အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ၿပီဆိုရင္ အၾကမ္းဖက္သမားကို လိုက္ဖမ္း၊ ေထာင္ခ် စ တာေတြဟာ လုပ္ရမယ္႔အလုပ္ေတြေပမဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈကို ကာကြယ္ ဖို႔ေတာ႔ ဒါေလာက္နဲ႔ မရေတာ႔ဘူးဆိုတာ ပညာရွင္ေတြ လက္ခံၾကပါတယ္။ ဒါက သည္ပင္ သူတို႔ဦးေႏွာက္ အလုပ္လုပ္ပုံႏွဲ႔ အျခား အေျခခံ အေၾကာင္းေတြ ကို ေလ႔လာမိၾကဖို႔ ဦးတည္ေပးလိုက္တာပါပဲ။
ေမရီလင္းတကၠသိုလ္၊ ပါေမာကၡ Arie Kruglanski အဆိုအရ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြဟာ အၾကမ္းဖက္လိုစိတ္ အုံႂကြမလာေသးသမ်ွ သာမန္ သူလို ကိုယ္လိုပါပဲ။
သူတို႔ထက္ မိသားစုကို အၿမဲတန္း ေရွ႕တန္းတင္ထားသူေတြ၊ အလုပ္ကို တန္ဖိုးထားသူေတြပါ။
အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ပထမဆုံး အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ပါဝင္ပတ္သက္ျခင္း ဟာ အဲဒီ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို လစဥ္ ေငြနဲ႔ ေထာက္ပံ႔ျခင္းမ်ိဳးပါ။ သူတို႔ဟာ အဲဒီ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္ပါဝင္ပတ္သက္ျခင္း မရွိသလို စစ္သင္ တန္း ေလ႔က်င္႔ေရးေတြမွာလည္း တက္ေရာက္ျခင္းစသည္ မရွိတတ္ၾကဘူး။
အဲသလို သာမန္လူေတြကို အၾကမ္းဖက္သမားျဖစ္ေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ေပးတတ္ တဲ႔ အခ်က္က သူ႔ ဘာသာဝင္ေတြ မတရား ႏွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ခံေနရတယ္ဆိုတဲ႔ အျမင္ပါ။
ေနာက္ၿပီး ကေလးဘဝကတည္းက မုန္းတီးေရး အိပ္ယာဝင္ပံျပင္ေတြနဲ႔ ဦးေႏွာက္ဖ်က္ဆီးမႈ ခံထားရတာလည္း အဓိကအေၾကာင္းထဲမွာ ပါဝင္ ပါတယ္။
၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဘာလီဗုံးေဖာက္ခြဲမႈရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က မာစတာမိုင္းဒ္ လုပ္ခဲ႔သူ အလီ ဂူဖ႐ြန္အဆိုအရ ကေလးဘဝကတည္းက သူတို႔ဟာ အဖိုးရဲ႕ ဂ်ီဟတ္ စစ္ပြဲေတြအေၾကာင္းနားယဥ္ေနခဲ႔ၿပီး ဘာသာေရးအတြက္ သတ္ဖို႔ျဖတ္ဖို႔ အဆင္သင္႔ ျဖစ္ေနခဲ႔တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္ကို ပထမဆုံး သုေတသနျပဳခဲ႔ သူ ကေတာ႔ အစၥေရး ပါေမာကၡ Ariel Merari ပါ။
သူဟာ အေသခံ ဗုံးေဖာက္ခြဲေရးသမား ၁၅ ဦးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ကို သုေတသ နျပဳခဲ႔တယ္။ ၿပီးေတာ႔ သူတို႔နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ႔ မိသားစု ၃၄ စု၊ အေသခံ ဗုံးေဖာက္ခြဲေရးကို အမိန္႔ေပးေနတဲ႔ ကြန္မန္ဒါ ၁၄ ေယာက္ရဲ႕ ဦးေႏွာက္ ကိုလည္း သုေတသနျပဳခဲ႔တယ္။
