ေရေပၚဆီ ( ၃ )

အိုင္က်ဴျမင့္တာက ေကာင္းပါတယ္။ လိုလည္းလိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိုင္က်ဴက လုိအပ္ခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုပဲ။ သူ႔မွာ EQ လိုတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈစြမ္းရည္၊ သက္လံု၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခိုင္မာမႈ၊ ျဖတ္ထိုးဥာဏ္ရွိမႈ စတာေတြလိုတယ္။ ကိုယ္လုပ္တဲ့အလုပ္ ေအာင္ျမင္သလား၊ မေအာင္ျမင္ဘူးလားဆိုတာ ဒီအခ်က္ေတြက အဆံုးအျဖတ္ေပးတယ္။

မင္းမွာ အရည္အခ်င္းရွိသလား။ ဒါဆို မင္းမွာ အခြင့္အေရး (၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္တယ္။ သူတို႔ အလုပ္လုပ္ေနစဥ္မွာ တကယ္စြမ္းတဲ့လူေတြက သက္ေသျပသြားႀကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီႏိုင္ငံေရးက အိုင္က်ဴတင္မဟုတ္ဘူး။ မင္း အိုင္က်ဴကို လက္ေတြ႔ဘယ္ေလာက္ အသံုးခ်ႏိုင္သလဲ ဆိုတာပဲ။
(လီကြမ္းယု)

ေမး။      ။ စိုးရိမ္စရာတစ္ခုက ဝန္ႀကီးေတြကို လစာေတြ ဒီေလာက္အမ်ားႀကီး ေပးထားရင္ သူတို႔ဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ့လက္ကိုင္တုတ္လိုျဖစ္သြားၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ့သေဘာထားကို ဆန္႔က်င္ရဲၾကမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဆံုးရွဳံးစရာေတြက အမ်ားသားမဟုတ္လား။

ေျဖ။       ။ Shanmugan ဆိုရင္ သူ႔ဥပေဒဘက္ကို ျပန္သြားဖို႔ ေၾကာက္ေနမယ္ထင္သလား။ အခ်ိန္မေရြးျပန္သြားလို႔ရတယ္။ သူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို သူဥပေဒဘက္မွာ တည္ေဆာက္ၿပီးသား။ Ng Eng Hen ဆိုရင္လည္း ခြဲစိတ္ဖို႔ လက္ေဝးေနတာေတာ့မွန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ ထိပ္တန္းခြဲစိတ္အထူးကုပဲ။ ဒီအေတြးကေတာ့ တကယ့္ကို ရီစရာပဲ။ ဒီလိုလူေတြက ဘယ္လိုလုပ္ လက္ကိုင္တုတ္ျဖစ္ေနမွာတုန္း။ မင္းအဆင့္ကို မင္းျမွင့္မထားႏိုင္ဘူးဆိုရင္ က်သြားမွာပဲ။ မင္းက အျမဲတမ္းတုိးတက္လာေနတဲ့ လူဆိုရင္ မင္းကိုအစားထိုးဖို႔ ပိုပုိခက္သြားမွာပဲ။ ရွင္းရွင္းေလး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က သူ႔စကားနားေထာင္မယ့္ ဝန္ႀကီးေတြခ်ည္းသာ ခန္႔ထားပါလား အူေၾကာင္ေၾကာင္ကက္ဘိနက္အဖြဲ႔နဲ႔အတူ သူလည္း ေခြးက်က်သြားမွာ။

ေမး။      ။ သူတို႔မွာ တျခားေရြးခ်ယ္စရာလမ္းရွိေနေတာ့ ကက္ဘိနက္ထဲမွာ အျမဲတမ္းေခါင္းညိတ္တတ္တဲ့လူ မရွိဘူးလို႔ေျပာတယ္။ ဒီစကားက မစၥတာလီထုတ္ျပတဲ့ Shanmugan တို႔ Ng Eng Hen တို႔လို လူေတြအတြက္ေတာ့ မွန္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ကက္ဘိနက္ထဲမွာ ေအာက္ေျခလူတန္းစားကေနတက္လာရတဲ့အမတ္ေတြ၊ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းဘဝကလာခဲ့ရသူေတြ၊ ဝန္ႀကီးအဆင့္ကို စေကာ္လာဘဝကေန တိုက္ရုိက္ေရာက္လာရသူေတြအဖို႔ေတာ့ ဒီစကားက သိပ္မမွန္ႏိုင္ဘူးထင္တယ္။

