အိုဘီစီးတီး (Obesity) ေပၚ ဘုရားရွင္၏သေဘာထား


မေရာင္ရာဆီလူးရေပဦးေတာ့အံ့။
    ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဝိတ္ထိန္းဖုိ႔မွာၾကားေတာ္မူခဲ့ေလသေလာ။ တိတိက်က်ေျပာရန္ကား ခက္၏။ သို႔ေသာ္ ယင္းအလြန္ဝေရာဂါဟုဆိုေသာ Obesity သည္ ယေန႔လူခ်မ္းသာႏိုင္ငံႀကီးမ်ား၌ ဝမ္းမီလ်ံတန္ေသာ ဆိုလူးရွင္းတစ္ခုျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒိုက္ယက္ႏွင့္ဆိုင္ေသာ အမွာစကားေတာ္တစ္ခ်ိဳ႕ လက္လွမ္းမီသ၍ ထုတ္ၾကည့္မိေတာ့သည္။

    မာတိကာနိဒါန္းကိုက်က္စဥ္ ထန္းသီးလံုးခန္႔ပမာဏရွိေသာ ႏို႔ဂဏာဆြမ္းကို ေလးဆယ့္ကိုးလုတ္ မရုတ္ေလြးေလြး ဘုန္းေပးေတာ္မူသည္ဟု ဆို၏။ ထန္းသီးလံုးခန္႔ရွိေသာ ဆြမ္းလုတ္(၄၉) လုတ္သည္ အလြန္မ်ားေသာ ပမာဏပင္ျဖစ္ေခ်၏။ ဤပမာဏအတိုင္းသာဆိုေသာ္ ယေန႔ဗုဒၶဘာသာတို႔အာရံု၌ ေပၚထင္ေနေသာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ရူပကာယေတာ္သည္ အတန္ငယ္ပိန္သြယ္ေတာ္မူသည္ဟုသာ ဆိုရေခ်ေတာ့အံ့။
    (၄၉) လုတ္ကိစၥကုိ ဘာမွမမိန္႔ေသာ္လည္း “ထန္းသီးလံုးခန္႔” ဟူေသာ စကားကုိမူ မင္းကြန္းတိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ႀကီးကား သေဘာေတြ႔ေတာ္မမူေခ်။ ထန္းသီးလံုးခန္႔မျဖစ္သင့္၊ ထန္းေစ့ခန္႔မွ်သာျဖစ္သင့္သည္ဟု မဟာဗုဒၶဝင္က်မ္း၌ ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူ၏။ သဘာဝယုတၱိ၊ အာဂမယုတၱိရွိရွိ ေရွးစကားကုိပယ္ေတာ္မူခဲ့၏။ ထိုစကားအရ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ရူပကာယေတာ္သည္ မပိန္၊ မဝ ၾကည္ညိဳဖြယ္ကို ေဆာင္နုိင္ေပေတာ့၏။
    ၿပံဳးရယ္ဖြယ္စကားတစ္ခြန္း ကစၥည္း သဒၵါက်မ္း၌ ေတြ႔ရ၏။
    “ ေဒဝဒေတၱာ ဒိဝါ နဘုေတၱာ တူေလာ” ဟု ျဖစ္သည္။ ေဒဝဒတ္ကား ေန႔အခါ၌ မစား၊ သို႔ေသာ္ ဝၿဖိဳး၏ဟု အဓိပၸါယ္ရေလသည္။
    သူ႔ကိုယ္သူ ေခါင္းပါးခ်ိဳးျခံေသာအက်င့္ရွိသူဟု ေၾကြးေၾကာ္ေသာ ေဒဝဒတ္ကို ဂရမၼဆရာက လက္ေဆာ့၍ ေသာ့လိုက္ေသာ အေသာစကားျဖစ္ေလသည္။ ဘုရားရွင္ႏွင့္ကား ဘာမွမဆိုင္ေပ။ ဘုရားရွင္က ေန႔အခါ၌ အစာမဘုန္းေပးဟုလည္း မမိန္႔၊ ဝၿဖိဳးေသာခႏၶာကိုယ္ရွိသည္ဟု စာေပ၌လည္းမေတြ႔ရ။ ဤကိစၥကို ေဒဝဒတ္အထံသို႔သာ ေဘာ္လီေဘာပုတ္ရေပေတာ့အံ့။
    “ စတၱာေရာ ပဥၥ အာေလာေပ အဘုတြာ ဥဒကံ ပိေဝ” ဟူေသာ စကားေတာ္ကိုလည္း ေတြ႔ရျပန္၏။ အဝအတင္းႀကီးမစားဘဲ ဆြမ္းေလးငါးလုတ္ခန္႔ေလွ်ာ့စားၿပီး ေရေသာက္ရန္မွာၾကားထားေသာ ဒိုက္ယက္ႏွင့္ဆိုင္သည့္ စကားေတာ္ျဖစ္၏။ ငိုက္ျမည္းျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္း စသည္တို႔ကို ကာကြယ္ရန္ဟုတဆိုက ျငင္းရန္ခက္၏။
    ဤသည္ကိုပင္ စာတတ္ေပတတ္ ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္ဗုဓ္က ခပ္ေသာေသာ ယူဆေတာ္မူခဲ့ေပသတတ္။ “ အဘုတြာ” ဟူေသာ ပါဠိပုဒ္၌ပါေသာ “အ” ကို ပဋိေသဓ (သို႔) နက္ေဂးတစ္ပါတီကယ္အေနျဖင့္ မယူဆပဲ “ အပိုအလြန္” ဟူေသာ အနက္ကိုယူေတာ္မူၿပီး “ ဆြမ္းေလးငါးလုတ္ခန္႔ (စားသင့္သည္ထက္) ပိုစားၿပီးမွ ေရေသာက္ရာ၏ဟု ဘာသာျပန္ခဲ့သည္ဟု ၾကားဖူး၏။ အတည္စကားဟုတ္္ဟန္္ေတာ့မတူေပ။ “ သဒၵါတတ္ေတာ့ ေဆာ့” ဟူသည့္ စကားအတိုင္းသာ ျဖစ္ႏိုင္၏။
    မည္သို႔ဆိိုေစ ထုိအာဟာရႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အဝလြန္ေရာဂါႏွင့္ ဝိတ္ခ်ေရးကား လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာေနၾကရေသာ စကားျဖစ္ေတာ့၏။ စားခ်င္ရင္မ်ား နင္းကန္စားၿပီး အဝလြန္လာေသာအခါ အစာစားခ်င္စိတ္နည္းပါးေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္လာၾက၏။ ဆိုက္ကိုက်င့္စဥ္ကုသထံုးကုိ သံုးလာၾက၏ (Psychotherapy) ။ ဒိုက္ရက္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ပညာရွင္မ်ားထံ နည္းခံလာၾက၏။ ေနာက္ဆံုးခြဲစိတ္ကုသမႈမ်ားပင္ လုပ္လာၾကေတာ့၏။ အမွန္မူ အနည္းငယ္ေသာ ေလ့က်င့္ခန္းပံုမွန္လုပ္ျခင္း၊ အစားေလွ်ာ့စားျခင္းျဖင့္ ဤကိစၥကို ထိ္န္းထားႏိုင္ေပသည္။
    ျမတ္စြာဘုရားကမူ “ ျမဴးရြယ္မာန္ၾကြ၊ လွပေရဆင္း၊ ျပည့္ၿဖိဳးျခင္းငွာ၊ မသံုးပါ”  ဟု ဆင္ျခင္ၾကရန္မွာေတာ္မူခဲ့၏။
    ယေန႔ အစာစားျခင္းကို ငဲ့ေစာင္းၾကည့္ေသာအခါ အမွန္ဆာ၍စားသည္က ရွားလွ၏။
    ပ်င္း၍စားသည္ဟု တစ္ခ်ိဳ႕ကဆို၏။ ေၾကာ္ျငာေကာင္း၍ စား၏။ အေပ်ာ္သေဘာ စား၏။ တီဗြီေၾကာ္ျငာကို စမ္းသပ္ၾကည့္လိုသျဖင့္ စား၏။ မစားဖူးေသာအစာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စား၏။ ဖေလဘာအသစ္ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ စား၏။ ဤသည္တို႔ကား ယေန႔လူမ်ား အစာစားျခင္း၏ အေၾကာင္းတရားတို႔တည္း။ ဤနည္းျဖင့္ လူႀကီးေရာ၊ ကေလးပါ အဝလြန္ေရာဂါ စြဲကပ္လာၾကေပေတာ့၏။
    ဘုရားရွင္လက္ထက္က ပေသနဒီေကာသလမင္းႀကီးသည္ အလြန္အစားမက္၏။ ဝၿဖိဳးေသာခႏၶာကိုယ္ ရွိသည္ဟုလည္းဆို၏။ ျမတ္စြာဘုရားထံေရာက္ခုိက္ အစားလြန္ထားသျဖင့္ အသက္ကိုပင္ မႏိုင္မနင္းရွဴေနရရွာသည္ဟု ဆို၏။ ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က-
    “ လူတစ္ေယာက္သည္ သတိႏွင့္ယွဥ္ၿပီး မွ်မွ်တတစားသံုးမည္ဆိုလွ်င္ နာမက်န္းမႈကိုလည္း ပယ္ေဖ်ာက္ႏိုင္၏။ အရြယ္တင္၏။ အသက္ကိုလည္း ရွည္ေစ၏” ဟု မိန္႔၏။
    စားပိုးနင့္ေနရွာေသာ ပေသနဒီေကာသလႀကီးက ထိုစကားတို႔ကို ေကာင္းေကာင္းမၾကားလိုက္ရရွာ။ ထို႔ေၾကာင့္ တူျဖစ္သူကုိ ထပ္ေျပာျပရန္ ခိုင္းခဲ့ရသည္ဟု စာေပကဆို၏။
    ပေသနဒီကား ဘုရားစကားကို နားေထာင္၏။ ထို႔ေနာက္ on a diet လုပ္ကာ ဝိတ္ေတြက်လာၿပီး ေဘာဒီလည္း စလင္းျဖစ္သြားသည္ဟု ဆိုေလ၏။
    ဘုရားရွင္၏ အဆံုးအမေတာ္မ်ားအနက္ အိုဘီးစီးတီးကို အထိေရာက္ဆံုးထိန္းခ်ဳပ္ႏုိုင္ဆံုး အဆံုးအမမွာ သတိႏွင့္စားျခင္းပင္ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ အမွတ္ျဖင့္စားေနေသာအခါ အမူအယာလည္းေႏွး၏။ ဝါးမႈ၊ ၿမိဳမႈလည္း ေႏွး၏။ အစားအေသာက္အေပၚ တြယ္မက္ေသာ ရသတဏွာကိုလည္း ပါးလ်ေစ၏။ အနည္းဆံုး မိမိဘာစားေနသည္ ဘယ္လိုစားေနသည္ကို သိ၏။ ပေသနဒီေကာသလကုိုေပးခဲ့ေသာ “ သတိႏွင့္စား” ဟူေသာ စကားသည္ လိုက္နာရခက္ေသာ္လည္း မဆာပဲစားတတ္ၾကေသာ ယေန႔ေခတ္လူတစ္ခ်ိဳ႕အတြက္ အလြန္ပင္ထိေရာက္ႏုိင္သည္ဟု ထင္မိသည္။

