လူထု၊ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ စည္းပြားေရး (၄) - The New China


ေမး။        ။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းႏွစ္ေတြကစလို႔ တ႐ုတ္ျပည္ ႐ုတ္တရက္ႀကီးေျပာင္းလဲလာတာကို မစၥတာလီ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရတယ္။ ေျပာျပရခက္ေလာက္ေအာင္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးမွာဘယ္အေၾကာင္း အရာေတြက အခရာက်သလဲဆိုတာ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာျပႏိုင္မလား။
ေျဖ။    ။ ပထမဆံုးအခ်က္ကေတာ့ တိန္႔ေ႐ွာင္ဖိန္က သူတို႔ေပၚလစီေတြကို စတင္ေျပာင္းလဲလိုက္ျခင္းနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ထင္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တ႐ုတ္ျပည္ဟာ တကယ့္အထီးက်န္ႏိုင္ငံပဲ။ သူ စကၤပူေရာက္လာၿပီး ဘာမွသယံဇာတမ႐ွိတဲ့ ငါတို႔ႏိုင္ငံဟာ ျပည္ပကုန္သြယ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ ႏွံမႈသက္သက္နဲ႔ ဘယ္လိုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေနတယ္ဆိုတာကို သူ ေလ့လာသြားတယ္။ အရင္ဆံုး စပါယ္႐ွယ္စီးပြားေရးဇုန္တစ္ခု စတင္ဖြင့္လွစ္တယ္။ အဆင္ေျပသြားေတာ့ ေနာက္ထပ္ စီးပြားေရးဇုန္ေတြ ဆက္လက္ဖြင့္တယ္။ က်ဳေရာင္းက်ီ(Zhu Rongji) စီးပြားေရးဇုန္ဟာ တ႐ုတ္ျပည္ ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရးသမဂၢ(WTO)ထဲ သြင္းေပးခဲ့တာပဲ။ အခုဆိုရင္ ဒီနယ္ေျမက လြတ္လပ္စြာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ ႏွံခြင့္႐ွိတဲ့ နယ္ေျမတစ္ခုအေနနဲ႔ ပါ၀င္ေနၿပီ။ လုပ္အားခေစ်းခ်ဳိ၊ အရည္အခ်င္း႐ွိတဲ့ လုပ္အားေတြလည္းရွိ၊ ပညာ႐ွင္ေတြလည္း႐ွိေနေသးသမွ် တန္ဖိုးနည္းပို႔ကုန္ပစၥည္းေတြထုတ္ဖို႔ တ႐ုတ္ျပည္က ကမာၻကို ဆြဲေဆာင္ထားႏိုင္ဦးမွာပဲ။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ခ်မ္းသာလာၾကတာနဲ႔အမွ် သူတို႔ရဲ႕ ၀ယ္ယူသံုးစြဲမႈအားကလည္း ေကာင္းလာခဲ့တယ္။

ေမး။   ။ ဒီလိုဆိုရင္ အာ႐ွရဲ႕ က်ားတစ္ေကာင္ထပ္တိုးလာျခင္းမ်ဳိးလား။ ကိုးရီးယား တံခါးဖြင့္၊ ေဟာင္ေကာင္ တံခါးဖြင့္၊ စကၤာပူလည္း တံခါးဖြင့္။
ေျဖ။    ။ မဟုတ္ဘူး။ အခုစေကးက ပိုက်ယ္ျပန္႔သလို တူလည္းမတူဘူး။ အာ႐ွရဲ႕ က်ုားေလးေကာင္စလံုး တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ျပည္နယ္တစ္ခုတည္းမွာ စုၿပံဳထည့္ထားလိုက္လို႔ရတယ္။ သူတို႔စေကးက သိပ္ႀကီးလြန္းေတာ့ သူတို႔စီးပြားေရး တံခါးဖြင့္လိုက္ျခင္းဟာႏွစ္ေပါင္း၂၀၊ ၃၀၊ ၄၀ ၾကာေအာင္တစ္ကမာၻလံုးကို ႐ိုက္ခတ္သြားႏိုင္တယ္။ ဆိုလိုတာက အခု ယူ႐ိုဒုကၡေရာက္ေနတာပဲၾကည့္။ ၀င္က်ားေပါင္က ဥေရာပကို ခရီးသြားခဲ့တယ္။ ဒါနဲ႔ အိန္ဂ်လာမာ့ခယ္လ္ (Angela Merkel-ဂ်ာမနီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္) က တ႐ုတ္ျပည္ခရီးစဥ္ကို အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ထြက္လာခဲ့ရတယ္။ ၀င္က်ားေပါင္ဆီမွာ ၃.၂ ထရီလီယံတန္ဖိုး႐ွိတဲ့ မတို႔မထိရေသးတဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြ ႐ွိေနလို႔။ ဒါဟာ စီးပြားေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ဘယ္လိုေျပာင္းသြားရသလဲဆိုတာရဲ႕ အေျဖပဲ။ တ႐ုတ္ေတြကလည္း ၃.၂ ထရီလီယံကို ျဖဳန္းတီးပစ္လိမ့္မယ္လို႔ မထင္မိဘူး။ ေစ်းခ်ဳိခ်ဳိနဲ႔ရတဲ့ ယူ႐ိုစာခ်ဳပ္ေတြကို ရင္းႏွီးမႈအေနနဲ႔ သူတို႔ ၀ယ္ယူခ်ဳပ္ဆိုၾကလိမ့္မယ္။ ဒါက လႊင့္ပစ္တာမ်ဳိးမွမဟုတ္ဘဲ။ တ႐ုတ္ေတြ အခုထိ ယံုၾကည္ထားတာက ဥေရာပဟာ ၿပိဳလဲသြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဥေရာပကို ပစၥည္းတင္ပို႔တာလည္း ဆံုး႐ွံဳးစရာမ႐ွိဘူးဆိုတာပဲ။

ေမး။   ။ ဒီလို႐ုတ္တရက္ႀကီး စီးပြားေရးတိုးတက္လာတဲ့အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ ရင္ဆိုင္ရဖြယ္႐ွိတဲ့ အခက္အခဲေတြက ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္မလဲ။
ေျဖ။          ။ သူတို႔အားနည္းခ်က္ေတြကို နယ္ပယ္ႏွစ္ခုမွာ ေတြ႕မိတယ္။ ပထမအေနနဲ႔ သူတို႔ကလူနဲ႔မူ မကြဲဘူး။ အျခားပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္က တကယ္ရာထူးယူထားတဲ့  လူတစ္ေယာက္ထက္ အာဏာပို႐ွိေနတတ္ တယ္။ ဒုတိယအေနနဲ႔ သူတို႔မွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မ႐ွိဘူး။ ဥပေဒက အာဏာ႐ွိသူရဲ႕ ပါးစပ္ကထြက္တဲ့စကား အေပၚမွာမူတည္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ေျပာင္းတိုင္း ဥပေဒေတြေရာ၊ထိပ္တန္းအရာ႐ွိေတြ ေရာအေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိမယ္။ ဒါက မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေစတဲ့ အခ်က္ေတြပဲ။

ေမး။               ။ ဒီအားနည္းခ်က္ႏွစ္ခုကို သူတို႔ ျပင္ဆင္ယူႏိုင္ပါ႔မလား။
ေျဖ။               ။ မလြယ္လွဘူး။ ဒါက သူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အစဥ္အလာပဲ။ ၿပီးေတာ့ ဒါက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ သူမ်ားနဲ႔ မတူတဲ့မူ၀ါဒကဖန္တီးယူတဲ့ ဆႏၵပဲ။ သူတို႔ႏိုင္ငံကို တကယ္ေရာ ထိန္းထားႏိုင္မလား။ ဒါေတာ့ ငါလည္းမသိဘူး။ သူတို႔ ေျပာင္းလဲလိုတဲ့ဆႏၵ႐ွိတယ္လို႔ မထင္မိပါဘူး။

ေမး။               ။ အေၾကာင္းတရားတစ္ရပ္ရပ္က မေျပာင္းေျပာင္းေအာင္ဖိအားေပးလာတာမ်ဳိးလည္း ႐ွိႏိုင္တာ ပဲ မဟုုတ္ဘူးလား။ ဆိုပါေတာ့။ လာမယ့္ ၁၅ ႏွစ္၊ ႏွစ္ ၂၀ အတြင္းမွာေပါ႔။
ေျဖ။               ။ ဘယ္လိုျပႆနာေတြ ႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္တယ္ဆိုတာကေတာ့ ငါလည္း မသိဘူး။ ဘယ္လိုျပႆနာပဲႀကံဳရႀကံဳရ၊ ဒီျပႆနာက အေနာက္တိုင္းေျဖ႐ွင္းနည္းျဖစ္တဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ အစိုးရအင္စတီက်ဴး႐ွင္းနဲ႔ ေျပာင္းတဲ့ဆီအထိ ပို႔ေဆာင္ေပးႏိုင္မယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။ သူတို႔ႀကံဳရမယ့့္ျပႆနာကို သူတို႔နည္း သူတို႔ဟန္နဲ႔ပဲ ေျဖ႐ွင္းၾကလိမ့္မယ္လို႔ပဲထင္တယ္။

ေမး။               ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းေနေတာ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကိ္ု ကာကြယ္မႈ၊ ေလးစားမႈေတြ မ႐ွိႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါဆိုရင္ ဆန္းစစ္တီထြင္မႈေတြကိုလည္း အဟန္႔အတားျဖစ္သြားႏိုင္တယ္လို႔ မထင္ျမင္မိဘူးလား။
ေျဖ။               ။ ဒီအခ်က္ကို သူတို႔ သတိျပဳမိ္မွာျဖစ္ၿပီး တစ္ခုခုလည္းလုပ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ပိုင္ဆုိင္မႈေတြ အလံုအေလာက္႐ွိၿပီဆိုေတာ့မွ သူတို႔ပိုင္ဆိုင္မႈကို ကာကြယ္ဖို႔ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကလိမ့္မယ္။ သူတို႔ ဒီအဆင့္ကို မေရာက္ေသးဘူး။ လက္႐ွိ သူတို႔ အစဥ္အလာက တီထြင္ဆန္းသစ္မႈနဲ႔ ကုန္ပစၥည္းမွတ္ပံုတင္မႈေတြကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ စီးပြားေရးေမာင္းႏွင္အားေတြ ဒီထက္ပိုေကာင္းလာၿပီး ပေရာဂ်က္အသစ္ေတြ ထပ္မံအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လိုလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒီအစဥ္အလာကို သူတို႔ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာင္းလဲလာရေတာ့မွာပါ။

Youtube : video

ေမး။               ။ အခုလက္႐ွိတ႐ုတ္ျပည္မွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက စီးပြားေရးေတြ ပိုမို၀င္ေရာက္လာၿပီး ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီႀကီးေတြကလည္း တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး စီးပြားေရးလုပ္လိုလာၾကတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ လက္႐ွိမူ၀ါဒကို သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးမႈ၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာပိုင္ဆိုင္မႈ စတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေပါ႔။
ေျဖ။               ။ ဒီအတြက္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးၾကဖို႔ က႑ေတြ အဆင့္လိုက္ သူတို႔ဆီ႐ွိေနၿပီး ျဖစ္မွာပါ။ ဒါကလည္း တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းေလာက္ပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းလံုး မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ၀ူကန္အေရးအခင္းလိုဟာမ်ဳိးက ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ျပည္သူ ညွိႏိႈင္းယူတဲ့အထိ မေရာက္လာႏိုင္ဘူးလို႔ထင္တယ္။ တစ္ခုခုဆို သူတို႔က အင္အားသံုးၿပီး ေျဖ႐ွင္းမွာပဲ။ လံုေလာက္တဲ့ အေၾကာင္းမ႐ွိဘဲ တ႐ုတ္ျပည္မွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ျဖစ္မလာႏိုင္္ဘူး။ သူတို႔က အေနာက္တိုင္းမူ၀ါဒကို ေလ့လာေနတာမဟုတ္သလို သူတို႔စနစ္တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ဘယ္လိုလုပ္ရရင္ေကာင္းမလဲလို႔လည္း (အေနာက္ႏိုင္ငံေတြကို) ေမးေနတာမဟုတ္ဘူး။ ျပႆနာေတြ ႀကံဳႀကံဳလာေတာ့မွ ႀကံဳလာတဲ့ျပႆနာကို အေျခခံၿပီး သူတို႔မူ၀ါဒကို ညွိႏိႈင္းျပင္ဆင္ယူသြားၾကလိမ့္မယ္။

