(ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ The Nation သတင္းစာက လက္ေထာက္အယ္ဒီတာျဖစ္သူရဲ႕ လက္ရာပါ။ အေကာင္းဖက္က ျမင္တာ နည္းနည္းမ်ား သြားသလားလို ့ထင္မိေပမယ့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း အေကာင္းေရးထားတာဆိုေတာ့ - ဘာသာျပန္လိုက္မိတာပါ။ ထိုင္းဆိုေတာ့ ျမန္မာ ကိုအထင္ၾကီးတာေတာ့ မဆန္းလွပါဘူး။ သမိုင္းစာအုပ္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္ေပါ့။)
ထိုင္းနဲ ့ျမန္မာဟာ ရာစုဝက္ေလာက္အတြင္းမွာ မတူညီတဲ့ ဇာတ္အိမ္ေတြနဲ ့ တည္ေဆာက္ ထားခဲ့ၾကတယ္။ ထုိင္းကေတာ့ ဒီမိုကေရစီရဲ့ အခြင့္ထူး၊ စီးပြားေရးအနာဂတ္ အလားအလာေတြနဲ ့ အေရွ ့ေတာင္အာရွမွာ အေတာက္ပဆံုးၾကယ္တစ္ပြင့္လိုျဖစ္ေနခဲ့ျပီ။ ျမန္မာကေတာ့ ကမာၻ ့ တံခါးရြက္ေတြပိတ္ အထီးက်န္ဆန္လွတဲ့ ဆင္းရဲသားတဲကုတ္ေလးလို ရွိခဲ့တယ္။
အခု အားလံုးေျပာင္းလဲလာေနတယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာမွာ ပိုေကာင္းတဲ့ဇာတ္လမ္းေတြ ေျပာလာႏိုင္မယ့္ အေနအထားမွာရွိေနတယ္။
သမၼတေဟာင္းသက္ဆင္ရဲ႕ ကံၾကမၼာနဲ ့ ဆက္ႏြယ္ျပီး မျငိမ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆူညံမႈေတြ ဆက္ရွိေနျပီး ျမန္မာကေတာ့ ပြင့္လာတဲ့ တံခါးေတြနဲ ့အတူ လွမ္းျမင္ေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ ့စီးပြားေရး ေျပာင္းလဲမႈေတြ အေတာ္ခရီးေပါက္ေနပါျပီ။
သူတို ့ေျပာင္းလဲမႈ အျမန္ႏႈန္းကမ်ားလြန္းေတာ့ ကမာၻ ့အဖြဲ ့အစည္းေတြကေတာင္ အ့ံၾသတၾကီးျဖစ္ေနၾကရတယ္။ လတ္တေလာေလး တင္မွာပဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြ ပိုျပီး အာရံုစိုက္လာမိေအာင္ စီးပြားေရးအတူတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို ့ ထပ္ျပီး တပ္လွန္ ့ခဲ့ျပန္တယ္။ စီးပြားေရးနဲ ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ပယ္ေတြမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနဆဲ ဆိုတာေတာင္ ဒီအခ်က္က ျပည္ပရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံလိုသူေတြကို မဟန္ ့တားႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ကာလအတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံကေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳေလာက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးမူဝါဒ တိတိက်က်မရွိဘဲ ျပည္တြင္း မျငိမ္သက္မႈႏြံ ထဲမွာ နစ္ေနခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ Pheu Thai ပါတီနဲ ့ႏိုင္ငံေတာ္တရားရံုး ခ်ဳပ္တို ့အၾကား ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ျပႆနာဟာ ခ်က္ခ်င္းေျပလည္ဖို ့ လမ္းစမျမင္ေသးတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္ဖို ့နဲ ့ စီးပြားေရးယံုၾကည္မႈေတြရဖို ့ ဆိုတာ အလွမ္းကြာေဝးေနဆဲပါပဲ။ ဒီကာလဟာ ႏွစ္အထိမၾကာဘူးဆိုရင္ေတာင္ လေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေနဦးမယ့္သေဘာပါ။ အဲ့ဒီအားနည္းခ်က္ေၾကာင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕စီးပြားေရးအရွိန္အဟုန္ကို ေႏွာင့္ေႏွးေစခဲ့ျပီး အနာဂတ္စီးပြားေရးကိုလည္း အၾကီးအက်ယ္ထိခိုက္ေစခဲ့တယ္။ ဒီအခ်က္က ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ ပုဂၢလိကစီးပြားေရးကိုပါ လာေရာက္ထိခိုက္ေနတယ္။
