ထိုင္း - ေအာက္ေျခလူတန္းစား တစ္ေခတ္ဆန္းျခင္း (အေမးအေျဖ)


လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကမာၻ႔ အျမင္
(အခန္း ၅၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ)

"ထုိင္းလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ သမိုင္းကို သိထားမွ ရမယ္။...ဘယ္သူက ႏုိင္ေျခ ရွိသ လဲ၊ ဘယ္သူက ပိုၿပီးအားေကာင္းသလဲ၊ ထုိင္း ကေတာ့အဲဒီလူနဲ႔ ေပါင္းမွာပဲ" (လီကြမ္းယု)

ေမး။ ။ သက္ဆင္ ႏုိင္ငံေရးေလာကထဲ ေရာက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ျဖစ္ေပၚ လာတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ ေ၀ဖန္သံုးသပ္သူတခ်ိဳ႕ကေတာ့ အေ ကာင္း မျမင္ၾကဘူး။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြတံုးက ဆုိရင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ထုိင္းႏုိင္ ငံရဲ႕ ေရရွည္ စီးပြားေရး တုိးတက္လာေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ တယ္၊ ၂၀၀၁ခုႏွစ္ သက္ဆင္ အာဏာရၿပီးတဲ့ေနာက္ သူ႔ကို လူႀကိဳက္မ်ားေ အာင္ ေရတုိ စီမံကိန္းေတြပဲလုပ္၊ ဆင္းရဲသား ေတြကို အကူအညီေပး စတဲ့ ေရတုိ စီးပြားေရးပဲ ျဖစ္ေနခဲ့တယ္ တဲ့။
ေျဖ။ ။ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါက တစ္ဖက္သပ္အျမင္ပါ။ တကယ္က သူ႔ကို ေ၀ ဖန္ ေနသူေတြထက္ ေကာက္ခ်က္ခ်ရာမွာ သက္ဆင္က ပိုေတာ္သလို အစြမ္း အစလည္း ပိုရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူက ထုိင္း အေရွ႕ ေျမာက္ပိုင္း မွာ ေျခကုတ္ယူၿပီး အတုိက္အခံေတြကို ေက်ာ္လႊားခဲ့တာ။

ေမး။ ။ ေက်းလက္လူထုရဲ႕ ေထာက္ခံမဲေတြ မ်ားႏုိင္သမွ်မ်ားေအာင္ အားၿပိဳင္မႈတစ္ခု ျဖစ္မယ္ဆုိတဲ့ စိုးရိမ္မႈ လည္း ရွိေနတယ္။
ေျဖ။ ။ ဒါဆုိ ဆင္းရဲသားေတြကို ေထာက္ပ့ံဖုိ႔ ေငြ ဘယ္ကရမွာလဲ။

ေမး။ ။ ဟုတ္တယ္။ အဲဒါက ျပႆနာပဲ။
ေျဖ။ ။ မင္းေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ဆင္းရဲသားေတြကို ေထာက္ပ့ံဖုိ႔ အရံသင့္ ရံပံုေငြ ရွိေနၿပီးသား ျဖစ္ရမယ္။ မရွိဘဲ သူတို႔ကို ထပ္ေပးရင္ ဘတ္ဂ်က္က ကြက္တိ ျဖစ္သြားၿပီ(အပို မရွိေတာ႔ဘူး)။ ဒါဆုိရင္ အခြန္ကို တုိးေကာက္ ရတယ္။

ေမး။ ။ ဒါမွ မဟုတ္ ေခ်းငွားၿပီးေတာ့ေရာ။
ေျဖ။ ။ ျပန္ရႏုိင္ေျခ မရွိဘဲနဲ႔ ဘယ္သူက ေခ်းမွာလဲ။

ေမး။ ။ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ေပၚလစီကို က်င့္သံုးရင္း ေရရွည္မွာ သက္ဆင္ ရဲ႕ ေပၚလစီ အက်ပ္ေတြ႔မယ္လုိ႔ မစၥတာလီက မထင္ဘူးေပါ့။
ေျဖ။ ။ မထင္ပါဘူး။ ၀င္လာႏုိင္တဲ့ ဘတ္ဂ်က္ထက္ ပိုသံုးမယ္လို႔ ငါ မထင္ ဘူး။

ေမး။ ။ သက္ဆင္အေပၚ မစၥတာလီ ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ျမန္ျမန္ ရရွိေအာင္ လက္ေတြ႔က်၊ အလုပ္ႀကိဳး စားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ ေယာက္လို႔ ျမင္တယ္။ သူ ႔စီးပြားေရးေလာက အေတြ႔အႀကံဳေတြကို သူ ယံုၾကည္တယ္။ စီးပြားေရး သီအုိရီေတြထက္ သူ႔ ပင္ ကိုယ္ ျဖတ္ထုိးဉာဏ္ကို အားကိုးတယ္။ သူ ဘန္ေကာက္ကေန စကၤာပူကို ကားေတြနဲ႔ လာတံုး ငါနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ သူက စကၤာပူ ဘယ္နည္းနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္ေန တယ္ဆုိတာကို သေဘာေပါက္တယ္။ အဲဒီ ခရီးစဥ္တုံးက ပညာေရး၊ အရည္ အခ်င္း၊ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးျခင္း စတာေတြ အားလံုး လူတန္းစား အလႊာစံု ခံစားခြင့္ရွိတယ္ ဆုိတဲ့ စကၤာပူရဲ႕ ေပၚလစီကို သူ ေတြ႔သြား၊ မသြားေတာ့ ငါလည္း မေသခ်ာဘူး။ ထုိင္း အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း လူဦးေရမွာ ထုိင္းလူမ်ိဳး ထက္ လာအုိလူမ်ိဳး ေတြ ပိုမ်ားတယ္ဆုိတာ ေမ့ထားလုိ႔ မရဘူး။

