လီကြမ္းယုရဲ႕ The Hard Truths မွ PART 3 Private Musings.
Chap 11 "Husband, Father, Grandfather, Friend" အဆက္ကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ မစၥတာလီရဲ႕ ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းေတြကုိ ေျပာျပေပးပါလား။
ေျဖ ။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ ေန႔စဥ္ဘဝလား။
ေမး ။ ။ ဟုတ္တယ္။
ေျဖ ။ ။ အင္း … ငါ အလုပ္လုပ္တာ ေနာက္က်တယ္။ ညပုိင္းေတြမွာ အ လုပ္လုပ္ရတာကုိ သေဘာက်တယ္။ ၁၉၅၉ - ခုႏွစ္ေတြတုန္းကေတာ့ စီး တီးေဟာက ႐ုံးကုိ မနက္ (၈) နာရီ သြားတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ႐ုံးသြားခ်ိန္ က (၉) နာရီ (၁၀) နာရီ ျဖစ္လာတယ္။ အခုဆုိ ေန႔လည္ခင္းေတြမွပဲ သြားေ တာ့တယ္။ ေန႔လည္မွာ တစ္နာရီခြဲေလာက္ အႏွိပ္ခံတယ္။ ၿပီးရင္ ေန႔လည္စာ စားတယ္။ ေဆးေၾကာၿပီး အီးေမးလ္ေတြ စစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အခု မင္းနဲ႔ စကားေျပာေနတယ္။ ၿပီးရင္ ဘာလုပ္ျဖစ္မယ္ မသိေသးဘူး။ ငါ့လင္ပန္း ညစ္ ပတ္ေနရင္ ေဆးမယ္။ အီးေမးလ္ေတြ ျပန္ရဦးမယ္။ စက္ဘီးစီးမယ္။ ေရကူးမယ္။ အိမ္ျပန္၊ ညစာ စား။ နာ့စ္နဲ႔ တ႐ုတ္စကားေျပာ၊ ၿပီးရင္ လုပ္စရာရွိတာ မအိပ္ခင္ လုပ္တယ္။ အခ်ိန္ေတာ့ အလကား ဘယ္ေတာ့မွ မထားဘူး။
ေမး ။ ။ အရြယ္နဲ႔စာရင္ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ မစၥတာလီ အလုပ္ေတြက အမ်ား ႀကီးပဲလုိ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာၾကတယ္။ ဥပမာ တေလာက မေလးရွား ကုိေတာင္ သြားလုိက္ေသးတယ္ မဟုတ္လား။
ေျဖ ။ ။ ဒါက ဗီဇနဲ႔ ဆုိင္မယ္ ထင္တယ္။ ငါ့ရဲ႕ ခုႏွစ္ဆယ္၊ ရွစ္ဆယ္ ရာ ခုိင္ႏႈန္းဗီဇက အဲ့သလုိပဲ။ ငါ့အေဖက အသက္ (၉၄) ႏွစ္အထိ ေနသြားတယ္။ အေမကေတာ့ (၇၄) ပဲ။ အေမ့မွာ ႏွလုံးေရာဂါလည္း ရွိတယ္။ သူတုိ႔ေခတ္တုန္းက ေခတ္မီေဆးဝါးနဲ႔ စက္ပစၥည္းေတြ မရွိေသးဘူးေပါ့။ ငါ့မွာလည္း အသက္ (၇၂) ေရာက္ေတာ့ ႏွလုံးျပႆနာ တက္တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ငါ့မွာေတာ့ ေဆးဝါးနဲ႔ စက္ပစၥည္းေကာင္းေတြ ရွိတာေပါ့။ အခုဆုိရင္ ငါ့ အသက္က အေဖနဲ႔ အေမၾကားမွာ။ ဘယ္ေလာက္ ဆက္ေနရဦးမလဲ မသိ ဘူး။ ငါကေတာ့ carry on ပဲ။
