“လူစိမ္းမွ လူရင္းသို႔ (၇ း ၁)”


လီကြမ္းယု ရဲ႕ Hard Truths ကေန အခုတေလာ ေရပန္းစားေနတဲ႔ စကၠဴျဖဴ စီမံကိန္းကို အထိုကအေလ်ာက္ ထင္ဟပ္ေစတဲ႔ အခန္း ၇ ကို တင္ေပးလိုက္ ပါတယ္။


ေမး ။ ။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ေရာက္လာဖို႔ တံခါးဖြင့္ေပးရမယ္လို႔ ဆိုသူေတြ ထဲမွာ မစၥတာလီက အသံအက်ယ္ဆံုးပဲ။ စင္ကာပူဟာ ဒီလိုပဲ ႏိုင္ငံျခား သားေတြအေပၚမွာ အျမဲတမ္း ရပ္တည္ေနရမွာလား။

ေျဖ ။ ။ လက္ရွိကေလးေမြးဖြားႏႈန္းအတိုင္းသာ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအတိုင္းပဲ။ ဒီလိုမဟုတ္ရင္ သကၠရာဇ္ ၂၀၅၀ - မွာ အလုပ္လုပ္ႏုိင္သူဦးေရက ၁.၅ ပဲရွိၿပီး သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြကို သူတို႔က ေထာက္ပံ့ေနရလိမ့္မယ္။ လံုးဝ အဓိပၸါယ္ မရွိေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံလည္း ၿပိဳက်သြားမယ္။ ဒီတာဝန္ႀကီးက သိပ္ေလးေနေ တာ့ လူေတာ္ေတြက ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္ေျပးသြားၾကမွာ။
စင္ကာပူးရီးယန္းေတြ ကေလးယူၾကပါ၊ ကေလးယူၾကပါလို႔ ဘာေၾကာင့္မ်ား ငါတို႔က ခိုင္းေနရတယ္ ထင္လို႔လဲ။

ကေလးေမြးဖြားႏႈန္းက မကာမိဘူး။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြနဲ႔ အစားထိုးႏိုင္ဖို႔ သူတုိ႔ ကေလးေတြ စင္ကာပူးရီးယန္း ျဖစ္လာဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကရတာ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ႏိုင္ ငံျခားသားေတြကို ေနရာခြဲၿပီး ေနရာခ်ထားေပးတာ။ သူတို႔ပတ္ဝန္းက်င္မွာ စင္ကာပူးရီးယန္းေတြ ရွိေနရမယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သူတို႔ကေလးေတြက ဒီက ကေလးေတြနဲ႔ အတူေန၊ အတူေက်ာင္းတက္၊ တစ္သားတည္း ျဖစ္သြားမွာ။
အခုဝင္လာတဲ့မ်ိဳးဆက္က ေျပာင္းလဲလို႔ မရေတာ့ဘူး။ အိႏၵိယန္း၊ တရုတ္ ဘာလူမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သူတို႔ကေလးေတြကို ငါတို႔ရေအာင္ ယူထားႏိုင္ရမယ္။ ဒီမွာေမြးတဲ့ ကေလးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ဒီကိုေရာက္လာတဲ့ ကေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ တို႔ေက်ာင္းကိုသြား၊ တို႔ေျပာသလို ေျပာ၊ တို႔လုပ္သလို လုပ္ေအာင္ ျပင္ယူၾကရမွာ။

ႏိုင္ငံျခားသားေတြမပါဘဲ လက္ရွိတိုးတက္ႏႈန္းကို ငါတို႔ ထိန္းမထားႏိုင္ဘူး။ ရွင္းရွင္းေလး။ လူအင္အားမွ မရွိတာ။တႏွစ္မွာ ကေလးဘယ္ႏွေယာက္ ေမြး သလဲ။ သံုးေသာင္းနဲ႔ သံုးေသာင္းခြဲၾကားမွာ ရွိတယ္။ ဒီအေရအတြက္ရဲ့ ဆ တိုး ျဖစ္သင့္တယ္။ ငါ အလုပ္လုပ္ေနစဥ္က တစ္ႏွစ္၊ တစ္ႏွစ္ကို ကေလး ဦးေရ ေျခာက္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ေလာက္ ေမြးဖြားတယ္။ ဒါေတာင္မွ လူဦးေရ က ႏွစ္သန္း မျပည့္ဘူး။

ေမး ။ ။ တံခါးဖြင့္ရာမွာ အတုိင္းအတာေတာ့ ရွိသင့္တယ္ မဟုတ္လား။ တစ္ခါက စင္ကာပူမွာ လူဦးေရေျခာက္သန္းခြဲ မေက်ာ္သင့္ဘူးလို႔ မစၥတာလီ ပဲ ေျပာခဲ့တာ မဟုတ္လား။

ေျဖ ။ ။ ငါေျပာခဲ့တာက ေနရာအခက္အ ခဲေၾကာင့္ ေျပာခဲ့တာ။ ေျမေနရာ လြတ္ေတြရွိမွ ပတ္ဝန္းက်င္စိမ္းစိုေအာင္ စီမံၿပီး ေနခ်င္စဖြယ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ယူလို႔ရတယ္။ တို႔မွာ ေျမလြတ္ေတြ ရွိေနေသးေတာ့ ေျခာက္သန္းခြဲအ ထိ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သူတို႔ ယံုၾကည္ၾကတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ (၁၅) ရာခိုင္ႏႈန္း လက္ခံမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ၾကတာ။

အဲဒီေနာက္ ဘာျဖစ္သလဲ။ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း နယ္နိမိတ္ေတြကို ျပန္ လုပ္ ယူရတယ္။ ဒီေနာက္ ကိုယ့္အရည္အေသြးကို ျပန္တင္ယူရတယ္။ အေကာင္းဆံုးေတာ့ ႀကိဳးစားေနၾကတာပဲ။ ငါတို႔လူထုရဲ့ မူလဗီဇကို ေျပာင္းလို႔ မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ကို ပညာေပးရင္း ေလ့က်င့္ေပးရင္းနဲ႔ အရင္ကထက္ အရည္အခ်င္းရွိလာေအာင္ေတာ့ လုပ္ယူလို႔ရတယ္။ အခု ငါတို႔လုပ္ေနတဲ့ SPUR (Skills Programme for Upgrading and Resilience) အစီ အစဥ္ လိုေပါ့။ ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးက်ဆင္းတာကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး သူတို႔အဆင့္ နဲ႔ အရည္အခ်င္းေတြ တက္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးၾကရတယ္။ ဒါမွ စီးပြားေရးဦးေမာ့လာလို႔ စက္႐ုံအလုပ္ေတြ ပိုမ်ားလာရင္ သူတို႔က အဆင္ သင့္ျဖစ္ေနမွာ။ စက္႐ံုအေဟာင္းေတြကေတာ့ ဒီကို ျပန္လာမွာ မဟုတ္ေ တာ့ဘူး။ သူတို႔က တို႔ထက္ လုပ္အားခ ေစ်းခ်ိဳတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို သြားၾကမွာ။

