မသိမ္ေမြ႔ႏိုင္ခဲ႔တဲ႔ အမ်ိဳးသားေရး ခ်စ္စိတ္ ( ၁ )

" ငါက ဒါဝင္ေျပာတဲ့ အီေဗာ္လူးရွင္းကုိ ယုံတယ္။ သမၼာက်မ္းစာက ဆုိထား တဲ့ ဖန္ဆင္းရွင္ဝါဒကုိ လက္ခံတဲ့ အေမရိကန္ ဖန္ဒယ္ မင္တယ္ ဝါဒကုိ မယုံဘူး။............."
".........ဒီေတာ့ သူတုိ႔က ကေလးေတြ တုိးတုိးၿပီး ေမြးလာၾကေရာ။ အဲ့ဒီ အ တုိင္းသာ ခရီးဆက္သြားေနလုိ႔ကေတာ့ တုိ႔ႏုိင္ငံထဲမွာ ထုံတုံတုံ ကေလးေတြ နဲ႔ ျပည့္ေနမွာပဲ။ အဲ့ဒီ ထုံေပေပေလးေတြကုိ တုိ႔ႏုိင္ငံက တာဝန္ယူထား ရ မွာ။ ဒီေလာက္ မွန္လြန္းတဲ့ စကားမ်ိဳးေတြကုိ ဘယ္သူမွ ထုတ္မေျပာခ်င္ ပါ ဘူးကြာ။ "
(လီကြမ္းယု)

ေမး ။    ။ စကၤာပူအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ လူမႈေပၚလစီကုိ ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လုိအျမင္ေတြနဲ႔ ပုံေဖာ္ယူခဲ့ရသလဲ။ ႏွစ္ကာလအလုိက္ ေျပာင္းလဲယူခဲ့ရတဲ့ အျမင္ေတြ၊ မေျပာင္းလဲဘဲ ထားခဲ့တဲ့ အျမင္ေတြက ဘာေတြပါလဲ။


          ေျဖ ။    ။ အခု ငါသိေနတာေတြကုိ အစက ငါမသိခဲ့ဘူး။ တခ်ိဳ႕စာအုပ္ထဲက၊ တခ်ိဳ႕ ဆရာေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြဆီက အေျခခံဗဟုသုတေတြေတာ့ ရခဲ့တယ္။ ထုတ္ေျပာရရင္ လူသားအားလုံးဟာ အတူတူ၊ အခြင့္အေရးလည္း တန္းတူရသင့္တယ္ဆုိတဲ့ အျမင္မ်ိဳးေပါ့။ ကမၻာေပၚမွာ လူႀကိဳက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားခဲ့တဲ့ ဆုိရွယ္လစ္ဝါဒေပါ့ကြာ။ မင္းတုိ႔ အမွတ္ရသင့္တာက အဲ့ဒါ ဆိုဗီယက္ႀကီး Sputnik လႊတ္တင္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ ၁၉၅၀ - ခုႏွစ္ေတြတုန္းက ဆုိတာပဲ။ အဲ့ဒီယုံၾကည္မႈက ကိန္းဘေရး(ဂ်္)တကၠသုိလ္အထိ ေရာက္ခဲ့တယ္။ ဝါဒတစ္ခုလုံးကုိ ၿခံဳၾကည့္ရင္ ဒီလုိ တန္းတူအခြင့္အေရး ယုံၾကည္မႈမ်ိဳး မဟုတ္ေပမဲ့ လြတ္လပ္ေရးရစ ႏုိင္ငံေတြအတြက္ ေရွ႕ခရီးဆက္ဖုိ႔ အေကာင္းဆုံးဝါဒလုိ႔ ေက်ာင္းသားေတြက ယုံံၾကည္ၾကတယ္။
          ဒီစနစ္ အလုပ္မျဖစ္ခဲ့ဘူး။ လက္ေရတစ္ျပင္တည္းစနစ္ဟာ အလုပ္မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္က သေဘာေပါက္ခဲ့တယ္။ လူသားရဲ႕စိတ္ဓာတ္နဲ႔ လူသားရဲ႕ သဘာဝက သူ႔အတုိင္း သူ႔သဘာဝအတုိင္းပဲ။ လူသားေတြဆီမွာ ေမာင္းႏွင္အား ရွိကုိ ရွိေနရမယ္။ သူ႔ဇနီးအတြက္၊ သူ႔ကေလးေတြအတြက္၊ သူ႔အေဖ၊ သူ႔အေမ၊ သူ႔မိသားစု၊ သူ႔လူမ်ိဳးအတြက္ သူ႔ဘဝ စြန္႔လႊတ္အနင့္နာခံမႈေတြ ရွိေနရမယ္။
          ၿဗိတိန္ရဲ႕ ဆုိရွယ္လစ္ဝါဒကုိ အစကေနအဆုံး ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီေကာက္ခ်က္ ဆြဲလုိ႔ ရလာခဲ့တာ။

