ေတာ္ၾကပါေတာ႔၊ အရိုက္ခံေနရတာက ႏွင္းရီပါ


အေတြ႔အႀကဳံေလးတစ္ခု ေျပာပါရေစဦး။
ရြာက ႏွင္းရီဆိုတဲ႔ေကာင္မေလး အျခားရြာက ျပန္လာေတာ႔ သရဲပါလာၿပီး အိမ္ေရာက္တာနဲ႔ ငိုလားရီလား ျဖစ္ပါေလေရာ။
ဒါနဲ႔ ရြာရွိ ပေယာဂဆရာကို သြားပင္႔ၾကသေပါ႔။ ဒါေပမဲ႔ ႏွင္းရီနဲ႔အတူပါလာတဲ႔ သရဲက ပေယာဂဆရာထက္ ဝါရင္႔ေနေတာ႔ ပေယာဂဆရာကို လုံးဝမေၾကာက္ဘူး။ ေထာ္ေလာ္ကန္႔လန္႔ေတြ ျပန္ေျပာတယ္။
ဒီေတာ႔ ပေယာဂဆရာက ေနာက္ဆုံး ေဆးႀကိမ္လုံးနဲ႔ ရိုက္မယ္ၿခိမ္းေျခာက္ေရာ။ သရဲက မေၾကာက္ေရးခ် မေၾကာက္ပဲ။

ဆိုပါေတာ႔ ပေယာဂဆရာက ရိုက္ေရာ။
ေလးငါးခ်က္ေလာက္ ရိုက္ၿပီးေတာ႔ ႏွင္းရီက မ်က္ရည္ေတြနဲ႔ ေတာင္းပန္ရွာတယ္။
"ေတာ္ၾကပါေတာ႔၊ အရိုက္ခံေနရတာက ႏွင္းရီပါ။ ႀကိမ္ရြယ္လိုက္တာနဲ႔ သရဲက အျပင္ေရာက္သြားၿပီ။ က်မ ၾကားဖူးတာက သရဲပူးလို႔ရိုက္ရင္ လူမွာ ဒဏ္ရာမက်န္ဘူး၊ သရဲပဲ ဒဏ္ရာရတယ္တဲ႔။ က်မ ေၾကာနဲ႔တင္ပါးေပၚက ဒဏ္ရာေတြ ၾကည့္ၾကပါဦး" ဆိုၿပီး ျပလို႔ ေဘးကလူေတြမွာ ရယ္ရမလို ငိုရမလိုပဲ။
ဆရာက မႏိုင္တဲ႔အခါ သရဲကိုရိုက္ေပမဲ႔ ကိုယ္႔ရြာသူပဲ ထိေနတတ္တယ္ဆိုတဲ႔ သခၤန္းစာေလး ရလိုက္တယ္။

မွတ္ခ်က္။ ေလာေလာဆယ္ အတည္ျပဳတဲ႔ဥပေဒနဲ႔ မဆိုင္ပါ။ ခ္ခ္။

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ


တိေရာကုၮသုတ္တင္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ႔ၾကသူေတြနဲ႔ အျခား စိတ္ဝင္စားသူေတြအတြြက္ ပါဠိနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ


တိေရာကုေ႗သု တိ႒ႏၲိ၊ သႏၶိသိဃၤာဋေကသု စ။
ဒြါရဗာဟာသု တိ႒ႏၲိ၊ အာဂႏ႖ာန သကံ ဃရံ။

Outside the walls, they stand
and at crossroads,
At door-posts, they stand
returning to their former homes.

ပဟူေတ အႏၷပါနမွိ၊ ခဇၨေဘာေဇၨ ဥပ႒ိေတ။
န ေတသံ ေကာစိ သရတိ၊ သတၱာနံ ကမၼပစၥယာ။

But when a meal with plentiful food
and drink is served.
No one remembers them
Such is the kamma of living beings.


ဧဝံ ဒဒႏၲိ ဉာတီနံ၊ ေယ ေဟာႏၲိ အႏုကမၸကာ။
သုစႎ ပဏီတံ ကာေလန၊ ကပၸိယံ ပါနေဘာဇနံ။
'ဣဒံ ေဝါ ဉာတီနံ ေဟာတု၊ သုခိတာ ေဟာႏၲဳ ဉာတေယာ'။


Thus those who feel sympathy
for their relatives,
give timely donations of proper food and drinks
exquisite, clean
(thinking "May this be for our relatives,
May our relatives be happy.

ေတ စ တတၳ သမာဂႏ႖ာ၊ ဉာတိေပတာ သမာဂတာ။
ပဟူေတ အႏၷပါနမွိ၊ သကၠစၥံ အႏုေမာဒေရ။

And those who have gathered there,
the assembled shades of relatives.
With appreciation give their blessings
for the plentiful food and drink.


