လီကြမ္းယုေျပာျပတဲ့ ၿမိဳ႕ေတာ္အဂၤါရပ္ ေျခာက္ခု ( ၂ )


" ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ ျပႆနာေတြကုိ ႀကိဳတင္ ေတြးထားရတယ္။ ငါဆုိလုိတာက လူေတြ ကားေတြ သိပ္ မဝယ္ႏုိင္ခင္ကတည္းက ကားပုိင္ဆုိင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ ဥပေဒေတြ ႀကိဳတင္ထုတ္ခဲ႔ၾကရတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက မထုတ္ခဲ့ဘဲဲ အခုမွသာ ဒီဥပေဒကုိ ေကာက္ထုတ္မယ္ဆုိရင္ လူထုနဲ႔ ျပႆနာ အႀကီး အ က်ယ္ မျဖစ္ဘဲ ဒီကားပုိင္ဆုိင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒ ျဖစ္ကုိ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ လူထုက သူတုိ႔ကားေတြကုိ အသိမ္းခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ ဥပေဒသာ မရွိခဲ့ ရင္ တုိ႔လမ္းေတြေပၚမွာ ကားေတြနဲ႔ ျပည့္ေနမယ္။ ဒီဥပေဒက အရင္ကတည္း က ရွိခဲ့တာဆုိေတာ့ မေက်နပ္လည္း သူတုိ႔ဘာမွ ေျပာလုိ႔ မရေတာ့ဘူး ” လီကြမ္းယု။

၅။ ကူးသန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းမြန္မႈ

စကၤာပူက အခု စိတ္လက္ခ်မ္းသာတဲ့ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္ ။ ေလ ယာဥ္ေတြကုိ ၾကည့္၊ ငါတုိ႔ေလဆိပ္က ထိေရာက္ျမန္ဆန္ေအာင္လည္း လုပ္ေပးႏုိင္တယ္။ ကမၻာ့ႏုိင္ငံႀကီးေတြက ၿမိဳ႕ေတြနဲ႔လည္း ဆက္သြယ္ မိေနေအာင္ စီစဥ္ထားေတာ့ သူတုိ႔လည္း စိတ္လက္ခ်မ္းသာၾကတယ္။ ေလ ယာဥ္ခရီးသည္ေတြမ်ား ခရီးတစ္ေထာက္ နားစရာ ႀကံဳလာရင္ စကၤာပူမွာ နားဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ၾကတယ္။ တုိ႔ေလဆိပ္က သူတုိ႔ ၿမိဳ႕ထဲကုိ လည္ၾကည့္လုိ႔ ရေအာင္ အထူးဘက္စ္ေတြ အလကား စီစဥ္ေပးတယ္။ ၿမိဳ႕နဲ႔ မေဝးတဲ့ေန ရာေတြမွာ ရွိတဲ့ ေဟာ္တယ္ေတြမွာလည္း တစ္ည၊ ႏွစ္ညတန္သည္ တည္းခုိ လုိ႔ ရတယ္။ ခရီးသည္တုိင္း သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေအာင္ တုိ႔က စီစဥ္ေပးထားတာ၊ ေလယာဥ္ကြင္းထဲမွာ ေရးခ်ိဳးခ်င္သလား၊ ရေသးတယ္။

အဓိက အေရးအႀကီးဆုံး အခ်က္ကေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးပဲ။ အဲယားလုိင္း အမ်ားႀကီးဟာ သူတုိ႔ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးေတြဆီကေန စကၤာပူကုိ ပ်ံသန္း လာၾက တယ္။ အဲဒါဟာ ငါတုိ႔ရဲ႕ အဓိက အားသာခ်က္ပဲ။ အဲဒီအဲယားလုိင္းေတြ ကြာ လာလမ္ပူမွာ ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ကာတာမွာ သြားၿပီး ဆင္းသက္ၾကည့္၊ သူတုိ႔ ဌာန ခ်ဳပ္ေတြကလည္း အဲဒီၿမိဳ႕ေတြကုိ လုိက္ေျပာင္းသြားၾကမွာ။ သူတုိ႔ ေရႊ႕မသြားေအာင္ ငါတုိ႔ ေလဆိပ္ကုိလည္း သူမ်ားေလဆိပ္ေတြထက္ စြဲေဆာင္မႈ ရွိေနေအာင္ ႀကိဳးစားေနၾကမွ ျဖစ္မယ္။

