ဘာသာေရးဝတ္႐ုံမ်ားႏွင့္ (၂၁) ရာစု ဖက္ရွင္ေလာက

ဘုရားရွင္သည္ ဒီဇုိင္နာျဖစ္သည္ဟု ေရးၿပီးသည္မွ မၾကာမီ အျခားေသာ ဘာသာေရးဝတ္စုံမ်ားလည္း ၂၁ - ရာစု ဖက္ရွင္၏ အသုံးအေဆာင္ျဖစ္သည္ကုိ ထပ္ေတြ႔ရျပန္သည္။ ဘုရားရွင္ကေတာ့ ဒီဇုိင္နာျဖစ္႐ုံသာမကေတာ့ဘဲ တစ္ခါတစ္ခါ ဘုရားဆင္းတုေတာ္မ်ားကုိယ္တုိင္ပင္ ဖက္ရွင္ထဲ ေရာက္ေနသည္ကုိ ဝမ္းနည္းစြာ ေတြ႔ျမင္ရသည္။ ငယ္စဥ္ဘဝက ႐ုပ္ရွင္ကားတစ္ကား ၾကည့္ဖူးသည္။ (အမွတ္မမွားလွ်င္ ဂ်ိန္း(စ္)ဘြန္းကားဟု ထင္သည္။) ဘုရားဆင္တုေတာ္ကုိ ေဟာ္တယ္၏ Decorate တစ္ခုအျဖစ္ ဆက္တင္လုပ္ ႐ုိက္တာကုိ ၾကည့္လုိက္ရဖူးသည္။ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ကေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွ ဆင္းတုမ်ားႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္တူသည္။

ဤ႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားက ကမာၻေက်ာ္၏။ ဗုဒၶဘာသာမ်ားကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာမ်ားပီပီ ဘာမွ ေထြေထြထူးထူး ေျပာမေနၾကဘဲ ႀကိတ္ၿပီး စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနၾကရသည္သာ မ်ားေလသည္။ အာဖဂန္နစ္စတန္မွာ ဖ်က္ဆီးျခင္းခံရေသာ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ႏွင့္ ႏႈိင္းစာလွ်င္ေတာ့ ဘုရားဆင္းတုကုိ ႐ုပ္ရွင္ထဲ ထည့္႐ုိက္တာကမွ ေတာ္ေသးသည္ဟု ယူဆရန္ေတာ့ ရွိေကာင္း ရွိႏုိင္ျပန္သည္။

ယေန႔ ဖက္ရွင္ေလာကက ခရစ္ယန္ဝတ္စုံကုိလည္း အလြတ္မေပးၾကေတာ့။
The Escape Chapel Party က ခရစ္ယန္သီလရွင္၏ ဝတ္စုံတစ္ပုိင္းကုိယူကာ ေမာ္ဒယ္မိန္းကေလးကုိယ္ေပၚ ဝတ္ဆင္ေပးလုိက္သည္။ ႐ုိမန္ကက္သုိလစ္ ခရစ္ယန္ေတြက ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနၾကရ၏။ ရဲကုိပင္ အေၾကာင္းၾကားထားသည္ဟု ဆုိသည္။ တစ္ပုိင္းေၾကာင္ သီလရွင္ ဒင္းနားတက္ေနဟန္ပင္ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။

ထုိကိစၥမွ ေျပာ၍ မဆုံးခင္ ပန္းအလွဆင္သူမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က (Floral Designers Society Singapore) တာအုိဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး၏ ဝတ္႐ုံေတာ္ကုိ အလွျပမယ္ ကုိယ္ေပၚ တင္ေပးလုိက္ျပန္သည္။ ဝတ္႐ုံအျပင္ ပန္းမ်ိဳးစုံတုိ႔ျဖင့္လည္း အလွဆင္ထားသည္။ ပုိ၍ ဂယက္႐ုိက္ေစသည္က ထုိဝတ္႐ုံသည္ သာမန္ဝတ္႐ုံ မဟုတ္၊ အေရးႀကီးေသာ အခမ္းအနားမ်ား ရွိမွသာ ဝတ္ဆင္ရေသာ ဝတ္႐ုံဟု တာအုိဘာသာဝင္တုိ႔က ဆုိၾကေလ၏။

ဘာသာေရးဝတ္႐ုံကုိ ဝတ္ဆင္ထားေသာ္လည္း သူမက အလွျပမယ္ ျဖစ္ေနသျဖင့္ ရင္ညႊန္႔အထက္ပုိင္းကုိ လုံလုံၿခံဳၿခံဳ ဖုံးဖိ၍ မထား၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ တာအုိဘာသာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒က ထုိကိစၥကို ေတာ္ေတာ္ မေၾကမနပ္ ျဖစ္ေနသည္။ သူတုိ႔ကလည္း ရဲကုိ အေၾကာင္းၾကားထားသည္ဟု ဆုိၾကသည္။

ထုိကိစၥမ်ိဳး ႀကံဳေတြ႔လာပါက အျခားေသာ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာတုိ႔ေလာက္ ေသြးမေအးၾက၊ ခ်က္ခ်င္း တုန္႔ျပန္ၾက၏။ အလြန္အမင္း မဟုတ္လွ်င္ ဗုဒၶဘာသာကေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆး ရွိတတ္ၾကသည္။ ေကာင္းသလား၊ မေကာင္းဘူးလားဟု ေျပာရန္ အလြန္ခက္ေသာ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္သည္။

