Ananda(အာနႏၵ)


           အာနႏၵ(အရွင္)ကဘုရားရွင္ရဲ႕ ဦးရီးေတာ္အမိေတာဒနရဲ႕သားျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေႏွာင္းပိုင္း (၃၅) ႏွစ္ကာလတစ္ေလွ်ာက္လုံး အလုပ္အေကၽြးရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္ခဲ႔ၿပီး ရဟန္းရွင္လူပရိသတ္ရဲ႕ ခ်စ္ျမတ္ႏိ္ုးျခင္းအခံရဆုံး ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးလည္းျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။
သာရိပုတၱအရွင္ဟာ ပညာကိုကိုယ္စားၿပဳၿပီး ေမာဂၢလာန္အရွင္ဟာ တန္ခိုးဣဒိၶပတ္ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုရင္ အာနႏၵအရွင္ဟာ ၾကင္နာမႈႏႈးညံ႔သိမ္ေမြ ့မႈနဲ႕ေမတၱာတရားကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။

        ဘုရားရွင္ကပင္ အရွင္ရဲ႕ေမတၱာထုံတဲ႔ကံသုံးပါး (ကာယကံ၊ ဝစီကံ၊ မေနာကံ)ကို ခ်ီးက်ဴးေတာ္မူခဲ႔ရပါတယ္။ (ဒီဃ၊၂၊၁၄၄)
         ဆိုလိုတာကေတာ့ လိုအပ္သူအတြက္ အကူအညီေပးဖို႕ အၿမဲတမ္းအဆင္သင့္ျဖစ္ေနတက္တယ္။ ဘယ္ သူနဲ႕ပဲေျပာေျပာ သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ေျပာတယ္။ သတၱဝါေတြရဲ႕အက်ိဳးကိုလိုလားတယ္။
        အာနႏၵ(အရွင္)ဟာ တစ္ခ်ိဳ႕ဂုဏ္ပုဒ္ေတြမွာ ဘုရားရွင္နဲ႕ေတာင္ဆင္ဆင္တူတယ္လို႕ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ျမြတ္ဟခဲ႔ပါတယ္။ ရဟန္းရွင္လူပရိသတ္က အရွင့္ကုိေတြ႕ရင္ေက်နပ္ၾကတယ္။ အရွင္ရဲ႕တရားေတာ္ ေတြကိုႏွစ္ျခိဳက္ၾကတယ္။ ပရိသတ္ရဲ႕ရင္တြင္းအပူေတြကို ေအးျငိမ္းေစႏိုင္တယ္။ (ဒီဃ၊၂၊၁၄၄)ပထမသဂၤါယနာမွာ အရွင္ဟာ အဓိက အေရးပါဆုံးရဟန္းေတာ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
         ဘုရားရွင္နဲ႕အတူတကြ နီးနီးကပ္ကပ္အတူသီတင္းသုံးခဲ့ရၿပဲီး ဘရားရွင္ရဲ႕ေဒသနာေတာ္ေတြကို လုံးေစပတ္ေစ့အမွတ္ရေတာ္မူခဲ့လို႕ သဂၤါယနာတင္စဥ္မွာ သူကုိယ္တိုင္ႏႈတ္နဲ႕ရြတ္ဆိုၿပီး အားလုံးထံလက္ဆင့္ကမ္း ေပးေတာ္မူခဲ့တယ္။ သုတၱန္တစ္ခုအစခ်ီတိုင္း " Thus have I heard”  (ဧဝံ ေမသုတံ) ဆိုတဲ့ စကားေတာ္ေလးပါတယ္။ ဒါဟာအရွင္ျမတ္ရဲ႕ ႏႈတ္ထြက္စကားေလးေပါ့။ (ဗုဒၶဘာသာတတိုင္းရဲ႕ အသည္းစြဲစကားေလးတစ္ခြန္းပါ။ ဧဝံေမသုတံ-စာျပန္သူ)
*Great Disciples of the Buddha, Nyanaponika Thera and Hellmuth Hecker, 1997