    ပို၍အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းသည္မွာ ပေသနဒီေကာသလကို ဘုရားရွင္မိန္႔မွာရာ၌ ေပါ့စတစ္မ်ားျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူျခင္းတည္း။ ဤသည္မွာ ၂၀-၂၁ ရာစု ဆိုက္ေကာ္ေလာ့ဂ်စ္တို႔ ေျပာေနၾကသည့္ သူတပါးကို အၾကံေပးရာ၌ နေဂးတစ္ထက္ ေပါ့စတစ္က ပို၍ထိေရာက္ေၾကာင္းပင္ ျဖစ္ေလသည္။
    ဝိတ္ေလ်ာ့ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကား-
    ၁။ တႏုတႆ ဘဝႏိၱေဝဒနာ- ခႏၶာကိုယ္ ေဝဒနာကိုေလ်ာ့ပါးေစ၏။
    ၂။ သဏိကံ ဇာရတိ- ဇရာ အလာေႏွး၏၊ အရြယ္တင္၏။
    ၃။ အာယု ပါလယ- အသက္ကိုေစာင့္ေရွာက္၏။ အသက္ရွည္ေစ၏။
    ဤအခ်က္တို႔သည္ ေမာ္ဒန္ေဆးသိပၸံက မျငင္းႏိုင္ေသာ ဗုဒၶ၏လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားပင္ ျဖစ္ေခ်ေတာ့၏။
    ထို႔အျပင္ ရွစ္ပါးသီလေစာင့္ထိ္န္းသူ၊ ရဟန္း၊ သာမေဏ၊ သီလရွင္တို႔ ဝိကာလကိုေရွာင္ၾကဥ္ၾက၏။ ေန႔လြဲညစာစားျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ အဝလြန္ျခင္း အိုဘီစီးတီး အဝလြန္ျခင္းကို ကာကြယ္ရန္ဟုေတာ့ မဆိုလိုေပ။ စာေပ၌လည္း မေတြ႔ရ။ သို႔ေသာ္ ညစာမစားျခင္းသည္လည္း အဝလြန္ျခင္းကို ေသခ်ာေပါက္ ဟန္႔တားထားႏိုင္ေပလိမ့္မည္။
    မေယာင္ရာဆီလူးကိစၥကို ရွင္း၏။
    ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔တြင္ ထမင္းနပ္မွန္ေအာင္ပင္ ႀကိဳးစားရွာေနရေသာ မိသားစုမ်ား မ်ားစြာရွိေနေပေသး၏။ ထိုပုဂၢိဳလ္တို႔အတြက္္ ယခုေရးမိေသာ အဝလြန္ျခင္း အိုဘီးစီးတီးသည္ အလြန္ပင္အားနာစရာေကာင္းလွေပ၏။ မတတ္ႏိုင္။ ေရးရန္ရွိက ေရးရေပေတာ့အံ့။
    တစ္ေန႔က က်န္းမာေရးမေကာင္းသျဖင့္ ဆရာဝန္ထံသြားရ၏။ ဆရာဝန္က အရပ္ႏွင့္ အေလးခ်ိန္ကို စစ္၏။ ယခုအထိေတာ့ အိုဗာဝိတ္မျဖစ္ေသး။ ျဖစ္ရန္အလားအလာကား ရွိ၏ဟုဆို၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရန္ ေျပာ၏။ ဘယ္သုိ႔ေသာ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရမည္နည္းဟုေမးရာ “ေရကူး” ဟု ခရစ္ယာန္ဆရာဝန္က ေျပာ၏။ ရဟန္းေရမကူးရဟုဆိုရာ “ ေျပး” ဟု ဆိုျပန္၏။ ေျပး၍လည္း မရဟုဆိုျပန္ရာ “ ေဂ်ာ့ဂင္” လုပ္ဟု ေျပာျပန္၏။ ေဂ်ာ့ဂင္လည္း လုပ္လို႔မရ လမ္းေလွ်ာက္ရံုသာ လုပ္လို႔ရသည္ဟုဆိုုေသာအခါ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္းကား အက္ခ္ဆာဆိုက္ဟု ဆိုရန္ခက္၏ဟု ၿငီးျငဴေလေတာ့၏။