ဘုရားရွင္ကလည္း ငါ့ကုိလည္းေကာင္း၊ ငါ့ေဒသနာကုိလည္းေကာင္း၊ သံဃာကုိလည္းေကာင္း စြပ္စြဲပုတ္ခတ္လာေသာ္ အလြန္အမင္း ၀မ္းနည္းေနရန္မလုိဟု လမ္းညႊန္ေတာ္မူခဲ့၏။

ဤေက်ာင္း၌ပင္ ဓမၼာ႐ုံထဲရွိေသာ ဗုဒၶဝင္ေဆးပန္းခ်ီမ်ား ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္။ လူ သိပ္မသိလုိက္။ ခ်က္ခ်္ေက်ာင္း၏ အုတ္နံရံ၌ Grow! (သုိ႔မဟုတ္) Growl ဟု ဖတ္၍ရေသာ စာတမ္းတစ္ခု လက္ေဆာ့သူက ေဆးျဖင့္ ပက္ျဖန္းထားခဲ့သည္။ ႐ုပ္ပုံမ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္းခံရေသာ (ပုိ၍ ႀကီးက်ယ္ေသာ) ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းက သုိသုိသိပ္သိပ္ ကိစၥေအးလုိက္ေသာ္လည္း စာတမ္းေရးထုိးျခင္းခံရေသာ ခ်က္ခ်္ေက်ာင္းကိစၥကေတာ့ သတင္းစာအဆင့္အထိ ေရာက္ရွိခဲ့ေလသည္။

ဤသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၏ ေကာင္းကြက္လား၊ အားနည္းခ်က္လား၊ ေျပာရန္ အလြန္ခက္ခဲလွသည္။ မည္သုိ႔ပင္ ျဖစ္ေစ၊ စိတ္ေတာ့ ေအးခ်မ္းပါ၏၊ ထူထူပူပူ မရွိၾက။

သူမ်ားႏွင့္မဆုိင္၊ ကုိယ္ႏွင့္သာဆုိင္ေသာ ကိစၥတစ္ခု ရွိသည္။
အျခားအျခားေသာ ဘာသာမ်ားက ယင္းတုိ႔၏ ဘာသာေရးဝတ္႐ုံကုိ အလြန္တန္ဖုိးထားၾကသည္။ ထုိဝတ္႐ုံမ်ားျဖင့္ မသင့္မတင့္ေသာ ေနရာမ်ားသုိ႔ မသြားရန္၊ မေရာက္ရန္ အထူးဆင္ျခင္ၾကသည္။ ဘာသာေရးဝတ္စုံသည္ မျဖစ္မေန ကိစၥမွလႊဲ၍ ဘာသာေရးအသုိင္းအဝန္း၌သာ ရွိေနသင့္သည္ဟု ယူဆၾကသည္။

ဤကိစၥ၌လည္း ဗုဒၶဘာသာက ေသြးေအးသည္။

ဘုရားရွင္၏ ဝိနည္းေတာ္၌ပင္ သကၤန္း (ဝတ္႐ုံ) ကုိ သာမန္ဝတ္႐ုံ၊ အခမ္းအနားရွိမွ ဝတ္ရမည့္ ဝတ္႐ုံဟူ၍ ခြဲျခားေတာ္ မမူခဲ့ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သကၤန္းက သကၤန္းသာျဖစ္၍ စပယ္ရွယ္ေသာ၊ မရွယ္ေသာ ဝတ္႐ုံံဟု မရွိေတာ့ေပ။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္မည္ဟု ထင္ပါသည္။ စကၤာပူေရာက္ခုိက္ ဘာသာေရး အခမ္းအနားမ်ားလည္း ဤသကၤန္း၊ ဆင္တုိဆာ အလည္သြားလည္း ဤသကၤန္း၊ ကုလားေစ်းသြားလည္း ဤသကၤန္း၊ ျမန္မာေစ်းသြားလည္း ဤသကၤန္း ျဖစ္ေနရသည္။ ဝိနည္းေတာ္ႏွင့္ ညီညႊတ္ပါ၏။ စကၤာပူ၌ သီတင္းသုံးၾကေသာ သံဃာအမ်ားစုကေတာ့ ကိစၥမရွိဘဲ အျပင္သိပ္မထြက္ၾက။ ခဏတာမွ် ၾကြလာေသာ သံဃာမ်ားအတြက္ကား ဤသုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ေပ။ ေရာက္တုန္းေရာက္ခုိက္ ေရာက္ဖူးေအာင္ ၾကြၾကရေပလိမ့္မည္။ (ဟု ထင္သည္။)

ဘာသာေရးဝတ္စုံ (သကၤန္း) လူၾကားထဲ ေရာက္ေရး၊ မေရာက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုဒၶဘာသာက အျမင္တစ္မ်ိဳး ရွိေနတာလည္း ေတြ႔ရသည္။ ရဟန္းသံဃာမ်ား ေပါမ်ားေသာ၊ သကၤန္းေရာင္ လႊမ္းေသာ ၿမိဳ႕႐ြာကုိသာ သာသနာထြန္းကားသည္ဟု ယုံၾကည္ၾကျပန္သည္။

ရဟန္းသည္ ေက်ာင္းတြင္း၌သာ ေနရမည္ဆုိေသာ အခ်က္က ဝိနည္းေတာ္ႏွင့္ ညီေသာ္လည္း ရဟန္းသံဃာရွားေသာ ေဒသတုိ႔၌ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ဒကာ၊ ဒကာမမ်ားကမူ ရဟန္းသံဃာကုိ ဘယ္ေနရာမွာပင္ ဖူးေတြ႔ရေတြ႔ရ ဝမ္းသာၾကရသည္ဟု ၾကားရဖူးျပန္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခား၌ဆုိလွ်င္ ဤကိစၥက စဥ္းစားစရာ ရွိေနျပန္သည္။

