ယေန႔ ကမၻာ႔တကၠသိုလ္မ်ား အမည္ဆီ အာရုံက်သည္။ ကမၻာေက်ာ္ တကၠ သိုလ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္႔ ဟားဘတ္၊ ေယးလ္၊ မန္ဆာခ်ဴးဆက္ ၊ ေအာက္ စဖို႔ဒ္ စေသာ တကၠသိုလ္ႀကီးမ်ားတြင္ "အင္တာေနရွင္နယ္" ဘာညာ စေသာ ဟိန္းလုံး ေဟာက္လုံးႀကီးမ်ား မေတြ႔ရ၊ နာမည္ရိုးရိုးေလးေတြသာေတြ႔ရသည္ ။ အမည္က ရိုက်ိဳး၍ အလုပ္က ႀကီး က်ယ္သည္။
အမွန္မူ တကၠသိုလ္အမည္သည္ တိုေလေလ ေဘာင္က်ယ္ေလေလျဖစ္ၿပီး ရွည္ေလေလ ေဘာင္က်ဥ္းေလေလျဖစ္၏။
ဥပမာ သီရိလကၤာက "Buddhist and Pali University" ကို ၾကည္႔ပါ။ Buddhist University ဆိုလ်ွင္ ဗုဒၶဘာသာအားလုံးႏွင္႔ဆိုင္သည္။ Pali ဟု ထည္႔လိုက္သျဖင္႔ သကၠဋ စေသာ အျခားဘာသာစကားႏွင္႔ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ ကို ကန္႔လိုက္သလို ျဖစ္သြားသည္။
မဟာယာနတို႔က ပုိ၍ ေဘာင္က်ယ္သည္၊ Buddhist University ဟု အမည္ေပးလိုက္သည္။ ေထရဝါဒကို ကန္႔မထားခဲ႔။ ပါဠိကိုလည္း ကန္႔မထား ခဲ႔။ သင္ၾကားေပးႏိုင္ေအာင္လည္း ေထရဝါဒ ပါဠိ ပညာရွင္တို႔ကို ခန္႔အပ္၏။
ကၽြႏ္ုပ္တို႔ႏိုင္ငံက ပရမတ္ႏွင္႔ ပညတ္အေၾကာင္း ေတာ္ေတာ္ေျပာၾက၏။ "ဒါေတြက ပညတ္ေတြပါ" ဟုလည္း ဆိုမိန္႔တတ္ၾက၏။ အမွန္မူ ထိုႏိုင္ငံတြင္ ပညတ္၏ ေက်းကၽြန္ေတာ္ေတာ္မ်ား၏။
"ကမၻာ႔အဆင္႔မီ"
"အင္တာေနရွင္နယ္"
"အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ" စေသာအမည္မ်ားကို ႏွစ္လို အားရ သုံးစြဲတတ္ၾက၏။ ထို စကားလုံးတို႔က ပါဠိစကားႏွင္႔ဆိုလ်ွင္ ပဒ ပူရဏ (အဓိပၸါယ္မရိွ၊ ပုဒ္ျပည္႔ရုံ အပိုထည္႔စကား ဟူ၏) မ်ားသာျဖစ္သည္။
လူပုဂၢိဳလ္မ်ား သုံးစြဲသည္က ေတာ္ေသး၏။ ထို ပဒ ပူရဏပညတ္ပိုးက ႏိုင္ ငံေတာ္ဆိုင္ရာ သံဃာ႔အဖြဲ႔အစည္းကိုပင္ ဝင္ကိုက္ေနသည္ ေတြ႔ရ၏။
ရန္ကုန္မွာ ရွိစဥ္က မရမ္းကုန္းမွာရွိေသာ ထို "အင္တာေနရွင္နယ္" ဆိုသည္႔ တကၠသိုလ္ႀကီးမွာ ဒီပလိုမွာတက္ေနေသာ ဂ်ာမန္အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ႏွင္႔ေတြ႔ၿပီး စကားစမည္ေျပာမိရာ သူမက "ဘနားနား ယူနီ ဗာစီ တီ" မွာ ေက်ာင္းတက္ေနသည္ဟုဆိုသည္။ အေၾကာင္းကိုေမးေတာ႔ ေန႔တိုင္း ထမင္းစားအၿပီး ငွက္ေျပာသီး တစ္လုံးစီေပးေသာေၾကာင္႔ဟူ၏။
