ဂ်ပန္။ အေမးအေျဖ
ေမး။ ။ဂ်ပန္ျပည္တြင္းေရး ႐ုတ္တရက္အေျပာင္းအလဲကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေ တြ႔ျမင္ေနရတယ္။ မၾကာေသးမီ အခ်ိန္ကပဲ ဂ်ပန္ရဲ႕တိုးတက္မႈႏႈန္း သိပ္ျမန္ ဆန္တာကို ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ အခုလက္႐ွိျဖစ္ေနတာကိုၾကည့္ၿပီး အံ့အားသင့္မိ ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ေမွ်ာ္လင့္မထားခဲ့မိဘူး။ ဒါေပမယ့္ လိုက္(ဖ္)စတိုင္(လ္)ေတြေျပာင္း သြားတယ္။
ေမး။ ။ဂ်ပန္ေတြဟာ တကယ့္ေသေရး႐ွင္ေရးထဲေရာက္ရင္တံုံ႔ျပန္တတ္တဲ့ လူမ်ဳိးေတြလို႔ မစၥတာလီေျပာဖူးသ လားလို႔။ အဲသလို ျပန္လည္ တံု႔ျပန္တာ ဟာ သူတို႔ယဥ္ေက်းမႈတဲ့။ အခု လူဦးေရျပႆနာကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဘာလို႔ယူဆမိတာလဲ။
ေျဖ။ ။ အရင္အေနအထားက သူတို႔နဲ႔အျခားသူေတြရဲ႕တိုက္ပြဲ၊ ဒီတစ္ခါက သူတို႔ခ်င္းတိုက္ပြဲျဖစ္ေနတယ္။ ကေလးယူၾကဖို႔ဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးေတြေရာ အမ်ဳိးသားေတြပါ စိတ္ဓာတ္အေျခခံေျပာင္းလဲရမယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ပန္ အမ်ဳိး သမီးေတြက မိဘေတြ၊ ေယာကၡမေတြ၊ လင္သားေတြ၊ ကေလးေတြကို အ လုပ္အေကၽြးျပဳရတဲ့ဘ၀နဲ႔ တင္ မေက်နပ္ႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။
ေမး။ ။ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈညံ့ခဲ့တာလား။ ဥပမာ စကၤာပူ ဆိုရင္လည္း ပံုစံတူျပႆနာရင္ဆိုင္ေနရတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေ ဆာင္ေတြက ေခ်ာ့လိုက္ေျခာက္လိုက္နဲ႔ လူထုကိုေခါင္းေဆာင္မႈေပးႏိုင္ ခဲ့ တယ္။
ေျဖ။ ။ယဥ္ေက်းမႈခ်င္းမတူညီၾကလို႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔က ဒီ အေၾကာင္းေျပာကို မေျပာၾကတာ။ အစိုးရ အေနနဲ႔ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုရင္ေတာင္ လူထုရဲ႕စိတ္ဓာတ္နဲ႔ခံယူခ်က္ကို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္မယ္မထင္ဘူး။
ေမး။ ။ဒါကို ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာင္းလဲလိုတယ္။ လူထုက မေျပာင္းလဲလိုဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တိုင္ကကိုပဲ လူထုနဲ႔တစ္သားတည္းလား။
ေျဖ။ ။ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဆိုတာကလည္း လူထုရဲ႕အစိတ္အပိုင္းပဲ။ လူထုကိုယ္တိုင္က တက္တက္ ၾကြၾကြမ႐ွိဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ကလည္း ထူးမျခားနားျဖစ္ေနမွာပဲ။ လက္႐ွိအေျခအေနကို ဂ်ပန္ေတြ သေဘာေပါက္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ၿငိမ္ခံေနၾကတယ္။
ေမး။ ။ဂ်ပန္လူမ်ဳိးေတြဟာ တစ္ခုခုဆို ဘာမွမလုပ္ဘဲ ၿငိမ္ခံတတ္တဲ့ လူ မ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ဘူးလားလို႔။
