"ကၽြန္ေတာ္ အခု တင္ျပခဲ့တဲ့ စိတ္ကူးယဥ္ျဖစ္စဥ္ဟာ စာဖတ္သူအတြက္ အူေၾကာင္ေၾကာင္နဲ႔ လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ပ်က္လံုးအေနနဲ႔ပဲ ရွိမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ အားလံုး အတြက္ေကာင္းပါတယ္။ ဒီထက္ပိုၿပီး ႀကီးမားတဲ့ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္း စစ္ပြဲဇတ္လမ္း ျဖစ္ေပၚမလာပါေစနဲ႔လို႔ပဲ ဆုေတာင္းၾကရ ေအာင္ပါ" (ဟန္တင္တန္)
ေရနံ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔နဲ႔ ေရနံရွာေဖြဖို႔ဟာ တိုက္(စစ္)ပြဲ၀င္ႏိုင္ငံအားလံုးရဲ႕ အဓိက ရည္ ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ေနတယ္။ အႏုျမဴစြမ္းအင္အေပၚမွာ အေျမာက္အမ်ား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ မႈေတြလုပ္ခဲ့ေပမဲ့ ဂ်ပန္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ျပည္ပက ၀င္လာတဲ့ ေရနံအေပၚ အမ်ားႀကီးမွီခိုေနရတဲ့အတြက္ တရုတ္နဲ႔ အေပးအယူညီမွ်ေရးကို ပိုၿပီးအားစိုက္ ထုတ္။ ပါရွားပင္လယ္ေကြ႕၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ထဲက ေရ နံေတြေသခ်ာေပါက္ရႏိုင္ဖို႔ႀကိဳးစား။ စစ္ပြဲႀကီးအတြင္းမွာ အာရပ္ႏိုင္ငံေတြအားလံုး အစၥလာမ္ စစ္ေသြးၾကြေတြရဲ႕ လက္ေအာက္ေရာက္သြားလို႔ ပါရွား ပင္လယ္ေကြ႕ကေန အေနာက္ဆီကိုေပးပို႔ေနတဲ့ ေရနံေတြကလည္း လမ္းစပိတ္ သြား၊ ဒီေတာ့အေနာက္ဟာ ေရနံနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ရုရွားေတြ၊ ေကါ့ေကးရွန္းေတြနဲ႔ အာရွအလယ္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြအေပၚ ပိုပိုၿပီး အမွီျပဳလာေနရ၊ အေနာက္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ရုရွားကိုသူတို႔အဖြဲ႕ထဲပါ၀င္လာဖို႔ အျပင္းအထန္ အားထုတ္၊ ေတာင္ပိုင္းက ေရနံခ်မ္းသာတဲ့ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ ေတြအေပၚ နယ္ေျမ တိုးခ်ဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ရုရွားကို အေနာက္က အကူအညီေတြေပးၾက (ဆိုပါေတာ႔)။
တစ္ခ်ိန္ထဲမွာဘဲ အေမရိကန္က ဥေရာပမဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြဆီက အကူအညီရဖို႔ ႀကိဳးစားလာခဲ့တယ္၊ ဥေရာပမဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြကလည္း သံတမန္အကူအညီနဲ႔ ဘ႑ာေရးအကူအညီေတြ တိုးေပးလာၾကေပမယ့္ စစ္ေရးအရပါ၀င္မႈကို တြန္႔ ဆုတ္ဆုတ္ျဖစ္ေနၾက။ ဒါေပမဲ့ တရုတ္နဲ႔ အီရန္ကအေနာက္တိုင္းႏိုင္ငံေတြ ဟာ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ေပါင္းသြားမွာပဲဆိုၿပီး စိုးရိမ္ပူပန္၊ အေမရိ ကန္ေတြကိုယ္တိုင္ ေရွ႕က စစ္ပြဲႏွစ္ပြဲမွာ ၾကားေနခဲ႔ရာကေန ေနာက္ဆုံး ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္တို႔နဲ႔ပူးေပါင္းသြားတာကို အမွတ္ရ၊ စိုးရိမ္ပူပန္၊ ဒါကိုကာကြယ္ဖို႔ သူတို႔(တရုတ္နဲ႔အီရန္)က ေဘာ့(စ္)နီးယားနဲ႔ အယ္(လ္)ဂ်ီးနီးယားထဲမွာ အႏုျမဴ အသံုးျပဳလို႔ရတဲ့ တာလတ္ပစ္ ဒုန္းက်ည္ေတြ တိတ္တဆိတ္တပ္ဆင္၊ ဥေရာပ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြကို စစ္ပြဲထဲ၀င္မပါဖို႔ သတိေပး။ တရုတ္ရဲ႕ အျခားႏိုင္ငံေတြ အေပၚၿခိမ္းေျခာက္ဗိုလ္က်မႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကလြဲရင္ တရုတ္လိုခ်င္တဲ့အေျဖရဲ႕ ဆန္႔က်င္ ဖက္ေတြခ်ည္းပဲထြက္လာ။ အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရးက အႏုျမဴ လက္နက္တပ္ဆင္ထားမႈကို ေတြ႕ရွိသြားၿပီး သတင္းပို႔၊ ေနတိုးက အဲ့ဒီ လက္နက္ေတြ ခ်က္ခ်င္း ရုတ္သိမ္းရမယ္လို႔ အမိန္႔ထုတ္။ ေနတိုးအဖြဲ႕က ဘာမွ မလႈပ္ရွားရေသးခင္ သူတို႔ကိုသူတို႔ မြတ္ဆလင္တူရကီေတြရန္ကေန ခရစ္ယန္ ဘာသာကို အကာအကြယ္ေပးထားရမယ့္ တပ္ဦးလို႔ယံုၾကည္၊ နာမည္ေကာင္း ယူၿပီး ဆာဘီးယားက ေဘာ့(စ္)နီးယားထဲကို ထိုးစစ္ နဲ႔၀င္သြား၊ ခရိုေအးရွားကပါ သူတို႔နဲ႔ ပူးေပါင္း၊ သူတို႔ႏွစ္ႏိုင္ငံက ေဘာ့(စ္)နီးယား နယ္ေျမကို သိမ္းပိုက္၊ ဒံုး က်ည္ေတြကို သိမ္းဆည္း၊ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြက မေအာင္ျမင္လိုက္တဲ့ လူမ်ိဳးစု သတ္ပြဲဆီကို ဦးတည္။
အယ္(လ္)ေဘးနီးယားနဲ႔တူရကီတို႔က ေဘာ့(စ္)နီးယားကို အကူအညီေပးဖို႔ အား ထုတ္၊ ဂရိနဲ႔ ဘူ(လ္)ေဂးရီးယား တို႔က တူရကီဆီကို စစ္ခ်ီ၊ တူရကီ တပ္သားေတြ ဘို(စ္)ေပါရပ္(စ္)ကို (Bosporas) ေက်ာ္ျဖတ္ေနေတာ့ အစၥတန္ဘူမွာ က်ီးလန္႔စာ စားေတြျဖစ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာပဲ အယ္(လ္)ဂ်ီးယားထဲကေန ပစ္လိုက္တဲ့ အႏုျမဴ ထိပ္ဖူးတပ္ ဒံုးက်ည္က မာေဆးၿမိဳ႕အျပင္ဘက္မွာေပါက္ကြဲ၊ ေနတိုးအဖြဲ႕က လက္ တုန္႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ေျမာက္အာဖရိကရဲ႕ ပစ္မွတ္ေတြကို ေလေၾကာင္းကေန အႀကီးအက်ယ္တိုက္ခိုက္ (ဆိုပါေတာ႔)။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပ၊ ရုရွားနဲ႔အိႏၵိယတို႔ဟာ တရုတ္၊ ဂ်ပန္ မဟာ မိတ္အဖြဲ႔ကိုေဆာ္ၾက၊ ပစ္ၾက။ အမ်ားဆံုးကအစၥလာမ္ေတြနဲ႔ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔ကိုေဆာ္ၾက၊ ပစ္ၾက။ ေနာက္ဆုံး တကယ့္ကမၻာစစ္ပြဲႀကီး ထဲကိုေရာက္သြား။
ဒီလိုစစ္ပြဲႀကီး ဘယ္လိုမ်ားအဆံုးသတ္သြားေလမလဲ။
ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာလည္း အႏုျမဴလက္နက္ႀကီးေတြရွိေနၾကတယ္၊ ပိုင္ဆိုင္ထားသမွ် ထဲက အနည္းငယ္ေလာက္ကို သံုးစြဲလိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ႏွစ္ဖက္စလံုးရဲ႕ အဓိကႏိုင္ငံေတြဟာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပ်က္စီးၿပီးသားျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ႏွစ္ ဖက္စလံုးရဲ႕ အႏုျမဴလက္နက္ ခုခံေခ်ဖ်က္မႈေတြ အလုပ္ျဖစ္သြားမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ ႏွစ္ဖက္စလံုး ေခ်ကုန္လက္ပမ္းေတြ က်ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးညႇိဳ႕ႏႈိင္းမႈေတြ လုပ္လာၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ အေရွ႕အာရွ တြင္းမွာ တရုတ္ တစ္ဦးတည္း ဗိုလ္က်မႈဆိုတဲ့ အဓိက ျပႆနာကိုေတာ့ ေျဖရွင္း လိုက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