ေျဖ။       ။ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္အတြက္ ထြက္သြားရလို႔လည္း ျပႆနာမရွိႏိုင္ပါဘူး။ ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့လူတစ္ေယာက္က ထြက္သြားရလည္း ျပႆနာလံုးဝ မရွိႏိုင္ဘူး။ စင္ကာပူရဲ့ ထိပ္တန္းရာထူးေတြကို စာရင္းလုပ္ၾကည့္၊ CEO ေတြ၊ COO ေတြ၊ CFO ေတြ၊ Deputy Chairman ေတြကို စာရင္းလုပ္။ လူေပါင္း သံုးေထာင္ေလာက္ပဲရွိတယ္။

ဖုန္းကိုေကာက္လွည့္ၿပီး ေမးသာၾကည့္၊ “ ဒီလူကို သိသလား၊ သူ႔အေနအထားက ဘယ္လိုရွိသလဲ” လို႔။ ဦးေႏွာက္ေကာင္းလိုက္ရွာေနတဲ့ေကာင္ေတြက လူသံုးေထာင္ေလာက္ထဲက ဘယ္သူကျဖင့္ ဘယ္လိုဆိုတာ ခေရေစ့တြင္းက် ေျပာျပလိမ့္မယ္။

ဒီလစာကိစၥက ဘယ္ေတာ့မွၿပီးမွာမဟုတ္ဘူး။ စင္ကာပူရီးယန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဝန္ႀကီးေတြကို ဂုဏ္သိကၡာရွိဖို႔ပဲ အလုပ္လုပ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ေနၾကတာ။ ဒါဆို သက္တမ္းတစ္ခုထက္ေက်ာ္ေအာင္ ဘယ္သူအလုပ္လုပ္ေပးႏုိင္မွာလဲ။ ငါတို႔မ်ိဳးဆက္တုန္းကေတာ့ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ တို႔က ႏုိင္ငံအတြက္ အားလံုးေပးဆပ္သြားဖို႔ ျပင္ဆင္ထားၾကတဲ့လူေတြမို႔၊ တို႔ယံုၾကည္ရာတို႔လုပ္ဖို႔ တို႔အသက္ေတြကို ေလာင္းေၾကးထပ္တင္ခဲ့ၾကတဲ့ မ်ိဳးဆက္မို႔။ ရွင္းၿပီလား။

ဒါမ်ိဳးဆက္ခံလာမယ့္မ်ိဳးဆက္က လုပ္ႏုိင္မတဲ့လား။ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ သူတို႔မွာ ေရြးစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ငါသာ အခုအသက္ (၃၀) အရြယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးထဲဝင္လာမယ္ထင္သလား။ လံုးဝပဲ။ ဘာလို႔ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေနမွာလဲ။ ငါ့ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရး ရွံဳးတယ္။ ျပန္ရတာကဘာလဲ။ စြပ္စြဲခံရမႈ၊ ေဝဖန္ခံရမႈေတြပဲ။

ငါ့ေရွ႕ေနအလုပ္ ငါလုပ္ေနလို႔ရတယ္။ ငါ့ညီဆိုရင္ ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေဒၚလာ သန္းတစ္ရာေက်ာ္ရေအာင္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဥပေဒဘက္ကေနတဆင့္ အိမ္ၿခံေျမနဲ႔ သေဘၤာလိုင္းဖက္ကို သူေျပာင္းသြားတယ္။ ငါေရာ သူ႔လိုမလုပ္သင့္ဘူးလား။

ပခံုးေပၚမွာ ဝန္ထုပ္ႀကီးငယ္နဲ႔ ေခြ်းသံတရြဲရြဲ၊ ပထမႏွစ္ ေရရေအာင္ပူရ၊ ဒုတိယႏွစ္က်ေတာ့ စီးပြါးေရးအတြက္ပူရ၊ စတီးစက္ရံုေတြေထာင္တဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံက ေလထုညစ္ညမ္းမႈအတြက္ စိုးရိပ္ရ၊ မုတ္သုန္ရာသီဝင္လာရင္ ေလနဲ႔အတူပါလာမယ့္ မီးခိုးေတြ၊ ျမဴေတြ၊ အားလံုးအတြက္ ပူပန္ေနရတယ္။

