တေစၧဆိုတာ


စိုက္ခင္းေတြ ပိုးက်လို႔ေဆးျဖန္းရင္ ပိုးေတြက ေဆးမျဖန္းတဲ႔ အခင္းဘက္ ေရႊ႕ေျပးၾကတယ္။ တေစၦသရဲေတြကေရာ အဲလိုလားမသိဘူး။ မေန႔ညက ၁၁ နာရီထိုးကာနီးမွ ဖုန္းဆက္လာတယ္၊ ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္ေတြ ေနတဲ႔အခန္းေတြက သူတို႔ဘာသာေရးနဲ႔အညီ ရြတ္ဖတ္ဆုေတာင္းၿပီး ဗုဒၶဘာသာေတြေနတဲ႔ဖက္က ဘာမွမလုပ္ရေသးေတာ႔ အေကာင္ဘေလာင္ေတြက ျမန္မာ၊ ဗုဒၶဘာသာေတြဖက္မွာ လာၿပီး ေသာင္းၾကမ္းေနလို႔ တဲ႔။ ၁၁ ထိုးခါနီးမို႔ မသြားႏိုင္ေတာ႔ တေစၧဆိုတာ သူတို႔ေျခာက္လို႔ မေၾကာက္ရင္ စိတ္ညစ္ၿပီး ျပန္သြားတာ၊ ေၾကာက္မေနနဲ႔ လို႔ပဲ အေျဖေပးလိုက္ရတယ္။ တကယ္လည္း တေစၧက အဲသလိုပါပဲ။ သူတို႔လည္း မေၾကာက္တဲ႔လူဆို စိတ္ကုန္သြားတာ။

တရုတ္ျပည္ရဲ႕ မိုးေအာက္ေျမျပင္ ဝါဒ


“လူ႐ိုင္းေတြရဲ႕” စစ္အင္အားေအာက္မွာ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ အ႐ႈံးေပး ရၿပီးေနာက္ ျပည္တြင္းအံုၾကြမႈ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာ (တိုင္ပင္၊ ပုန္ကုန္မႈ-Taiping Relellion) ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားစစ္အကူအညီကို ေတာင္း ခံခဲ့ရပါ ေတာ့တယ္။ တ႐ုတ္ဘုရင္က အေမရိကန္သမၼတ ေအဗရာဟင္ လင္ကြန္းထံ ေရးပို႔တဲ့ စာထဲမွာ
“နတ္မင္း ႀကီးမ်ား၏ တစ္ကမၻာလံုးကို အုပ္ခ်ဳပ္စီမံရန္ ေပးအပ္ထားေသာ အမိန္႔ကို လိုက္နာေဆာင္ ရြက္ေနရသည့္ ကၽြႏ္ုပ္တု႔ိ မဇၩိမ ႏိုင္ငံေတာ္ (တ႐ုတ္ျပည္)ႏွင္႔ မဇၩိမႏိုင္ငံေတာ္အျပင္မွာ ရွိေနသည့္ အျခား ႏိုင္ငံေတာ္ မ်ားအားလံုးသည္ ညီအကိုရင္းသဖြယ္ ကမၻာ့မိသားစုဝင္ ေတြသာျဖစ္သည္ ဟု ယုံၾကည္ပါသည္” လို႔ အေပၚစီး ေလသံနဲ႔ ေရးထားပါတယ္။

ထင္ရွားတဲ့ စေကာ့(တ္) လူမ်ိဳး၊ တ႐ုတ္ အထူးကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ ဂ်ိမ္း(စ္) လက္ဂီ (James Legge) ၁၈၇၂-ခုႏွစ္က ေရးထားတဲ့ မွတ္တမ္းထဲမွာေတာ့
“ဒီႏွစ္ေတြအတြင္းမွာေတာ့ ပိုၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြအေပၚ တ႐ုတ္ ရဲ႕သေဘာထားက သိသိသာသာႀကီး ေျပာင္းလဲလာခဲ႔ၿပီး အျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အဆင့္တူ၊ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေတြ ထိုးလာတယ္။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္ ဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ လူထုကေတာ႔ တ႐ုတ္ျပည္ ဟာလည္း ကမၻာ့ မိသားစုႏိုင္ ငံေတြထဲက တစ္ႏိုင္ငံသာ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို သေဘာမေပါက္ ၾကေသးဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေရွးေရွးအင္ပါယာေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ “မိုးေအာက္ ေျမျပင္” ဆိုတာ တစ္မိုးလုံးေအာက္က ေျမျပင္မဟုတ္၊ ေကာင္း ကင္ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းေအာက္က ေျမျပင္သာျဖစ္တယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ ၾကဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။”
လို႔ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