ကိေလသာမ်ားႏွင့္ ေဘာလံုးကန္ျခင္း


သီဟနာဒသည္ မန္ခ်က္စတာ ယူႏိုက္တက္ကို ႀကိဳက္၏။ ၁၉၈၇-ခုကထဲကျဖစ္၏။ ယခု သူမ်ား မန္ယူမွ ယူ လာသူမဟုတ္ ( ဆိုင္ေတာ့ သိပ္မဆိုင္လွ)။ ထို႔ေၾကာင့္ အားမနာပါးမနာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဖာဂူဆန္လို သေဘာထားမိ၏။ တစ္ဖက္ ကိေလသာ အသင္းကို စိတ္ကူးျဖင့္ လိုင္းနပ္ ဆြဲလိုက္၏။


ကိေလသာတို႔ လိုင္းနပ္ကား တုိက္စစ္ဆန္၏။ ေလးသံုးသံုး ( 4+3+3) ဟုထင္ရေသာ္လည္း တစ္ခါ တစ္ရံ ေနာက္တန္း၊ ဘယ္ညာ၊ အစြန္တို႔ပါ ေရွ႕တက္လာလွ်င္ ႏွစ္သံုး၊ ႏွစ္သံုး ျဖစ္တတ္၏ ( 2+3 – 2+3) ။ ကစားကြက္ အေျပာင္း အလဲျမန္၏။ ေဘာလံုးအထိမ္းအသိမ္းလည္း ေကာင္းၾက၏။ ပေရာ္ဖက္ရွင္ အစစ္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ နဲဗားေဆး ဒိုင္းတို႔တည္း။
အသင္းလိုင္းနပ္ကို ၿခံဳၾကည့္ၿပီး အင္ဒီဗီက်ဴရယ္ကို ဆက္လက္ သံုးသပ္မိ၏။

၁။ ေမာဟ (ဂိုးသမား)
အေကာင္ႀကီး၏။ ေလထဲက ေဘာလံုးကို ဖမ္းရာ၌ ေတာ္သကဲ့သို႔ ေျမျပင္ေဘာဖမ္းရာတြင္လည္း ေကာင္းလွ၏။ ပီတာ မိုက္ကယ္တို႔ ၊ ဗန္ဒါဆားတို႔ အေဖေခၚေလာက္၏။ တည္ၿငိမ္၏။ ပင္နယ္တီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကာကြယ္ႏိုင္၏။ မထင္မွတ္ေသာ အေဝးေဘာမွ ဂိုးရဖို႔ သိပ္မလြယ္။ အခ်ိန္ပိုကစားၿပီးလို႔ ပင္နယ္တီကန္ရေတာ့မည္ဆုိလွ်င္ ရွဳံးဖို႔မ်ား သည္။ ကိေလသာ ဂိုးသမားကား အျငင္းပြားဖြယ္မရွိေတာ္လွ၏။ ကစားကြက္စိပ္မွ ေပါက္မည္။
သူ႔အားနည္းခ်က္ကား အနည္းငယ္ေလးေနျခင္းတည္း။

၂။ ကုကၠဳစၥ- ေနာက္တန္း ညာအစြန္ကစားသမား
အလြန္ခန္႔မွန္းရခက္၏။ တစ္ဖက္သားကို စိတ္ဓာတ္က်ေအာင္ အလြန္လုပ္ႏိုင္၏။ သူႏွင့္ ကစားရသည္ကားမလြယ္။ ဒီေကာင္ေၾကာင့္ အဝါကတ္၊ အနီကတ္ေတြ ထိတာမနည္းေတာ့။ ၿပီးေတာ့ ေနာက္တန္းကစားသမား အစစ္မဟုတ္ ။ ေဘာလံုးေျခေထာက္ထဲရွိ၍ တိုက္စစ္ပံုစံေျပာင္းလွ်င္ ဒီေကာင္က ဒိ႒ိႏွင့္ လင့္လုပ္ၿပီး ေလာဘဆီကို အပိုင္လံုးေတြ ခ်ခ်ေပးတတ္သည္။ ညာေထာင့္ျဖတ္ေဘာမ်ား ေၾကာက္စရာေကာင္း၏။ ေဒးဗစ္ဘက္ခမ္းက အေဖေခၚရမည္။
သူ႔အားနည္းခ်က္က စိတ္ဓာတ္က်လြယ္ျခင္းတည္း။ သူ႔ကို မထိတရိကစားလွ်င္ ရႏိုင္သည္။ ဒီေကာင္ အီးက်ဴ သိပ္ေကာင္း။