          ေမး ။    ။ တစ္ခါက ေျပာခဲ့ဖူးတဲ့အထဲမွာ ကက္ဘိနိက္အဖြဲ႔ဝင္တခ်ိဳ႕က မစၥတာလီနဲ႔ သေဘာထားခ်င္း မတုိက္ဆုိင္ၾကဘူးဆုိလား။ မစၥတာလီ ယုံံၾကည္တဲ့အတုိင္း ျဖစ္လာေအာင္ သူတုိ႔ကုိ ဘယ္လုိ စည္း႐ုံးခဲ့ရသလဲ။
          ေျဖ ။    ။ ယုတၱိေဗဒေပါ့။ ငါ့ကုိ အမာခံ ေထာက္ခံေပးသူေတြက ဂုိကင္ဆြီ၊ ရာဇရတနန္၊ ဟြန္ဆြီစန္နဲ႔ လင္ကင္ဆန္တုိ႔ပဲ။ အားလုံးက လက္ေတြ႔သမားေတြ။ လူသားအားလုံး တန္းတူရည္တူဆုိတဲ့ ဝါဒက ဆုိရွယ္လစ္ရဲ႕ သီအုိရီသေဘာတရားေတြ ေလာင္းရိပ္မိေနတဲ့ဝါဒပဲ။ ဒါဟာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဘယ္တုန္းကမွ မယုံၾကည္ခဲ့ဘူး။
          ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုကုိ အရင္ၾကည့္မိတယ္။ ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္၊ ဗီယက္နမ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ပထမမ်ိဳးဆက္က အလႊာေပါင္းစုံကေန လာခဲ့ၾကတာ။ သူတုိ႔က ဖရီးဒမ္းဖုိက္တာေတြ၊ မာ့(က္စ္)ဝါဒနဲ႔ တန္းတူရည္တူ အဖြဲ႔အစည္းဆုိတာကုိ ယုံၾကည္ၾကတယ္။
          ဒုတိယနဲ႔ တတိယမ်ိဳးဆက္ေရာက္ေတာ့ အေရာေရာအေႏွာေႏွာေတြ ျဖစ္ကုန္ၿပီ။ မင္းနဲ႔ တန္းတူတဲ့သူကုိပဲ မင္းက လက္ထပ္ေတာ့တယ္။ မင္းက တကၠသုိလ္ဘြဲ႔ရဆုိရင္ မူလတန္းပညာေရး အဆင့္ပဲရွိတဲ့ မိန္းကေလးကုိ မင္းက လက္မထပ္ေတာ့ဘူး။ ငါ ေလ့လာမိတာကုိ ေျပာျပမယ္။ က်န္ဇီမင္းရဲ႕သား၊ လီပုိင္ရဲ႕သား၊ ဇူေရာင္က်ိရဲ႕သား၊ သူတုိ႔ကုိ တေလာေလးက ငါေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ အားလုံးဟာ ဉာဏ္ရည္ ထိပ္တန္းေတြခ်ည္းပဲ။
          လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတုိင္းဟာ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သူ႔ျဖစ္စဥ္နဲ႔သူပဲ သြားေနတာ။ ႏုိင္ငံက ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္နဲ႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းဆုိရင္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ စြမ္းရည္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေပၚ အေျခခံၿပီး ပညာေရးစံညႊန္းက အလုိလုိ ျမင့္တက္သြားတာ။ လူေတြက သူတုိ႔နဲ႔ တန္းတူရည္တူေတြကုိပဲ ေရြးၿပီး လက္ထပ္ၾကေတာ့တာ။ ဆရာဝန္ေတြကုိၾကည့္။ အခု ဆရာဝန္ေတြက ဆရာဝန္ေတြအခ်င္းခ်င္း ျပန္လက္ထပ္ၾကတယ္။ ဟုိတုန္းက ဆရာဝန္တစ္ေယာက္က နာ့(စ္)ကုိ လက္ထပ္ယူတာေတြ ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔က ရလာတဲ့ ကေလးေတြက်ေတာ့ တခ်ိဳ႕ ဆရာဝန္ျဖစ္လာတယ္။ တခ်ိဳ႕ ျဖစ္မလာဘူး။
          ဒီေန႔ ေဒါက္တာမိဘေတြက ရလာတဲ့ ကေလးေတြကုိ ၾကည့္။ သူတုိ႔ စိတ္ဝင္စားတယ္ဆုိရင္ ေဒါက္တာ ျဖစ္လာၾကတာခ်ည္းပဲ။ တခ်ိဳ႕ဆုိရင္ NUS (National University of Singapore) ကုိ ဝင္ခြင့္မရရင္ စိတ္အရမ္းဆုိးၾကတယ္။ ႏုိင္ငံျခားသြားဖုိ႔ ပုိက္ဆံ ပုိကုန္တာကုိး။
          ကေလးေတြ ဗီဇေကာင္းဖုိ႔ မိဘႏွစ္ပါးစလုံး စြမ္းရည္နဲ႔ အုိင္က်ဴ အဆင့္ျမင့္ေနဖုိ႔ လုိတယ္ကြ။
          တစ္ခါက ၿဗိတိသ်ေတြက ေခြးလွလွေလးေတြ တုိ႔ကုိ ေပးၾကတယ္။ Labrador (လက္ဘရာေဒါ) ေခြးေတြက တကယ္ေတာ့ အမဲလုိက္ေခြးေတြ။ ငါးဖမ္းႏုိင္တဲ့ ေခြးေတြကြ။ တုိ႔ကုိ ေပးတဲ့ ေခြးေတြကေတာ့ အလွသက္သက္ပဲ။ ဒါနဲ႔ ငါက ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးကို ေမးလုိက္တယ္။ ေခြးေတြက ဘာမွသုံးလုိ႔ မရေတာ့ သင္ၾကားေပးဖုိ႔။ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးကလည္း ရဲဖက္ကုိ ျပန္ေပးလုိက္ေရာ။ ဒီေခြးေတြက ခ်န္ပီယံေရြးပြဲမွာ ဝင္ၿပိဳင္တဲ့ အလွျပေခြးေတြ၊ သူတုိ႔က လွသလုိ ေမြးလာတဲ့ ေခြးေလးေတြကလည္း အလွေလးေတြခ်ည္းပဲ။ ငါ စာထဲမွာ ဖတ္ဖူးတာက စေကာ့တလန္က အနက္ေရာင္ လက္ဘရာေဒါ ေခြးေတြဟာ ငါးဖမ္းႏုိင္တယ္။ ငွက္ကုိ ပစ္ခ်လုိက္ရင္ သူတုိ႔က သြားခ်ီယူလာေသးတယ္တဲ့။ သူတုိ႔က အဲ့ဒါေတြကုိ တအားမကုိက္ဘဲ ဖြဖြေလး ကုိက္ၿပီး ယူလာတာတဲ့။
          ၁၉၇၀ - ခုတုန္းက Alec Douglas နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ ဟုိတုန္းက သူက ဝန္ႀကီး။ ၁၉၇၀ - မွာေတာ့ အတုိက္အခံပါတီထဲမွာ။ ဩစေတးလ်ကအျပန္ ဒီကုိ သူ ဝင္လာတာ။ ဒါနဲ႔ ငါက သူ႔ကုိ ေမးတယ္ "ကြ်န္ေတာ္ ၾကားဖူးတာက ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေခြးေတြဟာ ငါးဖမ္းႏုိင္တယ္၊ ငွက္ခ်ီႏုိင္တဲ့ ေခြးေတြ" လုိ႔။
          သူက "မဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ကုိ သီးသန္႔ ေလ့က်င့္ေပးရတာ။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဗီဇေတြကလည္း မတူဘူး" တဲ့။ ဒါနဲ႔ ငါက
          "ကြ်န္ေတာ့္ေခြးေတြကေတာ့ အလွျပဖုိ႔ သက္သက္နဲ႔ သူတုိ႔ကုိ ေကြ်းထားရတာ။ အခု သူမ်ားကုိ ေပးပစ္လုိက္ၿပီ" လုိ႔။
          သူက ေခြးခ်စ္တတ္သလားလုိ႔ ေမးတယ္။ ၁၉၇၁ - ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ သူက ဝန္ႀကီးျဖစ္လာၿပီး ဓနသဟာယအဖြဲ႔ကြန္ဖရင့္ကုိ လာတက္တယ္။ ငါ့သမီးအတြက္ ဘာဘရာေဒါ ေခြးမေလးတစ္ေကာင္လည္း ယူလာတယ္။ ငါ ေမြးဖူးသမွ်ထဲမွာေတာ့ အသိဉာဏ္အရွိဆုံး ေခြးပဲ။ ရဲဖက္က ေခြးေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္းကုိ ပုိ႔လုိက္ၿပီး သင္ၾကားခုိင္းလုိက္တယ္။ ေရ ... လုိ႔ ေျပာလုိက္တာနဲ႔ ေရထဲ ခုန္ဆင္းသြားတယ္။ ဒါနဲ႔ Istana ေရကန္ထဲ ေခၚသြားၿပီး သူ႔ကုိ ေရခ်ိဳးေပးလုိက္ၾကရတယ္။
          ဒါနဲ႔ ငါလည္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်လုိက္တယ္။ ေခြးေတြသာ ဒီအတုိင္းဆုိရင္ လူေတြလည္း ဒီအတုိင္း ျဖစ္ေနရမယ္လုိ႔။ ငါက ဒါဝင္ေျပာတဲ့ အီေဗာ္လူးရွင္းကုိ ယုံတယ္။ သမၼာက်မ္းစာက ဆုိထားတဲ့ ဖန္ဆင္းရွင္ဝါဒကုိ လက္ခံတဲ့ အေမရိကန္ ဖန္ဒယ္မင္တယ္ဝါဒကုိ မယုံဘူး။