၆။ သာတူညီမွ် ရွိမႈ

လူတုိင္းမွာ သာတူညီမွ်မႈ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳးလည္း ရွိေနရမယ္။ ၿမိဳ႕ထဲ က လူတုိင္းဟာ တစ္ခုမဟုတ္ တစ္ခု ပုိင္ဆုိင္မႈ ရွိေနရမယ္။ ထုိင္ေပတုိ႔ ေတာင္ကုိရီးယားတုိ႔က လခစားေတြဆုိ အိမ္မဝယ္ႏုိင္ၾကဘူး။ ေငြ အမ်ားႀကီးေပးၿပီး ငွါးေနၾကရတာ။ ငါ့ရည္ရြယ္ခ်က္က မိသားစုတုိင္း အိမ္ ရွိေနရမယ္။ ဒါမွ သူတုိ႔ လစာေတြထဲက ေငြေတြ ထုတ္ၿပီး အိမ္ငွါးခ ေပးရတဲ့ ဘဝက လြတ္မွာ။
သူတုိ႔မွာ အိမ္ပုိင္ ရွိတယ္။ ဒါဆုိ ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ အိမ္ယာေစ်းေတြ တက္လာတာ နဲ႔အမွ် သူတုိ႔ အိမ္ေစ်းေတြလည္း တက္လာလိမ့္မယ္။ အိမ္ပုိင္ ရွိတဲ့လူက သူ႔ အိမ္ေဘးက ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းေနေအာင္လည္း ဂ႐ုစုိက္တယ္။ အိမ္ငွါးၿပီး ေနတဲ့လူက ပတ္ဝန္းက်င္ ဘာျဖစ္ျဖစ္ ဂ႐ုမစုိက္ဘူး။ သူတုိ႔ေနတဲ့ အိမ္ခန္းေလးကုိပဲ ဂ႐ုစိုက္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ မိသားစုတုိင္း အိမ္ပုိင္ ရွိေနရမယ္လုိ႔ ငါေျပာခဲ့တာ။ သူတုိ႔အိမ္နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္က သန္႔ရွင္းလွပေနမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔အိမ္ေစ်းေတြလည္း တက္ လာတယ္။
သူတုိ႔ သားေတြကုိ စစ္မႈထမ္းဖုိ႔ ငါတုိ႔က ေခၚယူၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ သင္တန္းေပးဖုိ႔ေပါ့။ သူတုိ႔ကုိယ္ပုိင္အိမ္မွ မရွိတဲ့လူက ဒီႏုိင္ငံကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ ဘယ္ ႀကိဳးစားတုိက္ေနမလဲ။

ေဖေဖာ္ဝါရီ (၁၆) ရက္၊ ၂၀၁၃၊ စေနေန႔က ဆရာႀကီး လီကြမ္းယုရဲ႕ အင္တာ ဗ်ဴးကုိ အက်ဥ္း ျပန္ဆုိထားတာပါ။
သူက ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကုိ ၾကည့္ၿပီး စကၤာပူ အဲသလုိ မျဖစ္ေအာင္ဆုိၿပီး တည္ေဆာက္ယူခဲ့တာလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ကပ္သီးကပ္သက္ ျပန္ေတြးမိေသးတယ္။

ႏိုင္ငံေသးေသးေလးမွာမို႔ ဒီလိုလုပ္ႏိုင္တာပါ ဆိုတဲ႔ အဆိုက လက္ခံလို ႔ရ သလို လက္မခံလိုလည္း ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာ ဒီလို ကိုင္တြယ္ဖို႔ ခက္ေပမဲ႔ ႏိုင္ငံေသးတိုင္း သန္႔ရွင္းေရာလား။ ေသးျခင္း၊ သန္႔ရွင္းျခင္းဟာ အီးကြဲျဖစ္ေနတဲ႔ ေဖာ္ျမဴလာေတာ႔ မဟုတ္တန္ေကာင္းပါဘူး။ တကယ္ေတာ႔လည္း ဒီအခ်က္ေတြဟာ ႀကီးျခင္း ေသးျခင္းထက္ ကာရိုက္ တာနဲ႔ ပိုဆိုင္ပါတယ္၊ လူတိုင္းမွာ ပမာဏ အႀကီး အေသး သိပ္မကြာတဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ေတြရိွေပမဲ႔ အဲဒီ ခႏၶာကိုယ္ကို ဘယ္လိုထားၾကတယ္ဆိုတာေတာ႔ မတူၾကပါဘူး။

ၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္ရဲ႕ လုံၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈ။ ( ကိုယ္တိုင္ေမး၊ ကိုယ္တိုင္ေျဖၾကည္႔ပါ )
ဆင္ေျခဖုံးရပ္ကြက္က အိမ္ေတြရဲ႕ ဓနိမုိးခ်င္း ဆက္ေနမႈ။ ( ကိုယ္တိုင္ေမး၊ ကိုယ္တိုင္ေျဖၾကည္႔ပါ )
ဘန္ေကာက္ရဲ႕ လမ္းပိတ္ဆုိ႔မႈကုိ အႀကီးအက်ယ္ စိတ္ေခၚေနႏုိင္ၿပီး ျဖစ္တဲ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္ရဲ႕ လမ္းက်ဥ္းက်ဥ္း၊ ကားအေရအတြက္မ်ားမႈ၊ အဆင့္လုံးဝ မရွိေသးတဲ့ လူထုသုံး ကား၊ ရထားစနစ္ (Mobility)။ ( ကိုယ္တိုင္ေမး၊ ကိုယ္တိုင္ေျဖၾကည္႔ပါ )
ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ သန္႔ရွင္းမႈ။ အစုိးရေရာ လူထုပါ ႀကိဳးစာရဦးမယ္။ အမႈိက္ပုံး ထားတဲ့ စနစ္ေတာင္ ႐ႈပ္တယ္လုိ႔ ထင္ေနၾကဆဲ။
ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေဆာင္း ဆက္သြယ္ေရးစနစ္။ ( ကိုယ္တိုင္ေမး၊ ကိုယ္တိုင္ေျဖၾကည္႔ပါ )
ေနာက္ဆုံး ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ အိမ္ပုိင္ဆုိင္မႈ ရာခုိင္ႏႈန္း။ ( ကိုယ္တိုင္ေမး၊ ကိုယ္တိုင္ေျဖၾကည္႔ပါ )

မေရာက္ဖူးလုိ႔လား မသိဘူး။ လီကြမ္းယုႀကီး ရန္ုကုန္အေၾကာင္းဘာမွ ေျပာ မသြားဘူး။
ရန္ကုန္ရဲ႕ ကားလမ္းပိတ္ဆုိ႔မႈအတြက္ လီကြမ္းယု ေျပာသြားတဲ့စကားက အစုိးရပုိင္းက လူႀကီးေတြ မွတ္သားထားသင့္တယ္ ထင္တယ္။

“ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ ျပႆနာေတြကုိ ႀကိဳတင္ ေတြးထားရတယ္။ ငါဆုိလုိတာက လူေတြ ကားေတြ သိပ္ မဝယ္ႏုိင္ခင္ကတည္းက ကားပုိင္ဆုိင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြ ႀကိဳတင္ထုတ္ခဲ႔ၾကရတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက မထုတ္ခဲ့ဘဲဲ အခုမွသာ ဒီဥပေဒကုိ ေကာက္ထုတ္မယ္ဆုိရင္ လူထုနဲ႔ ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ မျဖစ္ဘဲ ဒီကားပုိင္ဆုိင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒ ျဖစ္ကုိ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ လူထုက သူတုိ႔ကားေတြကုိ အသိမ္းခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ ဥပေဒသာ မရွိခဲ့ရင္ တုိ႔လမ္းေတြေပၚမွာ ကားေတြနဲ႔ ျပည့္ေနမယ္။ ဒီဥပေဒက အရင္ကတည္းက ရွိခဲ့တာဆုိေတာ့ မေက်နပ္လည္း သူတုိ႔ဘာမွ ေျပာလုိ႔ မရေတာ့ဘူး” တဲ့။


ဇင္ေဝေသာ္

ရာထူးတက္သြားတဲ႔ စကားပုံ


" ဟိုတုန္းကေတာ႔ ေဖာင္စီးရင္း ေရငတ္ " ေပါ႔။
အခု ဘယ္လိုေျပာၾကမလဲ၊ ေရနံနဲ႔ ဓာတ္ေငြ႔ေတြေပၚက ေမွာင္ေနတဲ႔ ႏိုင္ငံ တစ္ခု။
ၾကာေတာ႔ ၾကာၿပီ၊ ပင္လယ္ငါးဖမ္း သေဘၤာသားတစ္ေယာက္ေျပာတာ ၾကားရဖူးတယ္။ ငါးေတြက ထိုင္းေရပိုင္နက္ထဲမွာထက္ ျမန္မာေရပိုင္နက္ ထဲမွာ ပိုမ်ားတယ္ တဲ႔။ သဘာဝအရမ်ားတာျဖစ္ႏိုင္သလို ေခတ္မီ နည္း စနစ္ေတြနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ မဖမ္းႏိုင္လို႔ ငါးေတြေပါေနတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ထိုင္း ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြဆို ျမန္မာေရပိုင္နက္ထဲက ငါးေတြကို ၾကည္႔ၿပီး အသည္းကို ယားေနတာပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါတင္မကဘူး။ သူတို ကေျပာတယ္။ ျမန္မာေတြက ေခတ္မီနည္းစနစ္ေတြနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ မဖမ္းႏိုင္ေတာ႔ ပင္လယ္ထဲက ငါးတခ်ိဳ႕ အသက္ႀကီးၿပီး သူ႕အလိုလို ေသ သြားၾကတယ္၊ ႏွေျမာစရာတဲ႔။ မဟုတ္ဘူး ျငင္းဖို႔ေတာ႔ ခက္လိမ္႔မယ္။

