ေသြး ၊ သစၥာ

က်ဳပ္အေၾကာင္းကိုေျပာျပရမယ္ ဟုတ္လား၊ သိပ္ၿပီးစိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းလွမယ္ေတာ႔မဟုတ္ပါဘူး။

ဘယ္ကေန စ ေျပာရမလဲ။

မြတ္သိပ္လြန္းလွတဲ့ ညေနတစ္ခုက စ ရလိမ္႔မယ္ထင္တယ္။ မဟုတ္ပါဘူး၊ဘယ္သူကမွ က်ဳပ္ကိုေထာင္ထဲ ထည္႔လိုက္တာမဟုတ္ပါဘူး၊ ေျပာရရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ရယ္ၾကလိမ္႔မယ္။ အဲဒီ ေထာင္ထဲကို က်ဳပ္ကိုယ္တိုင္စိတ္လိုလက္ရဝင္ခဲ႔တာပါ။ က်ဳပ္ေျပာခဲ႔ၿပီးပါပေကာ။ မြတ္သိပ္လြန္းလွတဲ႔ညေနတစ္ခုပါဆို။

ဘာမွေထြေထြ ထူးထူးစဥ္းစားေနစရာမလိုပါဘူး၊ တစ္ခုခုေတာ႔စားရမွာပဲ၊ အငတ္ေတာ႔ထားမွာမဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ေထာင္ထဲကိုက်ဳပ္ကိုယ္တိုင္စိတ္လိုလက္ရဝင္ခဲ႔တာ။ မလုပ္ခဲ႔ပါဘူး၊ လူအထင္ႀကီးအာင္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္လို႔ဘာလို႔ေတြမေျပာပါရေစနဲ႔။

အဲဒီ ေထာင္ထဲမွာ က်ဳပ္အရင္ေရာက္ႏွင္႔သူတစ္ေရာက္ရႇိေနတယ္၊ သူရွိေနေတာ႔ စိတ္ပူစရာမ႐ိွေတာ႔ဘူး၊ သူကိုမွီခိုစားေနလိုက္ရင္ ရတာပဲ။ ျပႆနာက ဒီမွာစ တာ၊ က်ဳပ္လည္းမစားရတာၾကာၿပီဆိုေတာ႔ ဆာဆာနဲ႔စားလိုက္တာ ေတာ္ေတာ္လြန္သြားတယ္။ က်ဳပ္ခႏၶာကိုယ္က ႏွစ္ဆေလာက္ျဖစ္သြားၿပီး ေပါင္ခ်ိန္ေတြတက္လာလိုက္ခ်က္က...။ ဒါနဲ႔ပဲ ဝင္တုန္းက ေလ်ာေလ်ာလ်ဴလ်ဴ၊ျပန္ထြက္မယ္ဆုိေတာ႔ ထြက္လို႔မရေတာ႔ဘူး။

ပ်င္းပ်င္းနဲ႔ ခဏတျဖဳတ္ေမွးလိုက္တယ္။ ေထာင္ထဲမွာဆိုေပမယ္႔ ရာသီဥတုအားလုံးက စိုစိုေျပေျပပါ။ အိ္ပ္ရာထေတာ႔ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိေတာ႔ဘူး။ အိပ္တာၾကာေတာ႔ ေက်ာကအပူသားလားဗ်။ အျပင္ထြက္လမ္းသလားလို႔ကလည္းမရဘူးေလ။ ဒါနဲ႔ ေထာင္ထဲမွာပဲ ေတာင္ေရာက္ေျမာက္ေရာက္ လမ္းသလားေနလိုက္မိတယ္။

ကိုယ္႔ေျခသံကို ကိုယ္မၾကားရေပမယ္႔ နည္းနည္းေတာ႔ ဆူညံသြားပုံရတယ္၊ က်ဳပ္မိတ္ေဆြက က်ဳပ္ကို ခပ္တင္းတင္းၾကည္႕တယ္။ ကံေကာင္းတယ္လို႔ေျပာရမယ္။ ဒီလူက သူေတာ္ေကာင္းႀကီးပဲဗ်။ သူမေက်နပ္လို႔ တစ္ခုခု လုပ္မယ္ဆို က်ဳပ္ကေတာ႔အေသပဲ။ ေျပာၿပီးပါပေကာ ၊ဝ လာေတာ႔လႈပ္႐ွားရတာေလးလံလာတယ္လို႔ေလ။ အရင္လို မသြက္လက္ေတာ႔ဘူးဗ်ာ။

အဲဒီရက္ေတြတုန္းက က်ဳပ္တို႔ တစ္မ်ိဳးလုံးကုိ ေတြ႔ရာသခ်ဳႋင္း ေၾကညာထားၾကတာ။ ပုန္းစရာေျမမ႐ွိ၊ တကယ္႔ကိုအက်ပ္အတည္းကာလပါ။ ဒါေၾကာင္႔ေျပာတာ ဒီလူက သူေတာ္ေကာင္းႀကီးလို႔။

က်ဳပ္လည္း ဆပ္ပါနည္းနည္းထပ္စား၊ နည္းနည္းထပ္အိပ္ေပါ႔။ ခက္တာက ညပိုင္းေရာက္ေတာ႔ မိန္းမန႔ဲကေလးေတြကိုသတိရလာတယ္။ ခပ္ခၽြဲခၽြဲေျပာရရင္ လြမ္းတယ္ေပါ႕ဗ်ာ။ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ဝမ္ေရးတို႔ထက္ လြမ္ေရးခက္ ဆိုတာ အလကားဆိုထားတာမဟုတ္ဘူး ေနာ္၊ တကယ္မွန္တယ္။ ဒါနဲ႔ ထြက္ေပါက္ေလးမ်ားေတြ႔မလားဆိုၿပီး မနားတမ္ရွာေနမိေတာ႔တာပါပဲဗ်ာ။

က်ဳပ္အတြက္ေတာ႔သခၤန္းစာအႀကီးစားႀကီးရခဲ႔တာပါ။ က်ဳပ္ထင္တာက စားစရာ အိပ္စရာ ေနစရာရႇိရင္ ဘဝဟာျပည္႕စုံၿပီ၊ဒီလိုမဟုတ္ဘူးဗ်။ ေဝးမွ၊ မရွိမွ တန္ဖိုးကိုသိရတာက လြတ္လပ္မႈနဲ႔ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ ပါပဲ။ က်ဳပ္လည္းေထာင္ကထြက္ႏိုင္ဖို႔အေရး အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေတာ႔တာပဲ။

ဒီေတာ႔မွ အဲဒီလူက "ေဟ႔ေကာင္၊ဗိုက္ဝရင္လည္းေအးေအးေဆးေဆးေနကြာ၊ က်န္တာေတြအကုန္ ငါ သည္းခံႏိုင္တယ္၊ မင္းအသံကိုေတာ႔သည္းမခံႏိုင္ဘူး" "စိတ္မ႐ွိပါနဲ႔ဗ်ာ၊ မိန္းမနဲ႔ကေလးေတြကိုသတိရလို႔ပါ၊ သူတို႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း၊ ေဘးကင္းရန္ကင္းမွရွိၾက႐ဲ႕လား လို႔ စိုးရိမ္လို႔ပါ" "ဒါဆို မင္းအိမ္ျပန္ေပါ႕" "ျပန္ဖို႔ပဲဗ်၊ ျပန္မရလို႔ အခက္ေတြ႔ေနတာ" "ဝင္လာတဲ႔အေပါက္ကျပန္ထြက္ေပါ႔ကြ"

"ခင္ဗ်ားေျပာေတာ႔လြယ္လိုက္တာ၊ က်ဳပ္ကိုလည္းၾကည့္ပါအုံး" ဆိုေတာ႔မွ သူက "ေအး၊ ငါသေဘာေပါက္ၿပီ" ဆိုၿပီး ေထာင္တံခါးေလး ဟ ေပး တယ္။ က်ဳပ္လည္း ေနာက္ေတာင္လွည့္မၾကည့္ေတာ႔ဘဲ တခ်ိဳးတည္း လစ္ခဲ႔ေတာ႔တာပဲ။

ဟုတ္တယ္ေလဗ်ာ။ ဒါမ်ိဳးႀကံဳရတဲ႔သူတိုင္း အသက္နဲ႔ျပန္ထြက္လာႏိုင္တာေတာ္ေတာ္ရွားပါတယ္။ က်ဳပ္ေတြ႔ခဲ႔ရတဲ႔လူက တကယ္႔သူေတာ္ေကာင္းႀကီးျဖစ္ေနလို႔သာပါ။

