ပထမဆံုးဓာတ္ေလွကား စီးဖူးတာလား။
တံခါးပြင့္လာၿပီး အထဲကိုဝင္ပါ။ ခလုပ္ကို ႏွိပ္။
ဘယ္ေလာက္ျပင္းျပင္း ႏွိပ္ရမွာလဲ။
ဒီလိုေမးေဖာ္ရတဲ့အတြက္ ဝမ္းသာပါတယ္။
ဒီကိစၥက သိပ္ၿပီးလြယ္ကူတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ဘူး။
တံခါးပြင့္လာၿပီး အထဲကိုဝင္ပါ။ ခလုပ္ကို ႏွိပ္။
ဘယ္ေလာက္ျပင္းျပင္း ႏွိပ္ရမွာလဲ။
ဒီလိုေမးေဖာ္ရတဲ့အတြက္ ဝမ္းသာပါတယ္။
ဒီကိစၥက သိပ္ၿပီးလြယ္ကူတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ဘူး။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေလာ္ဘီကို ကမာၻဦးေက်ာက္ေခတ္လူသားေတြနဲ႔အတူ မွ်ေဝရင္း ဓာတ္ေလွကား သံုးစြဲေနရပါတယ္။ ဓာတ္ေလွကားနားကိုေရာက္ရင္-
၁။ အေပၚျပထားတဲ့ခလုတ္ကိုႏွိပ္ၿပီး သူတို႔ဘယ္အထပ္ကို သြားခ်င္တယ္ဆိုတာ ေျပာၾကတယ္။ ၿပီးရင္ အဆင္းကိုျပထားတဲ့ ခလုတ္ကိုႏွိပ္ၿပီး သူတို႔ကို လာေခၚဖို႔ေျပာၾကတယ္။
၂။ ဒီလုပ္ထံုးလုပ္နည္းကို စကၠန္႔နဲ႔အမွ် ထပ္တလဲလဲလုပ္ၾကတယ္။ ဒီလုိလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဓာတ္ေလွကား ပိုျမန္ျမန္ေရာက္လာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားၾကလို႔။
၃။ ဓာတ္ေလွကားေရွ႕ကို ေနာက္ထပ္ေရာက္လာတဲ့ လူတိုင္းကလည္း ဒီအတိုင္းပဲလုပ္ၾကတယ္။ ဓာတ္ေလွကားေစာင့္ေနတဲ့လူအုပ္ ပိုၿပီးႀကီးလာၿပီဆိုတာသိၿပီး ဓာတ္ေလွကား ျမန္ျမန္အလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔တဲ့။
၂။ ဒီလုပ္ထံုးလုပ္နည္းကို စကၠန္႔နဲ႔အမွ် ထပ္တလဲလဲလုပ္ၾကတယ္။ ဒီလုိလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဓာတ္ေလွကား ပိုျမန္ျမန္ေရာက္လာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားၾကလို႔။
၃။ ဓာတ္ေလွကားေရွ႕ကို ေနာက္ထပ္ေရာက္လာတဲ့ လူတိုင္းကလည္း ဒီအတိုင္းပဲလုပ္ၾကတယ္။ ဓာတ္ေလွကားေစာင့္ေနတဲ့လူအုပ္ ပိုၿပီးႀကီးလာၿပီဆိုတာသိၿပီး ဓာတ္ေလွကား ျမန္ျမန္အလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔တဲ့။
ဓာတ္ေလွကားလည္းေရာက္လာေရာ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ ျပေပးထားတယ္။
၁။ အုပ္စု ေအ(ေလာဘီထဲမွာရွိေနတဲ့အဖြဲ႔) က အင္အားသံုးၿပီး အုပ္စု ဘီ(ဓာတ္ေလွကားထဲမွာ ရွိေနတဲ့အဖြဲ႔) ဆီကို တိုးဝင္ၾကရမယ္။ ဒီလိုမွမလုပ္ရင္ ဘယ္သူႏိုင္တယ္ဆိုတာ ဆံုးျဖတ္လို႔ မရႏိုင္ဘူး။
