ဗုဒၶေခတ္က လြတ္ေျမာက္ရာကို ရွာေဖြၾကေသာေခတ္ျဖစ္သည္။ အယူအဆ အက်င့္စရိုက္ မတူၾကေသာ္လည္း အားလံုးလိုလိုက ဝိမုတၳိကို ရွာေဖြေနၾကျခင္းျဖစ္၏။ ယေန ့ေခတ္က ဝိမုတၳိထက္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ရွာေဖြေသာေခတ္ျဖစ္သည္။
စာအုပ္မ်ား၊ ေဆာင္းပါးမ်ား မ်ားစြာရွိသည္။ “ေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ဘဝကို - ” ဘာညာဘာညာ စေသာ ေခါင္းစဥ္မ်ားျဖင့္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ သိပၸံပညာရပ္ကလည္း မလြဲမေရွာင္သာေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းအေၾကာင္းတရားကို စူးစမ္း သုေတသနျပဳလာၾကေတာ့သည္။ စာေပ၊ စာအုပ္မ်ား၌သာမက ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း၏ ေသာ့ခ်က္မ်ားကို အင္တာနက္ထဲရွာေဖြၾကည့္ပါက တစ္သက္လံုးဖတ္၍ မကုန္နုိင္ေလာက္သည့္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားေတြ ့ ရေပမည္။ အားလံုးကိုဖတ္ပါက ေပ်ာ္စရာအခ်ိန္ပင္ မရွိနုိင္ေတာ့။
တစ္ခ်ိဳ ့ကမူ သီအိုရီမ်ားကို မယံုၾကည္ၾက။ ၾကည္ႏူးေက်နပ္စရာေကာင္းေသာစာ၊ ကာတြန္း၊ ရုပ္ရွင္ စသည္ၾကည့္လိုက္ျခင္းက တစ္ခဏေတာ့ေပ်ာ္ရႊင္မႈရျပီး စိတ္ဖိစီးမႈကိုေလ်ာ့က်သည္ဟု ယံုၾကည္ကာ ထိုထို စာ၊ ကာတြန္း စသည္တို ့ကို ရွာေဖြၾကည့္ရွဳၾက၏။
တစ္ခါက အတန္းထဲမွာ ေျပာဖူးသည္။
“ဘယ္အခ်ိန္မွာ ငါမေပ်ာ္တာလဲ” ဆိုသည့္ေမးခြန္းကို ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ေမးၾကည့္ၾကရန္ျဖစ္သည္။ သူတို ့ကိုလည္း ဘယ္လိုအခါမွာ မေပ်ာ္မရႊင္ျဖစ္သလဲဲဟု ေမးၾကည့္ရာ အေျဖ အမ်ားၾကီးကြဲထြက္သြားသည္။
ေက်ာင္းသားက "အိမ္စာေတြမ်ားတဲ့အခါ"၊ "စာေမးပြဲက်တဲ့အခါ" စသည္ေျဖျပီး လူၾကီးမ်ားက "အလုပ္ပရက္ရွာမ်ားတဲ့အခါ"၊ "စီးပြားေရးမေကာင္းတဲ့အခါ" စသျဖင့္ ေျဖဆိုၾကသည္။ သူတို ့အေျဖမ်ားလည္း မွန္ပါသည္။ သို ့ေသာ္ ေယဘုယ်တန္ဖိုးကိုမူ မေရာက္ေပ။
ထို ့ေၾကာင့္ အဘိဓမၼာႏွင့္ကပ္၍ ေျပာမိသည္။
“လြယ္လြယ္ေလးပါ။ စိတ္တိုေနရင္ စိတ္ထဲအလိုမက်ရင္ မေပ်ာ္ဘူး” ဟုျဖစ္သည္။
ေဒါသသည္ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း၏ ဆန္ ့က်င္ဖက္ျဖစ္၏။ အဘိဓမၼာဆန္ဆန္ဆိုလွ်င္ ေဒါသ၌ ေသာမနႆ သေဘာမရွိ။ ထို ့ေၾကာင့္ ေဒါသ၏ အေပါင္းအပါမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဣႆာ မစၧရိယ ကုကၠဳစၥ တို ့ျဖစ္ခုိက္ လူတစ္ေယာက္ မေပ်ာ္ပိုက္နုိင္ေတာ့ေပ။
အနည္းငယ္ခ်ဲ ့လို၏။