ေမး ။ ။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြေၾကာင့္ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ေနတဲ့ စင္ကာပူး ရီးယန္းေတြကို ၾကည့္ၿပီး မအံ့ၾသမိဘူးလား။

ေျဖ ။ ။ မအံ့ၾသပါဘူး။ အသစ္အဆန္းတစ္ခု ဆိုတာေလာက္ပါပဲ။ လတ္ တေလာႏွစ္ေတြရဲ့ အေရအတြက္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံျခားသား ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား လက္ခံလိုက္တာကို ေတြ႕ရမယ္။ စီးပြားေရးက ပိုက်ယ္ျပန္႔လာေတာ့ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ မလစ္ဟင္းရေအာင္ သူတို႔က စင္ကာပူအတြက္ လို အပ္ေနတယ္။ ဒီစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကာလမွာ အလုပ္ၾကမ္းသမား၊ ပညာရွင္ ဘယ္သူ႔ကို ဦးစားေပးမယ္ ဆိုတာေတြ သတ္မွတ္လို႔ မရဘူး။ သတ္ မွတ္လိုက္ရင္ အလုပ္ရွင္ေတြကေရာ၊ အလုပ္သမား ႏိုင္ငံျခားသားေတြကပါ နားလည္မွဳ လြဲသြားႏိုင္တယ္။

တို႔လုပ္ႏိုင္တာက စင္ကာပူလူမ်ိဳးကို အလုပ္ခန္႔ရင္ ေဂ်ာ့(ဘ္) ခရက္ဒစ္ အေနနဲ႔ ေဒၚလာသံုးရာ ျမွင့္ေပးထားတယ္။ ဒါက အလုပ္ရွင္ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ အပိုင္း ျဖစ္သြားတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားကို ငွားမယ္ဆိုရင္ ေဒၚလာသံုးရာ ဆပ္(ဖ္) ဆီဒိုက္ လုပ္ရမယ္။ အလုပ္ရွင္ေတြကိုလည္း ဆံုးျဖတ္ခြင့္ ငါတို႔ က ေပးထားရေသးတယ္။ စင္ကာပူးရီးယန္းကို ငွားမလား၊ ႏိုင္ငံျခားသားကို ငွားမလား။ သူတို႔ ဆံုးျဖတ္ၾကေပါ့။ တကယ္ေတာ့ ဒါက ဒီအလုပ္သမားက အလုပ္ရွင္အတြက္ ဘယ္ေလာက္ အလုပ္လုပ္ေပးႏိုင္သလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္တယ္။

အစိုးရအေနနဲ႔ ငါတို႔က အားလံုးကုိ ၿခံဳၾကည့္ထားရတယ္။ ဒါမွ စီးပြားေရး ျပန္ေကာင္းလာတဲ့အခါ ငါတို႔ရဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈႏႈန္းက အခက္အခဲ ရင္မဆိုင္ရမွာ။ ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစား၊ စည္းေဝးၿပီးမွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ၾကရတာ။ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ အ လုပ္သမားဝန္ႀကီးေတြတင္ေတာင္ မကဘူး။ အမ်ိဳးသားဖြ႔ံၿဖိဳးေရးနဲ႔ ကုန္ သြယ္ေရးဝန္ႀကီး၊ ကက္ဘိနက္အဖြဲ႔ဝင္ေတြအားလံုး ပါဝင္စဥ္းစားၿပီး ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ၾကတာ။

အျခားႏိုင္ငံေတြ ျပာယာခတ္ေနခ်ိန္မွာ စင္ကာပူက ဘာေၾကာင့္ ျပာယာခတ္ မေနတာလဲလို႔ေရာ မေတြးမိဘူးလား။
တို႔က သူတို႔ကို အခြင့္အေရးေတြ ေပးထားလို႔။ အခြင့္အေရးဆိုတာေတြထဲမွာ လက္ရွိ အလုပ္သမားေတြကို ျပန္လည္ေလ့က်င့္ေပးတာ။ စင္ကာပူးရီးယန္း ကို အလုပ္ငွားရင္ ဆပ္ဆီဒိုက္ေပးတာ၊ သူတို႔ အလုပ္သ မားေတြကိုအခ မဲ့ ေလ့က်င့္ေပးၿပီး ပိုေတာ္လာတဲ့ အလုပ္သမားကို သူတို႔ဆီ ျပန္ပို႔ေပးတာ။ ဒါေတြ ပါတယ္။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက တည္ေဆာက္ယူခဲ့တဲ့ လူသားနဲ႔ နည္းပညာ အရင္းအျမစ္ေတြ ငါတို႔ဆီမွာ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပႆနာျဖစ္လာတဲ့အ ခါမွာ ေအးေအးေဆးေဆးနဲ႔ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ခဲ့တာ။
အစိုးရက ဒီမူကေန လံုးဝေသြဖည္ေပးလို႔ မရဘူး။ ဒါေတြက စနစ္တက် တြက္ခ်က္ထားတဲ့ မူဝါဒေတြ၊ ငါတို႔ ၾကည့္တာက စင္ကာပူရဲ့ ေရရွည္ ရပ္ တည္ႏိုင္ေရးပဲ။

ေမး ။ ။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ႐ုတ္တရက္ႀကီး တိုးလာတာကို အေၾကာင္းျပ ၿပီး စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကို အခုလိုအခ်ိန္မွာ သူတို႔ စိတ္သက္သာသြားေအာင္ တစ္ခုခု စဥ္းစားမေပးသင့္ဘူးလား။