ေျပာၿပီးပါပေကာ၊ ခင္ဗ်ားတို႔စိတ္ဝင္စားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ေလ။အခု အိပ္ခ်င္ေနၾကၿပီမဟုတ္လား။ တ႐ားရွဳမွတ္ေနတဲ႔ေယာဂီတစ္ေယာက္႐ဲ႕ ျခင္ေထာင္ထဲ ဝင္မိတဲ႔ ျခင္တစ္ေကာင္႐ဲ႕ဘဝက ဘယ္ေလာက္ ဆြဲေဆာင္မႈရိွႏိုင္မွာတဲ႔ လဲ ဗ်ာ။

ဇင္ေ၀ေသာ္

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

Read more

ျမန္မာယဥ္ေက်းမွဳထဲမွ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္

သခ်ၤာသေဘာတရားအရ ဘုရားရွင္သည္ ဓမၼႏွင့္ညီ၏။
       “ ေယာ ဓမၼံ ပႆတိ၊ ေသာ မံ ပႆတိ” ဟု မိန္႔၏။ ဓမၼကိုျမင္သူသည္ ငါဘုရားကို ျမင္၏။
       “ ေယာ မံ ပႆတိ၊ ေသာ ဓမၼံ ပႆတိ” ငါ႔ကို ျမင္သူလည္း ဓမၼကိုျမင္၏။

       ထို႔အတူ မဇၥ်ိမနိကာယ္၌ ဆက္လက္မိန္႔သည္ကိုၾကည့္လွ်င္ ဓမၼသည္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ႏွင့္ အခ်ိဳးညီေနျပန္၏။
       “ ေယာ ပဋိစၥသမုပၸါဒံ ပႆတိ၊ ေသာ ဓမၼံ ပႆတိ၊
       ေယာ ဓမၼံ ပႆတိ၊ ေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒံ ပႆတိ။”

       ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို သိျမင္သူသည္ ဓမၼကိုသိျမင္၏။
       ဓမၼကိုသိျမင္သူလည္း ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို နားလည္ေတာ့၏။
       ဤေဒသနာႏွစ္ခုကိုဆက္စပ္ေသာ္ ဘုရားရွင္ႏွင့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သည္ပင္ ထပ္တူက်ေနျပန္ေတာ့၏။

       ဗုဒၶ= ဓမၼ
       ဓမၼ= ပဋိစၥသမုပၸါဒ
       ပဋိစၥသမုပၸါဒ= ဗုဒၶ ဟု ေဖာ္ျမဴလာခ်လို႔ရ၏။

       ထုိ႔ေၾကာင့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သည္ ဗုဒၶအဆံုးအမ၏ အေျခခံအက်ဆံုး တရားေတာ္ဟု ပညာရွင္တို႔ဆိုၾက၏။ Paticcasamuppada is the fundamental teaching of the Buddhism ဟုလည္းေကာင္း ဗုဒၶဘာသာအဆံုးအမမ်ားအားလံုးထဲ၌ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သေဘာတရားမ်ား စီးဝင္ေနသည္။ “Relativity theory occupies the Buddhist teachings” ဟုလည္းေကာင္း ဆိုစမွတ္ျပဳၾကေလကုန္၏။

       ေဒသနာအတြင္း စီးေမ်ာေနေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သေဘာကိုမေျပာမီ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သေဘာမ်ား စီးဝင္ေနေသာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈစာေပမွ သာဓကတစ္ခ်ိဳ႕ကို ျပန္ၾကည့္မိသည္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သေဘာတရားသည္ “က” ေၾကာင့္ “ခ” ျဖစ္သည္။ “ခ” ေၾကာင့္ “ဂ” ျဖစ္သည္။

       “က” မျဖစ္ေသာ္ “ခ” မျဖစ္၊ “ခ” မရွိေသာ္ “ဂ” မျဖစ္ စေသာဆက္ႏြယ္မႈ Relativity သေဘာတရားပင္ျဖစ္၏။

       ဤသေဘာတရားသည္ ျမန္မာ့စာေပထဲ၌ နက္နက္နဲနဲဝင္ေနသည္ကား ထင္ရွား၏။ ၾကည့္ပါေလ။

       “ ေပါက္ပင္ ေပါက္ပင္ ေရႊေပါက္ပင္၊
       ေပါက္ပင္ဘာေၾကာင့္ ကိုင္းရတယ္၊
       ဗ်ိဳင္းနားလို႔ ကိုင္းရတယ္။
       ဗ်ိဳင္းဘာေၾကာင့္ နားရတယ္၊
       ငါးေပၚလို႔ နားရတယ္။

       ငါးဘာေၾကာင့္ ေပၚရတယ္၊
       ကြ်ဲလူးလို႔ ေပၚရတယ္။
       ကြ်ဲဘာေၾကာင့္ လူးရတယ္၊
       ျဖဳတ္ကိုက္လို႔ လူးရတယ္။

       ျဖဳတ္ဘာေၾကာင့္ ကိုက္ရတယ္၊
       မိုးရြာလို႔ ကိုက္ရတယ္။
       မိုးဘာေၾကာင့္ ရြာရတယ္၊
       ဖားေအာ္လို႔ ရြာရတယ္။

       ဖားဘာေၾကာင့္ ေအာ္ရတယ္၊
       ေျမြကိုက္လို႔ ေအာ္ရတယ္။
       ေျမြဘာေၾကာင့္ ကိုက္ရတယ္၊
       ငါ႔ဝမ္းပူစာ မေနသာလို႔ ကိုက္ရတယ္။” ဟု ျဖစ္သည္။

       ကေလးမ်ားကို ေလာကႀကီးထဲ၌ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ သဘာဝတရားမ်ား၏ က်ိဳးေၾကာင္းဆင့္ကဲ ျဖစ္ေနဟန္ကို လွလွပပျပသထားေသာ စာျဖစ္သည္ဟုထင္ပါသည္။ ေသခ်ာပါသည္။ ဤစာထဲ၌ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သီအိုရီမ်ား စီးဝင္ေနလွ်က္ရွိသည္။

       ေျမြကိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ဖားေအာ္-
       ဖားေအာ္ျခင္းေၾကာင့္ မိုးရြာ၊
       မိုးရြာျခင္းေၾကာင့္ ျဖဳတ္ကိုက္၊
       ျဖဳတ္ကိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ကြ်ဲလူး၊
       ကြ်ဲလူးျခင္းေၾကာင့္ ငါးေပၚ၊
       ငါးေပၚျခင္းေၾကာင့္ ဗ်ိဳင္းနား၊
       ဗ်ိဳင္းနားျခင္းေၾကာင့္ ေကာက္ပင္ကိုင္းညႊတ္- ဟု ျဖစ္သည္။

       ထို႔အျပင္…..
       “ အေဖက အေမ႔ကို ဆူတယ္၊
       အေမက အမေခါင္းကို ေခါက္တယ္၊
       အမက ကၽြန္ေတာ့္ေပါင္ကို ဆြဲဆိတ္တယ္၊
       ကၽြန္ေတာ္က ေအာင္နက္(ေခြးႀကီး) ကို ေျခေထာက္နဲ႔ ကန္တယ္၊
       ေအာင္နက္က အေဖ့ဖိနပ္ကို ေသးနဲ႔ပန္းတယ္”

       ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ့ ၿပံဳးခ်င္စဖြယ္ ညည္းခ်င္းကိုလည္း ဖတ္ရဖူးပါသည္။ ဤစာေလးထဲမွာလည္း မိသားစုျပႆနာရဲ့ က်ိဳးေၾကာင္းဆက္ကို ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ဆန္ဆန္ ေတြးျပသြားတာကို ေတြ႔ရျပန္သည္။

       ေလာကနီတိဆံုးမစာကလည္း ဤသေဘာကို ဆိုရွယ္ႏွင့္ ဘဝပန္းတိုင္ကိုျပဆိုရာ၌ ဆိုထားျပန္သည္။

       အလႆႆ ကုေတာ သပၸံ- ပ်င္းရိသူ ဘယ္မွာ အတတ္ပညာရွိအံ့နည္း၊
       အသိပၸႆ ကုေတာ ဓနံ- အတတ္ပညာမရွိသူ ဘယ္မွာ စည္းစိမ္ဥစၥာရွိအံ့နည္း၊
       အဓနႆ ကုေတာ မိတၱံ- စည္းစိမ္ဥစၥာမရွိသူ အဘယ္မွာ မိတ္ေဆြေကာင္းရွိအံ့နည္း၊ 

