(၁)
စကၤာပူ အေနာက္ပိုင္း၌ နံနက္ေစာေစာထၿပီး လမ္းေလ်ွာက္မည္ဆိုလ်ွင္ ဤသို႔ေတြ႔ရသည္။
တရုတ္အဘိုးႀကီးမ်ားတြင္ ေျပးသူကေျပး၊ လမ္းေလ်ွာက္သူက ေလ်ွာက္၊ စက္ဘီး စီးသူက စီးျဖစ္သည္။
မေလးအဘိုးႀကီးမ်ားကေတာ႔ နံနက္ေစာေစာတြင္ သုံးေလးေယာက္စုၿပီး ကားမွတ္တိုင္းမွာ စကားေျပာၾကေတာ႔သည္။ နာရီ အတန္ၾကာတတ္၏။
(၂)
ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားက ဘီယာ၊ အရက္ အလြန္ႏွစ္သက္ၾကသည္။ ( ျမန္မာလူမ်ိဳး လည္း အတူတူပဲဟု တစ္ေယာက္ေယာက္က ဆိုလ်ွင္ မျငင္းပါ)
ဂိုးလ္ဒင္းမိုင္းလို ေနရာမ်ိဳးမွာ ညေနခင္းေႏွာင္းပိုင္းသြားလ်ွင္ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး ဘီ ယာ၊ အရက္ေသာက္ေနသူမ်ား အမ်ားအျပားေတြ႔ရသည္။
သို႔ေသာ္ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးပါးကို ျမင္သည္ႏွင္႔ အရက္ခြက္ကို ခ်ၿပီး လက္အုပ္ ခ်ီၾက၊ ဦးခ်ၾကေလသည္။ တခ်ိဳ႕ဆိုလ်ွင္ ေခါင္းပင္ မေထာင္ႏိုင္ေတာ႔။ ေခါင္း မေထာင္ႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ႏွစ္ဖက္ကေတာ႔ အေပၚတက္လာ တတ္ေလ သည္။
ေရႊျမန္မာတို႔က မူးလ်ွင္ ဘုန္းႀကီးကို ေရွာင္ေလေတာ႔သည္။
၃။စကၤာပူရီယန္းတို႔ကေတာ႔ လူစည္စည္ရွိလ်ွင္ တန္းစီၾကေတာ႔သည္။ အလ ကားေပးသည္လည္းမဟုတ္၊ မရွိလို႔လည္း ဘာမွ မျဖစ္သည္႔ မက္ေဒၚနယ္လို အ႐ုပ္မ်ားကို ဝယ္ယူရန္ မနက္ေစာေစာထ တန္းစီသည္႔ လူ ေထာင္ခ်ီၿပီး ရွိေလ၏။
ပရိတ္ေရ၊ ပရိတ္ႀကိဳးရရန္လည္္း တေမ်ွာ္တေခၚ တန္းစီၾကသည္။
၄။
ေရႊျမန္မာတို႔ကေတာ႔ ဘုန္းႀကီးေရွ႕ ရွက္သလိုလို ရြံ႕သလိုသလိုသာရွိမည္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း (ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းဟု မွတ္ထင္စရရွိေသာ အေဆာက္အဦ မ်ား အပါအဝင္) ထဲဝင္ေသာအခါ ဖိနပ္ခၽြတ္ၾကေလေတာ႔သည္။ မခၽြတ္ပါနဲ႔ ဆိုလ်င္ပင္ မရတတ္။ ငရဲေရာက္ရင္ ဘုန္ႀကီးက လိုက္ကယ္ေနမွာ မဟုတ္ ဟု သူတို႔ခ်င္း ေျပာတတ္ၾက၏။ေရႊျမန္မာတို႔ကား ဖိနပ္ခၽြတ္အက်င္႔ အလြန္စြဲၾက၏။ ဗိမၺိသာရ လက္ခ်က္ထင္၏။
ဤသည္တို႔ကား မၾကာမၾကာ ေတြ႔ျမင္ေန႐သည္္႔ ျမင္ကြင္းတို႔ျဖစ္ေလသည္။