ငါ့သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြဆုိရင္ လက္တြန္း လွည္းေပၚ ေရာက္သူေရာက္၊ ေသသူကေသ ျဖစ္ကုန္ၿပီ။ ငါ့ဘဝကုိ အဆုိးျမင္ မေနသင့္ဘူး။ အဂၤလန္က ငါနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ေတြဆုိရင္ တစ္ေယာက္မွ မရွိ ၾကေတာ့ဘူး။ အခု တ႐ုတ္ျပည္မွာ သံအမတ္ လုပ္သြားတဲ့ Percy Cradock ပဲ ရွိေတာ့တယ္။ သူက လူေတာ္ကြ။ ေသြးတုိးရွိတယ္။ ေျခေထာက္ႏွစ္ဖက္ မရွိေတာ့ဘူး။ သူ႔ဆီ ငါ ေရာက္ခဲ့ေသးတယ္။ စိတ္ကေတာ့ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ေနတုန္းပဲ။ တကၠသုိလ္ကတည္းက အဆက္ အသြယ္ ရွိခဲ့ၾကတာ။ ေနာက္ သူက ကြာလာလမ္ပူမွာ သံအမတ္ျဖစ္၊ တ႐ုတ္ စာေကာင္းေတာ့ ေနာက္ ပီကင္းကို ေျပာင္းရတယ္။ မာဂရက္ သက္ခ်ာက ေဟာင္ေကာင္ျပႆနာကုိ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေတာ့ သူ ပါတာေပါ့။ အဲ့ဒါ ၁၉၈၄ - ခုက။ တ႐ုတ္ျပည္ေရာက္ရင္ သူ႔ကုိ သြားသြား ေတြ႔ တယ္။ ေတြ႔တုိင္းလည္း ဘယ္သူက ဘာ၊ ဘယ္ဟာက ဘယ္လုိ ေျပာေတာ့ တာပဲ။ သတင္းေတာ့ ေတာ္ေတာ္ စုံတဲ့လူ။
သူ အဂၤလန္ကုိ ျပန္တဲ့အခါတုိင္း ငါတုိ႔ဆီကုိ ဝင္လာၿပီး တစ္ရက္စ၊ ႏွစ္ ရက္စ ေနတတ္တယ္။ ငါ အဂၤလန္ကုိ ေရာက္ရင္လည္း သူနဲ႔ ေတြ႔ၿပီး ည စာေတြ အတူစား၊ စကားေတြ ေျပာၾကတယ္။ သူ႔မွာ အကူအညီဆုိလုိ႔ သူ႔ဇနီး ပဲ ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ ငါ့ကုိယ္ငါ ကံေကာင္းတယ္လုိ႔ ယူဆတာပဲ။ သူဆုိရင္ ငါနဲ႔ အရြယ္တူ၊ ငါ သိသမွ်ေတြထဲမွာေတာ့ သူပဲ အသက္ရွင္ က်န္ေတာ့တယ္။ (Sir Percy Cradock ဟာ ၂၀၁၀ - ခု၊ ဇန္နဝါရီလထဲက ဆုံးပါးသြားရွာပါၿပီ။)
ေမး ။ ။ မ်ိဳး႐ုိးဗီဇအျပင္ အျခားအခ်က္ေတြေရာ မပါႏုိင္ဘူးလား။ ဥပမာ အစားအေသာက္လုိ ဟာမ်ိဳးေတြေပါ့။
ေျဖ ။ ။ ငါက ေလ့က်င့္ခန္း ပုံမွန္ လုပ္တယ္။ ေဂါက္႐ုိက္ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဂါက္႐ိုက္တာက အေတာ္ ပ်င္းစရာေကာင္းတဲ့ အားကစား တစ္ မ်ိဳးပဲကြ။ ငါ့သမီးက အေမရိကန္ေလတပ္က ေဒါက္တာ Kenneth Copper ေရးတဲ့ လူႀကီးပုိင္းေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Aerobics ဆုိတဲ့ စာအုပ္ကုိ ေပးတယ္။ ေအ႐ုိးဗစ္ကုိ ဘယ္လုိ ကစားရမယ္၊ ဘယ္ေ လာက္ၾကာေအာင္ ကစားရမယ္စတာေတြကုိ ေရးထားတာ။ တစ္ေန႔မွာေတာ့ ငါက အသက္ျပင္းျပင္း႐ႈၿပီး ေလ့က်င့္ေနတာကုိ သမီး က ေတြ႔သြားၿပီး ဘာ လုပ္ေနတာလဲလုိ႔ ေမးတယ္။ အဆုတ္ထဲ ေအာက္စီဂ်င္ ပုိေရာက္ေအာင္ ေ လ့က်င့္ေနတာလုိ႔ ငါက ေျပာေတာ့ သူက အဲ့သလုိ မလုပ္ရဘူး၊ လမ္းျမန္ျမန္ေလွ်ာက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေျပးရတယ္တဲ့။ သူလည္း ဒီအတုိင္းပဲ လုပ္ေနတာဆုိလုိ႔ သူ႔ဆီက စာအုပ္ကုိ ယူဖတ္ၿပီး ငါ ေလ့က်င့္ခန္း ပုံမွန္ လုပ္တယ္။ ေဂါက္႐ုိက္ေနရင္း လမ္းေလွ်ာက္ရတဲ့ အခါေတြမွာ ျမန္ျမန္ေ လွ်ာက္ၾကည့္တယ္။ ဟုတ္တယ္။ အဲ့ဒီနည္းက အလုပ္ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ ေဂါက္႐ုိက္ရင္းနဲ႔ပဲ ေျပးလည္းေျပးတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေဂါက္႐ုိက္ၿပီး ဘာလုိ႔ အခ်ိန္ျဖဳန္းေနေတာ့မွာလဲ၊ တစ္နာရီ ႏွစ္နာရီ ၾကာတယ္။ ဒါနဲ႔ ေဂါက္႐ုိက္တာ ရပ္ၿပီး မိနစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ငါ ေျပးလုိက္ေတာ့တယ္။ ခံစားရတာ ပုိေကာင္းတယ္။ ဒါနဲ႔ ေဂါက္ လုံးဝ မ႐ုိက္ေတာ့ဘူး။
ေမး ။ ။ ကုိယ္ေရာစိတ္ပါ အနားရဖုိ႔ တျခားဘာေတြ လုပ္ေသးသလဲ။
ေျဖ ။ ။ အင္း … ငါ့႐ုံးက ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ Yeoh Ghim Seng ကင္ဆာျဖစ္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ဆရာဝန္တစ္ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ K.K. Tan က တရားမွတ္နည္း သင္ေပးတယ္။
(Dr. Tan Kheng Khoo ပါ။ ေတာ္ေတာ္ နာမည္ႀကီးပါတယ္။ တရားထုိင္ နည္း သင္တန္းေတြလည္း ေပး၊ စာအုပ္ေတြ လည္း ေရးပါတယ္။ ေကေက တန္က ဗုဒၶဘာသာထဲက ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္ေပါ့)။
သူ႔နည္းက ေရာဂါအေၾကာင္း ေတြးၿပီး ေၾကာက္ေနတာထက္ တစ္ခုခုကုိ အာ ႐ုံစုိက္ေနတာက စိတ္ပုိၿငိမ္တယ္ဆုိၿပီး
“ငါ ေသရမယ္။ ငါ ေသရမယ္” လုိ႔ ႏွလုံးသြင္းခုိင္းတယ္။
ငါလည္း
“စိတ္ဝင္စားစရာပဲ။ ငါ့အတြက္လည္း တရားမွတ္နည္း ေပးပါဦး” လုိ႔ ေျပာေတာ့ ေဒါက္တာတန္က ငါ့႐ုံးေရာက္လာၿပီး သခၤန္းစာ (၆) ခု သင္ေပးတယ္။ အစပုိင္းေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ခက္တယ္ကြ။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အဆင္ေျပလာတယ္။ အသက္႐ႈတာက ေႏွးၿပီး ညင္သာလာတယ္။ မွတ္ရတာ ပုိေကာင္းၿပီး စိတ္လည္း ေအးခ်မ္းတယ္။ ရြတ္တာ၊ ဖတ္တာေတြ မလုပ္လည္း တရားမွတ္ေနလုိ႔ ရတယ္။ ငါ့ေသြးေပါင္ခ်ိန္ တုိးႏႈန္းေတြလည္း က်သြားတယ္ ဗ်။ ငါက တစ္ခုခုကုိ မွတ္သားေပးေနရတာ။ တစ္ခါတစ္ခါ တတိယမ်က္လုံးနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကို စုိက္ၾကည့္ေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ စၾကာဝဠာႀကီးထဲမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပန္ၾကည့္တာမ်ိဳးကြ။ ငါဆုိတဲ့ေကာင္ဟာ တကယ့္ကုိ အေသးအမႊားေလးဆုိတာ ျမင္သည္အထိပဲ။