ေျဖ ။ ။ အားလံုး တစ္ေပါင္းတစ္စည္းတည္းျဖစ္ေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး လုပ္ေပးေနတာပဲ။ အရင္ဆံုး HDB တိုက္ခန္းေတြမွာ သူတို႔ကို ခြဲထည့္ေပး ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိႏၵိယက ေနာက္မွ ေရာက္လာသူေတြက East Coast မွာ ကြန္ဒိုေတြ ဝယ္ေနတာကေတာ့ ငါတို႔လည္း မတတ္ႏိုင္ဘူး။ အဲဒီမွာပဲ ကြန္ဒိုဝယ္ေနၾကတဲ့ အိႏၵိယေျမာက္ပုိင္းကလူေတြရဲ့ အေရအတြက္ မမွ် မတ လည္း ရွိႏိုင္တာပဲ။

HDB တိုက္ခန္းေတြမွာေတာ့ ဖိအားေပးျခင္းမရွိဘဲနဲ႔ သူတို႔ခ်င္း တစ္ေပါင္းတည္း ျဖစ္သြားေအာင္၊ အခ်င္းခ်င္း နားလည္ေအာင္ ကိုတာစနစ္နဲ႔ အိမ္ေတြခ်ေပးထားတယ္။ ပီေအပီက လူထုအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးအဖြဲ႔ေတာင္ ဖြဲ႔ၿပီး နယ္ေတြမွာဆင္းၿပီး လႈပ္ရွားၾကဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိတယ္။ ဒီကိစၥ အထေျမာက္ဖို႔ အခ်ိန္ေတာ့ လုိတာေပါ့။

ပီေအပီရဲ့ ပါတီတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ဒီကိစၥကို စတင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ စီတီဇင္ အသစ္ေတြက တ႐ုတ္မန္ဒရင္းစကား ေျပာၾကတယ္။ အဲဒီအထဲက စီတီဇင္ အသစ္ တ႐ုတ္စကားေျပာ ေကာင္မေလးကို အဂၤလိပ္လို မွန္မွန္မေျပာတတ္ ရပါ့မလားဆိုၿပီး ဆူလို႔တဲ့ ေကာင္မေလးက ငိုတယ္။ ဒီကလူေတြလို ဘယ္လို လုပ္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျပာတတ္ပါ့မလဲ။ သူ႔ကို အခ်ိန္ေတာ့ ေပးမွေပါ့။ သူက ဒီအထဲမွာပါဝင္ၿပီး သူတတ္ႏိုင္တဲ့ အပိုင္းကေန လႈပ္ရွားတယ္။ ဒါကို ဆူလိုက္ ၊ ေငါက္လိုက္လုပ္တယ္တဲ့။ တို႔က နားလည္မႈ ပိုရွိဖို႔လိုတယ္။ သူက ႀကိဳး လည္းႀကိဳးစားတယ္။ သူျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြကိုလည္း ေျပာျပတယ္ ။ ႏွစ္ ဖက္စလံုး ႀကိဳးစားဖို႔ လိုတယ္။ ဒါက ႏွစ္လမ္းေမာင္းစနစ္ပဲ။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၆၀ - ခု ဝန္းက်င္ေတြကလို မိသားစုတိုင္း ကေလးေလးေ ယာက္ႏႈန္းရွိရင္ ဒီျပႆနာက တက္ကို မတက္ဘူး။ အဲဒီႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ ဒီေန႔ တုိ႔လူမ်ိဳးသက္သက္ပဲ ေျခာက္သန္းနဲ႔ ခုႏွစ္သန္းၾကားမွာ ရွိေနၿပီ။ ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပညာေရးနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ အညီအမွ်ရတဲ့ ဖံြ႔ၿဖိဳးဆဲ၊ ဖြ႔ံၿဖိဳး ၿပီးႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ဒီလုိပဲ ကေလးေမြးဖြားႏႈန္းက က်သြားတတ္တာပါပဲ။
အခုဆိုရင္ စီတီဇင္အသစ္ေတြကကို ငါတို႔လူမ်ိဳးေတြလို ျဖစ္လာေနၿပီ။

တ႐ုတ္ျပည္ကေန ေရာက္လာတဲ့ နာ့(စ္)မေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ သူ႔မွာ ကေလးတစ္ေယာက္ ရွိတယ္။
“ဘာလို႔ ကေလးႏွစ္ေယာက္ မယူတာလဲ။ သံုးေယာက္ဆို ပိုေတာင္ေကာင္းေသးတယ္” လို႔ ငါကေမးေတာ့ “မယူႏိုင္ဘူး၊ ေစ်းသိပ္ႀကီးတယ္။ မူႀကိဳေက်ာင္းအပ္ခကေတာင္ နည္းတာ မဟုတ္ဘူး။ အခု ကေလးက ေက်ာင္းအပ္ရေတာ့မယ္။ အရြယ္ေရာက္ေနၿပီ။ အိမ္နားက ဘယ္ေက်ာင္းမွာ အပ္ရမလဲလို႔ လိုက္စံုစမ္းၾကည့္ေနရတာ။ သူ အရြယ္ေကာင္းေကာင္းမေရာက္ခင္ ေက်ာင္းလိုက္ပို႔တာ၊ လမ္းျဖတ္ကူးေပးရ တာေတြကအစ လိုက္လုပ္ေပးရဦးမယ္” တဲ့။

သူမက ဆက္ေျပာတယ္။ “ကေလးႏွစ္ေယာက္သာဆိုရင္ ေငြလည္း မတတ္ႏုိ င္ေတာ့ဘူး။ အလုပ္က အနားယူၿပီး ေနာက္မွ အလုပ္ျပန္လုပ္မယ္ဆိုရင္ လည္း ကိုယ့္ေနရာကို သူမ်ားေတြက ဦးသြားလို႔ ေနရာေတာင္ ေပ်ာက္သြား ဦးမယ္” တဲ့။

သူစဥ္းစားေနပံုက ဒီကလူေတြ စဥ္းစားတာနဲ႔ တစ္ေထရာတည္း ျဖစ္ေနၿပီ။ သူတို႔ စဥ္းစားတာက စီတီဇင္အသစ္ေတြဟာ ငါတို႔ ဟိုတုန္းက စင္ကာပူး ရီးယန္းေတြလို ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ေတြးထားၾကတာ။ ဘယ္ဟုတ္လိမ့္မလဲ။ ႏုိင္ငံသားအသစ္ေတြ တြက္ခ်က္ခန္႔မွန္းတာေတြက ဒီေခတ္ စင္ကာပူးရီးယန္းေတြ အတိုင္းပဲ။ ဒီညီမွ်ျခင္းကို ငါတို႔ ရွာမေတြ႔ေသး ဘူး။ မေတြ႔ေတာ့တာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မယ္။

