ဘာသာမတူသူ အခ်င္းခ်င္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းႏွင္႔ စက္စပ္ၿပီး ဗုဒၶဘာ သာက ဘာေျပာသလဲဆိုသည္႔ကိစၥႏွင္႔ ပတ္သက္ၿပီး အက်ယ္တဝင္႔ ေရး လာ ေျပာလာၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သမသဒၶါ၊ သမသီလာ (ယုံၾကည္မႈ တူ၊ ကိုယ္က်င္႔သီလတူ) စသည္ကို ေထာက္ဆၿပီး ဘာသာတူသူအခ်င္းခ်င္း လက္ထပ္ေပါင္းရမည္ဟု ဆိုသူရွိသလို ဘုရားလက္ထက္ေတာ္ကတည္းက ဘာသာမတူ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းမ်ား ရွိေနသည္ဟု နာမည္ႀကီး ဝိသာခါ စသည္တို႔ကို ေထာက္ရွဳၿပီး ေျပာသူေတြလည္းရွိသည္။
ဘယ္လိုပင္ေျပာေျပာ ထိုေခတ္က အစၥလာမ္ဘာသာ မေပၚေပါက္ေသး သျဖင္႔ ယင္းအကိုးအကားတို႔လည္း ထိေရာက္လွသည္ဟုေတာ႔ မယူဆမိ။ ဆိုလိုသည္မွာ ဝိသာခါသည္ ဘာသာျခားကို လက္ထပ္လိုက္ေသာ္လည္း သူမ၏ လက္ရွိယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို စြန္႔လႊတ္ရန္ မလိုေပ။ အကယ္၍ လက္မထပ္ခင္ကတည္းက လက္ထပ္ၿပီးလ်င္ လက္ရွိယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို စြန္႔လႊတ္ရမည္ဟုဆိုလ်င္ ဝိသာခါလို ၇ ႏွစ္ႏွင္႔ ေသာတာပန္တည္ၿပီးသူက ထိုအမ်ိဳးသားကို လက္ထပ္ပါဦးမည္လား။
အစၥလာမ္ဘာသာက ထိုသို႔ ခြင္႔မျပဳ။ သို႔ေသာ္ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဆုံး အမက ျပင္လို႔မရေတာ႔၊ ထိုအခါ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ အစိုးရတို႔က လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းႏွင္႔ သဟဇာတျဖစ္မည္႔ ဥပေဒကို ေရးဆြဲၾကရေတာ႔သည္။
ႏိုင္ငံေရးက ဘာသာမတူသူ အခ်င္းခ်င္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းကို အားေပး သည္။ ဘာသာေရး (အခ်ိဳ႕ဘာသာမ်ား) က မကန္႔ကြက္ဟုဆိုေသာ္လည္း အားေပးသည္ဟု ဆိုရန္ေတာ႔ ခက္ပါသည္။ တစ္ခုရွိသည္က အျခား ယုံ ၾကည္မႈရွိသူကို လက္ထပ္လိုက္ၿပီး မိမိယုံၾကည္မႈဖက္ေရာက္ေအာင္ ဆြဲေ ဆာင္ႏိုင္လ်ွင္ေတာ႔ အားေပးၾကလိမ္႔မည္ထင္သည္။ သူ႔သေဘာနဲ႔သူ ျဖစ္လာလ်င္ေတာ႔ ေကာင္းပါသည္၊ ထိုအတြက္ အၾကမ္း၊ အႏုနည္းမ်ားသုံးလာလ်င္ေတာ႔ မေကာင္းေတာ႔ပါ။ ဤသည္က လတ္တေလာ ျပႆနာျဖစ္သည္။
"ေခတ္ႏွင္႔ ဘာသာေရး" ႏွင္႔ပတ္သက္ၿပီး စကၤာပူက ေရွးဦးစြာ ေလ႔လာခြင္႔ ရလိုက္ၿပီး ထိုျပႆနာကို လီကြမ္းယုက ေကာင္းေကာင္း ကိုင္တြယ္ႏိုင္ခဲ႔ သည္။ လက္ထပ္မႈသာမက အစားအေသာက္မွ စၿပီး အစၥလာမ္က သီးသန္႔ ဆန္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အတူတကြ ပူးေပါင္းေရးအတြက္ သူ စိုးရိမ္မႈအျဖစ္ ဆုံးက ၁၇ ရာစုဟန္နဲ႔ အစၥလာမ္ယုံၾကည္မႈလို႔ အမုန္းခံ ေျပာၾကားခဲ႔သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြလည္း ခံခဲ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ ဟူသည္ လုပ္သင္႔သည္ကို ရဲရဲလုပ္ရသည္။ ေၾကာက္ေနလို႔မရ။