ေမး။               ။ တ႐ုတ္ျပည္က အေနာက္ဆီကေန ဘာမွမေလ့လာခဲ့ဘူးလား။ တကယ္ေတာ့ မာခ္စ္၀ါဒကလည္း အေနာက္ကလာခဲ့တာပဲ။
ေျဖ။               ။ မဟုတ္ဘူး။ အခုျပႆနာက မာခ္စ္၀ါဒနဲ႔မဆိုင္ဘူး။ သူတို႔ မာခ္စ္၀ါဒကို ယံုၾကည္တယ္လို႔လည္း ငါမထင္မိပါဘူး။ အဲဒါက သူတို႔ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုေနာက္ကို လိုက္ေနတုန္းကပါ။ ဒါကလည္း အမည္ခံသေဘာေလာက္ပါ။ ဥပမာအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီဆိုတာၾကည့္။တ႐ုတ္ေတြေျပာေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ အေမရိကန္တို႔၊ ၿဗိတိန္တို႔၊ ငါတို႔ေျပာေနတဲ့ဒီမိုကေရစီမ်ဳိးမဟုတ္ဘူး။ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အေျခခံဥပေဒက ေတာင္းဆိုတဲ့ တကယ့္စစ္တမ္းမ်ဳိးကို သူတို႔လုပ္ရဲမလား။ ဆိုလိုတာက တ႐ုတ္အစိုးရကို မဲနဲ႔ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္လို႔ရသလား။ ဒါပဲေလ။ ငါတို႔ပါတီ အာဏာတည္ၿမဲေနဖို႔ ငါတို႔ဘာေတြလုပ္ေနသလဲ ဆိုတာ သူတို႔က ေလ့လာေနလို႔လား။ ငါတို႔မွာ ေထာက္ခံမဲေတြ႐ွိတယ္။ မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုခု ႐ွံဳးသြားၿပီဆိုရင္ေတာင္ ေနာက္တစ္ခ်ီမွာ ဒီနယ္ကိုျပန္ရဖို႔ ငါတို႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၾကရတယ္။ ဒီလိုျပင္ဆင္ရင္းနဲ႔ ထပ္ၿပီး႐ွံဳးသြားမယ္ဆိုရင္လည္း ႐ွံဳးသြားႏိုင္တယ္။ ႐ွံဳးသြားတာ ျပန္ၿပီးအႏိုင္ရလိုက္တာမ်ဳိးေတြလည္း ႐ွိႏိုင္တာပဲ။ တစ္နည္းေျပာရရင္ လူထုရဲ႕ေထာက္ခံမႈမဲေတြနဲ႔ အစိုးရကို ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္တယ္။ ဒီျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဟာ႐ိိုးလာစကီ(Harold Laski)က သမိုင္း၀င္စကားတစ္ခြန္းေျပာခဲ့ဖူးတယ္။” ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ စိတ္ဓာတ္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္၊ဒါမွမဟုတ္ရင္အၾကမ္းဖက္ေတာ္လွန္ျဖစ္သြားတယ္”တဲ့။ သူတို႔ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကိုျပည္သူ႕မဲနဲ႔ လုပ္မွာမဟုတ္သလိုျပႆနာရဲ႕ အေျဖကို ႐ွာရာမွာလည္း လူထုေထာက္ခံမႈေတြယူေနၾက မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ထင္တယ္။

ေမး။               ။ ဟူးေကာ္ (Hukou) ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းမွာ အႀကီးအက်ယ္အျငင္းပြား မႈေတြ ႐ွိခဲ႔ဖူးတယ္။ ေတာင္းဆိုမႈတိုင္းလည္း ပယ္ခ်တာခံခဲ႔ရတာခ်ည္းပဲ။ ဒီဥပေဒကိုတ႐ုတ္အစိုးရက ေျပာင္းလဲ ေပးလိမ္႔မယ္လို႕ထင္ပါသလား။ ေန႔ခ်င္းညခ်င္းႀကီးေတာ႔ မဟုတ္ဘူးေပါ႔။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔မ်ား ၿမိဳ႕ျပေတြေပၚ တက္ေရာက္ေနထိုင္ျခင္းကို မသိမသာလက္ခံလာနိုင္စရာ၊ ေျပာင္းလဲလာနိုင္စရာ႐ိွမလား။

(Hukou- စစ္စတန္က ဒီျပည္နယ္မွာေနသူက အျခားျပည္နယ္ကို သြားေရာက္အေျခခ်ေနထိုင္ခြင္႔ကို တားျမစ္ထားတဲ႕စနစ္ပါ။ ေျပာင္းေ႐ႊ႕သြားတဲ႔ျပည္နယ္အသစ္က ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာတဲ႔လူေတြရဲ႕ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးစတဲ႔ အကူအညီေတြမေပးပါဘူး။ ဂ်ပန္မွာလည္း ဒီဥေဒမ်ိဳး႐ွိတယ္လို႔သိရပါတယ္)။
ေျဖ။               ။ ေျပာင္းလဲေကာင္းေျပာင္းလဲမွာေပါ႔ ငါဆိုရင္လည္း ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာတဲ႔လူေတြရဲ႕တာ၀န္ကိုယူဖို႔ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ႐ွိတဲ႔ အရာ႐ွိေတြကို အမိန္႔ထုတ္ထားရလိမ္႔မယ္။ အစိုးရကလက္႐ွိဘက္ဂ်က္ထက္ ပိုၿပီးခ်မေပးရင္ ဒီတာ၀န္ေတြအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ေတြကို ဘယ္လိုေျဖ႐ွင္းၾကမလဲ။

ေမး။               ။ စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔အေျခခံအေရးတႀကီး အခ်က္ေတြညွိႏႈိင္းျပင္ဆင္မႈ မလုပ္ႏုိင္ဘူးဆို ရင္ တ႐ုတ္စီးပြားေရးကို အႀကီးအက်ယ္ထိခိုက္ေစလိမ္႔မယ္လို႔ ကမာၻ႕ဘဏ္ကေတာ႔ သတိေပးထားပါတယ္။ ဒါကအစိုးရပိုင္စီးပြားေရးေတြကို ပုဂၢလိကပိုင္လႊဲေျပာင္းေပးဖို႔ ရည္ညႊန္းထားတာပါလား။
ေျဖ။               ။ သူတ႔ိုနည္းက သိပ္ၿပီးမထိေရာက္တဲ႔နည္းပါ။ ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားေရးကုမၸဏီတစ္ခုရဲ႕မန္ေနဂ်ာက ပုဂၢလိကပိုင္စီးပြားေရးမန္ေနဂ်ာနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ခ်င္းလံုး၀မတူႏိုင္ဘူး။ သူတို႔ကလမ္းညႊန္ခ်က္ေတြေတာ႔ ေပးထား တယ္။ အလုပ္ႀကိဳးစား၊ အက်ဳိး႐ွိ႐ွိလုပ္ဆိုတာမ်ဳိးေတြေပါ႔။ ဒါေပမဲ႔သူတိုလုပ္ေနတာ အက်ဳိးမ်ားမ်ား မမ်ားမ်ား လစာကပံုမွန္ရေနေတာ႔ ဒီအတိုင္းပဲေနမွာပဲ။ အဲဒီမန္ေနဂ်ာေတြကိုယ္တိုင္ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္၊ ႐ွယ္ယာပိုင္ျဖစ္သြား ေတာ႔မွသူတို႔စိတ္လည္းေျပာင္းသြားမွာ။ ဒါဆိုရင္ေတာ႔တစ္ရက္မွာ (၂၄)နာရီလံုးလံုးေတြးေတာစဥ္းစားအေျဖ ထုတ္ေနၾကမွာ။ တ႐ုတ္အစိုရက ပုဂၢလိကပိုင္ေတြအျဖစ္လႊဲေပးဖို႔  ျပင္ဆင္ေနၿပီလား။ ႐ု႐ွားပုဂၢလိကပိုင္ေတြ   အျဖစ္ လႊဲေျပာင္းေပးလိုက္ေတာ႔ သူေဌးႀကီးေတြက စီးပြားေရးယႏၱရားရဲ႕ အႀကီးဆံုးအစိတ္အပိုင္းေတြကို ရသြား ၾကတယ္။ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္လည္းျဖစ္သြားေရာ သူတို႔လည္းတကယ္အားစိုက္ အလုပ္လုပ္ၾကေတာ႔တာပဲ။

ေမး။               ။ တ႐ုတ္ျပည္ေရာ ဒီလုိလုပ္လာမယ္လုိ႔ထင္ပါသလား။
ေျဖ။               ။ တရားမွ်တတဲ႔လႊဲေျပာင္းေပးမႈျဖစ္ေအာင္ သူတို႔ဘယ္လုိလုပ္ၾကမလဲ။ဘယ္သူ႔ကုိလႊဲေျပာင္းေပးၾကမွာလဲ။

ေမး။               ။ အထက္လူႀကီးေတြကို ကပ္မွရတာရယ္၊ အထက္လူႀကီးေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့မႈ(အကပ္႐ွိမွ)ရမွ ျဖစ္ႏိုင္တာရယ္ စတဲ့အခ်က္ေတြ ေထာက္ဆၾကည့္ရင္ ဒီစနစ္က တ႐ုတ္ျပည္ထဲမွာ အံ၀င္ခြင္က်ေရာ ႐ွိႏိုင္ပါ႔မလား။
ေျဖ။               ။ ဒီအတိုင္းသာ ပုဂၢလိကပိုင္လႊဲေပးလိုက္လို႔ကေတာ့ အစိုးရထိပ္သီးပိုင္းမွာ အာဏာလုမႈေတြ ျဖစ္လာမွာပဲ။ ဆိုဗီယက္တုန္းကေတာ့ ႏိုင္ငံၿပိဳကြဲသြားတယ္။ ဒီလိုေတြလည္း ျဖစ္လာေရာ ဆိုဗီယက္ေတြလည္း ေခါင္းေတြေျခာက္ၿပီး ဘာလုပ္လို႔ ဘာကိုင္ရမွန္းကို မသိေတာ့ဘူး။

ေမး။               ။ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ သိပ္မ႐ွိလွတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္စီးပြားေရးလည္ပတ္မႈကိုလည္း သူတို႔ သိျမင္ႀကံဳေတြ႕လာရၿပီ။ ဒါဆိုရင္ ဒီအေၾကာင္းတရားေတြက ပုဂၢလိကပိုင္လႊဲေျပာင္းေပးဖို႔ တြန္းအားေတြ ျဖစ္မလာႏိုင္ဘူးလား။
ေျဖ။               ။ ဒါေတာ့ ငါလည္း မေျပာတတ္ဘူး။ စီးပြားေရးေႏွးေကြးမႈ အႀကီးအက်ယ္ရင္ဆိုင္လာၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ လက္႐ွိမန္ေနဂ်ာေတြကို  ဘယ္လိုစိတ္ဓာတ္ ျမွင့္တင္ေပးမလဲ။ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမန္ေနဂ်ာေတြကိုျဖဳတ္ ၊ သူတို႔ထက္ စီးပြားေရးအျမင္ပို႐ွိတဲ့ မန္ေနဂ်ာေတြနဲ႔ အစားထိုး၊ ဒါမ်ဳိးေတြ လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ထင္တယ္။ လုပ္တာကဟုတ္ပါၿပီ။ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမွာလဲ။ နီးစပ္တဲ့မိတ္ေဆြေတြ၊ ပါတီထဲကလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြကိုရာထူး ခန္႔၊ ဒီလိုလား။ တကယ္လို႔လက္႐ွိအေသးစားနဲ႔ အလတ္စားစီးပြားေရးသမားေတြကိုသာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္  စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးလိုက္၊ ဒီကုမၸဏီေတြက တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုး သူတို႔ကပဲ အစိုးးရစီးပြားေရးကုမၸဏီႀကီးေတြကို လက္လႊဲယူႏိုင္လိမ့္မယ္။ သူတို႔ကကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးနဲ႔တက္လာတဲ့ သူေတြျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရးနဲ႔ ေစ်းကြက္သေဘာကိုလည္း သူတို႔ပဲ ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း ၾကည့္ျမင္ႏိုင္တယ္။