အျခားနည္းကေတာ့ အေနာက္ဟာ သာမာန္စစ္လက္နက္ကိုပဲ အသံုးျပဳၿပီး တရုတ္ကို အႏိုင္ယူဖို႔ ႀကိဳးစားလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရုတ္နဲ႔ ဂ်ပန္ စစ္မိတ္ဖြဲ႕ထားျခင္းေၾကာင့္ အေမရိကန္ေတြက ကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္မွာရွိတဲ့ လူဦးေရထူထပ္တဲ့ အဓိကၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးေတြ စက္ရံုေတြကို ေရတပ္အသံုးျပဳၿပီး တိုက္ခိုက္ လာမယ္႔ အႏၲရယ္ကို ဂ်ပန္က အကာအကြယ္ေပးၿပီးသားျဖစ္ သြား တယ္။ ေနာက္ေရြးစရာ နည္းလမ္းကေတာ့ အေနာက္ဖက္ကေန တရုတ္ျပည္ကို ခ်ဥ္းကပ္တိုက္ခိုက္ဖို႔ပါ၊ တရုတ္နဲ႔ ရုရွား စစ္ျဖစ္ေနေတာ့ ေနတိုးက ရုရွားကို အဖြဲ႕ ၀င္ျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳဆိုေနလိမ့္မယ္။ ရုရွားနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဆိုက္ေဘးရီးယားထဲမွာရွိေနတဲ့ တရုတ္က်ဴးေက်ာ္ေရး တပ္ေတြကို တန္ျပန္တိုက္စစ္ဆင္မယ္။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း က မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ ေရနံနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႕ေတြကို ရုရွားက ထိမ္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္မယ္။ တိဘက္လူမ်ိဴးေတြ ဝီဂါ ေတြနဲ႔ မြန္ဂိုလီယန္ေတြကို တရုတ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆန္႔က်င္ေရးေတြလုပ္ဖို႔ အားေပးအားေျမႇာက္လုပ္ၾကမယ္။ တေျဖးေျဖးနဲ႔ ရုရွား-အေနာက္ တပ္ေပါင္းစုေတြ အေရွ႕ဖက္ဆီ ခ်ီတက္ၿပီး ဆိုက္ေဘးရီးယားထဲ ၀င္မယ္။ ေနာက္ဆံုးရလဒ္က ဂရိတ္ေ၀ါကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ေဘက်င္း၊ မန္ခ်ဴးရီးယား နဲ႔ ေနာက္ဆံုး ဟန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ခ်ီတက္သိမ္းပိုက္ၾကမယ္။
(က)အႏုျမဴလက္နက္ေတြေၾကာင့္ အျပန္အလွန္ေသေၾကပ်က္စီးမႈ၊ (ခ)ႏွစ္ဖက္ဆလံုးေျခကုန္လမ္းပမ္း က်သြားျခင္းေၾကာင့္ စစ္ပြဲရပ္နားဖို႔ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈ
(ဂ) ရုရွားနဲ႔ အေနာက္တ္ိုင္းတပ္ဖြဲ႕ေတြ တီယင္နန္မင္ စကြဲယားအထိ ခ်ီတက္သိမ္းပိုက္မႈ(ျဖစ္ေနၿပီဆိုပါစို႔)
စစ္ပြဲနဲ႔ ပက္သက္လို႔ (ဒီအေျဖသံုးခုထဲမွာ) ဘယ္အေျဖပဲထြက္လာသည္ ျဖစ္ေစ စစ္ပြဲထဲ ပါ၀င္ခဲ့ရတဲ႔ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ေရရွည္မွာ စီးပြားေရး၊ လူဦးေရနဲ႔ စစ္အင္ အား က်ဆင္းလာမႈဟာ ေရွာင္လြဲလို႔မရႏုိင္ပါဘူး။ ရာစုေပါင္းမ်ားစြာၾကာခဲ့တဲ့ အေရွ႕ကေနအေနာက္ဆီ ပါ၀ါအေျပာင္းအလဲဟာ တစ္ဖန္ အေနာက္ ကေန အေရွ႕ဆီကို ျပန္ေျပာင္းသြားမယ္။ ၿပီးရင္ စစ္ပြဲရလာဒ္ေၾကာင့္ ပါ၀ါ အေရြ႕အေျပာင္းဟာ (အေရွ႕- အေနာက္၊ အေနာက္-အေရွ႕မဟုတ္ေတာ့ ပဲ) ေျမာက္ကေနေတာင္ဆီကို ဦးတည္သြားပါလိမ့္မယ္။ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းစစ္ပြဲႀကီးနဲ႔ပက္သက္ၿပီး