ေျဖ ။ ။။ SME ေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ MNC ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးရတဲ့ ေနရာကရွိတာပါ။ ဒီေတာ့ MNC ေတြ ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္သြားၿပီဆိုရင္ သူတို႔လည္း လိုက္သြားၾကတယ္။ SME ေတြက MNC ေတြ မထုတ္လုပ္ခ်င္တဲ့ ပစၥည္းေတြကိုပဲ ထုတ္လုပ္ၾကရတယ္။ အဲဒီ MNC ေတြက ငါတို႔ SME ေတြရဲ့ ကုန္ထုတ္မႈအားကို အေရးထားစဥ္းစားတယ္။
မယံုရင္ ၾကည့္။ အစပိုင္းတို႔က ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ လံုးဝမရွိဘူး။ ဘယ္ကုန္သည္ပြဲစားကမွ ထုတ္လုပ္ေရးကို စိတ္မဝင္စားဘူး။ ဒါေၾကာင့္ DBS ဘဏ္ကုိ ေထာင္ခဲ့ရတာ(Development Bank of Singapore) ။ ဒီဘဏ္က ကုန္သည္ေတြကို ေငြထုတ္မေခ်းခ်င္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ကုန္သည္ေတြက ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအေၾကာင္းမသိလို႔။
ဒီစနစ္ အလုပ္ျဖစ္ခဲ့သလား။ ဟုတ္ၿပီ၊ တို႔မွာ NatSteel ရွိလာတယ္။ ကဲ ဒါန႔ဲ ဘယ္လိုစခန္းဆက္သြားမလဲ။ ကုန္ၾကမ္းေတြဝယ္ၿပီး ပစၥည္းအေခ်ာလုပ္။ ဟုတ္ၿပီ။ ပစၥည္းေတြက ဘာအတြက္ရည္စူးၿပီးထုတ္မွာလဲ။ ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္။ ၿပီးေတာ့ ဘာရွိေသးသလဲ။
တို႔ထုတ္လုပ္မႈက ကိုရီးယားနဲ႔ဂ်ပန္က သံနဲ႔ စတီး(လ္) ထုတ္လုပ္ေနမႈကို ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ၾကပါ့မလား။ တရုတ္ဆိုရင္အခု သံထည္၊ စတီး(လ္) ထည္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အမ်ားဆံုးထုတ္လုပ္ေနတဲ့ႏိုင္ငံပဲ။
ဂ်ပန္မွာဆိုရင္လည္း အဆင့္ျမင့္နည္းပညာနဲ႔ စတီး(လ္) စက္ရံုႀကီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ေလထုညစ္ညမ္းမႈကလည္း အေတာ္ဆိုးမယ့္ ျပႆနာပဲ။
ပါ့(သ္) (Perth) မွာရွိတဲ့ သံတူးေဖာ္ေရးမိုင္းတြင္းေတြဆီ ငါေရာက္ဖူးတယ္။ အဲဒီမွာ ၾသစေတးလ်လူမ်ိဳး သံမိုင္းတြင္းပိုင္ရွင္က Ubin (သို႔) Tekong မွာ စေတရွင္တစ္ခု ေဆာက္ခ်င္တယ္။ ပစၥည္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ဖို႔ စရိတ္သက္သာေအာင္လို႔။ တစ္ခ်က္ပဲ ငါၾကည့္လိုက္ရတယ္။ မျဖစ္ဘူး၊ ဒီအတိုင္းသာဆိုရင္ေတာ့ ငါတို႔ခ်န္ဂီ(ေလဆိပ္) တစ္ခုလံုး မီးခိုးေတြဖံုးေနတာနဲ႔ ဘာမွျမင္ရမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔ စဥ္းစားမိတယ္။