၂။ ဓာတ္ေလွကားထဲ ပထမဆံုးေရာက္သြားတဲ့ပုဂၢိဳလ္က အထပ္နံပါတ္ေတြရွိတဲ့ ခလုတ္ေနရာကို ဘယ္သူမွႏွိပ္လို႔မရေအာင္ သူ႔ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ကာထားရမယ္။
၃။ လူေတြရဲ့ ဒီလိုၿပိဳင္ဆိုင္မႈအတြက္ စက္ေလွကားက ႏွစ္မိနစ္ရပ္နားေပးတယ္။ လူေတြသက္ျပင္းခ်၊ အေမာေျဖဖို႔အတြက္။
၂။ ဓာတ္ေလွကားထဲ ပထမဆံုးေရာက္သြားတဲ့ပုဂၢိဳလ္က အထပ္နံပါတ္ေတြရွိတဲ့ ခလုတ္ေနရာကို ဘယ္သူမွႏွိပ္လို႔မရေအာင္ သူ႔ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ကာထားရမယ္။
၃။ လူေတြရဲ့ ဒီလိုၿပိဳင္ဆိုင္မႈအတြက္ စက္ေလွကားက ႏွစ္မိနစ္ရပ္နားေပးတယ္။ လူေတြသက္ျပင္းခ်၊ အေမာေျဖဖို႔အတြက္။
ဒီဥပေဒက ကြ်န္ေတာ္တို႔တိုက္ရဲ့ ဥပေဒရယ္မဟုတ္ပါဘူး။ အာရွတိုက္နဲ႔ ကမာၻတစ္ဝွမ္းလံုး တိတိက်က်လုိက္နာေနရတဲ့ ဥပေဒေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ စာဖတ္သူေတြကို ျပန္ေျပာျပေနတဲ့ ရိုးရိုးသားသားပုဂၢိဳလ္(ကြ်န္ေတာ္) နဲ႔ သူ႔မိတ္ေဆြကေတာ့ လူေတြရဲ့အမူအက်င့္ကို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ဖို႔ ဒီလိုေလး တီထြင္ၾကံဆ လုပ္ေဆာင္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုပါ-
၁။ လူတစ္ေယာက္ ဓာတ္ေလွကားထဲဝင္လာတိုင္း “ ဟုိင္း၊ ဓာတ္ေလွကားထဲေရာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဂုဏ္ျပဳပါတယ္” ဆိုၿပီး သူ႔လက္ကို အားရပါးရဆြဲၿပီး ႏႈတ္ဆက္ေပးပါ။
၂။ ေျမညီထပ္မွာဆိုရင္ ဓာတ္ေလွကားတံခါးကို ပိတ္မရေအာင္ တားထားၿပီး လိုအပ္တာထက္ အခ်ိန္ၾကာေအာင္ အခ်ိန္ဆြဲေပးပါ။ ဓာတ္ေလွကားေစာင့္ေနတဲ့ အျခားပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဓာတ္ေလွကားဆီျဖည့္ေနလို႔ပါလို႔ ေျပာေပးပါ။
၃။ ဓာတ္ေလွကားထဲမွာရွိတဲ့ မိုက္ကရိုဖုန္းကေနၿပီး “ This is Alpha Bravo Elevator One to Control! Ready for Departure! Over!” လို႔ ေျပာေပးပါ။
၄။ ဓာတ္ေလွကား စတက္ၿပီဆိုရင္ “ဓာတ္ေလွကားလမ္းျပ စစ္စတမ္ေတြကို အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့အတြက္ မိမိတို႔ရဲ့ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြအားလံုး ပိတ္ေပးထားၾကပါ” လုိ႔ ေၾကျငာေပးပါ။