ကစ္ဆင္းဂ်ား

ႏွလုံးသားထဲ ဘုရားတည္ၾကပါ


ေျပာလို႔မွ မၿပီးေသးဘူး၊ ေညာင္ပင္ေအာက္က ဘုရားေရွ႕မွာ ေစတီ၊ ဆင္းတု၊ ဆရာေတာ္ရုပ္ထုေတြ လာတင္ထားၾကၿပီ။
ေက်ာက္ဆင္းတုဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီၾကာေတာင္ ဘာမွ မျဖစ္ဘူး၊ ကိုယ္႔ သားသမီးေတြက ကိုယ္႔လို ဟုတ္ပါ႔မလား။ သူတို႔က ဟုတ္တယ္ဆိုဦး သူတို႔ သား သမီးေတက် ဘယ္လိုလဲ။
ေရႊ႕ေျပာင္း ျမန္မာလုပ္သားေတြ မေျပာနဲ႔ စလုံးေတြကိုေတာင္ ဘုရား ဆင္းတုေတာ္ေတြ လက္ေဆာင္ မေပးၾကပါနဲ႔၊ ႏွလုံးသားထဲ ဘုရားတည္ၾကပါ။ ဆင္းတုေတာ္ေတြ စြန္႔ပစ္ခံရတာ စိတ္မေကာင္းစြာ ခဏခဏေတြ႔ေနရလို႔ပါ လို႔။

ထိုင္းကိုဗုံးေဖာက္ခြဲခဲ႔တဲ႔ တူရကီႏိုင္ငံသား


ထိုင္းကိုဗုံးေဖာက္ခြဲခဲ႔တဲ႔ တူရကီႏိုင္ငံသားက တရားမဝင္ ဝီဂါလူမ်ိဳးေတြကို တရုတ္ျပည္ထဲ ျပန္ပို႔တဲ႔အတြက္ ထိုင္းကို လက္စားေျခဟန္ရွိတယ္ဆိုပဲ။ သူကေတာ႔ ဘာမွမေျပာဘူး။

ျမန္စာအစိုးရက ပါတီေတြ ရုပ္သံထုတ္လႊင္႔ခြင္႔ ၁၅ မိနစ္စီ ေပးမယ္၊ ဒါေပမဲ႔ တပ္မေတာ္ကို အပုတ္ခ်၊ စြပ္စြဲတာေတြ မပါရ၊ အစိတ္သားကိစၥကို လုံးဝ မထိရ တဲ႔။ "တပ္မေတ္ ၿဖိဳခြဲ၊ တပ္မေတ္ ၿပိဳကြဲ" ဆိုတဲ႔စကားကို ခဏခဏ ၾကားရေတာ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ား ဖရက္ဂ်ိဳင္းလ္ျဖစ္ေနလား ေတြးမိတယ္။ ေလ ယဥ္ေတြေပၚတင္မယ္႔ ပစၥည္းေတြမွာ
ကပ္ထားတတ္တဲ႔ စာေၾကာင္းလို "Handle with care" ေပါ႔။

ပုံက ႀကိဳက္လို႔ပါ၊ အထက္ကသတင္းေတြနဲ႔ ဆိုင္လွမယ္ မဟုတ္ပါ။ မဆိုင္လည္း ကိုယ္တင္ခ်င္ တင္လို႔ရတာပဲ မဟုတ္လား။

ေတာ္ၾကပါေတာ႔၊ အရိုက္ခံေနရတာက ႏွင္းရီပါ


အေတြ႔အႀကဳံေလးတစ္ခု ေျပာပါရေစဦး။
ရြာက ႏွင္းရီဆိုတဲ႔ေကာင္မေလး အျခားရြာက ျပန္လာေတာ႔ သရဲပါလာၿပီး အိမ္ေရာက္တာနဲ႔ ငိုလားရီလား ျဖစ္ပါေလေရာ။
ဒါနဲ႔ ရြာရွိ ပေယာဂဆရာကို သြားပင္႔ၾကသေပါ႔။ ဒါေပမဲ႔ ႏွင္းရီနဲ႔အတူပါလာတဲ႔ သရဲက ပေယာဂဆရာထက္ ဝါရင္႔ေနေတာ႔ ပေယာဂဆရာကို လုံးဝမေၾကာက္ဘူး။ ေထာ္ေလာ္ကန္႔လန္႔ေတြ ျပန္ေျပာတယ္။
ဒီေတာ႔ ပေယာဂဆရာက ေနာက္ဆုံး ေဆးႀကိမ္လုံးနဲ႔ ရိုက္မယ္ၿခိမ္းေျခာက္ေရာ။ သရဲက မေၾကာက္ေရးခ် မေၾကာက္ပဲ။

