ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာႏိုင္ျခင္းက အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာရွိႏိုင္ေၾကာင္း ယေန႔ ဂလိုဘယ္လိုက္ဇ္ ကမၻာ၌
ေျပာဖြယ္ပင္မလိုေတာ႔။ လတ္တေလာ သိပၸံပညာရွင္မ်ားေတြ႔ရွိခ်က္အရ လူထုဆက္ဆံေရးထက္ မ်ားစြာပိုလြန္ေနေၾကာင္း ေတြ႔႐ွိၾကသၫ္၊ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာႏိုင္ျခင္းက
ပို၍စမတ္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ က်ိဳးေၾကာင္းဆက္စပ္မႈတို႔၌ ပို၍ေတာ္ေစၿပီး အသက္ႀကီးေသာအခါ ျဖစ္တတ္ေသာ
အတိတ္ေမ႔ေရာဂါကိုပင္ကာကြယ္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
ယေန႔ေတြ႔ရွိမႈသည္ ၂၀ ရာစုကေတြ႔႐ွိမႈႏွင႔္ ျခားနားလ်က္႐ွိသည္။
၂၀ ရာစုကေတြ႔႐ွိမႈအရ ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာျခင္းက ကေလး၏ဦးေႏွာက္ဖြံၿဖိဳးမႈႏွင္႔ပညာေရးကို
အဟန္႔အတား(သို႔) ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္ဟုျဖစ္ေလသည္။
သူတို႔ဆိုလိုသည္လည္း မွားေတာ႔မမွားေပ၊ ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာႏိုင္သူက
တစ္ဘာသာျဖင္႔ စကားေျပာခိုက္ အျခားဘာသာစကားႏွင္႔စပ္ေသာ ဖန္ရွင္မ်ားလည္း အလုပ္လုပ္လ်ႇက္ရွိသည္။
ထို႔ေၾကာင္႔ ဖန္ရွင္တစ္ခုကိုတစ္ခု အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤသို႔ျဖစ္ျခင္းက အဆိုးထဲက
အေကာင္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ယေန႔ေတြ႔႐ွိခဲ႔ၾကသည္။ ဤသို႔ျဖစ္ျခင္းကဦးေႏွာက္ကုိ ပို၍အလုပ္လုပ္ေစၿပီး
ဆက္စပ္သိျမင္ႏိုင္မႈတို႔၌ အကူအညီမ်ားစြာရႏိုင္သည္။
ကေလးသူငယ္မ်ားအတြက္ ဘရိန္းဂိမ္းမ်ား ကစားရာ၌
ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာႏိုင္ျခင္းက တစ္ခုသာေျပာႏိုင္ေသာကေလးမ်ားထက္ မ်ားစြာသာလြန္ေၾကာင္းေတြ႔ရွိရသည္။
ဤအခ်က္ကို စိတ္ပညာရွင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ Ellen Bialystok ႏွင္႔ Michelle Martin-Rhee တို႔ကဘာသာစကားႏွစ္ခု
ေျပာႏိုင္ေသာ ကေလးမ်ားႏွင္႔တစ္ခုသာေျပာႏိုင္ေသာကေလးမ်ား အၾကားစမ္းသပ္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။
ရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈမ်ားကို ၿခံဳငံုသုံးသပ္ၾကည္႔ရာ
ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာႏိုင္သူက အစီအစဥ္ေရးဆြဲျခင္း၊ ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္း ႏွင္႔အျခားဦးေႏွာက္သုံးလုပ္ရေသာ
အလုပ္မ်ား၌ သာလြန္ေၾကာင္းေတြ႔ရွိၾကသည္။အျခားကိစၥမ်ားကုိေဘးထားၿပီး အလုပ္တစ္ခုထဲ၌အာ႐ုံစိုက္ႏိုင္ျခင္း၊
စိတ္ထဲမွ တစ္ခုခုမွတ္ထားစဥ္ အာ႐ုံတစ္ခုမွ အျခားအာ႐ုံတစ္ခုသို႔ ကူးေျပာင္းႏိုင္ျခင္း၊
ကားေမာင္းေနစဥ္ ခရီးစဥ္ကုိႀကိဳတင္တြက္ခ်က္တတ္ျခင္းတို႔ပါဝင္ေလသည္။
ဤကိစၥက
ဆက္စပ္ေတြးေတာမႈ၌ အဘယ္ေၾကာင္႔ ဤမ်ွျခားနားေရသနည္း။
လတ္တေလာမတိုင္မီအထိ ေတြ႔ရွိမႈအရ အာရုံႏွစ္ခုၿပိဳင္လာေသာအခါ
ဘရိန္းစစ္စတန္ တစ္ခုက အျခားစစ္စတန္တစ္ခုကို ေဘးဖယ္ထားႏိုိင္ျခင္းေၾကာင္႔ ဘာသာစကား ႏွစ္ခုေျပာသူက