အခု လူငယ္ေတြ စဥ္းစားတာက “ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ေဝးေဝးေနမယ္။ အေျခအေနမေကာင္းဘူးဆိုရင္ ကိုယ္ပစၥည္းကိုယ္သိမ္းၿပီး အေမရိကားထြက္သြားမယ္။ ငါ့မွာ green card ရွိတယ္။ ” ဒါမ်ိဳးေတြ။ ပညာတတ္စင္ကာပူးရီးယန္းေတြအတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာေတြက အျပည့္ပဲ။

ငါတို႔မ်ိဳးဆက္မ်ိဳးထပ္ေပၚေပါက္ဖို႔ဆိုရင္ ေတာ္လွန္ေရးထပ္ျဖစ္မွရလိမ့္မယ္။ ငါတို႔စီးပြါးေရးဆိုတာ ေနာက္ထား၊ အသက္ပါရင္းၿပီး လုပ္ခဲ့ရတာ။ ငါရွဳံးၾကည့္ပါလား။ ကြန္ျမဴနစ္ေတြက ငါ့ဦးေႏွာက္ကို စနစ္တက် ဖ်က္ဆီးပစ္ၾကမွာ။ ငါတို႔မ်ိဳးဆက္က ထပ္ေမြးယူလို႔ မရႏိုင္ေတာ့ဘူး။

ေမး။      ။ ၁၉၉၄- ခုက မစၥတာလီ ေျပာခဲ့တဲ့မိန္႔ခြန္းႏွစ္ခုထဲမွာ ဝန္ႀကီးလစာေပၚလစီေၾကာင့္ Private Sector အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ဝန္ႀကီးေတြ မရွိျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ရတယ္လို႔ေျပာခဲ့တယ္။ အခု အလႊာစံုကဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ စုစည္းထားတဲ့ ကက္ဘိနက္အေပၚမွာ အားရမွဳရွိပါသလား။

ေျဖ။       ။ ဒီေန႔ Lim Kim San က ႏိုင္ငံေရးထဲကို ဝင္လာမွာမဟုတ္ဘူး။ လင္ကင္ဆန္းမ္ ဝင္လာတယ္ဆိုတာက ငါအက်ပ္အတည္းထဲေရာက္ေနတယ္ဆိုတာ သူသိလို႔။ သူနဲ႔ Goh Keng Swee က မိတ္ေဆြေတြ။ သူ႔လိုလူေတြ အစုိးရထဲဝင္မလာရင္ အဲဒီအခ်ိန္က စင္ကာပူလည္း ၿပိဳကြဲသြားမယ္ဆိုတာ သူေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္တယ္။

ဒါဆို သူ႔ရဲ့ကိုယ္ပိုင္စီးပြါးေရးက ဘယ္လိုေနမလဲ။

ဒီေန႔ Lim Kim San က “မလုပ္ပါနဲ႔။ ကြ်န္ေတာ့ကို ခ်န္ထားခဲ့ပါ။ ကြ်န္ေတာ္က အေျပာသမားမဟုတ္ပါဘူး။ အိမ္တကာ ေလွ်ာက္လည္ၿပီး သူမ်ားကေလးေတြကို နမ္းေနရတာလည္း မႀကိဳက္ပါဘူး” လို႔ေျပာမွာ။ အဲဒါ အဲဒီတုန္းက။ အခု ေျပာင္းကုန္ၿပီ။ တို႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက ေျပာင္းသြားၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးထဲတိုးဝင္ဖို႔ ဆႏၵေတြနည္းကုန္ၿပီ။ ဘာေၾကာင့္ ငါ့အနစ္နာခံေနရမွာလဲလို႔ ေတြးလာႀကၿပီ။

Eddie Barker ကို ေလာ(Law) ကေန အနားယူေအာင္ ငါေျပာယူခဲ့ရတယ္။ “အက္ဒီ၊ တကယ္လို႔ ငါသာရွဳံးသြားရင္ မင္းေရာ ဥပေဒေရးရာမွာ အလုပ္ဆက္လုပ္လို႔ရမယ္ ထင္သလား။ ကြန္ျမဴနစ္ေတြသာ အာဏာရသြားရင္ တရားဥပေဒဆိုတာရဲ့ အဓိပၸါယ္ကေရာ ဘာလဲ” လုိ႔ ေမးလိုက္တယ္။

ငါေျပာတာကို သူအထပ္ထပ္စဥ္းစားတယ္။ ၿပီးမွ ငါမွန္တယ္ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရးထဲ သူဝင္လာတာ။ စင္ကာပူရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနလည္း တည္ၿငိမ္ေကာင္းမြန္လာၿပီလဲဆိုေရာ သူကေျပာတယ္ “ ကဲ ၾကည့္၊ ငါအိမ္ဝယ္ထားတဲ့အေၾကြးေတြ မေပးရေသးဘူး” တဲ့။

