ဘယ္ဘာသာတရားပဲျဖစ္ျဖစ္ ပုံစံခြက္အတုိင္း႐ုိက္သြင္းရင္ အစြန္းေရာက္ေတြပဲ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္


၂၁ ရာစုမွာ ဘယ္ဘာသာတရားပဲျဖစ္ျဖစ္ ပုံစံခြက္အတုိင္း႐ုိက္သြင္းရင္ အစြန္းေရာက္ေတြပဲ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ ဘယ္ဘာသာတရားေဟာၾကားခ်က္ျဖစ္ျဖစ္ အေရးႀကီးတာက လူပီသဖုိ႔၊ လူသားဆန္ဖုိ႔၊ လူ႕အေတြးအေခၚရွိဖုိ႔ပါပဲ။

အစၥလာမ္ဘာသာမွာ ေသြးေခ်ာင္းစီး နယ္စည္းမ်ား ရွိတယ္ (၂)


(Islam's Bloody Borders)

"အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕ သမုိင္းတေလ်ာက္လုံးကုိ ျပန္ၾကည့္မိတုိင္း မြတ္စလင္ေ တြဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထုိင္ဖုိ႔ ျပႆနာေတြ အၿမဲရွိေနတတ္ တယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါမယ္"
(ဟန္တင္တန္)

(၁၉) ရာစုတေလ်ာက္လုံး ႐ုရွားေတြဟာ အာရွအလယ္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ မြတ္စ လင္ေတြကုိ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖုိ႔ စစ္အင္အားသုံးၿပီး ေျဖရွင္းလာခဲ့တယ္။ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ အာဖဂန္နဲ႔ ႐ရွားေတြအၾကား စစ္ပြဲႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႐ုရွားေတြ တပ္ဆုတ္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေနာက္ တာဂ်စ္ကစၥတန္မွာ လက္ရွိအစုိးရ ကုိ ေတာ္လွန္ေနတဲ့ အစၥလာမ္မစ္သူပုန္ေတြအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲေတြမွာ ႐ုရွားတပ္က အစုိးရကုိ စစ္ေရးအကူအညီေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ျပည္ ရွင္က်န္း (Xinjiang) မွာလည္း ဝီဂါး (Uighur) နဲ႔ အျခားမြတ္စ လင္ေတြဟာ တ႐ုတ္ေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ၿပီး ဆုိဗီယက္ကေန ခြဲထြက္လာ တဲ့ သူတုိ႔နဲ႔ လူမ်ိဳးစုတူ၊ ဘာသာတူ အျခားလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး တုိးျမွင့္ခဲ့ ၾကပါတယ္။
အိႏၵိယကြ်န္းဆြယ္မွာလည္း ပါကစၥတန္နဲ႔ အိႏၵိယတုိ႔အၾကား သုံးႀကိမ္တုိင္တုိင္ စစ္ပြဲ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြက ကက္ရွ္မီးယားအစုိးရကုိ အာ ခံတယ္။ ေနာက္မွ ဝင္ေရာက္ေနထုိင္လာတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက အာသံမွာ ရွိ တဲ့ ေဒသခံလူထုနဲ႔ လူမ်ိဳးစုတုိက္ပြဲ ဆင္ႏြဲတယ္။ အိႏၵိယတစ္ျပည္လုံးမွာ မြတ္ စလင္နဲ႔ ဟိႏၵဴေတြၾကားက အၾကမ္းဖတ္မႈေတြဟာ မၾကာမၾကာ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိတယ္။ အဲဒီပဋိပကၡေတြကုိလည္း အိႏၵိယထဲမွာရွိတဲ့ ဘာသာႏွစ္ခုစလုံးရဲ႕ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြက ေသြးထုိးလႈံ႔ေဆာ္ ေပးေနခဲ့ၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာေတာ့ လူနည္းစု ဗုဒၶဘာသာေတြက အဆင့္အတန္း ခြဲျခားလုိ႔ ဆုိၿပီး အမ်ားစု မြတ္စလင္ေတြကုိ ဆႏၵျပေနၾကတယ္။ တခ်ိန္းတည္းမွာပဲ ျမန္မာျပည္ထဲမွာေတာ့ လူနည္းစု မြတ္စလင္ေတြက အမ်ား စု ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ အဆင့္အတန္းခြဲတယ္ဆုိၿပီး ဆႏၵျပေနၾကျပန္ပါ တယ္။
မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားမွာေတာ့ စီးပြားေရး လက္ဝါးႀကီးအုပ္လုိ႔ဆုိၿပီး အဲဒီမွာ ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြကုိ အမ်ားစု မြတ္စလင္ေတြက အၾကမ္းဖတ္မႈေတြ မၾကာမၾကာ ျပဳလုပ္ေနၾက ျပန္ပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းမွာလည္း ဗုဒၶ ဘာသာအစုိးရကုိ မြတ္စလင္ အၾကမ္းဖတ္သမားေတြက ခြဲထြက္ေရး ေတာင္း ဆုိေနၾကပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဖီလစ္ပုိင္ေတာင္ပုိင္းမွာ ကက္သုိလစ္ျပည္သူနဲ႔ ကက္သုိ လစ္အစိုးရဆီက လြတ္လပ္ေရးဆုိၿပီး မြတ္စလင္ေတြက ေတာင္းဆုိေနၾကျပန္ ပါတယ္။
အင္ဒုိနီးရွားမွာေတာ့ လူနည္းစု ကက္သုိလစ္ဘာသာဝင္ အေရွ႕တီေမာ လူမ်ိဳးေတြဟာ မြတ္စလင္အစုိးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈေအာက္မွာ ႐ုန္းကန္ေနၾကရပါတယ္။
အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွာ ဂ်ဴးႏုိင္ငံ တည္ေထာင္လုိက္တဲ့အခ်ိန္ကစလုိ႔ အာ ရပ္ေတြနဲ႔ ဂ်ဴးေတြအၾကား ပဋိပကၡေတြ ဆက္တုိက္ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး စစ္ပြဲေလး ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ ပါလက္စတုိင္းေတြက အစၥေရးဥပေဒကုိ မလုိက္နာဘူး။ လက္ဘႏြန္မွာလည္း မရြန္ႏုိင္ (Maronite) ခရစ္ယန္ေတြဟာ ရွီယစ္နဲ႔ အျခားမြတ္စလင္ေတြအၾကားမွာ ႏိုင္ေျခမရွိတဲ့ တုိက္ပြဲေတြ ဆင္ေနရတယ္။