အျခားေသာ အကုသိုလ္မ်ားက အကုသိုလ္ပင္ျဖစ္တန္ေစ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကိုေပး၏။ ဥပမာ ေမာဟ မသိျခင္းျဖစ္သည္။ လူ ့ဘဝ၌မသိေပ်ာ္ ေပ်ာ္ေနရေသာ အခိုက္အတန္ ့မ်ားစြာရွိသည္။ သိလိုက္မွ စိတ္ညစ္ရသည္။ ေလာဘ။ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း၏ အဓိကေသာ့ခ်က္ကပုထုဇဥ္မ်ားအတြက္ ေလာဘသေဘာတရား ျဖစ္သည္။ ေလာဘႏွင့္ ေသာမနႆသေဘာတိုက္ရုိက္ထိစပ္ေနသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေလာဘမူစိတ္ တို ့၌ ေသာမနႆေဝဒနာက ဦးေဆာင္တက္လာသည္။ အျပစ္ကင္းေသာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတာ့ မျဖစ္နုိင္။ သို ့ေသာ္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကေတာ့ ေပ်ာ္ရႊင္သာျဖစ္၏။
ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ဟူေသာ အကုသိုလ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးသံုးေယာက္အနက္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို လံုးဝမေပးႏိုင္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ့ ေဒါသပင္ျဖစ္သည္။ ေဒါသျဖစ္ခိုက္ ထိုပုဂိၢဳလ္ လံုးဝမေပ်ာ္ႏိုင္။ ထို ့ေၾကာင့္ အဘိဓမၼာ သေဘာတရား အရ ေပ်ာ္ရႊင္ေသာဘဝႏွင့္ မေပ်ာ္ရႊင္ေသာဘဝကို တိုင္းထြာၾကည့္ရန္ ေဒါသ၊ ဣႆာ မစၧရိယ ကုကၠဳစၥ တို ့သာရွိေတာ့သည္။ ေဒါသျဖစ္ခိုက္ ဣႆာ မစၧရိယ ကုကၠဳစၥ ျဖစ္ခိုက္ မေပ်ာ္။
ေဒါသအေၾကာင္းကို အနည္းငယ္ခ်ဲ႕ လိုသည္။
ေဒါသျဖစ္ေၾကာင္းတရားဆယ္ပါးရွိ၏။ ပုဂိၢဳလ္ႏွင့္ဆိုင္၏။ ကာလသံုးပါးႏွင့္ဆိုင္၏။
အတိတ္ႏွင့္စပ္၍
၁။ သူ ငါ့အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဖူးျပီ။
၂။ သူ ငါ့မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဖူးျပီ။
၃။ သူ ငါ့ရန္သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ေဆာင္ဖူးျပီ။
ပစၥဳပၸန္ႏွင့္ စပ္၍
၄။ သူ ငါ့အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဆဲ။
၅။ သူ ငါ့မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဆဲ။
၆။ သူ ငါ့ရန္သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကိုေဆာင္ဆဲ။ ဟု သံုးမ်ိဳးျပသည္။
အနာဂတ္ႏွင့္ စပ္၍
၇။ သူ ငါ့အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳလုပ္လိမ့္မည္။
၈။ သူ ငါ့မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳလုပ္လိမ့္မည္။
၉။ သူ ငါ့ရန္သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ျပဳလုပ္ေပးလိမ့္မည္။ ဟုျဖစ္ျပီး ေနာက္ဆံုး