သာသနာဝင္သမုိင္းမ်ားကုိ ၾကည့္ရာ၌လည္း ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အသုံးအေဆာင္၊ အေဆာက္အဦး စသည္တစ္ခုခု ရွိေနလွ်င္ပင္ သာသနာေရာက္သည္ဟု ယူဆၾကျပန္သည္။

ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသနာေတာ္မ်ားဆီ သြားၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း “စရထ ဘိကၡေဝ စာရိကံ” ဟူေသာ စကားေတာ္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ခရီးသြားလာရန္၊ ဗဟုသုတရွာမွီးရန္ ဝါသနာပါေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ား အႀကိဳက္ေတြ႔ေသာ ေဒသနာျဖစ္သည္။ (ရဟန္းတုိ႔ … သတၱဝါတုိ႔ အက်ိဳးစီးပြားအလုိ႔ငွါ ခရီးထြက္ၾက - ဟူလုိ။)

သုိ႔ေသာ္ စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ ၾကည့္ၾကေသာ ပညာရွင္ရဟန္းေတာ္မ်ားကမူ (အေနာက္တုိင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္။ သူတုိ႔ ခ်ည္းကပ္ပုံက ပုိ၍ လူ႔ေခတ္မီသည္။) ရဟန္းေတာ္မ်ား သိပ္မမ်ားခင္ကသာ ဘုရားရွင္က “စရထ ဘိကၡေဝ စာရိကံ” ဟု မိန္႔သည္။ တစ္ခါသာ မိန္႔သည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ား မ်ားျပားလာေသာအခါ ဤစကားမ်ိဳး မမိန္႔ေတာ့၊ မိန္႔စရာလည္း မလုိအပ္ေတာ့။ ထုိ႔အျပင္ ဝါတြင္း ခရီးမထြက္ၾကရန္ပင္ ထပ္မံ ပညတ္ခဲ့သည္ဟု ယူဆၾကျပန္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ၿမိဳ႕ထဲ႐ြာထဲ ေရာက္သင့္၊ မေရာက္သင့္ကပင္ သုံးသပ္ရန္ အမ်ားႀကီး ရွိျပန္သည္။ မည္သုိ႔ျဖစ္ေစ၊ ကုိယ့္ဝတ္႐ုံကုိ ကုိယ္ေလးစားေနလွ်င္ ၿပီးၿပီဟုသာ မွတ္ရေပေတာ့မည္။

၂၁ - ရာစုရဟန္းဟု မိမိတုိ႔က ဆုိရန္ရွိ၏။
သုိ႔ေသာ္၊ မီဒီယာကလည္း ၂၁ - ရာစုမီဒီယာပင္တည္း။



သီဟနာဒ







Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

အိုလံပစ္ နဲ႔ အိုဗားမား

တရုတ္ေတြ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္မွာ ေရႊတံဆိပ္ေတြ အမ်ားႀကီးရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာေၾကာင္႔လဲ ဆိုတာ သိခ်င္လု႔ိ အိုဗားမား က တရုတ္ျပည္ကုိ ေလ႔လာေရး သြားလုပ္တယ္။ တရုတ္အားကစား နည္းျပက အေရွ႕ ဒႆနိက နဲ႔ အညီ ေလ႔က်င္႔ေပးထား လို႔ - လို႔ ေျဖတယ္။ ဒါကို အိုဗားမား က သေဘာမေပါက္ဘူး။

ဒါနဲ႔ လာ၊ လက္ေတြ႔ျပမယ္ ဆိုၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ထြက္လာၾကတဲ႔အခါ လမ္းမွာ ဘတ္စကက္ေဘာ အားကစားသမား Yao Ming နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ နည္းျပက အေရွ႕ ဒႆနိက ျပမယ္ ဆိုၿပီး Yao Ming ကို ပေဟဠိ တစ္ခု ေမးတယ္။
"လူတစ္ေယာက္က မင္း နဲ႔ ညီ အစ္ကို မေတာ္ဘူး၊
ဒါေပမယ္႔ မင္း အေဖရဲ႕ သားအရင္းေတာ႔ ျဖစ္တယ္ ဆိုရင္ အဲဒါ ဘယ္သူလဲ"

Yao Ming က ခဏေလး စဥ္းစားၿပီး
"ဒါဆို က်ေနာ္ ေပါ႔ဗ် " လို႔ေျဖလိုက္တယ္။

အိုဗားမား က အေရွ႕ဒႆန ကို မွတ္ယူၿပီး အေမရိက ကို ျပန္သြားတယ္။
အေမရိက ကို ေရာက္ေတာ႔ ေဘာလုံးသမား ေဒးဗစ္ ဘက္ခမ္း ကို အဲဒီ ပေဟဠိ ကို ျပန္ေမးတယ္။

"ေဒးဗစ္၊ လူတစ္ေယာက္က မင္း နဲ႔ ညီ အစ္ကို မေတာ္ဘူး၊
ဒါေပမယ္႔ မင္း အေဖရဲ႕ သားအရင္းေတာ႔ ျဖစ္တယ္ ဆိုရင္ အဲဒါ ဘယ္သူလဲ "
ဘက္ခမ္းက
"Wat? Dunno" တဲ႔။