ေမး။ ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္တံုးက ထုိင္းဟာ စကၤာပူကို ခရီးလမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရး၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး ကို ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြမွာ အားၿပိဳင္လာႏုိင္စရာ ရွိတယ္လို႔ ေျပာဆုိခဲ့ၾကဖူး တယ္။ အခုေရာ ဒီလုိ ထင္ေနၾကဆဲပဲလား။
ေျဖ။ ။ သူတုိ႔ ပထ၀ီ အေနအထားကိုလည္း ၾကည့္ေလ။ သေဘၤာနဲ႔ ဘန္ေကာက္ကို ကြင္းသြားလို႔ရတယ္။ စကၤာပူကို ကြင္းသြားလုိ႔ မရဘူး။

ေမး။ ။ ေလေၾကာင္းက ဆုိရင္ေရာ။
ေျဖ။ ။ သူတုိ႔ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ပညာေရးက ဘယ္ေလာက္ အဆင့္ျမင့္ေန လို႔လဲ။ တို႔ထက္ ပိုေတာ္ေနမွ ရမွာ ေလ။
ေမး။ ။ သူတုိ႔က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ထက္ ပိုသာလာစရာ ရွိသလား။
ေျဖ။ ။ တစ္-ငါတုိ႔က အဂၤလိပ္စာ တစ္ပမ္းသာတယ္။ ႏွစ္-ပိုလီတို႔၊ ITF တုိ႔ လို အဆင့္ျမွင့္တင္ ပညာေရး အေဆာက္အဦေတြ ရွိတယ္။ ဒီေက်ာင္းေတြက ထြက္ရင္ လံုး၀ အရည္အခ်င္းမရွိတဲ့လူ မျဖစ္ႏုိင္ ေတာ့ဘူး။ ဒီလုိ စနစ္က်တဲ့ ပညာေရးကို သန္း (၆၀) ရွိတဲ့ ေက်းလက္က လူေတြအထိ ေပးႏုိင္လိမ့္မယ္ လို႔ ထင္လို႔လား။

ေမး။ ။ ပထ၀ီ ႏုိင္ငံေရးဘက္ကို လွည့္ၾကဦးစို႔လား။ ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲအတြင္း မွာ ထုိင္းကို သူ႔တုိ႔ဌာနခြဲ အေနနဲ႔ အေမရိကန္ေတြက မဟာမိတ္ဖြဲ႔ၿပီး အသံုးျပဳ ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ မဟာမိတ္အျဖစ္ ဆက္ရွိေန ဦးမလား။
ေျဖ။ ။ ဒါေၾကာင့္ေတာ့ ဘာမွ ထူးျခားလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမွာ ေမးခြန္းက သူတို႔ခ်င္း စိတ္၀င္စားမႈ တူညီသလား ဆုိတာပါ။ ဦးတည္ခ်က္ခ်င္း ကိုက္ညီေနမွ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး အက်ိဳးရွိ ႏိုင္တာပါ။ ဥပမာ ေနတုိး (Nato) အဖြဲ႔ လိုေပါ့။ ဆိုဗီယက္ႀကီး မပ်ိဳကြဲခင္က သူတုိ႔အားလံုး ညီၫြတ္ေနၾက တာပဲ။ ဆိုဗီယက္ၿပိဳကြဲသြားတဲ႔ေနာက္ ေနတုိးလည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ သိပ္မရွိေတာ့ ဘူးေလ။

ေမး။ ။ ၁၉၉၇ ခု၊ အာရွမွာ စီးပြားေရး အက်ပ္႐ုိက္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲ တစ္ခု ျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ထုိင္းကို အေမရိကန္ေတြက လာၿပီး အကူအညီေပး (ကယ္ထုတ္) လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့ တာ။ တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္က ေရာက္မလာခဲ့ဘူး။ အဲဒီေနာက္ ထုိင္းက တ႐ုတ္ကိုပိုၿပီး အားကိုး ရမယ့္အေနအထား ရွိမယ္လုိ႔ သံုးသပ္ခဲ့ၾကတယ္။
ေျဖ။ ။ ဒါက ဒီလိုေလ၊ ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲၿပီးသြားေတာ့ အေမရိကန္ေတြ အတြက္ ထုိင္းရဲ႕တန္ဖုိး (အသံုး၀င္မႈ) ကလည္း က်သြားၿပီေလ။

ေမး။ ။ ဒီ ေဒသတြင္းမွာ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈ ႀကီးႀကီးလာတဲ့ တ႐ုတ္ကို ထုိင္းက ဘယ္လုိ တုန္႔ျပန္မယ္လုိ႔ ထင္မိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ထုိင္းလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ သမိုင္းကို သိထားမွ ရမယ္။ ဂ်ပန္ေတြ အားေကာင္းစဥ္ အေရွ႕ေတာင္အာရွကို ၀င္တုိက္မယ္လုပ္ေတာ့ ဂ်ပန္စစ္ သားေတြကို သူတုိ႔ ႏုိင္ငံထဲ ၀င္ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒါက ဂ်ပန္စစ္ သားေတြအ တြက္ မေလးရွားနဲ႔ စကၤာပူထဲ၀င္ဖုိ႔ ပိုလြယ္ကူသြားေစတယ္။ ဒီေတာ့ ဘယ္သူ က ႏုိင္ေျခ ရွိသလဲ၊ ဘယ္သူက ပိုၿပီး အားေကာင္းသလဲ၊ ထုိင္းကေတာ့ အဲဒီလူနဲ႔ ေပါင္းမွာပဲ။

ထုိင္း အေမး၊ အေျဖ ၿပီး 

God


ထာဝရဘုရားသခင္က လူတိုင္းကို မတူေအာင္ဖန္ဆင္းေပးခဲ႔တယ္။
တရုတ္ျပည္ေရာက္ေတာ႔မွ
ဘုရားသခင္လည္း ေျခကုန္လက္ပမ္းက်သြားေတာ႔တယ္။
(ဒါ႔ေၾကာင္႔ ခြဲလို႔မရေအာင္တူေနတာေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္သြားေရာ)

က်ေနာ္ ၾကားရတာ စိတ္ကုန္ေနၿပီ (အဆက္)

အပိုင္း (၁)