တို႔အားလံုးကို ေလ့လာၾကည့္ၿပီးသား။ ေမာ္ေတာ္ကားထုတ္ၾကမလား။ ေမာ္ေတာ္ကားထုုတ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကည့္ၾကတယ္။ ေရခဲေသတၱာ၊ အဲယားကြန္းေတြ ထုတ္ဖို႔စိတ္ကူးၾကတယ္။ ဒါဆို ငါတို႔က ဂ်ပန္ေတြေလာက္ ေကာင္းေအာင္လုပ္ႏိုင္ၾကပါ့မလား။ ဒီရီမုတ္ကြန္ထရုိးေလးကိုပဲၾကည့္။ သူတို႔ထြင္ထားတဲ့ စပိ(ဒ္) က သိပ္ျမန္တယ္။ ႏွိပ္လိုက္၊ ခ်က္ခ်င္းပန္ကာလည္ပတ္မႈႏႈန္းက တက္လိုက္က်လိုက္ျဖစ္သြားတာ။ မင္းဒီလို လုပ္ႏိုင္ေလာက္ပါ့မလား။
မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ မယံုရင္ ငါတို႔ Creative အခု ဒုကၡေရာက္ေနတာကို ၾကည့္။
Yeo Hiap Sen (အေဖ်ာ္ယမကာလုပ္ငန္း) တရုတ္ျပည္ကိုသြားတယ္။ သူေတာ္ေတာ္ေလး အၾကပ္ရုိက္ခဲ့တယ္။ သူတို႔က ေျပာတယ္။ “ ေအာ္ မင္းတို႔က ပန္းေပါင္းစံု လဘက္ရည္ကို ဒီလုိထုတ္လုပ္သလား။ တို႔က ဒီထက္ေကာင္းေအာင္လုပ္ျပမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့ Yeo က ပန္းေပါင္းစံု လဘက္ရည္ထုတ္ၿပီး တရုတ္ျပည္ကိုပို႔ေတာ့ ကုန္က်စရိတ္က အမ်ားႀကီးပိုတက္သြားေရာ။ ကဲ ၿပိဳင္ႏိုင္ေသးလား။ ဘယ္မွာလဲ ငါတို႔ရဲ့ R & D။ မရဘူး။ လက္ေတြ႔က်က် ျမင္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
ေျဖ ။ ။ ငါေတာ့ စိတ္မပ်က္ဘူး။ ငါက လက္ေတြ႔က်တယ္။ ငါေျပာတာက ဒါေတြကေတာ့ ငါတုိ႔အရည္အခ်င္း။ ဒါေတြက ငါတို႔ရင္ဆိုင္ရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြ။ တို႔မွာရွိတဲ့စြမ္းရည္၊ စြမ္းအားေတြ အကုန္ထုတ္ၿပီး အေကာင္းဆံုးႀကိဳးစား။ တို႔ဘဝေတြ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ျဖစ္မသြားႏိုင္ဘူး။ လက္ေတြ႔က်က်ျမင္ၾကည့္ပါ။
ေျဖ ။ ။ ဒါေတြမွ မရွိဘူးဆိုပါေတာ့၊ တုိ႔ဘာျဖစ္သြားမလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒီသံုးခုက ငါတို႔နဲ႔ ငါတို႔အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို ခြဲျခားေပးတာပဲ။ အရင္ဆံုး စင္ကာပူအတြက္ ငါစဥ္းစားခဲ့တာက- တို႔စင္ကာပူဟာ သဘာဝအရင္းအျမစ္ပိုရွိ၊ လူသားအရငင္းအျမစ္ပိုရွိ၊ ႏိုင္ငံပိုက်ယ္ဝန္းတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ဘယ္လို အားၿပိဳင္ရမလဲ- ဆိုတာပဲ။ တို႔က သေဘၤာဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ဆိုေတာ့ တို႔စီးပြါးေရးအတြက္ သူတို႔ကို မွီခုိေနရတယ္။ ဒီျပႆနာက အထပ္ထပ္စဥ္းစား၊ ေနာက္ၿပီး လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီး သူတို႔နဲ႔မတူေအာင္ လုပ္မွရေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ မတူေအာင္လုပ္ႏိုင္မွကို ရမယ္။ ႏို႔မို႔ေတာ့ ကိစၥေခ်ာသြားမယ္။