ေျဖ။ ။ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွစြာပဲ၊ ဒီကိစၥမွာေတာ့ ဒီအတိုင္းျဖစ္ေန တယ္။
ေမး။ ။တကယ့္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ေယာက္တက္လာၿပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ကို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္မယ္လို႔ မယံု ၾကည္ဘူးေပါ႔၊
ေျဖ။ ။မထင္ဘူး။
ေမး။ ။တည္ၿငိမ္မႈမ႐ွိလွတဲ့ ႏိုင္ငံေရးကလည္း ဒီကိစၥကို အေထာက္အကူ မျဖစ္လွဘူးလို႔ မစၥတာလီ လက္ခံတယ္ မဟုတ္လား။ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္ ဘူးလို႔ဆိုရေအာင္ မစၥတာလီက ဘာေတြျမင္ထားလို႔လဲ။
ေျဖ။ ။သူတို႔ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဆာမူ႐ိုင္းႀကီးေတြၾကားမွာပဲ လည္ ပတ္ေနတယ္။ အစိုးရပြဲလမ္းေတြမွာဆို ဆာမူ႐ိုင္းေတြနဲ႔ သူတို ႔ေနာက္ လိုက္ေတြအခ်င္းခ်င္း ျငင္းခံုေနၾကတာမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီ စနစ္ကေ နေျပာင္း ၿပီး လက္ခံလာၾကမလားဆိုတာ ငါေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ မေျပာႏိုင္ ဘူး။ သူတို႔ကို ရာထူးတစ္ေနရာေပးရင္ ေတာ့ ေျပာင္းေကာင္းေျပာင္းမယ္။ အဲသလို မတည္ၿငိမ္မႈေတြက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံေရးကို အေထာက္အကူမျဖစ္လွဘူး။
ေမး။ ။ဂ်ပန္ေတြျမင္ထားတဲ့ လူဦးေရျပႆနာက ဒီလိုျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ မွာေပါ႔။ ဟုတ္တယ္၊ လူဦးေရေလ်ာ့ပါး လာတယ္၊ ဒါဆိုရင္ စီးပြားေရး အင္ အားက်ဆင္းလာမယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြနဲ႔ လူေနမႈအဆင့္အတန္း ကို ထိန္းထားႏိုင္ရင္ အဆင္ေျပတယ္ဆိုတာမ်ဳိးေပါ႔။
ေျဖ။ ။ဒါက လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုေတြမ်ားလာရင္ တစ္ဦး ခ်င္း၀င္ေငြလည္း က်ဆင္းလာမွာပဲ။ စီးပြားေရးနဲ႔၀င္ေငြကို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တာက လူငယ္ေတြပဲ။ သူတို႔မွာလူငယ္ေတြ နည္းေနၿပီ။
ေမး။ ။ဂ်ပန္ႏိုင္ငံအားေလ်ာ့လာတဲ့ကိစၥမွာ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး အျမင္နဲ႔ၾကည့္ ရင္ ဘယ္လို႐ွိမလဲ။ တ႐ုတ္တက္လာလို႔ လား။
ေျဖ။ ။ သူတို႔မွာ လူငယ္ေတြ႐ွိတယ္။ လူဦးေရကလည္း တိုးတက္ေနတယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ တ႐ုတ္တက္လာ တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူတို႔ဘာမွလုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တ႐ုတ္ကို သူတို႔ယွဥ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အထူး သျဖင့္ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ေတြကလုပ္သလို