သူ႕ရဲ႕ Driven To Death စာအုပ္မွာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ စိတ္ဓာတ္ ခိုင္မာသူေတြ မဟုတ္ၾကဘူး။ အရွက္အေၾကာက္ အားႀကီးတယ္၊ ေခါင္းေ ဆာင္လိုစိတ္ထက္ ေနာက္က လိုက္လိုသူေတြသာျဖစ္တယ္။ အက်ဥ္းအၾကပ္ထဲမွာဆိုရင္ စိတ္ဖိစီးမႈကို တည္ၿငိမ္ေအာင္ မထားႏိုင္ဘူး။ သူတို႔အထဲက ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ သူတို႔ကို သူတို႔ အေသခံ ဗုံးေဖာက္ခြဲေရး သမားေတြျဖစ္မယ္လို႔ ဘယ္တုံးကမွ ေတြးထင္ မထားၾကဘူး။ ကြန္မန္ဒါ က အမိန္႔ေပးလို႔ ေၾကာက္ေၾကာက္နဲ႔ လုပ္ရသူေတြခ်ည္းပါပဲ။
အၾကမ္းဖက္ေခါင္းေဆာင္ေတြက စိတ္ဖိစီးမႈကို ထိန္းႏိုင္တယ္၊ ဒါေပမဲ႔ သူတို႔က အေသခံ ဗုံးေဖာက္ခြဲေရးသမားေတာ႔ ဘယ္ေတာ႔မွ ျဖစ္မလာဘူး။ သူတို႔ ေအာက္လက္ငယ္သားေတြကို ေျပာတာက စီစဥ္ေပးမႈဟာ အေသ ခံတာထက္ ပို အေရးႀကီးတယ္ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းပါ။
အေစာက ေျပာခဲ႔သလိုပါပဲ၊ အေသခံ ဗုံးေဖာက္ခြဲမႈေတြဟာ ပုဂၢလိက ခံစားခ်က္ေၾကာင္႔မဟုတ္ဘဲ သူတို႔ ဘာသာဝင္ေတြ မတရား ႏွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ခံေနရတယ္ဆိုတဲ႔ အျမင္ပါ။
လတ္တေလာ ေဘာ္စတြန္ ဗုံးေဖာက္ခြဲခဲ႔တဲ႔ ညီအကိုႏွစ္ေယာက္ထဲက တစ္ေယာက္ဆိုရင္ အေမရိကန္ေတြရဲ႕ အီရတ္နဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း စစ္ ပြဲေတြကို မေက်နပ္လို႔ လို႔ ထြက္ဆိုတယ္။
အေမရိကန္ သမိုင္းပညာရွင္ Walter Laqueur ကေတာ႔ သူ႔ရဲ႕ No End to War စာအုပ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ၂၁ ရာစုမွာလည္း ရွိေနဦးမွာပဲလို႔ ဆိုထားေလရဲ႕။ နိမိတ္မရွိေပမဲ႔ အမွန္တရားျဖစ္ဖို႔ေတာ႔ မ်ားတယ္။
အစြန္းေရာက္ ႏိုင္ငံေရး၊ ဘာသာေရးေတြနဲ႔ စိတၱဇ ပါရာႏြိဳက္ေရာဂါေၾကာင္႔လို႔ သူက အေၾကာင္းျပပါတယ္။
တတ္ႏိုင္သေရြ႕ ေျဖရွင္းႏိုင္တာက ဂ်ီဟတ္ေတြလက္ထဲ ကေလးေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္ မေရာက္ခင္ မြတ္စလင္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက လက္ဦး မႈ ရယူထားဖို႔လိုေၾကာင္း ေဆာင္းပါးရွင္က အႀကံျပဳထားပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး မိသားစု အေႏွာင္အဖြဲ႔ကလည္း ဒါကို အထိုက္အေလ်ာက္ ဟန္႔ တားႏိုင္တယ္။
ဘာလီ ဗုံးေဖာက္ခြဲမႈမွာ ပတ္သက္ခဲ႔တဲ႔ အူမာ ပက္တိတ္ဆိုရင္ သူ႕ဇနီးကို သံေယာဇဥ္ႀကီးလြန္းလို႔ ဇနီးနဲ႔ ဂ်ီဟတ္ ဘယ္ဟာက ပိုအေရးႀကီးသလဲ လို႔ ေတြးမိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ႔တယ္။
အေရွ႕ အလယ္ပိုင္း၊ ဖိလစ္ပိုင္က လတ္တေလာ ျပႆနာ၊ သိရိလကၤာက မၿငိမ္းေသးတဲ႔ မီး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ပါ အဆစ္က ပါေနေသးတယ္။
အားလုံးကို ခ်ဳပ္ၾကည္႔ေတာ႔လည္း တရားခံက ဂ်ီဟတ္ပါပဲ။
Ref:
Knowing how the terrorist's brain ticks. S.T, Aug, 29th, 2013
By: M.Nirmala