ကဲ ဒါဆို ဘယ္လိုမတူေအာင္ ငါတို႔လုပ္ခဲ့ၾကသလဲ။
သူတို႔က သိပ္ၿပီးမသန္႔ရွင္းဘူး။ ဒါနဲ႔ တို႔က သန္႔ရွင္းေအာင္လုပ္တယ္။ သူတို႔ ဥပေဒက မတည္ၿငိမ္ဘူး။ တို႔က တသမတ္တည္းသြားတယ္။ တစ္ခုခုကို ငါတို႔က သေဘာတူဆံုးျဖတ္ၿပီးၿပီဆိုရင္ အဲဒီအတိုင္းပဲ မေျပာင္းဘူး။ ဒီေတာ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြက ငါတို႔ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်လာၾကတယ္။ ကမၻာ့အဆင့္ အေျခခံ အေဆာက္အဦ၊ ကမၻာ့အဆင့္မီ ကူညီေထာက္ပံ့တဲ့အဖြဲ႔၊ အဂၤလိပ္လို ေကာင္းေကာင္းေျပာႏိုင္တဲ့လူထု၊ ဒါေတြပဲ ရွိတယ္။
ေလေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္း ေကဘယ္ဆက္သြယ္ေရးေတြ ေကာင္းတယ္။ အခုဆိုရင္ အင္တာနက္။ ဒါေတြေၾကာင့္ စင္ကာပူဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ မတူျခားနားတဲ့ ေနရာေလးျဖစ္ေနတယ္။
မင္း ဘန္ေကာက္မွာသြားၿပီး အလုပ္လုပ္မလား။ ကြာလာလမ္ပူမွာ လုပ္မလား။ ဂ်ကာတာ၊ မနီလာ မွာ လုပ္မွာလား။ မင္းမွာ တန္ဖိုးႀကီးပစၥည္းပါလာတယ္။ အဲဒီ ပစၥည္း ေလဆိပ္ထဲ ဘယ္သြားထားမလဲ။
ဂ်ဴေရာင္းကြ်န္း (Jurong Island) ကိုၾကည့္။ တို႔က ေျမမရွိဘူး။ ဒါနဲ႔ အဲဒီကြ်န္းေတြကို ေျမဖို႔ၿပီး ဆက္ပစ္လိုက္တယ္။ အခု အဲဒီမွာ ေရနံသိုေလွာင္ဖို႔ လွိဳဏ္တူးေတာ့မယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ။ တို႔ႏိုင္ငံက လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ေနရာျဖစ္ေနလို႔။ ဒီမွာ ဥပေဒရွိတယ္။ တို႔က တို႔ေျပာတဲ့စကားကို ဘယ္ေတာ့မွ မေသြဖည္ဘူး။ ဒီလို တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ဆက္ထိန္းထားမယ္။ လူေတြက ငါတို႔ကိုယံုၾကည္ စိတ္ခ်ေနရမယ္။
တရုတ္ျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္မလား။ တရုတ္လူမ်ိဳး ငါးဆယ္ရာႏွဳန္းပါမွ မင္းလုပ္လို႔ရမယ္။ ဒီမွာ သူတို႔ဘာသာ သူတို႔လုပ္ခြင့္ရတယ္။ Exxon Mobil ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ ေလးဘီလီယံ ထပ္ၿပီးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံတယ္။ သူတို႔ကုမၸဏီရဲ့ စီအီးအို Rex Tillerson က သူ႔ရဲ့ ဘုတ္အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႕လံုး ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ ဒီိကိုေခၚလာၿပီးျပတယ္။ သူ႔ဘုတ္အဖြဲ႔နဲ႔ေတြ႔ဆံုဖို႔ ငါ့ကိုဖိိတ္ဦးမယ္။ ဘာအတြက္ သူတို႔နဲ႔ ငါ့ကိုေတြ႕ေစခ်င္တာလဲ။ သူ႔ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွန္တယ္ဆိုတာ သူ႔အဖြဲ႔ကို သိေစခ်င္လို႔။