အခ်ိဳ႕က စကၤာပူမွာ မေလးလူဦးေရတိုးပြားလာမႈကို ဟန္ခ်က္ထိန္းထားႏိုင္ ရန္ အျခားႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကို လက္ခံထားရသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ တကယ္ စာရင္း အရကေတာ႔ မေလးလူဦးေရက ထင္သေလာက္တိုးမလားသလို မေလးရွားမွ မေလးလူမ်ိဳးတို႔ကလည္း စကၤာပူကို အလုံးအရင္းနဲ႔ ဝင္မလာ ၾကပါ။
အေၾကာင္းက မြတ္စလင္ႏိုင္ငံမွာ ရသည္႔အထူးအခြင္႔အေရးမ်ိဳး စကၤာပူမွာ မရေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္သည္။ သင္႔ ယုၾကည္မႈအတိုင္း ဘု႐ားရွိခိုးႏိုင္သည္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆူညံမႈမျဖစ္ေအာင္ အသံခဲ်႕စက္နဲ႔ေတာ႔ မရြတ္ဆိုရ။ ဒါမ်ိဳးေတြျဖစ္သည္။ ထို ဥပေဒက အားလုံးလိုက္နာၾကရေသာအခါ သူတို႔ လည္း ေျပာခြင္႔၊ ေဝဖန္ခြင္း မရွိေတာ႔။
ယခုအခ်ိန္အထိေတာ႔ စကၤာပူက ဥပေဒနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း ထိန္းထားႏိုင္ ဆဲျဖစ္သည္။ အမွန္မူ ဤတာဝန္သည္ အစိုးရ၏တာဝန္သာျဖစ္သည္။ လီ ကြမ္းယုကို အစြန္းေရာက္အစၥလာမ္ဝါဒီတို႔က ျခိမ္းေျခာက္သည္၊ သမာ သမတ္ က်ေသာ (ေခတ္ကို၊ တာဝန္ကို နားလည္ေသာ) အစၥလာမ္တို႔က ပူးေပါင္း အလုပ္လုပ္သည္။
ေက်ာင္း၏ ေဝယ်ာဝစၥမ်ားကို အားတက္သေရာ ပါဝင္ၾကသည္႔ တ႐ုတ္ မိ သားစု ထဲက မိန္းကေလး တစ္ေယာက္ကလည္း ေရွးနည္းအတူ ဘာသာ မတူ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းႏွင္႔ စက္စပ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာက ဘာေျပာသလဲ ဟု ေမးဖူးသည္။ သူမ၏ ရီးစားက အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ျဖစ္သည္။ ။ သူမလည္း ဝိသာခါအေၾကာင္းေလာက္ေတာ႔ ေကာင္းေကာင္းသိပါသည္။
ဝိသာခါဘာသာျခားကို လက္ထပ္စဥ္က လက္ထပ္ၿပီးလ်င္ လက္ရွိယုံၾကည္ မႈကို စြန္႔ရမည္ဟု မဆို။ ထို႔ေၾကာင္႔ ဤ ကိစၥ၌ ဝိသာခါ အႀကဳံးမဝင္ ဟုသာ ေျဖလိုက္သည္။
ထို႔ေနာက္ သူတို႔ခ်င္း အဆက္ျပတ္သြားသည္ထင္သည္။ ဘာသံမွ မၾကား ရေတာ႔။ အမွန္မူ အစၥလာမ္ႏွင္႔ ဘာသာျခား လက္ထပ္ျခင္းက အေတာ္ရွားပါ သည္။ ဥပေဒေၾကာင္႔ျဖစ္ႏိုင္သလို တင္းၾကပ္လြန္းသည္႔ သူတို႔ ဘာသာေရး အစြဲကို လက္ေရွာင္ၾကျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ မည္သို႔ဆိုေစ လက္ရွိ အစိုး မွာ ဤတာဝန္ရွိေနသည္။ အစၥလာမ္ကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ လီကြမ္းယုေလာက္ ပါးနပ္ၿပီး လီကြမ္းယုလိုလည္း မိုက္မွရမည္။ ထိုဥပေဒက ေခတ္ႏွင္႔ ညီၫြတ္ ၿပီး ဘယ္ဘာသာကိုမွလည္း မသာေစ၊ မနာေစသင္႔။