ဒါေၾကာင့္ လစာအေျပာင္းအလဲကိစၥကို ငါလုပ္ခဲ့ရတာ။ သက္တမ္းေပါင္းမ်ားစြာ အတူလက္တြဲ အလုပ္လုပ္ခဲ့ၾကၿပီး အနားယူတဲ့အခ်ိန္ေရာက္ေတာ့ ဥပေဒဘက္ကို ျပန္သြားဖို႔ သူ႔မွာ ခြန္အားမရွိေတာ့ဘူး။

အနာဂတ္မွာ အခုပစၥဳပၸန္အေျခအေနအတုိင္းပဲ ရွိေနလိမ့္မယ္လို႔ တြက္ထားလို႔မရဘူး။ စထရိတ္တိုင္း(မ္) ကိုပဲၾကည့္။ သူတို႔က SPH (Singapore Press Holdings) စေကာလားဆုေတြ ေပးၾကတယ္။ အဲဒီအထဲက ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ သူတို႔အလုပ္ထဲမွာ ဆက္ရွိေနသလဲ။ ျပႆနာက အတူတူပဲမဟုတ္လား။ ေကာ္ပိုေရးရွင္းတစ္ခုခုမွာ လူထုဆက္သြယ္ေရး ဒါရိုက္တာတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနႏိုင္ပါလ်က္ ဘာေၾကာင့္ အခ်ိန္စားရ အိပ္ရတဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္လုပ္ေနမွာတုန္း။

ငါ့ဒုတိယသားေတာင္မွ SAF က ရာထူးကို မလိုခ်င္ေတာ့ဘူး။ သူမ်ားေတြက ေျပာတယ္။ “ သူသာဆက္ေနမယ္ဆိုရင္ ကာကြယ္ေရးဌာနမွာ အႀကီးအကဲျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြရွိတယ္” တဲ့။ သူက “ ႏိုး၊ ဆင္းတဲလ္(SingTel_ Singapore Telecom) ကိုပဲသြားမယ္” တဲ့။ SingTel ကေနထြက္ၿပီး Fraser & Neave  ကို ဆက္ေျပာင္းျပန္တယ္။

မ်ိဳးဆက္က မတူေတာ့ဘူး။ စင္ကာပူမွာ ျဖစ္ခဲ့တာေတြ၊ ၁၉၆၄- ခုႏွစ္က ကာဖ်ဴးအမိန္႔ ထုတ္ခဲ့ရတာေတြကို သူေကာင္းေကာင္း မမွတ္မိဘူး။ ငယ္လြန္းေသးတာကိုး။ ငါ့သားအႀကီးက်ေတာ့ တစ္မ်ိဳးျဖစ္သြားတယ္။ သူက မဲဆႏၵနယ္ေတြသြားၿပီး စည္းရံုးေရးဆင္းတာ၊ မိန္႔ခြန္းေျပာရာေတြမွာ ငါနဲ႔အတူ လိုက္လာတတ္တယ္။ ငါ တိုက္ေနရတဲ့ စစ္ပြဲအေျခအေနကို သူသိတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူကေျပာတာ “ ကြ်န္ေတာ္ ႏိုင္ငံေရးထဲဝင္မယ္” တဲ့။ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ေတြဆီက ဒီလိုစိတ္ဓာတ္မ်ိဳး ေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ အေျခအေနေတြက တူမွမတူတာ။

ေမး။      ။ ပညာတတ္ေတြပဲ အစုိးရထဲမွာ ရာထူးႀကီးႀကီးရတယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္သံေတြအေပၚ မစၥတာလီ ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။

ေျဖ။      ။ ဒါဆို ၁၉၆၈- ခုဆီ ျပန္ၾကည့္ရေအာင္။ အဲဒီတုန္းက တို႔မွာ Chaing Hai Ding ရွိတယ္။ Wong Lin Ken ရွိတယ္။ သူတို႔က Ph. D ဘြဲ႔ေတြနဲ႔။ အလုပ္မျဖစ္ဘူး။ Tan Eng Liang ဆိုရင္လည္း Rhodes စေကာ္လာပဲ။