ဆိုပါေတာ႔ ပေယာဂဆရာက ရိုက္ေရာ။
ေလးငါးခ်က္ေလာက္ ရိုက္ၿပီးေတာ႔ ႏွင္းရီက မ်က္ရည္ေတြနဲ႔ ေတာင္းပန္ရွာတယ္။
"ေတာ္ၾကပါေတာ႔၊ အရိုက္ခံေနရတာက ႏွင္းရီပါ။ ႀကိမ္ရြယ္လိုက္တာနဲ႔ သရဲက အျပင္ေရာက္သြားၿပီ။ က်မ ၾကားဖူးတာက သရဲပူးလို႔ရိုက္ရင္ လူမွာ ဒဏ္ရာမက်န္ဘူး၊ သရဲပဲ ဒဏ္ရာရတယ္တဲ႔။ က်မ ေၾကာနဲ႔တင္ပါးေပၚက ဒဏ္ရာေတြ ၾကည့္ၾကပါဦး" ဆိုၿပီး ျပလို႔ ေဘးကလူေတြမွာ ရယ္ရမလို ငိုရမလိုပဲ။
ဆရာက မႏိုင္တဲ႔အခါ သရဲကိုရိုက္ေပမဲ႔ ကိုယ္႔ရြာသူပဲ ထိေနတတ္တယ္ဆိုတဲ႔ သခၤန္းစာေလး ရလိုက္တယ္။

မွတ္ခ်က္။ ေလာေလာဆယ္ အတည္ျပဳတဲ႔ဥပေဒနဲ႔ မဆိုင္ပါ။ ခ္ခ္။

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ


တိေရာကုၮသုတ္တင္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ႔ၾကသူေတြနဲ႔ အျခား စိတ္ဝင္စားသူေတြအတြြက္ ပါဠိနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ


တိေရာကုေ႗သု တိ႒ႏၲိ၊ သႏၶိသိဃၤာဋေကသု စ။
ဒြါရဗာဟာသု တိ႒ႏၲိ၊ အာဂႏ႖ာန သကံ ဃရံ။

Outside the walls, they stand
and at crossroads,
At door-posts, they stand
returning to their former homes.

ပဟူေတ အႏၷပါနမွိ၊ ခဇၨေဘာေဇၨ ဥပ႒ိေတ။
န ေတသံ ေကာစိ သရတိ၊ သတၱာနံ ကမၼပစၥယာ။

But when a meal with plentiful food
and drink is served.
No one remembers them
Such is the kamma of living beings.


ဧဝံ ဒဒႏၲိ ဉာတီနံ၊ ေယ ေဟာႏၲိ အႏုကမၸကာ။
သုစႎ ပဏီတံ ကာေလန၊ ကပၸိယံ ပါနေဘာဇနံ။
'ဣဒံ ေဝါ ဉာတီနံ ေဟာတု၊ သုခိတာ ေဟာႏၲဳ ဉာတေယာ'။


Thus those who feel sympathy
for their relatives,
give timely donations of proper food and drinks
exquisite, clean
(thinking "May this be for our relatives,
May our relatives be happy.

ေတ စ တတၳ သမာဂႏ႖ာ၊ ဉာတိေပတာ သမာဂတာ။
ပဟူေတ အႏၷပါနမွိ၊ သကၠစၥံ အႏုေမာဒေရ။

And those who have gathered there,
the assembled shades of relatives.
With appreciation give their blessings
for the plentiful food and drink.


စိရံ ဇီဝႏၲဳ ေနာ ဉာတီ၊ ေယသံ ေဟတု လဘာမေသ။
အမွာကၪၥ ကတာ ပူဇာ၊ ဒါယကာ စ အနိပၹလာ'။

"May our relatives live long
because of whom we have gained (this gift)
We have been honored,
and the donors are not without rewards."