ေမး။               ။ အေသးစားစီးပြားေရးေတြကို အႀကီးစားစီးပြားေရးေတြျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ရင္ေတာ့ ဒါက ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ကိစၥေပါ႔။
ေျဖ။               ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔မွာ (အေသးစားစီးပြားေရးသမားေတြမွာ) အရင္းအႏွီး အလံုအေလာက္ မ႐ွိၾကဘူး။ ဘတ္ဂ်က္ေတြအားလံုးက အစိုးရပိုင္စီးပြားေရးကုမၸ ဏီေတြထဲပဲ ေရာက္သြားတယ္။ သူတို႔သာ တကယ္ဆႏၵ႐ွိရင္ အေသးစားနဲ႔အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ွင္ေတြကို အရင္းအႏွီးထုတ္ေပး၊ ၿပီးရင္ စီးပြားေရးပညာ႐ွင္မ်ုားအဖြဲ႕ဆိုၿပီးဖြဲ႕စည္း၊ ဒါဆိုရင္ဒီအဖြဲ႕ေတြက အစိုးရစီးပြားေရးေတြကို လက္လႊဲယူႏိုင္တဲ့အထိ အားေကာင္းလာလိမ့္မယ္။ ငါေတာ့ ဒီနည္းတစ္နည္းပဲ ျမင္မိတယ္။

ေမး။               ။ လက္႐ွိတ႐ုတ္အစိုးရ စီးပြားေရးလုပ္ေနပံု၊တီထြင္ဖန္တီးမႈမွာ ထိပ္ဆံုးအထိေရာက္ႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရစည္း႐ံုးေနပံုေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရင္သူတို႔ဟာ အေမရိကန္ေတြလို ထိပ္ဆံုးအထိေရာက္လာ ႏိုင္မယ္လို႔ ျမင္မိပါသလား။
ေျဖ။               ။ ဒါပဲေလ။   ဒါေၾကာင့္လည္းသူတို႔(တ႐ုတ္) တစ္ေတြအိုင္္ပက္ေတြ၊ အိုင္ဖုန္းေတြ မလုပ္ႏိုင္ တာေပါ႔။ ဘယ္မလဲ စတိ(ဗ္)ေဂ်ာ့(ဂ်္)၊ စတိဗ္က တီထြင္သူ၊ ဒီပစၥည္းေရာင္္းခ်ခြင့္လိုင္စင္ရသူ၊ သူလည္း မီလ်ံေပါင္းမ်ားစြာ ခ်မ္းသာသြားေရာ။

ေမး။               ။ ဒါဆုိရင္ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ ရင္ဆိုင္ရမယ့္ျပႆနာက ဘာျဖစ္မလဲ။ ထိပ္သီးပိုင္းမွာ အေမရိကန္ေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ဖို႔ ဘယ္အရာေတြက အဟန္႔အတားေတြ ျဖစ္ေနမလဲ။
ေျဖ။               ။ ျပႆနာေတြက အခုကတင္စတက္ေနၿပီ။ ကမာၻမွာတီထြင္ထားတဲ့ ပစၥည္းတိုင္းကိုလိုက္ၾကည့္။ အိုင္ဖုန္း၊အိုင္ပက္၊အင္တာနက္၊တ႐ုတ္ေတြကဘာျဖစ္လို႔ ဒါေတြ မတီထြင္ ႏိုင္တာလဲ။ ဒါက အရည္အခ်င္းမ႐ွိလို႔ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ခုခုမွားေနလို႔။

ေမး။               ။ ဥပမာအားျဖင့္ အခုဆိုရင္ တ႐ုတ္ေက်ာင္းသားေတြ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာ ပညာသင္ေနၾကတယ္။ အဲဒီအထဲက အေတာ္ဆုံးေက်ာင္းသားေတြ တ႐ုတ္ျပည္ထဲကို ျပန္၀င္လာ။ ၿပီးေတာ့…
ေျဖ။               ။ စစ္စတန္ကိုေျပာင္း၊ ဒီလိုလား။

ေမး။               ။ အနည္းဆံုး နည္းပညာရပ္ဆိုင္ရာမွာေပါ႔။
ေျဖ။               ။ သူတို႔ တ႐ုတ္ျပည္ထဲျပန္ေရာက္ေတာ့ အလယ္အလတ္အဆင့္ရာထူးေတြ ရၾကမွာေပါ႔။ သူတို႔ ထိပ္ေရာက္သြားၿပီလည္းဆိုေရာ မင္းတို႔ေျပာတဲ့ လူငယ္ေတြကိုယ္တိုင္ ေ႐ွ႕ကအရာ႐ွိႀကီးေတြ ေလွ်ာက္ခဲ့တဲ့လမ္းကို ေမြးျမဴေလွ်ာက္လွမ္းမိလ်က္သား ျဖစ္သြားေရာ။ အဲဒါ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ျပႆနာပဲ။ ငါဆိုလိုတာက စီမံခန္႔ခြဲမႈ အလယ္အလတ္အဆင့္႐ွိတဲ့ အရာ႐ွိေတြကို အေမရိကန္ကိုလႊတ္၊ ပညာအသင္ခိုင္းၿပီးေတာ့ သူတို႔ကိုလက္႐ွိစနစ္နဲ႔ မတူေစဘဲ သူတို႔စိတ္ႀကိဳက္စီးပြားေရး လည္ပတ္ခိုင္းလိုက္၊ ဒါဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ငါထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုလုပ္လိုက္ရင္ သူတို႔အာဏာလည္း လက္လြတ္ခံရလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလမ္းကို သူတို႔လိုက္မယ္လို႔ မထင္မိျပန္ဘူး။ သူတို႔ လံုး၀လုပ္မွာမဟုတ္ဘူး။ လုပ္လိုက္ပါၿပီတဲ့၊ ဒါၿပီးရင္ သူတို႔ ဘာဆက္လုပ္ၾကမွာလဲ။

ေမး။               ။ဒီလိုအတြင္းေရးျပႆနာေတြ႐ွိေနေတာ့တ႐ုတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးဟာကမာၻ႔ဘဏ္ကခန္႔မွန္းထား သလို  ေႏွးေကြးသြားႏိုင္မယ့္သေဘာ႐ွိသလား။
ေျဖ။               ။ ေအးေပါ့၊ ေႏွးေကြးမွာ။ ေစ်းခ်ဳိခ်ဳိနဲ႔ရတ့ဲ လုပ္အားေတြ ကုန္သြားရင္ သူတုိ႔စီးပြားေရးက်သြားမွာ။

ေမး။               ။ လာမယ့္(၁၅)ႏွစ္၊ အႏွစ္(၂၀)အတြင္းမွာ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြဟာ (အေမရိကန္ေဒၚလာလို) လြတ္လြတ္လပ္လပ္လႊဲေျပာင္းသုံးစြဲလို႔ရတ့ဲ ေငြေၾကးျဖစ္လာမလား။
ေျဖ။               ။ ဒီအတြက္ သူတို႔ႀကိဳးစားေနၾကတယ္လို႔ေတာ့ ထင္တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေျပာင္းလႊဲလို႔ ရတယ္ဆိုတိုင္း လဲလွယ္မႈႏႈန္းမွ်မွ်တတ႐ွိမယ္လို႔ေတာ့ မဆိုႏိုင္ဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕ျပည္ပပို႔ကုန္ကိုုျမွင့္တင္ခ်င္လို႔ ကိုယ့္ေငြကိုေစ်းေလွ်ာ့ခ်လိုက္တာမ်ဳိးေတာ့ လုပ္လို႔ရတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔မွ ျပန္ျမွင့္ယူမွာေပါ႔။ သူတို႔က ကုန္က်မႈအနည္းဆံုးပို႔ကုန္ပစၥည္းေတြပို႔ႏိုင္ဖို႔ ဆႏၵ႐ွိတယ္။ တကယ္ေတာ့လည္း တ႐ုတ္စီးပြားေရးက ႏိုင္ငံံျခားပို႔ကုန္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးတက္လာတာ။ အေမရိကန္ေတြလို ျပည္တြင္း၀ယ္ယူစားသံုးမႈအားနဲ႔ တက္လာတာမဟုတ္ဘူး။ အေမရိကန္ေတြကလည္း တ႐ုတ္ေတြ ဒီလိုျဖစ္လာဖို႔ ဆႏၵ႐ွိၾကတယ္။

          တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ ဒီစနစ္ကုိေျပာင္းယူဖို႔ သူတို႔လည္း ဖိအားေတြ႐ွိလာႏုိင္တယ္လုိ႔ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိျဖစ္လာဖုိ႔ လူလတ္တန္းစားေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ေတြကုိ အရင္ေျပာင္းလဲလာဖုိ႔လုိမယ္။ လူလတ္တန္းစားေတြကုိ စုပဲမေနဘဲ သုံးဖို႔စြဲဖုိ႔လည္း အားေပးမွရမယ္။ ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ့စီးပြားေရး ပုံမွန္တိုးတက္လာေနဖို႔ ျပည္တြင္း၀ယ္ယူသံုးစဲြမႈအားကို ျမွင့္တင္မွွရမယ္ဆုိတာပါပဲ။ ဒီလိုျဖစ္လာဖို႔ဆိုျပန္ေတာ့လည္း တိုးတက္လာတဲ့ စီးပြားေရးေ၀စုကိုလည္း  ကုန္းေျမေပၚကျပည္နယ္ထဲ ႐ွိလူထုကိုလည္း ပံုစံတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ျပန္လည္မွ်ေ၀ေပးမွရမယ္။ မဟုတ္ရင္ သူတို႔မွာ သံုးစြဲမႈအား မ႐ွိဘူး။ ေရတကယ္ျမင့္လာရင္ ေရထဲကသေဘၤာေတြအားလံုးလည္း ျမင့္လာရမယ္ေလ။

ေမး။               ။ ဒီေတာ့ လက္႐ွိျမင္ကြင္းကိုၾကည့္ၿပီး မစၥတာလီေကာက္ခ်က္ခ်တာက တ႐ုတ္ဗဟိုအစုိးရဟာ အထင္ကရေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ယူမွ ရေတာ့မယ္။ လူမႈေရးစစ္စတန္ေတြ ေျပာင္းယူရမယ္။ ပညာေရးနဲ႔ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးေရးေတြ လူတန္းစားအစုံဆီေရာက္သြားေအာင္လုပ္ယူရမယ္။ ဒါမွလည္းမစၥလီေျပာ သလုိ သေဘၤာအားလုံးျမင့္တက္လာမယ္။ စီးပြားေရးပုံမွန္အင္အားေကာင္းေနဖို႔ လူထုရဲ႕စိတ္ဓာတ္ကိုပါ ေျပာင္းလဲယူရမယ္။ ဒီလိုလား။

ေျဖ။               ။ ေအးေလ၊ မင္းေျပာသလိုပဲေပါ႔ ဒီလိုသူတို႔မလုပ္ႏိုင္ရင္ သူတို႔စီးပြားေရးလည္း တန္႔သြားမွာပဲ။ စီးပြားေရးတန္႔သြားတာကို သူတို႔မလိုခ်င္ေတာ့ သူတို႔ေျပာင္းလဲရေတာ့မွာေပါ႔။

- ၿပီး - 

ကမၻာ့အဆင့္ ပညာေရးကို ဘယ္လုိ႐ွာေဖြၾကည့္မလဲ (၃) ( The Smartest Kids in the World)


ကမၻာ႔အေတာ္ဆုံး ကေလးမ်ား
By Amanda Ripley

ေတာက္ေတာက္ပပအရာေတြကို ဂ႐ုမစိုက္ပါနဲ႔
         ေက်ာင္းေဟာင္းႀကီးကလည္း ေက်ာင္းေကာင္းျဖစ္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားမွာရွိတဲ့ ပူဆန္က အဲရစ္ရဲ႕ေက်ာင္းဆုိရင္ အေရးပါတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာေတြကလြဲရင္ စာသင္ခန္းေတြဟာ ႐ုိး႐ိုးရွင္းရွင္းေလးပါ။ ကေလး ေတြဆုိရင္ ေက်ာင္းေရွ႕က ဖုန္ေတြ၊႐ႊံ႕ေတြနဲ႔ ကြင္းထဲမွာ ေဘာလံုးကစားေနၾကတယ္။ ေထာင့္တစ္ေနရာရာက ေန အဲဒီေက်ာင္းကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ဒီေက်ာင္းဟာ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေတြဆီက အေမရိကန္ စာသင္ေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဆင္ဆင္တူပါတယ္။