ဒါနဲ႔ ဘက္ခမ္းက အာရွအႏြယ္ဖြား ေဂါက္သမား တိုက္ဂါးဝုဒ္ ကို အဲဒီ ပေဟဠိ ရဲ႕ အေျဖကို သြားေမးတယ္။
"တိုက္ဂါး၊ လူတစ္ေယာက္က မင္း နဲ႔ ညီ အစ္ကို မေတာ္ဘူး၊ ဒါေပမယ္႔ မင္း အေဖရဲ႕ သားအရင္းေတာ႔ ျဖစ္တယ္ ဆိုရင္ အဲဒါ ဘယ္သူလဲ"
တိုက္ဂါးဝုဒ္ က ခဏ စဥ္းစားၿပီး
"That's me." လို႔ ေျဖ လိုက္ ျပန္တယ္။

အေျဖရ သြားတဲ႔ ေဒးဗစ္ဘက္ခမ္း ဟာ အိုဗားမား ဆီ ျပန္သြားၿပီး သူ အေျဖရလာတ႔ဲ အေၾကာင္း သြားေျပာတယ္။
ဒါနဲ႔ အိုဗားမား က ဒါဆို ဘယ္သူလဲ လု႔ိ ေမးေတာ႔ ဘက္ခမ္း က
"တိုက္ဂါး ဝုဒ္ " တဲ႔။

" အရူး၊ ဘယ္ကလာ တိုက္ဂါးဝုဒ္ ရမွာတုန္း၊ အဲဒါ Yao Ming" တဲ႔။ အိုဗားမား က။


ဇင္ေ၀ေသာ္







Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

☻ ေနာက္ ေတာက္ေတာက္ ေသျခင္းတရား အေၾကာင္း ☻

၁။ ဟဲမင္ေဝး
ပထမဆုံး ေနာက္လိုက္တာက ဟဲမင္ေဝး ပါ -
"မာ႔ခ္တြိန္းကို အေၾကာင္း သုံးခ်က္ေၾကာင့္သူ႕ကိုသိပ္ႀကိဳက္ပါတယ္။
၁) သူက စာေရးေကာင္းတယ္။
၂) က်ေနာ့္ကုိ ေဖ်ာ္ေျဖမႈ ေပးႏိုင္တယ္။
၃) ေနာက္ဆုံး အခု သူေသသြားၿပီ၊မ႐ွိေတာ႔ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ပါ" တဲ႔။

၂။ ဒုတိယ လူေနာက္က ေဘာ္လ္တိုင္းယား -
"သူဟာ တကယ္႔မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢဳိလ္၊ လူသားခ်င္း စာနာတတ္သူ၊ မိတ္ေဆြစစ္ မိတ္ေဆြမွန္။
အဲ....ဒါနဲ႔..သူ တကယ္ေသၿပီဆိုတာ မွန္ရင္ ေပါ႔ဗ်ာ" တဲ႔။

၃။ အေမရိကန္ သုဘရာဇာလုပ္ငန္း ကုမၸဏီ -
သူတို႔ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေနာက္ေနာက္ ဒီ ကုမၸဏီ ႐ဲ႕ ေၾကာ္ျငာက အေနာက္ဆုံး။
"ေသသာ ေသေပးပါ၊ က်န္တာေတြ က်ေနာ္တို႔ တာဝန္ထားလိုက္ပါ" တဲ႔။



ဇင္ေ၀ေသာ္







Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

ကႀကိဳးေလးေထြနဲ႔ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္

By: Timothy Garton Ash
S.T. 22, June, 2012.
ခံစားျပန္ဆိုသူ: ဇင္ေဝေသာ္


အခု ႏွစ္ရက္အတြင္းမွာ က်ေနာ္ရဲ႕ ေနအိမ္၊ အလုပ္လည္းလုပ္ရာ ေအာက္စဖို႔ ေထာင္႔ခ်ိဳးမွာ ေမွာ္ဆရာရဲ႕ ေဆးႀကိမ္နဲ႔ အ႐ိုက္ခံ လိုက္ရပါတယ္။ အဲဒါ ေလဒီ လို႔ေခၚတဲ႔ ေဒၚ အာင္ဆန္းစုၾကည္ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ရာစုဝက္ေလာက္တုန္းက သူမ ပညာသင္ၾကားခဲ႔တဲ႔ St Hugh ရဲ႕ လမ္းအကူးမွာ လာေရာက္ ေနထိုင္ေနျခင္းပါပဲ။ အဂၤါေန႔က သူမရဲ႕ ၆၇ ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔ ပါတီမွာ မိသားစုေတြ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္း ေတြနဲ႔ အတူ ဆင္ႏႊဲခဲ႔ၿပီး ဗုဒၶဟူးေန႔မွာေတာ႔ တကၠသိုလ္ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ လက္တင္ဆန္ဆန္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူ ဂုဏ္ျပဳပြဲ။

ဥေရာပ ငါးႏိုင္ငံ ခရီးဟာ ေဒၚစုရဲ႕ တတိယနဲ႔ စတုတၳ ကႀကိဳး အလွည့္အေျပာင္း တစ္ခုပါ။ သူမရဲ႕ ပထမ ကႀကိဳးက သူမရဲ႕အေဖ လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ရင္ခြင္မွာ အစ ပ်ိဳးခဲ႔တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနဝင္ခ်ိန္မွာ သူမဟာ ႏွစ္ ႏွစ္အ႐ြယ္ ေခါင္းဆံစလယ္မွာ "ပန္းေတြနဲ႔ေဝ" ကေလးငယ္မေလး။ အဲဒီေနာက္ ခ်စ္သေလာက္ အလိုေတာ႔ မလိုက္ တတ္တဲ႔ မိခင္ရဲ႕ ရင္ခြင္ေအာက္မွာ။ ဒီေနာက္ အိႏၵိယ၊ အေရွ႕ရဲ႕ အျမဳေတ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ အေနာက္ရဲ႕ ခြန္အား အဂၤလိပ္ ဘာသာ စကား။ ဒီႏွစ္ခုကို ေမြးျမဴ ျပဳစုခဲ႔တယ္။