       အမိတၱႆ ကုေတာ သုခံ- မိတ္ေဆြေကာင္းမရွိသူ၌ အဘယ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ဝမ္းေျမာက္မႈရိွအံ့နည္း။
       အသုခႆ ကုေတာ ပုညံ- ေပ်ာ္ရႊင္ဝမ္းေျမာက္မႈကင္းသူ အဘယ္မွာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္ႏိုင္အံ့နည္း၊
       အပုညႆ ကုေတာ ဝရံ- ေကာင္းမႈမရွိသူသည္ အဘယ္မွာ နိဗၺာန္သုခရႏိုင္အံ့နည္း-

       ဟု ဆံုးမစကားဆိုျပန္သည္။ (တစ္ခုရွိသည္မွာ ေလာကနီတိ၌ ဘုရားေဟာမ်ားပါဝင္သလို လူပညာရွင္၊ ရဟန္းပညာရွင္တို႔ အဆိုအမိန္႔မ်ားလည္း ပါေနရကား မွန္ျခင္း၊ မွားျခင္းသေဘာရွိႏိုင္ေပသည္)။ မည္သို႔ဆိုေစ ဤဆံုးမစကား၌လည္း ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ေလာင္းရိပ္ အမ်ားႀကီး ပါဝင္ေနေပသည္။

       ပညာရွင္တို႔နယ္ပယ္သာမက လူရႊင္ေတာ္မ်ား၏ပါးစပ္၌ပင္ ဤက်ိဳးေၾကာင္းဆက္စပ္မႈ သီအိုရီက ေရာက္ရွိေနျပန္သည္။

       သရက္သီးတစ္လံုးကို ျမင္တယ္၊
       ျမင္တဲ့့မ်က္ေစ့က မခူးပဲ မျမင္တဲ့လက္က ခူးတယ္၊
       ခူးတဲ့လက္က မစားပဲ မခူးတဲ့ ပါးစပ္ကစားတယ္၊
       စားတဲ့ပါးစပ္က မဝပဲ မစားတဲ့ ဗိုက္က ဝတယ္၊

       ဝတဲ့ ပါးစပ္က…..
       မ…….တဲ့ မ်က္စိက ျမင္တယ္၊
       ျမင္တဲ့မ်က္စိက မနံပဲ မျမင္တဲ့ နားေခါင္းက နံံတယ္၊
       နံတဲ့နာေခါင္းက မပိတ္ပဲ မနံတဲ့ လက္က ပိတ္တယ္။

       စသျဖင့္ အဆံုးမရွိလည္ပတ္ေနသည့္ သေဘာတရားမ်ားကို ထပ္တလဲလဲဆင္ကာ လူရႊင္ေတာ္မ်ား ျပက္လံုးထုတ္ၾကသည္ကိုလည္း ၾကားခဲ့ရဖူးသည္။

       ပဋိစၥသမုပၸါဒ္စကားလံုးကိုသံုးကာ ဆရာသမားမ်ား မိန္႔ဆိုထားသည္ကိုလည္း ၾကားခဲ့ရဖူးသည္။ ဆရာေတာ္ဘုရားက လူဒကာ၊ ဒကာမတို႔ကို ( ဘ၊ က မ်ား ေခတ္စားစဥ္အခါက) ဤသို႔ မိန္႔တတ္ၾကသည္။

       “ မင္းတို႔ ကေလးထိန္းရတယ္ဆိုတာက ကေလးေတြႀကီးသြားရင္ လြတ္သြားပါၿပီ။ ငါတို႔ဘုန္းႀကီးေတြ ကေလးထိန္းေနရတာကမွ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္လို အဆံုးကိုမရွိေတာ့ဘူး” ဟု ျဖစ္သည္။

       ဆိုလိုသည္မွာ မိဘမ်ားက ကေလးမ်ားႀကီးသြားလွ်င္ လြတ္သြားၿပီျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားမွာမူ ငနီႀကီးေတာ့ ငညိဳလာ၊ ငညိဳႀကီးေတာ့ ေအာင္ဘုတက္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ေစာင့္ေရွာက္ေနရေသာ ကေလးမ်ားက လူလားဘယ္ေတာ့မွ မေျမာက္ေတာ့ဟုပင္ျဖစ္ေလသည္။

       ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္ ပါဠိစာေပ၊ ဗုဒၶဘာသာ အဆံုးအမႏွင့္ တရင္းတႏွီးရွိေနရကား ပါဠိႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာသေဘာတရားမ်ားလည္း စကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈထဲ၌ မ်ားစြာစိမ့္ဝင္လွ်က္ရွိေနသည္။ ဤသည္တို႔ကား လက္လွမ္းမွီသ၍ စီးဝင္ေနေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သေဘာတရားအခ်ိဳ႕ပင္ျဖစ္ေလသည္။

       ( ဗုဒၶဘာသာထဲမွ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္သေဘာကို ဆက္ေရးပါမည္။)

သီဟနာဒ
( ၁၉-၃-၂၀၁၂)

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

Read more

တုိင္တန္းနစ္ ႏွစ္တစ္ရာ (Apr 15, 2012)

က်ေနာ္တို႔ဘေလာ႔ဂ္အေပၚမွာ အခုတေလာ တိုင္တန္းနစ္စာမ်က္ႏွာေတြ ဘူလီက်တာခံေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ မတတ္ႏိုင္ေတာဘူး။ ဆက္လႊတ္လိုက္ရပါေတာ႔တယ္။ ေျပာရင္ယံုဖို႔ခက္တယ္၊ ဒီဇာတ္ကားကို ဆုံးေအာင္မၾကည့္ဖူးဘူး။ လီယိုနာဒိုနဲ႔(အထူးသျဖင္႔) ကိတ္ဝင္းစလက္တို႔က က်ေနာ္႔အေပၚ ဒီေလာက္ မစည္းရုံးႏိုင္ခဲ႔ပါဘူး။ ႏွလုံးသားတစ္ျခမ္းကို အလံျဖဴတစ္လက္နဲ႔ သိမ္းပိုက္သြားတာက ဆူဇီ နဲ႔ ဂ်ိမ္းစ္ ကင္မ႐ြန္းတို႔ပါ။ သူတို႔ဟာ ျမန္မာ႔အေ႐းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ၂၀၀၇ ကတည္းက က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္အာေပးခဲ႔ၾကသူေတြပါ၊ ေဒၚစု နဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ႔ အထူးသျဖင္႔ ဆူဇီကင္မရြန္းေပါ႕။အဲဒီကေနာက္ ကင္မရြန္းတို႔ေနာက္ေျခရာခံရင္း ႐ြာအေနာက္ျခမ္းက သူေ႒းေတြနဲ႔ အဒိ႒သဟာယက(unseen friends)ျ ဖစ္ခဲ႔ရတာပါ။ ဂ်ိမ္းစ္ နဲ႔ဆက္ႏႊယ္ၿပီး ယူတူးက ဆရာႀကီး ဘိုႏို ကိုေတာင္ ေဒၚစု ႐ဲ႕ပ႐ိသတ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေတြ႔ခဲ႔ရပါေသးတယ္။ ႀကံဳမွ ဘိုႏိုအေၾကာင္းလည္းေ႐း႐ပါဦးမယ္။ အခုေတာ႔ (သၾကၤရက္တြင္းေပမယ္႔ ) တိုင္တန္းနစ္ရာျပည့္ျဖစ္ေနလို႔ မ်က္ေစ႔စုံမိွတ္၊ တစ္၊ႏွစ္၊သုံး ေအာ္ရြတ္ၿပီး လႊတ္လိုက္မိပါတယ္။
(ဇင္ေဝေသာ္)

တုိင္တန္းနစ္ကုိ “Unsinkable” လုိ႔ ေၾကျငာခဲ့ေပမယ့္ တကယ္ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတာကေတာ့ ဒီလုိ မဟုတ္ခဲ့ဘူး။

