ဆရာထက္ တပည့္ လက္ေစာင္းထက္

 

တစ္ခါက စာခ်ကိုယ္ေတာ္ေလးတစ္ပါးဟာ သူ႔တပည့္ကိုရင္ေလးေတြကို အဘိဓမၼာသရုပ္ခြဲ ေတြကို သင္ေနသတဲ့။ တစ္ခါတစ္ခါ ကိုရင္ေလးေတြက ဆရာ့အာေဘာ္ကို မမီွဘူးျဖစ္တာေပါ႔။ ဒါ႔ေၾကာင့္ အားမလိုအားမရျဖစ္ေနရင္းနဲ႔-

          “ကိုရင္တို႔၊ မင္းတို႔က ဆရာေျပာရင္ ေျပာတာေလးပဲ မွတ္ထားၾကတာကိုး။ တပည့္ဆိုတာ တစ္ခါတစ္ခါ ဆရာေျပာတာထက္ ေက်ာ္ျမင္ေနရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတာ္တဲ့ တပည့္ေတြ ဆိုတစ္ထြာ ေလာက္ျပလိုက္တာနဲ႔ တစ္လံကို ျမင္တာ”

          “ မွန္ပါဘုရား”

          “ ဟဲ့ ကိုရင္တိကၡ၊ ေလာကီစိတ္ ဘယ္ႏွစ္ပါးရွိသလဲ”

          “ ေလာကီစိတ္ (၈၂) ပါးပါဘုရား”

          “ တယ္ ဒီကိုရင္ေလ၊ ကိုရင္ဉာဏ ေျဖစမ္း”

          ကိုရင္ဉာဏက စဥ္းစားတာေပါ႔။ ကိုရင္တိကၡက ဆရာသင္တာထက္ ေက်ာ္ျမင္ေပမယ့္ နည္းနည္းပဲေက်ာ္ျမင္ႏိုင္တယ္။ သူက ကိုရင္တိကၡထက္ ပိုေက်ာ္ျမင္လိုက္မယ္လို႔ စဥ္းစားၿပီး-

          “ေလာကီစိတ္ (၈၃) ပါးပါဘုရား” လုိ႔ ေျဖလိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ စာခ်ဆရာေတာ္ေလး ေတာ္ေတာ္စိတ္ပ်က္သြားသတဲ့။ ၿပီးေတာ့မွ သူေျပာမိတဲ့ စကားကို သတိရၿပီး စိတ္ေျပသြားလို႔-

          “ကိုရင္ဉာဏ၊ မင္းတို႔ကို သဒၵါသင္ေပးေနတဲ့ဆရာေတာ္ ဘယ္ၾကြသြားသလဲ” လို႔ ေမးလိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့-

          “ ဆရာေတာ္ ေရနီေျမာင္းထဲ ၾကြသြားပါတယ္ဘုရား” တဲ့။

          (မႏၱေလးနဲ႔ ေဝးတဲ့လူေတြက သိမွာမဟုတ္ဘူး။ မႏၱေလး တကၠသိုလ္ကိုေက်ာ္ရင္ ေရနီေျမာင္းကို ေရာက္တယ္ေလ။ ဆရာေျပာတဲ့စကားကို ေက်ာ္ျမင္ရမယ္ဆိုလို႔ ကိုရင္ဉာဏက ေက်ာ္ျမင္လိုက္တာပါ။ တကယ္ေတာ့ သဒၵါသင္ေပးတဲ့ဆရာေတာ္က မႏၱေလးတကၠသိုလ္ထဲကို ဆြမ္းစားၾကြသြားတာ။

          အဲေလာကီစိတ္ဆိုတာကလည္း (၈၁) ပါးပဲရွိတာပါ။ ဆရာေျပာတာကို ကိုရင္တိကၡက တစ္ပါးေက်ာ္ျမင္ၿပီး၊ ကိုရင္ဉာဏက ႏွစ္ပါးေက်ာ္ျမင္ပစ္လိုက္တာပါ။)

          ဆရာေတာ္ေလးလည္း ရယ္ခ်င္တာနဲ႔ စာဆက္မခ်ေတာ့ပဲ-

          “ ကိုရင္တို႔ သြားၾကေတာ့၊ ေနာက္မွ ဆက္ေတာ့မယ္” လို႔ မိန္႔လိုက္ရသတဲ့။

          “ မွန္ပါဘုရား”

          ဒါေတာင္ ကိုရင္ဉာဏက ေက်ာ္ျမင္လိုက္ေသးတယ္။ “ငါ့ဆရာလည္း ကြမ္းဝါးေတာ့မယ္” လို႔တဲ့။ ကိုရင္ဉာဏတို႔ကေတာ့ တကယ့္ကိုမလြယ္။

                                                                                 

ဦးကိုေမာင္

(posted on 1/08/2012)

Copyright © 2011 ကမ္းလက္. All rights reserved.

