတြပါ။

အခင္းျဖစ္တဲ့ေနကေတာ့ အလံတုိင္ေက်ာင္းတုိက္က ကုိရင္ေလးတပါး ဆြမ္း ခံၾကြလာခ်ိန္ ေစ်းထဲအေရာက္မွာ မြတ္ဆလင္အမ်ဳိးသမီးတဦးနဲ႔ ဝင္တုိက္မိ လုိ႔ သပိတ္လြင့္စင္က်သြားျပီး အလွဴခံရထားတဲ့ စားေသာက္ဖြယ္ရာ ေတြ တစစီျပန္႔က်ဲသြားတယ္။
တုိက္မိတဲ့မိန္းမက သူနဲ႔မဆုိင္သလုိ လုပ္ေနခ်ိန္မွာ ကုိရင္ေလးက လမ္းေပၚ က် ေနတဲ့ သပိတ္နဲ႔ အလွဴခံ ပစၥည္းေလးေတြကုိ ၾကည့္ျပီး ဝမ္းနည္းစိတ္နဲ႔ မ်က္ရည္က်တယ္။
ဒီျမင္ကြင္းက ေဘးနားမွာရွိတဲ့ ေစ်းသည္ေတြအတြက္ စိတ္မခ်မ္းေျမ႔စရာ။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ တုိက္မိတဲ့ မိန္းမကုိ ကုိရင္ေလး အတြက္ စားစရာေလးေတြ ဝယ္ျခမ္းေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းၾကေပမဲ့ အေရးမလုပ္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာ တျခားမြတ္ဆလင္ အမ်ဳိးသမီးတဦး ေရာက္လာျပီး ကုိရင္ေလး နေမာ္နမဲ့နုိင္လုိ႔ျဖစ္တဲ့ဟာကုိ အေလ်ာ္ေပးစရာ မလုိေၾကာင္း ေျပာရာကေန အေျခအတင္ စကားမ်ားၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ေရာက္လာတဲ့မိန္းမက ဝင္တုိက္မိတဲ့ မိန္းမကုိ ‘ေျပာမရလည္း ေလ်ာ္ေပးလုိက္ဟယ္ ဒီ ပစၥည္း တန္ ဘုိးက နင္စီးတဲ့ ဖိနပ္တဖက္စာ ေတာင္ မရွိဘူး’ လုိ႔ေျပာလုိက္တဲ့စကားက တဖက္သားအေပၚ အလြန္အမင္း ေစာ္ကားႏွိမ့္ခ်သလုိ ျဖစ္သြားျပီး ျပႆနာ ပုိၾကီးထြားလာတယ္။

ရဲေတြေရာက္လာျပီး မြတ္ဆလင္မိန္းမ ၂ ဦးနဲ႔ ကုိရင္ေလးကုိ ရဲစခန္းမွာေ ခၚျပီး ေမးျမန္းတဲ့အခါ မြတ္ဆလင္ ေမာင္ေရႊ ရဲစခန္းကုိေရာက္လာျပီး ရဲေတြနဲ႔ တီးတုိးတုိင္ပင္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္တဲ့။ ရဲေတြရဲ႕ မွတ္ခ်က္မွာ ကုိရင္ေလးလက္ထဲက သပိတ္ မေတာ္တဆက်ကဲြတယ္လုိ႔ ေရးထားျပီး မြတ္ဆလင္မိန္းမေတြကုိ ဘယ္လုိမွ အေရးမယူလုိ႔ အေျခအေနက ပုိဆုိးသြား တယ္။ လက္ကုိင္ဖုန္းရွိသူေတြက တဆင့္တဆင့္ ဆက္သြယ္ေျပာၾကား ရာ ကေန ျမိဳ႕နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ရြာကလူေတြ အစုလုိက္အျပံဳလုိက္ ျမိဳ႕ေပၚေရာက္လာ တယ္။ အဲဒီအထဲမွာ မြတ္ဆလင္ ခုိးေျပးခံခဲ့ရတဲ့ ေကာင္မေလးရဲ႕ ဦးေလးျဖစ္ သူ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အဖဲြ႔လည္းပါဝင္လာတယ္။ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈေတြ စျဖစ္ လာတယ္။