၃။ အဟိရိက- ညာ၊ ေနာက္တန္းခံစစ္
ဒီကစားသမားက သိကၡာမရွိ။ သို႔ေသာ္ ပါးနပ္၏။ ဂိုးမေပးရေရးအတြက္ ဘာမဆို လုပ္သည္။ ပရိသတ္ေမတၱာကို ရသူေတာ့မဟုတ္။ ေၾကာက္စရာကား အလြန္ေကာင္း၏။ ဒိုင္လူႀကီးမျမင္ဘူးထင္လွ်င္ အက်ႋကိုဆြဲ၏။ လက္ျဖင့္ ေဘာလံုးကို ထိမ္း၏။ မသိမသာ ေနာက္ကြယ္မွ ေျခထိုး၏။ အရွက္မရွိ။ အဟိရိက ကို အရွက္မရွိဟုဆိုက မိမိသာ အလြန္ျဖစ္ေခ်မည္။ မန္စီးတီးက လက္ေကာႏွင့္ ဆင္ဆင္တူသည္။
သူ႔အားနည္းခ်က္ကား ေပ်ာ့၏။ သူ႔ကို ခပ္တင္းတင္း ကိုယ္တြယ္ရမည္။ ဒီေကာင္က က်ိဳးမွာေတာ့ ေၾကာက္သည္။ ဒိုင္ေကာင္းဖို႔သာဆုေတာင္းရမည္။

၄။ အေနာတၱပၸ- ဘယ္၊ ေနာက္တန္းခံစစ္
ပို၍ ေၾကာက္စရာေကာင္း၏။ ဗစ္ဒစ္ႏွင့္ တူသလိုလို ရွိေသာ္လည္း ဂၽြန္တယ္ရီႏွင့္လည္း တူတတ္ျပန္သည္။ ေခါင္းႏွင့္ ေျခေထာက္ဝင္တိုးရမွာ မေၾကာက္သလို နာေနတာကိုပင္ထံုေဆးျဖင့္ ဆက္ကစားမည့္ ကစားသမားမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ေနာက္တန္း ေလးေယာက္တြင္ “ ကီး” တည္း။ အဖ်က္ေကာင္းသည္။ မာသည္။ အေၾကာက္အလန႔္မရွိ။
သူ႔အားနည္းခ်က္က ဒစ္စီပလိန္းတည္း။ သူ႔ဖက္က မ်ားမ်ားေဖာက္ႏိုင္လွ်င္ ပင္နယ္တီရႏိုင္သည္။ သူကား အဟိရိကေလာက္ အကင္းမပါး။

၅။ ဥဒၶစၥ - ဘယ္၊ ေနာက္တန္းအစြန္
ကစားကြက္ရွဳပ္သည္။ အရွဳပ္ႀကိဳက္သည္။ ခန္႔မွန္းရအခက္ဆံုးကစားသမားတည္း။ သူ႔ကို လူကပ္ ကစား၍မရ၊ လွည့္ထြက္သြားတတ္သည္။ လူကပ္ကစား၍မရေတာ့ သူ႔ဆီက ထြက္လာမည့္ ေဘာလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ဆို႔ရန္သာရွိ၏။ သူလည္း ေနာက္တန္းကစားသမား အစစ္မဟုတ္။ ေရာဘက္တိုကားလို႔၊ အက္ရွေလကိုးတို႔လိုပင္တည္း။ ေနာက္တန္းဟုသာဆိုသည္ တစ္ဖက္သား ပင္နယ္တီ ဧရိယာအျပင္မွာရွိေနတာ မ်ားသည္။ သူက မာနႏွင့္ လင့္(ခ္)လိမ့္မည္။ ဤလမ္းေၾကာင္းရေအာင္ပိတ္ရမည္။ သူ႔အားနည္းခ်က္က ေဘာထိမ္းမေသသပ္ျခင္း၊ ေဘာေပးမွားျခင္းတည္း ။

ဤေနာက္တန္းေလးေယာက္ကို သာမန္ၾကည့္လွ်င္ ဘယ္ေနာက္ခံမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ အေနာတၱပၸႏွင့္ ဥဒၶစၥတို႔ကို ပို၍ မာသလို၊လံုသလို ရွိ၏။ ဟုတ္သည္။ မထင္မွတ္ေသာ အပုိင္းမွ တိုက္စစ္ဆင္ရမည္။ ပင္နယ္တီ ဧရိယာထဲ ေဘာလံုးေရာက္ႏိုင္သေလာက္ ေရာက္ေအာင္ပို႔ေပးရမည္။ ဂိုးမရေစဦး ပင္နယ္တီရဖို႔ အခြင့္သာ၏။ ပင္နယ္တီ မေရေစ၊ ျပစ္ဒဏ္ေဘာ ရမည္။ ဟုတ္၏။ ေရွ႕ေရာက္ေရာက္ေနတတ္ေသာ ဥဒၶစၥမွ ေကာင္တာ အတက္ ဆင္ရမည္။ ျမန္မွေတာ့ရမည္။ တစ္ခ်က္ထိ။ ဝမ္းတူး၊ တူးဝမ္း မွ ရမည္။