    ေဆးခန္းကျပန္မွ တစ္ေယာက္တည္း စဥ္းစားမိ၏။
    သူေပးေသာေလ့က်င့္ခန္းမ်ားက ထမင္းသံုးနပ္စားေသာသူမ်ားအတြက္ ျဖစ္၏။ ရဟန္းကား ႏွစ္္ထပ္မွ်သာ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ေလ့က်င့္ခန္း (လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း) ေလးမွ်ျဖင့္ လူခ်မ္းသာေရာဂါ Obesity ကို ကာကြယ္ထားႏိုင္ေပသည္။
    ဤကား ဝိကာလ၏ေက်းဇူးဟုဆိုေသာ္ မွားအံ့မထင္။
    ဘုရားရွင္သည္ Obesity ျပႆနာကို ႀကိဳတင္သိျမင္ေတာ္မူသည္ဟု ထင္၏။ 

(22/10/2013)
သီဟနာဒ
(2-Jul-2012)

ယုံၾကည္မႈသာရွိရင္ ျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္လုိ႔ ရတယ္


ႏုိကီယားရဲ႕သမုိင္းကုိ ျပန္ၾကည့္။ ႏုိကီယာကုိ ထိမ္းထားတဲ့လူေတြက ဆုိဗီယက္နဲ႔ မကင္းတဲ့လူေတြ။ ဖင္လန္က လူဦးေရ (၅) သန္း (၆) သန္းေလာက္ ရွိမယ္။ ေရရွည္မွာ ကုိရီးယားနဲ႔ ဂ်ပန္ကုိ သူတုိ႔ ယွဥ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္သလား။ တီထြင္ႀကံဆႏုိင္တဲ့ ေခါင္းေကာင္းေကာင္းေတြ သူတုိ႔ ဘယ္ေလာက္ ရႏုိင္မွာလဲ။
သူတုိ႔ကုိ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္ေတြနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ဦး။ ဂ်ပန္ေတြက ပစၥည္းအစုံထုတ္တယ္။ အၿမဲတမ္းလည္း ေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ လွ်ပ္စစ္မုတ္ဆိတ္ရိပ္စက္ ငါ သုံးတယ္။ ေျခာက္လျပည့္တုိင္း ေမာ္ဒယ္အသစ္တစ္ခု ထပ္ထြက္တယ္။ အရည္အေသြးက အရင္ေမာ္ဒယ္နဲ႔ သိပ္ မကြာဘူး။ ဒါနဲ႔ ငါ ေျပာတယ္ "သိပ္ မထူးပါဘူး။ မဝယ္နဲ႔" လုိ႔။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔က ပုိပုိေကာင္းေအာင္ လုပ္လာၾကတာ။ မဝယ္လုိ႔ မရေအာင္ လုပ္လာၾကတာ။ ဂ်ပန္ေတြက ကားကေန ေခါက္ဆြဲစားတဲ့တူအထိ လုပ္ေနၾကတာ။
အေမရိကန္ေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈက တစ္မ်ိဳး။ စနစ္တက် ေကာက္ေၾကာင္းဆြဲမယ္။ ၿပီးေတာ့ မင္းကုိ အႏုိင္ယူမယ္။ ဒါမ်ိဳး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အေမရိကန္ေတြ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းကေန ထြက္လာမွာလုိ႔ ငါ ယုံၾကည္တယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈမွာ အေမရိကန္ေတြ ဂ်ာမန္နဲ႔ ဂ်ပန္ေတြေအာက္ ေရာက္သြားတယ္။ ဘာမွ မၾကာလုိက္ဘူး။ အင္တာနက္နဲ႔ ေဖာက္ထြက္လာခဲ့ၾကေရာ။ မုိက္က႐ုိေဆာ့(ဖ္)၊ ဘီး(လ္)ဂိတ္၊ ဒဲ(လ္) စတာေတြ။ သူတုိ႔က ႐ုတ္တရက္ႀကီး စီးပြားေရးေထာင္တက္သြားတယ္။ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဂ်ပန္ေတြ မီေအာင္ လုိက္ၾကေပဦး။
အခ်ိန္နဲ႔အညီ တီထြင္တဲ့ေနရာမွာ ဂ်ပန္ေတြက နံပါတ္တစ္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ေတြက အသစ္အဆန္းတစ္ခုခုကုိ အၿမဲတမ္း အရင္ေတြ႔ေနတတ္တယ္။
ဒီအရည္အခ်င္းေတြ ရွိဖုိ႔ ဘာေတြ လုိအပ္သလဲ။
လူ႔သမုိင္းကလည္း အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုပဲ။ အေမရိကန္ေတြက ဘာမွမရွိတဲ့ေျမေပၚ ေရာက္ေအာင္သြားၿပီး တစ္ခုခုျဖစ္ေအာင္ လုပ္လာခဲ့ၾကတာ။ အိႏၵိယန္းလူနီေတြကုိ သတ္၊ ေျမေတြသိမ္း၊ ကြ်ဲေတြသိမ္း၊ အဲ့ဒါ သူတုိ႔ ဘယ္သူေတြဆုိတာ ျပတာပဲ။ မင္းက ဒီေနရာမွာ ၿမိဳ႕တည္၊ မင္းက ၿမိဳ႕သူႀကီးလုပ္၊ ငါက တရားသူႀကီး လုပ္မယ္၊ မင္းက ရဲအရာရွိလုပ္၊ ငါက ကုန္သည္လုပ္မယ္၊ စၾကစုိ႔။ အဲ့သလုိမ်ိဳး။ အဲ့ဒီ ယဥ္ေက်းမႈက ဒီေန႔အထိ ရွင္သန္ေနတုန္း။ "There is the belief that you can make it happen. "ယုံၾကည္မႈသာရွိရင္ ျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္လုိ႔ ရတယ္"

လီကြမ္းယု ( Hard Truth) "စီးပြားေရး ပဥၥလက္ မွ"

အေတြး ၊ စကား နဲ႔ အလုပ္


ပထမလူ ။    ။ အေတြးေနာက္ကုိ အလုပ္က လုိက္တယ္ဆုိတဲ့ စကားကုိ လက္ခံပါသလား။
ဒုတိယလူ ။ ။ လက္ခံပါတယ္။ ဒါက အေနာက္တုိင္းစကားပုံ ဆုိေပမဲ့ ဘုရားေဟာတဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးကလည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။ သမၼာသကၤပၸ (မိစၧာသကၤပၸ) ေနာက္မွာ သမၼာဝါစာ၊ သမၼာကမၼႏၲ၊ သမၼာအာဇီဝ (မိစၧာဝါစာ၊ မိစၧာကမၼႏၲ၊ မိစၧာအာဇီဝ) တုိ႔ လုိက္ရပါတယ္။ အေတြးေနာက္ စကားနဲ႔အလုပ္ လုိက္တယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ဗ်ာ …

ပထမလူ ။    ။ ဒါေပမဲ့ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဗ် …
ဒုတိယလူ ။    ။ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူးဗ်ာ။ စကားနဲ႔ အလုပ္က ေက်ာ္ေက်ာ္ၿပီး တက္သြားတတ္လုိ႔ပါ။

ေနးခ်ားနဲ႔ နားခ်ား


1)    Of Shakespeare, Col. lngersol writes: "Neither of his parents could read nor write.  He grew up in a small and ignorant village."

2)    "Human inequality springs from two sources, nature and nurture". J.B.S. Haldane, The Inequality of Mankind." p. 23.

ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေမြးရာပါ ဗီဇနဲ႔ ပက္သက္လို႔ ထပ္တလဲလဲေျပာေနၾကတဲ့ Germ ကိစၥကို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ၾကည့္ရရင္ ဒါကလည္း ကေလးရဲ႕ ဘဝ အစိတ္အပိုင္းေလး တစ္ခုအတြက္ပဲ အေျဖေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါက ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေမြဆက္ခံမႈပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီ Germ ကိစၥဟာ ကေလးရဲ႕ ကိုယ္က်င့္တရားနဲ႔ အသိဉာဏ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ ပက္သက္တဲ့ေမးခြန္းေတြကိုေတာ့ အေမွာင္ခန္းထဲမွာ ခ်န္ထားခဲ့ပါတယ္။

ဒီGerm ကပဲ လူသားရဲ႕ ဘဝတစ္ခုလံုးအတြက္ ေပးဆပ္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ အဲဒီလူသားဟာ သူ႔ကို Germ နဲ႔တကြ ေမြးထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ မိဘႏွစ္ပါးမွာ တစ္ပါးပါးနဲ႔ တူေနရပါလိမ့္မယ္။ အျခား ေနာက္တစ္ေယာက္နဲ႔ တူေနလို႔မရပါဘူး။ မိဘေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ Germ ရဲ႕ သတိၱသဘာဝထက္ ေက်ာ္လြန္ေနလို႔လည္း မရႏိုင္ျပန္ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ လူ႔ဝန္းက်င္က တေလးတစားထားရတဲ့ မိသားစုေတြထဲမွာ ရာဇဝတ္သားကေလးေတြ ပါလာတတ္သလို မစြံလွတဲ့ ဝန္းက်င္ထဲမွာရွိတဲ့ မိဘေတြကလည္း သူေတာ္စင္ ကေလးေလးေတြကို ထုတ္ေပးႏိုင္ၾကျပန္ပါတယ္။


Germ ၊ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါ၊ ပတ္ဝန္းက်င္တူတစ္ခုထဲမွာ ေမြးဖြားလာၾကတဲ့ အမႊာကေလးေတြကိုလည္း ၾကည့္လိုက္ႏုိင္ပါတယ္။ ရုပ္ခ်င္းဆင္ေနၾကေပမယ့္ တစ္ေယာက္က ဘုရားအေလာင္း၊ တစ္ေယာက္က မာရ္နတ္လို ျဖစ္ေနတတ္ၾကျပန္ပါတယ္။

ေမြးရာပါထူးခၽြန္လာတဲ့ ကေလးေတြကလည္း ဗီဇနဲ႔ ပက္သက္လို႔ အေျဖရွာေနၾကတဲ့ အေတြးအေခၚပညာရွင္ေတြကို ေခါင္းကိုက္ေလာက္ေအာင္ ျပႆနာေတြ ေပးေနျပန္ပါတယ္။ ေမြးရာပါ ထူးခၽြန္လာတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ မိသားစု အစဥ္အတန္းႀကီး (အဘိုးအဘြားစသည္) ကို လွည့္ၾကည့္ျပန္ေတာ့ သူတို႔ေလာက္ေတာ္တဲ့သူေတြ ေတြ႔ရတတ္ပါသလား။

မိုးဇက္၊ ဗီသိုမင္ နဲ႔ ဒန္ေတးတို႔ဟာ သူတို႔ငယ္စဥ္က ေမြးရာပါ ဗီဇထူးခၽြန္သူေတြလို႔ ေျပာလို႔ရစရာ ဘာမွ မရွိခဲ့ျပန္ဘူး။ ဒါေတြျဖစ္လာဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြ မညီညြတ္ေသးလို႔လား။ ဒီအေၾကာင္းတရားေတြ ထပ္ေပါင္းလိုက္မွ ဒါေတြျဖစ္လာမွာ ဆိုရင္ ဒါဟာ ေမြးရာပါဗီဇ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ျပန္ပါဘူး။

ဒီေတာ့ ရုပ္သဘာဝ Germ ဟာလူရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ အရည္အေသြးတို႔နဲ႔ ပက္သက္လို႔ ဘာအေျဖမွ ထုတ္မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုတာ မလြဲမေသြ ေကာက္ခ်က္ခ် ၾကရပါေတာ့တယ္။

အျခားေသာ ကိုယ္ပိုင္သေဘာဝေတြကိုလည္း အၿမဲတမ္းႀကီး သိေနႏိုင္တာမဟုတ္ျပန္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ ရုပ္လကၡဏာေတြဟာ ေပၚေပၚထင္ထင္ ထုတ္ေဖာ္မျပတတ္ၾကဘူး။ ဆိုပါေတာ့ - နာတာရွည္ေရာဂါ ရွိေနတဲ့ မိသားစုမွာ ေမြးခဲ့တဲ့ ကေလးဟာ အဲဒီေရာဂါေတြကေန မကူးမစက္ လြတ္ေျမာက္ေနတတ္ျပန္တယ္။ ေရာဂါေတြကို လက္ခံထားတဲ့ တစ္ရွဴးေတြက ရွိေနျပန္ေတာ့ ဒီေရာဂါက ငုတ္လွ်ိဳးေနၿပီး သူ႔ရဲ႕ ဂ်င္နေရးရွင္းဆီ ကူးဆက္သြားတာမ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့။

ေနာက္ၿပီး စိတ္ဓာတ္ျခင္း လံုးဝကြဲလြဲေနတဲ့ ကေလးေတြ မိသားစု တစ္စုထဲမွာ ရွိေနတတ္ျပန္ပါတယ္။ အလြန္စိတ္ဓာတ္ေကာင္းတဲ့ မိဘတစ္ေယာက္ေယာက္ဟာ ဆိုးသြမ္းဖို႔ အရိပ္လကၡဏာေတြ ျပေနတဲ့ သူ႔ကေလးကို ၾကည့္ၿပီး စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေနရတာေတြကို ေတြ႔ရတတ္ျပန္ပါေရာ။

ဒါေၾကာင့္ Heredity ေရာ Environment ကပါ သူတို႔ေပးဖို႔ ကတိျပဳထားတဲ့ အေျဖကို ေပးမထားခဲ့ၾကပါဘူး။ အဲ သူတို႔ မေပးရမယ့္ အေျဖကို ေပးထားခဲ့တယ္လို႔ေတာင္ ေျပာရမလားပဲ။ (Dr. Th.Pascal )

ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ရွဳေထာင့္ကေတာ့ ဒီမတူညီမႈေတြဟာ Heredity, environment တို႔သက္သက္ေၾကာင့္မဟုတ္သလို “Nature နဲ႔ Nurture” သက္သက္ေၾကာင့္လို႔ လည္းေျပာမရပါဘူး။ Past actions နဲ႔ Present doings ဆိုတဲ့ ကံတရားရဲ႕ စီမံမႈကို ထည့္တြက္ထားၾကရမွာသာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
(The Buddha and his teaching. Narada P-336-337)

Ananda(အာနႏၵ)


           အာနႏၵ(အရွင္)ကဘုရားရွင္ရဲ႕ ဦးရီးေတာ္အမိေတာဒနရဲ႕သားျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေႏွာင္းပိုင္း (၃၅) ႏွစ္ကာလတစ္ေလွ်ာက္လုံး အလုပ္အေကၽြးရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္ခဲ႔ၿပီး ရဟန္းရွင္လူပရိသတ္ရဲ႕ ခ်စ္ျမတ္ႏိ္ုးျခင္းအခံရဆုံး ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးလည္းျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။
သာရိပုတၱအရွင္ဟာ ပညာကိုကိုယ္စားၿပဳၿပီး ေမာဂၢလာန္အရွင္ဟာ တန္ခိုးဣဒိၶပတ္ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုရင္ အာနႏၵအရွင္ဟာ ၾကင္နာမႈႏႈးညံ႔သိမ္ေမြ ့မႈနဲ႕ေမတၱာတရားကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။