By the numbers

• 10 စကၠန္႔   -      ေရခဲေတာင္နဲ႔ သေဘၤာရဲ႕ၾကား အကြာအေဝးဟာ (၁၀) စကၠန္႔မွ်သာျဖစ္။
• 2208        -     သေဘၤာသား၊ ခရီးသြား စုစုေပါင္း တုိင္တန္းနစ္ေပၚမွာ (၂၂၀၈) ေယာက္ရွိ။
• 1496        -     စုစုေပါင္း (၁၄၉၆) ေယာက္ ေသဆုံး။
• 20           -     အသက္ကယ္ေလွေပါင္း (၂၀) ပါရွိ။
• 1178       -     တကယ္တမ္းဆုိရင္ လူေပါင္း (၁၁၇၈) ေယာက္ တင္ေဆာင္ႏုိင္။
• 676         -     အမ်ားဆုံး တစ္စုတစ္ေဝးတည္း ေသဆုံးမႈသည္ သေဘၤာဝန္ထမ္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ စုစုေပါင္း (၆၇၆) ေယာက္ရွိ။
•  

What went wrong (ဘာေတြ မွားခဲ့သလဲ)

         သမုိင္းသုေတသီမ်ား အဆုိအရ အားလုံးအတြက္ တာဝန္ရွိသူမွာ “The Millionaires’ captain” လုိ႔ေခၚတဲ့ ကပၸတိန္ Edward Gohn Smith ပါပဲ။ သူဟာ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားစြာရွိတဲ့ ကပၸတိန္ပါ။ ေရခဲေတာင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေၾကာင့္ ေတာင္ဖက္ယြန္းယြန္း ေရေၾကာင္းကုိ ယူခဲ့ေပမယ့္ သေဘၤာရဲ႕ အျမန္ႏႈန္းကုိ မေလ်ာ့ခ်ခဲ့သလုိ အထူးေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္႐ႈ႕မႈေတြ မျပဳလုပ္ခဲ့ပါဘူး။

         ဝုိင္ယာလက္ ေအာ္ပေရတာက ေရခဲ့ေတာင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြ ထပ္ရခဲ့ေပမယ့္ ပဲ့ထိမ္းတုိ႔ထံ ပုိ႔မေပးခဲ့ပါဘူး။ ပင္လယ္ေရ ေစာင့္ၾကည့္သူ ႏွစ္ေယာက္မွာလည္း အေဝးၾကည့္မွန္ေျပာင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ အနီးမွာရွိတဲ့ Califonion ဆုိတဲ့ သေဘၤာကုိ အကူအညီေတာင္းဖုိ႔ ဆစ္ဂနယ္ မေပးျဖစ္ခဲ့ၾကပါဘူး။

Doing something pointless?

         ဒီအျဖစ္အပ်က္ကုိ အေျခခံၿပီး “Rearranging the deck chairs on the Titanic” ဆုိတဲ့ အဂၤလိပ္စကားကုိ ၁၉၇၀ - ခုႏွစ္ေတြက စတင္ သုံးစြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ ျဗဴ႐ုိကရက္ရဲ႕ အခ်ိန္ျဖဳန္းျခင္းကုိ ညႊန္းဆုိခဲ့ၾကတာပါ။ (အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့ အလုပ္လုပ္ေနရင္ ဒီစကားကုိ ဒီေန႔ သုံးလုိ႔ ရေနပါၿပီ။)

The Timeline

• Mar 31, 1909     ။    Beffast နဲ႔ Ireland မွာရွိတဲ့ Mauretania နဲ႔ Lusitania ကုိ ယွည္ၿပိဳင္ဖုိ႔ White Star Line ကုိ တည္ေဆာက္ခဲ့။


• Apr 10, 1912     ။   အဲ့ဒီေခတ္က အမ်ားဆုံး ခရီးသြားေတြကုိ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ တုိင္တန္းနစ္ဟာ အဂၤလန္ႏုိင္ငံ၊ ေဆာ္သင္(ပ္)တန္ ၿမိဳ႕ကေန နယူးေယာက္ကုိ စတင္ထြက္ခြါခဲ့ပါတယ္။ ျပင္သစ္နဲ႔ အုိင္ယာလန္ဆိပ္ကမ္းေတြမွာ ရပ္နားခဲ့။


• Apr 14, 1912     ။   ည (၁၁)နာရီ မိနစ္ (၄၀) အခ်ိန္မွာ ေရေၾကာင္းၾကည့္ သေဘၤာသားက ၿငိမ္သက္ေနတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ထဲမွာ တစ္ခုခု ထူးထူးဆန္းဆန္း ေတြ႔လုိက္ရပါတယ္။ အဲ့ဒီေနရာက ကေနဒါပုိင္ Newfoundland နဲ႔ ကီလုိမီတာ (၆၄၀) ခန္႔ ေဝးပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သူက အခ်က္ေပး ေခါင္းေလာင္းကုိ တီးခဲ့တယ္။ တစ္မိနစ္ေတာင္ မၾကာဘဲ တုိင္တန္းနစ္ဟာ ေရခဲေတာင္ကုိ ဝင္တုိက္ပါေတာ့တယ္။


• Apr 15, 1912     ။   မနက္ (သန္းေခါင္ေက်ာ္) (၁၂) နာရီ (၄၅) မိနစ္မွာ ပထမဆုံး အသက္ကယ္ေလွကုိ ခ်ၾကပါတယ္။ (၂) နာရီ မိနစ္ (၂၀) မွာ သေဘၤာႀကီး ႏွစ္ပုိင္းကြဲထြက္သြားၿပီး နစ္ျမဳတ္ပါေတာ့တယ္။ အခ်က္ေပးမီးေတြေၾကာင့္ မနက္ (၄) နာရီမွာ RMS Carpaththia ေရာက္လာၿပီး အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူေတြကုိ ဆက္လက္ ကယ္တင္ခဲ့တယ္။


• Apr 17, 1912     ။   The White Star Line က ဘာသာေရးဆုိင္ဝန္ႀကီး၊ အသုဘကိစၥ ေဆာင္႐ြက္သူေတြ (သုဘရာဇာေတြ) ေရခဲ၊ အေခါင္း၊ ကင္းဘတ္အိပ္ေတြကုိ သယ္ၿပီး စတင္ခရီးထြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ေအးခဲေနတဲ့ ေျမာက္အတၱလန္တိက္ သမုဒၵရာထဲက လူေသအေလာင္း (၃၃၇) ေလာင္း ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကတယ္။


• 1985     ။   အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္ စူးစမ္းေလ့လာေရးသမားေတြက ေလးကီလုိမီတာေလာက္မွာ နစ္ျမဳတ္ေနတဲ့ သေဘၤာရဲ႕ အၾကြင္းအက်န္တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကတယ္။


• 2009     ။   သေဘၤာေပၚမွာ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူေတြထဲက Millvina Dean ဟာ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ အသက္ (၉၇) ႏွစ္မွာ ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ တုိင္တန္းနစ္ေပၚက ကုိယ္ေတြ႔ႀကံဳဖူးသူရယ္လုိ႔ ကမၻာမွာ မရွိေတာ့ပါဘူး။

Question of chivalry (ဦးစားေပးျခင္းရဲ႕ အျငင္းပြားစရာ)

         တုိင္တန္းနစ္ အသက္ကယ္ေလွအဖြဲ႔က “Women and children first” ဆုိတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားၾကတယ္။ သေဘၤာကုန္းပက္ေပၚက အဖြဲ႔က အသက္ကယ္ေလွေပၚ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြကုိပဲ တက္ေစခဲ့ေပမယ့္ သေဘၤာေဘးက အသက္ကယ္ေလွအဖြဲ႔ကေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြကုိပါ အသက္ကယ္ေလွေပၚ တက္ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တုိင္တန္းနစ္ေပၚက အသက္ရွင္ က်န္ရစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြကုိ “လူေၾကာက္” ေတြလုိ႔ စြပ္စြဲခဲ့ၾကပါတယ္။