          ဖင္လန္ႏုိ္င္ငံမွာရွိတဲ့ ကင္(မ္) ရဲ႕ေက်ာင္းက စာသင္ခန္းေတြဆုိရင္လည္း ဒီပံုစံအတုိင္းပါပဲ။ ေျမျဖဴနဲ႔ေရး တဲ့ ဘလက္ဘုတ္(သို႔) ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ ၀ႈိက္ဘုတ္ေတြနဲ႔ သူတို႔ေရွ႕မွာ ကေလးေတြရဲ႕ စာသင္ခံု ခပ္ၾကမ္း ၾကမ္းႀကီးေတြ ရွိပါတယ္။ စာသင္ဘုတ္ေတြကလည္း နံရံနဲ႔တြဲလ်က္ပါ။

          ပိုလန္မွာရွိတဲ့ တြန္ ရဲ႕ ေက်ာင္းဆုိရင္ သူ႔ေမြးရပ္ေျမ Pennsyluonia မွာရွိတဲ့ အေကာင္းစား ကဇာတ္႐ံု အသာထားလို႔ ေကာ္ဖီဆုိင္ေတာင္ မရွိပါဘူး။ အေမရိကမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းေတြရဲ႕စာသင္ခန္းတုိင္းမွာ အျပန္ အလွန္ဆက္သြယ္ထားတဲ့ ၀ႈိက္ဘုတ္ေတြရွိပါတယ္။ (၂၀၁၂  ခုႏွစ္က တြန္ ရဲ႕ေက်ာင္းကို ကၽြန္မသြားေလ့လာ ေတာ့ ၀ႈိက္ဘုတ္အသစ္ေတြနဲ႔လဲဖုိ႔ အေဟာင္းေတြကို ျဖဳတ္ပစ္ၿပီးေနပါၿပီ) ပိုလန္မွာရွိတဲ့ ဘယ္ေက်ာင္းက စာသင္ခန္းမွာမဆုိ ဒီလုိ ၀ႈိက္ဘုတ္မ်ိဳးေတြ မရွိပါဘူး။

          ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာပါပဲ ေခတ္မွီနည္းပညာပစၥည္းေတြနဲ႔ ပညာေရး ဆက္စပ္ၿပီး သုေတသန ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္က မရွိပါဘူး။ လူႀကီးသူမေတြေျပာဖူးတာကေတာ့ ပညာေရးအတြက္ အေထာက္ အကူ တကယ္ျဖစ္ပါတယ္ဆုိတဲ့ လက္ေတြ႕သာဓက မရွိဘဲ(မျပႏုိင္ဘဲ) အေမရိကန္ေတြဟာ ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ေခတ္မီနည္းပညာဆုိင္ရာ ပစၥည္းပစၥယေတြ ၀ယ္ယူရင္း အလကား ေငြေတြျဖဳန္း တီးေနတာပါတဲ့။ အျခား ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေငြကုန္၊အခ်ိန္ကုန္ သက္သာေစဖုိ႔ ကြန္ပ်ဴတာဟာ အလြန္အေရးႀကီးလွပါတယ္။ ကေလးေတြ ဘာေတြကိုဘယ္လုိသိထားသလဲ၊ သူတို႔လိုအပ္ခ်က္က ဘာလဲ ဆုိတာမ်ိဳးေတြ အေျဖရွာႏုိင္ဖုိ႔ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေထာက္ခံသလား၊ မေထာက္ခံဘူးလားဆုိတာကို ျပသဖုိ႔ ကေလး တုိင္းကို ေစ်းႀကီးလွတဲ့ ၀ိုင္ယာလက္ ခလစ္ကာ(wireless clickers)ေတြ ေပးထားဖုိ႔ဆုိတာကေတာ့ တစ္ကမၻာ လံုးကိုျခံဳၾကည့္ရင္ လံုး၀စဥ္းစားလို႔ မရႏုိင္စရာပါပဲ။ (တစ္ကမၻာလံုးက ကေလးေတြကေတာ့ သေဘာတူရင္ လက္ၫႈိးေထာင္လုိက္တာပါပဲ။ ဒါက အလုပ္လည္း ျဖစ္တယ္ေလ)

          “ပညာေရးမွာ လက္ရွိအေတာ္ဆံုး စာသင္ခန္းေတြကိုၾကည့္ရင္ သူတုိ႔စာသင္ခန္းေတြထဲမွာ ထူးထူးျခား ျခား တက္ကေနာ္ေလာ္ဂ်ီေတြ ရွိမေနတာကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္” လုိ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ပညာေရးဂု႐ုႀကီး အြန္ဒရီ ရွေလခ်ာက ကၽြန္မကို ေျပာျပပါတယ္။ “ဒါ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိတာ ကၽြန္ေတာ့္ဆီမွာလည္း အေျဖမရွိဘူး။ ျဖစ္ႏုိင္တာကေတာ့ ဒီဂ်စ္တယ္ပစၥည္းေတြအစား ေမြးရာပါ သူတုိ႔ရဲ႕အေလ့အက်င့္ကို (လက္ၫႈိးေထာင္ျခင္း စသည္) အသံုးျပဳလုိက္လုိ႔ ျဖစ္ဟန္တူပါတယ္”

          ဒီစာအုပ္အတြက္သီးသန္႔ ကၽြန္မသုေတသနလုပ္ေတာ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အေမရိကန္ (exchange student) ေက်ာင္းသား(၁၀)ေယာက္မွာ (၇)ေယာက္က အေမရိကန္ေက်ာင္းေတြမွာ တက္ကေနာ္ေလာ္ဂ်ီေတြ ပိုမ်ားတယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ အေမရိကေက်ာင္းေတြမွာ တက္ကေနာ္ေလာ္ဂ်ီ အားနည္းတယ္လုိ႔ ေျပာတဲ့ အေမရိကန္ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္မွ မရွိခဲ့ပါဘူး။
          ကမၻာ့ပညာေရးအေကာင္းဆံုးႏုိင္ငံေတြဟာ ေက်ာင္းဆရာေတြရဲ႕လစာနဲ႔ ေက်ာင္းသားတုိင္းအေပၚ မွ်မွ်တတျဖစ္ေရး (အကူအညီ အလုိအပ္ဆံုးေက်ာင္းသားကို အကူအညီေပးႏုိင္ဖုိ႔ စူးစမ္းေလ့လာျခင္း) တုိ႔ကို အထူးအေလးထားပါတယ္။ ကမၻာ့အဆင့္ ပညာေရးအေၾကာင္းကို ရွာေဖြၾကရာမွာ ပစၥည္းကိရိယာေတြထက္ လူေတြကပိုၿပီး အေရးႀကီးတယ္ဆုိတာကိုေတာ့ အမွတ္တရ ရွိၾကပါ။

ေက်ာင္းအုပ္ကို ေမးခြန္းခက္ခက္ခဲခဲေတြေမးပါ
          ေက်ာင္းအုပ္ကိုေတြ႕ၿပီဆိုရင္အလုပ္႐ွင္တစ္ေယာက္က ေမးခြန္းေတြကိုေမးသလိုမ်ဳိးေမးပါ။ ေက်ာင္းရဲ႕ အဓိကအေရးထားတဲ႔အခ်က္ေတြ၊ ေက်ာင္းရဲ႕အစဥ္အလာေတြကိုေမးပါ။ မေၾကာက္ပါနဲ႔။  ကားတစ္စီး မ၀ယ္မီ၊ အလုပ္တစ္ခုလက္မခံမီ   ေမးတတ္တဲ႔ ေမးခြန္းမ်ဳိးေတြကို ေမးပါ။

ေက်ာင္းေကာင္းတစ္ေက်ာင္းကို႐ွာေဖြရာမွာအျခားအခ်က္ေတြအားလံုးထက္ဒီေက်ာင္းရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ဟာအေရးႀကီးပါတယ္။ ဆရာေတြဟာအေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာလည္းမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ွင္တို႔ကေလးကိုသင္မယ့္ဆရာကို ႐ွင္တို႔ေ႐ြးခ်ယ္ခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒီေတာ့ရွင္တို႔အတြက္ ဒီတာ၀န္ကိုေက်ာင္းအုပ္ကယူဖို႔သူ႔ကို လႊဲေျပာင္း   ေပးရပါေတာ့မယ္။

ဆရာေတြကို ဘယ္လိုေ႐ြးခ်ယ္ပါသလဲ
          ဖင္လန္၊ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ပညာေရးစူပါႏုိင္ငံေတြအားလံုးမွာဆရာတစ္ေယာက္က္ို  စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ ေ႐ြးခ်ယ္ေလ့႐ွိၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းသားထုရဲ႕လက္ခံမႈရာခိုင္ႏႈန္း၊သူတို႔အထက္တန္းရမွတ္ေတြကလည္း ထိပ္  တန္း(၃၀)ရာခိုင္ႏႈန္းထဲမွာပါ ၀င္ေနရတယ္။ ဆရာတစ္ေယာက္ကိုဒီလိုစနစ္တက် ေ႐ြးခ်ယ္တယ္ဆို႐ံုနဲ႔လည္း ပညာေရးေကာင္းမြန္ေနၿပီလို႔အာမ မခံႏိုင္ဘူး။ အျခားေကာင္းမြန္တဲ႔ေပၚလစီေတြ႐ွိေနဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။

          ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဆရာတစ္ေယာက္ကိုဒီလိုစနစ္တက် ေ႐ြးခ်ယ္မႈမ်ဳိးမ႐ွိဘူးဆိုေတာ႔ေက်ာင္း အုပ္ဟာပိုလို႔ေတာင္အေရးႀကီးေနပါေသးတယ္။ေက်ာင္းရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ဟာသူ႕ေက်ာင္းမွာခန္႔အပ္မယ္႔
 ေက်ာင္းဆရာေတြကိုေရစစ္နဲ႔စစ္ယူသလိုစစ္ရမယ္။ဒါကလည္းကမာၻ႔ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာမက်င္႔သံုးၾကေသးပါဘူး။ ဘယ္ဆရာကိုေတာ႔ခန႔္မယ္၊ဆရာေတြကိုဘယ္လိုဆက္လက္ေလ႔က်င္႔ေပးမယ္၊ ဘယ္ဆရာ ကိုေတာ႔ဆက္ထား လ႔ိုမရေတာ႔ဘူးစတဲ႔ ေက်ာင္းအုပ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထက္ဘယ္အရာမွ ပိုအေရးမႀကီးပါဘူး။    ဂ်င္ေကာလင္း (Jim Collings)ကသူ႔ရဲ႕ဂႏၱ၀င္“Good to Great”စာအုပ္ထဲမွာ“Great vision without great people is irrelevant”လို႔ ေရးထားခဲ႔ပါတယ္။ (လူေတာ္ေတြမ႐ွိဘဲနဲ႔ ႀကီးက်ယ္တဲ႔အျမင္ဟာ အလုပ္မျဖစ္ဘူး)။

          ေက်ာင္းအုပ္တစ္ေယာက္ဟာဘယ္သ႔ူကို အင္တာဗ်ဴးၿပီးဘယ္သူ႔ကိုဆရာအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခြင္႔႐ွိသလား ဆိုတာကိုလည္း ေလ႔လာပါ။ ေက်ာင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဒီလိုလက္ေတြ႕က်က် သာမန္အျမင္ေတြ မဲ႔ေနတတ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ စာသင္တာကိုေက်ာင္းအုပ္က ေစာင္႔ၾကည့္ေလ႔လာ ဖူးပါသလားလို႔ေမးၾကည့္ပါ။ ဒီလိုလုပ္႐ုိးလုပ္စဥ္ကလည္းအေမရိကအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာမ႐ွိဘူး။ ေခတ္သစ္ကမာၻမွာ စိန္ေခၚမႈအႀကီးဆံုးျဖစ္ေနတဲ႔ ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈစြမ္းရည္ ဘယ္ေလာက္႐ွိ သလဲဆိုတာကို ဒီလိုေစာင္႔ၾကည့္ မွွသိႏုိင္ပါလိမ္႔မယ္။ သူ႔ကိုတကယ္မခန္႔ခင္မွာ (ကေလးတစ္ေယာက္ကိုသင္ျပခိုင္းတာမ်ဳိးမဟုတ္ေစဦး) လူႀကီးတစ္ေယာက္ကို ဘယ္လိုသင္မလဲ ဆိုတာ ေလာက္ေတာ႔အစမ္းအသင္ခိုင္းၾကည့္ရပါမယ္။ဒီလိုစမ္းသပ္မႈဟာလံုး၀မစမ္းသပ္တာထက္ေတာ႔ အမ်ားႀကီးသာ ပါတယ္။