သူမရဲ႕ ဒုတိယ ကႀကိဳးကေတာ႔ 1964 မွာ စတင္ခဲ႔တယ္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ၊ ကေလး မိခင္၊ အိမ္ရွင္မ၊ တိဗက္ နဲ႔ ဟိမဝႏၲာရပ္၀န္းယဥ္ေက်းမွဳ ကို အထူးျပဳ ေလ႔လာသူ Antony's Collage က က်ေနာ႔္ မိတ္ေဆြ Michael Aris ရဲ႕ခ်စ္လွစြာေသာ ဇနီး။ ဒီ ခရီးက ၂၄ ႏွစ္ၾကာတယ္။ အဲဒီ မွာ ဘဝရဲ႕ ေက်နပ္စရာ၊ မေက်နပ္စရာေတြနဲ႔ အတူ တိတ္ဆိတ္ ၿငိမ္သက္တဲ႔ လမ္းေပၚမွာ တစ္ခါတစ္ခါ လမ္းေလွ်ာက္၊ တစ္ခါတစ္ခါ စက္ဘီး စီး၊ မီခိုးျပာေရာင္ ေကာင္းကင္ရဲ႕ ေအာက္မွာ။ ၁၉ ရာစု ဟန္ နဲ႔ ေျခတံ ရွည္ အိမ္ေလးေပၚမွာ။ ဒီ ခရီးက ၂၄ ႏွစ္ၾကာတယ္။ လြန္ခဲ႔တဲ႔ တစ္ပတ္ အထိ ဆိုပါေတာ႔။

သူမရဲ႕ တတိယ ကႀကိဳးက 1988 ေဆာင္းဦးေပါက္ ေအာက္စဖို႔က အိမ္ဆီ ေရာက္လာတဲ႔ ဖုန္းေခၚသံ တစ္ခုက ေျခလွမ္းစတယ္။ သူမ အေမ ေနမေကာင္း လို႕ တဲ့။ အဲဒီကေန ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ရဲ႕ ေအာ္ေခၚသံေတြကို ျပန္လည္ ထူးမိရင္း အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ကျပလိုက္ရေတာ႔တယ္။ ဒီဘဝမွာ ဒဏ္ရာမ်ားစြာကို ယူရင္း ကုစားရင္း ပါဝါ ၅၄ ၊ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းက တိတ္ဆိတ္၊ အထီက်န္၊ မိခင္ရဲ႕ အေမြ အိမ္ထဲမွာ အိမ္ အက်ဥ္းစံ၊ အိမ္ အက်ဥ္းခံ ဘဝ။ BBC ရဲ႕ အသံနဲ႕ ခႏၶာ လန္းဖို႔ စိတ္ က်န္းဖို႔ ႀကိဳးစားရင္း က်ားကန္ ထားခဲ႔ရသတဲ႔။

သူမရဲ႕ စတုတၳ ကႀကိဳးကိုေတာ႔ အိမ္ အက်ဥ္းစံ၊ အိမ္ အက်ဥ္းခံ ဘဝက လြတ္ခ်ိန္ ၂၀၁၀ ခု ႏိုဝင္ဘာ နဲ႔ ႏွလုံးသားေအာင္ပန္း ထိုး ႐ိုက္ စိုက္ လိုက္ႏိုင္တဲ႔ ဒီေန႔ ၾကားထဲမွာ လို႔ ဆိုရလိမ္႔မယ္။ သမၼတ အသစ္စက္စက္ ဦးသိန္းစိန္က ျဖစ္သင့္တာေတြ ျဖစ္သင့္သလို ျဖစ္ေစဖို႔ ႏိုင္ငံေရးတံခါးကို အားနဲ႔ ဆြဲဖြင္႔လိုက္တယ္။ အဲဒါ သူမ ပန္လိုတဲ႔ ပန္းအစစ္။ အစိမ္းေရာင္ေတြ လႊမ္းေနဆဲ ပါလီမန္ စားပြဲထဲကို သူမ အရဲစြန္႔ၿပီး ေရာထိုင္ ခ်လိုက္တယ္။

ဒီေန႔က စလို႔ လာမဲ႔ ၂၀၁၅ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲ ကာလဟာ အက်ပ္အတည္းေတြနဲ႔ အူလည္ေနလိမ္႔မယ္။ ရာစုဝက္ ေက်ာ္ေက်ာ္ စစ္တပ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အမွား အယြင္း၊ ရိရြဲေနတဲ႔ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ယူဂိုစလပ္ လက္ဖ်ားခါေလာက္တဲ႔ တိုင္းရင္းသားေရး ျပႆနာ၊ အေရးပါတဲ႔ ေနရာတိုင္း စစ္တပ္က ဖင္ခု ထိုင္ဆဲ၊ ရခုိင္ ျပည္နယ္ထဲက ဘာသာေရး ကေတာက္ ကဆ။ ေတာထေနတဲ႔ ျပႆနာ ေပါင္း ေသာင္း ေျခာက္ေထာင္။ ခပ္ နဲ႔နဲ႔ NLD ဟာ အျမန္ဆုံး တည္ေဆာက္ ယူရမယ္။ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြထဲက ဂဏာမၿငိမ္(nervous) ဗိုလ္က်ခ်င္တဲ႔ (authoritarian) အင္အားႀကီး တ႐ုတ္ကိုလည္း ေမ႔ထားလို႔မရဘူး။