သို႔ မဟုတ္လ်င္ ကမၻာပိုင္ ဗုဒၶဘာသာ နာသည္။
ဘယ္လိုပင္ေျပာေျပာ ထိုေခတ္က အစၥလာမ္ဘာသာ မေပၚေပါက္ေသး သျဖင္႔ ယင္းအကိုးအကားတို႔လည္း ထိေရာက္လွသည္ဟုေတာ႔ မယူဆမိ။ ဆိုလိုသည္မွာ ဝိသာခါသည္ ဘာသာျခားကို လက္ထပ္လိုက္ေသာ္လည္း သူမ၏ လက္ရွိယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို စြန္႔လႊတ္ရန္ မလိုေပ။ အကယ္၍ လက္မထပ္ခင္ကတည္းက လက္ထပ္ၿပီးလ်င္ လက္ရွိယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို စြန္႔လႊတ္ရမည္ဟုဆိုလ်င္ ဝိသာခါလို ၇ ႏွစ္ႏွင္႔ ေသာတာပန္တည္ၿပီးသူက ထိုအမ်ိဳးသားကို လက္ထပ္ပါဦးမည္လား။
အစၥလာမ္ဘာသာက ထိုသို႔ ခြင္႔မျပဳ။ သို႔ေသာ္ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဆုံး အမက ျပင္လို႔မရေတာ႔၊ ထိုအခါ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ အစိုးရတို႔က လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းႏွင္႔ သဟဇာတျဖစ္မည္႔ ဥပေဒကို ေရးဆြဲၾကရေတာ႔သည္။
ႏိုင္ငံေရးက ဘာသာမတူသူ အခ်င္းခ်င္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းကို အားေပး သည္။ ဘာသာေရး (အခ်ိဳ႕ဘာသာမ်ား) က မကန္႔ကြက္ဟုဆိုေသာ္လည္း အားေပးသည္ဟု ဆိုရန္ေတာ႔ ခက္ပါသည္။ တစ္ခုရွိသည္က အျခား ယုံ ၾကည္မႈရွိသူကို လက္ထပ္လိုက္ၿပီး မိမိယုံၾကည္မႈဖက္ေရာက္ေအာင္ ဆြဲေ ဆာင္ႏိုင္လ်ွင္ေတာ႔ အားေပးၾကလိမ္႔မည္ထင္သည္။ သူ႔သေဘာနဲ႔သူ ျဖစ္လာလ်င္ေတာ႔ ေကာင္းပါသည္၊ ထိုအတြက္ အၾကမ္း၊ အႏုနည္းမ်ားသုံးလာလ်င္ေတာ႔ မေကာင္းေတာ႔ပါ။ ဤသည္က လတ္တေလာ ျပႆနာျဖစ္သည္။
"ေခတ္ႏွင္႔ ဘာသာေရး" ႏွင္႔ပတ္သက္ၿပီး စကၤာပူက ေရွးဦးစြာ ေလ႔လာခြင္႔ ရလိုက္ၿပီး ထိုျပႆနာကို လီကြမ္းယုက ေကာင္းေကာင္း ကိုင္တြယ္ႏိုင္ခဲ႔ သည္။ လက္ထပ္မႈသာမက အစားအေသာက္မွ စၿပီး အစၥလာမ္က သီးသန္႔ ဆန္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အတူတကြ ပူးေပါင္းေရးအတြက္ သူ စိုးရိမ္မႈအျဖစ္ ဆုံးက ၁၇ ရာစုဟန္နဲ႔ အစၥလာမ္ယုံၾကည္မႈလို႔ အမုန္းခံ ေျပာၾကားခဲ႔သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြလည္း ခံခဲ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ ဟူသည္ လုပ္သင္႔သည္ကို ရဲရဲလုပ္ရသည္။ ေၾကာက္ေနလို႔မရ။