ဗလီတခ်ဳိ႕နဲ႔ မြတ္ဆလင္ဆုိင္ေတြကုိ ရုိက္ခဲြဖ်က္ဆီးၾကတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြ ဝယ္ထားတဲ့ ႏြားေတြကုိ ၾကိဳးေျဖလႊတ္ေပးတယ္။

ေန႔လည္ပုိင္းေလာက္မွာ ေမွာ္ဘီဘက္က ဆရာေတာ္တပါးၾကြလာျပီး ျမိဳ႕လူ ထုကုိ ေမတၱာရပ္ ပန္ၾကားတာ ေၾကာင့္ ျမိဳ႕ေပၚက ျဖစ္ ရပ္ေတြ ျငိမ္ သြား တယ္။ မြတ္ဆလင္ ၂ ေယာက္ေသတယ္။ တေယာက္က ဇီးပင္ဆိပ္မွာ ေန တဲ့လူ။ သူယူထားတာက ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီး။ အဲဒီ မြတ္ဆလင္က ဗလီ နဲ႔ေစ်းဆုိင္ဖ်က္ဆီးသူေတြကုိ ဆဲဆုိၾကိမ္းေမာင္းျပီး ရမ္းကားလာေတာ့ အနား မွာရွိတဲ့ လူေတြက ဝုိင္းရုိက္လုိ႔ ေသသြားတယ္။ ေနာက္ထပ္ တေယာက္က ရုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈေတြၾကားထဲမွာ ထြက္ေျပးရင္း က်န္စစ္သားရပ္ကြက္နား မွာ ဝုိင္းရုိက္သတ္ ခံရတာ။ ခုေတာ့ ဇီးပင္ဆိပ္ သတ္ျဖတ္မႈမွာပါဝင္သူ ၈ ဦးကုိ ဖမ္းထားလုိက္ျပီ။ ( ေသသူရဲ႕မိန္းမကုိယ္တုိင္က ထုတ္ေဖာ္ခ်က္အရ ဖမ္းဆီး တာလုိ႔ သိရတယ္)

ဆူပူမႈေတြ ျဖစ္ေနစဥ္အတြင္းမွာ အလံတုိင္ေက်ာင္းကုိ မီးတင္ရႈိ႕ ဖုိ႔ ေမာင္ေ ရႊရဲ႕ ၾကံစည္ခ်က္လည္း ေပၚလာ တယ္။ ေမာင္ေရႊက ပုိက္ဆံ ခ်မ္းသာ တယ္။ ျပီးေတာ့ ျမိဳ႕ေန မြတ္ဆလင္ထုရဲ႕ အၾကီးအမွဴးလည္း ျဖစ္တယ္။ သူက မြတ္ဆလင္ေတြ ျပႆနာျဖစ္တုိင္း ရဲစခန္းနဲ႔ တရားရံုးေတြမွာ လုိက္ျပီး ေငြေၾကးနဲ႔ ေျဖရွင္းေပးေလ့ ရွိတယ္။ ခုလည္း ျပႆနာတက္ျပီ ဆုိတာနဲ႔ အလံတုိင္ေက်ာင္းကုိ မီးရႈိ႕ဖုိ႔ လူ ၅ ေယာက္ကုိ တေယာက္ ၁၅ သိန္းေပးျပီး ေစခုိင္းထားတယ္လုိ႔သိရတာ။
သူခုိင္းထားတဲ့ မြတ္ဆလင္တဦးကုိ အလံတုိင္ေက်ာင္းဝင္းထဲမွာ မိရာကေန စစ္ေဆးလုိ႔ ေပၚလာတာ။ ခုေတာ့ ေမာင္ေရႊလည္း တရားခံေျပး ျဖစ္ေနျပီ။