အေလွ်ာ႔ အတင္း လုပ္စရာေတြ၊ စိတ္ပ်က္စရာေတြ ဟာ မလြဲမေသြ ပါပဲ။ သမိုင္း ပညာ႐ွင္ Max Weber ရဲ႕ ေၾကာ္ၾကားတဲ႔ အဆို အမိန္႔ လို ပညာရွင္ရဲ႕ အက္သစ္ သေဘာတ႐ားဟာ အနည္းဆုံး ႏိုင္ငံေရးသမား ႐ဲ႕ တာဝန္ေက်မႈ သေဘာတရား ေတာ႕ စြက္ထားမွ ရလိမ္႔မယ္။ ေထာင္တဲက ထြက္လာတဲ႔ ေတာင္ အာဖရိက ရဲ႕ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလား လုိ၊ ပါရာေဂြး ရဲတိုက္ကို ေမာင္းထုတ္တာ ခံရတဲ႔ ခ်က္ ျပည္ေျပး Vaclav Havel လုိ အတိုက္ အခံ ေခါင္းေဆာင္ပဲ ဆိုဆို၊ သမၼတ လု႔ိ ေျပာေျပာ၊ နိုင္ငံ႔ အမႀကီး လို႕ တြင္တြင္ ၆၇ ႏွစ္ သမီး ေဒၚစုဟာ အခု ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ တစ္သက္တာ အက်ဥ္းသားျဖစ္ေနပါၿပီ။ အက်ဥ္းက်စဥ္ လိုသေလာက္ ရေနတဲ႔ အခ်ိန္ ဟာ အခု အ႐ွားပါးဆုံး ရတနာ တစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီ။ မိနစ္ ၃၀ စည္းေဝး၊ စကၠန္႔ ၃၀ အနားေပး။ သမိုင္းက ေပးတဲ႔ ဆုလဒ္၊ ေရွ႕ ဆက္ရမယ္႔ ခရီး၊ အသုံးသပ္ခံရေတာ႔မယ္႔ စတုတၳ ကႀကိဳးကို သူမ အခုမွ ခရီး စ ခဲ႔ရပါေတာ႔တယ္။

ဒါေပမယ္႔ ေနသာတဲ႔ အခိုက္ သူမ႐ဲ႕ ၂၄ ႏွစ္ၾကာ ကႀကိဳးအတြက္ ဂုဏ္ျပဳဖု႔ိ ခဏ အခ်ိန္ယူ လိုက္ၾကရေအာင္။ သူမကို ဂုဏ္ျပဳဖို႔ ဖ်က္မရႏိုင္ေတာ႔တဲ႔ သမိုင္းစာအုပ္ထဲမွာ သူမ ဘယ္လို ေရးထိုးသြားခဲ႔ သလဲ ဆိုတာေတာ႔ သိထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ လက္တို႔ျပခဲ႔႔ပါရေစ။

တစ္ - အက်ဥ္းစံ အက်ဥ္းခံ ဘဝက သူမ ေရးထားခဲ့ၿပီး (ဒီ အက္ေဆးကို ေစာင္႔ေရွာက္ေနတဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ႐ဲ႕ ထမီ ထဲမွာ ဝွက္ၿပီး ထုတ္ယူ ခဲ႔ရတယ္။) အခု ျပန္ေျပာျပတဲ႔ အက္ေဆးေတြ နဲ႔တင္ က်ေနာ္တိ႔ု နက္နက္ နဲနဲ ခံစား ခဲ႔ရၿပီးပါၿပီ။ အဲဒီ အထဲက အေျပာင္ေျမာက္ဆုံး Freedom From Fear ကို BBC Reith လက္ခ်ာခန္းမွာ ဗြီဒီယို ကလစ္ မႏွစ္က ျပသခဲ႔ပါတယ္။ အီဒီ အက္ေဆး ဟာ မစၥတာ Havel ရဲ႕ အေကာင္းဆုံး လက္ရာေတြကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး ရင္ေဘာင္ တန္းပါတယ္။ ဒီ အထဲမွာ စိတ္ဓာတ္ေရး၊ စာေပေရး၊ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရားေတြ မနည္း မေနာ စီးေမ်ာ ေနတယ္။ Reith လက္ခ်ာမွာ ႏိုင္ငံေရး ဖရီးဒမ္းဟာ အဇၩတၱၿငိမ္းခ်မ္းမႈ အေပၚမွာ တည္ေဆာက္ယူသြားႏိုင္တယ္ လို႔ ဆိုခဲ႔ေပမယ္႔ စိတ္ဓာတ္ေရး၊ စာေပေရး၊ ႏိုင္ငံေ႐း ၾကားက ဟန္ခ်က္ကို ညီေအာင္ ထိန္းရာမွာ တစ္ခုခုေတာ႔ အနည္းငယ္ ေရြ႕လ်ားမယ္႔ သေဘာ ရိွေနပါတယ္။ Havel တုန္းကလည္း ဒီလိုပါဘဲ။

ႏွစ္ - သူမ႐ဲ႕ ရဲဝံ႔မႈ၊ ရိုးသားမႈ၊ သန္႔ရွင္းမႈ။ လြတ္လပ္မႈ လုံးဝ မ႐ွိတဲ႔ အရပ္မွာ ရဲဝ႔ံျခင္းဟာ ရွားပါး ရတနာပါ။ အထူးသျဖင့္ သူမရဲ႕အက်ဥ္းစံ ပထမႏွစ္ မွာေပါ့။ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ႔ သားေတြနဲ႔ ေဝးကြာ၊ တစ္ကိုယ္ထဲ အထီးက်န္စြာ၊ အျပည့္အဝ မရေသးတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ တရားအရိပ္ ေအာက္မွာ၊ အခက္ခဲ ကာလေပါ့။ ဒါေပမယ္႔ သူမသုံးတဲ႔ ဝိတိုရိယ အဂၤလိပ္ ဟန္နဲ႔ "က်မမွာ ေခါင္းမာတတ္တဲ႔ အက်င္႔ ရိွတယ္" လို႔ ဆိုရမွာပါ။