အီသီယုိပီးယားမွာ ေအာ္သုိေဒါက္ အမ္ဟာရ (Amhara) လူမ်ိဳးေတြက မြတ္စ လင္ေတြကုိ ဖိႏွိပ္ခဲ့လုိ႔ဆုိၿပီး အုိ႐ိုမုိ (Oromo) မြတ္စလင္ေတြက အီသီယုိ ပီး ယားနဲ႔ တုိက္ပြဲဝင္ေနၾကတယ္။
အာဖရိက တစ္တုိက္လုံးကုိ ၿခံဳၾကည့္ရင္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ အာရပ္ေတြနဲ႔ မြတ္စ လင္ေတြၾကားမွာ ပဋိပကၡမ်ိဳးစုံ ျဖစ္ေနခဲ့သလုိ ေတာင္ပုိင္းမွာလည္း ခရစ္ယန္ လူမည္းေတြအၾကား ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ေသြးထြက္သံယုိ အမ်ားဆုံး မြတ္စလင္နဲ႔ ခရစ္ယာန္ေတြၾကားက စစ္ပြဲကေတာ့ ဆူဒန္ မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ႔ စစ္ပြဲပါ။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ၿပီး ေသဆုံးဒဏ္ရာ ရမႈေတြကလည္း သိန္းခ်ီ ရွိပါတယ္။

ႏုိင္ဂ်ီးရီးယားရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးကလည္း ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ ဖူလာနီ ေဟာစာ (Fulani-Hausa) မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ေတာင္ပုိင္းရွိ ခရစ္ယာန္ မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ အၾကား ပဋိပကၡေတြက လႊမ္းမုိးထားပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ခါ အၾကမ္းဖတ္မႈ၊ တစ္ခါတစ္ခါ စစ္တပ္က ဝင္ထိန္းမႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး စစ္ပြဲတစ္ႀကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ခ်က္ (Chad) ႏုိင္ငံ၊ ကင္ညာႏုိင္ငံနဲ႔ တန္ဇန္းနီးယားႏုိင္ငံေတြမွာလည္း အလား တူ မြတ္စလင္ ခရစ္ယာန္စစ္ပြဲေတြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။
မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ အျခား ကက္သုိလစ္၊ ပ႐ုိတက္စတင့္၊ ေအာ္သုိေဒါက္၊ ဟိႏၵဴ၊ တ႐ုတ္၊ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရးဟာ ေနရာတုိင္းမွာပဲ အဆင္မေျပမႈေတြ ျဖစ္ပြားေနေလ့ ရွိပါတယ္။