ျပင္သစ္နဲ႔ ဆီြဒင္မွာသာ မိသားစုတစ္စု ကေလးႏွစ္ေယာက္ေမြးဖြားႏႈန္းကို ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ တျခားေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံမွ ထိန္းမထားႏိုင္ဘူး။ အထူး သျဖင့္ အေရွ႕အာရွက ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြ ပိုဆိုးေသးတယ္။
အေမရိကကေတာ့ တမူထူးျခားတယ္လို႔ ေျပာရမယ္။ သူတို႔က ေျမေနရာ အလြတ္ေတြကကို အမ်ားႀကီး က်န္ေသးတာ။ လူေတြကလည္း အေကာ င္းျမင္ဝါဒသမားေတြ။ တျဖည္းျဖည္းေတာ့ သူတုိ႔လည္း ဒီအတိုင္း ျဖစ္လာဦး မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းမိတယ္။ ဂ်ပန္နဲ႔ တ႐ုတ္က ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာဆိုရင္ လက္မထပ္ တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ မီဒီယာထဲမွာေကာ၊ စီးပြားေရးေလာကထဲမွာေရာ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒီျပႆနာက ကမၻာနဲ႔အဝွမ္း ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာပဲ။ ပံုစံတက် ေျပာင္းလဲလာေနတဲ့ လူမွဳေရးပံုသ႑ာန္ပဲ။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပညာတတ္လာၿပီး အလုပ္အကိုင္မွာ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔ အခြင့္အေရးအတူတူ ရလာၿပီဆိုရင္ အဲဒီ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက ေျပာင္းလဲလာတာပဲ။


 ဇင္ေဝေသာ္

ျပည္သူ႕အသံ ကိုယ္႔အသံ


အလုပ္သမား ဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန ခင္မ်ား....
စလုံးေတြျမန္မာျပည္မွာ ရက္ရွည္ေနၿပီး စီးပြားေရးလုပ္( အလုပ္လုပ္ခြင္႔ ပါ မစ္ေလ်ွာက္ ) မယ္ဆို တစ္ႏွစ္ကို ႏွစ္ႀကိမ္ ေဆးစစ္ခိုင္းပါ။
သန္႔ရွင္းတဲ႔ႏိုင္ငံသားေတြ ေရာဂါမရိွဘူးထင္ၿပီး လႊတ္မေပးလိုက္ပါနဲ႔။
စကၤာပူမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသာေတြကေတာ႔ ေရာဂါ " ဆုိး " မရိွတာ ( စေတး တိုးတိုင္း စစ္ေနရလို႔ ) ေသခ်ာပါတယ္။
စလုံးေတြက စေတးတိုးစရာမလုိေတာ႔ ေဆးစစ္စရာလည္း မလို၊ ဒါေၾကာင္႔ မေသခ်ာပါ။
ဆီးခ်ိဳနဲ႔ ေသြးတိုးကို နာနာစစ္ပါ၊ လူတိုင္းနီးပါး ရိွပါတယ္။ က်န္တာေတြကို လည္း စစ္ပါ။ လိုအပ္ရင္ ေဒါက္တာေတြရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္အျပင္ ျမန္မာတိုင္းရင္းေဆး ဆရာရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ပါ ေတာင္းပါ။
ဒီမွာ အဝလြန္ေရာဂါ ၆၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ( တစ္ရာမွာ ၆၃ ေယာက္ ) ရိွပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြရဲ႕ ဗိုက္ေခါက္ထက္ ပိုထူရင္ ( ဗိုလ္ေပၚ ဗိုလ္လာမက်နဲ႔ ဆိုၿပီး ) ရီဂ်က္ ထုေပးပါ။

ဘာမွ မဟုတ္ပါ။
ဘာေရာဂါမွ မရိွဘဲ စေတး တိုးတိုင္း ေသြးေဖာက္ခံေနၾကရတာ သေဘာ မေတြ႔လို႔ပါ။

အဲသလို မဆီမဆိုင္ ေဒါသျဖစ္ရတဲ႔အထဲမွာ ဘရားဇီးက ေဘာလုံးသ မား ေရာ္နာဒိုလည္း ပါတယ္။
ေပၚတူဂီက ေရာ္နာဒိုနဲ႔ ဘရားဇီးက ေရာ္နာဒိုကို ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီးေမးေတာ႔ ဖာဂူဆန္က မဆီမဆိုင္ "The older,the fatter " လို႔ ေျဖခဲ႔တယ္။
ဒါကို မေက်နပ္လြန္းလို႔ ဘရားဇီးကက မီဒီယာကိုဖိတ္ေခၚၿပီး သူ႕ဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ခဲ႔တယ္။
သူ႕ဆႏၵက တစ္ဖက္သားကို အဲသလို " ဝတုတ္ " လို႔ ရစရာမရိွေအာင္ေျပာ တဲ႔အတြက္ ဖာဂီရဲ႕ မန္ယူ ကစားတဲ႔ပြဲတိုင္း ရွံးပါေစ တဲ႔။
ၿပီးပါၿပီ။


ဇင္ေဝေသာ္ 

“လူပီသဖို႔ ငိုရမယ္ ၂ (I cry, therefore I am)”


Humanity’s sob story.
By Michael Trimble.

