အစၥလာမ္ဘာသာမွာ ေသြးေခ်ာင္းစီး နယ္စည္းမ်ား ရွိတယ္ (၂)

(Islam's Bloody Borders)

"အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕ သမုိင္းတေလ်ာက္လုံးကုိ ျပန္ၾကည့္မိတုိင္း မြတ္စလင္ေ တြဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထုိင္ဖုိ႔ ျပႆနာေတြ အၿမဲရွိေနတတ္ တယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါမယ္"
(ဟန္တင္တန္)

(၁၉) ရာစုတေလ်ာက္လုံး ႐ုရွားေတြဟာ အာရွအလယ္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ မြတ္စ လင္ေတြကုိ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖုိ႔ စစ္အင္အားသုံးၿပီး ေျဖရွင္းလာခဲ့တယ္။ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ အာဖဂန္နဲ႔ ႐ရွားေတြအၾကား စစ္ပြဲႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႐ုရွားေတြ တပ္ဆုတ္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေနာက္ တာဂ်စ္ကစၥတန္မွာ လက္ရွိအစုိးရ ကုိ ေတာ္လွန္ေနတဲ့ အစၥလာမ္မစ္သူပုန္ေတြအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲေတြမွာ ႐ုရွားတပ္က အစုိးရကုိ စစ္ေရးအကူအညီေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ျပည္ ရွင္က်န္း (Xinjiang) မွာလည္း ဝီဂါး (Uighur) နဲ႔ အျခားမြတ္စ လင္ေတြဟာ တ႐ုတ္ေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ၿပီး ဆုိဗီယက္ကေန ခြဲထြက္လာ တဲ့ သူတုိ႔နဲ႔ လူမ်ိဳးစုတူ၊ ဘာသာတူ အျခားလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး တုိးျမွင့္ခဲ့ ၾကပါတယ္။
အိႏၵိယကြ်န္းဆြယ္မွာလည္း ပါကစၥတန္နဲ႔ အိႏၵိယတုိ႔အၾကား သုံးႀကိမ္တုိင္တုိင္ စစ္ပြဲ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြက ကက္ရွ္မီးယားအစုိးရကုိ အာ ခံတယ္။ ေနာက္မွ ဝင္ေရာက္ေနထုိင္လာတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက အာသံမွာ ရွိ တဲ့ ေဒသခံလူထုနဲ႔ လူမ်ိဳးစုတုိက္ပြဲ ဆင္ႏြဲတယ္။ အိႏၵိယတစ္ျပည္လုံးမွာ မြတ္ စလင္နဲ႔ ဟိႏၵဴေတြၾကားက အၾကမ္းဖတ္မႈေတြဟာ မၾကာမၾကာ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိတယ္။ အဲဒီပဋိပကၡေတြကုိလည္း အိႏၵိယထဲမွာရွိတဲ့ ဘာသာႏွစ္ခုစလုံးရဲ႕ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြက ေသြးထုိးလႈံ႔ေဆာ္ ေပးေနခဲ့ၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာေတာ့ လူနည္းစု ဗုဒၶဘာသာေတြက အဆင့္အတန္း ခြဲျခားလုိ႔ ဆုိၿပီး အမ်ားစု မြတ္စလင္ေတြကုိ ဆႏၵျပေနၾကတယ္။ တခ်ိန္းတည္းမွာပဲ ျမန္မာျပည္ထဲမွာေတာ့ လူနည္းစု မြတ္စလင္ေတြက အမ်ား စု ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ အဆင့္အတန္းခြဲတယ္ဆုိၿပီး ဆႏၵျပေနၾကျပန္ပါ တယ္။
မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားမွာေတာ့ စီးပြားေရး လက္ဝါးႀကီးအုပ္လုိ႔ဆုိၿပီး အဲဒီမွာ ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြကုိ အမ်ားစု မြတ္စလင္ေတြက အၾကမ္းဖတ္မႈေတြ မၾကာမၾကာ ျပဳလုပ္ေနၾက ျပန္ပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းမွာလည္း ဗုဒၶ ဘာသာအစုိးရကုိ မြတ္စလင္ အၾကမ္းဖတ္သမားေတြက ခြဲထြက္ေရး ေတာင္း ဆုိေနၾကပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဖီလစ္ပုိင္ေတာင္ပုိင္းမွာ ကက္သုိလစ္ျပည္သူနဲ႔ ကက္သုိ လစ္အစိုးရဆီက လြတ္လပ္ေရးဆုိၿပီး မြတ္စလင္ေတြက ေတာင္းဆုိေနၾကျပန္ ပါတယ္။
အင္ဒုိနီးရွားမွာေတာ့ လူနည္းစု ကက္သုိလစ္ဘာသာဝင္ အေရွ႕တီေမာ လူမ်ိဳးေတြဟာ မြတ္စလင္အစုိးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈေအာက္မွာ ႐ုန္းကန္ေနၾကရပါတယ္။
အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွာ ဂ်ဴးႏုိင္ငံ တည္ေထာင္လုိက္တဲ့အခ်ိန္ကစလုိ႔ အာ ရပ္ေတြနဲ႔ ဂ်ဴးေတြအၾကား ပဋိပကၡေတြ ဆက္တုိက္ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး စစ္ပြဲေလး ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ ပါလက္စတုိင္းေတြက အစၥေရးဥပေဒကုိ မလုိက္နာဘူး။ လက္ဘႏြန္မွာလည္း မရြန္ႏုိင္ (Maronite) ခရစ္ယန္ေတြဟာ ရွီယစ္နဲ႔ အျခားမြတ္စလင္ေတြအၾကားမွာ ႏိုင္ေျခမရွိတဲ့ တုိက္ပြဲေတြ ဆင္ေနရတယ္။