The Blockbuster

         စာေရးဆရာ၊ ဒါ႐ုိက္တာ James Cameron က ၁၉၉၇ - ခုမွာ တုိင္တန္းနစ္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ႐ုိက္ကူးခဲ့တယ္။ ေဒၚလာ မီလ်ံ (၂၀၀) ခန္႔ ကုန္က်ခဲ့ပါတယ္။ ဘီ႐ုိေတြ၊ အသက္ကယ္ေလွေတြကစလုိ႔ အနီးစပ္ဆုံး မူရင္းနဲ႔တူေနဖုိ႔ အတက္ႏုိင္ဆုံး ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ခရီးသြားအေနနဲ႔ ပါဝင္ရမယ့္ သူေတြကုိေတာင္ ၁၉၁၂ - ကလူေတြရဲ႕ စ႐ုိက္နဲ႔တူေအာင္ သင္တန္းေတြ ေပးခဲ့တယ္။ ဒီဇာတ္ကားဟာ ေအာ္စကာဆု (၁၅)ဆုလုံး သိမ္းႀကံဳးယူသြားလိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္ေၾကးေပးခဲ့ၾကေပမယ့္ (၁၁)ဆုပဲ ရခဲ့ပါတယ္။

         ၁၉၉၈ - ခုႏွစ္မွာ The Passenger Vessel Association က တုိင္တန္းနစ္ သတိေပးသံ (Titanic Alert) ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေရေၾကာင္းခရီးသည္ေတြက ႐ုပ္ရွင္ထဲက သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြကုိ အတုခုိးရင္း အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ သေဘၤာရဲ႕ အပုိင္းေတြေပၚမွာ လုိက္ၿပီး လုပ္တတ္ၾကလုိ႔ပါ။ အထူးသျဖင့္ လီယုိနာဒုိရဲ႕ “I’m the king of the world” ဆုိတဲ့ ျပကြက္မ်ိဳးပါ။

         ဒီလမွာပဲ တုိင္တန္းနစ္ဇာတ္ကားဟာ 3D အေနနဲ႔ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

When the ship went down (Business as usual)

         သေဘၤာႀကီး နစ္ျမဳပ္ေနစဥ္အထိပဲ သေဘၤာေပၚက တီးဝုိင္းဟာ အတီးမပ်က္ ဆက္လက္ ဧည့္ခံေနခဲ့ၾကတယ္။ ဒီ တုိင္တန္းနစ္တီးဝုိင္းအဖြဲ႔ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ “business as usual” ဆုိတဲ့စကားဟာ ေပၚျပဴလာ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။

         တီးဝုိင္းထဲက တစ္ေယာက္မွ အသက္ရွင္ မက်န္ရစ္ခဲ့ပါဘူး။

When life is on the line (လူပါး အသက္ရွင္)

         ဒီလုိ အႏၲရာယ္နဲ႔ ႀကံဳရတဲ့အခါ သေဘၤာေပၚမွာ ကေသာင္းကနင္း ျဖစ္ေနမွာပဲလုိ႔ ထင္စရာ ရွိေပမယ့္ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူေတြ ေျပာစကားအရကေတာ့ အားလုံး ေသေသဝပ္ဝပ္ပါပဲတဲ့။ ခရီးသြား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သေဘၤာကုိ ယုံၾကည္ၿပီး သေဘၤာေပၚကေန မစြန္႔ခြါလုိၾကပါဘူးတဲ့။ အမ်ိဳးသား အနည္းငယ္ကသာ အေကာင္းဆုံး ဝတ္စုံေတြကုိ ဝတ္ဆင္ၿပီး gentle man ပုံစံနဲ႔ အသက္ကယ္ေလွေပၚ ခပ္တည္တည္ တက္ၾကပါသတဲ့။

         လက္တေလာ သုေတသနက ေျပာျပတာကေတာ့ အေမရိကန္ေတြထက္ ၿဗိတိသွ်လူမ်ိဳးေတြက ပုိၿပီး အေသအေျပာက္ မ်ားခဲ့ပါသတဲ့။ အေၾကာင္းကေတာ့ ၿဗိတိသွ်ေတြက လူႀကီးလူေကာင္းဆန္ဆန္ တန္းစီေနၾကတာျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ေတြကေတာ့ လူႀကီးလူေကာင္းဆန္တာ၊ မဆန္တာ အပထား၊ အသက္ကယ္ေလွေပၚ ေရာက္ဖုိ႔ အဓိကထားၿပီး တုိးတုိးေဝွ႔ေဝွ႔ သြားၾကလုိ႔ပါတဲ့။

ဆက္ရပ္သတင္း

         တုိတန္းနစ္ေပၚမွာ ျမန္မာလူမ်ိဳး အေသအေျပာက္ေတာ့ မရွိခဲ့ပါဘူး။ အေၾကာင္းကေတာ့ ျမန္မာ့ႏွစ္သစ္ကူး သႀကၤန္ပြဲနဲ႔ တုိက္ဆုိင္ေနလုိ႔ ဘယ္ျမန္မာလူမ်ိဳးကမွ ေဒၚလာ (၄၃၅၀) ေပးရတဲ့ ပထမတန္းလက္မွတ္ကုိ ဝယ္ဖုိ႔ စိတ္မဝင္စားၾကလုိ႔ပါ။

         ဒါ့ေၾကာင့္ပါ။ ေနာက္ဆုံး ဆက္ရပ္သတင္းကလြဲရင္ ရီးဒါးဒုိင္ဂ်က္ထဲက Leesa Hamilton ရဲ႕ ေဆာင္းပါးကုိ သင့္သလုိ ဘာသာျပန္ထားတာပါ။

ဇင္ေ၀ေသာ္

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

Read more

NGO ခ်ည္းအားမကိုးပါနဲ႔

မစၥတာ Jonathan ႐ဲ႕ေဆာင္းပါးတစ္ခ်ိဳ႕ကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ဖတ္ခဲ႔တာၾကာပါၿပီ။ သမာသမတ္က်တဲ႔အျမင္႐ိွတယ္လု႔ိ ယုံၾကည္လို႔ပါ။ အခုလည္း ဘယ္သူမွမတို႔မထိရဲတဲ႔ NGO ေတြ႐ဲ႕စကားကို သူကခပ္ပါးပါးေကာက္ေၾကာင္းျပထားခဲ႔တယ္။ ႀကိဳက္လြန္းလို႔ ဘာသာျပန္မွ်ေဝလိုက္တာပါ။ မူ႐င္းေဆာင္းပါးနာမည္ကေတာ႔ Moving beyond sanctions ပါ။ ခုတေလာ ဘေလာ႔ဂ္ တက္ႏွဳန္းစိပ္ေနတာက ျပည္တြင္းေရးရယ္၊ ဒီလိုစာေ႐ဆ႐ာႀကီးေတြေၾကာင္႔ပါ။ (ဇင္ေဝေသာ္)

ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔လာခဲတဲ႔ေနာက္ ၿဗိတိသွ်ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္း ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ တစ္စုံတစ္ရာ အက်ိဳးရိွႏိုင္လိမ္႔မယ္ဆိုတာကေတာ႔ အေသအျခာပါဘဲ။ သူဟာ ႏွစ္ငါးဆယ္အတြင္း ျမန္မာျပည္ကို ပထမဆုံးေရာက္မဲ႔ ဥေရာပထိပ္တန္း ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ပါ။ ၿဗိတိသွ်အစိုးရဟာ စစ္အစိုးရအေပၚ အေရးယူမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လက္သံအေျပာင္ဆုံး ဥေရာပအစိုးရလည္းျဖစ္ပါတယ္။

အခု အမွန္တကယ္လိုအပ္ေနတာက ျမန္မာနဲ႔ အီးယူ ေပါင္းစပ္ေပးႏိုင္ဖို႔ပါ။ ဒါမွလည္း သူ႕ခရီးစဥ္ကေမွ်ာ္ရက်ိဳးနပ္လိမ္႔မယ္။ အာဏာရွင္အစိုးရေတြနဲ႔ကိုင္တြယ္ေျဖ႐ွင္း ဖို႔ ျပႆနာမရိွလွတဲ႔ ဥေရာပအစိုးရေတြဆီက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ထားတာေတြျပန္ဖြင္႔ဖို႔ ဘယ္လိုအရိပ္အႁမြက္မွ မျပၾကေသးပါဘူး။ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီကိစၥအတြက္ အႀကီးမားဆုံးထူးျခားမႈကိုျဖစ္ေစႏိုင္သူပါ။ ႐ုပ္ရည္က ႏြဲ႔ေနာင္းေနာင္း ဖ်က္ဆီးလို႔မရတဲ႔ ႏိုင္ငံေရးခံယူခ်က္ေတြနဲ႔သူမဟာ အေနာက္ဆန္ပါတယ္။