လုပ္လို႔မရႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီတုန္းကဆိုရင္ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို သူတို႔သိမ္းပိုက္ထားႏိုင္ခဲ့ၾက တယ္။ အခု ဂ်ပန္ေတြမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ လိုေနတယ္။ သူတို႔ ခ်ည္းသာဆိုရင္ တ႐ုတ္ကို လံုး၀မယွဥ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္နဲ႔ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ ထားတဲ့ ဂ်ပန္ကေတာ့ ယွဥ္ႏိုင္တယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႔က အေမရိ ကန္ေတြနဲ႔ မဟာမိတ္ၿမဲၿမဲဖြဲ႔ထားမွာ။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ဟာ အရင္လိို မဟုတ္ေ တာ႔ဘဲ အားနည္းတဲ့၊ ေသးငယ္တဲ့၊ က်ဆင္းစျပဳေနတဲ့ ပါတနာပဲျဖစ္ေန လိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ဒီေတာ့ ဂ်ပန္က အေမရိကန္ေတြနဲ႔ တြဲလက္ေတာ့ျဖဳတ္မယ္ မ ဟုတ္ဘူးေပါ႔။
ေျဖ။ ။ဒါက သူတို႔အတြက္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေ႐ြးခ်ယ္မႈပဲေလ။ ဒါေပ မယ့္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ တ႐ုတ္ျပည္ ထဲမွာလည္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္ၿပီး စီးပြား႐ွာေနၾကဦးမွာပဲ၊ အျမတ္ရသေလာက္ယူမွာေပါ႔။
ေမး။ ။အိုကီနာ၀ါကၽြန္းကိစၥကလည္း ျပႆနာတစ္ခုအေနနဲ႔ ႐ွိေနဆဲပဲ။ အေမရိကန္စစ္သားေတြအားလံုးက အဲဒီကၽြန္းေပၚမွာပဲ။ ဒီေတာ့ အိုကီနာ၀ါ ကၽြန္းသားေတြက ဂ်ပန္တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ လံုၿခံဳေရးကိစၥအတြက္ သူတို႔ ကၽြန္း သားေတြကပဲ ဒိုင္ခံတာ၀န္ယူေနရတာကို မတရားဘူး ထင္ေနၾကတယ္ ။ ေနာက္ဆံုး အေမရိကန္ေတြ ထြက္ခြာသြားရမယ့္ အေနအထားမ်ဳိး အ ထိ ေရာက္သြားႏိုင္မလား။ အဲသလိုဆိုရင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအေျခ အေန ဘယ္လိုျဖစ္သြားမလဲ။
ေျဖ။ ။အိုကီနာ၀ါကၽြန္းသားေတြအလိုက် အေမရိကန္ေတြကိုႏွင္ထုတ္ဖို႔ ဂ်ပန္လူထုက သေဘာတူမလား၊ မတူဘူးလားဆိုတာ ငါလည္းမသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒါမ်ဳိးလုပ္ဖို႔ေတာ့ ဂ်ပန္က စိတ္၀င္စားမွာမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ အဲ သလိုလုပ္ခဲ့ရင္ အေမရိကန္ေတြက ဂြမ္(Guam)သို႔မဟုတ္ မစ္(ဒ္)ေ၀း (Midway)ကို ေ႐ႊ႕သြားရမွာပဲ။ ဒါဆိုရင္ အလွမ္းေ၀းသြားမွာေပါ႔။
ေမး။ ။လာမယ့္ႏွစ္(၂၀)အတြင္းမွာ ဘယ္လို ဂ်ပန္-အေမရိကန္ ဆက္ ဆံေရးမ်ဳိး႐ွိေနႏိုင္မလဲ။
ေျဖ။ ။ဒါက အေမရိကန္ရဲ႕စီးပြားေရး ဘယ္လို အေျခအေနမွာ႐ွိတယ္ ဆိုတာအေပၚ မူတည္လိမ့္မယ္။ အေမရိကန္ေတြက သူတို႔ မဟာမိတ္ တပ္ေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးမထားႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔ဆက္ ဆံ ေရးက အဖ်ား႐ွဴးသြားစရာ႐ွိတယ္။ အဲသလိုျဖစ္သြားရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ ကိုယ္တိုင္ တ႐ုတ္ေအာက္ကို ၀င္လိုက္႐ံုပဲ ႐ွိေတာ့မယ္။ လက္ေအာက္ ခံ သေဘာမ်ဳိးျဖစ္သြားေတာ့မယ္။