ဆရာေတြပိုေတာ္လာေအာင္ ဘယ္လိုသင္ပါသလဲ
          ဒီေမးခြန္းအတြက္ကေတာ့ပိုၿပီးတိက်တဲ့အေျဖရေလေလပိုေကာင္းေလေလပါပဲ။ဆရာေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားဟာေက်ာင္းသားမိဘေတြဆီကအသံကိုလံုး၀နားမေထာင္ဘဲခရီးဆက္ေနၾကတာမ်ားပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ မွာဆင္ေျခေပးလို႔လံုး၀မရတဲ့ အားနည္းခ်က္ပါ။“Professional development”ဆိုတာ ဒီေန႔ပညာေရးမွာ ေခတ္စားေနတဲ့ မ႐ွိမျဖစ္စကားလံုးပါ။ဆရာတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္ေတြကို သိေအာင္ကို လုပ္ထားရမယ္။ ဒါကို ဆရာေပါင္းေထာင္ခ်ီ႐ွိေနတဲ့ ေအာ္ဒီတိုရီယမ္ထဲက လက္ခ်ာခန္းမွာေတာ့ ခ်မျပရဘူးေပါ႔။

          ဒါကိုဘယ္ႏိုင္ငံကမွတိတိက်က်လိုက္နာတာမေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့တစ္ခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြက တစ္ခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံ ေတြထက္ သာတယ္။ ဒါေလာက္ပါပဲ။ ဖင္လန္မွာဆိုရင္ သူတို႔ဆရာျဖစ္သင္တန္းေတြမွာ ဆရာတစ္ေယာက္က အျခားဆရာတစ္ေယာက္သင္ၾကားေနပံုကို ေစာင့္ၾကည့္ရတယ္။ ဆရာေတြအခ်င္းခ်င္း ႏွီးေႏွာဖလွယ္ႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေဆာင္ရြက္ေပးၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္မွာအေမရိက ကေတာ္ေတာ္အားနည္းတာေတြ႕ ရပါတယ္။ အေမရိကန္ေက်ာင္းဆရာေတြရဲ႕ ဆရာသက္တမ္းဟာ အျခားဆရာေတြထက္ ပိုတိုၿပီး သူတို႔ အႀကံဥာဏ္နဲ႔ အေတြ႕အႀကံဳကို သူမ်ားကိုျဖန္႔ေ၀ဖို႔နဲ႔ သူမ်ားဆီကအသံကို နားေထာင္ဖိုု႔ အခ်ိန္သိပ္မရၾကဘူး။

ဒီေတာ့ ဆရာေတြအခ်င္းခ်င္း ႏွီးေႏွာႏိုင္ဖို႔နဲ႔ သူရဲ႕ထိပ္တန္းဆရာေတြကို ဘယ္လိုေခါင္းေဆာင္မႈအခန္းေတြ ေပးသလဲဆိုတာ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာတိုင္းကိုေမးပါ။

ေအာင္ျမင္မႈကို ဘယ္လိုတိုင္းတာသလဲ
ဒီလိုအျမင္ကိုေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတိုင္းရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျဖၾကားႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလိုေမးခြန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိတ့ဲေလေၾကာ႐ွည္႐ွည္ဖြင့္ျပေနတာမ်ဳိးကို ၾကားရၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒီေက်ာင္းဟာသိပ္မစြံတဲ့ သာမန္ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း၊ စမစ္႐ွင္မ႐ွိတဲ့ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းလို႔ မွတ္ယူထားႏိုင္ပါတယ္။ အေမရိကမွာ႐ွိတဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈတိုင္းတာတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔စာေမးပြဲအမွတ္စာရင္း အခ်က္ အလက္ေတြကိုထုတ္ျပတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ျဖစ္သင့္ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဒါနဲ႔တင္ မလံုေလာက္ဘူး။ ဘြဲ႕ရသြားတဲ့ အေရအတြက္နဲ႔ မိဘေတြရဲ႕ေက်နပ္အားရမႈ႐ွိမ႐ွိ ဆိုတာေတြလည္း ပါ၀င္ေနသင့္တယ္။ ေကာင္းပါၿပီ၊ ဒါဆို ထိေတြ႕လို႔မရတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြကို ဘယ္လိုတိုင္းတာျပၾကမလဲ။

          ေက်ာင္းသားေတြကို ဘယ္လိုပိုၿပီးေတြးေခၚတတ္ေအာင္၊ ျပႆနာရဲ႕အေျဖကို႐ွာေဖြတတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးေနပါတယ္ဆိုတာ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ။

          ပံုစံက်စာေမးပြဲေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒါေတြကို မၿခံဳငံုမိဘူး။

          ကမာၻမွာအႀကီးမားဆံုးေအာင္ျမင္မႈေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာမ႐ွိမျဖစ္လိုအပ္ေနတဲ့ ဇြဲမေလွ်ာ့မႈေတြ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ အတူတကြလိုက္ေလ်ာညီေထြေနႏိုင္မႈေတြကို ကေလးေတြကို သူတို႔သင္ၾကားေပးေနပါတယ္ဆိုတာ ဘယ္အခ်က္နဲ႔သက္ေသျပမွာလဲ။

          သူတို႔တိုးတက္လာဖို႔ဘာေတြ လိုအပ္သလဲဆိုတာဆရာေတြက ေက်ာင္းသားေတြကို ေမးဖူးၾက သလား။ ကေလးေတြဆီက အသံေတြကို နားေထာင္ၿပီး ဆီမီးစတားတိုင္းမွာ ေက်ာင္းရဲ႕လိုအပ္ေနတဲ့ အေျခခံမူေတြကိုျပင္ဆင္ဖူးၾကသလား။ ကမာၻ႔အဆင့္မီေက်ာင္းဆရာေတြဟာ သူတို႔ဘယ္ကိုဦးတည္ေန တယ္ ဆိုတဲ႔အျမင္ ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း႐ွိၾကတယ္။ သူတို႔လမ္းေၾကာင္းမ်ားလြဲသြားသလားဆိုတာကုိ အခ်က္အလက္ ေတြက အဆံုးအျဖတ္ေပးၾကပါတယ္။ ပိုေကာင္းတဲ့အေနအထားဆီေရာက္ေအာင္ လူေတြရဲ႕ဓေလ့စ႐ိုက္ကို ေျပာင္းေပးရတယ္။

" လက္႐ွိနည္းစနစ္ဟာ တကယ္ပဲ မွန္ကန္တဲ့နည္းစနစ္ဆိုတာ ဘယ္လိုေသခ်ာေအာင္လုပ္သလဲ။ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အျမင့္ဆံုးစြမ္းရည္ထြက္လာေအာင္ ဘယ္လိုတြန္းအားေပးၾကမလဲ။ "

          နယူးေယာက္စီးတီးမွာ႐ွိတဲ့ Success Academy ခ်ာတာေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေန႔တိုင္းတစ္နာရီခြဲၾကာေအာင္ စာဖတ္ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဖတ္ၿပီးသားစာေတြကို ေဆြးေႏြးရတယ္။ ၿပီးရင္ ေနာက္ထပ္နာရီ၀က္ အေရးေလ့က်င့္ရတယ္။ မူလတန္းကစလို႔ ကေလးတိုင္းဟာ ေန႔တိုင္းသိပၸံဘာသာရပ္ကို သင္ယူရတယ္။ နယူးေယာက္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပတ္ဘလစ္ေက်ာင္းေတြက ကေလးေတြဟာ အလယ္တန္းေရာက္မွ သိပၸံကိုသင္ရတယ္။

          ဒါတင္မကေသးဘူး။ Success Academy က ေက်ာင္းသားေတြဟာ ဂီတ၊ အႏုပညာ(art)နဲ႔ အကကို လည္းသင္ရတယ္။ ေနာက္ခ်က္စ္ကစားရတယ္။ရာသီဥတုဆိုး႐ြားတဲ့ေန႔ေတြမွာေတာင္ဒီသင္တန္းေတြက ပ်က္ခဲ တယ္။ ဒီေပၚလစီကဖင္လန္နဲ႔တူတဲ့ေပၚလစီပဲ။ ဒီနည္းဗ်ဴဟာကို သူတို႔က“ေပ်ာ္႐ႊင္စြာစည္းကမ္းေသ၀ပ္ျခင္း” (Joyful rigor)လို႔ေခၚၾကပါတယ္။

          ဒီစနစ္က တကယ္အလုပ္ျဖစ္သလား။

          Success Academy က ေလးတန္းေက်ာင္းသားအားလံုးဟာ သိပၸံဘာသာရပ္မွာေတာ္တယ္။ ၉.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကဆိုရင္ အထက္ကအတန္းေတြရဲ႕အဆင့္ကိုေတာင္မွီတယ္လို႔ နယူးေယာက္စီးတီး စစ္တမ္းအရ သိရပါတယ္။ ၀င္ေငြနည္းပါးတဲ့ မိဘေတြရဲ႕သားသမီးေတြကို မဲေဖာက္ၿပီး လက္ခံတဲ့ Success Academy Harlem-1ကေက်ာင္းသားေလးေတြဆိုရင္လည္း နယူးေယာက္မွာအေတာ္ဆံုးအေကာင္းဆုံးဆိုတဲ႔ ေက်ာင္း ေတြနဲ႔တန္းတူအရည္အခ်င္း႐ွိပါတယ္။

          အဲဒီေက်ာင္းေတြက ဆရာေတြဆိုရင္ထူးခၽြန္ေဖာ္ေ႐ြၿပီး သင္ခန္းစာအတြက္ အေကာင္းဆံုးျပင္ဆင္ထား ၾကမယ္လို႔ေမွ်ာ္လင္႔ထားၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ႔ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ပိုၿပီး ေမွ်ာ္ လင္႔ထားၾကဖို႔နဲ႔ ကေလးေတြစိတ္ဓာတ္ေတြမ်ား က်ကုန္မလားဆိုတဲ႔ စိုးရိမ္စိတ္ေတြမ၀င္ဖို႔ ဆရာ ေတြ ကုိေကာင္းေကာင္း ေလ႔က်င္႔ေပးထားတာပါ။ အဲဒီေက်ာင္းေတြမွာ မူလတန္းျပဆရာတစ္ေယာက္ဟာ ကေလး နဲ႔စကားေျပာတဲ႔အခါ သီခ်င္းဆိုသံလိုလို ဘာလိုလိုနဲ႔ညဳတုတုစကားမေျပာ ဖို႔လည္းတားျမစ္ထားပါတယ္။ အဲသလိုေျပာဆိုရင္ ကေလးေတြကဆရာ႔ကိုေလးစားရတာခက္သြားမွာေၾကာင္႔ပါ။

“ဒါကေတာ႔႔ပညာ႐ွင္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈစြမ္းရည္ကုိ ေစာ္ကားမႈပါပဲ”လို႔ Success Academy ေက်ာင္း ေတြရဲ႕စီအီးအို(CEO)Eva Moskowitz နဲ႔သူမရဲ႕ပူးတြဲစာေရးသူArin Laviniaက၂၀၁၂ခုထုတ္“Mission Impossible” စာအုပ္ထဲမွာေရးသားထားပါတယ္။

“ဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕သင္ၾကားမႈဟာ ကေလးေတြထုိင္ခံုေပၚမွာ အၿငိမ္ေနလို႔မရေလာက္ေအာင္ စိတ္ ၀င္စားစရာေကာင္းၿပီးဆြဲေဆာင္မႈ ရွိေနရပါမယ္။ ကေလးေတြရဲ႕အာ႐ုံကို ဖမ္းစားထားႏိုင္တာဟာ ဆရာ ရဲ႕ အတတ္ပညာျဖစ္ၿပီး သူတို႔ကေလးလိုဟန္လုပ္ၿပီး ေျပာေနစရာမလိုပါဘူး။”