          ေမး ။    ။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက အခု တုိးတက္ေနၿပီ။ မစၥတာလီ ယူဆခဲ့သလုိ မလႊဲသာမေရွာင္သာ သေဘာထား မတူညီမႈေတြလည္း တစ္ဆင့္ခ်င္း ေျပာင္းလဲလာၿပီ။ ဒီလုိ အေျခအေနမွာ အစုိးရ ပါဝင္ရမယ့္ အခန္းက႑က ဘာျဖစ္မလဲ။
          ေျဖ ။    ။ အစုိးရ ရင္ဆုိင္ရမယ့္ ျပႆနာက ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြက ဘယ္ေတာ့မွ အထက္က လူေတြကုိ မီႏုိင္မွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ ဘယ္နည္းနဲ႔ ညီညႊတ္ေအာင္ ထိန္းထားမလဲ - ဆုိတာပဲ။ ဒီေတာ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြကုိ ငါတုိ႔က ေျပာရတယ္။ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ရၿပီးတဲ့ေနာက္ သားေၾကာျဖတ္မယ္ဆုိရင္ အိမ္ခန္း အလကားေပးမယ္လုိ႔။
          ယူမယ့္လူ မရွိဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ ... သိလား။ သားေၾကာျဖတ္လုိက္တဲ့ဇနီးကုိ သူ႔အမ်ိဳးသားက စြန္႔သြားတတ္လုိ႔။ ဒါနဲ႔ ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳဖုိ႔ ထပ္ရွာၾကတယ္။ ကေလးက ေမြးလုိ႔ မရေတာ့ဘူးဆုိေတာ့ ဒုတိယအိမ္ေထာင္နဲ႔ကလည္း မၿမဲျပန္ဘူး။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔က ကေလးေတြ တုိးတုိးၿပီး ေမြးလာၾကေရာ။ အဲ့ဒီအတုိင္းသာ ခရီးဆက္သြားေနလုိ႔ကေတာ့ တုိ႔ႏုိင္ငံထဲမွာ ထုံတုံတုံကေလးေတြနဲ႔ ျပည့္ေနမွာပဲ။ အဲ့ဒီ ထုံေပေပေလးေတြကုိ တုိ႔ႏုိင္ငံက တာဝန္ယူထားရမွာ။ ဒီေလာက္ မွန္လြန္းတဲ့ စကားမ်ိဳးေတြကုိ ဘယ္သူမွ ထုတ္မေျပာခ်င္ပါဘူးကြာ။

          ေမး ။    ။ ၾကည့္ရတာကေတာ့ စိတ္ခုိင္ဖုိ႔ လုိသလုိ စိတ္ညစ္စရာလည္း ေတာ္ေတာ္ေကာင္းမယ့္ ကိစၥပဲ။ ေအာက္ေျခက (၂၀) ရာခုိင္ႏႈန္း လူေတြဟာ အခြင့္အေရးေတြ မရခဲ့ၾကလုိ႔ အဲ့ဒီလုိ ျဖစ္ေနတာလုိ႔ဆုိရင္ ရႏုိင္မလား။
          ေျဖ ။    ။ Lim Chee Onn ရဲ႕ အေဖက တကၠစီသမား။ သူ႔မွာ ပညာသင္ဖုိ႔ အခြင့္အေရး မရခဲ့ဘူး။ သူ႔သားက်ေတာ့ အခြင့္အေရးရေတာ့ တကၠသုိလ္ေရာက္သြားၿပီး တုိးတက္သြားတယ္။

( Hard Truths. Chap 5. Tough Love.)
 ဆက္ရန္


ေရေပၚဆီ ( ၃ )

 ဇင္ေဝေသာ္

စကားႀကီး ဆယ္ခြန္း ( မမွန္ဖို႔ ရာခိုင္ႏႈန္း မ်ားတဲ႔ )


1) သူ အစည္းအေဝးခန္းထဲမွာ ရိွေနပါတယ္႐ွင္။
2) ဝန္ထမ္းေတြကို အလုပ္ျဖဳတ္ဖို႔ က်ေနာ္ေရာက္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။
3) စကားေျပာခ်ိန္ ငါး မိနစ္ေလာက္ပဲ ၾကာမွာပါ။
4) တစ္ခုခု ေရာင္းခ်င္လို႔ စကား လာေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။
5) လူထုဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အေရး အႀကီးဆုံးပါ။
6) ခင္ဗ်ား ပို႔တဲ႔ အီးေမး မရမိပါဘူး။
7) အျပင္သြားစရာ ရိွေနလို႔ ေနာက္မွ ေျပာရေအာင္။
8) က်ေနာ္က အစိုးရ (
) ဌာနကပါ၊ ျပည္သူကို အကူအညီလို ရင္ေပးႏိုင္ ဖို႔ ေရာက္လာတာပါ။
9) The customer comes first.
10) The dog ate my homework.

ဒါေတြက အင္တာေနရွင္နယ္ စကားႀကီး ဆယ္ခြန္း ပါ။ ျမန္မာလို ဆိုရင္

၁ ။ ဟယ္ မေတြ႔တာ ၾကာလို႔ထင္တယ္၊ ဝၿပီး လွေနပါလား။
၂ ။ သားအမိသာဆိုတယ္၊ ညီအမ က်ေနတာပဲ။ ေျမွာက္ေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ တကယ္။
၃ ။ ဦးက အရမ္း ႏု တာပဲေနာ္။
၄ ။ အရမ္းေက်းဇူးမ်ားပါတယ္ဘုရား၊ ဝင္ ဖတ္၊( မွတ္ ) သြားပါတယ္။ ( ေဖ႔စ္ဘုတ္ ကြန္မင္႔ )
၅ ။ ႏိုင္ငံနဲ႔ လူမ်ိဳးအတြက္ အေကာင္းဆုံးလုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။
၆ ။ လူႀကီးမင္း ေခၚဆိုေသာ ဖုန္းနံပတ္သည္.......
က်န္တာေတာ႔ ကိုယ္႔ဘာသာကိုပဲ ျဖည္႔ၾကပါေတာ႔ဗ်ာ၊ ေပါပါတယ္။



ဇင္ေဝေသာ္

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ စစ္တပ္ ( ၁ )

Buddhism and the Role of the Armed Services. By: Peter Harvey.