၅။ ဓာတ္ေလွကားစီးသူေတြ မ်က္ႏွာႀကီးေတြ ခပ္တည္တည္ျဖစ္ေနရင္ တစ္ဖြဲ႔လံုးဖက္ထားႀကဖို႔ (group hug) အႀကံျပဳပါ။
၆။ အနက္ေရာင္ဝတ္စံုနဲ႔ လူတစ္ေယာက္ဝင္လာတိုင္း ဂ်ိန္စဘြန္းအေၾကာင္း စကားစေျပာေပးပါ။
၇။ အမ်ိဳးသားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး အတူတူဝင္လာရင္ “မဂၤလာအခါေတာ္ေပးေတးသြားကို သံစံုဆိုေပးပါ။ ( သူတို႔က တစိမ္းသက္သက္ေတြဆိုရင္ ပိုၿပီးအလုပ္ျဖစ္ပါတယ္)
၈။ ဓာတ္ေလွကားရပ္ၿပီဆိုရင္ “Switching doors to manual” လို႔ ဓာတ္ေလွကားနံရံက ပင္နယ္ဖက္ကို လွည့္ေျပာၿပီး “ I will never forget you” လို႔ ခရီးသည္ေတြကို ေျပာေပးပါ။
၂။ ေျမညီထပ္မွာဆိုရင္ ဓာတ္ေလွကားတံခါးကို ပိတ္မရေအာင္ တားထားၿပီး လိုအပ္တာထက္ အခ်ိန္ၾကာေအာင္ အခ်ိန္ဆြဲေပးပါ။ ဓာတ္ေလွကားေစာင့္ေနတဲ့ အျခားပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဓာတ္ေလွကားဆီျဖည့္ေနလို႔ပါလို႔ ေျပာေပးပါ။
၃။ ဓာတ္ေလွကားထဲမွာရွိတဲ့ မိုက္ကရိုဖုန္းကေနၿပီး “ This is Alpha Bravo Elevator One to Control! Ready for Departure! Over!” လို႔ ေျပာေပးပါ။
၄။ ဓာတ္ေလွကား စတက္ၿပီဆိုရင္ “ဓာတ္ေလွကားလမ္းျပ စစ္စတမ္ေတြကို အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့အတြက္ မိမိတို႔ရဲ့ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြအားလံုး ပိတ္ေပးထားၾကပါ” လုိ႔ ေၾကျငာေပးပါ။
၅။ ဓာတ္ေလွကားစီးသူေတြ မ်က္ႏွာႀကီးေတြ ခပ္တည္တည္ျဖစ္ေနရင္ တစ္ဖြဲ႔လံုးဖက္ထားႀကဖို႔ (group hug) အႀကံျပဳပါ။
၆။ အနက္ေရာင္ဝတ္စံုနဲ႔ လူတစ္ေယာက္ဝင္လာတိုင္း ဂ်ိန္စဘြန္းအေၾကာင္း စကားစေျပာေပးပါ။
၇။ အမ်ိဳးသားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး အတူတူဝင္လာရင္ “မဂၤလာအခါေတာ္ေပးေတးသြားကို သံစံုဆိုေပးပါ။ ( သူတို႔က တစိမ္းသက္သက္ေတြဆိုရင္ ပိုၿပီးအလုပ္ျဖစ္ပါတယ္)
၈။ ဓာတ္ေလွကားရပ္ၿပီဆိုရင္ “Switching doors to manual” လို႔ ဓာတ္ေလွကားနံရံက ပင္နယ္ဖက္ကို လွည့္ေျပာၿပီး “ I will never forget you” လို႔ ခရီးသည္ေတြကို ေျပာေပးပါ။