၁၀။ အ႒ာန ေကာပ ဆိုသည့္ စိတ္တိုရမည့္ကိစၥမဟုတ္သည္တို ့ကို တိုေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ မိုးမျပတ္ရြာမႈ၊ ေနပူမႈ၊ မီးပိြဳင့္၏အခ်ိန္ၾကာသည္ဟု ထင္မႈ၊ ဘတ္စ္ကားေႏွးမႈ စသည္တုိ ့ျဖစ္သည္။
၁။ သူ ငါ့အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဖူးျပီ။
၂။ သူ ငါ့မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဖူးျပီ။
၃။ သူ ငါ့ရန္သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ေဆာင္ဖူးျပီ။
ပစၥဳပၸန္ႏွင့္ စပ္၍
၄။ သူ ငါ့အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဆဲ။
၅။ သူ ငါ့မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳဆဲ။
၆။ သူ ငါ့ရန္သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကိုေဆာင္ဆဲ။ ဟု သံုးမ်ိဳးျပသည္။
အနာဂတ္ႏွင့္ စပ္၍
၇။ သူ ငါ့အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳလုပ္လိမ့္မည္။
၈။ သူ ငါ့မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳလုပ္လိမ့္မည္။
၉။ သူ ငါ့ရန္သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ျပဳလုပ္ေပးလိမ့္မည္။ ဟုျဖစ္ျပီး ေနာက္ဆံုး
၁၀။ အ႒ာန ေကာပ ဆိုသည့္ စိတ္တိုရမည့္ကိစၥမဟုတ္သည္တို ့ကို တိုေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ မိုးမျပတ္ရြာမႈ၊ ေနပူမႈ၊ မီးပိြဳင့္၏အခ်ိန္ၾကာသည္ဟု ထင္မႈ၊ ဘတ္စ္ကားေႏွးမႈ စသည္တုိ ့ျဖစ္သည္။
ဤဆယ္ခ်က္ကို လက္ေတြ ့က်က်ၾကည့္လွ်င္ တစ္မွ ေျခာက္အထိသည္ သဘာဝက်သည္။ ပုထုဇဥ္တိုင္း ေဒါသျဖစ္ႏိုင္ သည့္ကိစၥတို ့ျဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္ ႏွစ္ သံုး ႏွင့္ ငါး ေျခာက္တို ့ကေတာ့ ဣႆာ မစၧရိယ သေဘာပါဝင္ေနသည္။ ခုႏွစ္၊ ရွစ္၊ ကိုး အေၾကာင္းတရားတို ့ကေတာ့ ရင့္က်က္ေသာ ပုထုဇဥ္မ်ားမွာ မရွိေတာ့ေပ။ သူက အနာဂတ္ကိစၥျဖစ္ေနသျဖင့္ ၾကိဳတင္ေဒါသျဖစ္ေနျခင္းသည္ သဘာဝသိပ္မက်ေတာ့။ စိတ္ပညာ သိပၸံက ပါရာႏြိဳက္ဟုပင္ သံုးစြဲထားသည္။
ေနာက္ဆံုး အ႒ာန ေကာပ ကေတာ့ အူလည္လည္အႏိုင္ဆံုး ေဒါသျဖစ္သည္။ ခက္သည္က ထိုအေၾကာင္းကိုပင္ မေက်ာ္လႊားႏိုင္ျဖစ္ေနၾကရသည္။ အားလံုးကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ မိမိႏွင့္ ပတ္သက္၍ျဖစ္ရေသာေဒါသက တစ္၊ ေလး၊ ခုႏွစ္ ႏွင့္ တစ္ဆယ္တို ့သာျဖစ္သည္။ သူမ်ားကိစၥကို စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းမည္ဆိုလွ်င္ ႏွစ္၊ သံုး၊ ငါး၊ ေျခာက္၊ ရွစ္၊ ကိုး တို ့ကိုေရွာင္ ရွားနုိင္သည္။
