ဗုဒၶဘာသာေတြၾကားမွာ ဓမၼဟာ မၾကာမီ ေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆ ရွိေနၾကတယ္။ ဒီအယူအဆကုိ လက္ခံႏုိင္စရာ အေၾကာင္းရွိေပမယ့္ ဒါဟာ ေရွးကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ယံုၾကည္မႈတစ္မ်ိဳးပါ။ အဲဒီတုန္းက ဗုဒၶဘာသာပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အေထာက္အကူ ေတြကလည္း မလံုမေလာက္ ရွိေနခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျဖစ္လာဟန္တူပါတယ္။
ဒီယံုၾကည္မႈဟာ တကယ္ေရာ မွန္ႏုိင္ပါသလား။
ဒီေမးခြန္းကုိ ေျဖဖို႕ ပထမဆံုး “ဓမၼ” ဆိုတာ ဘာလဲ လို႕ ေမးၾကရပါလိမ့္မယ္။
၁။ ဓမၼဆိုတာ အစစ္အမွန္ သဘာ၀တရား။
၂။ ဓမၼဆိုတာ ဘုရားရွင္ ထိုးထြင္းသိေတာ္မူခဲ့ၿပီး ေဟာၾကားထားတဲ့ သစၥာတရား။
၃။ ဓမၼဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ဘုရားအဆံုးအမနဲ႕ အညီ က်င့္သံးေနထိုင္မႈ လို႕ သံုးမ်ိဳး ခြဲ ၾကည့္ႏုိင္တယ္။
၂။ ဓမၼဆိုတာ ဘုရားရွင္ ထိုးထြင္းသိေတာ္မူခဲ့ၿပီး ေဟာၾကားထားတဲ့ သစၥာတရား။
၃။ ဓမၼဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ဘုရားအဆံုးအမနဲ႕ အညီ က်င့္သံးေနထိုင္မႈ လို႕ သံုးမ်ိဳး ခြဲ ၾကည့္ႏုိင္တယ္။
ဓမၼဆိုတာ သဘာ၀တရားလို႕ ဘာသာျပန္ဆိုတဲ့ ပထမ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရဆိုရင္ ဓမၼဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မကြယ္ေပ်ာက္ႏုိင္ပါဘူး။ အာကာသ (Space)၊ ဓါတ္သဘာ၀ (Energy) နဲ႕ အခ်ိန္ (Time) ဆိုတာေတြ ရွိေနသေရြ႕ ဓမၼလည္း တည္ရွိေနပါလိမ့္မယ္။
ဒုတိယ နဲ႕ တတိယ ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြအရဆိုရင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ စကားေတာ္၊ လူသားရဲ႕ နားလည္မႈ နဲ႕ အက်င့္စရိုက္ စတာေတြအားလံုးဟာ သခၤါရတရားေတြခ်ည္းမို႕ပါ။ သခၤါရတုိင္းဟာ အနိစၥ ေတြ ခ်ည္းပါပဲ။
ဒါေတြကြယ္ေပ်ာက္သြားၿပီဆိုရင္ ေနာက္ပြင့္မယ့္ အရိေမတၱယ်ဘုရားရွင္က ဒါေတြကုိ ျပန္လည္ သိျမင္လာၿပီး ေဟာျပေတာ္မူပါလိမ့္မယ္။
ဒုတိယနဲ႕ တတိယ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ ဓမၼဟာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမလဲ။
ဒီေမးခြန္းကုိ ေမးတဲ့အခါမွာ ဘုရားရွင္က “အကၡရာေတြကုိ မွားမွားယြင္းယြင္း အသံထြက္မယ္ ဆိုရင္ ၊ အနက္အဓိပၸါယ္ေတြလည္း မွားယြင္းကုန္မယ္။ အသံထြက္မွားယြင္းမႈကုိ အေျခခံၿပီး အဓိပၸါယ္ အယူအဆေတြလည္း မွားႏုိင္တယ္”။ လို႕ ေျဖေတာ္မူခဲ့တယ္ (A-1, 59)
ဒီေနရာမွာ ဘုရားရွင္ဆိုလိုတာက “စကားေတာ္” ေတြပါ။ ဒါေတြကုိ တပည့္သားေတြက ႏႈတ္တက္ အာဂံုေဆာင္ထာၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ဒီစကားေတာ္ေတြကုိပဲ အကၡရာနဲ႕ ေရးသားၿပီး ပိဋကတ္သံုးပံု ဆိုတာ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
ဒီ အဆိုအရာ ဓမၼကြယ္ေပ်ာက္ဖုိ႕ဆိုတာ အႏၲရာယ္မႀကီးလွေသးပါဘူး။ ဒီေခတ္စာအုပ္စာေပ ထုတ္ေ၀သိမ္းဆည္းပံု၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း မီဒီယာေတြရဲ႕ အကူအညီေတြဟာ အလြန္စိတ္ခ်ရတယ္။ အလြယ္တကူရႏုိင္သလို ပုိၿပီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေလ့လာဖတ္ရွဳ လို႕ ရပါတယ္။
ဒီေမးခြန္းမ်ိဳးပါပဲ။ အျခားတစ္ေနရာမွာ “ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံ၀င္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူေတာ္ေကာင္းတရားကြယ္ေပ်ာက္ေစဖုိ႕ အဓိက အေၾကာင္းတရားက ဘာပါလဲ ဘုရား” ဘုရားရွင္ကုိေမးေတာ့ ဘုရားရွင္က သတိပ႒ာန္တရားေလးပါး မပြားမ်ားရင္ သာသနာကြယ္မယ္” လို႕ ေျဖဆိုေတာ္မူျပန္ပါတယ္။ (S.V. 174)
ဒီေနရာမွာ ဘုရားရွင္ဆိုလိုတာက တရားရွဳမွတ္ျခင္းနဲ႕ လူေတြ စိတ္ျဖဴစင္ေအာင္ ၊ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္၊ က်င့္ေဆာင္ေနသမွ် “ဓမၼ” လည္း တည္ေနမယ္လို႕ ဆုိလိုတာပါ။
ဒီလိုပါပဲ။ ဒီကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဘုရားရွင္ မိန္႕ခဲ့ပါေသးတယ္။ “ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ” ဆိုတဲ့ ဓါတ္ႀကီးေတြက သဒၶမၼကုိ မကြယ္ေစႏုိင္၊ အသံုးမက်တဲ့ ေမာဃပုရိသ တို႕ေၾကာင့္သာ သဒၶမၼဟာ ကြယ္သြားႏုိင္တယ္” တဲ့။
ဒါေတြဟာ ဓမၼတည္ရွိေနပံုရဲ႕ အေျဖေတြပါ။
ဓမၼဟာ ဘယ္ေလာက္ရွည္ရမယ္ ဆိုတဲ့ သက္တမ္းမရွိသလို ဘယ္အခ်ိန္မွာ ကြယ္ေပ်ာက္သြားမယ္ ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္အခ်ိန္လည္း မရွိပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေတြ ဓမၼကုိ သေဘာေပါက္နားလည္စြာ က်င့္သံုးေနသေရြ႕ ဓမၼ တည္ရွိေနမွာပါ။
အသံုးမက်တဲ့ ေမာဃပုရိသေတြလည္း လူနည္းစု ျဖစ္ေနရင္ေပါ့။
Ref.: The disappearance of the Dhamma
- A Guide to Buddhism A to Z , S. Dhammika
Ref.: The disappearance of the Dhamma
- A Guide to Buddhism A to Z , S. Dhammika
Post a Comment