မွန္၏။ "ဘနားနား ယူနီဗာစီတီ" ဟုဆိုသျဖင္႔ သူတို႔ (ေက်ာင္းသားတို႔) ကို ပန္းသီးေပးစရာမလိုေတာ႔။ ဘနားနားက ခ်ိပါး (Cheaper) ျဖစ္၏။
အမွန္မူ တကၠသိုလ္အမည္သည္ တိုေလေလ ေဘာင္က်ယ္ေလေလျဖစ္ၿပီး ရွည္ေလေလ ေဘာင္က်ဥ္းေလေလျဖစ္၏။
ဥပမာ သီရိလကၤာက "Buddhist and Pali University" ကို ၾကည္႔ပါ။ Buddhist University ဆိုလ်ွင္ ဗုဒၶဘာသာအားလုံးႏွင္႔ဆိုင္သည္။ Pali ဟု ထည္႔လိုက္သျဖင္႔ သကၠဋ စေသာ အျခားဘာသာစကားႏွင္႔ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ ကို ကန္႔လိုက္သလို ျဖစ္သြားသည္။
မဟာယာနတို႔က ပုိ၍ ေဘာင္က်ယ္သည္၊ Buddhist University ဟု အမည္ေပးလိုက္သည္။ ေထရဝါဒကို ကန္႔မထားခဲ႔။ ပါဠိကိုလည္း ကန္႔မထား ခဲ႔။ သင္ၾကားေပးႏိုင္ေအာင္လည္း ေထရဝါဒ ပါဠိ ပညာရွင္တို႔ကို ခန္႔အပ္၏။
ကၽြႏ္ုပ္တို႔ႏိုင္ငံက ပရမတ္ႏွင္႔ ပညတ္အေၾကာင္း ေတာ္ေတာ္ေျပာၾက၏။ "ဒါေတြက ပညတ္ေတြပါ" ဟုလည္း ဆိုမိန္႔တတ္ၾက၏။ အမွန္မူ ထိုႏိုင္ငံတြင္ ပညတ္၏ ေက်းကၽြန္ေတာ္ေတာ္မ်ား၏။
"ကမၻာ႔အဆင္႔မီ"
"အင္တာေနရွင္နယ္"
"အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ" စေသာအမည္မ်ားကို ႏွစ္လို အားရ သုံးစြဲတတ္ၾက၏။ ထို စကားလုံးတို႔က ပါဠိစကားႏွင္႔ဆိုလ်ွင္ ပဒ ပူရဏ (အဓိပၸါယ္မရိွ၊ ပုဒ္ျပည္႔ရုံ အပိုထည္႔စကား ဟူ၏) မ်ားသာျဖစ္သည္။
လူပုဂၢိဳလ္မ်ား သုံးစြဲသည္က ေတာ္ေသး၏။ ထို ပဒ ပူရဏပညတ္ပိုးက ႏိုင္ ငံေတာ္ဆိုင္ရာ သံဃာ႔အဖြဲ႔အစည္းကိုပင္ ဝင္ကိုက္ေနသည္ ေတြ႔ရ၏။
ရန္ကုန္မွာ ရွိစဥ္က မရမ္းကုန္းမွာရွိေသာ ထို "အင္တာေနရွင္နယ္" ဆိုသည္႔ တကၠသိုလ္ႀကီးမွာ ဒီပလိုမွာတက္ေနေသာ ဂ်ာမန္အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ႏွင္႔ေတြ႔ၿပီး စကားစမည္ေျပာမိရာ သူမက "ဘနားနား ယူနီ ဗာစီ တီ" မွာ ေက်ာင္းတက္ေနသည္ဟုဆိုသည္။ အေၾကာင္းကိုေမးေတာ႔ ေန႔တိုင္း ထမင္းစားအၿပီး ငွက္ေျပာသီး တစ္လုံးစီေပးေသာေၾကာင္႔ဟူ၏။
မွန္၏။ "ဘနားနား ယူနီဗာစီတီ" ဟုဆိုသျဖင္႔ သူတို႔ (ေက်ာင္းသားတို႔) ကို ပန္းသီးေပးစရာမလိုေတာ႔။ ဘနားနားက ခ်ိပါး (Cheaper) ျဖစ္၏။