န ဟိ တတၳ ကသိ အတၳိ၊ ေဂါရေကၡတၳ န ဝိဇၨတိ။
ဝဏိဇၨာ တာဒိသီ နတၳိ၊ ဟိရေညန ကယာကယံ ကေယာကယံ။
ဣေတာ ဒိေႏၷန ယာေပႏၲိ၊ ေပတာ ကာလဂတာ တဟႎ’။

For (in their realm), there's no farming,
no herding of cattle, no commerce,
no trading with money.
They live on
what's given here,
Hungry shades whose time here is done.


ဥႏၷေမ ဥဒကံ ဝု႒ံ၊ ယထာ နိႏၷံ ပဝတၱတိ။
ဧဝေမဝ ဣေတာ ဒိႏၷံ၊ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ'။

As rain-water falling on a hill,
flows down to the valley,
even so does what's given here
benefit the dead.


ယထာ ဝါရိဝဟာ ပူရာ၊ ပရိပူေရႏၲိ သာဂရံ။
ဧဝေမဝ ဣေတာ ဒိႏၷံ၊ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ'။

As rivers, full of water,
fill the ocean full,
even so does what's given here
benefit the dead.

အဒါသိ ေမ အကာသိ ေမ၊ ဉာတိ မိတၱာ သခါ စ ေမ။
ေပတာနံ ဒကၡိဏံ ဒဇၨာ၊ ပုေဗၺ ကတမႏုႆရံ'။

"He gave to me, she acted on my behalf,
they were my relatives, companions, friends,"
Offering should be given for the dead,
when one reflects thus on things done in the past.


န ဟိ ႐ုဏၰံ ဝါ ေသာေကာ ဝါ၊ ယာ စညာ ပရိေဒဝနာ။
န တံ ေပတာနမတၳာယ၊ ဧဝံ တိ႒ႏၲိ ဉာတေယာ'။

For no weeping, no sorrowing,
no other lamentation
benefit the dead
whose relatives persist in that way.

အယၪၥ ေခါ ဒကၡိဏာ ဒိႏၷာ၊ သံဃမွိ သုပၸတိ႒ိတာ။
ဒီဃရတၱံ ဟိတာယႆ၊ ဌာနေသာ ဥပကပၸတိ'။

But when this offering is given,
well-placed in the samgha,
it works for their long-tern benefit
and they profit immediately.

ေသာ ဉာတိဓေမၼာ စ အယံ နိဒႆိေတာ၊ ေပတာန ပူဇာ စ ကတာ ဥဠာရာ။
ဗလၪၥ ဘိကၡဴနမႏုပၸဒိႏၷံ၊ တုေမွဟိ ပုညံ ပသုတံ အနပၸက''ႏၲိ။

In this way, the proper duty to relatives has been shown,
great honor has been done to the dead,
and monks have been given strength.
The merit you have acquired isn't small.

တိေရာကု႗ေပတဝတၳဳ ပၪၥမံ။
The End

ရယ္စရာ ဥပေဒ (လက္ထပ္စာခ်ဳပ္မရွိရင္ ရွစ္ပါးသီလေစာင္႔)


မေရးအပ္တဲ႔ဥပေဒေပမဲ႔ ဘာသာေရးနဲ႔ကပ္ၿပီး ဒီလို ၾကည့္မိပါတယ္။ ဒီဥပေဒဟာ ရယ္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေနရာမွားေနသလို ဘယ္ေတာ႔မွလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ က်င္႔သုံးလို႔ ရလိမ္႔မယ္ မဟုတ္ပါ။
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အေျခခံဥပေဒက ငါးပါးသီလလို႔ဆိုရင္ ရပါတယ္။ အဲဒီ ငါးပါးထဲမွာ ေမထုန္နဲ႔ဆိုင္တဲ႔ ကိစၥက ကာေမသု "မိစၦာစာရ" ပါ။