ကြ်န္ေတာ့္မိတ္ေဆြက အႀကံတစ္မ်ိဳးရွိျပန္ပါတယ္။ မွန္အၾကည္နဲ႔ ဓာတ္ေလွကားစီးရင္း တက္သြားၿပီးဆိုရင္ ရိုလာကိုစတာစတိုင္နဲ႔ လက္ႏွစ္ဖက္ကိုေျမွာက္ၿပီး “ေဝး” လုိ႔ ေအာ္ရမယ္တဲ့။ တစ္ခါတစ္ေလ သူစီးထားတဲ့ ရွဴးဖိနပ္ကိုခၽြတ္ၿပီး “ဓာတ္ေလွကား ငွားၾကဦးမလား” လို႔ ခရီးသည္ေတြကို ေမးတတ္ျပန္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ သူနဲ႔အတူ ဓာတ္ေလွကားထဲရွိေနတုန္းကေတာ့ ဓာတ္ေလွကားစီးရင္ သိထားရမယ့္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ေတြကို ခရီးသည္ေတြဖက္လွည့္ၿပီး လက္ခ်ာေပးေနပါတယ္။ ဓာတ္ေလွကားစီးၿပီဆိုရင္ ခႏၶာကိုုယ္ကို မတ္မတ္ထားရပါမယ္။ လက္ႏွစ္ဘက္ကို ေအာက္ခ်ထားၿပီး ေပါင္နဲ႔ထိေနေစရမယ္။ အဲဒီ ထိေနတဲ့ေပါင္က ကိုယ့္ေပါင္ျဖစ္ဖို႔ေတာ့ လုိအပ္ပါတယ္” တဲ့။ ၿပီေတာ့မွ သူက ဆက္တယ္။
“ကိုယ္ဆင္းမယ့္အထပ္ကို ဘယ္သူမွမရိပ္မိေစဖို႔ အထပ္နံပါတ္ကို ႏွိပ္တဲ့အခါ နံပါတ္ေတြကို လက္ႏွစ္ဖက္နဲ႔ ကာကြယ္ၿပီးမွႏွိပ္ပါ။
ဘယ္ေလာက္ပဲႀကိဳးစားႀကိဳးစား ခင္ဗ်ားတို႔ေနတဲ့အထပ္ကို သိေနတဲ့လူတစ္ေယာက္ေယာက္ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ေနတဲ့ အထပ္ေရာက္ရင္ ေရာက္ၿပီလို႔ ေျပာမွာပါပဲ။
အဲသလို အခါမ်ိဳးမွာဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ့္မိတ္ေဆြက ေခါင္းကိုရမ္းၿပီး -
“ကြ်န္ေတာ္က ခရီးစဥ္မ်ားတဲ့လူပါ။ တစ္ေန႔နဲ႔တစ္ေန႔မတူေအာင္ အထပ္တိုင္းမွာ ဆင္းတတ္ပါတယ္” လို႔ ေျပာျပတတ္တယ္။
“ကြ်န္ေတာ္က ခရီးစဥ္မ်ားတဲ့လူပါ။ တစ္ေန႔နဲ႔တစ္ေန႔မတူေအာင္ အထပ္တိုင္းမွာ ဆင္းတတ္ပါတယ္” လို႔ ေျပာျပတတ္တယ္။
ကြ်န္ေတာ္ အႀကံေပးတဲ့အတုိင္းသာ လုပ္ပါ။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ကို အေဆာက္အဦးန႔ဲ ပရိေဘာဂထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီက စိတ္ဝင္စားသလို ခင္ဗ်ားတို႔ကိုလည္း စိတ္ဝင္စားလာလိမ့္မယ္ဆိုတာ အာမခံပါတယ္။
Ref: Reader Digest
First Time Riding a Lift? By Nury Vittach.
ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ကို အေဆာက္အဦးန႔ဲ ပရိေဘာဂထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီက စိတ္ဝင္စားသလို ခင္ဗ်ားတို႔ကိုလည္း စိတ္ဝင္စားလာလိမ့္မယ္ဆိုတာ အာမခံပါတယ္။
Ref: Reader Digest
First Time Riding a Lift? By Nury Vittach.