အခ်ိဳ႕က စကၤာပူမွာ မေလးလူဦးေရတိုးပြားလာမႈကို ဟန္ခ်က္ထိန္းထားႏိုင္ ရန္ အျခားႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကို လက္ခံထားရသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ တကယ္ စာရင္း အရကေတာ႔ မေလးလူဦးေရက ထင္သေလာက္တိုးမလားသလို မေလးရွားမွ မေလးလူမ်ိဳးတို႔ကလည္း စကၤာပူကို အလုံးအရင္းနဲ႔ ဝင္မလာ ၾကပါ။
အေၾကာင္းက မြတ္စလင္ႏိုင္ငံမွာ ရသည္႔အထူးအခြင္႔အေရးမ်ိဳး စကၤာပူမွာ မရေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္သည္။ သင္႔ ယုၾကည္မႈအတိုင္း ဘု႐ားရွိခိုးႏိုင္သည္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆူညံမႈမျဖစ္ေအာင္ အသံခဲ်႕စက္နဲ႔ေတာ႔ မရြတ္ဆိုရ။ ဒါမ်ိဳးေတြျဖစ္သည္။ ထို ဥပေဒက အားလုံးလိုက္နာၾကရေသာအခါ သူတို႔ လည္း ေျပာခြင္႔၊ ေဝဖန္ခြင္း မရွိေတာ႔။
ယခုအခ်ိန္အထိေတာ႔ စကၤာပူက ဥပေဒနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း ထိန္းထားႏိုင္ ဆဲျဖစ္သည္။ အမွန္မူ ဤတာဝန္သည္ အစိုးရ၏တာဝန္သာျဖစ္သည္။ လီ ကြမ္းယုကို အစြန္းေရာက္အစၥလာမ္ဝါဒီတို႔က ျခိမ္းေျခာက္သည္၊ သမာ သမတ္ က်ေသာ (ေခတ္ကို၊ တာဝန္ကို နားလည္ေသာ) အစၥလာမ္တို႔က ပူးေပါင္း အလုပ္လုပ္သည္။
ေက်ာင္း၏ ေဝယ်ာဝစၥမ်ားကို အားတက္သေရာ ပါဝင္ၾကသည္႔ တ႐ုတ္ မိ သားစု ထဲက မိန္းကေလး တစ္ေယာက္ကလည္း ေရွးနည္းအတူ ဘာသာ မတူ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းႏွင္႔ စက္စပ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာက ဘာေျပာသလဲ ဟု ေမးဖူးသည္။ သူမ၏ ရီးစားက အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ျဖစ္သည္။ ။ သူမလည္း ဝိသာခါအေၾကာင္းေလာက္ေတာ႔ ေကာင္းေကာင္းသိပါသည္။
ဝိသာခါဘာသာျခားကို လက္ထပ္စဥ္က လက္ထပ္ၿပီးလ်င္ လက္ရွိယုံၾကည္ မႈကို စြန္႔ရမည္ဟု မဆို။ ထို႔ေၾကာင္႔ ဤ ကိစၥ၌ ဝိသာခါ အႀကဳံးမဝင္ ဟုသာ ေျဖလိုက္သည္။
ထို႔ေနာက္ သူတို႔ခ်င္း အဆက္ျပတ္သြားသည္ထင္သည္။ ဘာသံမွ မၾကား ရေတာ႔။ အမွန္မူ အစၥလာမ္ႏွင္႔ ဘာသာျခား လက္ထပ္ျခင္းက အေတာ္ရွားပါ သည္။ ဥပေဒေၾကာင္႔ျဖစ္ႏိုင္သလို တင္းၾကပ္လြန္းသည္႔ သူတို႔ ဘာသာေရး အစြဲကို လက္ေရွာင္ၾကျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ မည္သို႔ဆိုေစ လက္ရွိ အစိုး မွာ ဤတာဝန္ရွိေနသည္။ အစၥလာမ္ကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ လီကြမ္းယုေလာက္ ပါးနပ္ၿပီး လီကြမ္းယုလိုလည္း မိုက္မွရမည္။ ထိုဥပေဒက ေခတ္ႏွင္႔ ညီၫြတ္ ၿပီး ဘယ္ဘာသာကိုမွလည္း မသာေစ၊ မနာေစသင္႔။
သို႔ မဟုတ္လ်င္ ကမၻာပိုင္ ဗုဒၶဘာသာ နာသည္။