သုံး - ဒါက လူေတြ သိပ္ အမွတ္မထားမိတဲ႔ သူမ႐ဲ႕ အလုပ္ နဲ႔ ဘဝ ကို က်ေနာ္႔ကို လက္တိ႔ု ျပလိုက္သလိုပါ။ အဲဒါ အေရွ႕ အေနာက္ ေပါင္းစပ္ထားမႈ။ ဥပမာ ႏိုဘယ္လ္ဆု ယူစဥ္ မိန္႔ခြန္းေျပာေတာ႔ စာအုပ္ႀကီးေတြထဲက အဂၤလိပ္ စကားလံုး အေဟာင္းေတြ၊ အဂၤလိကန္ ေဝါဟာရ လို႔ဆိုရမေလာက္ သုံးျပသြားတယ္။ "other reaches of the earth" "some of our warriors fell at their post" "perfect peace is not of this earth" စတာေတြပါ။ ေနာက္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာက ေျပာတဲ႔ ဒုကၡ ေျခာက္မ်ိဳးကို (ဒုကၡ ကို suffering လို႔ မျပည္႔မစုံ ဘာသာျပန္တယ္) သူမ႐ဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဘဝ နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥေတြထဲမွာပါ လက္ေတြ႕သုံးသပ္ျပသြားတယ္။ ဒီ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွစ္ခု ကို တစ္ဖက္စီမွာ ထားတာေတာင္ မဟုတ္ပဲ ဟန္ခ်က္ညီညီ ေပါင္းစပ္ ျပလိုက္တယ္။


ေအာက္စဖိ႔ု တကၠသိုလ္ ပတ္ဘလစ္ ေအာ္ေရတာက သူမ႐ဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေဒါက္တာ ဘြဲ႕ ခ်ီးျမွင္႔ရာမွာ အေနာက္ရဲ႕ သမိုင္းဝင္ လက္တင္လို မိန္႔ခြန္း ေခၽြေတာ႔ သူမကို အေရွ႕က ၾကယ္တာရာ (praesento stellam orientalem) လိ႔ု ၫႊန္းဆို လိုက္တယ္။ ဒါေပမယ္ သူမ ဆိုသလို ဆိုရမယ္ ဆိုရင္ တကၠသုိလ္ေတြဟာ လူ႕ယဥ္ေက်းမႈ ကို အထြတ္ အျမတ္ ေလးစားၾကဖို႔ သင္ၾကားေပးၾကတာပါ၊ ဒီ ယဥ္ေက်းမႈ ေတြကေတာ႔ ကမာၻ႕ ေနရာစုံကေန စီးဝင္လာခဲ႔တာပါ တဲ႔။

ယုိယြင္းစ ျပဳလာတဲ႔ အေနာက္ရြာဟာ တက္သစ္စ အေရွ႕ဆီက သင္ယူစရာ အလွၫ္႔ အေျပာင္း တစ္ေခတ္ ေရာက္ လာေနၿပီ ဆိုတာ က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ သတိေပးထားခဲ႔ေလရဲ႕။ သူမ အႀကိဳက္ဆုံး နာမည္ေက်ာ္ အဂၤလိပ္ စာေရးဆရာ ေတြထဲက တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ႔ Rudyard Kipling က လွလွပပ သမိုင္းဝင္ ေနရေအာင္ ဒီလိုေျပာခဲ႔တယ္ " But there is neither East nor West .....when two strong men stand face to face." တဲ႔။

ဒီ.... ေလဒီ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူ႕ စကားကိုပဲ ငွားၿပီး ေျပာရရင္
"And there is both East and West ,when one strong woman faces generals and the world."


(The writer is a professor of European studies at Oxford and senior fellow at the Hoover Institution, Stanford University.)

ဇင္ေ၀ေသာ္







Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

ဓမၼဆိုတာ ကြယ္ေပ်ာက္ႏိုင္သလား

ဗုဒၶဘာသာေတြၾကားမွာ ဓမၼဟာ မၾကာမီ ေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆ ရွိေနၾကတယ္။ ဒီအယူအဆကုိ လက္ခံႏုိင္စရာ အေၾကာင္းရွိေပမယ့္ ဒါဟာ ေရွးကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ယံုၾကည္မႈတစ္မ်ိဳးပါ။ အဲဒီတုန္းက ဗုဒၶဘာသာပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အေထာက္အကူ ေတြကလည္း မလံုမေလာက္ ရွိေနခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျဖစ္လာဟန္တူပါတယ္။

ဒီယံုၾကည္မႈဟာ တကယ္ေရာ မွန္ႏုိင္ပါသလား။

ဒီေမးခြန္းကုိ ေျဖဖို႕ ပထမဆံုး “ဓမၼ” ဆိုတာ ဘာလဲ လို႕ ေမးၾကရပါလိမ့္မယ္။
၁။ ဓမၼဆိုတာ အစစ္အမွန္ သဘာ၀တရား။
၂။ ဓမၼဆိုတာ ဘုရားရွင္ ထိုးထြင္းသိေတာ္မူခဲ့ၿပီး ေဟာၾကားထားတဲ့ သစၥာတရား။
၃။ ဓမၼဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ဘုရားအဆံုးအမနဲ႕ အညီ က်င့္သံးေနထိုင္မႈ လို႕ သံုးမ်ိဳး ခြဲ ၾကည့္ႏုိင္တယ္။