အတိတ္ကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ အဲသလုိ အဆင္မေျပမႈေတြကတဆင့္ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြအထိ ျဖစ္သြားခဲ့တယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၁၉၉၀ - ခုႏွစ္ေတြမွာ အ ၾကမ္းဖက္မႈေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕ သမုိင္းတေလ်ာက္လုံးကုိ ျပန္ၾကည့္မိတုိင္း မြတ္စလင္ေ တြဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထုိင္ဖုိ႔ ျပႆနာေတြ အၿမဲရွိေနတတ္ တယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါမယ္။
ဒီမွာ ေစာဒကတက္လာႏုိင္တာက အခု မြတ္စလင္နဲ႔ မြတ္စလင္ မဟုတ္သူေတြၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနသလုိ အျခား စီဗီလုိက္ေဇး ရွင္းေတြ ၾကားမွာလည္း ျဖစ္ေနတာပဲဆုိတဲ့ အယူအဆပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီေစာဒက,က မမွန္ပါဘူး။ မြတ္စလင္ေတြဟာ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ငါးပုံတစ္ပုံပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၉၀ - ခုေတြအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြထဲမွာ မြတ္စလင္ စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းက အျခား စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းက လူေတြထက္ အမ်ားႀကီး ပုိလြန္ေနပါတယ္။

ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္

"လိုအပ္တဲ႔အခါ" ဆိုတာ


အရင္ သီဟိုဠ္ဆရာေတာ္ႀကီးလက္ထက္က ပန္းကန္ခြက္ေယာက္ အေဟာင္းေတြေ က်ာင္းမွာရွိတယ္။ လိုအပ္တဲ႔အခါ သုံးဖို႔ဆိုၿပီး ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေပးရက္ၾကတာ။ တန္ဖိုးလည္း မႀကီးလွဘူး။ အဓိက, က အစြဲပါ။
ဒါနဲ႔ "လိုအပ္တဲ႔အခါ" ဆိုတာကို ေမးခြန္းထုတ္လိုက္တယ္။ "ဘယ္အခ်ိန္ လို အပ္ေလာက္သလဲ၊ ငါေနခဲ႔သမ်ွ ၁၂ ႏွစ္တာ ကာလမွာေတာ႔ တစ္ခါမွ ဒါေတြ မလိုခဲ႔ဘူးဘူး။ ပြဲအႀကီးဆုံး ႏွစ္ ၅၀ ျပည့္ ပြဲမွာေတာင္ မသုံးလိုက္ရဘူးဆိုေတာ႔ ဒီထက္ႀကီးတဲ႔ပြဲ ရွိဦးမွာလား။ ႏွစ္ တစ္ရာျပည့္အထိ ဆက္ထားၾကမွာ လား" ေပါ႔။
ဒီေတာ႔မွ ေကာ္မတီတစ္ဖြဲ႔လုံး ဝါး ကနဲ ရယ္ၾကတယ္။ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္ အေဟာင္းေတြကိုလည္း အျခားလူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေပးလိုက္ၾကတယ္။ (ဒါေတာင္ တခ်ိဳ႕ကို "လိုအပ္တဲ႔အခါ" ဆိုၿပီး ခ်န္ထားၾကေသးတယ္။ ျဖစ္ရပုံ)။ ဒါက စကၤာပူမွာ။

ေျပာခ်င္တာက အလုပ္မျဖစ္တဲ႔ အစဥ္အလာေတြကိုလည္း အဲသလိုပဲ ေပ်ာက္ မွာစိုးလို႔ ထိန္းတတ္ၾကတယ္ ဆိုတာပါ။ မေပ်ာက္ဘဲ ရွိေနေတာ႔လည္း သုံးၾက တာေတာ႔မဟုတ္ဘူး။
အဲဒီႏိုင္ငံဟာ ဥပါဒါန္ေလးပါး အေၾကာင္းလည္း အေျပာဆုံး၊ အေဟာဆုံး။ လူေတြေရာ၊ ဘုန္းႀကီးေတြေရာ။

ေရွးေဟာင္းမဂၤလာမ်ားနဲ႔ ေခတ္သစ္ လူမႈဒိုင္မင္းရွင္း (၂)