Bill Cosby "I'm 83 and Tired" 
က်ေနာ္ ၾကားရတာ စိတ္ကုန္ေနၿပီ
ေဆးစြဲသူက ေရာဂါရ၊ သူ႔ကိုေဆးကုသဖို႔ က်ေနာ္က ကူညီရမတဲ႔
ပိုက္ေခါင္းထဲက အေငြ႔ေတြရွဴ
အျဖဴေရာင္အမႈန္႔ေတြ ႏွာေခါင္းန႔ဲ ရွိဳက္
ေဆးထိုးအပ္နဲ႔ လက္ေမာင္းထဲ ထိုး
ျဖတ္ဖို႔ေရာ ႀကိဳးစားၾကသလား။

က်ေနာ္ ၾကားရတာ စိတ္ကုန္ေနၿပီ
လူခ်မ္းသာ အကစားသမားေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕
အျပစ္မရွိတဲ႔ အမွား၊ ႐ူးႏွမ္းတဲ႔အမွား၊ ငယ္သူမို႔ အမွားဆိုတာေတြ
က်ေနာ္တို႔ သိေတာ႔မွ
အမွားဆိုတာ လူမိမွသာ အမွားျဖစ္တာလို႔ ခံယူၾက။
ဆင္းရဲခ်မ္းသာ လူတန္းစားခြဲျခားလိုစိတ္ကို ၿငီးေငြ႔တယ္။

က်ေနာ္ ၾကားရတာ တကယ္ စိတ္ကုန္ေနၿပီ
သူ႔ဘဝ၊ သူ႔အျပဳအမူကို တာဝန္မယူတဲ႔လူေတြအေၾကာင္း
ၿပီးရင္ အစိုးရကို အျပစ္ဖြဲ႔၊ လူတန္းစားခြဲျခားတယ္လို႔ အျပစ္ဖြဲ႔
သူတို႔အမွားေတြအတြက္ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ေတြ ရမယ္ရွာအျပစ္ဖြဲ႔။

က်ေနာ္ျမင္ရတာ စိတ္ကုန္ေနၿပီ
ဆက္ေက်ာ္သက္နဲ႔ ႏွစ္ဆယ္စြန္းစြန္း လူငယ္ေတြ
ထိုးကြင္းမွင္ေၾကာင္ေတြ ဟိုေနရာထိုး ဒီ ေနရာထိုး
အလုပ္ရွာမရေတာ႔
အစိုးရဆီက ေထာက္ပံ႔ေၾကးယူၾက။

က်ေနာ္ စိတ္ကုန္ေနၿပီ
ကံေကာင္းတာက က်ေနာ္႔အသက္ ၈၃
ဒီလူေတြနဲ႔ ဒီကမၻာ အၾကာႀကီးျမင္ရမွာ မဟုတ္ေတာ႔ဘူး
ေျမးမေလးနဲ႔ ျမစ္ေတြအတြက္သာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိ
ေက်းဇူးပါ ဘုရားသခင္
က်ေနာ္က ထြက္သြားေတာ႔မယ္႔လူ
အသစ္ဝင္လာသူ မဟုတ္။

တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ မမ်ႇေဝရင္
ဒီစာမ်ိဳးကိုကို ဘယ္သူကမွ ပုံႏွိပ္ျဖန္႔ေဝမွာ မဟုတ္
အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လိုျဖစ္ျငား ႀကိဳးစားျဖန္႔ေဝၾကည့္ပါလား။

ၿပီး


လူ႔ယဥ္ေက်းမႈပဋိပကၡနဲ႔ ကမၻာသစ္တစ္ခုကို ပုံေဖာ္ျခင္း (၄)


(ဆင္ျမဴယယ္ ဖီးလစ္ ဟန္တင္တန္)

အမွာ။ ။ တာဝန္ႀကီးလွတဲ႔စာအုပ္ျဖစ္သလို ဘာသာျပန္ဆိုပုံ၊ က်မ္းညႊန္း၊ သူ႔ အမွာ၊ ကိုယ္႔အမွာေတြကိုလည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ စစ္ေဆးမွရမယ္႔သေဘာ ရွိပါ တယ္။ ဒီစာမူေတြကို ဖတ္ရွဳၿပီးတစ္စုံတစ္ရာ အႀကံေပးမႈ၊ ေဝဖန္မႈေတြကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။

ဒီ တစ္ကမၻာလံုး ညီၫြတ္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို အမ်ားစုက လက္ခံခဲ့ၾက ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြဆီမွာလည္း ဒီအျမင္ ရွိခဲ့ ၾကပါတယ္။ ဘာလင္တံတုိင္းႀကီး ၿပိဳက်ခဲ့တယ္၊ ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရေတြ ျပဳတ္ က်ခဲ့တယ္၊ စစ္ေအးကာလအတြင္းက ရန္သူ ေတာ္ႀကီးေတြကို မိတ္ေဆြ ပါ တနာေတြျဖစ္လာေအာင္ ကုလသမဂၢက ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ေ ပးႏိုင္ ခဲ႔ၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက် မမ်ားဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္လာႏုိင္တယ္။ ကမၻာ့ဦးေဆာင္ႏုိင္ငံ(အေမရိကန္)ရဲ႕ သမၼတက “ေခတ္သစ္ကမၻာရဲ႕ လား
ရာ” ကို ေႂကြးေၾကာ္ခ့ဲသလုိ စစ္ပြဲေတြအေၾကာင္း သုေတသနျပဳဖုိ႔ ခန္႔ အပ္ျခင္းခံရတဲ့ ကမၻာ့ဦးေဆာင္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဥကၠဌကလည္း သ႔ူေလ့လာ မႈေတြကို ရပ္တန္႔ လိုက္ၿပီး သူလည္း ဘယ္ေရာက္သြားမွန္း မသိရေတာ့ ပါဘူး။ အဲဒီ ပါေမာကၡ ေျပာတာက “ေဟ့၊ စစ္ပြဲေတြ မရွိႏုိင္ေတာ့ဘူးဆုိေတာ့ စစ္ပြဲအေၾကာင္းလည္း ေလ့လာစရာ မလိုေတာ့ဘူး” တဲ့။