" ယဘုယ်က်က်ေျပာရရင္ ပုိၿပီးလည္းခ်မ္းသာ၊ ပိုၿပီးလည္း ဒီမိုကေရစီ ထြန္း ကားတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးေတြက လူေတြဟာ ပိုၿပီးငိုတတ္ၾကပါတယ္။ မ်က္ရည္ က်ရ မွာ မရွက္သလို မ်က္ရည္က်မိရင္လည္း ဝန္ခံရမွာ ဝန္မေလးတတ္ၾကပါဘူး "

"အေမရိကန္ေတြ၊ ဂ်ာမန္ေတြ၊ အီတာလီယန္ေတြဟာ ဘူေဂးရီးယန္းေတြ၊ တရုတ္ေတြ၊ ပီရူးလူမ်ိဳးေတြထက္ ပိုၿပီး မ်က္ရည္လြယ္ၾကတယ္ "

ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ ေရွးေဟာင္း ဂရိသူရဲေကာင္းႀကီးေတြမွာလည္း မ်က္ ရည္နဲ႔ မေဝးကြာလွပါဘူး။ Odysseus တို႔၊ Agamemnon တို႔၊ Achilles တို႔လည္း မ်က္ရည္နဲ႔ မ်က္ခြက္ သိပ္မျပတ္ခဲ့ပါဘူး။
ဒါကို မယံုရင္ လတ္တေလာ ကမၻာ့သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ပါ။ အေမရိကန္သမၼ တ ေရာ္နယ္ရီဂင္၊ ဘီ(လ္) ကလင္တန္တို႔ ေဂ်ာ့ဘု(ရွ္) တို႔ဆိုရင္ အငိုမင္း သားႀကီးေတြ(Weepy Chief Executive) လို႔ေတာင္ ဆိုစမွတ္ျပဳခဲ့ရပါတယ္။

တစ္ပတ္တည္း ႏွစ္ခါငိုသူတစ္ေယာက္ အရင္တစ္ပတ္ကပဲ ေတြ႔ခဲ့ရပါေသး တယ္။ အဲဒါ သမၼတ အိုဗားမားပါပဲ။ အိုင္အိုဝါးမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာစဥ္တစ္ႀကိမ္၊ ခ်ီကာဂိုမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာစဥ္ တစ္ႀကိမ္၊ တစ္ပတ္အတြင္း ႏွစ္ႀကိမ္ငိုခဲ့ပါတယ္။ Babe Ruth က သူ႔မွာ ကင္ဆာရွိေနၿပီလို႔ သိရတဲ့အခ်ိန္မွာ ငိုခဲ့သလုိ Floyd Patterson လည္း မိုဟာမက္ အလီကို ရွံဳးတုန္းက ငိုခဲ့တာပါပဲ။

အမ်ိဳးသမီးေရာ အမ်ိဳးသားပါတူတဲ့အခ်က္က သူတို႔က အိမ္တြင္းထဲမွာဆို ပိုၿပီးငိုတတ္ၾကတယ္။ ညေန ေစာေစာပိုင္းမွာ ပိုၿပီးငုိတတ္တယ္။ တစ္ေယာက္တည္းရွိေနတဲ့အခါ (သို႔) အမ်ိဳးသမီး အေဖာ္ရွိေနတဲ့အခါ မ်ိဳးေတြမွာ ငုိတတ္ၾကတယ္။ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ေနစဥ္မွာ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းစရာေတြ ဇာတ္လမ္းထဲမွာပါေနရင္ ကိုယ့္ေဘးမွာ သူငယ္ခ်င္းလည္း ရွိေနမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီး မ်က္ရည္က်တတ္ပါတယ္။

လူေတြရဲ့ ကိုယ္စီကိုယ္စီ စစ္တမ္းအရ သနားတတ္သူ၊ ခံစားနားလည္တတ္ သူေတြဟာ စိတ္ဓာတ္မာသူ၊ ခံစားမွဳကို ထိန္းထားတတ္သူေတြထက္ပိုၿပီး မ်က္ရည္လြယ္တတ္ပါတယ္။ ငိုတဲ့ အႀကိမ္ေရနဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဒီထက္ပိုၿပီး က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ဝတၱဳဖတ္ရင္း၊ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ရင္း ငိုေနတတ္ၾကသလို တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ သူူတို႔ တစ္ဘဝလံုးမွာ ငိုေၾကြးမိတဲ့ အႀကိမ္ေရကို ေရတြက္လို႔ေတာင္ ရႏိုင္ပါတယ္။

တစ္ခုခုအဆင္မေျပလို႔၊ စိတ္ညစ္လို႔၊ အိမ္တြင္းေရးျပႆနာျဖစ္လို႔ ငိုၿပီဆိုရင္ တျခားငိုေၾကြးျခင္းေတြထက္ ပိုၿပီးအခ်ိန္ၾကာတတ္တယ္။ ေပ်ာ္ရႊင္ရ၊ ေက်နပ္ ရလို႔လည္း မ်က္ရည္က်တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမ်က္ရည္က်ျခင္းက ခဏ မွ်သာပါ။

ဒါဝင္ရဲ့ သံုးသပ္ခ်က္အရကေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံမဟုတ္တဲ့ အျခား တိုင္းျပည္ေတြနဲ႔စာရင္ ျဗိတိန္မွာ ငိုေၾကြးမွဳက ပုိနည္းတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေနာက္ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြက (ျဗိတိန္အပါအဝင္) သူမ်ားထက္ ငိုေၾကြးတာ နည္းတယ္လို႔ ဆိုလိုခ်င္ဟန္ တူပါတယ္။

ငိုေၾကြးမွဳနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ယဥ္ေက်းမွဳကို အေျခခံ သုေတသနလုပ္ခဲ့တဲ့ ဒတ္ (ခ်္) လူမ်ိဳး စိတ္ပညာရွင္ A.J.J.M. Vingerhoets နဲ႔ သူ႔မိတ္ေဆြရဲ့ ေတြ႔ရွိ ခ်က္က ပိုၿပီးဆြဲေဆာင္မွဳရွိပါတယ္။ (၃၇) ႏုိင္ငံကို သူတို႔ သုေတသနျပဳခဲ့ၾက ရာမွာ အေမရိကန္ေတြ၊ ဂ်ာမန္ေတြ၊ အီတာလီယန္ေတြဟာ ဘူေဂးရီးယန္းေ တြ၊ တရုတ္ေတြ၊ ပီရူးလူမ်ိဳးေတြထက္ ပိုၿပီး မ်က္ရည္လြယ္ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။

ေယဘုယ်က်က်ေျပာရရင္ ပုိၿပီးလည္းခ်မ္းသာ၊ ပိုၿပီးလည္း ဒီမိုကေရစီ ထြန္း ကားတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးေတြက လူေတြဟာ ပိုၿပီးငိုတတ္ၾကပါတယ္။ မ်က္ရည္က်ရ မွာ မရွက္သလို မ်က္ရည္က်မိရင္လည္း ဝန္ခံရမွာ ဝန္မေလးတတ္ၾကပါဘူး။ သူတို႔ ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ငိုေၾကြးတာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီး၊ အ မ်ိဳးသား ကြဲျပားမွဳကေတာ့ ရွိေနဆဲပါ။