စိရံ ဇီဝႏၲဳ ေနာ ဉာတီ၊ ေယသံ ေဟတု လဘာမေသ။
အမွာကၪၥ ကတာ ပူဇာ၊ ဒါယကာ စ အနိပၹလာ'။

"May our relatives live long
because of whom we have gained (this gift)
We have been honored,
and the donors are not without rewards."

န ဟိ တတၳ ကသိ အတၳိ၊ ေဂါရေကၡတၳ န ဝိဇၨတိ။
ဝဏိဇၨာ တာဒိသီ နတၳိ၊ ဟိရေညန ကယာကယံ ကေယာကယံ။
ဣေတာ ဒိေႏၷန ယာေပႏၲိ၊ ေပတာ ကာလဂတာ တဟႎ’။

For (in their realm), there's no farming,
no herding of cattle, no commerce,
no trading with money.
They live on
what's given here,
Hungry shades whose time here is done.


ဥႏၷေမ ဥဒကံ ဝု႒ံ၊ ယထာ နိႏၷံ ပဝတၱတိ။
ဧဝေမဝ ဣေတာ ဒိႏၷံ၊ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ'။

As rain-water falling on a hill,
flows down to the valley,
even so does what's given here
benefit the dead.


ယထာ ဝါရိဝဟာ ပူရာ၊ ပရိပူေရႏၲိ သာဂရံ။
ဧဝေမဝ ဣေတာ ဒိႏၷံ၊ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ'။

As rivers, full of water,
fill the ocean full,
even so does what's given here
benefit the dead.

အဒါသိ ေမ အကာသိ ေမ၊ ဉာတိ မိတၱာ သခါ စ ေမ။
ေပတာနံ ဒကၡိဏံ ဒဇၨာ၊ ပုေဗၺ ကတမႏုႆရံ'။

"He gave to me, she acted on my behalf,
they were my relatives, companions, friends,"
Offering should be given for the dead,
when one reflects thus on things done in the past.


န ဟိ ႐ုဏၰံ ဝါ ေသာေကာ ဝါ၊ ယာ စညာ ပရိေဒဝနာ။
န တံ ေပတာနမတၳာယ၊ ဧဝံ တိ႒ႏၲိ ဉာတေယာ'။

For no weeping, no sorrowing,
no other lamentation
benefit the dead
whose relatives persist in that way.

အယၪၥ ေခါ ဒကၡိဏာ ဒိႏၷာ၊ သံဃမွိ သုပၸတိ႒ိတာ။
ဒီဃရတၱံ ဟိတာယႆ၊ ဌာနေသာ ဥပကပၸတိ'။

But when this offering is given,
well-placed in the samgha,
it works for their long-tern benefit
and they profit immediately.

ေသာ ဉာတိဓေမၼာ စ အယံ နိဒႆိေတာ၊ ေပတာန ပူဇာ စ ကတာ ဥဠာရာ။
ဗလၪၥ ဘိကၡဴနမႏုပၸဒိႏၷံ၊ တုေမွဟိ ပုညံ ပသုတံ အနပၸက''ႏၲိ။

In this way, the proper duty to relatives has been shown,
great honor has been done to the dead,
and monks have been given strength.
The merit you have acquired isn't small.

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ ပၪၥမံ။
The End

ရယ္စရာ ဥပေဒ (လက္ထပ္စာခ်ဳပ္မရွိရင္ ရွစ္ပါးသီလေစာင္႔)


မေရးအပ္တဲ႔ဥပေဒေပမဲ႔ ဘာသာေရးနဲ႔ကပ္ၿပီး ဒီလို ၾကည့္မိပါတယ္။ ဒီဥပေဒဟာ ရယ္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေနရာမွားေနသလို ဘယ္ေတာ႔မွလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ က်င္႔သုံးလို႔ ရလိမ္႔မယ္ မဟုတ္ပါ။
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အေျခခံဥပေဒက ငါးပါးသီလလို႔ဆိုရင္ ရပါတယ္။ အဲဒီ ငါးပါးထဲမွာ ေမထုန္နဲ႔ဆိုင္တဲ႔ ကိစၥက ကာေမသု "မိစၦာစာရ" ပါ။