၆။ ဒိ႒ိ၊ ကြင္းလယ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္
တစ္သင္းလံုး၏ တမ္ပိုကို ထိမ္းထားသည္။ သူ၏ ကစားကြက္ မဟာဗ်ဴဟာ (၆၂) အလြန္နာမည္ႀကီးသည္ ။ ႀကီးသေလာက္လည္း ေၾကာက္စရာအလြန္ေကာင္းသည္။ ဘာစိလိုနာက ရွဗီႏွင့္ ဆင္ဆင္တူသည္ထင္၏။ အထိမ္းအသိမ္း ေသသပ္သည္။ ေဘာေပးမွားသည္မရွိ။ တိုက္စစ္အားလံုး သူ႔ဆီက စ တတ္သည္။ သူ႔ဆီက ေဘာထြက္ေပါက္ ငါးေပါက္ရွိသည္။ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးက ေလာဘဆီ ခ်ခ်ေပးတတ္သည့္ ေသခ်ာေပါက္ အလံုးမ်ားတည္း။ အဓိက ဤလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ရမည္။ သူ႔ဆီက ဣႆာႏွင့္ မစၦရိယ ဆီထြက္သြားေသာ ေဘာလံုးမ်ားက သိပ္အႏၱရယ္မရွိလွ။ ေဘာပိုင္ဆိုင္မႈသာရၿပီး ဂိုးသြင္းဖို႔ အခြင့္အေရးသိပ္မရွိ။ သို႔ေသာ္ ကိေလသာ အသင္းက ဂိုးစရလွ်င္ျဖင့္ ဤနည္းျဖင့္ ကစားကြက္ အသာစီးယူၿပီး ကစားသြားၾကလိမ့္မည္။သူ၏ မဟာဗ်ဴဟာ(၆၂) ေၾကာက္စရာေကာင္း၏။
မဟာဗ်ဴဟာ (၆၂)ကို ဤသို႔ၾကည့္ႏိုင္၏။


1 ဟူသည္ အႏၱရယ္အႀကီးဆံုး ေဘာလမ္းေၾကာင္းကို ဆိုလိုသည္။
2 ဟူသည္ ဒုတိယ အႏၱရယ္အႀကီးဆံုးေသာ ေဘာလမ္းေၾကာင္းတည္း။
3 ဟူသည္ ကစားကြက္တည္ေနျခင္းသာတည္း ။ တိုက္စစ္မဟုတ္ေသး။

ထိုေၾကာင့္ဆို၏။ ဒိ႒ိသည္ ကြင္းလယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟု။ တစ္သင္းလံုး၏ တမ္ပိုကို သူထိမ္းထားသည္။ ကိုယ္က ဦးေအာင္ဂိုးသြင္းႏိုင္လွ်င္ ဒိ႒ိက ဗ်ဴဟာ တစ္ႏွင့္ ႏွစ္ကို ပိုသံုးမည္။ ကိေလသာ အသင္းက ဂိုးအရင္သြင္းလွ်င္ ဗ်ဴဟာ သံုးကို ပိုလိမ့္မည္။ ေဘာပိုင္ဆိုင္မႈျဖင့္ အခ်ိန္ျပည့္ေအာင္ထိမ္း ကစားသြားလိမ့္မည္။ ခက္သည္က ဒိ႒ိသည္ အနီးအေဝး ကစားႏုိင္၏။
သူ႔ အားနည္းခ်က္က အနည္းငယ္ေလး၏။

သီဟနာဒ
(16-Dec-2011)