ဒီႏုိင္ငံႀကီးေတြက လူေတြ ဘာေၾကာင့္ မ်က္ရည္ပိုလြယ္ရသလဲဆိုရင္ ယဥ္ေက်းမွဳနဲ႔လည္း ဆိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ယဥ္ေက်းမွဳက မ်က္ရည္က်မွဳ ဟာ ေပ်ာ့ညံ့ျခင္းလို႔ ယူဆတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီက်တဲ့ ႏိုင္ငံေတြဟာ တဖက္သားရဲ့ မ်က္ရည္က်မွဳကိုလည္း ပုိၿပီးနားလည္းတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါကသည္ပင္ ဝမ္းနည္းလို႔ က်တဲ့မ်က္ရည္ကို ထိန္းေနစရာမလုိဘူးဆိုတဲ့ အယူအဆဝင္သြားၿပီး မ်က္ရည္လြယ္သြားၾကတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။

ဝမ္းနည္းမွဳနဲ႔ ငိုေၾကြးမွဳဟာ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားၾကေပမယ့္ လူ တစ္ေယာက္ဟာ ငိုၿပီးရင္ ပိုၿပီးေပ်ာ္ရႊင္လာတတ္ပါတယ္။ သုေတသန ေတြ႕ ရွိခ်က္ေတြက ေျပာျပတဲ့အခ်က္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီး ၈၅-ရာခိုင္ႏွံဳးနဲ႔ အမ်ိဳး သား ၇၃-ရာခိုင္ႏွံဳးဟာ ငိုၿပီးတဲ့ေနာက္ ခံစားရတာ ပိုသက္သာလာတယ္ ဆို တဲ့ အခ်က္ပါ။

ကမၻာ့လူသားေတြ လက္ခံထားတာကေတာ့ မ်က္ရည္ဟာ စိတ္တင္းက်ပ္မွဳ ကို ေျဖေလ်ာ့ေစဖုိ႔၊ ခံစားမွဳကို ဖြင့္ထုတ္ဖုိ႔၊ နာက်င္မွဳကို သက္သာေစဖို႔ဆိုတဲ့ အခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ (တကယ္တမ္း လက္ခံထားၾကတဲ့ အထဲမွာလည္း လူခႏၶာကိုယ္ထဲကထြက္လာတဲ့ အရည္ေတြထဲမွာ မ်က္ရည္တစ္ခုကိုသာ စက္ဆုပ္စရာအေနနဲ႔ သေဘာမထားၾကတာပါ။)

ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနႏွင့္လည္း ကရုဏာကို ဖြင့္ျပသတဲ့ အေန နဲ႔ မ်က္ရည္က်ျပတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါကလည္း ကမၻာတဝွမ္းလံုးပါ။

" ၾကက္သြန္နီနဲ႔ ဇနီးမ်က္ရည္ "


မ်က္ရည္ဆိုတာ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲမွဳရဲ့ သေကၤတဆိုတာ တစ္ကမၻာလံုး လက္ ခံထားရတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ခါက်ေတာ့ စိတ္က အလြန္ အမင္း ဝမ္းနည္းေနေတာ့ မ်က္ရည္က်လုိ႔မရတဲ့ အခါမ်ိဳးေတြလည္း ရွိေန တတ္ျပန္ပါေသးတယ္။ ဥပမာ မိမိအလြန္ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူတစ္ေယာက္ ဆံုးပါး သြားတဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာေပါ့။

ဒီေန႔ေခတ္မွာ မ်က္ရည္က်ျခင္း၊ မက်ျခင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ထူးထူးျခားျခား ဘာမွ မေျပာၾကေပမယ့္ ေရွးေရွးေခတ္တုန္းကေတာ့ လင္သားတစ္ေယာက္ ဆံုးပါးလို႔ လူေရွ႕မွာ ဇနီးက မ်က္ရည္မက်ရင္ လူထုက ေဝဖန္ျပစ္တင္တာ မ်ိဳးေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ေယာက်ၤားဆံုးတာေတာင္ မ်က္ရည္မက်တဲ့မိန္းမ၊ မၾကာခင္ တစ္ပင္ထူမယ့္မိန္းမ စတာမ်ိဳးေတြေပါ့။ အဲဒီအခါမ်ိဳးေတြမွာ ဇနီး (မုဆိုးမ) ေတြဟာ ၾကက္သြန္နီရဲ့ အကူအညီနဲ႔ မ်က္ရည္က်ျပရတတ္ပါတယ္။ ဒီမ်က္ရည္က်မွဳက ေရွးေခတ္တုန္းကေတာ့ လူမွဳေရးမွာသာမက ႏိုင္ငံေရး ထဲမွာေတာင္ ရွိေနပါတယ္။ မ်က္ရည္က်ရမယ့္အခ်ိန္မွာ က်ကို က်ေပးရမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေပါ့။

မ်က္ရည္ကို အျခားလူမွဳေရးကိစၥေတြမွာလည္း အဓိပၸါယ္တစ္ခုခုအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ၾကျပန္တယ္။ Rousseau က သူ႔ရဲ့ “Confessions” ျပဇာတ္ထဲမွာ မ်က္ရည္ဟာ ဘယ္ေလာက္ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတယ္ဆိုတာရဲ့ အထင္ရွားဆံုး သေကၤတတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႕ ဆိုထားပါတယ္။ ဒါတင္မကဘူး၊ မ်က္ရည္ဟာ ကုိယ့္အတၱကို ေရွ႕တန္းတင္ထားလြန္းလို႔ ဘာမဟုတ္တဲ့ ကိစၥအတြက္ က်တဲ့ မ်က္ရည္လည္း ရွိေနျပန္ေသးတယ္လို႔ သူကပဲ ဆိုထားျပန္ပါတယ္။

တျခားဇာတ္လမ္းေတြထဲမွာလည္း မ်က္ရည္ဟာ တစ္ဖက္သားကို စိတ္ ယိမ္း ယိုင္ေစႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြ႔ရျပန္ပါတယ္။
ရွိတ္စပီးယားကေတာ့ သူ႔ရဲ့ “The Taming of the Shrew” ထဲမွာ-
“ And if the boy have not a woman’s gift
To rain a shower of commended tears,
An onion will do well for such a shift” လို႔ ေရးထားခဲ့တယ္။
( ဆက္ရန္ )


