လူမ်ိဳးေရး လကၡဏာမ်ား (ေက်ာင္းတြင္းမွတ္စု)

(၁)
စကၤာပူ အေနာက္ပိုင္း၌ နံနက္ေစာေစာထၿပီး လမ္းေလ်ွာက္မည္ဆိုလ်ွင္ ဤသို႔ေတြ႔ရသည္။
တရုတ္အဘိုးႀကီးမ်ားတြင္ ေျပးသူကေျပး၊ လမ္းေလ်ွာက္သူက ေလ်ွာက္၊ စက္ဘီး စီးသူက စီးျဖစ္သည္။
မေလးအဘိုးႀကီးမ်ားကေတာ႔ နံနက္ေစာေစာတြင္ သုံးေလးေယာက္စုၿပီး ကားမွတ္တိုင္းမွာ စကားေျပာၾကေတာ႔သည္။ နာရီ အတန္ၾကာတတ္၏။

(၂)
ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားက ဘီယာ၊ အရက္ အလြန္ႏွစ္သက္ၾကသည္။ ( ျမန္မာလူမ်ိဳး လည္း အတူတူပဲဟု တစ္ေယာက္ေယာက္က ဆိုလ်ွင္ မျငင္းပါ)
ဂိုးလ္ဒင္းမိုင္းလို ေနရာမ်ိဳးမွာ ညေနခင္းေႏွာင္းပိုင္းသြားလ်ွင္ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး ဘီ ယာ၊ အရက္ေသာက္ေနသူမ်ား အမ်ားအျပားေတြ႔ရသည္။
သို႔ေသာ္ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးပါးကို ျမင္သည္ႏွင္႔ အရက္ခြက္ကို ခ်ၿပီး လက္အုပ္ ခ်ီၾက၊ ဦးခ်ၾကေလသည္။ တခ်ိဳ႕ဆိုလ်ွင္ ေခါင္းပင္ မေထာင္ႏိုင္ေတာ႔။ ေခါင္း မေထာင္ႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ႏွစ္ဖက္ကေတာ႔ အေပၚတက္လာ တတ္ေလ သည္။
ေရႊျမန္မာတို႔က မူးလ်ွင္ ဘုန္းႀကီးကို ေရွာင္ေလေတာ႔သည္။

၃။စကၤာပူရီယန္းတို႔ကေတာ႔ လူစည္စည္ရွိလ်ွင္ တန္းစီၾကေတာ႔သည္။ အလ ကားေပးသည္လည္းမဟုတ္၊ မရွိလို႔လည္း ဘာမွ မျဖစ္သည္႔ မက္ေဒၚနယ္လို အ႐ုပ္မ်ားကို ဝယ္ယူရန္ မနက္ေစာေစာထ တန္းစီသည္႔ လူ ေထာင္ခ်ီၿပီး ရွိေလ၏။
ပရိတ္ေရ၊ ပရိတ္ႀကိဳးရရန္လည္္း တေမ်ွာ္တေခၚ တန္းစီၾကသည္။

၄။
ေရႊျမန္မာတို႔ကေတာ႔ ဘုန္းႀကီးေရွ႕ ရွက္သလိုလို ရြံ႕သလိုသလိုသာရွိမည္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း (ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းဟု မွတ္ထင္စရရွိေသာ အေဆာက္အဦ မ်ား အပါအဝင္) ထဲဝင္ေသာအခါ ဖိနပ္ခၽြတ္ၾကေလေတာ႔သည္။ မခၽြတ္ပါနဲ႔ ဆိုလ်င္ပင္ မရတတ္။ ငရဲေရာက္ရင္ ဘုန္ႀကီးက လိုက္ကယ္ေနမွာ မဟုတ္ ဟု သူတို႔ခ်င္း ေျပာတတ္ၾက၏။ေရႊျမန္မာတို႔ကား ဖိနပ္ခၽြတ္အက်င္႔ အလြန္စြဲၾက၏။ ဗိမၺိသာရ လက္ခ်က္ထင္၏။

ဤသည္တို႔ကား မၾကာမၾကာ ေတြ႔ျမင္ေန႐သည္္႔ ျမင္ကြင္းတို႔ျဖစ္ေလသည္။

စာမဖတ္သူ ပေပ်ာက္ေရးနဲ႔ အာရပ္ ေႏြဦး (ေမာနင္းပို႔စ္)

အခုရက္ေတြမွာ တစ္ေယာက္ေယာက္က ဟို၊ ဒီ သတင္းၾကားၿပီးၿပီ လား လို႔ ေမး လာရင္ "မသိေသးဘူး၊ ရယ္ရသလား" လို႔ပဲ ေမးမိေတာ႔တယ္။
မရယ္ရရင္ သိပ္မသိခ်င္ေတာ႔ဘူး။