အမွန္တကယ္ေျပာရရင္ ပုဂၢလိကစီးပြားေရးသမားေတြဟာ အခုျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံဖို ့ အေၾကာင္းေတြေျပာလာေနၾက ပါျပီ။ ႏိုင္ငံေရးသာတည္ျငိမ္ေနမယ္ဆိုရင္ ထိုင္းမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမယ့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာစီးပြားေရးသမားဟာ ထုိင္းႏိုင္ငံကိုေက်ာ္ျပီး ကီလိုမီတာ ၂၀၀၄ သာကြာတဲ့ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံၾကမွာပါ။
ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ ့မတူဘဲ ျမန္မာကေတာ့ ပါတီႏွစ္ခုရဲ့ ျခားနားခ်က္ေတြကို စုေပါင္းအေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနပံုဟာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတယ္လို ့ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ ဒီအခ်က္က ကမာၻရဲ့ယံုၾကည္မႈကိုရေစပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ နဲ ့အတိုက္ အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို ့အတူပူးေပါင္းျပီး ပါတီႏွစ္ခုကို ဦးေဆာင္ေနတာဟာ ထင္ရွားတဲ့သာဓကပါပဲ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာ ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ တက္တက္ၾကြၾကြပါဝင္ေနမယ္၊ ေနျပည္ေတာ္နဲ ့လည္း နားလည္မႈမွ်ေနမယ္ဆို ရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာရဲ့အဓိကေမာင္းႏွင္အားတစ္ခုျဖစ္လိမ့္မယ္။ သူမကပဲ ျမန္မာနဲ ့ကမာၻကိုဆက္စပ္ေပးျပီး စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈနဲ ့ ေစ်းကြက္လက္ဦးေအာင္ ရရွိမႈ တို ့ကို ဖန္တီးေပးပါလိမ့္မယ္။
ေဝးကြယ္ေပ်ာက္သြားတဲ့ “Roads to Socialism” ႏိုင္ငံေရးေဆာင္ပုဒ္ေနရာကို “All Roads lead to Burma” ကအစားထိုး လိုက္ႏိုင္ ပါျပီ။ ျမိဳ႕ ၾကီးေတြဆီကေန ျမန္မာျပည္ကိုပ်ံသန္းတဲ့ ေလယာဥ္တိုင္းဟာ ခံုအျပည့္ခ်ည္းပါပဲ။
ဒီႏႈန္းထားကိုသာထိန္းထားႏိုင္ရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနဲ ့ နည္းဗ်ဴဟာအခ်က္အခ်ာဟာ ျမန္မာဆီကို အျမန္ေရြ ့လ်ားေတာ့ မယ့္သေဘာ ရွိပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္ကတည္းက မျမင္ရေတာ့တဲ့ အေမရိကန္နဲ ့ အေနာက္ဥေရာ ပႏိုင္ငံသားေတြ ျမန္မာျပည္ ထဲမွာေတြ ့ၾကရပါေတာ့မယ္။
လမ္းညႊန္ခ်က္အသစ္ကို ၾကည့္ရတာကေတာ့ တုန္ ့ေႏွးမႈတစ္ခ်ိဳ႕ရွိေနတယ္ဆိုရင္ေတာင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ရဲ႕ပြဲစဥ္ အေျဖကို ေျပာင္း လဲေတာ့မယ့္သေဘာကို ျမင္ေတြ ့ေနၾကရပါတယ္။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္ရာေနရာပါ။ ျမန္မာဟာ တရုတ္နဲ ့အိႏၵိယၾကားမွာရွိေနျပီး ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကိုလည္းအေပၚစီးက လွမ္းၾကည့္ေနႏိုင္တယ္။ အဲ့ဒီအခ်က္ ဟာ ႏိုင္ငံ ရဲ့ ေခတ္သစ္သမိုင္းကိုေရးဖို ့ အေကာင္းဆံုးအားသာခ်က္ပါ။