ဇင္ေဝေသာ္

ေနာက္ပိုင္း မေသခ်ာတဲ႔ သတင္းႏွစ္ပုဒ္


အိႏၵိယမွာ အသစ္စက္စက္ လက္ထပ္ၿပီးစ ဇနီးေမာင္ႏွံေတြျဖစ္ၾကတဲ႔ Jyoti Parkash နဲ႔ Priyanka Rani တို႔ဆီ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြဆီက အမိန္႔စာ ခ်က္ခ်င္းေရာက္လာခဲ႔တယ္။ အဲဒါက to “live like brother and sister” လက္ထပ္ၿပီးေပမဲ႔ ေမာင္ႏွေတြလိုပဲ ေနၾကဖို႔ အမိန္႔ျဖစ္ပါတယ္လို႔ 'Times of India ' က ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ႔ သူတို႔ က ေမာင္ႏွမဝမ္းကြဲေတြ ျဖစ္ေနၾကလို႔တဲ႔။ ကဲ ဘယ္သူ႕ကို ဘယ္လိုေျပာရပါ႔။

" ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဘဏ္၊ ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ဘဏ္ (MICB) ဘဏ္ေတြနဲ႔အတူ အရင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီး ပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးေတဇ ပိုင္ အာရွစိမ္းလန္းမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဘဏ္ နဲ႔၊ ဦးေဇာ္ေဇာ္ရဲ႕ မက္ဇ္ျမန္မာကုမၸဏီပိုင္ ဧရာ၀တီဘဏ္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္ " ဒါက အရင္တပတ္က အေမရိကန္အစိုးရက ဘဏ္ေလးခုကို အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတဲ႔ ဗြီအိုေအ သတင္းပါ။

ေမး ။ ။ ေငြျဖဴနဲ႔ ေငြမည္း ျခားနားခ်က္က ဘာပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ေငြျဖဴက ေဟာင္းႏြမ္း စုတ္ျပတ္ေနတတ္ၿပီး ေငြမည္းေတြက အသစ္စက္စက္ အုပ္လိုက္ တစ္ထပ္ႀကီး ရွိေနတတ္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ေငြမည္းကို ေငြျဖဴျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒီအတိုင္းပဲ ထားလိုက္ပါ။ ၾကာရင္ ျဖဴသြားပါတယ္။ ( ေျဖဆိုသူေတြက ဦးေတဇနဲ႔ ဦးေဇာ္ေဇာ္ မဟုတ္ပါ )




 ကမ္းလက္ 

“လူပီသဖို႔ ငိုရမယ္ (I cry, therefore I am)”


Humanity’s sob story.
By Michael Trimble.

( နယူးေယာက္ တိုင္းက မ်က္ရည္မ်ားရဲ႕ သမိုင္း စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ သုေတ သနေဆာင္း ပါးပါ။ စိတ္ဝင္စားမိလို႔ ျပန္လိုက္တာပါ။ ရွည္လြန္းလို႔ သုံးရက္ ခြဲတင္သြားပါမယ္။)

၂၀၀၈- ခုႏွစ္တုန္းက ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ Muenster မွာရွိတဲ့ တိရိစ ၦာန္ရံုထဲက ဂါနာ (Gana) လို႔ေခၚတဲ့ ေဂၚဇီလာမႀကီးက ေဂၚဇီလာေလး တစ္ေကာင္ေမြး တယ္။ သံုးလၾကာေတာ့ ေဂၚဇီလာေလး ဆံုးသြားတယ္။ ေျဖဆည္ မရ ေၾက ကြဲေနရွာတဲ့ ဂါနာရဲ့ဓာတ္ပံုေတြလည္း မီဒီယာေပၚမွာ ပလူပ်ံလို႔ေနတာပဲ။ အသည္းကြဲ ေဂၚဇီလာမႀကီးဟာ အသက္မရွိေတာ့တဲ့ ေဂၚဇီလာေလးကို ဝမ္းနည္းတႀကီး ေပြ႔ဖက္လို႔ထားတယ္။ ေဂၚဇီလာမႀကီးကိုၾကည့္ခ်င္လို႔ လာ ၾကတဲ့ လူပရိသတ္ႀကီးဆိုတာလည္း မနည္းမေနာပဲ။

ေျပာရမွာေတာ့ အားနာစရာပါ။ ဂါနာဟာ ဝမ္းနည္းတတ္ေပမယ့္ ငိုေတာ့ မငို တတ္ပါဘူး။ ငိုေၾကြးျခင္းနဲ႔ မ်က္ရည္က်ျခင္း တစ္ထပ္တည္းက်တာဆိုလို႔ လူဆိုတဲ့ သက္ရွိသတၱဝါပဲရွိပါတယ္။ ဒမ္ဘုိတို႔ ဘန္ဘီတို႔ကို ေတာင္းပန္ စ ကား ေျပာရပါလိမ့္ဦးမယ္။ တိရိစ ၦာန္ေတြ ငိုတတ္တယ္ဆိုတာ သိပၸံနည္းက် သက္ေသျပလို႔ မရပါဘူး။

ေဂၚဇီလာေတြကို အထူးျပဳေလ့လာေနတဲ့ Dian Fossey နဲ႔ ခ်င္ပန္ဇီေတြကို အထူးျပဳေလ့လာေနတဲ့ Jane Goodall တို႔အဆိုအရ တိရိစ ၦာန္ေတြရဲ့ မ်က္ရည္နဲ႔ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းမွဳ ဆက္စပ္လို႔ မရပါဘူး။ “the emotional Lives of Animals” စာအုပ္ကိုေရးတဲ့ Marc Bekoff အဆိုအရ တိရိစ ၦာန္ရဲ့ မ်က္ရည္ဟာ မ်က္ရည္သက္သက္ပါ။ ဝမ္းနည္းပူေဆြးမွဳနဲ႔ ဆက္စပ္မေနျပန္ ပါဘူး။ ဆင္ေတြကို အထူးျပဳေလ့လာေနတဲ့ မစၥတာ Jeffery Moussaieff နဲ႔ Mrs. Susan McCarthy တို႔ကလည္း ဆင္ေတြဝမ္းနည္းလို႔ ငိုတယ္ဆိုတာ မေတြ႔ဖူးသေလာက္ပါလို႔ ဆိုခဲ့ျပန္ပါတယ္။