အီသီယုိပီးယားမွာ ေအာ္သုိေဒါက္ အမ္ဟာရ (Amhara) လူမ်ိဳးေတြက မြတ္စ လင္ေတြကုိ ဖိႏွိပ္ခဲ့လုိ႔ဆုိၿပီး အုိ႐ိုမုိ (Oromo) မြတ္စလင္ေတြက အီသီယုိ ပီး ယားနဲ႔ တုိက္ပြဲဝင္ေနၾကတယ္။
အာဖရိက တစ္တုိက္လုံးကုိ ၿခံဳၾကည့္ရင္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ အာရပ္ေတြနဲ႔ မြတ္စ လင္ေတြၾကားမွာ ပဋိပကၡမ်ိဳးစုံ ျဖစ္ေနခဲ့သလုိ ေတာင္ပုိင္းမွာလည္း ခရစ္ယန္ လူမည္းေတြအၾကား ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ေသြးထြက္သံယုိ အမ်ားဆုံး မြတ္စလင္နဲ႔ ခရစ္ယာန္ေတြၾကားက စစ္ပြဲကေတာ့ ဆူဒန္ မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ႔ စစ္ပြဲပါ။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ၿပီး ေသဆုံးဒဏ္ရာ ရမႈေတြကလည္း သိန္းခ်ီ ရွိပါတယ္။

ႏုိင္ဂ်ီးရီးယားရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးကလည္း ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ ဖူလာနီ ေဟာစာ (Fulani-Hausa) မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ေတာင္ပုိင္းရွိ ခရစ္ယာန္ မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ အၾကား ပဋိပကၡေတြက လႊမ္းမုိးထားပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ခါ အၾကမ္းဖတ္မႈ၊ တစ္ခါတစ္ခါ စစ္တပ္က ဝင္ထိန္းမႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး စစ္ပြဲတစ္ႀကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ခ်က္ (Chad) ႏုိင္ငံ၊ ကင္ညာႏုိင္ငံနဲ႔ တန္ဇန္းနီးယားႏုိင္ငံေတြမွာလည္း အလား တူ မြတ္စလင္ ခရစ္ယာန္စစ္ပြဲေတြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။
မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ အျခား ကက္သုိလစ္၊ ပ႐ုိတက္စတင့္၊ ေအာ္သုိေဒါက္၊ ဟိႏၵဴ၊ တ႐ုတ္၊ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရးဟာ ေနရာတုိင္းမွာပဲ အဆင္မေျပမႈေတြ ျဖစ္ပြားေနေလ့ ရွိပါတယ္။

အတိတ္ကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ အဲသလုိ အဆင္မေျပမႈေတြကတဆင့္ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြအထိ ျဖစ္သြားခဲ့တယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၁၉၉၀ - ခုႏွစ္ေတြမွာ အ ၾကမ္းဖက္မႈေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕ သမုိင္းတေလ်ာက္လုံးကုိ ျပန္ၾကည့္မိတုိင္း မြတ္စလင္ေ တြဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထုိင္ဖုိ႔ ျပႆနာေတြ အၿမဲရွိေနတတ္ တယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါမယ္။
ဒီမွာ ေစာဒကတက္လာႏုိင္တာက အခု မြတ္စလင္နဲ႔ မြတ္စလင္ မဟုတ္သူေတြၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနသလုိ အျခား စီဗီလုိက္ေဇး ရွင္းေတြ ၾကားမွာလည္း ျဖစ္ေနတာပဲဆုိတဲ့ အယူအဆပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီေစာဒက,က မမွန္ပါဘူး။ မြတ္စလင္ေတြဟာ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ငါးပုံတစ္ပုံပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၉၀ - ခုေတြအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြထဲမွာ မြတ္စလင္ စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းက အျခား စီဗီလုိက္ေဇးရွင္းက လူေတြထက္ အမ်ားႀကီး ပုိလြန္ေနပါတယ္။

ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္