စစ္ေအးကာလအၿပီး ေပ်ာ္႐ႊင္ခဲ့ရတဲ့ အခိုက္အတန္႔ကေလးကစည္းလုံး ညီၫြ တ္ျခင္းတံလ်ပ္တစ္ခုကို ေမြးထုတ္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုေရာက္ေတာ့ ကမၻာဟာ တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ေျပာင္းလဲလာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ေျပာင္းလဲလာ ေပ
မယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအသြင္ေတာ့ မေဆာင္ခဲ့ပါဘူး။ ေျပာင္းလဲမႈက မလြဲ မေသြ ျဖစ္လာတတ္ေပမဲ့ တုိးတက္မႈျဖစ္ဖို႔ကေတာ့ မေရရာလွပါဘူး။ ၂၀ ရာစု အဆံုးမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အဓိကပဋိပကၡႀကီးေတြ ၿပီးဆံုးသြားတဲ့ ေနာက္
မွာလည္း ဒီလုိ တံလ်ပ္ေရထင္ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ေစခဲ့ဖူးတာပါပဲ။

ပထမကမၻာစစ္ကေတာ့ စစ္ပြဲေတြကို အဆံုးသပ္ဖုိ႔၊ တစ္ကမၻာလံုး လံုၿခံဳေအး ခ်မ္းၿပီး ဒီမုိကေရစီ ျဖစ္သြားေအာင္လုိ႔ လို႔ဆိုခဲ႔ၾကပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ကေတာ့ ဖရန္ကလင္ စု(ဖ္)လဲ့ (Franklin Roosevelt) ေျပာ သလို ေျပာရရင္ “ဒုတိယကမၻာစစ္ဟာ အေရာင္အေသြးစံု လႈပ္ရွားမႈ၊ မဟာ မိတ္ေပါင္းစည္းမႈ၊ ပါ၀ါခ်ိန္ခြင္လ်ႇာညီမွ်ေစမႈ စတဲ့ ႀကိဳးစားတုိင္း အရာမထင္ ခဲ့တဲ့ စနစ္ေတြကို အဆံုးသတ္ေပးၿပီး ေမတၱာက႐ုဏာနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ ႏုိင္ငံေ တြ ေပါင္းစုထားတဲ့ တစ္ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီးကို ေမြး ထုတ္ေပးႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒါဟာ (ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးဆံုးျခင္းဟာ) ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ အေျခခံ အေဆာက္အဦလည္း ျဖစ္ပါတယ္” ပါပဲ။ (7)

ဒါေပမဲ့ ပထမကမၻာစစ္က ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ၊ ဖက္ဆစ္၀ါဒကို ေမြးထုတ္ေပး လိုက္ၿပီး ဒီမုိကေရစီ ရဲ႕ဆန္႔က်င္ဖက္ လမ္းေၾကာင္းေပၚကို တြန္းပို႔ေပးလုိက္ ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ကေတာ့ (တကယ့္ကို) တစ္ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ စစ္ေအးတုိက္ပြဲႀကီးကို ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးမွာ ရေတာ့မလိုလို ထင္ရတဲ့ တံလ်ပ္ေရထင္ ဟာမုိနီေတြဟာ လူမ်ိဳးစုတုိက္ ပြဲေတြ၊ အခ်င္းခ်င္းသတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ ဥပေဒခ်ိဳး ေဖာက္မႈေတြ၊ ႏုိင္ငံေတြ ၾကားက အသစ္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ပဋိပကၡေတြ၊ ကြန္ျမဴနစ္လက္သစ္၊ ဖက္ဆစ္ လက္သစ္ ၀ါဒီေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ဘာသာေရးအယူသည္းသူေတြရဲ႕ အားၿပိဳင္မႈေတြ၊ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ႐ုရွား တုိ႔ၾကားက “သံတမန္ဆန္တဲ့ အၿပံဳး” “ႏိုင္ငံေရးဆန္တဲ့ မ်က္လံုး” ဆက္ဆံေရး ေပ်ာက္ဆံုးသြားမႈေ တြ၊ ေသြးထြက္သံယို ပဋိပကၡေတြကို ကုလသမၼဂနဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ၾကားဝင္ မေျဖရွင္းႏုိင္မႈေတြ၊ တက္သစ္စ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အားၿပိဳင္လာမႈေတြၾကားမွာ (တံလ်ပ္ေရထင္ ဟာမုိနီေတြဟာ) ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

ဘာလင္တံတုိင္းႀကီး ၿပိဳက်ၿပီးတဲ့ေနာက္ ငါးႏွစ္အၾကာမွာ အရင္ကထက္ ပိုမ်ားလာတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ပြဲေတြ အေၾကာင္းေတြ ၾကားသိလာခဲ့ရပါ တယ္။
“တစ္ကမၻာလံုး ညီၫြတ္ေရး” ပါရာဒိုင္းဟာ စစ္ေအးကာလ ေနာက္ပိုင္းမွာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြနဲ႔ ၫႈိႏိႈင္းအသံုးျပဳႏုိင္ဖုိ႔ အလွမ္းေ၀း ကြာလြန္းေနပါ ေတာ့တယ္။

ႏွစ္ျခမ္းေသာကမၻာ။ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔နဲ႔ သူတုိ႔။