ေနာက္တေယာက္က အဏၰဝါ ဆုိတဲ့ မြတ္ဆလင္….. သူက ျမိဳ႕ထဲပုိင္း မွာေနတယ္။ အဏၰဝါ ရဲ႕မိန္းမကလည္း ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီး တဦးပဲ။ အခင္းျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ လွ်ပ္စစ္မီးလုိင္းေတြ ျဖတ္ထားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အဏၰဝါ က ကုိယ္ဝန္နဲ႔ သူ႔မိန္းမကုိ ေယာက္ခမေတြဆီလႊတ္လုိက္ျပီး သူ႔ အိမ္ထဲမွာ ဓာတ္ဆီေတြ ေလာင္း၊ ဂက္စ္အုိးေတြ အဖံုးဖြင့္၊ လွ်ပ္စစ္ၾကိဳးစေတြ ကုိ ပူးဆက္ျပီး ဆီဆြတ္ထားတဲ့ အဝတ္စနဲ႔ပတ္၊ လွ်ပ္စစ္မီးလာတာနဲ႔ ဝါယာေ ရွာ့ျဖစ္ျပီး မီးေလာင္ေအာင္ စီမံထားခဲ့ ကာ အိမ္တံခါးပိတ္ ထြက္ေျပးသြား တယ္။

သူ႔အိမ္က ထြက္လာတဲ့ အနံ႔ကုိ အိမ္နီးခ်င္းခ်င္းေတြ ရွဴရႈိက္ရလုိ႔ မသကၤာျ ဖစ္ျပီး သက္ဆုိင္ရာကုိ အေၾကာင္းၾကား အိမ္ကုိ ေဖာက္ဝင္ၾကည့္ေတာ့မွ အဏၰဝါ လုပ္ထားခဲ့တဲ့ အစီအမံေတြကုိေတြ႔ရတာ။ သူလည္းထြက္ေျပးေန ဆဲပဲ။

ဒီၾကားထဲ မြတ္ဆလင္အိမ္ကေန လႊတ္ပစ္လုိက္တဲ့ ႏြားေတြထဲမွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္က လူေတြ ဝယ္ထားတဲ့ ႏြားေတြလည္း ပါသြား လုိ႔ ျခိမ္းေျခာက္ခံရတာလည္း ရွိေသးတယ္။ စေနႏြားပဲြမွာ ႏြားလာဝယ္တဲ့ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြမွာ လက္နက္ေတြ ပါလာတတ္တယ္။ သူတုိ႔က ရင္းႏွီးရာ မြတ္ဆလင္ တဦးအိမ္မွာ စတည္းခ်ေလ့ရွိတယ္။

အဲဒါ သူတုိ႔ႏြားေတြ လႊတ္ပစ္လုိ႔ မေက်မနက္ျဖစ္ျပီး ျမိဳ႕ခံလူထုကုိ လက္နက္ နဲ႔ အနုိင္ယူမယ္လုိ႔ ျခိမ္းေျခာက္တာကုိ အိမ္နီးခ်င္းတဦးက ၾကားျပီး ဖုန္းဆက္ အေၾကာင္းၾကားလုိ႔ တုိက္ၾကီးက အာဏာပုိင္ေတြ ဆင္းလာျပီး သူ႔ကုိ ဖမ္း သြားတယ္။ သူနဲ႔ပါလာတဲ့ လက္နက္ေတြကုိ သိမ္းဆည္းထားျပီး လူကုိျပန္ လႊတ္ေပးလုိက္တယ္။

ျမိဳ႕ကေန ျပန္သြားတဲ့ လူစုေတြဟာ ရြာေတြကုိေရာက္ေတာ့ ျပႆနာ ဆက္ျဖစ္ၾကတယ္။ အဲဒီမွာေတာ့ ဗမာေတြ အေသမ်ားတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ သတ္ျပီး ဝွက္ထားတဲ့ အေလာင္းေတြ ေနာက္ပုိင္းမွ တျဖည္းျဖည္း ေပၚလာ တာ။ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ေနတုန္းက ရုိက္ထားတဲ့ ဓာတ္ပံုထဲမွာ ပါဝင္ သူေတြ အဖမ္းခံၾကရတယ္။

ရုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈေတြ ျပီးသြားတဲ့ေနာက္ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္သြားတဲ့ မြတ္ဆ လင္ေတြကုိ ရန္ကုန္နဲ႔ တျခားျမိဳ႕မွာ ရွိတဲ့ မြတ္ဆလင္အဖဲြ႔ေတြက ကားၾကီး ကားငယ္နဲ႔ လာေရာက္ ကူညီေပးၾကရာမွာ မသကၤာစရာေတြ ရွိလာတယ္။ သူတုိ႔ကားေတြဝင္လာတုန္းက မြတ္ဆလင္ လူငယ္အေတာ္မ်ားမ်ား ပါ လာျပီး ျပန္ထြက္သြား ခ်ိန္မွာ ခ်န္ထားခဲ့တာမ်ဳိး။ ျပီးေတာ့ လက္နက္ခဲ
ယမ္းေတြ သယ္လာတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္လာတယ္။
တေန႔မွာ… ကူညီဖုိ႔လာတဲ့ သူတုိ႔ကားေတြကုိ စစ္တပ္ဂိတ္က ရပ္တန္႔ရွာေဖြ ရာမွာ လက္ပစ္ဗံုးနဲ႔ လက္နက္ တခ်ဳိ႕မိ တယ္လုိ႔ သတင္းထြက္လာတယ္။
ရဲဂိတ္က လႊတ္ေပးလုိက္တဲ့ ကားကုိ စစ္တပ္ဂိတ္က ဖမ္းမိတာ။ အဲဒီေန႔က ရဲစခန္းမွဴးက ရဲစခန္းထဲမွာ သူ႔လက္ေအာက္ငယ္သားေတြကုိ တန္းစီျပီး ပါး ရုိက္တာကုိ အျပင္လူေတြ ေတြ႔ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ ျဖစ္ရပ္ေနာက္ပုိင္း ရဲတပ္ဖဲြ႔ အားလံုးနီးပါး ေျပာင္းေရႊ႕ပစ္လုိက္တယ္။

အခုေတာ့ ျပႆနာေတြ ျငိမ္သက္ေနေပမဲ့ လူေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ရတက္ မေအးနုိင္ျဖစ္ေနၾကေသးတယ္။ မြတ္ဆလင္ ေစ်းဆုိင္တခ်ဳိ႕ ျပန္ဖြင့္ေပမဲ့ ဗမာေတြက သူတုိ႔ဆုိင္မွာ မဝယ္ေတာ့ဘူး။ စိတ္မေကာင္းစရာက ရုိးရုိး သားသား ေအးေအးေဆးေဆးေနတဲ့ မြတ္ဆလင္ လူထုပဲ။ သူတုိ႔က ဗုဒၶ ဘာ သာမိသားစုေတြနဲ႔ ရင္းရင္း ႏွီးႏွီးဆက္ဆံၾကတယ္၊ အတူသြားလာ လည္ ပတ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေနတတ္သူေတြ၊ ခုဆုိ ေဘာလံုးကစားၾက ရာမွာ သူတုိ႔ ဝင္မကစားၾကဘဲ ေဘးကရပ္ ေငးမႈိင္ရပ္ၾကည့္ေနၾကတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြ က အတင္းဆဲြေခၚမွ စိတ္မပါ့တပါနဲ႔ ခဏေလး ဝင္ကစားေပးျပီး ျပန္ ထြက္ ထုိင္ေနတယ္။

မြတ္ဆလင္ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ကုိ သူတုိ႔လည္း မေက်နပ္ၾကဘူး။ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ စျဖစ္တဲ့ ေန႔ကဆုိ သူတုိ႔အုပ္စု ရဲစခန္းေရွ႕ သြားျပီး ျပႆ နာ အစပ်ဳိးတဲ့ ကုလားမ ၂ ဦးကုိ ထုတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါ တယ္။ သူတုိ႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ခ်င္း ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္မႈေတြ အပ်က္စီးမခံနုိင္ဘူး လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။

