အမွာ။ ။ ဤေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ရန္ ကာလအတန္ၾကာကတည္းက ဆႏၵရွိခဲ့သည္။ သေဘာတူသည္၊ မတူသည္ကို အပထား ရဲတင္းေသာ မတူညီေသာ အျမင္တို႔ကို ေတြ႔ရသည္။ ဟုတ္ပါသည္၊ မွန္ပါသည္ဟု ဝန္ခံရန္လက္တြန္႔ေနတတ္ေသာ္လည္း မဟုတ္မမွန္ဟု ျငင္းဆုိရန္လည္းခက္သည္။ မိရိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ေတာ့ အျငင္းပြါးဖြယ္ ကြန္ထရိုဗာရွယ္ ျဖစ္ႏိုင္၏။ သို႔ေသာ္ 3-D ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္၌ကား ခ်န္ထားခဲ့သင့္သည္ဟု မယံုၾကည္သျဖင့္ ေဖာ္ျပလိုက္သည္။ ေယာနိေသာ မနသိကာယ (သို႔မဟုတ္) Open-minded ျဖင့္ ဖတ္ရႈၾကရန္ ေမတၱာရပ္ခံလို၏။ (သီဟနာဒ)
အိမ္ယာတည္ေထာင္ေနထိုင္ေသာ လူသားတို႔ဘဝကို ဃရာဝါသဟု ေခၚ၏။ ပိဋကတ္သံုးပံု၌ ဃရာဝါသျဖစ္ေသာ လူသားတုိ႔ဘဝႏွင့္ ဃရာဝါသမဟုတ္ေသာ ရဟန္းသီလရွင္တို႔၏ ဘဝျခားနားခ်က္ကို ခပ္ရွင္းရွင္း ေဖာ္ျပသည္ကို မၾကာမၾကာေတြ႔ရသည္။
ပထမျဖစ္ေသာ လူသားတုိ႔ဘဝကို ရာဂပထ ရာဂလမ္း( dusty and confining) ဟု ေဖာ္ျပၿပီး ရဟန္းတို႔ဘဝကို အေဗၻာကာသ လြင္တီးေကာင္ရပ္ဝန္း(free as the breeze) ဟု ေဖာ္ျပသည္။ (D-1,63)
လူ႔ ဂ်င္နေရးရွင္းအဆက္ဆက္ကို ဆက္စပ္ၾကည့္မယ္ဆိုလွ်င္ အလြန္ရိုးရွင္းလွေသာ အဆိုအမိန္႔ဟု ယူဆရန္ရွိသည္။ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္အခါက ရဟန္း၊ သီလရွင္တို႔ဘဝသည္ လြတ္လပ္၏။ သို႔ေသာ္ အခက္အခဲေပါင္း မ်ားစြာရွိ၏။ အမ်ားစုသည္ အတည္တက် ေနရာထိုင္ခင္းမရွိသျဖင့္ အခ်မ္း၊ အပူ၊ ဆာေလာင္မႈ၊ မြတ္သိပ္မႈ၊ မွက္၊ ျခင္၊ ယင္ ကိုက္ခဲမႈ၊ လ၊ ေနတို႔၏ ႏွိပ္စက္မႈစသည္တို႔ကို ခံစားၾကရသည္။ (M-1, 10)
ဝိနယပိဋကတ္ေတာ္လာ အျဖစ္အပ်က္တို႔ကိုၾကည့္လွ်င္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား အတြင္းမွာပင္ ပုဂၢလိကေရးရာ ျပႆနာမ်ား၊ မနာလိုဝန္တိုမႈမ်ား၊ သေဘာထားမတိုက္ဆိုင္မႈမ်ား ေတြ႔ရသည္။ (M-1,321)
ထိုမွ ဆန္႔က်င္စြာ လူသား၏ဘဝ၌ “ အမိုးအကာလံုၿခံဳေသာ အိမ္ေအာက္၌ ခိုင္ခံ့ေသာတံခါး၊ ျပတင္းတုိ႔ျဖင့္ကာရံ၍ စားပြဲ၊ ကုလားထိုင္တို႔ကို ေကာင္းစြာဖံုးအုပ္ထားလ်က္၊ အလွအပ ၿခံဳေစာင္တို႔ျဖင့္ စည္းစိမ္ခံစားႏိုင္၏……..A-1, 137) ” ဟု ေဖာ္ျပထားေလသည္။