*တရုတ္ျပည္နဲ႔ စာမဖတ္သူ ပေပ်ာက္ေရး

တရုတ္ျပည္ဟာ ကြန္ျဖဴးရွပ္တို႔ျပည္၊ စကၠဴကို ပထမဆုံး တည္ထြင္ႏိုင္တဲ႔ႏိုင္ ငံ၊ ေရွးအက်ဆုံး အကၡရာ၊ ေပစာ၊ သစ္ေခါက္စာ၊ နံရံထြင္းစာေတြ ေတြ႔ရ တဲ႔႔ႏိုင္ငံ။ အဲဒီ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ စာဖတ္သူဦးေရက ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ က်ဆင္းေနလို႔ စာမဖတ္ မေနရ ဥပေဒ ေရးဆြဲဖို႔ အစိုးရက ျပင္ဆင္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ရထားေပၚ၊ ဘတ္စ္ကားေတြေပၚမွာ ဖုန္းနဲ႔ အလုပ္ရွဳပ္ေန သူေတြ ရွိေနေပမဲ႔ စာဖတ္ေနသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ပီကင္းက ကား၊ ရထားေတြေပၚမွေတာ႔ ဖုန္းနဲ႔ မက္ေဆ႔ပို႔သူ၊ ဂိမ္းကစားသူ၊ ဗြီဒီယုိၾကည္႔ေန သူေတြပဲ ရွိပါသတဲ႔။
အသက္ ၁၈ ႏွစ္နဲ႔ ၇၀ၾကားမွာ တစ္ႏွစ္ကို လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ စာဖတ္ႏႈံးက ၄. ၃၅ ပဲ ရွိပါတယ္။
သူတို႔ေပးတဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြအရ ဆမ္ေဆာင္းမ္တို႔ႏိုင္ငံ ေတာင္ကိုရီး ယားက စာဖတ္ႏႈံး တစ္ ေျပးေနပါတယ္။
အေမရိက က ၇ ရာခိုင္ႏႈံး
ဂ်ပန္ က ၈.၄ ရာခိုင္ႏႈံး
ေတာင္ကုရီးယားက ၁၁ ရာခိုင္ႏႈံး ။
အြန္လိုင္းေပၚမွာေတာ႔ ဒီသတင္းက ပ်က္လုံးျဖစ္ေနပါတယ္။
စာ ပုံမွန္မဖတ္ရင္ ေထာင္ထဲသြားရေတာ႔မွာလား တဲ႔။

**ေႏြမေရာက္လာတဲ႔ အာရပ္ ေႏြဦး

မြတ္စလင္ဘာသာဝင္ အမ်ားစုႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီဟာ သဟဇာတ မက် လွဘူးဆိုတာ အီဂ်စ္က ေကာင္းေကာင္းႀကီး ပညာေပးေနပါၿပီ။ လီကြမ္းယုကေတာ႔ အာရပ္ကမၻာရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အလားအလာကို "Spring without summer" လို႔ သူ႕စာအုပ္အသစ္မွာ ေျပာထားေလရဲ႕။ သူတို႔ယဥ္ေက်းမႈ၊ အက်င္႔စရိုက္ေတြေၾကာင္႔ အေမရိကန္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ႀကိဳးစား ႀကိဳးစား ဒီမိုကေရစီထြန္းကားဖို႔မလြယ္ တဲ႔။

ဒီေန႔ သတင္းေဆာင္းပါးကေတာ႔ "Arab Spring throws up more thorns than buds" တဲ႔။ အာရပ္ ေႏြဦးက အဖူးအငုံထက္ ဆူးေတြ ပိုထြက္လာ ေစ တယ္ လို႔ ဆိုရမယ္ထင္ပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဥကၠလာဟိုးမားတကၠသိုလ္က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သုေတသနပညာရွင္ Mr Joshua Landis ေျပာတာက တိုတိုနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ ထိပါတယ္။

"လူဦးေရက အဆမတန္မ်ား
စုတ္ျပတ္ေနတဲ႔ ပညာေရးစနစ္
ေသာက္စရာ ေရက မရွိ၊ ျပႆနာျဖစ္ၿပီေပါ႔"
တဲ႔။

ကေလးေတြ နင္းကန္ေမြး၊ စနစ္တက် ထိန္းေၾကာင္းမေပးႏိုင္။ ပညာေရး ကလည္း ေက်ာင္းေကာင္းေတြ ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ကေလး အေယာက္ ၂၀ အတြက္ ဘယ္လိုလုပ္ တတ္ႏိုင္မွာလဲ။ ဒီၾကားထဲ အၾကမ္းဖက္ သင္ တန္းေက်ာင္းေတြက ေရနံေပါေပါနဲ႔ လည္ပတ္ေနတာ။ ေသာက္စရာ ေရက မေလာက္မငွ၊ ေရနံကရတဲ႔ေငြေတြကလည္း ေတာ္ဝင္မိသားစုေတြအတြက္နဲ႔ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ အတြက္ပဲမ်ား။ အဲသလိုနဲ႔ လူရမ္းကားေတြ ဖြားလာတာပဲ။
ေဆာရီးပဲ၊ ဒုတိယသတင္းက မရယ္ရဘူး။

Reflection!