တခ်ဳိ႕ မြတ္ဆလင္ေတြကေတာ့ သူတုိ႔ရရွိခံစားေနရတဲ့ ေထာက္ပံ့မႈေတြနဲ႔ သာယာေက်နပ္ ေနျပီး ဗုဒၶဘာသာေတြအေပၚ ရန္လုိေစာ္ကားတဲ့ အျပဳအမူ အေျပာအဆုိေတြ လုပ္ေနတုန္းပဲ။ သူတုိ႔က အိမ္ ၁ လံုး ဆံုးရႈံးရင္ ၂ လံုးစာ အေထာက္အပံ့ရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။ ျပီးေတာ့ ေနာက္တခါ ထပ္ျဖစ္လုိ႔ မြတ္ဆလင္ေတြနဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ေတြ ပူေပါင္းရင္း ဗမာေတြ ပုိနာလိမ့္ မယ္လုိ႔လည္း ျခိမ္းေျခာက္ ရန္စ ၾကတယ္။

မြတ္ဆလင္ တဦးကဆုိရင္ ‘ၾကက္သန္းကုိ မီးျမွဳိက္သတ္ရင္ ၾကက္တင္း လည္း မီးေလာင္ခံရမွာပဲ’ လုိ႔ ေျပာတယ္။ သူတုိ႔အိမ္ေတြကုိ မီးျပန္ရႈိ႕လုိက္ တာနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာအိမ္ေတြ မီးေလာင္ျပက် ကုန္မယ္ ဆုိတဲ့သေဘာ။

ေလာေလာဆယ္ထိေတာ့ ဥကၠံျမိဳ႕နဲ႔ တုိက္ၾကီးျမိဳ႕ကုိ ညေန ၅ နာရီ- မနက္ ၅ နာရီ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ထား တုန္း။ လူေတြကုိလည္း ရွာေဖြဖမ္းဆီးေန တုန္း ပဲ။ ျပီးေတာ့ ဖမ္းထားသူေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြက ၉၆၉ ဆုိတာ ဘာလဲ၊ ဘယ္သူဦးေဆာင္ တာလဲ စစ္ေမးေနတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ ရပ္ေတြမွာ မြတ္ဆလင္တခ်ဳိ႕ရဲ႕ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္တာ၊ စီးပြားေရး ခ်ယ္လွယ္ေမာက္မာတာရယ္၊ အာဏာပုိင္ေတြကုိ လာဘ္ထုိးျပီး ျမိဳ႕ခံ လူထု အေပၚ မထီမဲ့ေစာ္ကားမႈေတြဟာ အတိုင္းအတာ တခုထိ ရွိခဲ့တယ္။ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ လာဘ္စားမႈလည္း ေပၚလြင္တယ္။ အဲဒီအေျခအေနေတြ မေျပာင္းလဲသေရြ႕ ေနာက္လည္း အခ်ိန္မေရြး ထပ္ျဖစ္လာနုိင္တယ္။ မတည္ မျငိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေနသမွ် ဒီအေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္မယ့္သူဆုိတာ ရွိေနအံုးမွာ ပါပဲ။

ဥကၠံေမာင္ေမာင္
( ၂၈-၇-၂၀၁၃ )

Read more

ဘာသာစကားနဲ႔ ေလာ႔ဂ်စ္

ဘာသာစကားမွာ ေလာ႔ဂ်စ္မရွိဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္၊ မဆိုးလွဘူးလို႔လည္း ထင္မိတယ္။ ကိုးယို႔ကားယား ျဖစ္ေနတဲ႔ ျမန္မာ စကားလုံးႏွစ္ ခုေလာက္ ထုတ္ျပၾကည္႔ ခ်င္ပါတယ္။
ဥပမာ "မ်ားေနတာ (ပိုေနတာ) မလြန္ပါဘူး" ဆိုတာမ်ိဳးေပါ႔။ မ်ားေလေကာင္းေလဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ မ်ားေနတာ မလြန္ပါ ဘူး ဆိုေတာ႔ တစ္မ်ိဳးေလး ျဖစ္သြားတယ္၊ မ်ားေနမွေတာ႔ ပိုမွာေပါ႔၊ နည္းေနမွ မပိုမွာ၊ ဒီလိုမဟုတ္လား။ တခ်ိဳ႕ဆို "ပိုေနတာမလြန္ပါဘူး" လို႔ေတာင္ သုံးတတ္ၾကတယ္။ ပိုေနမွေတာ႔ လြန္ေနၿပီေပါ႔။ လိုေနမွ မလြန္တာ။