ဗုဒၶဘာသာတိုင္းအတြက္ ရည္စူးလို႔ "မိစၦာစာရ" ကိုသာ တားျမစ္ၿပီး မိစၦာ စာရ မဟုတ္တဲ႔ အျခားကာမဂုဏ္ေတြကို လႊတ္ေပးထားရပါတယ္။ အဲသလို မဟုတ္ရင္ ဘယ္သူမွ လိုက္နာလို႔မရတဲ႔ ဥပေဒျဖစ္ၿပီး ဟန္ေဆာင္ဥပေဒ၊ လူသားမ်ား ရယ္ဖြယ္ဥပေဒ ျဖစ္သြားပါလိမ္႔မယ္။ မိစၦာစာရကိုပဲ အရြယ္ မေရာက္ေသးသူ၊ အလိုမတူဘဲ မတရားက်င္႔သူ စသည္ ေခတ္နဲ႔အညီ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေမထုန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဗုဒၶဘာသာက ဒါပဲေျပာသလားဆိုရင္ေတာ႔ မဟုတ္ ပါဘူး။ အမ်ားအားျဖင္႔ လျပည့္လကြယ္လို ဥပုသ္ေန႔ေတြမ်ိဳးမွာ ထူးထူးျခားျခား ေစာင္႔ထိန္းၾကတဲ႔ ရွစ္ပါးသီလရွိပါတယ္။ ေခတ္စကားနဲ႔ အထူးဥပေဒလို႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။ ဒီမွာ ေမထုန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ "အျဗဟၼစရိယ" လို႔ သုံးၿပီး ဘယ္လို ေမထုန္ဆက္ဆံျခင္းမ်ိဳးကိုမဆို တားျမစ္ ပါတယ္။ အထူးဥပေဒျဖစ္လို႔ လူတိုင္း၊ ေန႔တိုင္း ေစာင္႔ထိန္းေနၾကမယ္ မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။
က်င္႔လိုက က်င္႔၊ မက်င္႔လိုက ေန။
ဒါကို မျဖစ္မေန လိုက္ကိုလိုက္ရမယ္ဆိုရင္ အမ်ားစုကေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ကေန ႏႈတ္ထြက္သြားမွာပါပဲ။

လက္မထပ္ခင္ အတူေနသင္႔ မေနသင္႔က အေရွ႕တင္မက အေနာက္မွာလည္း ေျပာဆိုေနၾကဆဲပါ၊ ဒါေပမဲ႔ ဒါက တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ ေရြးျခယ္မႈအေနနဲ႔ပဲ ရွိေနပါတယ္။

အခု ဥပေဒအရ လူပ်ိဳ၊ အပ်ိဳတိုင္း ေမထုန ရွစ္ပါးသီလ ေစာင္႔ထိန္းရမယ္လို႔ ဆိုလိုရာ ေရာက္ေနေတာ႔ လက္ေတြ႔မက်တဲ႔အျပင္ ဥပေဒကို ဘယ္လို က်င္႔သုံးမလဲ(How to apply) ဆိုတာအတြက္လည္း အေျဖ မရွိပါ။

"နံ" ဆိုတဲ႔ေဝါဟာရ


ျမန္မာစာမွာ "နံ" ဆိုတဲ႔ေဝါဟာရက ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မေကာင္းတဲ႔အဓိပၸါယ္ ထြက္တယ္။ ဒါေပမဲ႔ ေရ နဲ႔တြဲတဲ႔ နံ ကေတာ႔ တစ္မ်ိဳးပဲ။ ရိုးရိုးေရက ေဈးမႀကီးဘူး၊ ေရနံက ႀကီးလိုက္တဲ႔ေဈး။
"ေမွာက္" ဆိုတဲ႔စကားလည္း အဲသလိုပဲ။ မ်က္စိေမွာက္တာက်ေတာ႔ မျမင္တဲ႔ အဓိပၸါယ္ထြက္ၿပီး မ်က္ေမွာက္ျပဳတာက်ေတာ႔ ျမင္တဲ႔အဓိပၸါယ္။ ျမင္တာမွ ရိုးရိုးျမင္တာေတာင္ မဟုတ္ဘူး၊ မဂ္ဉာဏ္၊ ဖိုလ္ဉာဏ္နဲ႔ ျမင္တာမ်ိဳး။ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳ တဲ႔။

ဒီေန႔ေတာ႔ လီဗာပူးကလြဲရင္


ဒီေန႔ေတာ႔ လီဗာပူးကလြဲရင္ အသင္းႀကီးေတြအားလုံး ႏိုင္သြားၾကတယ္။ အာဆင္နယ္က နယူးကာဆယ္ကို မီးႀကိဳးေမာင္းပ်က္ႏိုင္၊ မန္စီးတီးက ဝက္ဖို႔ဒ္ကို ဟန္နဲ႔ပန္နဲ႔ႏိုင္။
အထူးသျဖင္႔ ခ်ယ္ခ်ယ္တို႔ အေဖအားေပးတဲ႔ အသင္းေလး ခ်ယ္လ္ဆီးကေတာ႔ ေအာက္သင္းပီပီ သူ႔ အိမ္ကြင္းမွာကိုပဲ အသင္းႀကီးျဖစ္တဲ႔ ခရစၥတယ္ ပဲေလ႔စ္ကို ႏွစ္တစ္နဲ႔ အရွဳံးေပးသြားရေလရဲ႕။