ဤ သဝဏ္လႊာကို ၂၀၁၀ ခု မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ Birminghan Buddhist Viltara မွာ  ျဗိတိသ်ႇ တပ္ေပါင္းစုံ ဗုဒၶဘာသာေန႔ က်င္းပ စဥ္ မစၥတာ ပီတာ ဟာေဘး ( Peter Harvey ) ဖတ္ၾကားခဲ႔ ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာ၏ အျမင္ႏွင့္လမ္းစဥ္
   
ဗုဒၶ လို႔ပဲ လူသိမ်ားတဲ့ သိဒၶတၳေဂါတမေမြးဖြားရာ ဘီစီေျခာက္ရာစုႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ယေန ့ဗုဒၶဘာသာဟာ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္း မ်ား စြာကြဲျပားေနေသာ ဘာသာတစ္ခုလို ့ဆိုနိုင္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶဆိုတာ လူသားေလာကမွာ ပထမဆံုးအသိဥာဏ္ရွင္ ၊ နုိးထသူတစ္ ပါးျဖစ္ခဲ့ျပီး လြဲမွားတဲ့အယူအဆေတြကို အဓိပၸါယ္ရွိရွိ ပယ္ခ်ကာ မိမိကိုယ္တိုင္ေပ်ာ္ရႊင္ဖို ့နည္းလမ္းေတြကို ခ်မွတ္ေပးခဲ့သူပါ။ ဗုဒၶ ရွာေဖြေတြ ့ရွိခဲ့တဲ့လြတ္ေျမာက္ေရးဝိမုတိၱဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ ကမာၻမွာ မရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။
ဗုဒၶဘာသာကို က်င့္ၾကံအားထုတ္မႈရဲ့ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က ဒီဘဝမွာ ေပ်ာ္ရႊင္ရဖို ့ ျပီးရင ္ေနာင္သံသရာမွာ ဘဝေကာင္း သုဂတိ ဘံုမွာ ေမြးဖို ့ပါ။ အဲဒီေနာက္ဒီေမြးေသစက္ဝုိင္းကို ေက်ာ္လြန္ျပီး ဝိမုတိၱနိဗၺာန္ဓာတ္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳနိုင္ေရးပါ။ က်ေနာ္တို ့လက္ရွိ ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ ဒီဘဝဟာ ဘဝမ်ားစြာေတြထဲက တစ္ဘဝသာပါပဲ။ ဒီ  ဘဝကေနျပီး နတ္ဘံု နတ္နန္းေတြကို ေရာက္သြားနုိင္သလို အပၸါယ္ေလးဘံုကိုလည္း ေရာက္သြားနိုင္ ျပန္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ မမွတ္မိရင္သာရွိမယ္ စၾကဝ႒ာဆိုင္ရာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမႈမ်ိဳးစံုကို က်ေနာ္တို ့ ၾကံဳေတြ ့ ခဲ့ၾကရျပီးပါျပီ။ အခုဘဝမွာ က်ေနာ္တို ့ကို ခါးခါးသီးသီးမုန္းတီးေနတဲ့ရန္သူေတြဟာ အရင္ဘဝေတြက (သို ့မ ဟုတ္) ေနာက္ေနာက္ဘဝေတြမွာ က်ေနာ္တို ့ကိုသိပ္ခ်စ္တဲ့၊ က်ေနာ္တို ့အေပၚသိပ္ေကာင္းတဲ့ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္ေတြ၊ မိတ္ေဆြ အေ ပါင္း အသင္းေတြ ျဖစ္ခဲ့၊ ျဖစ္လာနိုင္ျပန္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ ဒီအဆံုးအမေတြဟာ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ မုန္းတီးရျခင္း အာ ဃာတေတြကို ေလ်ာ့ခ်ေပးနိုင္ပါတယ္။

ကိုယ္ဘဝကို ခရီးဆက္ရမယ္ဆိုတာကလည္း “ကံ” သို ့မဟုတ္ ေစတနာပါတဲ့ အျပဳ၊ အေျပာ၊အၾကံေတြနဲ ့တိုက္ရိုက္ပတ္သတ္ေန ပါတယ္။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြနဲ ့အျပဳ၊ အေျပာေတြ ေျပာၾကမယ္ဆိုုရင္ ဒုကၡ အတိဘံုဘဝေတြဆီကို လားရဖို ့ရွိပါတယ္။ အေလာဘ၊ အေဒါသ၊ အေမာဟေတြဆီမွာ အေျခခံတဲ့ အျပဳ၊ အေျပာ ျပဳၾက၊ ေျပာၾကရင္ ပိုျပီးေကာင္းမြန္တဲ့ ဘံုဘဝကို ေရာက္ၾက ရမွာပါ။ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ ဒီ ကမၼဝါဒဟာ ဘယ္နတ္ကမွ ထိန္း ခ်ဳပ္ထားလို ့မရတဲ့ သဘာဝ က်ိဳးေၾကာင္းဆက္တစ္ခုမွ်သာျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ “နတ္” ဆိုတဲ့သတၱဝါတို ့ကိုယ္တိုင္ကပင္ ဒီ ကမၼဝါဒရဲ့ ေစခိုင္းရာ ကျပေနၾကရတဲ့ သတၱဝါေတြပါ။ ဘဝေကာင္းေတာ့ ဘဝေကာင္းတယ္။ ဘဝဆိုးေတာ့ ဘဝဆိုးတယ္။ ဒါပါပဲ။ ဆိုးဆိုးေကာင္းေကာင္း ဘဝတိုင္းဟာ ေသျခင္းတရား နဲ ့အဆံုးသတ္ရပါတယ္။ ဘဝတိုင္းမွာ နာက်င္မႈ၊ အလိုမက်မႈ၊ စိတ္ဖိစီးမႈစတာေတြရွိေနပါတယ္။ ဒီလို ဒုကၡေတြရွိေနပါလ်က္ ေက် နပ္စရာေလးေတြကိုလည္း ရွာေဖြနုိင္ခဲ့ၾကေတာ့ က်ေနာ္တို ့ကလည္း ဒီဘဝက ိုျပန္လည္ တြယ္ဖက္ေန ၾကရျပန္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါေတြဇာတ္သိမ္းခန္းေရာက္ဖို ့ကေတာ့ နိဗၺာန္ေရာက္မွပဲ ျဖစ္နိုင္တယ္လို ့ ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္ကို ဗုဒၶက ခ်ျပထား ခဲ့ တာပါ။

ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္အေနနဲ ့ ဒီလမ္းစဥ္ကိုေလွ်ာက္ဖို ့ ပထမဆံုးေျခလွမ္းက သရဏဂံုသံုးပါးဆည္းကပ္ ကိုးကြယ္ျခင္းပါ။
(၁)  ဗုဒၶ ။  ။ လြတ္ျငိမ္းရာကိုရွာေတြ ့သူ၊ သင္ျပသူ၊ လြတ္ျငိမ္းမႈခရီးကို ကိုယ္တိုင္ေလွ်ာက္ျပသြားခဲ့သူ။
(၂)  ဓမၼ။  ။ ဗုဒၶရဲ့အဆံုးအမ၊ အက်င့္လမ္းစဥ္၊ နိဗၺာန္လမ္းညႊန္
(၃) သံဃာ။  ။ ႏိုးထသူတို ့အဖြဲ ့အစည္း၊ ႏိုးထျခင္းလမ္းစဥ္ကို ဆက္လက္လမ္းညႊန္ေပးတတ္ေသာဘုန္းေတာ္ၾကီး  အဖြဲ ့အစည္း၊ ေသာတာပန္ သကဒါဂါမ္စတဲ့ အရိယာပုဂၢိဳလ္ရွစ္ေယာက္။
 ေထရဝါဒ ယဥ္ေက်းမႈကို လက္ကိုင္ထားၾကတဲ့ သီရိလကၤာ၊ ထိုင္း၊ ျမန္မာ၊ လာအို၊ ကေမာၻဒီးယားတို ့မွာ ဗုဒၶကို ဗုဒၶလို ့ပဲျမင္ေန ၾက ဆဲျဖစ္သလို ဗုဒၶရဲ့ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ေတြ၊ ဗုဒၶရဲ့အဆံုးအမေတြကို အျမတ္တႏိုးသင္ၾကားပို ့ခ်ရင္း ကာကြယ္ထားၾကပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဗု ဒၶရဲ့အဆံုးအမေတြက သူတို ့ကို ကူညီေစာင့္မေနဆဲပဲျဖစ္ပါတယ္။
မဟာယာနယဥ္ေက်းမႈကိုလက္ခံတဲ့ တိဗက္၊ ဘူတန္၊ နီေပါ၊ မြန္ဂိုးလီးယား၊ တရုတ္၊ ဗီယက္နမ္၊ ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္ စတဲ့နိုင္ငံေတြမွာ ဗုဒၶဟာ ဗုဒၶအေနနဲ ့တင္မဟုတ္ေတာ့ပဲ ဘုရားအေလာင္းေတြ၊ ဂရုဏာရွင္ သူေတာ္ေကာင္းေတြကိုပါ ေပါင္းထည့္ အရို အေသျပဳေန ၾကပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ေထရဝါဒေရာ မဟာယာနပါ “နတ္” ဆိုတာရွိတယ္လို ့ ယံုၾကည္ၾကျပီး အခ်ိဳ ့ေလာကီကိစၥေတြကို နတ္ေတြက ကူညီနိုင္၊ အေစာင့္အေရွာက္ေပးနိင္တယ္လို ့ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ လမ္းစဥ္မွာ ခ်မွတ္ထားတဲ့ေဖာ္ျမဴလာေတြက လည္း မတူကြဲျပားရွိေနပါတယ္။ ပုညၾတိယာဝတၱဳဆယ္ပါး၊ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ပညာ စတဲ့ေဖာ္ျမဴလာေတြပါ။ ပိုျပီးေလးနက္လိုသူေတြအတြက္ သမာဓိ၊ ပညာက်င့့္စဥ္ေတြ အထိ သြားေရာက္နိုင္ပါတယ္။ အဲဒီမွာေတြ ့ရမွာက မဂၢင္ရွစ္ပါး၊ သစၥာေ လးပါး ဆိုတဲ့ အဆံုးအမေတြပါပဲ။

ေနာက္ျပီး ပါဖက္ျဖစ္လိုသူေတြအတြက္ ပါဖက္ရွင္း (ပါရမီ ၁၀ ပါး)ဆယ္ပါးဆိုတာကိုလည္းေတြ ့ရပါတယ္။ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာအရ ဒီဆယ္ပါးကိုစာရင္းျပဳရရင္ - ဒါန၊ သီလ၊ နိကၡမ၊ ပညာ၊ ဝိရိယ၊ ခႏီ ၱ၊ သစၥာ၊ အဓိဌာန၊ ေမတၱာ၊ ဥေပကၡ တို ့ျဖစ္ပါတယ္။
(generosity, moral virtue, renunciation, wisdom, energy/strength, patience, truthfulness, determination, loving-kindness, equanimity)
( ပါရမီ(၁၀) ပါး=Ten Perfection ကို အဂၤလိပ္လို သိလိုတဲ့လူပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္ပါ။ )
 မဟာယာနကေတာ့ အနည္းငယ္ကြဲျပားပါတယ္။ သူတို ့ကဂရုဏာနဲ ့ခြင့္လြတ္ျခင္းကို ထည့္သြင္းထား ပါတယ္။ယဥ္ေက်းမႈႏွစ္ ခု စလံုးက လက္ခံထားၾကတဲ့ စိတ္ေနသေဘာထားဆိုင္ရာ ျဗဟၼဝိဟာရေလးပါးကေတာ့ မကြဲမျပားတစ္သားတည္းေတြ ့ရပါတယ္။
ေမတၱာ - သတၱဝါတိုင္းကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစလိုျခင္း၊
ဂရုဏာ - ဒုကၡေရာက္သူေတြ ဒုကၡကလြတ္ေျမာက္ေစလိုျခင္း၊
မုဒိတာ - ေအာင္ျမင္သူတို ့ရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈကို ဝမ္းသာနိုင္ျခင္း၊
ဥေပကၡာ - အနိမ့္အျမင့္ေလာကဓံအေပၚမွာ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္သေဘာေပါက္ နားလည္ထားျခင္းတို ့
              ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာတိုင္း တတ္နိုင္သမွ် ေမြးျမဴေနၾကတဲ့ စိတ္ေနစိတ္ဓာတ္ေတြပါပဲ။
“ခိုကိုးရာမဲ့သူေတြ၊ ရဟန္းသံဃာေတြ၊ မိဘနဲ႔ မိသားစုဝင္၊ မိတ္ေဆြေတြ၊ အမွန္တကယ္လိုအပ္ေနသူေတြကို ရက္ေရာစြာေပး လွဴ တာမ်ိဳးဟာ ေသျခာေပါက္အက်ိဳးေပးေကာင္းမယ့္ကံပါ။”

သီလေဆာက္တည္မႈ၊
ဘုရားေဒသနာေတြကို သင္အံ့၊ရြတ္ဖတ္ရင္း စိတ္ေအးခ်မ္းေစမႈ၊ စိတ္တန္ခိုးျမွင့္တင္မႈ၊
အကုသိုလ္ အေတြးအၾကံေတြကို ပယ္သတ္နိုင္ဖို ့စိတ္က်င့္စဥ္ေတြကို က်င့္မႈ၊
အာကာပါနသာတိလို သတိပဌာန္ပြားမ်ားမႈ၊ စတာေတြက ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ ေလွ်ာက္ရမယ့္ လမ္းေတြပါပဲ။