ၿပီးေတာ႔ "ဟင္းကလည္း ငန္ (စပ္) လိုက္တာ၊ ဘာ အရသာမွ မရွိေတာ႔ဘူး" ဆိုတာမ်ိဳး။ အငန္ (အစပ္) ကလည္း အရသာ ၆ မ်ိဳးထဲက တစ္မ်ိဳးဆို တာ ေမ႔သြားၾကတယ္။ ငန္ရင္ ငန္တဲ႔အရသာ ရွိတာပဲ။ ဘာ အရသာမွ မရွိဘူး ေျပာလို႔ မရေတာ႔ဘူး။ ေျပာခ်င္ရင္ ငန္လြန္းေတာ႔ တျခားအရသာေတြ မရွိေတာ႔ဘူး ဆိုရင္ေတာ႔ မွန္တာေပါ႔။ ဒါေပမဲ႔ ဘာသာစကားကို ကြန္ပလိန္း တက္လို႔မွ မရတာပဲ။

အဲသလို စကားလုံးေတြကို အဂၤလိပ္လို "Oxymoron" လို႔ ေခၚပါတယ္။ အပ်င္းေျပ ဖတ္ၾကည္႔ဖို႔ လူေနာက္ေတြ ထုတ္ထားတဲ႔ စကားလုံးတခ်ို႕ ေပး လိုက္ပါတယ္။ ေရွ႕ေနာက္ မညီတဲ႔ စကားလုံးေတြလို႔ ဆိုရင္ ရပါလိမ္႔မယ္။

1) Religious Tolerance
2) Exact estimate
3) Legally drunk
4) Small crowd
5) Business ethics
6) Soft rock
7) Clearly misunderstood
Plastic glasses
9) Pretty ugly
10) Peace force
11) Sweet sorrow
12) Military intelligence
13) Politically science
14) Government organization
15) Happily married

က်ေနာ္ သေဘာအက်ဆုံးက ၁၊ ၁၂၊ ၁၄ နဲ႔ ၁၅ ပါ။

ဘာသာေရးလို႔လည္းဆိုေသး သည္းခံျခင္း တဲ႔။ မစ္လစ္ထရီလို႔ ေရွ႕ကဆိုၿပီး ေနာက္မွာေတာ႔ အင္တယ္ေလးဂ်င္႔စ္ တဲ႔။ ၿပီးေတာ႔ အစိုးရလို႔လည္းဆိုေသး ေအာ္ဂႏိုက္ဇ္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆို ထားျပန္တယ္။
ေနာက္ဆုံးက Happily married တဲ႔။
ကဲ ကိုးယို႔ကားယားေတြ မဟုတ္ဘူးလား။