Success Academyေက်ာင္းေတြမွာ မိဘရဲ႕ပူးေပါင္းမႈကလည္း တမူထူးျခားေနပါတယ္။ ေက်ာင္းသား မိဘေတြကို မုန္႔လုပ္ေရာင္းဖို႔ ၊လက္ေဆာင္ပစၥည္းေတြစကၠဴနဲ႔ထုတ္ေရာင္းဖို႔ မခိုင္းပါဘူး။ သူတို႔ကိုခိုင္းတာက တစ္ပတ္မွာေျခာက္ည ကေလးေတြရဲ႕ပညာေရးကို ေစာင္႔ၾကည့္ေပးဖို႔ပါ။ သူတို႔ကေလးေတြေကာလိပ္အတြက္အဆင္သင္႔ျဖစ္ေနေအာင္ ေက်ာင္းကသင္တဲ႔ပညာေရးကိုအိမ္မွာဆက္ၿပီး ေလ႔လာဖို႔တြန္းအားေပးခိုင္းျခင္းမ်ိဳးပါ။ဒါကကိုရီးယားေတြရဲ႕အေလ႔အက်င္႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားမိဘတိုင္းဟာ ကေလးရဲ႕ဆရာနဲ႔ ေက်ာင္းအုပ္ ႀကီးတို႔ရဲ႕ဖုန္းနံပါတ္ေတြ႐ွိေနပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုမွာ မန္ဟတၱန္က Upper West Side မွာ Success Academy ေက်ာင္းအသစ္ဖြင္႔ပါတယ္။ ဒီေနရာက အရင္ေက်ာင္းေတြထက္ ပိုခ်မ္းသာတဲ႔ရပ္ကြက္ပါ။ ဒီေက်ာင္းဟာ အျခာေက်ာင္းေတြနဲ႔လံုး၀မတူဘဲ တမူထူးျခားေနပါတယ္။ Moskowitz က ဒီေက်ာင္းမွာ မိဘ၀င္ေငြတူညီတဲ႔လူျဖဴ၊ အာ႐ွတိုက္သား၊ အာဖရိကန္-အေမရိကန္၊ စပိန္စတဲ႔လူမ်ိဳးေပါင္းစံုေရာစပ္ေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ေစခ်င္ခဲ႔ပါတယ္။ သူမျဖစ္ေစခ်င္သလိုလည္း ျဖစ္လာခဲ႔တယ္။ ဒီစနစ္ဟာ ကေလးပညာေရးအတြက္ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ မတူညီတဲ႔ေမ်ွာ္လင္႔မႈေတြ ေရာေႏွာသြားတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕အားသာမႈေတြ၊ လက္ေတြ႕က်င့္သံုးေနထိုင္ပံုေတြအားလံုး  ေရာေႏွာမိ သြား   တယ္။

တစ္နိုင္ငံလံုးမွာပဲဒီလိုပံုစံနဲ႔ ေက်ာင္းေတြအမ်ာႀကီး႐ွိပါတယ္။ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ေတာ္က Success Academyေက်ာင္းေတြဆိုရင္ အေမရိကထဲက ဖင္လန္ပညာေရးလို႔ဆိုႏုိင္ပါတယ္။ ဖင္လန္နဲ႔အနီးစပ္ဆံုး တူေနပါတယ္။ ၀ါ႐ွင္တန္ဒီစီက ေက်ာင္းဆရာ ၀ီလီယံေတလာဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕ဆင္းရဲသားေက်ာင္းသားေတြဆီက ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ျမင့္ျမင့္ထား႐ွိမႈဟာ ကိုရီးယားေတြနဲ႔တူပါတယ္။ Rhole Island က Deborah Gist ဆိုရင္ ေက်ာင္းသားေတြဆီက အျမင္႔ဆံုးစြမ္းရည္ကို ရေအာင္ထုတ္ယူႏုိင္တဲ႔ ဖင္လန္နဲ႔ ကိုရီးယား ေပါင္းစပ္ ပံုသ႑န္မ်ိဳးပါ။

ကမာၻ႔အဆင္႔မီေက်ာင္းဆရာေတြက ႐ိွေနပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔သူတိုလည္း ေ႐ွး႐ုိးစြဲယဥ္ေက်းမႈေတြ ဥပေဒေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကပါတယ္။ အဲသလိုတိုက္ပြဲ၀င္ေနရတာနဲ႔ သူတို႔စြမ္းရည္နဲ႔ အခ်ိန္ေတြလည္းကုန္သြားပါေတာ႔တယ္။

တကယ္လို႔ သူတို႔သာ ဒီတိုက္ပြဲေအာင္ႏိုင္ဖို႔သာဆိုရင္ မိဘနဲ႔ေက်ာင္းသားေတြကိုယ္တိုင္ သူတို႔ကို၀ိုင္း၀န္းေထာက္ခံၿပီး-ကၽြန္မတို႔ကေလးေတြဟာစည္းစနစ္က်တဲ႔ပညာေရးကို ေလ႔လာႏိုင္႐ုံမက ဒီလိုပညာေရးစနစ္ကို ဘယ္တံုးကမွနဲ႔မတူ အသည္းအသန္ကို အလို႐ွိေနၾကပါၿပီလို႔ တညီတညြတ္တည္း ေထာက္ခံေပးလိုက္ဖို႔ပဲ ႐ွိပါေတာ႔တယ္။

-ၿပီး-

The End of “How to sport a world- class education.”

ေနာ္ေအး ကုမၸဏီ

ဥပေဒေတြကို မမုန္းၾကဘူးလား။
အခု ဥေရာပသမဂၢဗ်ဴရိုကရက္က ေသာက္ေရသန္႔ဘူးေတြဟာ ဒီဟိုက္ဒေရးရွင္းအတြက္ ေကာင္းတယ္လို႔ေၾကျငာရင္ ဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အာရွမွာလည္း သိပ္မထူးျခားလွပါဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕ပိုၿပီး အူေၾကာင္ေၾကာင္ႏိုင္တဲ့ ဥပေဒတစ္ခ်ိဳ႕ကလြဲရင္ေပါ့ေလ။

ကြ်န္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ အာရွမွာ စီးပြါးေရးစတင္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္။ သူလိုအပ္တဲ့ ေဖာင္ေတြ၊ လိုင္စင္ေတြ၊ ပါမစ္ေတြက တကယ့္ကို မဆန္႔မၿပဲႀကီးပါပဲ။ သူ႔အေတြ႔အႀကံဳကို အေကာင္းဆံုးပံုေဖာ္ျပဖို႔ သမၼာက်မ္းစာထဲက ေနာ္ေအး သေဘၤာေဆာက္တာနဲ႔ ႏႈိုင္းယွဥ္ျပရပါလိမ့္မယ္။ ေနာ္ေအးမ်ား ဒီေခတ္ထဲမွာ သေဘၤာတည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္သလဲလို႔ စိတ္ကူးနဲ႔စဥ္းစားၾကည့္တာပါ။

ေနာ္ေအးသေဘၤာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သခၤန္းစာေတြအမ်ားႀကီး ေပးခဲ့ၾကၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အာရွ ဗ်ဴရိုကရက္ထက္ေကာင္းတဲ့ ဥပမာေပး သခၤန္းစာယူစရာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္မျမင္ခဲ့မိဘူး။

ထာဝရဘုရားသခင္က ေနာ္ေအးကိုေျပာတယ္။
“ သေဘၤာတစ္ခုတည္ေဆာက္၊ တိရိစာၦန္ေတြထဲက ႏွစ္ေကာင္စီယူၿပီး သေဘၤာေပၚတင္၊ ေန႔ညေပါင္းေလးဆယ္ ၾကာေအာင္ မိုးႀကီးရြာၿပီး ကမၻာေျမဟာ ေရထုႀကီးလႊမ္းသြားလိမ့္မယ္။”

အဲဒီေနာက္ အနက္ေရာင္ဝတ္စံုနဲ႔ လူတစ္ေယာက္ ေရာက္လာတယ္။ သူက ကြန္ပလိုင္းယန္႔(စ္) ေအာ့ဖစ္ဆာလုိ႔ေခၚတယ္(Compliance Officer)။ သူက ေနာ္ေအးကို ေျပာတယ္။
“ ပေရာဂ်က္ေတြအားလံုး တရားဝင္ျဖစ္ဖို႔ တံဆိပ္ထုထားတဲ့ ပါမစ္ေတြလိုပါတယ္။ ခင္ဗ်ားကုမၸဏီက တစ္ဦးတည္းပိုင္ကုမၸဏီလား၊ စုေပါင္းပိုင္ ကုမၸဏီလား”

ေနာ္ေအးက ျပန္ေျပာတယ္။
“ ထာဝရဘုရားသခင္က သေဘၤာတစ္စင္းတည္ေဆာက္ဖို႔ ကြ်န္ေတာ့္ကို ညႊန္ၾကားထားပါတယ္”


အရာရွိက ေျပာတယ္။
“ ဒါဆိုရင္ ခင္ဗ်ားရဲ့ပါတနာကလည္း အတူတကြ ပူးေပါင္းေရးစာခ်ဳပ္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးဖုိ႔ လိုပါလိမ့္မယ္”

ေနာ္ေအးခမ်ာ ေခါင္းကုတ္ၿပီး ဘာလုပ္ရမွန္းမသိ ျဖစ္သြားရရွာတယ္။
“ ဒီညြန္ၾကားလႊာက ပလိပ္ျပားေလးေပၚမွာ သူေရးထားခဲ့တာ။ အျမင့္ဆံုးဌာနကေန လူသားေတြဆီ သတင္းေပးလိုက္တာမ်ိဳးပါ”

အရာရွိ ၿဖံဳသြားတယ္။
“ ဒါဆို ခင္ဗ်ားပါတနာက Apple ကြန္ပ်ဴတာက အဆင့္ျမင့္ အိက္ဇက္ကတစ္ ထင္တယ္ေနာ္။ ေကာင္းတယ္၊ သိပ္ေကာင္းတယ္။ ၿပီးရင္ ခင္ဗ်ားကုမၸဏီရဲ႕အမည္ တင္ျပဖို႔လုိတယ္။ ေနာ္ေအးသေဘၤာကုမၸဏီလီမိတက္ဆိုရင္ မေကာင္းဘူးလား”

ေနာ္ေအး အႀကံအိုက္သြားျပန္တယ္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔က သေဘၤာတစ္စီးထဲ တည္ေဆာက္မွာပါဗ်ာ”

အရာရွိက ရယ္တယ္။
“အဓိပၸါယ္မရွိတာဗ်ာ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအတြက္ ေငြေတြရင္းႏွီးလိုက္ၿပီဆိုရင္ ေနာက္သေဘၤာေတြက ထုတ္လုပ္မႈ ကုန္က်စရိတ္ အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့က်သြားမွာေပါ့ဗ်။ အခု ေနာ္ေအးကုမၸဏီရဲ့ မွတ္ပံုတင္အမွတ္က ဘယ္မွာ မွတ္ပံုတင္မွာလဲ။ ေကးမဲန္႔ကြ်န္းမွာလား၊ ဘာျမဴဒါမွာလား (Cayman Island or Bermuda)”

သေဘၤာသားေနာ္ေအးက လက္ပိုက္ၾကည့္ရင္းနဲ႔-
“ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ေနရာေတြက ေရေဘးနဲ႔ပ်က္စီးေတာ့မွာဗ်”

အရာရွိက ေခါင္းညိတ္တယ္။
“ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ရာသီဥတုဆိုးဝါးတဲ့သေဘာကို ကြ်န္ေတာ္ႀကိဳတင္ တြက္ခ်က္မိပါတယ္။ ကိစၥမရွိပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ခင္ဗ်ားကုမၸဏီရဲ႕ အစီအစဥ္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္က ဘယ္လိုလဲ”

“သက္ရွိသတၱဝါေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ပါ”
ေနာ္ေအးက ေျဖတယ္။

အရာရွိက သက္ျပင္းခ်ရင္းနဲ႔-
“ပမာဏကို ေလ်ာ့ခ်လို႔ မရဘူးလားဗ်ာ။ စေကးက သိပ္မ်ားလြန္းေနတယ္။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။ ဒါဆို assets ကို ရွင္းလင္းေအာင္လုပ္ဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ ကုန္ထုတ္မႈပမာဏက ဘယ္လိုလဲ”

ေနာ္ေအးက ေတြးေတြးဆဆနဲ႔ေျပာတယ္။
“တိရိစာၦန္ေတြအားလံုး သေဘၤာေပၚေရာက္သြားရင္ တေန႔ကို ႏြားေခ်း၊ ဆိတ္ေခ်း တန္ခ်ိန္ေပါင္း ေလးေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္”

အရာရွိက သေဘာက်သြားတယ္။
“ဒါဆိုရင္ ခင္ဗ်ားက သဘာဝဓာတ္ေျမၾသဇာ ထုတ္လုပ္သူပဲ။ ဒါနဲ႔ ကုမၸဏီရဲ႕ဝန္ခံကတိျပဳခ်က္က ဘာပါလိ္မ့္”

ေနာ္ေအးက-
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ျမင္ေနရတဲ့ ကမၻာႀကီးရက္ေပါင္းေလးဆယ္အတြင္း လံုးဝ ဖရိုဖရဲ ပ်က္စီးသြားလိမ့္မယ္”