        ဘုရားရွင္ကပင္ အရွင္ရဲ႕ေမတၱာထုံတဲ႔ကံသုံးပါး (ကာယကံ၊ ဝစီကံ၊ မေနာကံ)ကို ခ်ီးက်ဴးေတာ္မူခဲ႔ရပါတယ္။ (ဒီဃ၊၂၊၁၄၄)
         ဆိုလိုတာကေတာ့ လိုအပ္သူအတြက္ အကူအညီေပးဖို႕ အၿမဲတမ္းအဆင္သင့္ျဖစ္ေနတက္တယ္။ ဘယ္ သူနဲ႕ပဲေျပာေျပာ သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ေျပာတယ္။ သတၱဝါေတြရဲ႕အက်ိဳးကိုလိုလားတယ္။
        အာနႏၵ(အရွင္)ဟာ တစ္ခ်ိဳ႕ဂုဏ္ပုဒ္ေတြမွာ ဘုရားရွင္နဲ႕ေတာင္ဆင္ဆင္တူတယ္လို႕ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ျမြတ္ဟခဲ႔ပါတယ္။ ရဟန္းရွင္လူပရိသတ္က အရွင့္ကုိေတြ႕ရင္ေက်နပ္ၾကတယ္။ အရွင္ရဲ႕တရားေတာ္ ေတြကိုႏွစ္ျခိဳက္ၾကတယ္။ ပရိသတ္ရဲ႕ရင္တြင္းအပူေတြကို ေအးျငိမ္းေစႏိုင္တယ္။ (ဒီဃ၊၂၊၁၄၄)ပထမသဂၤါယနာမွာ အရွင္ဟာ အဓိက အေရးပါဆုံးရဟန္းေတာ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
         ဘုရားရွင္နဲ႕အတူတကြ နီးနီးကပ္ကပ္အတူသီတင္းသုံးခဲ့ရၿပဲီး ဘရားရွင္ရဲ႕ေဒသနာေတာ္ေတြကို လုံးေစပတ္ေစ့အမွတ္ရေတာ္မူခဲ့လို႕ သဂၤါယနာတင္စဥ္မွာ သူကုိယ္တိုင္ႏႈတ္နဲ႕ရြတ္ဆိုၿပီး အားလုံးထံလက္ဆင့္ကမ္း ေပးေတာ္မူခဲ့တယ္။ သုတၱန္တစ္ခုအစခ်ီတိုင္း " Thus have I heard”  (ဧဝံ ေမသုတံ) ဆိုတဲ့ စကားေတာ္ေလးပါတယ္။ ဒါဟာအရွင္ျမတ္ရဲ႕ ႏႈတ္ထြက္စကားေလးေပါ့။ (ဗုဒၶဘာသာတတိုင္းရဲ႕ အသည္းစြဲစကားေလးတစ္ခြန္းပါ။ ဧဝံေမသုတံ-စာျပန္သူ)
*Great Disciples of the Buddha, Nyanaponika Thera and Hellmuth Hecker, 1997

ကိေလသာမ်ားႏွင့္ ေဘာလံုးကန္ျခင္း


သီဟနာဒသည္ မန္ခ်က္စတာ ယူႏိုက္တက္ကို ႀကိဳက္၏။ ၁၉၈၇-ခုကထဲကျဖစ္၏။ ယခု သူမ်ား မန္ယူမွ ယူ လာသူမဟုတ္ ( ဆိုင္ေတာ့ သိပ္မဆိုင္လွ)။ ထို႔ေၾကာင့္ အားမနာပါးမနာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဖာဂူဆန္လို သေဘာထားမိ၏။ တစ္ဖက္ ကိေလသာ အသင္းကို စိတ္ကူးျဖင့္ လိုင္းနပ္ ဆြဲလိုက္၏။


ကိေလသာတို႔ လိုင္းနပ္ကား တုိက္စစ္ဆန္၏။ ေလးသံုးသံုး ( 4+3+3) ဟုထင္ရေသာ္လည္း တစ္ခါ တစ္ရံ ေနာက္တန္း၊ ဘယ္ညာ၊ အစြန္တို႔ပါ ေရွ႕တက္လာလွ်င္ ႏွစ္သံုး၊ ႏွစ္သံုး ျဖစ္တတ္၏ ( 2+3 – 2+3) ။ ကစားကြက္ အေျပာင္း အလဲျမန္၏။ ေဘာလံုးအထိမ္းအသိမ္းလည္း ေကာင္းၾက၏။ ပေရာ္ဖက္ရွင္ အစစ္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ နဲဗားေဆး ဒိုင္းတို႔တည္း။
အသင္းလိုင္းနပ္ကို ၿခံဳၾကည့္ၿပီး အင္ဒီဗီက်ဴရယ္ကို ဆက္လက္ သံုးသပ္မိ၏။

၁။ ေမာဟ (ဂိုးသမား)
အေကာင္ႀကီး၏။ ေလထဲက ေဘာလံုးကို ဖမ္းရာ၌ ေတာ္သကဲ့သို႔ ေျမျပင္ေဘာဖမ္းရာတြင္လည္း ေကာင္းလွ၏။ ပီတာ မိုက္ကယ္တို႔ ၊ ဗန္ဒါဆားတို႔ အေဖေခၚေလာက္၏။ တည္ၿငိမ္၏။ ပင္နယ္တီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကာကြယ္ႏိုင္၏။ မထင္မွတ္ေသာ အေဝးေဘာမွ ဂိုးရဖို႔ သိပ္မလြယ္။ အခ်ိန္ပိုကစားၿပီးလို႔ ပင္နယ္တီကန္ရေတာ့မည္ဆုိလွ်င္ ရွဳံးဖို႔မ်ား သည္။ ကိေလသာ ဂိုးသမားကား အျငင္းပြားဖြယ္မရွိေတာ္လွ၏။ ကစားကြက္စိပ္မွ ေပါက္မည္။
သူ႔အားနည္းခ်က္ကား အနည္းငယ္ေလးေနျခင္းတည္း။

၂။ ကုကၠဳစၥ- ေနာက္တန္း ညာအစြန္ကစားသမား
အလြန္ခန္႔မွန္းရခက္၏။ တစ္ဖက္သားကို စိတ္ဓာတ္က်ေအာင္ အလြန္လုပ္ႏိုင္၏။ သူႏွင့္ ကစားရသည္ကားမလြယ္။ ဒီေကာင္ေၾကာင့္ အဝါကတ္၊ အနီကတ္ေတြ ထိတာမနည္းေတာ့။ ၿပီးေတာ့ ေနာက္တန္းကစားသမား အစစ္မဟုတ္ ။ ေဘာလံုးေျခေထာက္ထဲရွိ၍ တိုက္စစ္ပံုစံေျပာင္းလွ်င္ ဒီေကာင္က ဒိ႒ိႏွင့္ လင့္လုပ္ၿပီး ေလာဘဆီကို အပိုင္လံုးေတြ ခ်ခ်ေပးတတ္သည္။ ညာေထာင့္ျဖတ္ေဘာမ်ား ေၾကာက္စရာေကာင္း၏။ ေဒးဗစ္ဘက္ခမ္းက အေဖေခၚရမည္။
သူ႔အားနည္းခ်က္က စိတ္ဓာတ္က်လြယ္ျခင္းတည္း။ သူ႔ကို မထိတရိကစားလွ်င္ ရႏိုင္သည္။ ဒီေကာင္ အီးက်ဴ သိပ္ေကာင္း။