Read more

ေဖ႔စ္ဘုတ္ရဲ႕ အားသာခ်က္

အသက္ ၁၈ ႏွစ္နဲ႔ ၂၄ ႏွစ္ လူငယ္ေတြၾကားမွာ ေဖ႔စ္ဘုတ္က တီဗြီစတဲ႔ တျခား မီဒီယာေတြထက္ အမ်ားႀကီး ေရွ႕ေျပးေနတယ္လို႔ သတင္းတစ္ပုဒ္ က ေျပာထားပါတယ္။ ည ၈နာရီနဲ႔ ၁၁ နာရီၾကားမွာ ေဖ႔စ္ဘုတ္သုံးသူက ၇၀ ရာခိုင္ႏႈံးရွိတယ္ တဲ႔။ ၂၄ ႏွစ္နဲ႔ ၄၄ ႏွစ္ၾကားမွာလည္း ၆၀ ရာခိုင္ႏႈံး ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
က်န္တာေတြေတာ႔ မသိဘူး။ သတိထားမိတာကေတာ႔ ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚမွာ မဂၢဇင္းေတြလို စာကို အကဲျဖတ္ေဝဖန္တဲ႔ ေလသံေတြ မရွိတာပဲ။
ႀကိဳက္တာေရး၊ တင္၊ ႀကိဳက္သူ လိုက္ခ္တယ္။ ရွယ္တယ္။ ေတာ္ေတာ္ ႀကီး ေကာင္း တဲ႔စာေတြ တက္တက္လာတယ္။ အထူးသျဖင္႔ ျမန္႔မာ႔စာေပမွာ အားနည္းတဲ႔ သေရာ္စာေတြပါ။ မဂၢဇင္းေပၚမွာေတာင္ ရွားတဲ႔ စာမ်ိဳးေတြပါ။

အေရးအသား လိုပါေသးတယ္။
ဇာတ္အိမ္တည္ေဆာက္မႈ အားနည္းပါေသးတယ္။
က်ေနာ္႔မ်က္စိမေကာင္းလို႔ စာလုံးႀကီးႀကီးေရးပါ။
စာမ်က္ႏွာ ႏွစ္မ်က္ႏွာလုံး မေရးပါနဲ႔လို႔ ဘယ္ႏွခါ ေျပာရမလဲ။
စာေရးၿပီး ေဘးမွာ မာဂ်င္ခ်န္ထားရမွန္းမွ မသိေသးဘူးလား။
စာေရးမယ္ဆို စာမ်ားမ်ားဖတ္ပါအုံး။
ဝတၳဳဆိုၿပီး ပုံေျပာသလို ျဖစ္ေနတယ္။
အစပိုင္းမွာ မဆိုးလွေပမဲ႔ ဇာတ္သိမ္းက ေတာ္ေတာ္ မစြံတာပဲ။
ဒါေတြ
ဒါေတြ မရွိေတာ႔ဘူး။
တိုက္ပ္၊ ကလစ္၊ ပို႔စ္။ ႀကိဳက္သူႀကိဳက္၊ မႀကိဳက္သူမႀကိဳက္ ။ ဆရာႀကီးေတြေရးတာလည္း လူတိုင္းေတာ႔ မႀကဳက္။
အဲဒါ ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚက စာပဲ။

Read more

Buddhist vihara in Jakarta

bombed, 3 injured
The Jakarta Post, Jakarta | National | Mon, August 05 2013, 12:00 AM

A bomb exploded inside the Ekayana Buddhist Vihara in West Jakarta late on Sunday, injuring three people and destroying some parts of the site, which was established in 1995 to accommodate Buddhist students studying in nearby universities.

West Jakarta Police chief Fadil Imran said witnesses heard two explosions from inside the vihara.

"They seemed to be bombs installed in a separate section inside the building. We're still gathering more information," he said.

Witnesses said they heard two separate explosions from inside the vihara, located on Jl. Mangga II and is around three kilometers from the bustling shopping malls of Central Park and Taman Anggrek. “The first explosion occurred at 9:10pm followed by a second at 10:45pm” said Iwan, a local resident.

As of Sunday 24:00 p.m., the police's bomb squad was still combing the building for more explosives.

Since April, Extremists and terrorist groups have conveyed their plans to target Buddhists and Myanmar facilities in Indonesia in response to sectarian conflict in Buddhist-majority Myanmar that has cost the lives of many members of the Muslim minority community.

The Rohingya are a Muslim ethnic group that has long been subject to persecution in Myanmar.

A terrorist group launched a failed attack at the Myanmar Embassy in Jakarta in May.

Indonesia, the world’s largest Muslim-majority nation, has waged a campaign against radicalism and terrorism since the 2002 Bali bombings that killed 202 people, including foreign tourists. The authorities have detained more than 700 suspected terrorists and accomplices, and killed more than 65. (ogi/asw)

Read more