ျမန္မာဟာ ဘယ္တုန္းကမွ ဥေရာပရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ႔စီးပြားေရး လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ႏိုင္ငံမဟုတ္ခဲ႔ပါဘူး၊ ဒါေၾကာင္႔ ျမန္မာကိုစီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈဆိုတာ အပ်င္းေျပေလ႔က်င္႔ခန္းတစ္ခုမ်ွသာပါ။ သူတို႔ပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင္႔၏ ဘာမွလည္းထူးထူးျခားျခား ျဖစ္မလာခဲ႕ပါဘူး။

ျမန္မာရဲ႕လတ္တေလာ ေျပာင္းလဲမႈအေပၚ ဘယ္သူမွ သံသယမရိွၾကပါဘူး။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒသစ္ကို က်င္႔သုံးတယ္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကုိ လႊတ္ေပးတယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္စြာဆႏၵျပမႈေပးတယ္၊ ဒါေတြဟာ ဥေရာပအႀကိဳက္ေတြပါ။ ေဒၚေအာ္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီ ေအာင္ပြဲခံခဲ႕တဲ့ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလာဒ္နဲ႔ပတ္သက္လိုးလည္း သူတို႔အေနနဲ႔ေက်နပ္စရာပါ။

ဒါေပမယ္႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔တာေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔နဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ႔ စိတ္ကူးရၾကေသးပုံမ႐ိွပါဘူး။ ဘာေၾကာင္႔လဲလို႔စဥ္းစားရင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈဟာ ဥေရာပရဲ႕ လက္က်န္ လက္နက္ေလးတစ္ခုျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဟာ သူတုိ႔ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္ကိုေက်ာ္ၿပီး စစ္အင္အားမျဖည့္ဆည္းႏိုင္ၾကေတာ႔ဘူး။ အာရွမွာ ဥေရာပစစ္တပ္မရွိဘူး။ ၿပီးေတာ႔ အာဖဂန္နစ္တန္နဲ႔ လစ္ဗ်ား မွာ စစ္ေရးပတ္သက္ခဲ႔ၿပီးတဲ႔ေနာက္ တစ္ခ်ိန္က သူတို႔ ခ်န္ပီယံျဖစ္ဖူးတဲ႔ ျဖန္ေျဖေရးကိစၥကိုေတာင္ သိပ္စိတ္မဝင္စားၾကေတာ႔ဘူး။

စီးပြားေရး အင္အားက႐ွိေနေတာ႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈက သူတို႔ရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳေလာက္တဲ႔ လက္နက္တစ္ခု ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ဒီႏွစ္ ဇန္နဝါရီလက စၿပီး အီးယူက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ လာလိုက္တာ ၁၅ ခုေလာက္႐ိွေနၿပီ၊ ဒီအေရအတြက္ကအရင္ ဆယ္ႏွစ္ ေပါင္းတာထက္ပိုေနပါတယ္။ အီးယူ အစိုးရေတြက သူတို႔က စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔လိုက္ရင္ တစ္ခုခုျဖစ္လာလိမ္႔မယ္လို႔ ထင္ေနၾကတယ္၊ အေထာက္အားေတြကိုၾကည့္ေတာ႔ သူတို႔ထင္သလိုမဟုတ္ျပန္ဘူး။

ျမန္မာအစိုးရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္တယ္ဆိုတာ အီးယူရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ တစ္ခုတည္းေၾကာင္႔မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီကိစၥမွာ အီးယူက ပမႊားေလးပါ။ ေနာက္ၿပီးအီးယူ အစိုးရေတူရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင္႔ အီရန္နဲ႔ ဆီးရီးယား တို႔ေျပာင္းလဲလာလိမ္႔မယ္လို႔ ဘယ္သူမွ မယုံၾကည္ပါဘူး။ ဒီေတာ႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈဟာ ထိေရာက္တယ္ဆိုတာထက္ သူတို႔ဟာ အေရးပါတယ္ဆိုတာေလးကိုျပဖို႔ပဲ ပိတ္ဆို႔ေနၾကရတာပါ။

ဒီထက္အႏၱရာယ္ရိွတဲ႔ အယူအဆ ဥေရာပမွာရွိေနတယ္။ ဒါက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ တစ္ခ်ိဳ႕ကိုသာဖြင္႔ေပးရမယ္၊ အားလုံးမဖြင္႔ရ၊ ဖြင္႔လိုက္ရင္ ေျပာင္းလဲမႈတစ္မ်ိဳးတစ္ဖုံ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ စစ္အစိုးရနဲ႔ တေစာင္းေစး မ်က္ေခ်း ျဖစ္တဲ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ရာဇဝတ္မႈအဖြဲ႔(International Crisis Group)ကေတာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဟာ အက်ိဳးရိွတယ္ဆိုတာ စစ္အစိုးရကို ျပသဖို႔ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားအေနနဲ႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ေတြ အျမန္႐ုပ္သိမ္းသင္႔တယ္လို႔ သဘာဝက်က် ေျပာဆိုလာၾကပါတယ္။

အႀကီးမားဆုံးေျပာင္းလဲမႈလုပ္ခဲ႔ၿပီးတဲ႔ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္းလုံး ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ လိုေနတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ ေခါင္းမာသူ ေျပာင္းလဲမႈကိုလိုလားသူ စတာေတြခြဲျခားၿပီး ဒဏ္ေပး၊ ဆုေပးစနစ္ကိုပဲ က်င္႔သုံးမယ္ဆိုတဲ႔အယူအဆဟာ ျပျပင္ေျပာင္းလဲေ႐းကို အမ်ားႀကိးအဟန္႔အတား ျဖစ္ေစႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။ လတ္တေလာအေနအထားက ဘာဘာညညာ ေတာင္းဆိုမႈေတြလုပ္မေနဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံေ႐းကို ေထာက္ခံအားေပးေနရမဲ႔အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။

စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔တာေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔တင္မကပဲ အျခားလုပ္စ႐ာေတြမ်ားႀကီး ရိွေနပါတယ္။ သဘာဝေဘးအႏၱ႐ာယ္ ကယ္ဆယ္ေရးေတြ၊ သူတို႔ကို ကယ္ဆယ္ေရးေလ႔က်င္႔ေပးမႈေတြ စစ္အစိုး႐နဲ႔ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြမွာ အီးယူ ႏိုင္ငံေတြက ကၽြမ္းက်င္ပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး တိုင္း႐င္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေ႐းေဆြးေႏြးဖို႔ အီးယူ ႏိုင္ငံေတြက ၾကားဝင္ျဖန္ေျဖေပးႏိုင္တယ္။ တိုတိုေျပာ႐႐င္ အီးယူ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ နက္ဂတစ္ဆန္တဲ႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔တာေတြအျပင္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ႔ အားေပးမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ေပးႏိုင္တယ္။

ဒါေတြကိုလုပ္ဖို႔ ပထမဆုံး အီးယူအစုိး႐ေတြရဲ႕သေဘာထား အ႐င္ေျပာင္းလဲ႐လိမ္႔မယ္။ ဒီကိစၥမွာ ၿဗိတိန္က အေ႐းႀကီးဆုံးပါ။ ၿဗိတိန္ကိုခ်ီးက်ဴး႐မွာက သူတို႔ဟာက်န္းမာေ႐းနဲ႔ပညာေ႐း အတြက္ သုံးႏွစ္အတြင္း ေပါင္ ၁၈၀ မီလ်ံ ျမနမာႏိုင္ငံကိုလႉဒါန္းခ႔ဲတယ္။ ဒီပမာဏက ဥေ႐ာပ တစ္တိုက္လုံးေပါင္းတာထက္ ပိုပါတယ္။

ဒါေပမယ္႔ၿဗိတိသွ်အစိုးရဟာ ျမန္မာျပည္တြင္းက NGOေတြရဲ႕ ဩဇာသက္ေ႐ာက္မႈ႕ အမ်ားႀကီးခံေနပါတယ္။ သူတို႔က ျပည္တြင္းမွာ အားလုံး အလိမ္အညာေတြခ်ည္းပဲလိ႔ ဆိုေနၾကဆဲပါ။ လတ္တေလာမတိုင္ခင္ကအထိ ျမန္မာျပည္တြင္းေ႐းကို ကမၻာက သိလာေအာင္ NGOေတြက ေဆာ္ေအာေပးခဲ႔တာပါ။ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳထိုက္ပါတယ္။ အခု သူတို႔မွာ ဗြီတိုအာဏာမ႐ွိေတာ႔ပါဘူး။

မစၥတာဘေ႐ာင္းနဲ႔အီးယူေခါင္ေဆာင္ေတြအေနန႔ဲ အတုအေယာင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုတဲ႔ ေဝဖန္သံေတြကို အံတုၿပီး စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈကလည္း အလုပ္မျဖစ္ေတာ႔တဲ႔ေပၚလစီ လို႔သေဘာပိုက္ကာ ျမန္မာျပည္အတြက္ ေ႐ွ႕ကရပ္ျပဖို႔သင္႔ေနပါၿပီ။

The Straits Times.Friday,April 13,2012.