“ပ်က္စီးမဲ့ခန္႔မွန္းေျခတန္ဖိုးက ဘယ္ေလာက္ရွိႏိုင္မလဲ” စီးပြါးေရး အရာရွိက ဆက္ေမးတယ္။

ေနာ္ေအးခမ်ာ ေတာ္ေတာ္ ကသိကေအာက္ျဖစ္သြားတယ္။

“ဟာဗ်ာ၊ ဒီကိစၥက တန္ဖိုးျဖတ္လို႔မရဘူး။ ဒါက “priceless” ဗ်”

အဲဒီစကားက အရာရွိကို မေက်မခ်မ္း ျဖစ္သြားေစျပန္တယ္။
“မစၥတာေနာ္ေအး၊ ခင္ဗ်ားကို ကြ်န္ေတာ္သတိတစ္ခုေပးခ်င္တယ္။ စီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ သတ္မွတ္ခ်က္ တန္ဖိုးမရွိ (priceless) ဆိုတဲ့ စကားေလာက္ အဓိပၸါယ္မရွိတာ မရွိဘူးေနာ္”

ေနာ္ေအးက-
“ဟုတ္ၿပီ၊ လူႀကီးမင္းတို႔ လိုအပ္တဲ့ ေပပါဝါ(ခ္)ေတြကို အားလံုးကြ်န္ေတာ္ လုပ္ထားမယ္။ ရက္ေပါင္းေလးဆယ္ အတြင္း ျပန္လာခဲ့ပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ၾကေသးတာေပါ့။ ဂြတ္ဘိုင္”

ေနာ္ေအးက တံခါးပိတ္လိုက္တယ္။ အဲ-ပထမဆံုး မိုးေပါက္တစ္ေပါက္ အဲဒီအရာရွိရဲ့ ပခံုးေပၚက်သြားေလေတာ့ရဲ႕။

(ျမန္မာျပည္ကိုလြမ္းလို႔ RD ထဲက Nury Vittachi ရဲ့ “ If Noah lived today” ကို အဆင္ေျပသလုိ ျမန္မာမႈျပဳလိုက္ပါတယ္)

Posted on 6/22/2012

ဇင္ေ၀ေသာ္







Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

လြဲမွား သခ်ၤာေဗဒ ( new version )


ခင္ဗ်ားမွာ ပန္းသီးတစ္လုံး ရွိတယ္။ က်ေနာ့္မွာလည္း ပန္းသီးတစ္လုံး ရွိတယ္။ ပန္းသီးခ်င္း လဲၾကမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ပန္းသီးတစ္လုံးစီပဲ ရွိေနၾကလိမ့္မယ္။
ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားမွာ အေတြးတစ္ခု ရွိတယ္။ က်ေနာ့္မွာ အေတြးတစ္ခု ရွိတယ္။ ဒီအေတြးႏွစ္ခုကုိ ဖလွယ္လုိက္မယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ကုိယ္စီမွာ အေတြးႏွစ္ခုစီ ရွိသြားမယ္။
၁(၂) + ၁(၂) = ၄   (ေဂ်ာ့(ဂ်္) ဘားနက္ေရွာ)

ႀကိဳက္တယ္ဗ်ာ။

ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားမွာ အေတြးတစ္ခု ရွိတယ္။ က်ေနာ့္မွာ အေတြးတစ္ခု ရွိတယ္။ ဒီအေတြးႏွစ္ခု ထိပ္တုိက္ေတြ႔တုိင္း တစ္ခုတည္း က်န္တဲ့အထိ တုိက္ခုိက္၊ သတ္ပုတ္ေနၾကတာေတြ ႀကံဳရတာ မ်ားတယ္ဗ်ာ။
၁ + ၁ = ၁ 

ကမၻာ့အဆင့္ ပညာေရးကို ဘယ္လုိ႐ွာေဖြၾကည့္မလဲ (၂) ( The Smartest Kids in the World)


ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ စကားေျပာပါ

          သတင္းေထာက္ေတြအပါအ၀င္ လူေတြက ကေလးေတြကို အသိဉာဏ္နဲ႔ဆုိင္တဲ့ေမးခြန္းမ်ိဳး မေမး တတ္ၾကဘူး။ လူတုိင္းလိုလုိ အာ႐ံုစိုက္ထားတာက ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ ေက်ာင္းအုပ္နဲ႔ ေက်ာင္းအေဆာက္အဦ ေတြကိုပါ။ ငယ္တဲ့ေက်ာင္းသားေလးေတြကိုက်ေတာ့ ငယ္လြန္းလို႔ နားမလည္ႏိုင္ေသးဘူး။ နည္းနည္းႀကီးလာ တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကိုေတာ့ ေျဖခ်င္စိတ္ရွိၾကမွာမဟုတ္ဘူးဆုိၿပီး မေမးတတ္ၾကပါဘူး။ ကၽြန္မအေတြ႕အႀကံဳ အရ ေျပာရရင္ေတာ့ ႏွစ္ခုစလံုး တစ္ခုမွမမွန္ဘူး။ အဓိပၸာယ္ရွိတဲ့ ေမးခြန္းကိုသာ ကိုယ္ကေမးႏုိင္ရင္ ကေလး ေတြဟာ သူတုိ႔ေက်ာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အ႐ိုးသားဆံုး၊ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈအရွိဆံုး အေျဖေတြကို ေပးႏုိင္ ပါတယ္။

          “ဒီဆရာကို ႀကိဳက္သလား”

          “ဒီေက်ာင္းကို ႀကိဳက္သလား” ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းမ်ိဳးေတာ့ မေမးနဲ႔ေပါ့။

ကၽြန္မတို႔႐ံုးခန္းထဲကို အရပ္ရွည္ရွည္နဲ႔ လူစိမ္းတစ္ေယာက္က အၿပံဳးနဲ႔၀င္လာၿပီး “မင္း ေဘာ့စ္ကို ႀကိဳက္သလား” လို႔ ေမးသလိုမ်ိဳးပါပဲ။ ဒီလူက ငါ့ကို အလုပ္ျဖဳတ္ဖို႔ေရာက္လာတဲ့ လူမ်ားလားလို႔ေတာင္ ကၽြန္မတုိ႔ စဥ္စားမိေနတတ္ပါေသးတယ္။ ကေလးေတြလည္း ကၽြန္မတုိ႔လုိပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး ဆရာတစ္ေယာက္ကို သေဘာက်တုိင္း သူ႔ဆီကသင္ယူစရာ ရွိခ်င္မွရွိတတ္တာပါ။ ဒီေတာ့ ဒီလုိေမးခြန္းမ်ိဳးေတြေမးျခင္းထက္ တိလည္းတိက်၊ ေလးစားမႈလည္းရွိ၊ အဓိပၸာယ္လည္း ပိုရွိတဲ့ ေမးခြန္းမ်ိဳးေမးႏိုင္ပါတယ္။

စစခ်င္း ကၽြန္မေမးတတ္တဲ့ေမးခြန္းက မင္းတုိ႔ဒီမွာ ဘာလုပ္ေနၾကတာလဲ၊ ဘာအတြက္လဲ ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ပထမေမးခြန္းကိုသာေျဖၿပီး ဒုတိယေမးခြန္းကိုမေျဖတဲ့ ေက်ာင္းသားဘယ္ႏွေယာက္ရွိတယ္ဆုိတာ သိရင္ ရွင္တုိ႔ အံ့ၾသသြားပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယေမးခြန္းက ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး အက်ိဳးအေၾကာင္းနဲ႔ ေျဖရမွာမ်ိဳးပါ။ ကေလး တစ္ေယာက္ ေက်ာင္းအပ္လုိက္ၿပီဆုိရင္ ဘာအတြက္ ေန႔တုိင္းေက်ာင္းတက္ရသလဲဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ သူတုိ႔ သိကိုသိထားေစရပါမယ္။

၂၀၁၁ ခုမွာ epic ဂိတ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းက သုေတသနလုပ္ေတာ့ တိက်တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ကေလးေတြ ေျဖတဲ့အေျဖဟာ စာေမးပြဲမွာ အမွတ္ေကာင္းရဖုိ႔အတြက္ ေလ့က်င့္ေပးထားတဲ့ ပညာရွင္ေတြသံုးသပ္တာထက္ ပိုၿပီးတိက်မွန္ကန္တယ္၊ ပိုၿပီးခိုင္လံုမႈရွိတယ္ဆုိတာ အံ့ၾသဖြယ္ ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။ ေသာင္းခ်ီတဲ့ေက်ာင္းသား ေတြကို သေဘာတူ၊ မတူ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းမ်ိဳး (၃၆) မ်ိဳးနဲ႔ စမ္းသပ္ေမးျမန္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ကိုယ္ တိုင္ ေက်ာင္းေတြကိုသြားတဲ့အခါမွာ အဲသလို သိပၸံဆန္ဆန္ေမးခြန္းေတြကို ေမးလို႔ေတာ့ မရဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ေလ့လာမိသလဲဆုိတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီလုိေမးခြန္းမ်ိဳးေလးေတြ ေတာ့ ေမးႏုိင္ပါတယ္။

      ၁။           ဒီအတန္းထဲမွာ အမ်ားႀကီးေလ့လာခြင့္ ရခဲ့သလား။

      ၂။           ဒီအတန္းထဲက ေက်ာင္းသားေတြဟာ ဆရာေတြေျပာဆုိဆံုးမသလို လုိက္နာၾကသလား။

      ၃။           ဒီကလပ္ထဲမွာ အၿမဲႀကိဳးစားေနရၿပီး အခ်ိန္ျဖဳန္းေနတာေတြ မရွိဘူး မဟုတ္လား။

ဒီေမးခြန္းမ်ိဳးေတြဟာ ေက်ာင္းသားေတြသာ ေျဖဆုိႏုိင္တဲ့ ေမးခြန္းေတြပါ။

တစ္ခ်ိဳ႕ေက်ာင္းေတြကေတာ့ ဒီလုိခပ္ဆင္ဆင္ သုေတသနေတြျပဳလုပ္ၿပီး ဆရာေတြရဲ႕ အရည္အေသြး ကို ျမွင့္တင္ႏိုင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ ဒါဟာ ပညာသားပါၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက် သိပ္မရွိလွတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈ တစ္မ်ိဳးပါ။ တကယ္လုိ႔ ေက်ာင္းအုပ္(သို႔မဟုတ္)ေက်ာင္းဆရာက ဒီနည္းကို အခ်ိန္ေပးေလ့လာၿပီး ႀကိဳးစား ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့အလားအလာလုိ႔ ဆုိရမွာပါ။

          ေနာက္ၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကို ေမးဖုိ႔ သင့္တင့္ ေမးခြန္းတစ္ခု က်န္ပါေသးတယ္။ ဒီေမးခြန္းကိုေတာ့ ၀ါရွင္တန္ဒီစီက ေက်ာင္းအုပ္ ဒြမ္းေဂ်ာ္ဒန္ (Dwan Jordon) ဆီက ရခဲ့တာပါ။

          “တကယ္လုိ႔ သင္ခန္းစာကို ေကာင္းေကာင္းနားမလည္ဘူးဆုိရင္ သင္ ဘာလုပ္မလဲ” စနစ္တက် စာသင္ခန္းထဲက ေက်ာင္းသားေတြဆုိရင္ ဒီအေျဖကို သိၾကပါတယ္။




မိဘမ်ားစကားကို နားေထာင္ၾကည့္ပါ

         ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တုန္းက တစ္ႏွစ္ကို ေဒၚလာသံုးေသာင္းေလာက္ ေပးႏုိင္မွ ေက်ာင္းတက္ႏုိ္င္တဲ့ ၀ါရွင္တန္ က ပုဂၢလိကေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းကို ကၽြန္မ ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းမွာ ကၽြန္မကေလးကိုထားဖုိ႔ မတတ္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ပုဂၢလိကေက်ာင္း၊ ခ်ာတာေက်ာင္းအမ်ားႀကီးကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မကေလးေတြ ဘာေတြဆံုး႐ႈံးလိုက္ရသလဲ (ဒီေက်ာင္းေတြမွာ မတက္ခဲ့ရလို႔) ဆုိတာ သိခ်င္ေနလုိ႔ပါ။

          ေနေရာင္ျခည္က ျဖာက်ေနတယ္၊ ခန္းမႀကီးကို ကၽြန္မျဖတ္ေလွ်ာက္စဥ္ ဘာသာစကားမ်ိဳးစံုနဲ႔ သင္ၾကား ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေလးေတြရဲ႕အသံဟာ ကၽြန္မဆီကို ျဖတ္ေျပးလာၾကတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးရဲ႕ ႐ံုးခန္း စားပြဲေပၚမွာ ေကာ္ဖီနဲ႔ေပါင္မုန္႔ေတြ။ ကၽြန္မတုိ႔ို မိဘေတြအတြက္ ကေလးေက်ာင္းထားဖုိ႔ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ ထဲက ေက်ာင္းမ်ိဳးေပါ့။