ရဲေဘာ္ရဲဘက္တို ့ကို အကူအညီျဖစ္ေစတဲ့ ဗုဒၶဘာသာရဲ့တန္ဖိုးနဲ ့အရည္အေသြးမ်ား

အျပစ္မဲ့တဲ့ျပည္သူေတြ ဒုကၡမေရာက္ေစလိုတဲ့ သေဘာထားဟာ ကရုဏာပါ။ သူတို ့ကို အကာအကြယ္ေပးကို ေပးရပါမယ္။ အကာ အကြယ္ေပးတယ္ဆိုတာနဲ ့ မလႊဲသာမေရွာင္သာ စစ္ေရးသေဘာတရားေတြ ပါဝင္လာရေတာ့မွာပါ။ ေနာက္ျပီး ဗုဒၶဘာသာက အထူး တလည္တန္ဖိုးထားတဲ့ သဂၤဟဝတၱဳေလးပါးဆိုတာ ရွိပါတယ္။
 ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္း
ၾကင္နာတဲ့စကားေျပာဆိုျခင္း
မ်က္ႏွာမလိုက္၊ ဘက္မလိုက္ဘဲဆက္ဆံျခင္း
အခ်င္းခ်င္းရိုင္းပင္းကူညီအၾကံဥာဏ္ေပးလမ္းညႊန္ျခင္း (အက်ိဳးစီးပြားကို လိုလားျခင္း)
 ေနာက္ဆံုးအခ်က္ဟာ စစ္တပ္ေတြနဲ ့ တိုက္ရိုက္ပတ္သတ္ပါတယ္။ ကို္ယ့္ရဲေဘာ္ရဲဘက္  အခ်င္းခ်င္း မွားရင္ေထာက္ျပ၊ လမ္ညႊန္ မႈေတြေပး၊ ေမာရယ္ဆိုင္ရာ၊ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြ  ရဖို ့အားေပးေနၾကရမွာပါ။ ကိုယ္က်ိဳးစြန္ ့အနစ္နာခံျခင္း၊ လိုအပ္ရင္ ကိုယ့္ အ သက္ကိုပါ စေတးရဲျခင္းေတြဟာလည္း ဘုရားခ်ီးမြမ္းတဲ့ ကိစၥေတြပါ။ (သူမ်ားကုိ သတ္ဖို ့ၾကိဳးစားရင္း    ကိုယ္ေသရတာမ်ိဳးကိုေတာ့ မခ်ီးမြမ္းပါ။)သာဓကအေနနဲ ့ မဟာကပိ (ေမ်ာက္မင္း)ဇာတ္ကို ၾကည့္နိုင္ပါတယ္။ ဘုရားအေလာင္းေမ်ာက္မင္းဘဝက သူရဲ့့ ရဲေဘာ္ ရဲဘက္ေတြကို ကယ္တင္ဖို ့သူ ့ခႏၶာကိုယ္ကို တံတားအျဖစ္ခင္းေပးခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ့ ေခါင္းဆာင္မႈ စြမ္းရည္၊ ေပၚျပဴလာျဖစ္ တဲ့ဂုဏ္ ရည္ကို မနာလိုတဲ့ေမ်ာက္တစ္ေကာင္က သူ ့ခါးေပၚအားနဲ ့ေဆာင့္ခုန္လိုက္လို ့ ခါးက်ိဳးျပီးေသဆံုးရွာတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ စစ္တပ္ထဲမွာရွိေနသင့္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာရဲ့အဆံုးအမက ဗိုလ္ငါးပါးပဲျဖစ္ပါတယ္။
၁။ သဒၶါဗိုလ္ ။ သရဏာဂံုသံုးပါးနဲ ့ကံ၊ ကံ၏အက်ိဳးကိုယံုၾကည္မႈ၊ လူေကာင္းသူေကာင္းေတြကို ယံုၾကည္မႈေတြကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားလို ့ရပါတယ္။
၂။ ဝိရိယဗိုလ္ ။ ဒီဝိရိယကိုပဲက်ေနာ္တို ့ဘာသာစကားနဲ ့energy, mental strength, perseverance လို ့ ဘာသာျပန္ဆိုၾကပါတယ္။ သတၱိရွိျခင္း၊ လူပီသျခင္းပါပဲ။
၃။ သတိဗိုလ္ ။
၄။ သမာဓိဗိုလ္ ။
၅။ ပညာဗိုလ္ - တဲ့။
ဒီ  ဗိုလ္ငါးပါးထဲမွာ စစ္တပ္အတြင္း  ဆိုရင္ ဝိရိယဗိုလ္ကမရွိမျဖစ္ကို လိုအပ္ပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္စြမ္းရည္၊ သတိၱ ဆိုတာမပါဘဲ စစ္ သားေကာင္းမျဖစ္နိုင္ပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ စိတ္ပညာ အလိုအရ ဒီဝိရိယဟာ ကုသိုလ္ေရာ အကုသိုလ္ပါျဖစ္ေနနိုင္ျပန္ပါတယ္။ ဥပမာဆို ရ ရင္ အေသခံဗံုးေဖာက္ခဲြမယ့္လူတစ္ေယာက္ဟာလည္း သတၱိနဲ ့စိတ္စြမ္းရည္လိုပါတယ္။ ဓားျပတိုက္မယ့္သူဟာလည္း သတၱိလိုတာ ပါပဲ။ ေကာင္းမြန္တဲ့ ဝိရိယျဖစ္ဖုိ ့ ဗုဒၶဘာသာကလမ္းညႊန္ထားတာက သဒၵါ၊ သတိ၊ ပညာေတြလိုပါတယ္ တဲ႔။

မိမိရဲ့ ဦးတည္ခ်က္  မွန္ေနရမယ္။ မွန္ကန္တဲ့ ဦးတည္ခ်က္ကို ခရီးေပါက္ေအာင္ ဘယ္လို  ခ်ဥ္းကပ္ရမလဲ ဆိုတာေတြဟာ သဒၶါ နဲ ့
ပညာ ကိစၥျဖစ္ျပီး အမွန္တကယ္ခရီးေပါက္ဖို ့မွာ သတိရဲ့  အခန္းက႑ကလည္း ေတာ္ေတာ္ အေရးပါလွပါတယ္။ သတိ    ဆိုရာမွာ နိုးနိုးၾကားၾကားရွိျခင္း (သတိရွိျခင္း)၊ မိမိအေတြ ့အၾကံဳေတြနဲ ့ဆက္စပ္ျပီး သခၤန္းစာယူတတ္၊ ယူနိုင္ျခင္း၊ ကိုယ္ရဲ့ခံနိုင္ရည္၊ ခြန္အား၊ ကိုယ္က်င့္တရားတန္ဖိုးေတြကိုပါ သတိထားေနမိဖို ့ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ သတိေတြပါ။  ဒီ အျဖစ္အပ်က္ျပီးရင္ ထပ္ေျပာစရာ ရွိပါေသးတယ္။ တိုက္ပြဲမွာေဒါသတၾကီးနဲ ့ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ ပစ္သတ္ေနမွ အကု သိုလ္မဟုတ္ပါဘူး။ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ နဲ ့တစ္ဖက္စစ္တပ္ကို ေအးေအးေဆးေဆးပစ္သတ္ ေနတဲ့ စနိုက္ပါရဲ့အျပဳအမူ၊ ကြန္ျပဴတာ ထိန္းခလုပ္ေတြနဲ ့တစ္ဖက္ေလယာဥ္ကို လက္ညႈိးေလးတစ္ေခ်ာင္း  နဲ ့ ပစ္ခ်သူရဲ့   အျပဳအမူဟာလည္း အကုသိုလ္ပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာ  အဆံုးအမအရ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွန္ကန္မႈ၊ သည္းခံမႈ၊ ေဒါသကင္းမႈ၊ မိမိကိုယ္ကို  ထိန္းသိမ္းမႈ၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္း မႈေတြကို ဖြံျဖိဳး တိုးတက္လာေအာင္ ၾကိဳးစားယူဖို ့အျမဲ တမ္း ညႊန္ျပေနတတ္ပါတယ္။ ေသနတ္ကိုင္ထားတဲ့   လူတစ္ေယာက္အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ ကို (ကိုယ့္ေသနတ္ကို) ထိန္းသိမ္းထားမႈ၊ မွန္ ကန္တဲ့ အားထုတ္ျခင္းျဖစ္မႈ  ဆိုတာ အေရးအၾကီးဆံုးပါပဲ။ နားမလည္၊ ပါးမလည္္၊ ကိုယ့္က်င့္တရား မရွိသူတစ္ေယာက္ရဲ့ လက္ ထဲေသနတ္ေရာက္သြားရင္ ဒီေသနတ္ တစ္လက္ဟာ ဘယ္ေလာက္ အႏၱရာယ္ရွိတယ္ ဆို တာ ေျပာျပေန စရာေတာင္ မလိုေတာ့ ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ စစ္တပ္ထဲမွာ စည္းကမ္းဆိုတာ ပိုျပီးတင္းၾကပ္ထားရတယ္။ ဒါကိုပင္ က်ေနာ္ တို ့ဘာသာစကားနဲ ့" Discipline " လို ့ေခၚပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာေတာ႔ " ဝိနယ " တဲ႔။