သူေရာက္တဲ့ အဆင့္ထိေတာ့ ငါမေရာက္ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလ်ာ့ ခ်လုိ႔ ရေအာင္အထိေတာ့ ငါလည္း ေရာက္တယ္။ ဆုိပါေတာ့ ငါ့စိတ္ေတြ ပူေလာင္ေနၿပီး ေဒါသထြက္ေနၿပီဆုိရင္ နာရီဝက္၊ မိနစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ထုိင္ၿပီး တရားမွတ္လုိက္ရင္ ေအးသြားတယ္။ ငါ့ကုိတင္ မကဘူး။ သူက ငါ့သား Hsein Loong (ယခု - ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္) ကုိလည္း တရားမွတ္နည္း သင္ေပးေသးတယ္။
ျမန္မာဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေနဝင္းနဲ႔လည္း တစ္ခါက ေတြ႔ဖူးတယ္။ သူက ဒီ လာၿပီး ေဆးကုတာ။ ငါက
“အခု ခင္ဗ်ားၾကည့္ရတာ က်န္းက်န္းမာမာပဲ” လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဟုတ္တယ္။ အရင္တစ္ခါ သူနဲ႔ ေတြ႔တုန္းက သူ႔ပုံစံက အခုပဲ ေသေတာ့မယ့္ အတုိင္းပဲ။ ဒီေတာ့ သူက တစ္ခ်ိန္လုံး တရားပဲ မွတ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေျပာတယ္။
ဒါနဲ႔
“တကယ္ႀကီးလား။ ဘယ္လုိ တရားမွတ္သလဲ” လုိ႔ ေမးေတာ့ သူက
“ခင္ဗ်ားသမီး ေသၿပီ ဆုိပါေတာ့ ဘယ္လုိ ခံစားရမလဲ
(မစၥတာလီရဲ႕ သမီးက အျပင္မွာ သူ႔အမ်ိဳးသားနဲ႔ အတူရပ္ေနလုိ႔တဲ့ ) ။
ေတာ္ေတာ္ ခံစားရမလား။ ခဏေတာ့ ခံစားရမွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တရား႐ႈ႕ မွတ္ရင္း ဒီလုိ ဆင္ျခင္လုိ႔ ရတယ္။ ဘဝဆုိတာ ဘာလဲ။ ငါတုိ႔အားလုံးဟာ စၾကာဝဠာထဲက အေသးမႊားဆုံး အစိတ္အပုိင္းေလးေတြပဲ။ ဒီေတာ့ သမီး ဆုံးတယ္ဆုိတာလည္း အေသးမႊားဆုံး အစိတ္အပုိင္းေလး ဆုံးသြားတာပဲ” လုိ႔ ငါ့ကုိ ရွင္းျပတယ္။
ဒါက နည္းစနစ္တစ္ခုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ဓာတ္ေလးက်င့္တဲ့နည္းေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။
တရားမွတ္တာက လက္ေတြ႔ တကယ္ အလုပ္ျဖစ္တယ္။ ငါ့သေဘာ အရ က ေက်ာင္းေတြမွာေတာင္ ေက်ာင္းသားေတြကုိ တရားထုိင္နည္း သင္ေပး သင့္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တယ္။ ဒါဆုိ ဆရာဝန္ေတြအတြက္ စိတ္ေရာဂါနဲ႔ ပတ္ သက္တဲ့ လူနာေတြ ေလ်ာ့သြားမယ္။ စိတ္ၿငိမ္ေဆးေတြ၊ ဘာေတြ ေသာက္ရ တာလည္း နည္းသြားမယ္။
ဆက္ရန္ -
ဇင္ေ၀ေသာ္