စကၤာပူ အေနာက္ပိုင္း၌ နံနက္ေစာေစာထၿပီး လမ္းေလ်ွာက္မည္ဆိုလ်ွင္ ဤသို႔ေတြ႔ရသည္။
တရုတ္အဘိုးႀကီးမ်ားတြင္ ေျပးသူကေျပး၊ လမ္းေလ်ွာက္သူက ေလ်ွာက္၊ စက္ဘီး စီးသူက စီးျဖစ္သည္။
မေလးအဘိုးႀကီးမ်ားကေတာ႔ နံနက္ေစာေစာတြင္ သုံးေလးေယာက္စုၿပီး ကားမွတ္တိုင္းမွာ စကားေျပာၾကေတာ႔သည္။ နာရီ အတန္ၾကာတတ္၏။
(၂)
ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားက ဘီယာ၊ အရက္ အလြန္ႏွစ္သက္ၾကသည္။ ( ျမန္မာလူမ်ိဳး လည္း အတူတူပဲဟု တစ္ေယာက္ေယာက္က ဆိုလ်ွင္ မျငင္းပါ)
ဂိုးလ္ဒင္းမိုင္းလို ေနရာမ်ိဳးမွာ ညေနခင္းေႏွာင္းပိုင္းသြားလ်ွင္ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး ဘီ ယာ၊ အရက္ေသာက္ေနသူမ်ား အမ်ားအျပားေတြ႔ရသည္။
သို႔ေသာ္ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးပါးကို ျမင္သည္ႏွင္႔ အရက္ခြက္ကို ခ်ၿပီး လက္အုပ္ ခ်ီၾက၊ ဦးခ်ၾကေလသည္။ တခ်ိဳ႕ဆိုလ်ွင္ ေခါင္းပင္ မေထာင္ႏိုင္ေတာ႔။ ေခါင္း မေထာင္ႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ႏွစ္ဖက္ကေတာ႔ အေပၚတက္လာ တတ္ေလ သည္။
ေရႊျမန္မာတို႔က မူးလ်ွင္ ဘုန္းႀကီးကို ေရွာင္ေလေတာ႔သည္။
၃။စကၤာပူရီယန္းတို႔ကေတာ႔ လူစည္စည္ရွိလ်ွင္ တန္းစီၾကေတာ႔သည္။ အလ ကားေပးသည္လည္းမဟုတ္၊ မရွိလို႔လည္း ဘာမွ မျဖစ္သည္႔ မက္ေဒၚနယ္လို အ႐ုပ္မ်ားကို ဝယ္ယူရန္ မနက္ေစာေစာထ တန္းစီသည္႔ လူ ေထာင္ခ်ီၿပီး ရွိေလ၏။
ပရိတ္ေရ၊ ပရိတ္ႀကိဳးရရန္လည္္း တေမ်ွာ္တေခၚ တန္းစီၾကသည္။
၄။
ေရႊျမန္မာတို႔ကေတာ႔ ဘုန္းႀကီးေရွ႕ ရွက္သလိုလို ရြံ႕သလိုသလိုသာရွိမည္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း (ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းဟု မွတ္ထင္စရရွိေသာ အေဆာက္အဦ မ်ား အပါအဝင္) ထဲဝင္ေသာအခါ ဖိနပ္ခၽြတ္ၾကေလေတာ႔သည္။ မခၽြတ္ပါနဲ႔ ဆိုလ်င္ပင္ မရတတ္။ ငရဲေရာက္ရင္ ဘုန္ႀကီးက လိုက္ကယ္ေနမွာ မဟုတ္ ဟု သူတို႔ခ်င္း ေျပာတတ္ၾက၏။ေရႊျမန္မာတို႔ကား ဖိနပ္ခၽြတ္အက်င္႔ အလြန္စြဲၾက၏။ ဗိမၺိသာရ လက္ခ်က္ထင္၏။
ဤသည္တို႔ကား မၾကာမၾကာ ေတြ႔ျမင္ေန႐သည္္႔ ျမင္ကြင္းတို႔ျဖစ္ေလသည္။