ဤမွ် စည္းစိမ္အျပည့္ရွိေနေသာ္လည္း လူသားတုိ႔ဘဝမွာ အားနည္းခ်က္ကား ရွိေန၏။ ေရွးေဟာင္းအိႏၵိယ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈစနစ္အရ ထိုလူသားသည္ ဇာတ္ခြဲျခားမႈကို အေျခခံေသာ မိဘမ်ား၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံမွ ကန္႔သတ္မႈမ်ားစြာ ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္၏။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ ပို၍ဆိုးဝါး၏။ သူမ၏ခင္ပြန္း၌ ေယာကၡမတို႔အေပၚ တာဝန္ဝတၱရားမ်ား မ်ားစြာရွိ၏။ ကိုုယ္ဝန္ထိန္းခ်ဳပ္မႈဟူသည္ကလည္း ၾကားပင္မၾကားဖူးေသးေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ ပဋိသေႏၶႏွင့္စပ္ေသာ ဒုကၡမ်ား ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ခံစားၾကရရွာသည္။ မိသားစုတိုးပြားလာျခင္းေၾကာင့္ ခံစားမႈႏွင့္စပ္ေသာ ေက်နပ္ရမႈ၊ ၾကည္ႏူးရမႈမ်ားရွိႏိုင္ေသာ္လည္း တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္အၾကား ပုဂၢိဳလ္ေရး ျပႆနာမ်ား၊ လြတ္လပ္မႈမရရွိျခင္း ျပႆနာမ်ား မ်ားစြာရွိခဲ့သည္။
ထိုသုိ႔ေသာ ဒုကၡ၊ သုုကၡမ်ားၾကား တရားမေမ႔ၾကရန္ “ စီးပြါးေရး ခရီးထြက္ေသာအခါ၌ျဖစ္ေစ၊ မိသားစုႏွင့္ အိမ္မွာရွိေနေသာအခါ၌ျဖစ္ေစ” ဟု ဆံုးမေတာ္မူခဲ့သည္။ (A-V, 333) အခ်ိဳ႔ေသာ လူသာဝကမ်ား တရားထူးမ်ား ရရွိသြားၾကၿပီး ေထာင္ေသာင္းမကေသာ သာဝကမ်ားလည္း လမ္းစဥ္မွန္ေပၚသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကသည္။ (M-1.491, 912)
ဘီစီငါးရာစု လူသား၏ဘဝသည္ တရားထူးရရန္ အလြန္အလွမ္းကြာေဝးေနေသးသည္ဟု ယူဆႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ မိသားစုတည္ေဆာက္မႈ ပံုသ႑ာန္သည္ ထုိေခတ္ႏွင့္မ်ားစြာ ျခားနားေနၿပီျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ အေနာက္တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လူသားဘဝသည္( အိမ္ေထာင္ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ မရွိသည္ျဖစ္ေစ) လြတ္လပ္မႈ၊ ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရး၊ စာေပကို ေလ့လာက်င့္သံုးရန္ အခ်ိန္မ်ားစြာရွိေနၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓမၼကို လူ႕ဘဝျဖင့္ ျပည့္စံုေအာင္က်င့္သံုး၍ မရႏုိင္ဆိုေသာ စကားအတြက္ အဓိပၸါယ္သိပ္မရွိေတာ့ေပ။