ဒီေန႔ထုတ္ စထရိတ္တိုင္းမွာ ေရနံနဲ႔ ဓာတ္ေငြ႔ကုမၸဏီ အႀကီးစား ႀကီးေတြ ျမန္မာ႔ ေရနံနဲ႔ ဓာတ္ေငြ႔အေပၚ စိတ္ဝင္တစားနဲ႔ ေျပးဝင္လာၾကတဲ႔ အေၾကာင္းေဖာ္ျပထားတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားထြက္မယ္႔ပုံ ရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းႏိုင္ေပမဲ႔ စနစ္တက် ေခတ္မီပညာရပ္နဲ႔ ေလ႔လာထားတာ မဟုတ္ေလေတာ႔ ဘာမွလည္း တိတိက်က် မေဖာ္ျပႏိုင္ေသးဘူး။ ျမန္ မာ႔ ေက်ာက္မ်က္က ခန္႔မွန္းခ်က္နဲ႔ စင္ထရယ္ ေအဂ်င္စီရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္ ကလည္း ေတာ္ေတာ္ကြာတယ္။
ရြာက ဘႀကီးစကားငွားရရင္ေတာ႔ " ေအးေလ၊ ေျမႀကီးေအာက္ကပစၥည္း ဘယ္သူ အတိအက်ေျပာႏိုင္မွာလဲ " ေပါ႔။

ျဖစ္ပုံကေတာ႔ အထက္က ငါးေတြလိုပဲ။ ေခတ္မီနည္းပညာ မရွိေတာ႔ ကိုယ္႔ေျမထဲရွိတာ ကိုယ္မသုံးရ ျဖစ္ေနတာ။ ေမ်ာက္အုန္းသီးရထားသလို လို႔ေျပာရေအာင္ကလည္း အားနာစရာ။ အမွန္က ဒီစကားပုံနဲ႔က အလိုက္ ဖက္ဆုံး။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကုမၸဏီႀကီးေတြ ဝင္လာရင္ေတာ႔ အုန္ံး ေရေလးေသာက္ၾကရ၊ အုန္းဆံေလး စားၾကရ ေကာင္းပါရဲ႕။ ႏို ႔မိုေတာ႔ ေရနံေတြ ရိွတယ္ကြ၊ ဓာတ္ေငြ႔ေတြ အလ်ံအပယ္ရွိတယ္ကြ နဲ႔ပဲ အေမွာင္ထဲမွာ အုန္းသီးေပၚဖင္ခုထိုင္ၿပီး
ၿဗိတိသ်ွေခတ္က " ေရနံေျမအလုပ္သမား " ျပဇာတ္ ကို ခင္းေနၾကရတယ္။
" တို႔မွာလည္း ေရနံေျမအလုပ္သမားလုပ္ေနရၿပီး သားေလးနဲ႔ သမီးေလး စာၾကည္႔ဖို႔ေတာင္ ေရနံ ............ "

အခုေကာ ဘာထူးေနလို႔တုန္း။ ထူးတာက
အဲ... ဒီေခတ္ ေဖာင္သမားမွာ ေရသန္႔ဗူး ပါတယ္။


ဇင္ေဝေသာ္ 

ဒင္းတူမနဲ႔ ဒင္းတူ


ကိုယ္ဝန္ အရင္႔အမာနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ အက္ဆီးဒင္႔ျဖစ္ၿပီး ( coma ) ေမ႔ေျမာသြားတယ္။ သူမ သတိျပန္ရလာေတာ႔ ဆရာဝန္ေရာက္လာၿပီး သူမ ေမ႔ေနစဥ္မွာ ခြဲစိပ္ၿပီး ကေလးေမြးေပးခဲ႔ရတယ္၊ ေမြးလာတာကလည္း အမႊာပူးေလး ၊ ေယာက်္ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလး၊ အားလုံး က်န္းက်န္းမာမာပဲ ဆို တဲ႔အေၾကာင္း လာ ရွင္းျပ တယ္။
ၿပီးေတာ႔ သူမရဲ႕ေမာင္ ေရာက္လာၿပီး ကေလးေတြရဲ႕ နာမည္ေတြေတာင္ ေပး ထားခဲ႔တယ္ဆိုတဲ႔အေၾကာင္း ဆက္ေျပာျပတယ္။