ေမး။ ။လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံ၊ဟုတ္လား။
ေျဖ။ ။ေအးေလ၊ သူတို႔တ႐ုတ္ကို ျပန္မဖိုက္ႏိုင္ဘူး။ တ႐ုတ္စကားကို နားေထာင္႐ုံပဲ႐ွိေတာ့မယ္။ အခုသူတို႔ အျငင္းပြားေနတဲ့ ဆင္ကကု (Senkaku) သို႔မဟုတ္ ဒိုင္ေအာယု(Diao yu)ကၽြန္းေလးေတြၾကားမွာ ဂ်ပန္ သေဘၤာ နဲ႔ တ႐ုတ္သေဘၤာ၀င္ၿငိေနမယ္ဆိုရင္ ဂ်ပန္သေဘၤာ လက္ေလွ်ာ့ ရလိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ဂ်ပန္က သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ကာကြယ္ေရးတပ္ေတြ ဖြဲ႔စည္းလာမယ္လို႔ ထင္မိသလား။
ေျဖ။ ။အေမရိကန္ေတြရဲ႕ ၾသဇာမ႐ွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ဆံုး အေျဖအေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ရ ေအာင္ တီထြင္ၿပီး သူတို႔ ကာ ကြယ္ေရးကို ျပန္ၿပီးျပင္ဆင္ရလိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ဒါဆိုရင္ တ႐ုတ္နဲ႔ အတိုက္အခံသေဘာမ်ဳိး ျဖစ္သြားမွာေပါ႔။
ေျဖ။ ။မျဖစ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိကာကြယ္ဖို႔ပဲဥစၥာ၊ တ႐ုတ္ကို ဘယ္လို လုပ္တန္ျပန္တိုက္စစ္ဆင္လို႔ရမလဲ။ ဗံုးသံုးလံုးဆိုရင္ ဂ်ပန္တစ္ႏိုင္ငံလံုး ကုန္သြားမယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က ဗံုးသံုးလံုးလံုးနဲ႔ ႏိုင္ငံကုန္မသြားဘူး။
ေမး။ ။ဂ်ပန္ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ထုတ္လုပ္လာမွာကို တ႐ုတ္အစိုးရက ဟန္႔တားဖို႔ မႀကိဳးစားႏိုင္ေလာက္ ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ဘယ္လိုလုပ္ ဟန္႔တားလို႔ရမွာလဲ။ ဒါက ဂ်ပန္ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ပဲဥစၥာ။ တ႐ုတ္လုပ္လို႔ရတာက သူတို႔လက္နက္ ကို ပိုစြမ္းအားေကာင္းလာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ပဲ႐ွိတယ္။
ေမး။ ။တ႐ုတ္-ဂ်ပန္ဆက္ဆံေရးမွာ ေနာက္ထပ္ လိပ္ခဲတင္းတင္းျပႆ နာတစ္ခု ႐ိွေသးတယ္။ဒုတိယကမာၻစစ္ အတြင္းက ျဖစ္ခဲ့တာေတြကို တ႐ုတ္ က ေမ့လို႔မရေသးဘူးျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီအဖုအထစ္က အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ ၾကာေအာင္ ဆက္႐ွိေနဦးမွာလဲ။
ေျဖ။ ။အဲဒီအခ်ိန္က အဓိကၿမိဳ႕ႀကီးအားလံုးကို ဂ်ပန္ကသိမ္းယူခဲ့တာ။ ဒီလိုဆက္လုပ္ေနရင္ ေရနံဆက္ မေရာင္းေတာ့ဘူးလို႔ အေမရိကန္ကသာ မၿခိမ္းေျခာက္ရင္ တ႐ုတ္တစ္ျပည္လံုးကိုေတာင္ သိမ္းယူလိမ့္မယ္။ ဘယ္ေလာက္ၾကာဦးမလဲဆိုတာကေတာ့ ငါလည္းမေျပာတတ္ဘူး။ ဟုတ္တယ္၊တ႐ုတ္ေတြက ဒါကို မေမ့ၾက ေသးဘူး။