“တစ္ကမၻာထဲ” ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ပဋိပကၡေတြၾကားမွာ အဆံုးသတ္သြားေတာ့ လူ႔သမုိင္းတေလွ်ာက္လံုး မွာ ရွိခဲ့တဲ့ “ႏွစ္ျခမ္းကမၻာ” အယူအဆက ေခါင္းေ ထာင္လာခဲ့ျပန္ပါတယ္။ လူေတြဟာ အၿမဲတမ္း ႏွစ္ပိုင္း ပိုင္းထားတတ္ၾကပါ တယ္။ ငါတို႔နဲ႔ မင္းတုိ႔၊ အတြင္းအုပ္စုနဲ႔ အျပင္အုပ္စု၊ ငါတုိ႔ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ မင္း တုိ႔လူ႐ိုင္းယဥ္ေက်းမႈ စသျဖင့္ပါ။ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ အေရွ႕တုိင္း (Orient) နဲ႔ အေနာက္တုိင္း (Occident)၊ ေျမာက္နဲ႔ ေတာင္၊ စင္တာနဲ႔ (ဗဟို) အစြန္အဖ်ား စသျဖင့္ ခြဲျခားေလ့လာတတ္ၾကပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြကလည္း ကမၻာကို Dar al-lslan နဲ႔ Dar-al-Harb၊ ( ၿငိမ္း ခ်မ္းေသာဘံု-The abode of peaceနဲ႔ စစ္ေျမျပင္ဘံု-The abode of war လို႔ ႏွစ္ပိုင္း ပိုင္းထားၾကပါတယ္။ စစ္ေအးကာလၿပီးဆံုးသြားတဲ့ေနာက္ အေမရိကန္ ပညာရွင္ေတြကလည္း ကမၻာကို “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဇံု (zones of peace)” နဲ႔ “ျပႆနာဇံု( Zones of turmoil) လို႔ ခြဲျခားလာၾကပါတယ္။ အဓိပၸါယ္အားျဖင့္ေတာ့ မြတ္စလင္ေတြ သတ္မွတ္တာနဲ႔ မတူပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဇံု ဆိုတာ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ (၁၅)ရာခိုင္ႏႈန္း ပဲရွိတဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ ဂ်ပန္ကို ၫႊန္းဆုိၿပီး ျပႆနာဇံု ဆုိတာကေတာ့ က်န္တဲ့ေနရာ အားလံုးလို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ (Note-8)

ဘယ္လုိပဲႏွစ္ျခမ္းခြဲၿပီးၾကည့္ၾကည့္ ကမၻာ့ႏွစ္ျခမ္းအယူအဆက (တစ္ခု တည္းေသာ ကမၻာ အယူအဆထက္) တကယ့္အျဖစ္အမွန္နဲ႔ ပိုမိုနီးကပ္ပါ တယ္။ ပိုၿပီးအေတြ႔မ်ားတဲ့ ခြဲျခားပံုကေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ့ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ (ေခတ္မွီ ဖြ႔ံၿဖိဳးၿပီး) ဆင္းရဲတဲ့ႏုိင္ငံေတြ (ေရွး႐ိုးစြဲ၊ မဖြ႔ံၿဖိဳးေသး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ) ဆုိတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ၾကားမွာ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏွစ္ပိုင္းခြဲျခားမႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႔ ႏွစ္ပိုင္းခြဲျခားမႈ လို႔ ႏွစ္မ်ိဳးကြဲႏုိင္ေပမဲ့ စီးပြားေရးအရ ကြဲျပားမႈက နည္းနည္း သာျဖစ္ၿပီး ဒႆန၊ ကိုယ္က်င့္တန္ဖုိး သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ဘ၀ေနထုိင္ပံုက ပိုၿပီး ျခားနားေနပါတယ္(စီးပြားေရးအရ ကြဲျပားတာထက္ ယဥ္ေက်းမႈအရက ပိုကြဲျပားတယ္)။ ေခတ္မွီ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက သူတုိ႔စ႐ိုက္လကၡဏာျခင္း နီးစပ္သလို ေခတ္ေနာက္က် ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကလည္း စ႐ိုက္ လကၡ ဏာျခင္း ဆက္စပ္လုိ႔ ေနပါတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြၾကားက ကြဲျပားမႈ ဟာ သူတုိ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကား မွာ ပဋိပကၡေတြ ရွိလာႏို င္ေပမဲ့ အေထာက္အထားေတြက ေျပာျပေနတာကေတာ့ ခ်မ္းသာၿပီး ပါ၀ါပို ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ဆင္းရဲၿပီး ေရးရုိးစြဲဆန္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို သိမ္းပိုက္ဖို႔ ႀကိဳး စားေနၾကတယ္ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြဟာ ဒီကိုလိုနီ ခ့်ဲထြင္ျခင္းအလုပ္ကို ႏွစ္ေပါင္းေလးရာၾကာေအာင္ ျပဳလုပ္လာခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီေနာက္ ကိုလိုနီႏုိင္ငံထဲရွိလူေတြက လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တုိက္ပြဲဝင္ ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီေတြလည္း အင္ပါယာႀကီး ထူေထာင္လို စိတ္ ပါးလ်လာခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိကမၻာမွာေတာ့ ကိုလုိနီနယ္ခ်ဲ႕ေတြနဲ႔ ေဒသခံေတြရဲ့ တုိက္ပြဲေတြေန ရာမွာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသူေတြအခ်င္းခ်င္း တိုက္ခိုက္မွဳေတြက အစားထိုး လာေနပါေတာ့တယ္။

နည္းနည္းထပ္ၿပီး စဥ္းစားၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဒီေခတ္မွာ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ လူတန္းစားႏွစ္ရပ္ၾကားမွာ ပဋိပကၡျဖစ္ပြါးႏိုင္ေျခက တစ္ခ်ိဳ႕အေျခအေနေတြ ကလြဲရင္ နည္းပါးလွပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို စိန္ေခၚဖို႔ ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးစည္းလံုးမွဳ၊ စီးပြါးေရးအင္အားေ တာင္႔တင္းမႈ၊ စစ္တပ္စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ မရွိလို႔ပါ။ အာရွနဲ႔ လက္တင္ အေမရိကရဲ့ စီးပြါးေရးက တုိးတက္လာေနေတာ့ ရွိသူနဲ႔ မရွိသူ(ခ်မ္းသာ- ဆင္းရဲ) လူတန္းစားကို ခြဲျခားေလ့လာမွဳကလည္း ေယာင္ဝါးဝါးျဖစ္သြား ပါေတာ့တယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့ႏိုင္ငံေတြက စီးပြါးေရးအားၿပိဳင္မႈေတြ ဆင္ႏႊဲေနႏိုင္ ၿပီး ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံေတြက အခ်င္းခ်င္း အၾကမ္းဖက္စစ္ပြဲေတြ တိုက္ခိုက္ေ နႏိုင္ျပန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ ဆင္းရဲတဲ့ကမၻာေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ခ်မ္းသာတဲ့ ကမၻာ့ေျမာက္ပိုင္းၾကား စစ္မက္ျဖစ္ပြါးဖို႔ဆိုတာကလည္း တကယ္ အျဖစ္ အမွန္နဲ႔ ေဝးကြာလြန္းလွပါတယ္။