တိရိစ ၦာန္ေတြ မ်က္ရည္က်တယ္ဆိုတာကေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမ်က္ရည္က နာက်င္မွဳေၾကာင့္ ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ တုန္႔ျပန္မႈသက္သက္ သဘာ ဝအရ ထြက္လာတဲ့မ်က္ရည္မွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ရည္က မ်က္လံုး ရဲ့စြတ္ စုိမွဳကို အကာအကြယ္ေပးပါတယ္။ ပရိုတိန္းဓာတ္တစ္ခ်ိဳ႕ကို လည္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးထားႏိုင္ပါတယ္။ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းမွဳနဲ႔ မ်က္ရည္ ဆက္ စပ္ၿပီး က်လာတာကေတာ့ လူသားမွာသာရွိတယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အခုိင္အမာ လက္ကိုင္ထားၾကဆဲပါ။

ကေလးတစ္ေယာက္ဆိုရင္ ေမြးၿပီးလို႔ ႏွစ္ရက္အတြင္းမွာပဲ ဝမ္းနည္းတဲ့ မ်က္ႏွာ ဝမ္းသာတဲ့မ်က္ႏွာကို ေဖာ္ျပတတ္ေနပါၿပီ။ ေမြးကင္းစ ကေလး တစ္ေယာက္ဟာ ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ မငိုတတ္ဘူးဆုိရင္ အသက္ရွင္ဖို႔ လမ္းစမရွိပါဘူး။

ကေလးေမြးၿပီးလို႔ ေလးငါးလအတြင္းမွာပဲ အဲဒီကေလးနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ့ ဆက္ဆံေရးဟာ ခံစားမွဳေတြနဲ႔ ျပည့္သိပ္ဖြဲ႔ခ်ည္ေနပါေတာ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ သူ႕ရဲ့ ခံစားခ်က္ကိုေဖာ္ျပဖုိ႔ ကေလးက ငိုျပတာမ်ိဳးေတြပါ။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႀကီးျပင္းလာျပန္ေတာ့လည္း မ်က္ရည္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လူမွဳဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္ရဲ့ အထင္ကရ ဆက္သြယ္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ေနျပန္ပါေသးတယ္။ ငိုေၾကြးျခင္းဆုိတာ ရယ္ေမာျခင္း လိုပါပဲ။ လူသားရဲ့ စၾကာဝဠာဆိုင္ရာ ခံစားမွဳျပယုဂ္တစ္ခုပါ။ ဒါေပမယ့္ ယဥ္ေက်းမွဳေတြအေပၚအေျခခံ၊ လိင္ကြဲျပားမွဳေတြအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ရယ္ေမာမွဳေလာက္ေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထုတ္ေဖာ္မျပ တတ္ၾကပါဘူး။ လက္လည္းသိပ္မခံၾကပါဘူး။ တကယ္က ေပ်ာ္ရႊင္မွဳ ထက္ ေၾကကြဲမွဳက ပိုၿပီးအေရာင္အေသြးစံုလင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေၾကကြဲၿပီး ငိုမိၾကတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ငိုေၾကြးပံုေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး အသြင္ကြဲေနတတ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ ပိုငိုတတ္ၿပီး ပုိၿပီးလည္း ရွိဳက္ႀကီး တငင္ ရွိတတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သူတို႔ခံစားမွဳ အရွိန္ျမင့္မားေနတဲ့ အခ်ိန္ မ်ိဳးေတြမွာေပါ့။ ဒါဟာ ကြဲျပားတဲ့ ဟုိမုန္းဓာတ္ သဘာဝေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္သလို လိင္ကြဲျပားမွဳေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ငိုေၾကြးျခင္းလိုပါပဲ၊ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ကမၻာတစ္ဝွမ္းလံုး မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက အမ်ိဳးသားေတြထက္ပိုၿပီး ျဖစ္တာမ်ားပါတယ္။ ဒါဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြက ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔တန္းတူ အခြင့္ အေရး မရခဲ့တဲ့ အားနည္းခ်က္ေၾကာင့္မ်ား ျဖစ္ေလမလားဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပ ခ်က္လည္း ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူမွဳေရးႏွိမ္ခ်ခံရတာ၊ တခါတရံ အၾကမ္း ဖက္မွဳ ခံရတာေတြအထိ ရွိတတ္တာေတြလည္း ပါႏိုင္ပါတယ္။

" မ်က္ရည္က်ဖို႔ ေသးမႊားတဲ့ကိစၥရယ္လို႔ မရွိ "

အမ်ိဳးသားေတြဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြထက္ ငိုတဲ့အခ်ိန္ပိုနည္းတာတင္ မကပါ ဘူး။ သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ မ်က္ရည္က်ရတယ္ဆိုတာကိုလည္း အမ်ိဳးသမီးေ တြေလာက္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာမျပတတ္ပါဘူး။ အမ်ားအားျဖင့္ သူမ်ား မသိေအာင္ ေယာက်ၤားေတြက ခိုးခိုးငိုတတ္ၿပီး သူတို႔ငိုုတာ သူမ်ားေတြ သိသြားရင္လည္း ေတာင္းပန္စကား အမ်ိဳးသမီးေတြထက္ ပိုေျပာတတ္ၾက တယ္။ သူတို႔ တကယ္ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူေတြ ဆံုးပါးတဲ့အခါနဲ႔ ဘာသာေရး ဓေလ့ထံုးစံနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြလိုပဲ မ်က္ရည္က်တတ္တယ္လို႔ သုေတသနအရ သိရပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ေတာ့ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က တာဝန္ယူထားရသူ၊ ေစာင့္ေရွာက္ ထားရသူ၊ ကာကြယ္ေပးထားရသူေတြ ဆံုးပါးသြားရင္ ေယာက်ၤားေတြက ပိုငိုတတ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရွိတ္စပီးယားရဲ့ ကမၻာေက်ာ္ Coriolanus ထဲမွာေတာ့ “ It is no little thing to make mine eyes to sweat compassion” လို႔ ေျပာထားတယ္။ ငါ့မ်က္လံုးထဲမွာ ကရုဏာမ်က္ရည္ေဝဖို႔ ေသးမႊားတဲ့ အရာရယ္လို႔ မရွိဘူး လို႔ ျပန္ရင္ သင့္ေတာ္မယ္ထင္ပါတယ္။


ဇင္ေဝေသာ္