ဦးသိန္းစိန္ရယ္၊
ေဒၚစုရယ္၊
ရိုဟိန္ဂ်ာရယ္၊
ဆဲသံဆိုသံေတြရယ္ မရွိရင္
ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚက စာ (၈၀) ရာခိုင္ႏႈံးလည္း မရွိႏိုင္ဘူး။

ေမာနင္းပို႔စ္

နယူးဇီလန္က အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ အိပ္ေပ်ာ္ေနရင္း ကားေမာင္းသြားတာ ကီလိုမီတာ သုံးရာေတာင္္ျပည္႔႔တယ္လို႔ နယူးဇီလန္ ဟာရယ္က ေဖာ္ျပထား တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ကမၻာ႔ ရက္ေကာ႔လို႔ ဆိုရမလိုပါ။ ကားေမာင္းရုံတင္မကဘဲ ဖုန္းမက္ေဆ႔ဂ်္ေတြပါ မိတ္ေဆြေတြဆီ ပို႔ေနလို႔ မိတ္ေဆြေတြက သိၿပီး ရဲကိုအေၾကာင္းၾကားၾကတယ္။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ သူမကို ေျခ ရာ ခံလိုက္ႏိုင္တာပါ။ သန္းေခါင္အခ်ိန္မွာ သူမရဲ႕ Hamiltom မွာရွိတဲ႔ အိမ္ကေန ကားေမာင္းထြက္သြားလိုက္တာ Mount Maunganui မွာရွိတဲ႔ သူမရဲ႕ ေနအိမ္ေဟာင္းကို မနက္ ၄ နာရီ ၅၅ မွာ ေရာက္သြားတယ္။ လမ္းမွာ ဘာေတြျဖစ္ခဲ႔တယ္ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာဆိုဘာမွ မမွတ္မိဘူးလို႔ သိရ ပါတယ္။
(ST)
အိပ္မေပ်ာ္ဘဲ ေမာင္းေနတဲ႔ ေဟာလုံးေဒးသြား စလုံးေတြ နယူးဇီလန္မွာ မၾကာမၾကာ အက္ဆီးဒင္႔ျဖစ္ခ်ိန္မွာ (ရန္ကုန္ မႏၱေလး လမ္းမႀကီးကို အားနာ လို႔ ခ်န္ထားခဲ႔တယ္) သူမက အိပ္ေပ်ာ္ေနရင္း ကားေမာင္းတာ ဘာမွ မျဖစ္ ဘူးဆိုေတာ႔ ခ်ီးၾကဴးစရာပါပဲ။

ခရီးသြားျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အာဖရိက ေလေၾကာင္းရဲ႕ ေနာက္ေတာက္ေ တာက္ ေၾကျငာပုံကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

" Ladies and gentle men။ က်ေနာ္တို႔ ေလေၾကာင္းရဲ႕ ဝန္ေဆာင္မႈကို သေဘာက်ပါသလား၊ သေဘာမက်ရင္ အေရးေပၚ ထြက္ေပါက္ ေျခာက္ေ ပါက္ (six emergency exits) ရွိပါတယ္"
"ေလယာဥ္ေပၚကအဆင္းမွာ ဘာပစၥည္းမွ ေမ႔မက်န္ခဲ႔ေအာင္ သတိထားပါ၊ က်န္ေနခဲ႔ရင္ ျပန္မရပါဘူး၊ ေလယာဥ္ဝန္ထမ္းေတြအားလုံး အညီအမ်ွ ခြဲေဝ ယူၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးေတြနဲ႔ ဇနီး/ခင္ပြန္းေတြကို ခ်န္မထားခဲ႔ၾကပါနဲ႔" တဲ႔။