အက်ိဳးေက်းဇူးႀကီးႀကီးမားမား ခံစားလိုက္ ရသူေတြကေတာ့ စစ္ပြဲထဲ မပါ၀င္ခဲ့တဲ့ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းႏိုင္ငံေတြပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္ မယ္။ အေနာက္၊ ရုရွား၊ တရုတ္နဲ႔ ဂ်ပန္တို႕ဟာ သူ႕အတိုင္းအတာနဲ႔သူ ပ်က္စီး ဆံုးရံႈးကုန္က်ၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ စစ္ပြဲထဲ ပါ၀င္ခဲ့ေပမဲ့ သူတို႔ေလာက္ ပ်က္စီးဆံုးရံႈးမႈ မရွိတဲ့ အိႏၵိယက ကမၻာကို ဟိႏၵဴယဥ္ေက်းမႈအတိုင္း ပံုေဖာ္ႀကိဳးစားၾကည့္ဖို႔ လမ္းစ ပြင့္သြားပါလိမ္႔မယ္။
စိတ္၀မ္းအႀကီးအက်ယ္ကြဲခဲ့ၿပီးၿပီျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္လူထုႀကီးက အင္အားေတြ အဆမတန္ ယုတ္ေလ်ာ့ခဲ့ရတာကို လူနည္းစု လူျဖဴ၊ အန္ဂလိုဆက္ဆြန္ ပရို တက္စတင့္ (Wasp) ေရေပၚဆီ လူေတြေၾကာင့္လို႔ေ၀ဖန္အျပစ္တင္ၿပီး စစ္ပြဲေတြ ထဲမွာမပါ၀င္ခဲ့တဲ့ လက္တင္အေမရိက ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အားအေကာင္းဆံုးေထာက္ခံ အားေပးမႈေတြနဲ႔ စပိန္ေခါင္းေဆာင္ေတြက အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးမွာ အာဏာရ လာပါလိမ့္မယ္။
(Wasp- White Anglo- Saxon Protestant)
အာဖရိကတိုက္ကလည္း ဥေရာပ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးမွာ အကူအညီ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္၊ အကူအညီအစား က်န္ရွိေနရစ္ခဲ့တဲ့ ဥေရာပတိုက္သားေတြဆီ မ်ားျပားလွတဲ့ လူအုပ္ႀကီးေတြသာ တစ္အုပ္ၿပီး တစ္အုပ္ေရာက္လာၾကလိမ့္မယ္။ အာရွတိုက္ထဲမွာလည္း တကယ္လို႔ တရုတ္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ကိုရီးယား တို႕က စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ဖြတ္ဖြတ္ညက္ညက္ ေၾကခဲ့ၿပီဆိုရင္ စစ္ပြဲထဲမွာ ဘက္မလိုက္ေနခဲ့တဲ့ အင္ဒိုနီးရွားက ၾသစေတးလ်န္း အႀကံေပးေတြရဲ႕ လမ္းညႊန္မႈနဲ႔ အင္အားႀကီးစိုးတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လာၿပီး အေရွ႕ဖက္ဆိုရင္ နယူးဇီလန္ အေနာက္ဖက္မွာ ျမန္မာနဲ႔၊ သီရီလကၤာ၊ ေျမာက္ဖက္မွာ ဗီယက္နမ္အထိ လမ္း စဥ္ေတြခ်ေပးလာလိမ့္မယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ အိႏၵိယ၊ ျပန္လည္အားေကာင္းလာတဲ့တရုတ္နဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား တို႔ၾကားက ပဋိပကၡေရွ႕ေျပး နိမိတ္ေတြ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
ကၽြန္ေတာ္ အခုတင္ျပခဲ့တဲ့ စိတ္ကူးယဥ္ျဖစ္စဥ္ဟာ စာဖတ္သူအတြက္ အူေၾကာင္ေၾကာင္နဲ႔ လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ပ်က္လံုးအေနနဲ႔ပဲ ရွိမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ အားလံုးအတြက္ေကာင္းပါတယ္။ ဒီထက္ပိုၿပီး ႀကီးမားတဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ စိတ္ကူး ယဥ္ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္း စစ္ပြဲဇတ္လမ္း ျဖစ္ေပၚမလာပါေစနဲ႔လို႔ပဲ ဆုေတာင္းၾက ရ ေအာင္ပါ။