ဓမၼဆိုတာ သဘာ၀တရားလို႕ ဘာသာျပန္ဆိုတဲ့ ပထမ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရဆိုရင္ ဓမၼဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မကြယ္ေပ်ာက္ႏုိင္ပါဘူး။ အာကာသ (Space)၊ ဓါတ္သဘာ၀ (Energy) နဲ႕ အခ်ိန္ (Time) ဆိုတာေတြ ရွိေနသေရြ႕ ဓမၼလည္း တည္ရွိေနပါလိမ့္မယ္။

ဒုတိယ နဲ႕ တတိယ ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြအရဆိုရင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ စကားေတာ္၊ လူသားရဲ႕ နားလည္မႈ နဲ႕ အက်င့္စရိုက္ စတာေတြအားလံုးဟာ သခၤါရတရားေတြခ်ည္းမို႕ပါ။ သခၤါရတုိင္းဟာ အနိစၥ ေတြ ခ်ည္းပါပဲ။

ဒါေတြကြယ္ေပ်ာက္သြားၿပီဆိုရင္ ေနာက္ပြင့္မယ့္ အရိေမတၱယ်ဘုရားရွင္က ဒါေတြကုိ ျပန္လည္ သိျမင္လာၿပီး ေဟာျပေတာ္မူပါလိမ့္မယ္။

ဒုတိယနဲ႕ တတိယ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ ဓမၼဟာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမလဲ။
ဒီေမးခြန္းကုိ ေမးတဲ့အခါမွာ ဘုရားရွင္က “အကၡရာေတြကုိ မွားမွားယြင္းယြင္း အသံထြက္မယ္ ဆိုရင္ ၊ အနက္အဓိပၸါယ္ေတြလည္း မွားယြင္းကုန္မယ္။ အသံထြက္မွားယြင္းမႈကုိ အေျခခံၿပီး အဓိပၸါယ္ အယူအဆေတြလည္း မွားႏုိင္တယ္”။ လို႕ ေျဖေတာ္မူခဲ့တယ္ (A-1, 59)

ဒီေနရာမွာ ဘုရားရွင္ဆိုလိုတာက “စကားေတာ္” ေတြပါ။ ဒါေတြကုိ တပည့္သားေတြက ႏႈတ္တက္ အာဂံုေဆာင္ထာၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ဒီစကားေတာ္ေတြကုိပဲ အကၡရာနဲ႕ ေရးသားၿပီး ပိဋကတ္သံုးပံု ဆိုတာ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ဒီ အဆိုအရာ ဓမၼကြယ္ေပ်ာက္ဖုိ႕ဆိုတာ အႏၲရာယ္မႀကီးလွေသးပါဘူး။ ဒီေခတ္စာအုပ္စာေပ ထုတ္ေ၀သိမ္းဆည္းပံု၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း မီဒီယာေတြရဲ႕ အကူအညီေတြဟာ အလြန္စိတ္ခ်ရတယ္။ အလြယ္တကူရႏုိင္သလို ပုိၿပီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေလ့လာဖတ္ရွဳ လို႕ ရပါတယ္။

ဒီေမးခြန္းမ်ိဳးပါပဲ။ အျခားတစ္ေနရာမွာ “ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံ၀င္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူေတာ္ေကာင္းတရားကြယ္ေပ်ာက္ေစဖုိ႕ အဓိက အေၾကာင္းတရားက ဘာပါလဲ ဘုရား” ဘုရားရွင္ကုိေမးေတာ့ ဘုရားရွင္က သတိပ႒ာန္တရားေလးပါး မပြားမ်ားရင္ သာသနာကြယ္မယ္” လို႕ ေျဖဆိုေတာ္မူျပန္ပါတယ္။ (S.V. 174)

ဒီေနရာမွာ ဘုရားရွင္ဆိုလိုတာက တရားရွဳမွတ္ျခင္းနဲ႕ လူေတြ စိတ္ျဖဴစင္ေအာင္ ၊ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္၊ က်င့္ေဆာင္ေနသမွ် “ဓမၼ” လည္း တည္ေနမယ္လို႕ ဆုိလိုတာပါ။

ဒီလိုပါပဲ။ ဒီကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဘုရားရွင္ မိန္႕ခဲ့ပါေသးတယ္။ “ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ” ဆိုတဲ့ ဓါတ္ႀကီးေတြက သဒၶမၼကုိ မကြယ္ေစႏုိင္၊ အသံုးမက်တဲ့ ေမာဃပုရိသ တို႕ေၾကာင့္သာ သဒၶမၼဟာ ကြယ္သြားႏုိင္တယ္” တဲ့။

ဒါေတြဟာ ဓမၼတည္ရွိေနပံုရဲ႕ အေျဖေတြပါ။

ဓမၼဟာ ဘယ္ေလာက္ရွည္ရမယ္ ဆိုတဲ့ သက္တမ္းမရွိသလို ဘယ္အခ်ိန္မွာ ကြယ္ေပ်ာက္သြားမယ္ ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္အခ်ိန္လည္း မရွိပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေတြ ဓမၼကုိ သေဘာေပါက္နားလည္စြာ က်င့္သံုးေနသေရြ႕ ဓမၼ တည္ရွိေနမွာပါ။

အသံုးမက်တဲ့ ေမာဃပုရိသေတြလည္း လူနည္းစု ျဖစ္ေနရင္ေပါ့။

Ref.: The disappearance of the Dhamma
- A Guide to Buddhism A to Z , S. Dhammika

သီဟနာဒ







Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.