ယဥ္ေက်းမွဳကို အေျခခံၿပီး ကမၻာကိုႏွစ္ျခမ္းခြဲၾကည့္ျခင္းကလည္း သိပ္ၿပီး အသံုးမတည့္လွျပန္ပါဘူး။ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ အေနာက္ယဥ္ေက်းမွဳက အေရွ႕နဲ႔ မတူညီေနေၾကာင္း သိသာလွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြကေရာ သူတို႔ျခင္း ယဥ္ေက်းမွဳေတြ တူညီေနၾကပါသလား(ဘုံ ယဥ္ေက်းမႈေတြ ရွိေနၾကပါသလား)။ ဂ်ပန္၊ တ ရုတ္၊ ဟိႏၵဴ၊ မြတ္ဆလင္နဲ႔ အာဖရိက စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းေတြၾကားမွာ တူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမွဳဆိုလို႔ မရွိသေလာက္ နည္းပါတယ္။ ကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာ၊ လူ မွဳေရးအေျခခံ အေဆာက္အဦ၊ စည္းကမ္းဥပေဒ၊ ကိုယ္က်င့္တရား တန္ဖုိး သတ္မွတ္မွဳေတြမွာ မတူညီၾကပါဘူး။ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႔အစည္း (The Unity of the Non-West) နဲ႔ အေရွ႕အေနာက္ (East- West) ခြဲျခားမွဳဟာ အေနာက္က ဖန္တည္းေပး လိုက္တဲ့ ပံုျပင္တစ္ပုဒ္သာျဖစ္ပါတယ္။
အက္(ဒ္)ဝါ့(ထ္) ေျပာသလို ေျပာရရင္ “ ဒီလို ခြဲျခားေျပာဆုိလိုက္ေတာ့ အေရွ႕တုိင္းဝါဒ (Orientalism) ဆိုတာျဖစ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဒါကလည္း ရင္းႏွီးကြ်မ္းဝင္တဲ့ (ဥေရာပ၊ အေနာက္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔) အဖြဲ႔နဲ႔ တစ္စိမ္း ( အေရွ႕တိုင္း၊ သူတို႔ )အၾကား ျခားနားမွဳကိုျပၿပီး “ကြ်န္ေတာ္တို႔က သာလြန္ တယ္။ “သူတို႕က မစြံဘူး" ဆိုတဲ့ဝါဒကို ေၾကြးေက်ာ္ျခင္လို႔ သက္သက္ သာျဖစ္ပါတယ္။ ” (Note -10)

“စစ္ေအးကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ အုိင္ဒီယိုလိုဂ်ီကို အေျခခံၿပီး အခ်င္းခ်င္း ပါဝါလုေနခဲ့ၾကေပမဲ႔ ယဥ္ေက်းမွဳနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ပါဝါလုေနမွဳမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါဘူး။ အေရွ႕၊ အေနာက္ မ႑ိဳင္ႏွစ္ခု ကြဲျပားသြားတာကလည္း တစ္ကမၻာလံုး ဆုိင္ ရာ အယူအဆကိုပဲ ဥေရာပစီဗီလိုက္ေဇးရွင္း၊ အေနာက္စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းလို႔ က်င့္သံုးေခၚေဝၚလိုက္မိျခင္းရဲ့ အက်ိဳးဆက္တစ္ခုပါ။ အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္လို႔ (East and West) လို႔ ေခၚေဝၚသံုးစြဲေနမယ့္အစား အေနာက္နဲ႔ အျခားႏိုင္ငံ မ်ား (West and the rest) လို႔ ခြဲျခားသတ္မွတ္တာက ပိုၿပီးအဆင္ေျပပါ တယ္။ ဒါဆိုရင္ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြအားလံုးပါဝင္သြားပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးဟာ အလြန္ရွဳပ္ေထြးလွၿပီး စီးပြါးေရး အရ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ ခြဲျခားၾကည့္ရံု၊ ယဥ္ေက်းမွဳအရ အေရွ႕နဲ႔အေနာက္ ခြဲျခားၾကည့္ရံုနဲ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိျမင္ႏိုင္ပါဘူး။

ဆက္ရန္

ထိုင္း - ေအာက္ေျခလူတန္းစား တစ္ေခတ္ဆန္းျခင္း


လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကမာၻ႔ အျမင္
(အခန္း ၅၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ)

သက္ဆင္ ရွီန၀ါတရာ ႏုိင္ငံေရးထဲေရာက္လာျခင္းဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံေရးရဲ႕ အေျပာင္းအလဲပါပဲ။ သူ ႏုိင္ငံေရး ဆင္ျမင့္ေပၚ မေရာက္ခင္က ဘန္ေကာက္ အေျခစိုက္ လူေတြကပဲ ႏိုင္ငံေရးကို အုပ္စီးထားၿပီး ႏိုင္ငံရဲ႕ အရင္းအျမစ္ မွန္ သမွ်ကလည္း သူတုိ႔ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ပဲ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္ အေျခစိုက္ ထိပ္သီးေတြၾကားမွာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈ ရွိတယ္ဆုိရင္ေတာင္ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္မွ အျပင္ကို မေပါက္ၾကား ခဲ့သလို သက္ဆင္အာဏာ ရွိစဥ္နဲ႔ သက္ဆင္ရဲ႕ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ရွိတတ္တဲ့ အျငင္းပြားမႈမ်ိဳးလည္း သူတုိ႔ၾကားမွာ မ ရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။ သက္ဆင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေတြက သမား႐ိုးက် ထုိင္းႏုိင္ငံေရး ရဲ႕ ထိပ္သီးအုပ္စုကို ကသိကေအာက္ ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။ ယခင္က ဘန္ေကာက္ ၿမိဳ႕ေပၚရွိ အထက္တန္းစားနဲ႔ လူလတ္တန္းစားေတြက ခံစားခြင့္ရခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံရဲ႕ အရင္းအျမစ္ေတြကို ဆင္းရဲသားေတြပါ ခံစားခြင့္ရေအာင္ သူက ေျပာင္း လဲေ ပးခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈေတြကို ေျမာက္ပိုင္း၊ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရွိတဲ့ လယ္သမား လူတန္းစားေတြဆီ မွ်ေ၀ေပးႏိုင္ခဲ့ျခင္းအားျဖင့္ သက္ဆင္ ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးသမားဘ၀ဟာ ထင္ရွားလာခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ေရွ႕ အာဏာရွိ ေန ခဲ့ၾကတဲ့ ဘန္ေကာက္ ဗဟိုျပဳ လူတစ္စုရဲ႕ လက္ထက္ကတည္းက လူတန္း စားကြာဟမႈက ရွိေနခဲ့ၿပီးသားပါ။ သူ လုပ္ခဲ့တာက ဒီ မတရားမႈ လူထု သိရွိ လာေစရန္ျဖစ္ၿပီး မတရားမႈကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းကို ေပးခဲ့ျခင္း ပါပဲ။
တကယ္လို႔ သူမလုပ္ခဲ့ဘူးဆုိရင္ေတာင္ အျခားတစ္ေယာက္တက္လာၿပီး ဒါကို လုပ္ပါလိမ့္မယ္။