 စကားႂကြင္း။    ။ ဆိုရျပန္ေခ်ျပီ။ အက္ဒမင္က စာေမးပြဲ ေျဖဆိုဖို႔ ဘာသာရပ္ အေရအတြက္ ျဖည္႔ရာ၌ အနည္းငယ္ ( ဤ၌ အနည္း ငယ္ ဟူသည္ အေတာ္ မ်ားမ်ားကို ဆိုလိုသည္ ) လက္လြန္ သြားဟန္ ရိွပါသည္။ မေန႔ကမွ သီတင္းသုံးေဖာ္ ရဟန္းက ေခါင္းစဥ္ မွားေနတယ္ " ဒီဇင္ဘာ စကာဦး " ဟု ဆိုသျဖင္႔ " ေခါင္းစဥ္ မမွား၊ ဝစၥေပါက္ က်႐ုံသာ ျဖစ္သည္ " ဟု ေျဖခဲ႔ရသည္။ ယေန႔လည္း ေမတၱာျဖင္႔ ျဖည္႔ၾကရန္ အမွာစကား ထားခဲ႔ပါရေစ။


ဆက္ရန္



 သီဟနာဒ

ေလ႔လာမိတဲ႔ သူတို႔ နယ္ပယ္နဲ႔ ေရးဟန္


တိုတိုေတာင္းေတာင္း ေရးရတတ္တဲ႔ သတင္းစာနဲ႔ ဂ်ာနယ္ေတြမွာ ပါတတ္တဲ႔ အဂၤလိပ္ေဆာင္းပါးေတြကို ၾကည္႔ရင္ စာေရး သူ က ေဝါဟာရ နဲ႔ စာဖတ္ပရိ သတ္ကို ကန္႔ လိုက္တာေတြ ရိွတယ္။ တခ်ိဳ႕က သိပၸံနဲ႔ အိုင္တီမွာ ဝင္ေရး တတ္သလို အား က စား မွာလည္ ေရးတယ္။

သူေပးေတာ႔မယ္႔ မက္ေဆ႔ရဲ႕ အေနအထားက သူသုံးလိုက္တဲ႔ ေဝါဟာရ ကို အေျခခံျပီး မွန္းဆလို႔ရတယ္။အိုင္တီမွာ ဆိုပါေတာ႔။ စတိဗ္ ေဂ်ာ႔ လိ႔ု သူသုံးထားရင္ သူေပးေတာ႔မယ္႔ အိုင္တီ မက္ေဆ႔က လူ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား နားလည္မယ္႔ မက္ေဆ႔မ်ိဳးပဲ။ သူ႕ တာဂက္က အလႊာစုံက စာဖတ္သူေတြ။
ဒါကို စတိဗ္ လိ႔ု တင္ပဲ တမင္သုံးထားရင္ သူေပးမယ္႔ မက္ေဆ႔က အိုင္တီကို ထဲထဲဝင္ဝင္ သိသူေတြ အတြက္ပဲ။ ကိုယ္ သိပ္ျပီး စိတ္ဝင္စားတဲ႔ ဘာသာရပ္ မဟုတ္ရင္ ဆက္ မဖတ္နဲ႔ေတာ႔။ နားလည္မွာ မဟုတ္ေတာ႔ဘူး။

ေဘာလံုးမွာလည္း အတူတူပဲ။ စတီဗင္ ဂ်ရတ္လု႔ိ သူသုံးထားရင္ သူေပးေတာ႔မယ္႔ မက္ေဆ႔က သာမန္ေတြပဲ။ ဒါကိုပဲ စတိဗ္ လိ႔ု တင္ တမင္ သုံးထားရင္ သူေပးမယ္႔မက္ေဆ႔က ေဘာလုံး အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း ႀကီး သိထားျပီးသူေတြ အတြက္ပဲ။ စတိဗ္ ဟာ စတီဗင္ ဂ်ရတ္ကို ဆိုလိုေၾကာင္း၊ အလက္စ္ ဟာ ဖာဂူဆန္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖနန္ဒို ဟာ ေတာရက္စ္ ျဖစ္ေၾကာင္း သူ ေျပာစရာ မလိုေတာ႔ဘူး။
ဒါဟာ ေစတနာလို႔ ထင္ပါတယ္။ မင္း သိပ္ျပီး စိတ္ဝင္စားတဲ႔ ဖီးလ္ မဟုတ္ ရင္ ဆက္မဖတ္နဲ႔ေတာ႔၊ အခ်ိန္ကုန္တယ္၊ နားလည္မွာ လည္း မဟုတ္႔ဘူး ဆို တဲ႔ အခ်က္ေပးသံပါ။

နယူးစ္ ဝိက္တို႔၊ နယူးေယာက္ တိုင္းတိ႔ု မွာ ေရးသူေတြလည္း ဒါ မ်ီဳးေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ သူတို႔ ေဆာင္းပါး    တခ်ိဳ႕ကို က်ေနာ္တို႔ နားမလည္တာပါ။ အဂၤလိပ္ေၾကာင္႔ရယ္လို႔ မဟုတ္ဘူး၊ ပါေတာ႔ ပါတာေပါ႔။စာအုပ္အျဖစ္ ဆိုရင္ေတာ႔ အားလုံး ခေရေစ႔ တြင္းက် ေရးၾကရပါတယ္။ စာေရးသူ တစ္ေယာက္တည္းကပင္ ေဆာင္းပါးေရးဟန္ နဲ႔ စာအုပ္ေရးဟန္ မတူတတ္ဘူး။