By Jonathan Eyal.

Euro Correspondent

Original story >>Moving beyond sanctions

ဇင္ေ၀ေသာ္

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

Read more

Why Buddhism and not Christianity

ဒီေန႔မနက္ FB မွာထိုိင္းလူမ်ိဳးတစ္ေယာက္က ေမး ခြန္းႏွစ္ခုေမးတယ္၊ အီစတာပြဲကိုျမင္ၿပီး စိတ္ဝင္စားတာရယ္ ခရစ္ယန္အသိုင္းအဝိုင္းထဲက အေနာက္တိုင္းသားတစ္ေယာက္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းျဖစ္ေနတာရယ္ေၾကာင္႔ပါ။

သူသိခ်င္တာက ဘုန္းႀကီးဘာေၾကာင္႔ ရဟန္းဝတ္ရတာလဲ နဲ႔ ခရစ္ယန္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ တို႔႐ဲ႕ ျခားနားခ်က္ကဘာလဲ ဆုိတာပါ။ ဘုန္းႀကီးကမဂၢဇင္းကေနပဲ ေျဖဖို႔ဆုံးျဖတ္ပါတယ္၊ ဒီအေျဖက FB ကြန္မင္႔မွာသိပ္ရွည္လ်ားသြားမွာမို႔ပါ။ ၿပီးေတာ႔ ဒီအေျဖကိုလူတိုင္းဖတ္လို႔ရတာလည္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ဒါကိုဖတ္ၿပီး လူတိုင္းကြန္မင္႔ေပးလို႔လည္းရသြားတာေပါ႕။ ဒီစာက ဘယ္သူ႕ကုိမွအတိုက္အခံမျဖစ္ေစခ်င္သလိုအားလုံးဖက္ကလည္း ဒီလိုပဲလို႔ေမ်ွာ္လင္႔ပါတယ္။

ပထမေမးခြန္းကိုေျဖဖို႔အတြက္ ဒုတိယေမးခြန္းကို အရင္ေျဖတာက ပိုအဆင္ေျပမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။

ဒါက ဂ်ီးဇက္နဲ႔ ဗုဒၶ တို႔ အဆုံးအမေတြ႐ဲ႔ အဓိက ျခားနားခ်က္က ဘာလဲ ဆိုတာပါ။ အေျခခံအားျဖင္႔ ဘာသာေတြအားလုံး အတူတူပဲဆိုတာ ဒီေန႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေျပာေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕မွန္ပါတယ္။ လူသားတိုင္းအတြက္ လူေတာ္လူေကာင္းေတြျဖစ္ေအာင္လုပ္ရမယ္ဆိုတာ ဘာသာတိုင္း သင္ၾကားၾကပါတယ္။ ဒီအထိသေဘာတူပါတယ္။ အခုေျပာမွာေတြကလည္း ကိုယ္႔ဘာသာ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ သူမ်ားဘာသာကို ထိခိုက္ေစဆိုတဲ႔ ဘာသာေ႐း တစ္ယူသန္ကိစၥအေၾကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ဘာသာတရားေတြမွာ လုံးဝ ညွိလို႔မရတဲ႔ ကြဲလြဲမႈေတြရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ သူတို႔ကို မုန္တီးဖို႔ မလိုသလုိ သူတို႔တည္ရွိေနျခင္းကိုလည္း ျငင္းဆန္ေနစရာမလိုပါဘူး။

စရစ္ယန္ကေျပာၿပီး ဗုဒၶဘာသာက မေျပာခဲ႔တာေတြက..

• ၁။         ခရစ္ယန္ဘာသာက ဖန္ဆင္းရွင္အေၾကာင္းကို ဆုံးမတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာကဖန္ဆင္းရွင္အေၾကာင္းမေျပာဘူး။


• ၂။         ခရစ္ယန္ဘာသာက ဂ်ီးဇက္ဟာ ထာဝရုရား႐ွင္႐ဲ႕ သားလိ႔ုဆိုၿပီး ၊ဗုဒၶဘာသာကေတာ႔ ဗုဒၶဟာလူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး သစၥာတ႐ားကိုလည္း ကိုယ္တိုင္ႀကိဳးစားၿပီးမွသိခဲ႔ရတာလို႔ဆိုပါတယ္။ ဗုဒၶဟာ နတ္မဟုတ္၊ နတ္႐ဲ႕သားမဟုတ္၊နတ္႐ဲ႕မက္ေဆ႔ဂ်္ကိုသယ္လာသူလည္းမဟုတ္ပါဘူး။


• ၃။         ခရစ္ယန္ဘာသာက ထာဝရ ဝိဉာဥ္ရိွတယ္လို႔ဆိုတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာက ဒါကိုျငင္းတယ္၊ အရာခပ္သိမ္းဟာ ျဖစ္ ပ်က္ပဲရွိတယ္။


• ၄။         ခရစ္ယန္ဘာသာက အားလုံးတစ္ဘဝပဲ႐ွိတယ္၊ ဒီဘဝၿပီးရင္ ကယ္တင္ရွင္ကို ယံုရင္ယံုသလို မယံုရင္မယံုသလို ထာဝရေကာင္းကင္ဘံုနဲ႔ ထာဝရငရဲမွာ စံရ ခံရမယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဗုဒၶဘာသာက ေရတြက္လို႔မ႐တဲ အတိတ္ဘဝေတြ ဘံုဘဝအသီးသီးမွာ႐ွိခဲ႔ၿပီးၿပီ၊ ကိေလသာကုန္ခမ္းၿပီးရဟႏၱာျဖစ္သည္အထိ ဒီသံသရာကဆက္လည္ေနဦးမယ္လို႔ဆိုတယ္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔က်ဴးလြန္ခဲ႔တဲ႔အျပစ္ေတြကိုခြင္႔လႊတ္ၿပီး လာေရာက္ကယ္တင္ေပးဖို႔ ေတာင္းခံစရာ ျပင္ပ တန္ခိုး႐ွင္လည္းမ႐ွိပါဘူး။


• ၅။         ခရစ္ယန္ဘာသာ ယံုၾကည္တာက တိရစၦာန္ေတြဟာ ဝိဉာဥ္မ႐ွိလို႔ လူသားေတြပဲ ကယ္တင္ျခင္းကိုခံရမယ္ လို႔ဆိုတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကေတာ႔ သတၱဝါအားလုံးဟာ ခံစားမႈ႐ိွတယ္၊ဒါေၾကာင္႔ အားလုံးဟာဒုကၡမႇလြတ္ေျမာက္သင္႔တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။


• ၆။         ခရစ္ယန္ဘာသာ ယံုၾကည္တာက ကၽြႏ္ုပ္တို႔မွာ ေဆြ(၇)ဆက္က အကုသိုလ္ေတြအတြက္ တာဝန္႐ွိတယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဗုဒၶဘာသာက ေျပာတာကေတာ႔ ဘုန္းႀကီးကံနဲ႔ဘုန္းႀကီးပဲ၊ဘုန္းႀကီးက ဘယ္သူ႕ကံကိုမွတာဝန္ယူစရာမလိုဘူး လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒီေတာ႔ ပထမေမးခြန္းကိုေျဖဖို႔ ခရစ္ယန္ဘာသာနဲ႔ဗုဒၶဘာသာၾကားျခားနားခ်က္ သဲလြန္စ တစ္ခ်ိဳ႔ရခဲ႔ပါတယ္။