၃။ အဟိရိက- ညာ၊ ေနာက္တန္းခံစစ္
ဒီကစားသမားက သိကၡာမရွိ။ သို႔ေသာ္ ပါးနပ္၏။ ဂိုးမေပးရေရးအတြက္ ဘာမဆို လုပ္သည္။ ပရိသတ္ေမတၱာကို ရသူေတာ့မဟုတ္။ ေၾကာက္စရာကား အလြန္ေကာင္း၏။ ဒိုင္လူႀကီးမျမင္ဘူးထင္လွ်င္ အက်ႋကိုဆြဲ၏။ လက္ျဖင့္ ေဘာလံုးကို ထိမ္း၏။ မသိမသာ ေနာက္ကြယ္မွ ေျခထိုး၏။ အရွက္မရွိ။ အဟိရိက ကို အရွက္မရွိဟုဆိုက မိမိသာ အလြန္ျဖစ္ေခ်မည္။ မန္စီးတီးက လက္ေကာႏွင့္ ဆင္ဆင္တူသည္။
သူ႔အားနည္းခ်က္ကား ေပ်ာ့၏။ သူ႔ကို ခပ္တင္းတင္း ကိုယ္တြယ္ရမည္။ ဒီေကာင္က က်ိဳးမွာေတာ့ ေၾကာက္သည္။ ဒိုင္ေကာင္းဖို႔သာဆုေတာင္းရမည္။

၄။ အေနာတၱပၸ- ဘယ္၊ ေနာက္တန္းခံစစ္
ပို၍ ေၾကာက္စရာေကာင္း၏။ ဗစ္ဒစ္ႏွင့္ တူသလိုလို ရွိေသာ္လည္း ဂၽြန္တယ္ရီႏွင့္လည္း တူတတ္ျပန္သည္။ ေခါင္းႏွင့္ ေျခေထာက္ဝင္တိုးရမွာ မေၾကာက္သလို နာေနတာကိုပင္ထံုေဆးျဖင့္ ဆက္ကစားမည့္ ကစားသမားမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ေနာက္တန္း ေလးေယာက္တြင္ “ ကီး” တည္း။ အဖ်က္ေကာင္းသည္။ မာသည္။ အေၾကာက္အလန႔္မရွိ။
သူ႔အားနည္းခ်က္က ဒစ္စီပလိန္းတည္း။ သူ႔ဖက္က မ်ားမ်ားေဖာက္ႏိုင္လွ်င္ ပင္နယ္တီရႏိုင္သည္။ သူကား အဟိရိကေလာက္ အကင္းမပါး။

၅။ ဥဒၶစၥ - ဘယ္၊ ေနာက္တန္းအစြန္
ကစားကြက္ရွဳပ္သည္။ အရွဳပ္ႀကိဳက္သည္။ ခန္႔မွန္းရအခက္ဆံုးကစားသမားတည္း။ သူ႔ကို လူကပ္ ကစား၍မရ၊ လွည့္ထြက္သြားတတ္သည္။ လူကပ္ကစား၍မရေတာ့ သူ႔ဆီက ထြက္လာမည့္ ေဘာလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ဆို႔ရန္သာရွိ၏။ သူလည္း ေနာက္တန္းကစားသမား အစစ္မဟုတ္။ ေရာဘက္တိုကားလို႔၊ အက္ရွေလကိုးတို႔လိုပင္တည္း။ ေနာက္တန္းဟုသာဆိုသည္ တစ္ဖက္သား ပင္နယ္တီ ဧရိယာအျပင္မွာရွိေနတာ မ်ားသည္။ သူက မာနႏွင့္ လင့္(ခ္)လိမ့္မည္။ ဤလမ္းေၾကာင္းရေအာင္ပိတ္ရမည္။ သူ႔အားနည္းခ်က္က ေဘာထိမ္းမေသသပ္ျခင္း၊ ေဘာေပးမွားျခင္းတည္း ။

ဤေနာက္တန္းေလးေယာက္ကို သာမန္ၾကည့္လွ်င္ ဘယ္ေနာက္ခံမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ အေနာတၱပၸႏွင့္ ဥဒၶစၥတို႔ကို ပို၍ မာသလို၊လံုသလို ရွိ၏။ ဟုတ္သည္။ မထင္မွတ္ေသာ အပုိင္းမွ တိုက္စစ္ဆင္ရမည္။ ပင္နယ္တီ ဧရိယာထဲ ေဘာလံုးေရာက္ႏိုင္သေလာက္ ေရာက္ေအာင္ပို႔ေပးရမည္။ ဂိုးမရေစဦး ပင္နယ္တီရဖို႔ အခြင့္သာ၏။ ပင္နယ္တီ မေရေစ၊ ျပစ္ဒဏ္ေဘာ ရမည္။ ဟုတ္၏။ ေရွ႕ေရာက္ေရာက္ေနတတ္ေသာ ဥဒၶစၥမွ ေကာင္တာ အတက္ ဆင္ရမည္။ ျမန္မွေတာ့ရမည္။ တစ္ခ်က္ထိ။ ဝမ္းတူး၊ တူးဝမ္း မွ ရမည္။

၆။ ဒိ႒ိ၊ ကြင္းလယ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္
တစ္သင္းလံုး၏ တမ္ပိုကို ထိမ္းထားသည္။ သူ၏ ကစားကြက္ မဟာဗ်ဴဟာ (၆၂) အလြန္နာမည္ႀကီးသည္ ။ ႀကီးသေလာက္လည္း ေၾကာက္စရာအလြန္ေကာင္းသည္။ ဘာစိလိုနာက ရွဗီႏွင့္ ဆင္ဆင္တူသည္ထင္၏။ အထိမ္းအသိမ္း ေသသပ္သည္။ ေဘာေပးမွားသည္မရွိ။ တိုက္စစ္အားလံုး သူ႔ဆီက စ တတ္သည္။ သူ႔ဆီက ေဘာထြက္ေပါက္ ငါးေပါက္ရွိသည္။ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးက ေလာဘဆီ ခ်ခ်ေပးတတ္သည့္ ေသခ်ာေပါက္ အလံုးမ်ားတည္း။ အဓိက ဤလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ရမည္။ သူ႔ဆီက ဣႆာႏွင့္ မစၦရိယ ဆီထြက္သြားေသာ ေဘာလံုးမ်ားက သိပ္အႏၱရယ္မရွိလွ။ ေဘာပိုင္ဆိုင္မႈသာရၿပီး ဂိုးသြင္းဖို႔ အခြင့္အေရးသိပ္မရွိ။ သို႔ေသာ္ ကိေလသာ အသင္းက ဂိုးစရလွ်င္ျဖင့္ ဤနည္းျဖင့္ ကစားကြက္ အသာစီးယူၿပီး ကစားသြားၾကလိမ့္မည္။သူ၏ မဟာဗ်ဴဟာ(၆၂) ေၾကာက္စရာေကာင္း၏။
မဟာဗ်ဴဟာ (၆၂)ကို ဤသို႔ၾကည့္ႏိုင္၏။


1 ဟူသည္ အႏၱရယ္အႀကီးဆံုး ေဘာလမ္းေၾကာင္းကို ဆိုလိုသည္။
2 ဟူသည္ ဒုတိယ အႏၱရယ္အႀကီးဆံုးေသာ ေဘာလမ္းေၾကာင္းတည္း။
3 ဟူသည္ ကစားကြက္တည္ေနျခင္းသာတည္း ။ တိုက္စစ္မဟုတ္ေသး။