" က်မေမာင္က ဘယ္လိုနာမည္မ်ား ေရြးေပးခဲ႔ပါလိမ္႔ "
" မိန္းကေလးကိုေတာ႔ Denise "
" လွလိုက္တဲ႔ နာမည္ေလးပဲ၊ သူ႕ကိုေက်းဇူးစကားေျပာရအုံးမယ္။ ဒါနဲ႔ ေယာက်္ားေလးနာမည္ကေရာ "
" Denephew " တဲ႔။

( R.D, Apr,2012 )


ဇင္ေဝေသာ္ 

တနဂၤေႏြ အပ်င္းေျပ


အမ်ိဳးသားေတြက အမ်ိဳးသာသမီးေတြကို နားလည္မေပးႏိုင္တာ ဆိုလို႔ ႏွစ္ ခ်ိန္ပဲရိွတယ္။ အဲဒါ
( က ) လက္မထပ္ခင္အခ်ိန္နဲ႔
( ခ ) လက္ထပ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းအခ်ိန္ တဲ႔။

Melissa D Brandon ဆိုတဲ႔ အသက္ ၂၆ႏွစ္ရွိ အေမရိကန္အမ်ိဳးသမီးငယ္ တစ္ေယာက္က အလွမယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဓာတ္ပုံကို သူမ ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚ တင္ၿပီး ပိုက္ဆံလိုက္ခ်ဴေနလို႔ Saskatoon ရွိ တရားရုံးက သူမကို ေဖ႔စ္ ဘုတ္သုံးခြင္႔ပိတ္လိုက္တယ္။

အဲသလိုဆို ဘယ္သူေတြကို ထပ္ ပိတ္သင္႔ေသးသလဲဆိုေတာ႔ မစၥတာ ဂ်င္းမ္က
" Anyone who tags a photo on Facebook with the name of someone not in the photo. " တဲ႔။

သေဘာ သိပ္မတူခ်င္ဘူး။ ျဖစ္သင္႔တာက က်န္းမာေရးအတြက္
( က ) အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္ လူငယ္ေတြ
( ခ ) ၁၆ ႏွစ္အထက္ ( ၉၆ ႏွစ္ အထိ လူငယ္ေတြ ) ကို ပိတ္သင္႔တယ္။

ျမန္မာေတြေတာ႔ မပါဘူး။ မီးလာတုန္းေလး သုံးၾကရလို႔။


ဇင္ေဝေသာ္

လက္ထပ္လက္စြပ္


က်ေနာ္႔သားက သူ႔မဂၤလာေဆာင္ ေရာက္လာတဲ႔ ပရိသတ္ေတြကုိ သူကိုယ္ တိုင္ေဖ်ာ္ေျဖမယ္ဆိုၿပီး ဂစ္တာႀကိဳးေတြ စ ၫိွတယ္။
ခဏေနေတာ႔ သူ႕ဆီကေတာင္းပန္သံထြက္လာတယ္။
" မဝတ္စဖူး လက္ထပ္လက္စြပ္ဝတ္ထားရေတာ႔ ဂီတာတီးရာမွာ နည္း နည္းျပႆနာတက္ေနလို႔ စိတ္ရွည္ရွည္ထားၿပီး နားေသာတဆင္ေပးၾက ဖို႔ ေတာင္းပန္ပါတယ္ "

သူေျပာလိ႔ုမွ မဆုံးေသးဘူး။ ေအာက္က ပရိသတ္တစ္ေယာက္က
" နားလည္ပါတယ္၊ လက္ထပ္လက္စြပ္ဝတ္ထားရတယ္ဆိုရင္ ဂီတာတီးမွ ရယ္မဟုတ္ပါဘူး၊ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ေျဖာင္႔ေျဖာင္႔လုပ္လို႔ မရေတာ႔ပါဘူး " တဲ႔။

Ref: R.D, Dec,2011


ဇင္ေဝေသာ္