Read more

စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (4)

အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (4)

အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ ဖ်က္ဆီးေရးလက္နက္ၾကီးေတြ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္ကို တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အလြန္အမင္း အကူအညီေတြ ေပးေနပုံကိုၾကည့္ရင္ သူတို႔သုံးႏိုင္ငံအတြင္း သမား႐ုိးက် အဆင့္ထက္ပိုတဲ့ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ယူဆစရာျဖစ္ေနတယ္။
သူတို႔ခ်င္းပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ တိုးပြားလာျခင္း၊ အေနာက္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏုိင္ေျခ ရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ပ်က္စီးေစႏိုင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြ ျပန္႔ပြားလာေန မႈ ကိစၥဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လုံၿခဳံေရးအစီအစဥ္မွာ အေရးအႀကီးဆုံးကိစၥတစ္ရပ္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ (ဟန္တင္တန္)
*******************************************

လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈကိစၥက ကြန္ျဖဴးရွပ္ အစၥလာမ္ ဆက္သြယ္ေရးၾကားမွာ ပိုၿပီး ျပင္းထန္သလို ပိုၿပီးလည္း ခုိင္ခုိင္မာမာ ရွိေနတယ္။ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံ အမ်ားအျပားဆီ သမား႐ုိးက် လက္နက္ေတြေရာ အႏုျမဴဆိုင္ရာ လက္နက္ေတြကိုပါ ျဖန္႔ေ၀ရာမွာ တ႐ုတ္က အဓိက အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ေနတယ္။ တ႐ုတ္ရဲ႕ လက္နက္ ျဖန္႔ေ၀ေရာင္းခ်မႈဆုိရာမွာ သာမန္ၾကည့္ရင္ သုေတသနအတြက္။ ဒါေပမဲ့ အေနာက္တုိ္င္းပညာရွင္ေတြ ယံုၾကည္ ထားတာက ေရဒီယိုသတၳဳႂကြဓာတ္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ႏို္င္တဲ့ အဆင့္အထိရွိႏုိင္တဲ့ အႏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖုိ အယ္ဂ်ီးရီးယား ကႏၱာရထဲမွာ တည္ေဆာက္မႈ၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်ႏိုင္ငံအတြက္ အလက္စားဒုံးက်ည္ CSS-2 ပံ့ပိုးကူညီမႈ၊ အီရတ္၊ လစ္ဗ်ား၊ ဆီးရီးယားႏွင့္ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံေတြကို အႏုျမဴ နည္းပညာနဲ႔ အေထာက္အကူ ပစၥည္းေတြကို ကူညီပံ့ပိုးေပးမႈ၊ သမား ႐ိုးက် စစ္လက္နက္ အမ်ားအျပား အီရက္ႏုိင္ငံကို ေရာင္းခ်မႈတို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ရဲ႕လက္နက္ အေရာင္းအဝယ္ကိစၥကို ထပ္ေဆာင္းေပးတာက ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ Scud–C ဒုံးက်ည္ အမ်ိဳးအစားေတြကို အီရက္နိုင္ငံကတစ္ဆင့္ ဆီးရီးယားကို ေရာင္းခ်ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒုံးက်ည္ေတြ တင္ေဆာင္ပစ္ခတ္ႏိုင္တဲ့ ယာဥ္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့တယ္။ (Note-6)
ကြန္ျဖဴးရွပ္၊ အစၥလာမ္မစ္ႏိုင္ငံေတြ လက္နက္အေရာင္းအဝယ္ ကြင္းဆက္မွာ အဓိက က တ႐ုတ္ျဖစ္ၿပီး သူ႔ေနာက္မွာ ေျမာက္ကိုးရီးယားကတစ္ဖက္ ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္တို႔ကတစ္ဖက္ ခ်ိတ္ဆက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၀ နဲ႔ ၁၉၉၁-ခုအၾကား၊ တ႐ုတ္ဆီက လက္နက္အမ်ားဆုံး ဝယ္ယူသူေတြဟာ အီရန္နွင့္ ပါကစၥတန္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ေနာက္မွာက အီရတ္ပါ။ ၁၉၇၀ ခုနွစ္ေတြကစၿပီး တ႐ုတ္နွင့္ ပါကစၥတန္ တို႔ရဲ႕ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈက အလြန္အမင္း ရင္းရင္းႏွီးႏွီးရွိေနခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံဟာ လက္နက္အေရာင္း အဝယ္ကိစၥမွာ အတူပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး ပူးတြဲသုေတသနနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလုပ္ေဆာင္ေရး၊ ပူးတြဲ လက္နက္ထုတ္လုပ္ ေရး၊ နည္းပညာမ်ား အျပန္အလွန္လဲလွယ္ေရး၊ ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီနဲ႔ တတိယႏိုင္ငံကို လက္နက္ေရာင္းခ်ေရး သေဘာတူညီမႈ ဆယ္ႏွစ္စာခ်ဳပ္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ခ်ဳပ္ဆိုလက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကတယ္၊ ေနာက္ဆက္တြဲသေဘာတူညီမႈ အေနနဲ႔ ပါကစၥတန္က လက္နက္ဝယ္ယူရာမွာ တ႐ုတ္ကအေႂကြးေပးဖို႔ သေဘာတူညီမႈ ၁၉၉၃-ခုမွာ လက္မွတ္ ထိုးခဲ့တယ္။ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ကေတာ့ “ တ႐ုတ္ဟာ ပါကစၥတန္ရဲ႕ စိတ္အခ်ရဆုံးနဲ႔ အမ်ားဆုံး စစ္လက္နက္ အၾကမ္းထည္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးေနတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့ၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ သတ္ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပါကစၥတန္စစ္တပ္တြင္း တပ္ခြဲတိုင္းအတြက္ လက္နက္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းခ်ေပးတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ တိုက္ေလယဥ္ေတြ၊ တင့္ကားေတြ၊ အေျမာက္လက္နက္ေတြ၊ ဒုံးက်ည္ေတြထုတ္လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ပစၥည္းကိရိယာေတြ တ႐ုတ္က ပါကစၥတန္ကို ကူညီပံ့ပိုးေပးခဲ့ျပန္တယ္။
ယူေရနီယံဓာတ္ ပြားမ်ားလာေရးအတြက္ ပံ့ပိုးကူညီျခင္း ဗုံးဒီဇိုင္းအတြက္ အႀကံဉာဏ္မ်ားေပးျခင္း၊ သူတို႔ရဲ႕ အႏုျမဴစမ္းသပ္တဲ့ေနရာမွာ အႏုျမဴေဖာက္ခြဲစမ္းသပ္ခြင့္ျပဳျခင္း စတဲ့ အႏုျမဴစြမ္းအင္တိုးတက္ေရး ကိစၥေတြမွာ ပါကစၥတန္ကို တ႐ုတ္က အဓိက ကူညီပံ့ပိုးသူျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ကို ေပးထားတဲ့ ကတိကဝတ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ကီလိုမီတာ ၃၀၀ အကြာအထိ ပစ္ႏိုင္တဲ့ အေဝးထိန္းဒုံးက်ည္ M–11 ကိုလည္း ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္။ ဒီဒုံးက်ည္ေတြဟာ အႏုျမဴလက္နက္ အျဖစ္ေတာင္ အသုံးျပဳရႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။ အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ ပါကစၥတန္ဆီက ေကာင္းကင္မွာ ဆီျဖည့္ျခင္းနည္းပညာနဲ႔ စတင္းဂါးဒုံးက်ည္ေတြ တ႐ုတ္ကိုယ္တိုင္ ရရွိခဲ့တယ္။ (Note–7)
၁၉၉၀- ခုႏွစ္ေတြမွာ တ႐ုတ္နဲ႔ အီရန္တို႔ အၾကား လက္နက္အေရာင္းအဝယ္ကိစၥကလည္း ေျခသြက္လက္သြက္ ရွိေနခဲ့တယ္္။ ၁၉၈၀- ခုႏွစ္ေတြအတြင္းက အီရန္အီရတ္စစ္ပြဲကာလမွာ အီရန္ရဲ႕ လက္နက္ဝယ္ယူမႈ ( ၂၂ ) ရာခိုင္ႏႈန္းက တ႐ုတ္ဆီမွျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၉ - ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ တစ္ဦးတည္း လက္နက္အမ်ားဆုံး ေရာင္းခ်ေပးသူ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီး အႏုျမဴပိုင္ဆိုင္ေရးကို လူသိရွင္ၾကား ေၾကာ္ျငာခဲ့ၿပီး အႏုျမဴပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနတဲ႔ အီရန္ကို တက္တက္ႂကြႂကြ ပူးေပါင္းပါဝင္ ကူညီခဲ့ျပန္တယ္။ တ႐ုတ္-အီရန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ပဏာမသေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ႏွစ္ႏိူင္ငံဟာ ၁၉၉၀ - ခု ဇန္နဝါရီ လထဲမွာ သိပၸံပညာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးနဲ႔ စစ္ေရးနည္းပညာမ်ား အျပန္အလွန္ လဲလွယ္ေရး ဆယ္ႏွစ္ၾကာ နားလည္မႈ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကျပန္တယ္။
၁၉၉၂ - ခု စက္တင္ဘာလေရာက္ေတာ့ အီရန္သမၼတ ရပ္(ဖ္)ဆန္ဂ်ာနီ ( Rafsanjani ) ဟာ အီရန္ အႏုျမဴ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြနဲ႔အတူ ပါကစၥတန္ကေနတစ္ဆင့္ တ႐ုတ္ျပည္ကို သြားေရာက္ၿပီး အႏုျမဴ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေရးအတြက္ သေဘာတူညီမႈ စာခ်ုပ္အသစ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျပန္တယ္။ ၁၉၉၃ - ခု ေဖေဖၚဝါရီလေရာက္ေတာ့ မီဂါဝပ္ ၃၀၀ ရွိတဲ့ (300 – MW ) အႏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖို အီရန္ႏိုင္ငံထဲမွာ တည္ ေဆာက္ခဲ့တယ္။ ဒီသေဘာတူညီမႈ႔ႏွင့္အညီ အႏုျမဴနည္းပညာနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အီရန္ကို မ်ွေဝေပးခဲ့တယ္။ အီရန္သိပၸံပညာရွင္ေတြနဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာေတြကို ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးတယ္။ ကယ္(လ္) ထရြန္ဓာတ္ တိုးပြားေစႏိူင္တဲ့ အေထာက္အကူ ပစၥည္းကိုလည္း ျဖည့္ဆည္းေပးတယ္။ ၁၉၉၅ - ခုႏွစ္မွာ ေတာ့ အဆက္မျပက္ေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ေတြဖက္က ဖိအားေၾကာင့္ သုံးရာမီဂါဝပ္ရွိ အႏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖို ေရာင္းခ်ေရးအစီအစဥ္ကို (အေမရိကန္ေတြအဆိုအရ) “ပယ္ဖ်က္ခဲ့တယ”္ (တ႐ုတ္ တို႔အဆိုအရ) “ရပ္ဆိုင္းလိုက္တယ္။” ။