ထိုေၾကာင့္ဆို၏။ ဒိ႒ိသည္ ကြင္းလယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟု။ တစ္သင္းလံုး၏ တမ္ပိုကို သူထိမ္းထားသည္။ ကိုယ္က ဦးေအာင္ဂိုးသြင္းႏိုင္လွ်င္ ဒိ႒ိက ဗ်ဴဟာ တစ္ႏွင့္ ႏွစ္ကို ပိုသံုးမည္။ ကိေလသာ အသင္းက ဂိုးအရင္သြင္းလွ်င္ ဗ်ဴဟာ သံုးကို ပိုလိမ့္မည္။ ေဘာပိုင္ဆိုင္မႈျဖင့္ အခ်ိန္ျပည့္ေအာင္ထိမ္း ကစားသြားလိမ့္မည္။ ခက္သည္က ဒိ႒ိသည္ အနီးအေဝး ကစားႏုိင္၏။
သူ႔ အားနည္းခ်က္က အနည္းငယ္ေလး၏။

သီဟနာဒ
(16-Dec-2011)

AMBEDKAR, BHIMRAO


Bhimrao Amberdkar  ဟာ 1891 ခုမွာအိႏိၵယႏိုင္ငံ ဇာတ္နိမ့္မိသားစုမွာေမြးဖြားခဲ႔ပါတယ္။ အေျခခံပညာသင္ယူၿပီးေနာက္ အဂၤလန္နဲ႕အေမရိကကိုပညာသင္သြားဖို႕ စေကားလာရခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ အလြန္ထက္ျမက္တဲ့ ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္ျဖစ္လာခဲ႔တယ္။ အဲ႔ဒိေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ လူမႈျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အသံက်ယ္က်ယ္ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုခဲ႔သူလည္းျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ဟိႏၵီေတြရဲ႕ဇာတ္ခြဲျခားမွဳစနစ္ကို ေဝဖန္ရွဳပ္ခ်ျခင္းပါဘဲ။
         အိႏိၵယလြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံမူ ေရးဆြဲေရးမွာ ဥကၠ႒အျဖစ္ပါဝင္ခဲ႔တယ္။ ဟိႏၵီေတြၾကားမွာ လူတန္းစားညီမွ်ေရးၾကိဳပမ္းခ်က္ကုိရရွိဖို႕ ႏွစ္မ်ားစြာၾကိဳးစာခဲ႔ၿပီး မေအာင္ျမင္တဲ႔ေနာက္မွာေတာ့ သူဟာ 1956 ခုႏွစ္မွာ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ဖို႕ဆုံးျဖတ္ခဲ႔တယ္။ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ႔လူထုၾကီးလည္းသူနဲ႕ အတူ သရဏဂုံသုံးပါခံယူၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြျဖစ္လာခဲ့ၾကတယ္။
        ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစရာပါ၊ အဲဒီ့လႈပ္ရွားမႈစၿပီး လအနည္းငယ္အတြင္းမွာပဲ သူဟာဆုံးပါးသြားခဲ႔ရွာပါတယ္။ ဒီေန႕အိႏိၵယမွာဗုဒၶဘာသာဝင္ ( ၈ )မီလ်ံရွိပါတယ္။ အိႏိၵယမွာျပန္လည္ရင္သန္လာတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာအတြက္ သူ႕ ကိုဂုဏ္ျပဳၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။


 Ambedkar and Buddhism, Sangharakshita, 1986*

ရြာျပန္အုံးမယ္ ေလ


ဆယ္ရက္ၾကာ ရြာအျပန္ခရီးေၾကာင္႔ (ေရာက္တဲ႔ေနရာကေန ဓာတ္ပုံ ႐ိုက္ၿပီး လည္း မတင္တတ္ေတာ႔) မနက္ျဖန္ကစလို႔ ပို႔စ္အသစ္ တက္ႏိုင္လမ္႔မယ္ မထင္မိေၾကာင္း စာဖတ္သူမ်ားကို အသိေပးျပန္ၾကားထားခဲ႔ခ်င္ပါတယ္။ အက္ဒမင္က တင္ရင္ေတာ႔ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္က စာတခ်ိဳ႕ မဖတ္ရေသးသူမ်ား အတြက္ တက္လာႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။
အားလုံး အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔ၾကပါေစ။
(သီဟနာဒ၊ ဇင္ေဝေသာ္)

img from http://aungsea.blogspot.sg/

ဆိုက္ကို ဖီးစစ္


လိုေနတဲ႔ အရာျဖစ္ေနရင္ေတာင္
ေတာင္႔တခ်ိန္အမွီ ေရာက္လာမွ
တန္ဖိုးက ႏွစ္ဆျမင္႔သြားတယ္
ခံစားမႈမွာလည္း
ေဈးကြက္ စီးပြားေရးသေဘာတရားေတြ ရွိေနတယ္။

ေဝ႔ဝိုက္ဝင္လာတဲ႔ ေလၫွင္းကို
ခ်ီမြမ္းစကား မဆိုခင္
တံစဥ္ တစ္လက္ကို မတ္မတ္ အရပ္ မခိုင္းသင္႔ဘူး
ဘဝမွာလည္း
သူ႔အထာ ကိုယ္႔အထာ ေတြ ရွိေနတယ္။

ေသနတ္ေမာင္းကိုဆြဲေနတဲ႔
လက္ညွိဳးေကြေကြးထက္ ပိုဆုိးတာဆိုလို႔
ဘာမွ မသိဘဲ ဆရာႀကီးဝင္လုပ္တတ္တဲ႔
လူတခ်ိဳ႕ရဲ႕ လက္ညွိဳးေျဖာင္႔ေျဖာင္႔ေတြပဲ ရွိမယ္။ ။

"လြတ္လပ္စြာ" ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ဘာညာ၊ ဘာညာ


ယေန႔ ဘာသာေရးႏွင္႔ ပတ္သက္ၿပီး အနည္းငယ္ တို႔ထိၾကည္႔ခ်င္သည္။
တေလာေလးကပင္ ရန္ကင္းေတာင္ေျခရွိ၊ ဇင္ဘုန္းႀကီး ေဘာင္ဘီျပာ ဦးဉာဏကို ခဲခဲပ်စ္ပ်စ္ ေဝဖန္ေရးသားထားေသာ ေဆာင္းပါတစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရ သည္။ ေရးသူက ဘာသာေရးနယ္မွာ သိကၡာရွိသူဟု ယူဆ၍ရေသာ ကေလာင္ တစ္ေခ်ာင္းျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္စြာယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈ ေခါင္းစဥ္ေအာက္၌ သူ႕ယုံၾကည္မႈကို က်ဳႏု္ပ္တို႔ နားလည္မႈ ေပးမထားသင္႔ေပဘူးလား။ သူ အဆုံးအမကို ႏွစ္ၿခိဳက္ လို႔ လိုက္ေနသူမ်ားကိုလည္း ေျပာစရာ အေထြအထူးမရွိဟု ထင္ပါသည္။

သူသည္ ေထရဝါဒ မဆန္၊ ဇင္ ဆန္ေသာအဓိပၸါယ္ ျပန္ဆိုမႈမ်ားျဖင္႔ ေန ထိုင္ ေျပာေဟာေနသူသာျဖစ္သည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ သိထားသင္႔သည္က ဇင္ ဗုဒၶဘာသာသည္လည္း ကမၻာမွာ တူတူတန္တန္ ေနရာတစ္ခု၊ အထူးသျဖင္႔ အေနာက္တိုင္း လူျဖဴမ်ားအၾကား အခိုင္အမာ ေနရာရယူထားေသာ အသြင္ကြဲ ဗုဒၶဘာသာတစ္ခုသာျဖစ္ပါသည္။ ဇင္ ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း
ေဟာေျပာကာမ်ွျဖင္႔ သာသနာဖ်က္ဆိုၿပီး ပုတ္ခတ္စြပ္စြဲေနလ်င္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ကိုယ္႔ယုံၾကည္မႈကို တြယ္ဖက္ထားပုံက တစ္ယူသန္လြန္း မေနေပဘူးလား။