လူသားမ်ားဘဝက ဘုရားရွင္လက္ထက္ကႏွင့္မတူ ေျပာင္းလဲသြားသလို၊ ရဟန္း၊ သီလရွင္မ်ား၏ ဘဝကလည္း ထို႔ထက္ပင္ပို၍ ေျပာင္းလဲေနေပသည္။ ယေန႔ေခတ္ ရဟန္းေတာ္အမ်ားစုသည္ မဆံုးႏိုင္ေသာ တာဝန္ဝတၱရားတို႔ျဖင့္ လည္ပတ္ေနၾကသည္။ အခမ္းအနားမ်ား၌ ဆုေပး၊ ေရစက္ခ်၊ တရားဓမၼေဟာဖုိ႔ျပင္ဆင္၊ သာေရးနာေရးေဆာင္ရြက္၊ ျပႆနာမ်ားကို လက္ခံေျဖရွင္း၊ ေဆြးေႏြး၊ ဘာသာေရးစာေမးပြဲမ်ားအတြက္ ေလ့လာက်က္မွတ္၊ ရာသီပြဲေတာ္မ်ား လက္ခံက်င္းပ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ အမ်ားစုသည္ ေက်ာင္းတိုက္တာ ေဆာက္လုပ္ႏိုင္ေရး၊ ရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ အလွဴေငြရေအာင္ ၾကံေဆာင္ရျခင္း၊ ေနာက္တစ္လအတြက္ ေရ၊ မီးအခြန္မ်ားရေအာင္ ၾကံေဆာင္ရျခင္း စသည္တို႔ျဖင့္ အခ်ိန္မ်ားမ်ား ကုန္ေနၾကရသည္။
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စရဏက်င့္စဥ္အဆင့္ မတက္ႏိုင္ၾကျခင္းသည္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ရဟန္းဘဝကို မခံယူႏိုင္ျခင္းမဟုတ္၊ ရဟန္းမဝတ္ဘဲ ဒီအက်င့္ေတြကို က်င့္လို႔မရဟူေသာ အယူအဆအစြဲသာျဖစ္သည္။ ဤအေတြးက သူတို႔ကို ဓမၼမက်င့္သံုးဖို႔ ဟန္႔တားေနျခင္းျဖစ္သည္။
အမွန္တကယ္မူ လူသားဘဝမွာလည္း စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္ေရး ေလ့က်င့္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာရွိသည္။ ရဟန္းဘဝႏွင့္ သိပ္မျခားနားေတာ့ေပ။
သို႔ျဖစ္လွ်င္ ကာမဂုဏ္ဆက္စပ္မႈကိစၥ၊ ကေလးေတြကို ေမြးျမဴထိမ္းေက်ာင္းရသည့္ တာဝန္မ်ားကေရာ ဘယ္သြားထားမလဲဟု ေမးရန္ရွိသည္။ ကာမဂုဏ္ဆက္စပ္လိုမႈသည္ စိတ္အညစ္အေၾကးတစ္ခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သကၤန္းဝတ္လိုက္ကာမွ်ျဖင့္ ထိုဆႏၵက ကြယ္ေပ်ာက္သြားလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ လူသားမ်ားမွာပင္ ဤဆႏၵက အိမ္ေထာင္ျပဳစႏွစ္မ်ား၌ အေရးတႀကီးဟု ထင္ေနၾကရေသာ္လည္း ကာလအတန္ၾကာေသာအခါ ေလ်ာ့ပါးသြားၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ (လက္ထပ္၊ လက္မထပ္ေသာ) ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕သည္ ရွစ္ပါးသီလ ျဗဟၼစရိယကို မည္သူ႔ကိုမွ် ကတိမျပဳပဲ က်င့္သံုးေနၾကသည္။