၂၀၀၁ ခု၊ အာဏာရတဲ့အခ်ိန္မွာ သူဟာ ေအာင္ျမင္တဲ့ စီးပြားေရးသမား ဘီ လီယံနာ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ လူခ်မ္းသာ ထုိင္းလူမ်ိဳးေတြက သက္ဆင္ဟာ သူတုိ႔နဲ႔ တစ္စိတ္တစ္၀မ္းထဲ ရွိေနမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထား ၾကေတာ့ အမွန္တကယ္ထင္သလိုျဖစ္မလာတဲ့အခါ သက္ဆင္အေပၚ စိတ္ ပ်က္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ သူ တကယ္က်င့္သံုးတဲ့ ေပၚလစီဟာ ဆင္းရဲသား လူ တန္းစားကို လံုး၀ ဦးစားေပးတဲ့စနစ္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ လယ္သမားေတြအတြက္ ေခ်းေငြေတြ ပိုတုိးေပးခဲ့တယ္။ မျပည့္မစံု မိသား စုေတြထဲက ကေလးေတြကို ႏိုင္ငံျခား ပညာသင္လႊတ္ခဲ့တယ္။ ၿမိဳ႕ေပၚေန ဆင္းရဲသားေတြအတြက္ အိမ္၀ယ္ဖုိ႔ အစိုးရက ေငြေတြ ထုတ္ေပး တယ္ ။ ေက်းလက္ေန လူထု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဆင္ေျခဖံုးမွာပဲ ေနရေနရ ၿမိဳ႕ေပၚတက္ၿပီး အလုပ္ရွာ လာၾက တယ္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အေနနဲ႔ က်န္းမာေရးအတြက္ အာမခံမရွိတဲ့ ဆင္းရဲသား ေတြကို ေဆး ႐ံုေဆးခန္း တစ္ခါသြားတုိင္း အစိုးရက ဘတ္ေငြ (၃၀) ေပးတယ္။

သက္ဆင္ရဲ႕ အတုိက္အခံေတြ အတြက္ကေတာ့ သူဟာ ႏိုင္ငံကို ကေမာက္ ကမျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေန ျခင္းျဖစ္ၿပီး သူ႔ကို လက္ပိုက္ၾကည့္မေနႏုိင္ၾကေတာ့ ပါဘူး။ အတုိက္အခံေတြက သူ႔ကို လူႀကိဳက္မ်ား ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနသူ၊ သူ႔ရဲ႕ ေပၚလစီကလည္း ေရရွည္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ ပ်ိဳလဲေစမယ့္ ေပၚလစီလုိ႔ စြပ္စြဲ လာၾကတယ္။ (အံ့ၾသစရာေကာင္းတာက သူတုိ႔ အဲသလိုေတြ ေျပာခဲ့ ၾကေပမဲ့ သူတုိ႔ အာဏာရစဥ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၈ ကေန ၾသဂုတ္ ၂၀၁၁ အထိ သက္ဆင္နဲ႔ ဆင္ဆင္တူ ေပၚလစီေတြကို သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္ က်င့္သံုးေန ၾကျခင္းပါပဲ။) သူ႔ကို ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္သူ၊ မိသားစုပိုင္ စီးပြားေရးကို ဦး စားေပးသူလို႔လည္း စြပ္စြဲခဲ့ၾကတယ္။ ဒါကို သက္ဆင္က ညင္းတယ္။ သက္ဆင္ရဲ႕ စီးပြားေရး ကုမၸဏီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း တခ်ိဳ႕က သေဘာ မေတြ႔ ၾကဘူး။ မီဒီယာကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ အာဏာရွင္ဆန္တယ္။ ထုိင္းႏိုင္ ငံေတာင္ပိုင္း မူးယစ္ေဆး၀ါး တိုက္ဖ်က္ေရး စစ္ပြဲဟာလည္း အျငင္းပြားဖြယ္ ရာေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီ စစ္ပြဲအတြင္း အတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးတခ်ိဳ႕ ကို ခ်ိဳးေဖာက္ေကာင္း ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ အေရအတြက္ အားျဖင့္ အမ်ားႀကီး ပိုေနတဲ့ ဆင္းရဲသား လယ္သမား လူတန္းစားေတြ ကေတာ့ ဒီလို ေ၀ဖန္သံေတြကို နားေထာင္မေနၾကဘဲ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ သက္ဆင္ကိုပဲ ျပန္ၿပီး ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္ၾကျပန္ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္က ထိပ္သီးအုပ္စုကေတာ့ သူ႔ကို လံုး၀ၾကည့္လုိ႔မရေတာ့ ဘူး ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ၂၀၀၆ ခုမွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး သူ႔ကို
လည္း ျဖဳတ္ခ် လိုက္ၾကေတာ့တယ္။

အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက ထုိင္းေနျပည္ေတာ္ဟာ ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ ႀကဳံေတြ႔ၾကရေတာ့တာပါပဲ။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က စၿပီး ဘန္ေကာက္လမ္းမေတြေပၚ မွာ ႐ုတ္႐ုတ္သဲသဲ ျမင္ကြင္းေတြ ေတြ႔ၾကရေတာ့တယ္။ ဆႏၵျပမႈေတြထဲမွာ သက္ဆင္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အႀကႌအ၀ါေရာင္ အုပ္စု ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ သူတုိ႔ က ေတာ္၀င္ မိသားစုကို ကာကြယ္ရမယ္ ဆုိတဲ့ အျမင္နဲ႔ေပါ့။ ေနာက္ၿပီး သက္ဆင္ကို ေထာက္ခံတဲ့ အနီေရာင္အႀကႌနဲ႔ အဖြဲ႔လည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္တဲ့ ၂၀၁၁ ခု ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ သက္ ဆင္ရဲ႕ ညီမျဖစ္သူ ယင္လပ္ကို ေထာက္ခံမဲေပးလိုက္ၾကတာဟာ ထုိင္းႏိုင္ ငံအတြက္ သက္ဆင္ ေ႐ြးခဲ့တဲ့လမ္းကို လူထုက ေထာက္ခံေနတယ္ ဆုိ တာ ျပသလိုက္ျခင္းပါပဲ။
ထုိင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ဘန္ေကာက္ထိ တက္ၿပီး ေအာင္ျမင္မႈ အရသာကို ေတြ႔ သြားၿပီျဖစ္တဲ့ ေျမာက္ပိုင္း၊ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရွိတဲ့ လယ္သမား၊ အလုပ္ သမား လူတန္းစား ကလည္း လက္ေလွ်ာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ သက္ဆင္နဲ႔ သူ႔အုပ္စုဟာ အခုဆုိရင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ငါးပြဲဆက္ တုိက္ ႏိုင္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ၂၀၀၁ ခု၊ ၂၀၀၅၊ ၂၀၀၆၊ ၂၀၀၇ နဲ႔ ၂၀၁၁ တုိ႔ပါ။ အရင္လုိ ျပန္ျဖစ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေန ၾကတဲ့ သက္ဆင္ရဲ႕ အတုိက္အခံေတြ ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ၾကပါဘူး။

ထုိင္းႏုိင္ငံေရးမွာ လတ္တေလာ မၿငိမ္မသက္မႈေတြ ရွိေနေပမဲ့ ေရရွည္ အ တြက္ ၾကည့္ရင္ေတာ့ အေကာင္းျမင္စရာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ အနီေရာင္ အုပ္စုက အ၀ါေရာင္အုပ္စုထက္ ပိုၿပီးအားေကာင္းလာမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ လူငယ္ထုရဲ႕ ေတာ္၀င္မိသားစုအေပၚ ထားတဲ့ ေလးစားမႈဟာ ေလ်ာ့ပါး လာေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္ရွိဘုရင္ ဘူမိေဘာကို အားလံုးက ေလးစား ၾကေပမဲ့ သူမရွိေတာ့ဘူးဆုိရင္ သူ႔ကို ဆက္ခံသူဟာ လူထုက သူ႔ အေပၚထား ရွိတဲ့ ေလးစားမႈမ်ိဳး ဘယ္နည္းနဲ႔မွ မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။

ထိုင္းႏုိင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္ကလည္း အဓိက အေရးပါေနပါတယ္။ ဘုရင္စနစ္ ဆန္႔က်င္မႈတုိင္းကို သူတုိ႔က ကာကြယ္ေပးေနရပါတယ္။ ဒါက လည္း ေရရွည္မွာ မႏုိင္၀န္ ထမ္းေနရသလို ျဖစ္လာပါတယ္။ ေနာက္ ဆံုးေတာ့ စစ္တပ္ကိုယ္တုိင္လည္း ေ႐ြးစရာမရွိ၊ လက္ရွိအေျပာင္းအလဲနဲ႔ အညီ ေနထုိင္ ေဆာင္႐ြက္သြား ဖုိ႔ပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္။ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် စစ္တပ္ရာထူးေတြမွာလည္း လူငယ္ေတြက အစားထုိးလာၾကမွာပါ။ တက္ လာတဲ့ လူငယ္ေတြက ဘုရင္စနစ္ကို အရင္က အရာရွိေတြေလာက္ ေလးေ လးနက္နက္ႀကီး ရွိေနမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း ေတာ္၀င္တပ္မေတာ္ ဆုိတဲ့ အမည္ကေန သာမန္ တပ္မေတာ္ အဆင့္ မေရာက္ဖုိ႔ေတာ့ ႀကိဳးစားေနၾကမွာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ေတာ္၀င္တပ္မေတာ္ ကိုယ္တုိင္ကပဲ သက္ဆင္နဲ႔ အေပါင္းအပါေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုမူနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရွိေနဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ သက္ဆင္ကလည္း သူတုိ႔နဲ႔ အတူတကြ ေဆာင္႐ြက္သြားဖုိ႔ ကတိျပဳ မယ္ ဆုိရင္ ေနာက္ဆံုး သက္ဆင္ ျပန္၀င္လာတာကိုပဲ လက္ခံရမယ့္ သေဘာအထိရွိပါတယ္။

သက္ဆင္မတုိင္မွီ ဘန္ေကာက္ အေျခစိုက္ လူတစ္စုကပဲ အာဏာကို ကိုင္ ထားတဲ့ ေရွးေဟာင္း ေပၚလစီ ဆီ ျပန္ေရာက္ဖုိ႔ေတာ့ လမ္းမျမင္ေတာ့ပါဘူး။ သက္ဆင္ျပခဲ့တဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း ထုိင္းႏိုင္ငံဟာ ေရွ႕ခရီးဆက္ေနပါ လိမ့္မယ္။ ႏုိင္ငံအလိုက္ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ကြာဟမႈ က်ဥ္းလာမယ္။ လယ္သမား အမ်ားစုဟာ လူလတ္တန္းစားေတြ ျဖစ္လာၿပီး ႏုိင္ငံတြင္း ၀ယ္ ယူစားသံုးမႈအားလည္း တုိးလာလိမ့္မယ္။
ဒါဆိုရင္ ထိုင္း ႏိုင္ငံရဲ႕ ေရွ႕ေရး ေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။

ဆက္ရန္