ဗုဒၶဘာသာတိုင္းအတြက္ ရည္စူးလို႔ "မိစၦာစာရ" ကိုသာ တားျမစ္ၿပီး မိစၦာ စာရ မဟုတ္တဲ႔ အျခားကာမဂုဏ္ေတြကို လႊတ္ေပးထားရပါတယ္။ အဲသလို မဟုတ္ရင္ ဘယ္သူမွ လိုက္နာလို႔မရတဲ႔ ဥပေဒျဖစ္ၿပီး ဟန္ေဆာင္ဥပေဒ၊ လူသားမ်ား ရယ္ဖြယ္ဥပေဒ ျဖစ္သြားပါလိမ္႔မယ္။ မိစၦာစာရကိုပဲ အရြယ္ မေရာက္ေသးသူ၊ အလိုမတူဘဲ မတရားက်င္႔သူ စသည္ ေခတ္နဲ႔အညီ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေမထုန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဗုဒၶဘာသာက ဒါပဲေျပာသလားဆိုရင္ေတာ႔ မဟုတ္ ပါဘူး။ အမ်ားအားျဖင္႔ လျပည့္လကြယ္လို ဥပုသ္ေန႔ေတြမ်ိဳးမွာ ထူးထူးျခားျခား ေစာင္႔ထိန္းၾကတဲ႔ ရွစ္ပါးသီလရွိပါတယ္။ ေခတ္စကားနဲ႔ အထူးဥပေဒလို႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။ ဒီမွာ ေမထုန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ "အျဗဟၼစရိယ" လို႔ သုံးၿပီး ဘယ္လို ေမထုန္ဆက္ဆံျခင္းမ်ိဳးကိုမဆို တားျမစ္ ပါတယ္။ အထူးဥပေဒျဖစ္လို႔ လူတိုင္း၊ ေန႔တိုင္း ေစာင္႔ထိန္းေနၾကမယ္ မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။
က်င္႔လိုက က်င္႔၊ မက်င္႔လိုက ေန။
ဒါကို မျဖစ္မေန လိုက္ကိုလိုက္ရမယ္ဆိုရင္ အမ်ားစုကေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ကေန ႏႈတ္ထြက္သြားမွာပါပဲ။

လက္မထပ္ခင္ အတူေနသင္႔ မေနသင္႔က အေရွ႕တင္မက အေနာက္မွာလည္း ေျပာဆိုေနၾကဆဲပါ၊ ဒါေပမဲ႔ ဒါက တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ ေရြးျခယ္မႈအေနနဲ႔ပဲ ရွိေနပါတယ္။

အခု ဥပေဒအရ လူပ်ိဳ၊ အပ်ိဳတိုင္း ေမထုန ရွစ္ပါးသီလ ေစာင္႔ထိန္းရမယ္လို႔ ဆိုလိုရာ ေရာက္ေနေတာ႔ လက္ေတြ႔မက်တဲ႔အျပင္ ဥပေဒကို ဘယ္လို က်င္႔သုံးမလဲ(How to apply) ဆိုတာအတြက္လည္း အေျဖ မရွိပါ။

"နံ" ဆိုတဲ႔ေဝါဟာရ


ျမန္မာစာမွာ "နံ" ဆိုတဲ႔ေဝါဟာရက ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မေကာင္းတဲ႔အဓိပၸါယ္ ထြက္တယ္။ ဒါေပမဲ႔ ေရ နဲ႔တြဲတဲ႔ နံ ကေတာ႔ တစ္မ်ိဳးပဲ။ ရိုးရိုးေရက ေဈးမႀကီးဘူး၊ ေရနံက ႀကီးလိုက္တဲ႔ေဈး။
"ေမွာက္" ဆိုတဲ႔စကားလည္း အဲသလိုပဲ။ မ်က္စိေမွာက္တာက်ေတာ႔ မျမင္တဲ႔ အဓိပၸါယ္ထြက္ၿပီး မ်က္ေမွာက္ျပဳတာက်ေတာ႔ ျမင္တဲ႔အဓိပၸါယ္။ ျမင္တာမွ ရိုးရိုးျမင္တာေတာင္ မဟုတ္ဘူး၊ မဂ္ဉာဏ္၊ ဖိုလ္ဉာဏ္နဲ႔ ျမင္တာမ်ိဳး။ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳ တဲ႔။

ဒီေန႔ေတာ႔ လီဗာပူးကလြဲရင္


ဒီေန႔ေတာ႔ လီဗာပူးကလြဲရင္ အသင္းႀကီးေတြအားလုံး ႏိုင္သြားၾကတယ္။ အာဆင္နယ္က နယူးကာဆယ္ကို မီးႀကိဳးေမာင္းပ်က္ႏိုင္၊ မန္စီးတီးက ဝက္ဖို႔ဒ္ကို ဟန္နဲ႔ပန္နဲ႔ႏိုင္။
အထူးသျဖင္႔ ခ်ယ္ခ်ယ္တို႔ အေဖအားေပးတဲ႔ အသင္းေလး ခ်ယ္လ္ဆီးကေတာ႔ ေအာက္သင္းပီပီ သူ႔ အိမ္ကြင္းမွာကိုပဲ အသင္းႀကီးျဖစ္တဲ႔ ခရစၥတယ္ ပဲေလ႔စ္ကို ႏွစ္တစ္နဲ႔ အရွဳံးေပးသြားရေလရဲ႕။

တရုတ္က ေလေတာ႔ နည္းနည္းမွ မေလ်ွာ႔ဘူး


နပိုလီယံကို တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿဗိတိသွ်တို႔ရဲ႕ ကုန္သြယ္ ေရး နယ္ခ်ဲ႕မႈကလည္း အရွိန္ အဟုန္ပိုေကာင္းလာၿပီး ေနာက္ထပ္ႀကိဳးစားမႈ အေနနဲ႔ ၿဗိတိသွ်တို႔က ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို ေစ လႊတ္ခဲ့ျပန္ပါ တယ္။ နပိုလီယံနဲ႔ျဖစ္တဲ့ စစ္ပြဲမွာ လက္စြမ္းျပႏိုင္ခဲ့တဲ့ ၿဗိတိ သွ် ေရတပ္စြမ္းရည္ဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ကမ္းလွမ္းမႈ မွာေတာ့ သိပ္ၿပီး အေထာက္အကူ မျဖစ္လွပါဘူး။
ၿဗိတိသွ် ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ ဝီလီယံ အမ္းဟာ့(တ္) (William Amberst) က သူ႕ဝတ္စံုခ်ဳပ္လို႔ မၿပီးေသးလို႔ ပါ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ဘုရင္ေရွ႕ ဒူးေထာက္ အခစားဝင္ဖို႔ ျငင္းဆန္လိုက္တဲ့အခါ သူနဲ႔ သူ႕ရဲ႕ ကမ္းလွမ္းခ်က္ ကိုလည္း တ႐ုတ္အင္ပါယာက ပယ္ခ်ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘုရင္ မင္းျမတ္က အဂၤလန္ရဲ႕ အိမ္ေရွ႕မင္းသား ရီဂန္႔ (Regent) ထံ ေရးတဲ့စာမွာ

“မိုးေအာက္ေျမျပင္တစ္ခုလံုး၏ အရွင္သခင္၊ တ႐ုတ္အင္ပါယာသည္ ကိုယ္စားလွယ္အသီးသီးထံ ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ ေတြ႕ဆံုမႈ ျပဳမေနႏိုင္ပါ” “အလြန္ေဝးလံလွသည့္ ပင္လယ္ တစ္ဖက္ကမ္းရွိ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္၏ သစၥာေစာင့္သိမႈႏွင္႔ ယဥ္ ေက်းမႈ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားလိုမႈအတြက္ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကိုေတာ့ တ႐ုတ္ ဘုရင္မင္းျမတ္က အသိအမွတ္ျပဳ မွတ္တမ္းတင္ထားေပသည္။ သို႔ေသာ္ ...”
(၁၉ ရာစု၊ အေနာက္တိုင္း သာသနာျပဳေတြရဲ႕ မွတ္တမ္းထဲမွာေတာ့ ဒီလိုေရးထားပါတယ္။)

“ယေန႔မွစ၍ ဘယ္လိုသံတမန္မွ မေစလႊတ္ပါႏွင့္၊ ဤကိစၥက ခရီးပန္း၊ အခ်ိန္ကုန္သာျဖစ္ပါသည္။ သင္တို႔အေနျဖင္႔ စိတ္လိုလက္ရ အလုပ္ အေၾကြး ျပဳလုပ္လိုသည္ဆိုပါက အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လွ်င္ တရုတ္ အင္ပါယာမွ သာသနာျပဳမ်ား ေစလႊတ္ ေပးႏိုင္ေပသည္။ သို႔မွသာ သင္တို႔လည္း ယဥ္ေက်းမႈ အဆင့္ျမင့္မားလာသူေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေပလိမ့္မည္။ ယခုထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ အမိန္႔ကို သင္တို႔အေနႏွင္႔ ထာဝရ လိုက္နာၾကရမည္။”

(ကစ္ဆင္းဂ်ား)