မွန္၏။ ကေလးမ်ားကို ေမြးျမဴထိန္းေက်ာင္းရေသာ တာဝန္ကားမလြယ္ေပ။ သို႔ေသာ္ ကေလးမ်ား၊ ဇနီးခင္ပြန္းမ်ားႏွင့္အတူေနရင္းလည္း စိတ္အေရအေသြးကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစဖို႔ က်င့္ၾကံရန္ အခြင့္ထူးမ်ားစြာ ရႏိုင္သည္။ မိဘျဖစ္ရျခင္း၊ ဇနီး(သို႔) လင္သားျဖစ္လာရျခင္းေၾကာင့္ မိမိဆႏၵကို အေလွ်ာ့ေပးၿပီး တစ္ဖက္သားကို ဦးစားေပးရတာေတြ ရွိလာသည္။ ဤသည္မွာ အက်ိဳးစြန္႔ျခင္း၊ အနစ္နာခံျခင္း ပါရမီပင္ျဖစ္သည္။ ထိုမွတဆင့္ နိကၡမကို သြားေရာက္ႏိုင္သည္။ ဤသို႔ျဖစ္လာရန္ သည္းခံမႈ(Patience)၊ ရက္ေရာမႈ (Generosity)၊ ခြင့္လႊတ္မႈ(Forgiveness) ႏွင့္ အနစ္နာခံမႈ(Self-sacrifice) တို႔လိုအပ္သည္။ မိဘ၊ သားသမီးတို႔က တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္က ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔မႈ၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ အားေပးကူညီမႈတို႔ကို တိုးပြါးေစသည္။ ဤဂုဏ္ရည္တို႔က စိတ္ပညာရွဳေထာင့္အရ အလြန္အေရးပါေသာ အရည္အေသြးတို႔ျဖစ္သည္။
အဆံုးစြန္အားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ လူသားႏွစ္ဦးၾကား ျခားနားမႈထားရွိမွရမည္ဆိုလွ်င္ ထုိအရာသည္ ဝတ္ဆင္ေသာ အဝတ္အစား၏ အေရာင္အေသြးမဟုတ္ပဲ ယင္းလူသား၏ စိတ္သာလွ်င္ျဖစ္သည္။
ဘုရားရွင္က မိန္႔ေတာ္မူသည္-
“ေကာင္းမြန္ေသာ အဝတ္အစားတို႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ္လည္း ထိုအမ်ိဳးေကာင္းသားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းမွ၊ ထိန္းသိမ္းမွ၊ အရိယာလမ္းစဥ္ကို ျဖည့္ဆည္းမွ၊ သတၱဝါမ်ားအေပၚ သနားၾကင္နာမွသာ အၾကင္သူသည္ သူေတာ္စဥ္ျဖစ္၏” ဟု ျဖစ္သည္။(Dph-142)
အခါတစ္ပါး ေလာဟိတမေထရ္က ေလာကႀကီးအဆံုးကို ရွာေဖြေနသည္စသျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားသည္။ ေလာကအဆံုး နိဗၺာန္ကို ဒီနည္းျဖင့္ ဘယ္ေတာ့မွ မရႏိုင္၊ မေရာက္ႏိုင္ဟု ေျဖေတာ္မူၿပီး-
“ေလာက၏အဆံုးဟူသည္ အျခားျပင္ပေလာကထဲ၌ ရွာေနျခင္းျဖင့္ မေတြ႔ႏိုင္။ သင့္ကိုယ္တြင္းမွာရွာမွ ေတြ႔ႏိုင္သည္” ဟု ဆက္လက္မိန္႔ေတာ္မူ၏။
မိမိကိုယ္ကို ျပန္ၾကည့္ျခင္းဟူသည္ အိမ္ထဲမွာေနရင္းျဖစ္ေစ၊ ေက်ာင္းထဲမွာေနရင္းျဖစ္ေစ၊ သကၤန္းဝတ္လ်က္ျဖစ္ေစ၊ လူအဝတ္ဝတ္လ်က္ျဖစ္ေစ ၾကည့္ရွဳႏိုင္ေပသည္။
-ဝါက်သံုးေၾကာင္းခန္႔ ျပန္ဆိုရန္မသင့္သျဖင့္ ခ်န္ထားခဲ့သည္။ ၾကည့္ရွဳလိုသူမ်ား-
A Guide To Buddhism_ A to Z စာမ်က္ႏွာ 125,6,7,8 ကို ညႊန္းလိုပါ၏။