ေနာက္ျပီး ျမန္မာဟာ ကမာၻရဲ႕အၾကီးအက်ယ္ဒဏ္ခတ္မႈကေန အသက္မေသရွင္သန္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အထီးက်န္ျခင္း၊ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို ့ျခင္းဒဏ္ကို အလူးအလဲခံခဲ့ရျပီး တရုတ္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံထဲကိုပဲ မွီခိုအားကိုးေန ခဲ့ရတယ္။ ေနျပည္ေတာ္ဟာ အဲ့ဒီတံခါးေပါက္ေသးေသးဝါဒကို အျမန္ပဲရိုက္ခ်ိဳးခဲ့တယ္။ ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံတန္ဖိုးရွိတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ရပ္တန္ ့ထားတာ၊ ျမန္မာနဲ ့အေမရိကတို ့ရဲ႕ဆက္ဆံေရး ရုတ္တရက္ေျပာင္းလဲတာ ျမန္မာရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္တိက်မႈနဲ ့ သည္းခံမႈကိုျပေနပါတယ္။ တရုတ္ျပည္ကိုဒီလိုဆက္ဆံရဲမႈဆိုုတာဟာ ေဒသတြင္းမွာ ေတြ ့ရခဲပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကလည္း ျမန္မာရဲ႕ ရဲဝံ့မႈနဲ ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွင္းရွင္းလင္းလင္းရွိမႈကို ထင္ဟပ္ေစပါတယ္။ ျမန္မာကိုလႊမ္းမိုးထားတဲ့ တရုတ္ရဲ့ပါ ဝါေတြကို ျငင္းဆိုရဲတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ျမင္ကြင္းသစ္ တစ္ခုပါ။ ႏိုင္ငံေရးပံုမွန္ျပန္ေရာက္ျပီး ပိုျပီးက်ယ္ျပန္ ့တဲ့ေစ်းကြက္ထဲကို သူတို ့ တိုးဝင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။
အိမ္နီးခ်င္းအာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ ့ဆက္ဆံရာမွာလည္း ရွဳပ္ရွဳပ္ေထြးေထြးမရွိလွပါဘူး။
ျမန္မာဟာ ၂၀၁၁ ခု အာဆီယံအစည္းအေဝးကို လက္ခံက်င္းပဖို ့စိုင္းျပင္းေနတယ္။ ဒီအစည္းအေဝးမွာ သူတို ့ပါဝင္လာမယ့္ အခန္းကဏၰကိုေလွ်ာ့တြက္လို ့ လံုးဝမရပါဘူး။ ေနျပည္ေတာ္ဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ ့ ရွိေနခဲ့တဲ့ တင္းမာမႈေတြကို အမ်ားၾကီးေလွ်ာ့ ခ်ရင္းေပ်ာ့ေျပာင္းလာေနပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ နိုဝင္ဘာလက ထုိင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ ဖီလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတြနဲ ့ပူးေပါင္းျပီး လူ ့အခြင့္အေရးအဖြဲ ့ကို ဖြဲ ့ စည္းခဲ့တယ္။ ဧျပီလမွာက်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အာဆီယႏိုင္ငံံေတြကို လာေရာက္ေလ့လာဖို ့ ဖိတ္ၾကားခဲ့တာဟာလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ျမန္မာဟာ ပထမဆံုးႏိုင္ငံပါ။
အၾကီးမားဆံုးေျပာင္းလဲမႈကေတာ့ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုေရးသားခြင့္ျပဳလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။သတင္းနဲ ့ျပန္ၾကားေရး ဝန္ၾကီးဌာနရဲ့ ျပန္ၾကားေရးနဲ ့ လူထုဆက္ဆံေရးဒါရိုက္တာ ဦးရဲထြန္းက ၁၉၆၂ ခုက ျပဌာန္းထားတဲ့ သတင္းတည္းျဖတ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ဟာ အရင္လကုန္ကတည္းက တရားမဝင္ေတာ့ဘူးလို ့ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ လတ္တေလာမွာေတာ့ ပေရာ္ဖက္ရွင္ဆန္ဆန္ အလုပ္လုပ္သြားဖို႕တည္ေဆာက္သြားပါလိမ့္မယ္လို ့ သူကဆိုပါတယ္။
ဒီလိုေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္လက္လုပ္ေနရင္း လြတ္လပ္စြာပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခြင့္ပါျပဳလိုက္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာရဲ႕သိကၡာဟာ တက္လာ မွာျဖစ္ ပါတယ္။ အရင္ႏွစ္ မတ္လကစလို ့ ျမန္မာရဲ့တိုး တက္လာေနတဲ့ႏႈန္းဟာ အာဆီယံအဖြဲ ့ဝင္အသစ္ေလးႏိုင္ငံထဲမွာ အား အေကာင္း ဆံုးပါ။ အာဆီယံရဲ႕ ဥကၠဌအေနနဲ ့ ျမန္မာဟာ လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာအေျခခံမူကို ခ်ျပျပီး အလွည့္က်လာမယ့္ငါးႏွစ္ အတြင္း မွာ ေစာင့္ၾကည့္ရင္း သံုးသပ္ဖို ့ ေျခလွမ္းစလာပါလိမ့္မယ္။