          ဒါေပမဲ့ ဒီေက်ာင္းေရာက္စဥ္မွာပဲ ထူူးထူးျခားျခား ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ေျပာသမွ် စကား ေတြဟာ ကၽြန္မအတြက္ ဘာအဓိပၸာယ္မွ ရွာလုိ႔မရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ သင္႐ုိးၫႊန္းတန္းေတြအေၾကာင္း ခ်ီးမြမ္း ခန္းေတြဖြင့္၊ ဘယ္လုိေလ့လာေရးခရီးေတြ ထြက္ရမယ္ဆုိတဲ့ ကတိစကား စသည္ စံုလို႔ပါပဲ။ ေက်ာင္းသားမိဘ တုိင္းကလည္း ေခါင္းကေလးေတြၿငိမ့္လို႔ ကၽြန္မထင္တာကေတာ့ တစ္ခုခုမ်ား ဖြင့္ေျပာလုိက္မိရင္ ကေလး ေက်ာင္း၀င္ခြင့္ကိုမ်ား ထိခိုက္ေလမလားဆုိၿပီး ဘာမွမေျပာဘဲ ၿငိမ္ေနၾကတယ္လို႔ ခံစားလုိက္ရမိပါ တယ္။

          အဲဒီေနာက္ သူ႔ကေလးသံုးေယာက္စလံုး ဒီေက်ာင္းမွာထား ထားတဲ့ မိဘတစ္ေယာက္က ကၽြန္မတုိ႔ ေက်ာင္းေလ့လာေရး ခရီးစဥ္ကို ဦးေဆာင္ပါတယ္။ သန္႔ရွင္းေတာက္ပေနတဲ့ ၾကမ္းခင္းေတြ၊ အေရာင္အေသြးစံု ေက်ာင္းနံရံေတြ၊ ေ႐ႊေဘာင္ေတြကြပ္ထားတဲ့ အႏုပညာလက္ရာေတြ၊ ဆြဲေဆာင္မႈရွိလွတဲ့ လက္ေဆာင္ပစၥည္း ေတြ စတာေတြကို ကၽြန္မတုိ႔ ေတြ႕ျမင္ၾကရတယ္။ ေနာက္ဆံုး ေက်ာင္းသားမိဘတစ္ေယာက္က ေမးခြန္းတစ္ခု ေကာက္ေမးတယ္။

          “ေက်ာင္းတုိင္းမွာ အားနည္းခ်က္ တစ္ခုခုေတာ့ ရွိၾကတာခ်ည္းပဲ၊ ဒါဆုိရင္ ဒီေက်ာင္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ က ဘာလဲ”

          ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕ ေက်ာင္းလမ္းၫႊန္ ဘာမ်ားေျဖလုိက္မလဲဆုိၿပီး ကၽြန္မလည္း ေခါင္းေမာ့ၾကည့္လုိက္မိတယ္။

          “သခၤ်ာကေတာ့ သိပ္မစြံလွဘူးလုိ႔ ေျပာရမယ္ထင္တယ္”

          ကၽြန္မေတာ့ ဘာေျပာရမွန္းေတာင္ မသိေတာ့ပါဘူး။ ဆုိၾကပါစို႔ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့ လူေတြသာတက္ႏုိင္ တဲ့ ပုဂၢလိကေဆး႐ံုတစ္ခု၊ အဲဒီေဆး႐ံုရဲ႕ အဓိကအားနည္းခ်က္က ခြဲစိတ္ကုသရာမွာ။

          အဲသလိုပါပဲ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ေက်ာင္းလက္မခံခင္ အိုင္က်ဴစစ္တမ္းကို အရင္ယူၿပီးမွ ေက်ာင္း လက္ခံတဲ့ ေစ်းႀကီးႀကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္က သခၤ်ာ တဲ့။ ဘာမ်ား အဓိပၸာယ္ရွိပါေသးသလဲ။ ကၽြန္မတို႔ကို လုိက္ပို႔တဲ့မိဘဆုိရင္ သူ႔ကေလးသံုးေယာက္ ပညာသင္စရိတ္အတြက္ တစ္ႏွစ္ကို ေဒၚလာကိုး ေသာင္း ေပးေနရတယ္။ ဒါဆုိရင္ သူမအေနနဲ႔ သခၤ်ာဘာသာရပ္ကို တုိးတက္ေကာင္းမြန္လာေစဖို႔ မေတာင္း ဆုိသင့္ဘူးလား။

          ဒီေနာက္ ဘယ္သူကမွ ဘာမွမေျပာၾကေတာ့ဘူး။ ကၽြန္မလုိပဲ အားလံုး အ့ံအားသင့္သြားၾကတာ ျဖစ္မွာ ေပါ့။ အဲဒီေတာ့မွ ေက်ာင္းလမ္းၫႊန္က စကားဆက္တယ္။

          “ကၽြန္မေတာ့ ေဘာလံုးအသင္း ဒီထက္ ပိုေကာင္းလာေစခ်င္တာပဲ” ဒီစကားကိုၾကားၿပီး ကေလးမိဘ ေတြ လႈပ္လႈပ္႐ြ႐ြ ျပန္ျဖစ္သြားၾကျပန္တယ္။

          “တကယ္လား ရွင္ဆုိလုိတဲ့အဓိပၸာယ္က ဘာလဲ၊ ဒီေက်ာင္းမွာ ေဘာလံုးအသင္း မရွိဘူးလား၊ ဘယ္ အ႐ြယ္မွာစၿပီး ေဘာလုံးအသင္းထဲ ၀င္ခြင့္ရတာလဲ”

စိတ္႐ႈပ္တာနဲ႔ ကၽြန္မလည္း ကားပါကင္ဘက္ ထြက္လာလိုက္မိပါေတာ့တယ္။ ဒါကသည္ပင္ ကမၻာ့လူခ်မ္းသာသားသမီး ေက်ာင္းသားေလးေတြရဲ႕ သခၤ်ာရမွတ္နဲ႔ အေမရိကန္ကေလးေတြရဲ႕ သခၤ်ာရမွတ္ကို ႏႈိင္းယွဥ္လိုက္ေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ကေလးေတြ အဆင့္ (၁၈) ကို ေရာက္သြားရျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္မွာပါပဲ။ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့ မိဘေတြကိုယ္တုိင္ကေတာင္ ကေလးရဲ႕ သခၤ်ာအရည္အခ်င္းကို ေဘာလံုးေလာက္ စိတ္၀င္ စားမႈမရွိၾကေတာ့ဘူး။

          ဒီအခ်က္ဟာ အေမရိကနဲ႔ ဖင္လန္၊ ကိုရီးယား၊ ပိုလန္ႏုိင္ငံတုိ႔အၾကား အဓိကျခားနားခ်က္ပါ။ ပညာေရး မွာ စူပါ ပါ၀ါျဖစ္ေနတဲ့ႏိုင္ငံတုိင္းက မိဘေတြဟာ သူတုိ႔ကေလးေတြရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ စနစ္က်တဲ့ ပညာေရး ဟာ အေရးအႀကီးဆံုးဆုိတာ လက္ခံသသေဘာေပါက္ထားၾကပါတယ္။

          ရွင္တုိ႔ကေလးအတြက္ ပထမတန္းစား ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းကို ရွာေဖြေနတယ္ဆုိရင္ ေတြ႕မိတဲ့ ေက်ာင္းသားမိဘတုိင္းကို ေက်ာင္းေတြရဲ႕အားနည္းခ်က္က ဘာလဲဆုိတာ ေမးၾကည့္ၾကပါ။ ဂ႐ုတစိုက္လည္း နားေထာင္ပါ။ မိဘေတြက ေက်ာင္းရဲ႕အစီအစဥ္ေတြမွာ သူတုိ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ၾကတယ္ဆုိရင္ ဘယ္လုိ ပါ၀င္မႈမ်ိဳးလဲလုိ႔ ဆက္ေမးပါ။ တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ မိဘေတြဟာ ဒီလုိကိစၥမ်ိဳးေတြမွာ တျခားပညာေရး စူပါ ပါ၀ါႏုိင္ငံေတြက မိဘေတြထက္ပိုၿပီး ပါ၀င္ပတ္သက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ကေလးရဲ႕ ပညာေရးကို အေထာက္အကူ မျပဳလွပါဘူး။

          ရန္ပံုေငြရွာမယ္၊ ေဘာလံုးပြဲေတြသြားမယ္၊ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲေတြ ခမ္းခမ္းနားနားလုပ္မယ္ ဒါမ်ိဳးေတြပါ။ ဒါေတြဟာ လုပ္သင့္တဲ့ ကိစၥေတြဆုိတာ အမွန္ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒါေတြနဲ႔ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးအဆင့္အတန္းကို ျမွင့္တင္မေပးႏုိင္ပါဘူး။

          တစ္ကမၻာလံုးမွာပဲ ကေလးေတြရဲ႕ပညာေရးအေပၚ မိဘေတြအပိုင္းက လႊမ္းမုိုးမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မိဘဆရာ အစည္းအေ၀းလုိဟာမ်ိဳးေတြဟာ ပညာေရးကို အေထာက္အကူ မျဖစ္လွပါဘူး။ သုေတသနအရ ကေလးရဲ႕ေက်ာင္းမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ကိစၥေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြပါ၀င္တဲ့ မိဘေတြဟာ ပညာေတာ္ တဲ့ကေလးကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ဖြယ္ သိပ္မရွိဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ ပညာေရးကို တကယ္ထိေရာက္ ေစတဲ့ မိဘရဲ႕ ပါ၀င္ပူးေပါင္းမႈဟာ အိမ္မွာပါ။

          လက္ဦးဆရာလုိ႔ သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ ယံုၾကည္တဲ့မိဘေတြဟာ ကေလးငယ္စဥ္ကစလုိ႔ ႀကီးလာတဲ့အထိ ကေလးရဲ႕ပညာေရးကို အရိပ္တၾကည့္ၾကည့္ ရွိေနတတ္ၾကပါတယ္။ ကေလးေတြနဲ႔ သူတုိ႔ေက်ာင္းရဲ႕ တစ္ေန႔တာကိစၥေတြ၊ အေရးႀကီးတဲ့ ကမၻာ့သတင္းအေၾကာင္းေတြ ေျပာၾကတယ္။ ကေလးကို အမွားေတြ႕ေစၿပီး မွ အမွန္ေရာက္ေအာင္ လမ္းၫႊန္ေပးတတ္ၾကတယ္။ အေလ့အက်င့္ေကာင္းေတြ ရလာေအာင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ေပးၿပီး ကေလးေတြကို္ယ္တုိင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္သြားႏုိ္င္ဖုိ႔ အားေပးၾကတယ္။ တကယ္ဆုိရင္ မိဘေတြ ကိုယ္တုိင္ကပင္ ဆရာတစ္ပိုင္းပါ၊ စနစ္က်တဲ့ပညာေရးကို လုိလားၾကတယ္။ ကေလးသိပ္ငယ္စဥ္မွာ သူတို႔က ေလး က်႐ႈံးတာကိုေတာင္ ဆႏၵရွိတတ္ၾကပါတယ္။ လက္ရွိ အလုပ္ႀကိဳးစားျခင္း၊ စိတ္မပ်က္တတ္ျခင္း၊ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ျခင္း စတာေတြဟာ ကေလးရဲ႕ အနာဂတ္မွာ အက်ိဳးရွိေစမယ့္ သင္ခန္းစာ ေတြဆုိတာ မိဘေတြ သေဘာေပါက္ၾကတယ္။

          ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ကမၻာမွာ အေတာ္ဆံုးႏုိင္ငံေတြက မိဘေတြအမ်ားစုက ပညာေရးမွာ စည္းစ နစ္ႀကီးမႈဟာ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ မတူညီတဲ့ယဥ္ေက်းမႈ၊ သမုိင္းေတြၾကားကေန နားလည္ထားၾကပါတယ္။ ဥပမာ- ကေလးကို ဆရာက စည္းကမ္းပ်က္မႈေၾကာင့္ ခံုေပၚတက္အရပ္ခိုင္းတာကို အေမရိကန္မိဘေတြက သေဘာေပါက္ နားလည္ထားသလုိမ်ိဳးပါပဲ။

(ဆက္ရန္)