ျမန္မာစာမွာလည္း ေဆာင္းပါးနဲ႔ ဝတၳဳတို ဖတ္သူက ဝတၳဳရွည္ ဖတ္ရတ္ရတာ ပ်င္းတယ္။ ဝတၳဳရွည္ပဲ အဖတ္မ်ားရင္ လည္း ေဆာင္း ပါးနဲ႔ ဝတၳဳတို ( အထူးသျဖင္႔ ေဆာင္းပါး ) က ပ်င္းစရာပဲ။ေရးသူေတြကလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ေဆာင္းပါး၊ဝတၳဳတို ေရးသူက ဝတၳဳရွည္ မေရးခ်င္ဘူး။ ဘယ္ဟာက လြယ္တယ္၊ ခက္တယ္ ဆိုတာ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။
ျမန္မာျပည္မွာ ၾကည္႔ရင္ေတာ႔ နာမည္ႀကီးတာျခင္း တူရင္ဝတၳဳရွည္ ေရးသူ က ေငြေရး ေၾကးေရး ပိုကိုက္တာေပါ႔။ တိုင္၊ နယူးစ္ ဝိက္၊ နယူးေယာက္ တိုင္းတိ႔ု မွာ ေတာ႔ ေဖာ္ျပတာ ခံရရင္ ေငြ လည္း ရသလို သိကၡာလည္း ပိုရိွပါတယ္။ ကိုယ္နဲ႔ နယ္ပယ္ မတူတာပဲ ရိွ မယ္၊ ေရးထားတာေတြကေတာ႔ အတုံးလိုက္ အတစ္လိုက္ေတြခ်ည္းပဲ။

နာမည္နဲ႔တင္ စည္းတားတာလည္း မဟုုတ္ဘူး။ ေလးေလး နက္နက္ ေဆာင္း ပါးေတြမွာ နည္းပညာနဲ႔ ဆိုင္တဲ႔ ေဝါဟာရေတြကို အ ရွည္လည္း သိပ္ မသုံး ဘူး၊ သုံးလည္း တစ္ႀကိမ္ပဲ။
သူ႕စာဖတ္မယ္႔လူက ဒီအဆင္႔ေတာ႔ ႐ိွတဲ႔ လူ ဆိုတာ သေဘာေပါက္ တယ္။ ျပီးေတာ႔ လူတိုင္း နားလည္ေအာင္ဆိုျပီး ေဝါဟာရ ညႇာ မသုံးဘူး။ ပညာရွင္ အဆင္႔ေတြကိုး။ မသိရင္ အဘိဓာန္ လွန္။ ဒါပဲ။အဘိဓာန္က အဆင္႔ မမီ၊ ေခတ္ မမီရင္ ရွာေတာင္ မေတြ႔တတ္ ဘူး။ ဒါမ်ိဳးကို လူ နားလည္တဲ႔ စကားနဲ႔ မေရးရေကာင္းလား လို႔ ေျပာ ရင္ မဟုတ္လွေသးဘူး။

သူတိ႔ု ေျပာတာက လူနဲ႔ကြာလြန္းေနတယ္၊ ထုတ္ေဝသူက စာအုပ္ အေနနဲ႔ ထုတ္လည္း ထုတ္ေဝခ်င္တယ္  ဆိုရင္ အယ္ဒီတာက ၾကားဝင္ တံတား ခင္းေပးရတယ္။ မူရင္း စာေရးဆရာကေတာ႔ မျပင္၊ မဖ်က္၊ မျဖည္႔ပဲ။ အရင္ဖတ္စဥ္က နားမလည္တဲ႔ ေဆာင္းပါး တခ်ိဳ႕ဟာ အယ္ဒီတာက ၾကားဝင္ တံတားခင္းေပးလိုက္ေတာ႔မွ နားလည္သြားတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။

ဟာသ စာေတြလည္း ဒီ အတိုင္းပဲ။ သူတို႔စာဖတ္၊ တခ်ိဳ႕က မရယ္ရ ဘူး။ ေရးတတ္သူက ျပန္ေရးေတာ႔မွ ရယ္ရတာ။ အစ အဆုံး ရွင္းျပရရင္ မရယ္ရေတာ႔ဘူး။ အျဖစ္ အပ်က္၊ လူနာမည္ စတာေတြကို တဝက္ တပ်က္ နဲ႔ထားမွ ပ်က္လုံး အရွိန္ ျမင္႔တာ။ ဟာသ ဆိုေတာ႔ ဒီမွာေတာ႔ အက္သစ္ သေဘာတရားေတြ အေၾကာင္း ေျပာလို႔ မရပါဘူး။

ေဝါဟာရ၊ နာမည္ေတြနဲ႔ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ကန္႔ လိုက္တာေတြ က လူ မသိေအာင္ ေရးတယ္ဆိုတာထက္ စာဖတ္သူရဲ႕ စိတ္၀င္ စားမႈအား၊ နား လည္ႏိုင္မႈအား နဲ႔ စာဖတ္သူရဲ႕ အခ်ိန္ကို သတိေပးလိုက္တာမ်ိဳးပါ။လိုက္ႏိုင္ရင္ လိုက္ခဲ႔၊ ေစာင္႔ေခၚေနမွာေတာ႔ မဟုတ္ဘူး ဆိုသလိုပါ။
စာေရးသူ ေစာင္႔ထိမ္းရမယ္႔ အက္သစ္ထဲမွာ ဒါေတြ ပါ မပါ တိတိက်က် မသိေပမယ္႔ တစ္ဦးခ်င္း အေနနဲ႔ေတာ႔ လိုက္နာၾက တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဘာရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ သတိထား ေလးစားမိတာေလးမို႔ ေရးလိုက္မိတာပါ။


ဇင္ေဝေသာ္

ဒီဇင္ဘာ စကာဦး


ဒီ အပတ္ကစလို႔ အဂၤါေန႔ေတြမွာ သီဟနာဒ ဘာသာျပန္ဆိုတဲ႔ " ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ စစ္တပ္ " ဆိုတဲ႔ ေဆာင္းပါးေတြကို တင္ေပး သြား မွာပါ။ ေဆာင္းပါး အမ်ားစုဟာ ၿဗိတိသ်ွစစ္တပ္ အတြင္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ အရာရွိေတြ၊ ဗုဒၶဘာသာ ပညာရွင္ေတြ ေရးထားတဲ႔ စစ္တပ္နဲ႔ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါေတြ၊ သဝဏ္လႊာေတြပါ။ အဂၤလန္က ထုတ္တဲ႔ " The Middle Way= အလယ္လမ္းစဥ္ " ဂ်ာနယ္ထဲက ထုတ္ယူထားတာျဖစ္ပါတယ္။ သုေတသန ဆန္တာေတြ ပါသလို ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ အေတြ႔အႀကဳံ၊ ခရစ္ယန္ အမ်ားစုၾကားမွာ ရင္ ဆိုင္ရတတ္တဲ႔ အခက္အခဲေတြလည္း ပါပါတယ္။

အထူးအဆန္း အေနနဲ႔ သိခြင္႔ရလိုက္တာကေတာ႔ ျဗိတိသ်ွ ဗုဒၶဘာသာ စစ္သားေတြဟာ ဟစ္တလာရဲ႕ စစ္တပ္ကို ပစ္ဖို႔ေတာင္ ပါဏာတိပါတ သိကၡာပုဒ္ေၾကာင္႔ ျငင္းဆိုခဲ႔ၾကပါ သတဲ႔။ တာဝန္နဲ႔ ဗုဒၶ အဆုံးအမၾကား သူတို႔ ဘယ္လိုမ်ား ဟန္ခ်က္ ထိန္းထား ခဲ ႔ၾကတယ္ဆိုတာ စိတ္ဝင္စားစရာပါ။
ေမတၱာျဖင္႔


သီဟနာဒ