ဒီလိုပံုစံမ်ိဳး စင္ကာပူကို ထပ္လုပ္ယူဖို႔ မလြယ္ေတာ့့ဘူး။ ဒီစင္ကာပူကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္တဲ့ေနာက္ ဒီပံုစံမ်ိဳးရေအာင္ထပ္ၿပီး တည္ေဆာက္ဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။
ေျဖ ။ ။ ဟုတ္တယ္။
ေျဖ ။ ။ ကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္မႈ။
ေျဖ ။ ။ သုေတသနလုပ္မယ့္ ဦးေႏွာက္ေတြ တို႔ဆီဘယ္မွာရွိေနလို႔လဲ။
တစ္ခါက ဒတ္(ခ်္) အီလက္ထေရာနစ္ကုမၸဏီ R & D ဌာနက အႀကီးအကဲ ဖီးလစ္(ပ္) နဲ႔ စကားေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္၊ အႏွစ္ (၂၀) ေလာက္က သူေရာက္လာၿပီးေျပာတာ ငါတစ္သက္လံုး ေမ့မွာမဟုတ္ဘူး။ သူေျပာတာက သုေတသနလုပ္မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္လိုခ်င္တာရေအာင္ ဘယ္ေလာက္အခက္အခဲရွိရွိ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အျပည့္နဲ႔ ေခါင္းေတြလိုတယ္တဲ့။
ဒီလိုလုပ္ႏိုင္တဲ့ စင္ကာပူရီးယန္း မင္းေတြ႕ဖူးလား။ သူ႔မိဘေတြ ၊ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမေတြက စီးပြါးေရးလုပ္ေနၾက၊ သူက သူတို႔ေလာက္ ပိုက္ဆံဝင္ႏိုင္မလား။ တခ်ိဳ႕ဆရာဝန္ေတြ၊ ေရွ႕ေနေတြက သူတို႔ကေလးေတြကို ေျပာၾကတယ္။ “ မင္းက သုေတသနလုပ္ေနတာဆို၊ ဘာအတြက္ လုပ္ေနတာလဲ” တဲ့။ ဒီလို စိတ္ေနစိတ္ထားေတြၾကားမွာ Pfizer လို၊ Merck လို၊ Glaxo Smith Kline ေတြ ရွာေတြ႔ႏိုင္မလား။ သူတို႔အတြက္ သုေတသနလုပ္ေနၾကတာေတြက ကမၻာအႏွံ႔အျပားမွာ ေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာ ရွိတယ္။
ေဆးဝါးထုုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ Novartis ရဲ့ အႀကီးအကဲ ဆြစ္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ကိုလည္း ေတြ႔ဖူးတယ္။ သူက စင္ကာပူအေပၚမွာ သိပ္ယံုၾကည္မႈရွိတယ္။ ငါက သူ႔ကို “ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အခု R & D လုပ္ေတာ့မလို႔” လို႔ဆိုေတာ့ သူက “ သိပ္မလြယ္ဘူး။ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးလိုတယ္။ ဆြစ္ဇာလန္၊ ေဘာ့စတြန္ွမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ R & D ဌာနရွိတယ္။ အဲဒီမွာ တကၠသိုလ္ေျခာက္ခု၊ ခုႏွစ္ခုေလာက္နဲ႔ ပူးေပါင္းထားရတာ” တဲ့။ ဆိုလိုတာက အရည္အခ်င္းကိုေတာ့ ေဘာ့စတြန္ကေနတင္ ယူတာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ ေဒသတြင္းမွာရွိတဲ့ သုေတသနလုပ္၊ သင္ၾကားေရးလုပ္ေနတဲ့ ေခါင္းေပါင္းမ်ားစြာထဲကေန ထုတ္ယူေနၾကရတာ။