ေနာက္ၿပီး ဒုံးက်ည္နဲ႔ ဒုံးက်ည္နည္းပညာေတြ အီရန္ကိုေရာင္းခ်ရာမွာလည္း တ႐ုတ္ဟာ အဓိက ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ ၁၉၈၀ - ခု ေႏွာင္းပိုင္းေတြထဲမွာ ေျမာက္ကိုးရီးကေနတစ္ဆင့္ Silkworm ဒုံးက်ည္ေတြ ေရာင္းခ်ခဲ့သလို ဒါဇင္ေပါင္း(သို႔) ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဒုံးက်ည္ထိန္းခ်ဳပ္နည္းစနစ္ေတြနဲ႔ ကြန္ျပဴတာ ထိန္း စက္ပစၥည္းေတြကိုလည္း ၁၉၉၄ နဲ႔ ၁၉၉၅ - ခု အၾကားမွာ ေရာင္းခ်ေပးခဲ့တယ္။ ေျမျပင္ပစ္ တ႐ုတ္ ဒုံးက်ည္ေတြ အီရန္ႏိုင္ငံထဲမွာ ထုတ္လုပ္ဖို႔ လိုင္စင္လည္း တ႐ုတ္ကခ်ေပးခဲ့တယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားက လည္း Scud ဒုံးက်ည္ေတြ အီရန္ထဲတင္ပို႔ခဲ့သလို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ အကူအညီေတြလည္း ေပးခဲ့တယ္။ ၁၉၉၃ - ခုႏွစ္မွာ မီတာ(၆၀၀) အကြာအေဝးအထိ ပစ္ခတ္ႏိူင္တဲ့ ဒုံးက်ည္ေတြေရာင္းခ်ေပးဖို႔ သေဘာ တူခဲ့တယ္။
သူတို႔သုံးနိုင္ငံ တတိယအႀကိမ္ေတြ႔ဆုံရာမွာေတာ့ အီရန္နဲ႔ပါကစၥတန္တို႔ကလည္း အႏုျမဴကိစၥမွာ ပါ ဝင္ပူးေပါင္းမႈ႔ ပိုမ်ားလာခဲ့ၾကသလို ပါကစၥတန္က အီရန္သိပၸံပညာရွင္ေတြကို ေလ့က်င့္ေပးတယ္။ အႏုျမဴစီမံကိန္းေတြမွာ အတူတကြ လက္တြဲအလုပ္လုပ္သြားၾကဖို႔ ၁၉၉၂ - ခုႏွစ္မွာ ပါကစၥတန္၊ အီရန္နဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။ (Note-8) အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ ဖ်က္ဆီးေရးလက္နက္ၾကီးေတြ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္ကို တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အလြန္အမင္း အကူအညီေတြ ေပးေနပုံကိုၾကည့္ရင္ သူတို႔သုံးႏိုင္ငံအတြင္း သမား႐ုိးက် အဆင့္ထက္ပိုတဲ့ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ယူဆစရာျဖစ္ေနတယ္။
သူတို႔ခ်င္းပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြ တိုးပြားလာျခင္း၊ အေနာက္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏုိင္ေျခ ရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ပ်က္စီးေစႏိုင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြ ျပန္႔ပြားလာေန မႈ ကိစၥဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လုံၿခဳံေရးအစီအစဥ္မွာ အေရးအႀကီးဆုံးကိစၥတစ္ရပ္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ၁၉၉၀ - ခု ၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္း အေမရိကန္လူထုက အႏုျမဴလက္နက္ ျပန္႔ပြားမႈကို တားျမစ္ျခင္းဟာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီရဲ႕ အေရးႀကီးဆုံး ပန္းတိုင္ျဖစ္တယ္လို႔ ခံယူၾကတယ္။ ၁၉၉၄ - ခု ေရာက္ေတာ့ လူထုရဲ႕ ၈၂- ရာခိုင္ႏႈန္း ၊ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒေခါင္းေဆာင္ ( ၉၀ ) ရာခိုင္ႏႈန္းက အထက္ပါအတိုင္း ခံယူလာၾကတယ္။ ၁၉၉၃- ခု စက္တင္ဘာလမွာ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးကိစၥဟာ အထူးအေလးေပးေဆာင္ရြက္မယ့္ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတကလင္တန္က အသားေပးေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၉၄- ခုေဆာင္းဦးေပါက္ ကာလေရာက္ေတာ့ “ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္၊ ဇီဝလက္နက္၊ ဓာတုလက္နက္ေတြနဲ႔ ဒီလက္နက္ေတြ အသံုး ခ်ဖို႔ နည္းလမ္းေတြ ျပန္႔ပြား လာေနျခင္း အားျဖင့္” “အေမရိကန္ရဲ႕ လုံၿခဳံေရး၊ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီနဲ႔ စီးပြားေရးက႑ေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္လာ ေနတဲ့အတြက္ ” ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရးဟာ “တစ္မ်ိဳးသား လုံးရဲ႕ အေရးေပၚကိစၥ ” ျဖစ္တယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့တယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ထဲမွာ အေမရိကန္ေထာက္လွန္းေရးအဖြဲ႔ (CIA) က ဝန္ထမ္းတစ္ရာရွိတဲ့ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဌာနခ်ဳပ္ကို ( Nonproliperation Center) ကို တည္ေထာင္လိုက္ၿပီး ၁၉၉၃ ခု ဒီဇင္ဘာလထဲေရာက္ေတာ့ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး အက္စ္ပင္ (Aspin) က လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈ႔ တန္ျပန္ ေထာက္လွန္းေရး စတင္ျခင္း၊ ကာကြယ္ေရးဗ်ဴဟာအသစ္ကို ေၾက ျငာခဲ့ၿပီး အႏုျမဴလက္နက္လုံၿခဳံေရးနဲ႔ လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈ တန္ျပန္ေထာက္လွန္းေရးအတြက္ ကာကြယ္ေရး ဒု ဝန္ႀကီးရာထူး ခန္႔အပ္ျခင္းကိုလည္း သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။ (Note – 9)

- ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္

Previous posts
(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx
(3) http://tiny.cc/kveznx

Read more

Taiwan has stronger domestic power than Singapore

Taiwan has stronger domestic power than Singapore as she has bigger land and more population. Plantations can be seen even in an industrial areas. What a surprise in the heavily industrialized country! Americans or Europeans can hardly be seen in tourist sites. But she is vibrant with her own people. Myanmar can learn one or two things from Taiwan. Something old and something gold, something new and something blue theory is still existing in Tiawan.

Read more

စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (3)

အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းစံု အေရးအခင္းမ်ား - (3)
ေျမာက္ကိုရီးယားေတြရဲ႕ စစ္ေရးသေဘာထားက “ အေမရိကန္ေတြကို စစ္အင္အား စုစည္းခ်ိန္ မေပးနဲ႔၊ ေလေၾကာင္းတစ္ခြင္ကို မလႊမ္းမိုးမိေစနဲ႔၊ သူတုိ႔ လက္ဦးမႈ မရရွိေစနဲ႔၊ အေမရိကန္ အေသအေပ်ာက္နည္းနည္းနဲ႔ တုိက္ပြဲမၿပီးေစနဲ႔ ” ျဖစ္ပါတယ္။

အိႏၵိယရဲ႕ သခၤန္းစာက ပိုလို႔ေတာင္ တိက်ေနပါေသးတယ္။ “ ႏ်ဴးကလီးယားလက္နက္မရွိ ဘဲ အေမရိကန္နဲ႔ စစ္မျဖစ္နဲ႔ ” (Note-2)