ဘာေၾကာင္႔ ဗုဒၶဘာသာရန္းေတာ္တစ္ပါးလုပ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ႔တာလဲ။ အေနာက္မွာႀကီးျပင္းခဲ႔ရသူပီပီ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခရစ္ယန္နဲ႔ပဲ ထိစပ္ေနခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ စြဲယူဖို႔ခက္ခဲတဲ႔ ခရစ္ယန္ဘာသာ ယံုၾကည္မႈေတြ႐ွိခဲ႔ပါတယ္။

• ၁။         ဘုန္းႀကီးၾကားသိခဲ႔ရတာက လူတစ္ေယာက္ေသအ႔ံဆဲဆဲမႇာ အျပစ္ေတြကိုခြင္႔လႊတ္ၿပီးကယ္တင္ဖုိ႔ ဂ်ီးဇက္ဆီမွာေတာင္းခံခြင္႔ရရင္ ထာဝရေကာင္းကင္ဘံုမွာ ခံစားရၿပီး ေမြကင္းစကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ဂ်ီးဇက္ဆီမွာ ဒီလိုေတာင္းခံမႈမ်ိဳးမျပလုပ္ရဘဲ ေသဆုံးခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ထာဝရငရဲဘံုမွာ ခံစားသြားရမယ္ ဆိုတာပါ။


• ၂။         ဂ်ီးဇက္မေပၚမွီေမြးဖြားေသဆုံးသြားၾကသူတုိင္းဟာ ဂ်ီးဇက္ကို ကယ္တင္ရွင္အျဖစ္ ေတာင္းခံခြင္႔မရခဲ႔ၾကတဲ႔အတြက္ထာဝရငရဲဘံုမွာ ခံစားသြားရမယ္လို႔ ၾကားခဲ႔ရဖူးျပန္ပါတယ္။


• ၃။         ေနာက္တစ္ခုက အေဖ႐ဲ႕အျပစ္ေတြ သားကအစားခံယူရမယ္ဆိုရင္ အဲဒီသားဟာထာဝရေကာင္းကင္ဘံုေရာက္ဖို႔ အခြင္႔အလမ္း႐ွိပါဦးမလား။ တကယ္လို႔ ကိုယ္ျပဳတဲ႔ကံက အဲသလိုစီမံၿပီးသားဆိုရင္ ကိုယ္ႀကိဳက္တာေတြလုပ္လိုက္႐ံုပါပဲ။


• ၄။        ေနာက္ထပ္ျပႆနာတစ္ခု ေနာက္ဆုံး ဘိုက္ဘယ္စာအုပ္ထဲမွာေဖာ္ျပထားတာက လူေပါင္း ၁၄၄ ၀၀၀ သာ ကယ္တင္ျခင္းခံရမယ္ တ႔ဲ။ ဒါဆို လူေတြ အမ်ားႀကီး အေမွာင္ကမာၻႀကီးထဲ က်န္ေနခဲ႔ရလိမ္႔မယ္ထင္ပါတယ္။

လြန္ခဲ႔တဲ႔ ဆယ္ႏွစ္ကအိႏၵိယမွာ ဒလိုင္းလားမား႐ဲ႕ တရားနာဖို႔ အခြင္႔ႀကုံခ႔ဲပါတယ္။ သူက ဗုဒၶဘာသာ႐ဲ႔ အေျခခံျဖစ္တ႔ဲ ကံ၊သံသရာအေၾကာင္းကိုေဟာသြားခဲ႔တယ္၊ နက္နက္နဲနဲ႐ွိလွပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကိုယ္တုိင္က ေထရဝါဒဖက္ကို ပိုႏႊယ္ေနေတာ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေက်ာင္းေတြမွာ အေနမ်ားၿပီး ဝိပႆနာတရား ကိုပဲ အားထုတ္ျဖစ္ခဲ႔တယ္။ ႏွစ္အေတာ္ၾကာေတာ႔ ရဟန္းဝတ္ဖို႔ စဥ္းစားမိေသးတယ္၊ ဒါေပမယ္႔ တစ္ခုခုက အၿမဲ ဆြဲထားသလိုပါ။

မႏွစ္ကေတာ႔ ခ်င္းမိုင္က အိမ္မႇာ ကိတ္မုန္႔စားေနရင္း မုန္႔အပဲ႔ေလးေတြ က်မ္းျပင္ေပၚက်သြားတယ္။ မၾကာပါဘူး ပု႐ြက္ဆိတ္ေတြ အတန္ႀကီးလိုက္ေရာက္ာၿပီး မုန္႔အပဲ႔ေလးေတြ ခ်ီၿပီးျပန္သြားၾကတယ္။

သူတို႔ကုိၾကည္႕ရင္း ငါ ဘယ္ေလာက္ကံေကာင္းလိုသလဲ၊ လူျဖစ္လာၿပီး ဘုရား႐ွင္႐ဲ႕ တရားေတာ္ေတြကို နာခြင္႔ရေနတယ္ လို႔စဥ္းစားမိတယ္။ အ႐ြယ္လည္း႐ွိ စိတ္ဓာတ္လည္းျပင္းျပေနတုန္း အိမ္ကိုအပ္ႏွံၿပီး ဒီကိစၥကိုအထေျမာက္ေအာင္ႀကိဳးစားခဲ႔ပါတယ္။ မႏွစ္ကပဲ ရဟန္းျဖစ္ၿပီး ဝိႆနာတရားျပဖို႔ ဒီေက်ာင္းက ပင္႔ေလ်ွာက္တာနဲ႔ အခု ဒီေရာက္ေနတာပါ။

ဘုန္ႀကီးက နယူးဇီလန္မွာေမြးခဲ႔ေတာ႔ ပတ္ဝန္းက်င္အမွားထဲေရာက္ေနရသလို ငယ္စဥ္ကခံစားခဲ႔ရတယ္။ လမ္းသူရဲေတြနဲ႔အတူေနၿပီး ရန္ျဖစ္တဲ႔အထဲေတြအထိ ပါဝင္လာခဲ႔တယ္။ ဒီအျပစ္ေတြကိုျမင္လာတာနဲ႔ ေမြး႐ပ္ႏိုင္ငံကေန ခရီးထြက္ျဖစ္ခဲ႔တယ္။ ခရီးထြက္ရင္းနဲ႔ ကိုယ္႔ထက္ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲဘဝမွာ ေနၾကတဲ႔လူေတြကိုေတြ႔လာတယ္။ ဒါနဲ႔ တရားေတြ စ နာျဖစ္ခဲ႔တာပါ။

ပထမဆံုး တရားနာရတဲ႔ အခိုက္မွာ ကိုယ္႔အိမ္ျပန္ေရာက္သြားသလို စိတ္ထဲမွာ ခံစားေနရတယ္။ ပထမ တိဗက္နည္းနဲ႔ တရားထိုင္ခဲ႔တယ္၊ေနာက္မွ ဝိပႆနာတရား႐ိပ္သာကို ေရာက္တာပါ။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ခ်င္းမိုင္က ဆရာေတာ္ That Doi ဆီ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး တရားအားထုတ္ျဖစ္ခဲပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ ဆရာျဖစ္ သင္တန္းၿပီးသည္အထိ အားထုတ္ခဲ႔တယ္။၂၀၀၆ မွာ ကမၼဌာန္းျပခြင္႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၀ ခုမွာ မေလး႐ွားႏိုင္ငံ Buddhist Hermitage ကိုေရာက္ၿပီး ရဟန္းဘဝကုိေရာက္ခဲ႔ပါေတာ႔တယ္။ ဒီေက်ာင္းမွာ မနက္ေလးနာရီကေန ည ကုိးနာရီအထိ တရားအားထုတ္ၾကတယ္။ ဒီေက်ာင္း႐ဲ႕ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္က ျမန္မာျပည္မႇာ ဗုဒၶဘာသာေလ႔လာခဲ႔ၿပီး မဟာစည္နည္းနဲ႔ တရားမွတ္ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးကေတာ အခု Wat Sri Boen Ruang မွာသီတင္းသုံးၿပီး ကိုယ္တိုင္ က်င္႔သုံးရင္းနဲ႔ စိတ္ဝင္စားသူေတြကုိ တရားျပေပးလ်က္႐ွိပါတယ္။


Original version >> Why Buddhism and not Christianity
 

ဆုထားမ်က္ခ်ယ္

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

Read more