ဆရာတပည့္ ဆက္ဆံေရး ေျပာင္းလဲလာရင္ သူတို႔ၾကားက တာ၀န္နဲ႔ ၀တၱရားေတြဟာလည္း မလြဲမေသြ ေျပာင္းသြားမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လင္မယား ၿပိဳင္တူ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ေခတ္၊ အမ်ိဳးသားရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဦးစီး၊ ဘရက္၀င္းနား (Bread winner) ရာထူးေလ်ာက်လာတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ “တစ္လမ္းသြား လင္၊ မယားက်င္႔ဝတ္ေတြဟာ" လည္း အလ်ားအနံ သင့္လွေတာ့မယ္မဟုတ္ပါ။ ဇနီးျဖစ္သူႀကိဳးစားလိုက္နာသည္ဆိုေစ တရား မွ်တဟန္ မတူေတာ့ပါ။

ေ႐ွးယခင္က သခင္နဲ႔ ေက်းကၽြန္၊ ယေန႔ေခတ္မွာ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမား၊ လူတန္းစား ကြဲျပားမႈ အရမွန္ေပမယ့္ သူတို႔ၾကားက ဆက္ဆံေရးကေတာ့ လံုး၀ျခားနားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ (၁၉) ရာစု ၿဗိတိသွ်ေတြရဲ႕ ကၽြန္စနစ္ စတင္ ဖ်က္ သိမ္းခ်ိန္အထိ ကမာၻဟာ ေက်းကၽြန္စနစ္နဲ႔ လက္ပြန္းတတီး ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က အရွင္သခင္အတြက္ ဘာမဆို၊ ဘယ္လိုပဲ ဆံုးျဖတ္ ဆံုးျဖတ္ မွန္ ကန္ေပမယ့္ ဒီေန႔အလုပ္ရွင္ဟာ အစိုးရ ဥပေဒ၊ NGO ဥပေဒေတြၾကားမွာ ထင္ရာစိုင္းခြင့္ မရွိေတာ့ပါဘူး၊ ဒါေတြက ဥပမာအရသာ ေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္ၿပီး လူတန္းစား အသီးသီးၾကားက ဆက္ဆံေရး ပံုစံဟာ ကြဲျပားလာေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တာ၀န္နဲ႔ ၀တၱရားပံုစံေတြလည္း ကြဲျပားလာေနပါတယ္။ "အိပ္ေသာ္ ကား ေနာက္၊ ထေသာ္ကားေရွ႕" ေတြ အံမဝင္ေတာ႔ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္လိုေဒသနာဟာ အပိတ္ေဒသနာလို႔ အၾကမ္း ေကာက္ခ်က္ခ် ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ဒီမွာ ေမးခြန္း ႏွစ္ခုတက္လာပါတယ္။
၁။ ဘာသာေရးပံုစံခြက္အတိုင္း ဘ၀ကို ပံုေဖာ္ၾကမွာလား?
၂။ ေျပာင္းလဲလာတဲ႔ ဘဝထဲကို ဘာသာေရးတန္ဖိုးေတြ ထည္႔သြင္း က်င္႔သုံး ၾကမွာလား?

ဘာသာေရးပံုစံခြက္အတိုင္း ဘ၀ကို ပံုေဖာ္မယ္ဆိုရင္ သတိထားစရာ အေကာင္းဆံုးအခ်က္က အစၥလာမ္စာအုပ္ႀကီး၀ါဒ (Extreme Islamic Fundamentalism) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္နဲ႔ အံမ၀င္ေတာ့ ဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ကို လက္မခံဘဲ (၁၇) ရာစု တန္ဖိုးေတြကို (၂၁) ရာစုက လူေတြပါ လက္ခံဖို႔ ႀကိဳး စားရင္း သူတို႔ဟာ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ အျမင္မွာ အစြန္းေရာက္သူေတြ ျဖစ္သြား ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

နံပါတ္ႏွစ္ျဖစ္တဲ့ (ေျပာင္းလဲလာတဲ႔ ဘဝထဲကို ဘာသာေရးတန္ဖိုးေတြ ထည္႔ သြင္း က်င္႔သုံးျခင္းဟာ) ပိုၿပီး အဓိပၸါယ္ရွိသလို ႏွစ္လိုဖြယ္ရာလည္း ေကာင္း ပါတယ္။
(သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္လာ ၀တၱရားေတြဟာ ဒီေန႔ လူမႈ ဆက္ဆံေရးမွာလည္း ဒီအတိုင္းပဲ ရွိေနရမယ္လို႔ ဆိုသူေတြလည္း ရွိေကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ကို အတိုက္အခံ မလုပ္လိုပါ။ ဘာမွလည္း မတုန္႔ျပန္လိုပါ။ )

ဒီတန္ဖိုးေတြ ေခတ္မမီေတာ့လို႔ ၀မ္းနည္းစရာလား?

