1) Of Shakespeare, Col. lngersol writes: "Neither of his parents could read nor write. He grew up in a small and ignorant village."
2) "Human inequality springs from two sources, nature and nurture". J.B.S. Haldane, The Inequality of Mankind." p. 23.
ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေမြးရာပါ ဗီဇနဲ႔ ပက္သက္လို႔ ထပ္တလဲလဲေျပာေနၾကတဲ့ Germ ကိစၥကို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ၾကည့္ရရင္ ဒါကလည္း ကေလးရဲ႕ ဘဝ အစိတ္အပိုင္းေလး တစ္ခုအတြက္ပဲ အေျဖေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါက ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေမြဆက္ခံမႈပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီ Germ ကိစၥဟာ ကေလးရဲ႕ ကိုယ္က်င့္တရားနဲ႔ အသိဉာဏ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ ပက္သက္တဲ့ေမးခြန္းေတြကိုေတာ့ အေမွာင္ခန္းထဲမွာ ခ်န္ထားခဲ့ပါတယ္။
ဒီGerm ကပဲ လူသားရဲ႕ ဘဝတစ္ခုလံုးအတြက္ ေပးဆပ္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ အဲဒီလူသားဟာ သူ႔ကို Germ နဲ႔တကြ ေမြးထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ မိဘႏွစ္ပါးမွာ တစ္ပါးပါးနဲ႔ တူေနရပါလိမ့္မယ္။ အျခား ေနာက္တစ္ေယာက္နဲ႔ တူေနလို႔မရပါဘူး။ မိဘေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ Germ ရဲ႕ သတိၱသဘာဝထက္ ေက်ာ္လြန္ေနလို႔လည္း မရႏိုင္ျပန္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ လူ႔ဝန္းက်င္က တေလးတစားထားရတဲ့ မိသားစုေတြထဲမွာ ရာဇဝတ္သားကေလးေတြ ပါလာတတ္သလို မစြံလွတဲ့ ဝန္းက်င္ထဲမွာရွိတဲ့ မိဘေတြကလည္း သူေတာ္စင္ ကေလးေလးေတြကို ထုတ္ေပးႏိုင္ၾကျပန္ပါတယ္။
Germ ၊ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါ၊ ပတ္ဝန္းက်င္တူတစ္ခုထဲမွာ ေမြးဖြားလာၾကတဲ့ အမႊာကေလးေတြကိုလည္း ၾကည့္လိုက္ႏုိင္ပါတယ္။ ရုပ္ခ်င္းဆင္ေနၾကေပမယ့္ တစ္ေယာက္က ဘုရားအေလာင္း၊ တစ္ေယာက္က မာရ္နတ္လို ျဖစ္ေနတတ္ၾကျပန္ပါတယ္။
ေမြးရာပါထူးခၽြန္လာတဲ့ ကေလးေတြကလည္း ဗီဇနဲ႔ ပက္သက္လို႔ အေျဖရွာေနၾကတဲ့ အေတြးအေခၚပညာရွင္ေတြကို ေခါင္းကိုက္ေလာက္ေအာင္ ျပႆနာေတြ ေပးေနျပန္ပါတယ္။ ေမြးရာပါ ထူးခၽြန္လာတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ မိသားစု အစဥ္အတန္းႀကီး (အဘိုးအဘြားစသည္) ကို လွည့္ၾကည့္ျပန္ေတာ့ သူတို႔ေလာက္ေတာ္တဲ့သူေတြ ေတြ႔ရတတ္ပါသလား။
မိုးဇက္၊ ဗီသိုမင္ နဲ႔ ဒန္ေတးတို႔ဟာ သူတို႔ငယ္စဥ္က ေမြးရာပါ ဗီဇထူးခၽြန္သူေတြလို႔ ေျပာလို႔ရစရာ ဘာမွ မရွိခဲ့ျပန္ဘူး။ ဒါေတြျဖစ္လာဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြ မညီညြတ္ေသးလို႔လား။ ဒီအေၾကာင္းတရားေတြ ထပ္ေပါင္းလိုက္မွ ဒါေတြျဖစ္လာမွာ ဆိုရင္ ဒါဟာ ေမြးရာပါဗီဇ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ျပန္ပါဘူး။
ဒီေတာ့ ရုပ္သဘာဝ Germ ဟာလူရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ အရည္အေသြးတို႔နဲ႔ ပက္သက္လို႔ ဘာအေျဖမွ ထုတ္မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုတာ မလြဲမေသြ ေကာက္ခ်က္ခ် ၾကရပါေတာ့တယ္။
အျခားေသာ ကိုယ္ပိုင္သေဘာဝေတြကိုလည္း အၿမဲတမ္းႀကီး သိေနႏိုင္တာမဟုတ္ျပန္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ ရုပ္လကၡဏာေတြဟာ ေပၚေပၚထင္ထင္ ထုတ္ေဖာ္မျပတတ္ၾကဘူး။ ဆိုပါေတာ့ - နာတာရွည္ေရာဂါ ရွိေနတဲ့ မိသားစုမွာ ေမြးခဲ့တဲ့ ကေလးဟာ အဲဒီေရာဂါေတြကေန မကူးမစက္ လြတ္ေျမာက္ေနတတ္ျပန္တယ္။ ေရာဂါေတြကို လက္ခံထားတဲ့ တစ္ရွဴးေတြက ရွိေနျပန္ေတာ့ ဒီေရာဂါက ငုတ္လွ်ိဳးေနၿပီး သူ႔ရဲ႕ ဂ်င္နေရးရွင္းဆီ ကူးဆက္သြားတာမ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့။
ေနာက္ၿပီး စိတ္ဓာတ္ျခင္း လံုးဝကြဲလြဲေနတဲ့ ကေလးေတြ မိသားစု တစ္စုထဲမွာ ရွိေနတတ္ျပန္ပါတယ္။ အလြန္စိတ္ဓာတ္ေကာင္းတဲ့ မိဘတစ္ေယာက္ေယာက္ဟာ ဆိုးသြမ္းဖို႔ အရိပ္လကၡဏာေတြ ျပေနတဲ့ သူ႔ကေလးကို ၾကည့္ၿပီး စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေနရတာေတြကို ေတြ႔ရတတ္ျပန္ပါေရာ။
ဒါေၾကာင့္ Heredity ေရာ Environment ကပါ သူတို႔ေပးဖို႔ ကတိျပဳထားတဲ့ အေျဖကို ေပးမထားခဲ့ၾကပါဘူး။ အဲ သူတို႔ မေပးရမယ့္ အေျဖကို ေပးထားခဲ့တယ္လို႔ေတာင္ ေျပာရမလားပဲ။ (Dr. Th.Pascal )
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ရွဳေထာင့္ကေတာ့ ဒီမတူညီမႈေတြဟာ Heredity, environment တို႔သက္သက္ေၾကာင့္မဟုတ္သလို “Nature နဲ႔ Nurture” သက္သက္ေၾကာင့္လို႔ လည္းေျပာမရပါဘူး။ Past actions နဲ႔ Present doings ဆိုတဲ့ ကံတရားရဲ႕ စီမံမႈကို ထည့္တြက္ထားၾကရမွာသာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
(The Buddha and his teaching. Narada P-336-337)