ေမး။ ။ဂ်ပန္ေတြကလည္း ဒီအမွားအယြင္းေတြအတြက္ အႀကိမ္ ႀကိမ္ေတာင္းပန္ခဲ့ၿပီးၿပီလို႔ ဆိုေနၾကတာပဲ။
ေျဖ။ ။ဟုတ္တယ္၊ေတာင္းပန္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က စစ္သားေ တြျမွဳပ္ႏွံတဲ့ ယာစုကုုနီ (Yasukuni)ခန္းမကို သြားေရာက္ေနၾကတုန္းပဲ။
ေမး။ ။တစ္ခါက ဂ်ပန္ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ကို မစၥတာလီ ေျပာ ခဲ့ဖူးတယ္ဆိုလားလို႔။ အေမရိကန္နဲ႔ ဗီယက္နမ္ေတြ တိုက္ပြဲျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာလာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူတို႔ခ်င္းလက္ ဆြဲႏႈတ္ဆက္ႏိုင္ ၾကတယ္။ တ႐ုတ္-ဂ်ပန္စစ္ပြဲဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာတိုင္တာေတာင္ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ လက္ဆြဲႏႈတ္ မဆက္ႏိုင္ၾကေသးဘူး---ဆိုလား။
ေျဖ။ ။ဟုတ္တယ္၊သူတို႔စစ္ပြဲျဖစ္ခဲ့တာက ၁၉၃၁-ခုႏွစ္က၊ ၾကာလွၿပီ။
ေမး။ ။ဘာေၾကာင့္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။အေၾကာင္းက တ႐ုတ္လို ဧရာမႏိုင္ငံႀကီးကို ႏိုင္ငံေသးေသးေလးက ၀င္သိမ္းဖို႔ႀကိဳးစားတာမို႔ အခံရခက္ေနၾကတာ။ တ႐ုတ္ေတြ တစ္စစီၿပိဳကြဲၿပီး တစ္ႏိုင္္ငံလံုးသိမ္းယူမိေတာ့မေလာက္ပဲ။
ေမး။ ။အဲဒီမေက်မခ်မ္းျဖစ္မႈက ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ လူထုၾကားမွာ နက္နက္ နဲနဲႀကီး ခံစားေနၾကရတုန္းလား။
ေျဖ။ ။ငါေတာ့ ဒီလိုမထင္ေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔ဆက္ဆံေရးကတျဖည္းျဖည္း နဲ႔ ေကာင္းမြန္လာေနပါၿပီ။ ဂ်ပန္ ေတြက တ႐ုတ္ျပည္ထဲမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံ မႈေတြလုပ္တယ္။ တ႐ုတ္ေတြကလည္း ဂ်ပန္ရဲ႕ အရင္းအႏွီးနဲ႔ နည္းပညာ ကို ဖိတ္ေခၚႀကိဳဆိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္က ေစ်းခ်ဳိခ်ဳိနဲ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္လို႔ရတဲ့ အေျခခံ အလုပ္႐ုံေတြကုိ ျပန္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒုတိယကမာၻစစ္ အမာ ႐ြတ္က တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ျပန္ၿပီးအနာရင္းလာႏိုင္တာမ်ဳိးပဲ။
ေမး။ ။စကၤာပူအပါအ၀င္ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔ကေတာ့ အာ႐ွရဲ႕ စူပါ ပါ၀ါႀကီးႏွစ္ခု ညီညီၫြတ္ၫြတ္နဲ႔ ပိုၿပီးရင္း ႏွီးကၽြမ္း၀င္တဲ့ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ ငံေရးဆက္ဆံမႈေတြ႐ွိလာေစဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾက႐ုံပဲေပါ႔။
ေျဖ။ ။အမွန္ပဲ။ သူတို႔ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုး ႀကီးပြားခ်မ္းသာေနမႈဟာ ငါတို႔ လိုလား တဲ့ အခ်က္ပဲ။
ဂ်ပန္၊ ၿပီး