ဒီသခၤန္းစာက အေနာက္မဟုတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ စစ္တပ္အႀကီးအကဲေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ စြဲေနပါတယ္။ ဒါေတြကို ၿခံဳငံုၿပီး အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ေျပာေတာ့ “ မင္းမွာ အဏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ထားရင္ အေမရိကန္ေတြ လာမတုိ္က္ေတာ့ဘူး ” ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာရင့္ ဖရီးဒ္မန္း ( Lawrence Freedman ) က ဒီလုိ ေလ့လာသံုးသပ္တယ္ “ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရးစနစ္ အကြဲအၿပဲကိစၥမွာ ခါတုိင္းလုိ ႏုိင္ငံေရးအင္အား တုိးျမွင့္တာထက္ အဏုျမဴလက္နက္ေတြက ပိုၿပီး အခရာ က်လာတယ္။ အဏုျမဴလက္နက္ေၾကာင့္ တစ္ခ်ိန္က အင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အခန္းက႑လည္း ေသးငယ္သြားတယ္၊ စစ္ေအးလြန္ကာလ အေနာက္တိုင္းရဲ႕ အဏုျမဴလက္နက္အခန္းက႑ဟာ စစ္ေအးကာလ အတြင္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေနတယ္။ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သမား႐ုိးက်စစ္အင္အားနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ အားနည္းေနတဲ့ အေနာက္ရဲ႕စစ္အင္အားကို အဏုျမဴလက္နက္နဲ႔ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ခဲ့တယ္ လုိ႔ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း လက္(စ္) လက္(စ္)ပင္ ( Les Aspin ) က ေထာက္ျပခဲ့တယ္။ စစ္ေအးကာလတြင္းမွာ အႏုျမဴလက္နက္ေတြဟာ စစ္အင္အားကို ၫွိေပးလုိက္တဲ့အရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ( The equalizer ) (Note 3)

"ဒါေပမဲ့ စစ္ေအးလြန္ကာလထဲမွာေတာ့ အေမရိကန္ဟာ သမား႐ုိးက်စစ္အင္အားမွာ ဘယ္သူနဲ႔မွ ယွဥ္လုိ႔ မရေအာင္ အားေကာင္းေနတယ္။ ဒီေတာ့ အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကို စိန္ေခၚသူေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီတစ္ခါ စစ္အင္အား တန္းၫွိခံရမယ့္သူေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကိုယ္တုိင္ ျဖစ္လာေနတယ္" လို႔ အက္စ္ပင္က ဆက္လက္ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ ကာကြယ္ေရးအတြက္ ႐ုရွားက အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္လာတာ၊ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ယူကရိန္းဆီကေန ထပ္ေဆာင္း အေ၀းပစ္ ဒုန္းက်ည္ေတြ၊ ဗံုးက်ဲေလယဥ္ေတြ ၀ယ္ယူဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့တာဟာ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ “ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေတြတုန္းက ႐ုရွားကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ေျပာခဲ့သမွ် အခု သူတုိ႔က ျပန္ေျပာေနတာကို ၾကားေနရပါတယ္၊ အခု ႐ုရွားေတြေျပာေနတာက ‘ အေမရိကန္ေတြရဲ႕ သမား႐ုိးက် စစ္အင္အားသာလြန္မႈကို ကာမိေအာင္ အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ထားဖုိ႔ လိုတယ္’ ဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ အေမရိကန္ လက္နက္ကၽြမ္းက်င္သူတစ္ေယာက္က သံုးသပ္ျပပါတယ္။ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနပံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ စစ္ေအးကာလအတြင္းမွာ အေမရိကန္က ကိုယ့္ကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ေရး အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ အႏုျမဴလက္နက္ စတင္မသံုးစြဲေရး၀ါဒကို စြန္႔လႊတ္ဖုိ႔ ျငင္းဆန္ခဲ့တယ္။ စစ္ေအးလြန္ ကာထဲေရာက္ေတာ့ ႐ုရွားကလည္း အႏုျမဴစတင္မသံုးစြဲေရး ( not- fint-use ) ၀ါဒကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ ပယ္ဖ်က္ခဲ့တယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ တ႐ုတ္ျပည္ကလည္း စစ္ေအးလြန္ကာလ ခုခံကာကြယ္ေရးအတြက္ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အႏုျမဴနည္းပညာေတြကို တုိးတက္လာေအာင္ ႀကိဳးစားလာေနရင္း ၁၉၆၄ ခုႏွစ္က ထားရွိခဲ့တဲ့ အႏုျမဴစတင္မသံုးစြဲေရး ၀န္ခံကတိက၀တ္အေပၚ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္လာသလို ဒီအေပၚ အေလးအနက္ထားမႈလည္း ေလ်ာ့ပါးလာေနတယ္။ (Note-4) သူတုိ႔သာ အႏုျမဴလက္နက္ေတြ၊ အစုလုိက္အၿပံဳလိုက္ ဖ်က္ဆီးေရး လက္နက္ႀကီးေတြ ပိုင္ဆုိင္ သြားၾကမယ္ဆုိရင္ အျခားပဓာနႏုိင္ငံေတြ၊ ေဒသတြင္းအင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြကလည္း ဒီလမ္းအတုိင္း လုိက္လာ ၾကမယ့္ အေနအထားမွာရွိေနပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ အေနာက္ရဲ႕ သမား႐ုိးက် စစ္အင္အားသံုးစြဲလာမႈကို ခုခံကာကြယ္ဖုိ႔ အင္အားအေကာင္းဆံုး ျပင္ဆင္ထားရာ ေရာက္ပါတယ္။