ကမၻာ႔ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ဇင္ ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း လြတ္လပ္စြာ ေဟာေျပာ ခြင္႔ ရွိပါသည္။
အနည္းငယ္ပိုဆိုးသည္က ထို ဦးဉာဏေၾကာင္႔ပင္ သာသနာကြယ္ေတာ႔မလို ဆိုေနျခင္းပင္။ ဘာမွ မဆိုင္ပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ရာေက်ာ္ ရွင္သန္ခဲ႔ေသာ၊ အတုမရွိဉာဏ္ေတာ္ျဖင္႔ ေဟာၾကားခဲ႔ေသာ ေဒသနာေတာ္သည္ ဦးဉာဏေၾကာင္႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဇင္ ဗုဒၶဘာသာေၾကာင္႔ေသာ္လည္းေကာင္း ကြယ္ပရန္ လုံးဝအေၾကာင္း မရွိပါ။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔ သိထားသင္႔သည္က ေထရဝါဒဆိုရာမွာပင္ ပိဋကတ္သုံးပုံ ကို ေၾကာရိုးအျဖစ္လက္ခံထားသည္သာတူညီၿပီး အဓိပၸါယ္ ျပန္ဆိုမႈမ်ား၊ က်င္႔သုံးမႈမ်ား ထပ္တူရွမေနဟူသည္႔အခ်က္ျဖစ္သည္။ ကိုယ္႔ ယုံၾကည္မႈကို ကိုယ္ေလးစားသလို သူ႕ယုံၾကည္မႈ၊ သူ႕ အဓိပၸါယ္ ျပန္ဆိုမႈကို လည္း ေလး စားရမည္ မဟုတ္ပါလား။
ဤ၌ အနည္းငယ္ထပ္ဆိုရန္ရွိေသးသည္။ သူက ဘုရားအဆုံးအမေတြကို သူ႔ သေဘာက် ျပင္လိုျပင္၊ စြက္လိုစြက္ဆိုလ်င္ေတာ႔ ငုံ႔မခံသင္႔။ တစ္ခုခု ေျပာ ရေပမည္။ သို႔ေသာ္ မူရင္း မဟာပ႒ာနသုတ္အေပၚ ဖြင့္ဆိုမႈ မတူညီကာမ်ွျဖင္႔၊ ဒိေ႒ ဒိ႒မတၱံ ကုိ သေဘာေပါက္လက္ခံပုံ မတူညီကာမ်ွျဖင္႔ေတာ႔ သာသနာ ဖ်က္ စာရင္းထဲ မသြင္းသင္႔ေသးဟု ထင္ပါသည္။

သီအိုရီသေဘာတရားၿပီးလ်ွင္ လက္ေတြ႔ကို ေျပာခ်င္ပါသည္။ ျပည္ပမွာ႐ွိ သည္႔ ကနဦးေထရဝါဒသာသနာျပဳေက်ာင္းမ်ား စတင္အေျခခ်ခ်ိန္ ထိုထိုႏိုင္ငံမ်ားရွိ အသြင္ကြဲ ဗုဒၶဘာသာ ညီ၊ အစ္ကိုတို႔၏ ေငြအား၊ စိတ္ဓာတ္အား စ သည္႔ အားေပးမႈမ်ား မပါဝင္ဘဲ ေအာင္ျမင္ဖို႔ လုံးဝမျဖစ္ႏိုင္ပါ။ (မိမိတို႔ မဂၤလ ဝိဟာရေက်ာင္း၊ ျမန္မာေက်ာင္းႀကီးတို႔ စတင္စဥ္က မဟာယာန အကူ အညီ အမ်ားႀကီး ရခဲ႔ၾကပါသည္) မဟာယာနဘုန္းႀကီးတို႔က ေထရဝါဒယဥ္ေက်းမႈျဖစ္သည္႔ ကထိန္ပြဲမ်ားကို တက္ေရာက္သည္၊ လူမ်ားကလည္း ကထိန္သကၤန္းအလႉေငြမ်ား ဗုဒၶ ဘာ သာခ်င္း ညီရင္းအကိုလို စိတ္ျဖင္႔ အားတက္သေရာ ပါဝင္လႉဒါန္းၾကသည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔က အားမေပး၊ ေဝဖန္သည္။ မဟာယာနႏွင္႔ ဇင္ ကို စိတ္တိုင္း က် ေဝဖန္ေနသည္႔ လစဥ္ထုတ္ ဘာသာေရး မဂၢဇင္းမ်ားရွိ (ခဲ႔ဖူး) သည္။ အခ်ိန္ေတြ၊ ေငြေတြ၊ စကၠဴေတြ မကုန္ဘူးလား။

ကၽြႏ္ုပ္ျပည္ထဲမွာရွိသည္႔ ဇင္၊ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာစင္တာတို႔ကို ညီရင္း အကိုစိတ္ျဖင္႔ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ဘယ္ေလာက္ အားေပးကူညီမႈ လုပ္ႏိုင္ၾကပါသလဲ။ သူတို႔ယုံၾကည္မႈက မစစ္၊ မူရင္းမက်၊ ဂ႐ုစိုက္ေနစရာမလို။ တို႔ဟာကမွ အစစ္၊ မူရင္း၊ ဒီလိုလား။ သို႔ဆိုလ်င္ ထိုအျမင္မ်ိဳးျဖင္႔ ဗုဒၶဘာသာသည္ လည္း ျမန္မာ႔ ပထဝီနယ္ကို ေက်ာ္ဖို႔ အလြန္ခက္ခဲေပလိမ္႔မည္။ "သူေတာ္ေကာင္းဓာတ္၊ တရားျမတ္" စေသာ တရားသိမ္းေဆာင္ပုဒ္တို႔လည္း တစ္ခ်ိန္က "ျမန္မာ႔အားကစား ကမၻာလႊမ္းရမည္" ဆိုသည္႔ ေလလုံးထြား ထြားေဆာင္ပုဒ္ႏွင္႔သာ တူေနေပလိမ္႔မည္။

ဗုဒၶဘာသာ ကမၻာျပန္႔ေနသည္႔အခ်က္ပင္ အသြင္ကြဲ ဗုဒၶဘာသာအေနနဲ႔ သာ ျပန္႔ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သတိမူသင္႔ၾကသည္။
အသြင္ကြဲ ဗုဒၶဘာသာမ်ားသည္ ညီ အစ္ကိုမ်ားျဖစ္သည္။ ညီအစ္ကို အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ ေလးစားၾကဖို႔ တစ္ေယာက္ႏွင္႔တစ္ေယာက္ ခၽြတ္စြတ္ တူေနရန္ မလို ပါ။ ရုပ္ခ်င္း ခြဲမရေအာင္တူေနသည္႔ အမႊာမ်ား ျဖစ္စရာ မလိုပါ။

ဘာသာျပန္ဆိုပုံ ကြဲလြဲမႈကို ပုံႀကီးခ်ဲ႕ၿပီး စြတ္စြဲပုတ္ခတ္ေနရန္ မသင္႔ေတာ႔။ ယေန႔ေခတ္က လူေတြ ေတာင္းေနသည္႔ ဒီမိုကေရစီေခတ္၊ ကြဲလြဲခြင္႔ ရွိေသာ ေခတ္၊ ကြဲလြဲမႈကို (သေဘာမတူရင္ေန) ေလးစားရေသာ ေခတ္။

သီဟနာဒသည္ ဇင္ဘုန္းႀကီး ေဘာင္ဘီျပာ ဦးဉာဏကို မသိ၊မေတြ႔ဖူးပါ။ မွတ္ခ်က္။