မွန္သည္ဟုထင္သည္။ သူမ်ားကိစၥကိုဝင္မပါတတ္ေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ား ေဒါသျဖစ္ၾကိမ္နည္းျပီး ပို၍ ေပ်ာ္ရႊင္ေသာဘဝကို ရရွိတတ္ၾကသည္။
ဣႆာ မစၧရိယ
ေဒါသျဖစ္ျပီး ဣႆာ မစၧရိယကို ၾကည့္ခ်င္သည္။ လူတိုင္း နားလည္ေနသည့္ ဤစကားႏွစ္လံုးကို ဘာသာမျပန္ေတာ့။ ရွဳပ္သြားမွာ စိုးရသည္။ ဣႆာ မစၧရိယျဖစ္ခုိက္ မေပ်ာ္။
ဤ၌ ေဒါသႏွင့္ ဣႆာ မစၧရိယတို ့အၾကား ျခားနားခ်က္ျဖစ္ေနသည္။ အဘိဓမၼာသေဘာအားျဖင့္ အားလံုးသည္ အကုသိုလ္သာျဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္ လက္ရွိဘဝ၌ ေဒါသထက္ ဣႆာ မစၧရိယက ပို၍ ေအာက္တန္းက်သလို သတ္မွတ္ၾက၏။ ဤသတ္မွတ္ခ်က္က ကမာၻက သတ္မွတ္သည့္ ဆိုရွယ္ အက္သစ္သေဘာျဖစ္သည္။
ေဒါသျဖစ္စရာ ၾကံဳခိုက္ အထိုက္အေလွ်ာက္ ေဒါသျဖစ္သည္ကို နားလည္ထားႏိုင္ၾကေသာ္လည္း သူတစ္ပါး တိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈကို ဣႆာ မစၧရိယ ပြားေနျခင္းကိုမႈ နားလည္ေပး အလြန္ခက္ခဲသည္။ ေယဘုယ်ကို ျခံဳၾကည့္လွ်င္ အေနာက္တုိင္းလူမ်ားက အေရွ႕တုိင္းသားမ်ားထက္ ဣႆာ မစၧရိယနည္းၾကသည္။ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ဣႆာ မစၧရိယထက္ ပိုသာေအာင္ၾကိဳးစားတတ္ၾကသည္။ သို ့ေသာ္တရားရိပ္သာမ်ား အေရွ႕တုိင္းမွာ ပုိေပါသည္ကိုကား အျငင္းပြား၍မရ။
ဣႆာ မစၧရိယသည္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ ဘဝ အာမခံခ်က္မရွိမႈစသည္တို ့ႏွင့္ ဆက္စပ္သည္။ ဆင္းရဲသူတိုင္း ဣႆာ မစၧရိယၾကီးသည္ဟု ဆိုရန္မျဖစ္ေသာ္လည္း ဆင္းရဲေသာ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းသည္ ဣႆာ မစၧရိယကို ထင္ထင္ ရွားရွားျပတတ္ေသာာ သေဘာပို၍ ရွိေလသည္။ မည္သို ့ျဖစ္ေစ ဣႆာ မစၧရိယတို ့လည္း ကိေလသာမ်ားသာျဖစ္သျဖင့္ ထိန္းသူႏွင့္ မထိန္းသူသာကြာျပီး ပုထုဇဥ္ႏွင့္ ကိေလသာကား လက္ပြန္းတတီးေတာ့ ရွိေနေပမည္။
အခ်ဳပ္ဆိုလွ်င္ ဣႆာ မစၧရိယ ထူေျပာျခင္းသည္ ဆိုရွယ္အက္သစ္အရ အထင္ေသးစရာျဖစ္သလို ေပ်ာ္ရႊင္မႈကိုလည္း တိုက္ရိုက္ထိခိုက္ေစသည္။
ကုကၠဳစၥ
ကုကၠဳစၥျဖစ္ေနလွ်င္လည္း မေပ်ာ္နုိင္ေတာ့။
ယေန ့ေခတ္လူသားမ်ား ကုကၠဳစၥ ကိစၥကို ေတာ္ေတာ္ခံေနၾကရသည္။ စာေပအရ ကုကၠဳစၥ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွစ္ခ်က္သာရွိသည္။
၁။ ျပဳသင့္သည္ကို မျပဳခဲ့မႈ
၂။ မျပဳသင့္သည္ကို ျပဳခဲ့မႈ ျဖစ္သည္။
၂။ မျပဳသင့္သည္ကို ျပဳခဲ့မႈ ျဖစ္သည္။