ျမန္မာက လတ္တေလာ သတင္းေခါင္းၾကီးပိုင္းမွာ ေနရာယူေနစဥ္ ထိုင္းနဲ ့ျမန္မာတို ့ရဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးတြဲသေဘာတူမႈကေတာ့ အရွဳပ္အေထြး တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္စရာရွိေနျပန္ပါတယ္။ ထုိင္းႏိုင္ငံထဲကို တရားမဝင္ လာေရာက္ေနထိုင္ေနတဲ့ သံုးမီလီယံရွိျမန္မာ အလုပ္သမားေတြ နဲ ့ ျမန္မာျပည္တြင္းကေန ထြက္ေျပးလာတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ထိုင္းနဲ ့ျမန္မာ အနာဂတ္ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေရးကို အတားအဆီး သဖြယ္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေတာင္မွ တင္းၾကပ္မႈမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားစည္းနဲ ့လူအေရာင္းအဝယ္ကိစၥကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမထားရေသးပါဘူး။
ေဒၚအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ လတ္တေလာ ဘန္ေကာက္ခရီးစဥ္မွာ ဒီအလုပ္သမားေတြနဲ ့ တိုင္းရင္းသားေတြ အတြက္ ေလာေလာ ဆယ္မွာေတာ့ ထုိင္းအစိုးရက ပိုျပီးသင့္ျမတ္ေအာင္ ကိုင္တြယ္ ထိန္းသိမ္းထားနိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ရွိေနပါတယ္လို ့ သူမကေျပာသြားခဲ့တယ္။
ဒါတင္မကပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရး တည္ျငိမ္မႈရဖို ့ ေနျပည္ေတာ္က တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့ ေတြနဲ ့ ပင္လယ္ထဲမွာ ေသာင္တင္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြဟာလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ျပည္တြင္းေရးကို ထိပါးေစပါလိမ့္မယ္။
ထားဝယ္ျမိဳ ့မွာ တည္ေဆာက္မယ့္ေဒၚလာ ၈.၆ ဘီလီယံတန္ဖိုးရွိ ပင္လယ္ကမ္းေျခတည္ေဆာက္ေရး ပေရာဂ်က္ကလြဲရင္ ထိုင္း-ျမန္မာ စီးပြားေရးပူးေပါင္းမႈဆိုတာ မရွိသေလာက္ပါ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလမွာ ထိုင္း-ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ၾကား ဝင္ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္ အေမရိကလို၊ ဂ်ပန္လို တတိယႏိုင္ငံေတြဟာ အေရးၾကီးလွပါတယ္။ မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းနဲ ့ ပတ္သက္တဲ့ ပေရာဂ်က္ အတြက္ အေမရိက က ဦးေဆာင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာကိုလည္း ပါဝင္ဖို ့ ဖိတ္ၾကားခဲ့ၾကတယ္။ ဒီျမစ္နဲ ့ဆက္စပ္ေန တဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္း ျမစ္ေရ ကိုအတူတကြ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၾကဖို ့ စတင္ခဲ့ၾကတာပါ။
အိမ္နီးခ်င္းအာဆီယံႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို အမိအရယူျပီး ျမန္မာဟာ ေဒသတြင္းမွာ အဓိကက်တဲ့ ကစားသမား အျဖစ္ ေနရာယူေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္ျပည္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို မလိုလားတဲ့ အျခားစူပါပါဝါၾကီးေတြပါ ပါဝင္လာၾကျပီး ပိုမိုက်ယ္ျပန္ ့ လာတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လံုျခံဳေရးနဲ ့ မဟာဗ်ဴဟာဆိုင္ရာအခ်က္ေတြကလည္း ပိုျပီးအားေကာင္းလာဖြယ္ ရွိေနပါေတာ့တယ္။