အႏုျမဴလက္နက္ေတြဟာ အေနာက္ကို တုိက္႐ုိက္လည္း ၿခိမ္းေျခာက္လာႏုိင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔မွာ ဥေရာပနဲ႔ ေျမာက္အေမရိကအထိေရာက္ေအာင္ ပစ္လုိ႔ရတဲ့ ႏ်ဴးကလီးယားထိပ္ဖူးတပ္ အေ၀းထိန္း ဒုံးက်ည္ေတြ ပိုင္ဆုိင္ေနၾကပါၿပီ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ အိႏၵိယတုိ႔ကလည္း ပိုၿပီး ေ၀းေ၀းေရာက္ေအာင္ ပစ္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကသလုိ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အေနာက္ကို ပစ္ခတ္ႏုိင္မယ့္ အဆင့္အထိ ေရာက္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါအျပင္ ႏ်ဴးကလီးယားလက္နက္ကို အျခားနည္းလမ္းေတြနဲ႔လည္း အသံုးျပဳလာႏုိင္ပါတယ္။ စစ္အင္အားကို အထူးျပဳ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈ၊ ေျပာက္ၾကားတုိက္ပြဲလို သာမန္စစ္ပြဲ အေသးေလးေတြကေန အကန္႔အသတ္တခ်ိဳ႕နဲ႔ စစ္ပြဲအလတ္စားေတြ၊ ေနာက္ဆံုး သမား႐ုိးက် စစ္အင္အားကေန အႏုျမဴစစ္ပြဲအထိ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခေတြ ရွိလာလိမ္႔မယ္လို႔ ေလ့လာခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။ သမုိင္းေၾကာင္းအရ အၾကမ္းဖက္၀ါဒီေတြမွာ သမား႐ုိးက်စစ္အင္အား မပိုင္ဆိုင္တဲ့အတြက္ လက္နက္အင္အား မေတာင့္တင္းပါဘူး။ ဒုတိယကမၻာစစ္ကတည္းက အႏုျမဴလက္နက္ဟာ သမား႐ုိးက် စစ္အင္အား အားနည္းမႈကို ကာမိေအာင္ ေထေပးတဲ့ လက္နက္ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ အတိတ္တုန္းကဆုိရင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈကို အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိသာ လုပ္ႏုိ္င္တယ္၊ ဟုိဟိုဒီဒီက လူနည္းစုကိုပဲ သတ္ျဖတ္ႏုိင္၊ ပစၥည္း အနည္းငယ္ကိုသာ ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အလြန္အင္အားႀကီးတဲ့ စစ္အင္အား လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ လူနည္းစု အၾကမ္းဖက္သမားေတြက ႀကီးႀကီးမားမား အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ဖ်က္ဆီးမႈေတြ ျပဳလုပ္လာႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္၀ါဒနဲ႔ အႏုျမဴလက္နက္ မပူးေပါင္းမိေသးျခင္းဟာ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္၀ါဒီေတြအတြက္ အားနည္းခ်က္ျဖစ္ၿပီး အဲဒီႏွစ္ခုသာေပါင္းမိသြားရင္ အားေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။