မဟုတ္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ေခတ္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့ အဆံုးအမ၊ ယဥ္ေက်းမႈကို အေျခခံတဲ့ အဆံုး အမေတြဟာ ေခတ္ေျပာင္း ယဥ္ေက်းမႈေျပာင္းရင္ အံ မ၀င္ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္ဟာ သဘာ၀ဓမၼကို အေျခ မခံပါ။ လူမႈဆက္ဆံေရးကို အေျခခံပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူမႈဆက္ဆံေရး ပံုစံ ေျပာင္း သြားတာနဲ႔ အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္ဖို႔ ခက္ခဲသြားပါတယ္။ ဒါေတြကို ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္အေနနဲ႔ တန္ဖိုးထားသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီတန္ဖိုးေတြနဲ႔ အညီျဖစ္မွ ဘ၀ဟာ အဓိပၸါယ္ရွိမယ္၊ မ်ိဳးဆက္သစ္ ေတြကို ဒီ တန္ဖိုးေတြနဲ႔ပဲ တိုင္းတာသတ္မွတ္ ပံုေဖာ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေခတ္ေရစီးနဲ႔ ၾကည့္ရင္ အတန္ငယ္ ေနာက္က်ေနခဲ့ၿပီလို႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္။ အံမ၀င္တာကို အတင္းႀကီး ဇြတ္သြင္း အံ၀င္ဖို႔ ႀကိဳးစားျခင္းဟာ အနည္းငယ္ အက်ည္းတန္ ပါတယ္။

သိပၸံနဲ႔ ကိုးကြယ္မႈ

လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ၿခံဳၾကည့္ရင္ ဒီတန္ဖိုး ႏွစ္ခုဟာ အဓိက ေၾကာ႐ိုးႏွစ္ ခု ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔ ႏွစ္ခုဟာ မတူပါဘူး။ လံုး၀မတူတာလားဆိုေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တူတဲ့ေနရာေတြ ရွိသလို မတူတဲ့ေနရာေတြလည္းရွိပါတယ္။ သိပၸံက အခ်က္ အလက္ (Fact) အေပၚမွာ အေျချပဳၿပီး ကိုးကြယ္မႈက ယံုၾကည္မႈ (Belief) ေပၚမွာ အေျချပဳပါတယ္။ ထာ၀ရဘုရားရွင္မရွိႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ သိပၸံ ပညာေတြ႔ရွိခ်က္ဟာ မမွိတ္မသုန္ ယံုၾကည္တဲ့ ခရစ္ယာန္ေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို မလႈပ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး ။ (အနည္းဆံုး ဒီေန႔အထိ ဘာမွ မျဖစ္ေသးပါဘူး။) စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတာ တစ္ခုက သိပၸံပညာက တစ္ခုခုကုိ ေတြ႔လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ဘာသာေရးပညာရွင္ေတြက သူတို႔ ဘာသာေရး အဆံုးအမထဲမွာ ဒါေတြရွိၿပီးသား၊ သူတို႔ဘာသာဟာ သိပၸံနဲ႔ ညီတယ္ ဆိုတာေတြ ေရးၾကေျပာၾကတတ္ပါတယ္။

ဥပမာ နယူတန္ရဲ႕ ကမာၻေျမဆြဲအားကို ကမာၻက အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ရတဲ့ေနာက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းထဲက သက္ရွိသက္မဲ့အရာေတြအားလုံးဟာ တိုင္ကပ္ နာရီ ႀကီးရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း ေလးေတြလိုပဲျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆလာၾကပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ဒီအယူအဆေတြဟာ မိမိတို႔ဘာသာနဲ႔ တစ္ထပ္တည္း က်တယ္ လို႔ ေျပာဆိုေရးသားမႈေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ တကယ္ေတာ့ မတူတာကို အတင္းဆြဲညွိေနျခင္း အားျဖင့္ တန္ဖိုး တက္မလာ တဲ့ အျပင္ တန္ဖိုးေတာင္က်ႏိုင္ပါတယ္။

ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္

ဒါက အတုလား၊ အစစ္လား ဟ


ဒါက အတုလား၊ အစစ္လား ဟ။
မလုပ္ မလုပ္နဲ႔၊ လုပ္မယ္လုပ္ေတာ႔လည္း
ဖိအားမေပးဘဲ ဝင္လုပ္တာဆိုရင္ေတာ႔ နပသ က ထိုင္မေနဘဲ ထသြားလိုက္တာမ်ိဳးပဲ။
ဝမ္းနည္းစရာ။ တခ်ိဳ႕ကို ျပန္လည္စီစစ္ၾကည့္ဖို့ေကာင္းတယ္။

ကမ္းလက္ shared Maha Thumana's photo.