ဘာသာစကားတစ္ခုေျပာသူထက္ သာလြန္တတ္ေၾကာင္းရွင္းျပခဲ႔ၾကသည္။ ဤရွင္းျပခ်က္က ယေန႔မလုံေလာက္ေတာ႔ေပ။
အဘယ္ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္အာရံုႏွစ္ခု ၿပိဳင္မေနေသာအလုပ္မ်ား၌ပင္ ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာသူက ဘာသာစကားတစ္ခုေျပာသူထက္
သာလြန္ေနေသာေၾကာင္႔ျဖစ္သည္။
ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာသူႏွင္႔ ဘာသာစကားတစ္ခုေျပာသူတို႔ၾကား
ျခားနားခ်က္က ထိုထက္အေျခခံက်သည္။
"ဖခင္န႔ဲ ဘာသာတစ္ခုေျပာၿပီးမိခင္နဲ႔အျခားဘာသာကိုေျပာ႐မဲ႔သူဟာ
ပတ္ဝန္းက်င္ကိုပိုၿပီး အေလးထားရပါတယ္၊ ဦးေႏွာက္ကိုခ်က္ခ်င္းအာရုံေျပာင္းၿပီး အလုပ္လုပ္ရပါတယ္၊
ဒါေၾကာင္႔ ကားေမာင္းေနစဥ္မွာခရီးကုိႀကိဳတင္တြက္ဆျခင္းစတဲ႔ ဝန္းက်င္နဲ႔ဆိုင္တဲ႔ကိစၥေတြမႇာပိုေတာ္ေနတာပါ"
လို႔ စပိန္ႏုိင္ငံ၊Pompea Fabra တကၠသိုလ္၊သုေတသနပညာရွင္ Albert Costa ကရွင္းျပပါသည္။
အီတလီ၊ ဂ်ာမန္ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာသည့္အုပ္စုႏွင္႔
အီတလီဘာသာစကားတစ္ခုသာ ေျပာတဲ႔အုပ္စုကို ႏႈိင္းယွဥ္ေလ႔လာရာမွာ ဘာသာစကားႏွစ္ခု ေျပာသည့္အုပ္စုက
ပါေဖာင္းမင္႔မွာ
သာ႐ုံတင္မကပဲ
ဦးေႏွာက္အလုပ္းေပး႐မွဳနည္းၿပီး အလုပ္လုပ္ရာမွာလည္းပိုၿပီး ထိေရာက္မႈရွိေၾကာင္း သူကရွင္းျပခဲ႔သည္။
ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာတဲ႔အေလ႔အက်င္႔က ကေလးဘဝကေန
သက္ႀကီး႐ယ္အိုအထိ အႀကဳံးဝင္ပါသည္။ (ႀကီးမွ အျခားဘာသာကို ေလ႔လာသူေတြလည္း အႀကဳံးဝင္တယ္လို႔ယူဆရပါတယ္)
အီတလီႏိုင္ငံ၊
အင္တာေန႐ွင္နယ္ အထက္တန္းေက်ာင္းမွ ပညာရွင္ Agnes Kovacs ကလည္း ဤႏွစ္စုကိုအေျခခံၿပီးသုေတသနျပဳခဲ႔သည္။
သူ႕အဆိုအရ ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာတဲ႔ကေလးမ်ားက အျခားကေလးေတြထက္အာရုံအေျပာင္းအလဲလုပ္ရာနဲ႔
ဒါရိုက္ရွင္မွတ္သားတဲ႔ေနရာေတြမွာ သာလြန္ေနေၾကာင္းသိရသည္။
ဤေလ႔လာမႈ သုေတသနအရ တတိယအ႐ြယ္မွာလည္း အက်ိဳးေက်းဇူးႀကီးေၾကာင္း
သိရျပန္သည္။
San Diego မႇာရွိသည့္ California တကၠသိုလ္က စပိန္၊ အဂၤလိပ္ဘာသာစကား ႏွစ္ခုေျပာသည့္ ဦးေႏွာက္နဲ႔အာရုံေၾကာပညာ႐ွင္
Tamar Gollan ဦးေဆာင္သည့္ ေလးဆယ္႔ ေလးေယာက္ပါဝင္ေသာ သိပၸံပညာ႐ွင္မ်ား၏ ေတြ႔႐ွိမႈအရ
အဆင္႔ျမင္႔ပညာမ်ားကို ဘာသာစကား ႏွစ္ခုျဖင္႔ ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္တတ္ထားလ်ွင္ ဘာသာႏွစ္ခုစလုံးမွာ
အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရိွၿပီး အတိတ္ေမ႔ေရာဂါနဲ႔အျခားေသာ အာရုံေၾကာဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ားကို ပိုၿပီးကာကြယ္ထားႏိုင္ေၾကာင္း
သိရသည္။ပညာအဆင္႔အတန္းျမင္႔ေလေလ အသက္ႀကီးေသာအခါ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိေလေလျဖစ္သည္။
ဘာသာစကားႏွစ္ခုေျပာႏိုင္ျခင္း၏ အားသာခ်က္ကို
လူတိုင္းလက္ခံၾကေသာ္လည္း ကၽြႏ္ုပ္တို႔ၾကားေန၊ ေျပာေနၾကသည့္ စကားလုံးမ်ား၊ ဝါက်မ်ားက
ဒီမွ် အက်ိဳးရိွလမ္႔မည္ဟုေတာ႔ မည္သူမွမစဥ္းစားမိခဲ႔ၾကေသးေပ။
NEW YORK TIMES SYNDICATE
Copyright © 2011
ကမ္းလက္. All rights reserved.