AMBEDKAR, BHIMRAO


Bhimrao Amberdkar  ဟာ 1891 ခုမွာအိႏိၵယႏိုင္ငံ ဇာတ္နိမ့္မိသားစုမွာေမြးဖြားခဲ႔ပါတယ္။ အေျခခံပညာသင္ယူၿပီးေနာက္ အဂၤလန္နဲ႕အေမရိကကိုပညာသင္သြားဖို႕ စေကားလာရခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ အလြန္ထက္ျမက္တဲ့ ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္ျဖစ္လာခဲ႔တယ္။ အဲ႔ဒိေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ လူမႈျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အသံက်ယ္က်ယ္ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုခဲ႔သူလည္းျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ဟိႏၵီေတြရဲ႕ဇာတ္ခြဲျခားမွဳစနစ္ကို ေဝဖန္ရွဳပ္ခ်ျခင္းပါဘဲ။
         အိႏိၵယလြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံမူ ေရးဆြဲေရးမွာ ဥကၠ႒အျဖစ္ပါဝင္ခဲ႔တယ္။ ဟိႏၵီေတြၾကားမွာ လူတန္းစားညီမွ်ေရးၾကိဳပမ္းခ်က္ကုိရရွိဖို႕ ႏွစ္မ်ားစြာၾကိဳးစာခဲ႔ၿပီး မေအာင္ျမင္တဲ႔ေနာက္မွာေတာ့ သူဟာ 1956 ခုႏွစ္မွာ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ဖို႕ဆုံးျဖတ္ခဲ႔တယ္။ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ႔လူထုၾကီးလည္းသူနဲ႕ အတူ သရဏဂုံသုံးပါခံယူၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြျဖစ္လာခဲ့ၾကတယ္။
        ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစရာပါ၊ အဲဒီ့လႈပ္ရွားမႈစၿပီး လအနည္းငယ္အတြင္းမွာပဲ သူဟာဆုံးပါးသြားခဲ႔ရွာပါတယ္။ ဒီေန႕အိႏိၵယမွာဗုဒၶဘာသာဝင္ ( ၈ )မီလ်ံရွိပါတယ္။ အိႏိၵယမွာျပန္လည္ရင္သန္လာတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာအတြက္ သူ႕ ကိုဂုဏ္ျပဳၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။


 Ambedkar and Buddhism, Sangharakshita, 1986*

ရြာျပန္အုံးမယ္ ေလ


ဆယ္ရက္ၾကာ ရြာအျပန္ခရီးေၾကာင္႔ (ေရာက္တဲ႔ေနရာကေန ဓာတ္ပုံ ႐ိုက္ၿပီး လည္း မတင္တတ္ေတာ႔) မနက္ျဖန္ကစလို႔ ပို႔စ္အသစ္ တက္ႏိုင္လမ္႔မယ္ မထင္မိေၾကာင္း စာဖတ္သူမ်ားကို အသိေပးျပန္ၾကားထားခဲ႔ခ်င္ပါတယ္။ အက္ဒမင္က တင္ရင္ေတာ႔ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္က စာတခ်ိဳ႕ မဖတ္ရေသးသူမ်ား အတြက္ တက္လာႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။
အားလုံး အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔ၾကပါေစ။
(သီဟနာဒ၊ ဇင္ေဝေသာ္)

img from http://aungsea.blogspot.sg/

ဆိုက္ကို ဖီးစစ္


လိုေနတဲ႔ အရာျဖစ္ေနရင္ေတာင္
ေတာင္႔တခ်ိန္အမွီ ေရာက္လာမွ
တန္ဖိုးက ႏွစ္ဆျမင္႔သြားတယ္
ခံစားမႈမွာလည္း
ေဈးကြက္ စီးပြားေရးသေဘာတရားေတြ ရွိေနတယ္။

ေဝ႔ဝိုက္ဝင္လာတဲ႔ ေလၫွင္းကို
ခ်ီမြမ္းစကား မဆိုခင္
တံစဥ္ တစ္လက္ကို မတ္မတ္ အရပ္ မခိုင္းသင္႔ဘူး
ဘဝမွာလည္း
သူ႔အထာ ကိုယ္႔အထာ ေတြ ရွိေနတယ္။

ေသနတ္ေမာင္းကိုဆြဲေနတဲ႔
လက္ညွိဳးေကြေကြးထက္ ပိုဆုိးတာဆိုလို႔
ဘာမွ မသိဘဲ ဆရာႀကီးဝင္လုပ္တတ္တဲ႔
လူတခ်ိဳ႕ရဲ႕ လက္ညွိဳးေျဖာင္႔ေျဖာင္႔ေတြပဲ ရွိမယ္။ ။