Life Science မွာ သုေတသနစလုပ္ၾကမယ္ဆိုၾကေတာ့ ငါ့မွာ သံသယအႀကီးအက်ယ္ကို ရွိခဲ့တာ။ ဒါက ဖီးလစ္ ယို တင္ျပလာတာ။ ငါကေမးတယ္-
“ဦးေႏွာက္စြမ္းအင္ ဘယ္ကရမွာလဲ” လို႔။
ငါတို႔လုပ္တာမွန္သမွ် တရုတ္ေတြ၊ အင္ဒီးယန္းေတြ၊ ဗီယက္နမ္ေတြကလည္း လိုက္လုပ္ႀကမွာ။ သူတို႔ကို ငါတို႔က ဘယ္လိုယွဥ္ၿပိဳင္မွာလဲ။ ဒီေတာ့ ဖီးလစ္ ယိုက ေျပာတယ္။ ႏိုင္ငံျခားက အေတာ္ဆံုးေက်ာင္းသားေတြကို ပညာသင္ဆုေပးၿပီး ေခၚမယ္တဲ့။
သူတို႔က ပညာသင္ၿပီး ဒီမွာ ဆက္ေနပါ့မလား။ ေအးေလ ႀကိဳးစားၾကည့္ၾကတာေပါ့။ ထိပ္တန္းသိပၸံပညာရွင္ေတြ ေမြးထုတ္ၿပီး သူတို႔ ေန၊ မေနကိစၥက ထားလိုက္ပါ။ သူတို႔ သုေတသနလုပ္ဖို႔ ေငြထုတ္ေပးေနသေရြ႕ေတာ့ ေနၾကဦးမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစေကာလားရွစ္ရၿပီး Ph. D ဘြဲ႔အတြက္ တို႔လႊတ္ထားတဲ့ေက်ာင္းသားေတြက အမ်ားအားျဖင့္ အာရွတိုက္သားေတြ။ သူတို႔သာ သူတို႔ေမြးရပ္ႏိုင္ငံကို ျပန္သြားလုိ႔ကေတာ့ စင္ကာပူ ဒုကၡေရာက္ၿပီသာမွတ္ေပေတာ့။
ဒီေတာ့ သူတို႔ဒီမွာ အေျခခ်ေကာင္းပါရဲ့လို႔ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ရေတာ့တာ။ ဒီကလူေတြနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း သူတို႔လူမ်ိဳးျခင္း အိမ္ေထာင္က်၊ ဒီမွာပဲ ဆက္ေနထိုင္။ ဒီမွာက တရုတ္၊ ဗီယက္နမ္၊ အိႏၵိယထက္ေတာ့သာတယ္- ဆိုတာေလးေတြနဲ႔ပဲ ေတြးၿပီးေျဖသိမ့္ေနရတာ။ စင္ကာပူက သူတို႔ကို လိုအပ္တယ္။
သူတို႕က သုေတသနလုပ္ၾကတယ္။ အေၾကာင္းက အဲဒါကသည္ပင္ သူတို႔ေရြးခ်ယ္ရမယ့္လမ္းျဖစ္ေနလို႔။
စင္ကာပူးရီယန္းေတြက တျခားေရြးစရာရွိတယ္။ ေရွ႕ေနျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆရာဝန္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ စာရင္းစစ္၊ ဘဏ္အရာရွိ၊ ပြဲစားကုန္သည္၊ အိမ္ျခံေျမေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ႏုိင္တယ္။ သူ႔ကို သုေတသနအလုပ္ခိုင္းလို႔ သူက ဒီလိုေတာင္ျပန္ေျပာဦးမယ္- “ေအာ္ ခင္ဗ်ားတို႔က ကြ်န္ေတာ့္ကို ေရာဂါပိုးမႊားေတြကို သုေတသနျပဳၿပီး ေဆးဝါးေတြ႔ေအာင္ လုပ္ေပးေစခ်င္တာေပါ့ေလ။ သုေတသနတစ္သက္လံုးလုပ္ၿပီး ဘာမွ မရွာပဲေနပစ္လိုက္မယ္” လုိ႔။
ဇင္ေ၀ေသာ္