စစ္ေအးလြန္ကာလထဲမွာေတာ႔ အစၥလာမ္မစ္ႏုိ္င္ငံေတြနဲ႔ ကြန္ဖ်ဴးရွပ္ႏုိင္ငံေတြဟာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ ပ်က္စီးႏုိင္တဲ့ လက္နက္ႀကီးေတြ ပိုမုိအားေကာင္းလာေအာင္ ႀကိဳးစားလာေနၾကသလို ဒီလက္နက္ေတြ အသံုးျပဳဖို႔ နည္းလမ္းေတြကိုလည္း တီထြင္ႀကံဆလာေနၾကတယ္။ ပါကစၥတန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံေတြမွာ အႏုျမဴလက္နက္ အနည္းငယ္ ပိုင္ဆုိင္ေနၿပီး မပိုင္ဆုိင္ေသးဘူးဆိုရင္ေအာင္ အခ်ိန္တုိအတြင္းမွာ ပုိင္ဆုိင္လာဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အေ၀းပစ္ဒုန္းၾကည္ေတြ ပိုင္ဆုိင္ဖုိ႔နဲ႔ အသံုးျပဳနည္းလမ္းေတြကို ရရွိဖုိ႔ ႀကိဳးစားရွာေဖြေနၾကတယ္။ အီရတ္မွာ ဓာတုလက္နက္စြမ္းရည္ေတြ ပိုင္ဆုိင္ေနၿပီး ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ အႏုျမဴလက္နက္ေတြ ပို္င္ဆုိင္ဖုိ႔လည္း အသည္းအသန္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတယ္။ အီရန္ကလည္း အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ေရးအတြက္ စီမံကိန္းေတြ အႀကီးအက်ယ္ေရးဆြဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသလို ဒီလက္နက္ေတြ အသံုးျပဳေရး နည္းလမ္းေတြကိုလည္း တုိးခ်ဲ႕ရွာေဖြ လာေနၾကတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ (အီရန္သမၼတ) ရပ္(စ္)ဆန္ဂ်ာနီ ( Rafsanjani ) က တိတိလင္းလင္း ေၾကျငာခဲ့တယ္။ “ အီရန္ေတြဟာ တုိက္ခုိက္ဖုိ႔အတြက္ေရာ ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ပါ ဓာတုလက္နက္၊ ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ ေရဒီယို သတၳဳႂကြလက္နက္ေတြ ျပည့္ျပည့္စံုစံု တပ္ဆင္ထားၾကရမယ္။ ” ေနာက္သံုးႏွစ္ၾကာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ဒုတိယသမၼတက အစၥလာမ္မစ္ အစည္းေ၀းမွာ “အစၥေရးက အႏုျမဴလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ဖုိ႔ ဆက္လက္ႀကိဳးစားေနတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မြတ္စလင္ေတြလည္း ကုလသမဂၢရဲ႕ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ေပၚလစီကို ေဘးဖယ္ထားၿပီး အႏုျမဴလက္နက္ ပို္င္ဆုိင္ဖုိ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ၾကရမယ္” လုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ၁၉၉၂ နဲ႔ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ အေမရိကန္ ထိပ္တန္းေထာက္လွမ္းေရးအေရာရွိက အီရန္ဟာ အႏုျမဴလက္နက္ တပ္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ၿပီး ၁၉၉၅ ခုေရာက္ေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ၀ါရင့္ ခရစၥတုိဖာ (Worren Christopher ) က “ ဒီေန႔ အီရန္ဟာ အႏုျမဴလက္နက္ တုိးခ်ဲ႕ျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးမဲ့ အားထုတ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေန တယ္” လို႔ ဘြင္းဘြင္းႀကီး ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အႏုျမဴလက္နက္ တိုးတက္ဖြ႔ံၿဖိဳးဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ လစ္ဗ်ား၊ အယ္(လ္)ဂ်ီးရီးယား နဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်တုိ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။

အလီမာ(ဇ္)႐ူးရဲ႕ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေ၀ါဟာရက “ လျခမ္းဟာ မိႈပြင့္သ႑န္ တိမ္တုိ္က္ (မီးခိုးလံုး) ရဲ႕ အထက္မွာ ရွိတယ္ ” ျဖစ္ၿပီး ( အစၥလာမ္ကမၻာရဲ႕ အႏုျမဴ ပိုင္ဆုိင္မႈဟာ ) အေနာက္အျပင္ အျခားႏိုင္ငံေတြကိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္ ေနႏို္င္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္း (ထဲက အႏုျမဴလက္နက္) ဟာ “အေရွ႕အာရွထဲက အိႏၵိယ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္းနဲ႔ တစ္ဖက္၊ အေရွ႕အလယ္ပို္င္းက ဂ်ဴး စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းနဲ႔တစ္ဖက္ အႏုျမဴလက္နက္ ပစ္ခတ္တမ္း ” ကစားလာႏိုင္စရာေတာင္ ရွိေနပါတယ္။ (Note-5)

- ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္

(1) http://tiny.cc/8kkwnx
(2) http://tiny.cc/pyrxnx

Read more

Wow! Wow! Wow! The boys made history.

It is a nice team-play goal too. The nation should be proud of!
The first good news as soon as back to hotel where WIFI is possible in Taiwan.
Hope more to come. Come on boy! Wipe out the Nation's tears.

(U-19)

Read more