ဒါၿပီးေတာ႔ ေျမာက္ကိုရီယား အဲယားလိုင္းကို သြားမယ္။
ေကာ္ရယို အဲယားလိုင္း (Air Koryo) ဟာ ၿပဳံယမ္း ေလဆိပ္ကေန မထြက္ ခြာမီ ႏွစ္နာရီေလာက္ ေႏွာင္႔ေႏွးေနခဲ႔တယ္။
ေလယာဥ္တက္ေတာ႔မွ ခရီးသည္က ေလယာဥ္ဝန္ထမ္းကိုေခၚၿပီး ေႏွာင္႔ေႏွး ရျခင္းအေၾကာင္းကို ေမးၾကည္႔တယ္။

"ဘာေၾကာင္႔ ေလယာဥ္ထြက္ဖို႔ ႏွစ္နာရီေလာက္ ေႏွာင္႔ေႏွးေနခဲ႔ရတာလဲ"
"ေလယာဥ္မႈးက ေလယာဥ္မတက္ခင္ စက္သံ မမွန္ဘူးဆိုတာ သတိထား မိ ေတာ႔ အေရးေပၚ အစားထိုးေနရလို႔ပါ"
"အခု ေလယာဥ္အင္ဂ်င္ အစားထိုးၿပီးၿပီေပါ႔"
"ေလယာဥ္မႈးကို အစားထိုးလိုက္တယ္ေလ။ ဘာလို႔ အင္ဂ်င္ကို အစား ထိုးေနမလဲ၊ စက္သံ မမွန္ဘူးထင္တာက ေလယာဥ္မႈးပဲ ဥစၥာ"

သင္းကြဲလိပ္ျပာမ်ားရဲ႕ ရင္ခုန္သံကို ခံစားျခင္း ( ၇ )


Andy Rooney (၁၉၁၉ ၂၀၁၁)

မေရးျဖစ္တာ ၾကာၿပီျဖစ္တဲ႔ သင္းကြဲလိပ္ျပာမ်ားရဲ႕ ရင္ခုန္သံကို ျပန္စလိုက္ ပါတယ္။ ဒီေန႔ တီဗြီေၾကျငာသူ၊ စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာ အေမရိကန္ Andy Rooney ကို ေရြးလိုက္ပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕"I've learned...." ဆိုရိုစကားေတြလည္း ကမၻာေက်ာ္ပါတယ္။ အခုေတာ႔..

သူေျပာမွ Vegetarian က ရွင္းသြားတယ္။
Vegetarian - that's an old Indian word meaning lousy hunter.

Vegetarian ဆိုတာ အျဖစ္မရွိတဲ႔ မုဆိုးကိုေခၚေဝၚတဲ႔ အႏၵိယန္း စကား အေဟာင္း တဲ႕။ အခု အသားမစားတာ ျဖစ္သြားၿပီ။

လူ႕သဘာဝကို သူဖြင္႔ျပသြားတာလည္း ေတာ္ေတာ္ေကာင္းပါတယ္။
People will generally accept facts as truth only if the facts agree with what they already believe.

အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ညီရဲ႕လား အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ညီရဲ႕လား လို႔ မၾကာ မၾကာ ေမးတတ္ၾကေပမဲ႔ တကယ္႔အမွန္အကန္ အခ်က္အလက္ကိုေတာင္ ကိုယ္လက္ခံထားတဲ႔ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ ကိုက္ညီမွ အမွန္လို႔ လက္ခံၾကတာမ်ိဳး မ ဟုတ္လား။ တကယ္ေတာ႔ လူက အခ်က္အလက္ထက္ ကိုယ္႔ အဇၩတၱ ကို ေရွးရွၾကတာ မ်ားေနတာပါ။

ဒါကေတာ႔ ဆင္ခ်င္မိစရာ မွတ္ခ်က္ပါ။ ကြန္ပ်ဴတာက အခ်ိန္ကုန္ သက္ သာေပမဲ႔ စကၠဴေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ကုန္ ဆိုပဲ။
Computers may save time but they sure waste a lot of paper. About 98 percent of everything printed out by a computer is garbage that no one ever reads.

အၿပဳံးစစ္ ကို အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ရာမွာလည္း သူက တစ္မ်ိဳးဆန္းေနတယ္။

If you smile when no one else is around, you really mean it.
ဘယ္သူမွ မရွိဘဲ တစ္ေယာက္ထဲ ၿပဳံးမိရင္ တကယ္ ၿပဳံးခ်င္လို႔ တဲ႔။

ေနာက္ဆုံးစကားကို ပို သေဘာက်တယ္။
ဒီမွာ It's paradoxical ကို "ေရွ႕ေနာက္မညီဘူး" လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ မူရင္းက ပိုလွေနလို႔ ဘာသာမျပန္ေတာ႔ပါဘူး။
It's paradoxical, that the idea of living a long life appeals to everyone, but the idea of getting old doesn't appeal to anyone.

ဇင္ေဝေသာ္