စိတ္ေရာဂါ အၾကီးစားတစ္ခုျဖစ္သည္။ ေနာင္တမ်ားစြာရွိသူသည္ ေပ်ာ္ရႊင္ေသာဘဝကို မရႏိုင္။ တနည္း ေနာင္တရခိုက္ ထိုပုဂိၢဳလ္၏စိတ္ ေပ်ာ္ရႊင္မေန။
ဒကာတစ္ေယာက္က ယေန ့ၾကံဳေတြ ့ေနရေသာ မိသားစုျပႆနာတစ္ခုခုကို ေတြးေတြးဆဆ ေျပာျပသည္။
“ မိဘေတြက ကေလးငယ္ငယ္ကတည္းက ကေလးထိန္းေက်ာင္း(Child Care) ကို ပို ့လုိက္ေတာ့ ကေလးေတြၾကီးလာေတာ့လည္း မိဘေတြကို ငယ္ငယ္နဲ ့လူၾကီးေဂဟာကို ပို ့လိုက္ေတာ့တယ္။ ဒါက ကံတစ္ပတ္လည္တာပါပဲ” ဟု ဆိုသည္။
သူ ့အေတြးမဆိုးဟု ထင္သည္။
ကုကၠဳစၥ ဟူသည္ အလုပ္က မွားခဲ့ေသာ္လည္း အမွားမွန္္းလည္း သိမွျဖစ္နုိင္သည္။ အမွားကို အမွန္ထင္ေနသမွ် ကုကၠဳစၥ ျဖစ္ခြင့္ပင္ ၾကံဳလိမ့္မည္မဟုတ္။ ေၾကာက္စရာေကာင္းသည္။ စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ေတြးလွ်င္ အမွားကင္းသူမရွိ။ ထုိ ့ေၾကာင့္ ထုိ ကုကၠဳစၥကင္းမည့္ ပုထုဇဥ္လည္းမရွိ။ သို ့ေသာ္ ကုကၠဳစၥ အထူအပါးေတာ့ ကြဲေနလိမ့္မည္။ ဤသည္မွာ မိမိအမွားအေပၚ ျပန္လည္ သံုးသပ္မည့္ ေယာနိေသာ မနသိကာရပင္ ျဖစ္သည္။
ကုကၠဳစၥ ကို ေယဘုယ်ေရွာင္ႏုိင္ေသာနည္းကေတာ့ ဝတၱရားေက်ျပြန္ မႈႏွင့္ ေက်နပ္ေလာက္ေအာင္ ေတြးေတာ ဆင္ျခင္မႈျဖစ္သည္။
ဝတၱရားေက်ျပြန္လွ်င္ ဆိုရွယ္ႏွင့္စပ္ေသာ ကုကၠဳစၥ နည္းမည္။
ေသေသခ်ာခ်ာေတြးေတာျပီးမွလုပ္လွ်င္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွားယြင္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေနာင္တ နည္းမည္။ မွားသြားလွ်င္ပင္ အေျဖရွိလ်က္ မွားျခင္းမဟုတ္။ ဥာဏ္မမီ၍ (သို ့) မေရွာင္နုိင္၍ မွားလိုက္ရသည္ဟု ေျဖဆည္ရာ ေတြ ့ႏုိင္သည္။
ဤကုကၠဳစၥက ဓမၼာပဒမွာပင္ တိုက္ရိုက္ပါသည္။ ကုကၠဳစၥႏွင့္ေပ်ာ္ရႊင္မႈသည္ တိုက္ရိုက္ဆန္ ့က်င္သည္။
ဣဓ ေမာဒတိ ေပစၥ ေမာဒတိ (ဤဘဝမွာလည္း ေပ်ာ္ရႊင္၊ ေနာင္ဘဝမွာလညး္ ေပ်ာ္ရႊင္)
ဣဓ ေသာစတိ ေပစၥ ေသာဒတိ (ဤဘဝမွာလည္း ပူပန္၊ ေနာင္ဘဝမွာလညး္ ပူပန္)
ဣဓ ေသာစတိ ေပစၥ ေသာဒတိ (ဤဘဝမွာလည္း ပူပန္၊ ေနာင္ဘဝမွာလညး္ ပူပန္)
ဟု ဂါထာႏွစ္ပုဒ္တြဲလ်က္ မိန္ ့ခဲ့သည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ကုကၠဳစၥပါး သူလည္း ပို၍ ေပ်ာ္ပါးေသာဘဝကိုရႏိုင္သည္။
ေဒါသ၊ ဣႆာ၊ မစၧရိယ၊ ကုကၠဳစၥ နည္းသူသည္ အျခားသူမ်ားထက္ ပို၍ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ ဘဝကို ရနုိင္သည္။
အေနာက္တုိင္း စိတ္ပညာက မည္သို ့ဆိုေစ အေရွ႕တိုင္း စိတ္ပညာကေတာ့ “ေဒါသျဖစ္ခိုက္ သင္ မေပ်ာ္” ဟု ခပ္တိုတိုသာ ဆိုေလသည္။