(Dr Chaing Hai Ding ဟာ ၁၉၇၀- မွာ ႏုိင္ငံေရးေလာကထဲေရာက္ၿပီး ပါလီမန္အမတ္ျဖစ္ခဲ့၊ ႏိုင္ငံေရးထဲမွထြက္ၿပီး ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၀) ႏိုင္ငံအထိ စင္ကာပူသံအမတ္အေနနဲ႔ (၁၀) ႏွစ္ေက်ာ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့။

Dr Wong Lin Ken က ၁၉၆၈- ခုမွာ ပါလီမန္အမတ္ျဖစ္၊ ၁၉၇၀- မွ ၁၉၇၂ အထိ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး၊ ၁၉၈၃- မွာ အနိစၥေရာက္။

Dr Tan Eng Liang က ၁၉၇၂- မွ ၁၉၈၀ အထိ ပါလီမန္အမတ္၊ အမ်ိဳးသားဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွာ စီနီယာ မီနီစတာအေနနဲ႔ ၁၉၇၅- ကေန ၁၉၇၈- အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့၊ ၁၉၇၉- မွာ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာနကို ေျပာင္း၊ အဲဒီေနာက္ ၁၉၉၁- ခုအထိ Singapore Sports Council မွာ ဥကၠ႒အေနနဲ႔ ၁၉- ႏွစ္ၾကာေအာင္ထမ္းေဆာင္၊ ထို႔ေနာက္ Singapore National Olympics Council ရဲ့ ဒုတိယဥကၠ႒အျဖစ္ ထမ္းေဆာင္။ )

ဒီေနာက္ တို႔ပိုၿပီး ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၾကတယ္။ ေအာင္ျမင္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း၊ ေအာင္ျမင္တဲ့ ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ ဘာေတြလိုအပ္သလဲလို႔ ထပ္တလဲလဲ ေဆြးေႏြးအႀကံထုတ္ၾကရတယ္။ တေျဖးေျဖးနဲ႔ မူဝါဒကိုျပင္၊ တျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေခါင္းေဆာင္ကို ဘယ္လိုေရြးခ်ယ္ၾကသလဲဆိုတာ ေလ့လာေပ့ါ။ အဖြဲ႔အစည္းတိုင္းမွာ ပညာေရးနဲ႔ဆိုင္တာ၊ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ဆိုင္တာ စတဲ့နယ္ပယ္အသီးက ေခါင္းေဆာင္ေတြလိုတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ဝန္ႀကီးေတြရဲ့ ေနာက္ေၾကာင္းကို လိုက္ၾကည့္ေပါ့။ သမၼတ စေကာလားရတဲ့လူ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ဝန္ႀကီးျဖစ္လို႔၊ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ အလုပ္လုပ္ျပႏိုင္သလဲ။ ၿပီးေတာ့ SAF စေကာလားေတြ၊ ႏိုင္ငံက ေထာက္ပံ့့ထားတဲ့ စေကာလားေတြ၊ ႏိုင္ငံျခားက ေထာက္ပံ့ထားတဲ့ စေကာလားေတြ အကုန္ၾကည့္လိုက္၊ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ေအာင္ျမင္သလဲ။

ငါဆိုရင္ စေကာလားမဟုတ္ဘူး။ ဂ်ယကုမာလည္း စေကာလားမဟုတ္ဘူး။ Wong Kan Seng ကေတာ့ ေထာက္ပံ့ေၾကးရတယ္။ ၿပီးေတာ့ သာမန္ရွန္မူဂရက္တနန္ ။ သူလည္း စေကာလားမဟုတ္ဘူး။ သူ႔ကို ဘာေၾကာင့္ ငါတို႔ေရြးခဲ့တာလဲ။ သူက LSE ပထမအဆင့္ မေအာင္ဘူး။ အလယ္တန္းပညာေရးပဲရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက လက္ေတြ႔အလုပ္လုပ္ျပႏုိင္တယ္။

အစုိးရအတြင္းသတင္းေတြ သူ႔ေၾကာင့္ေပါက္ၾကားသြားတာေတာင္မွ သူ႔ကို အလုပ္ထုတ္မပစ္နဲ႔၊ သတိပဲေခၚေပးထားလို႔ ငါေျပာခဲ့ေသးတယ္။ ေနာက္ဆံုး သူအလုပ္လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာသိေတာ့ သူ႔ကိုႏိုင္ငံေရးထဲသြင္းၿပီး ပံုခ်ေပးလိုက္တယ္။ သူဆိုရင္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးေကာင္း၊ ပညာေရးဝန္ႀကီးေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူက စေကာလားမဟုတ္ဘူး။

ဒါကို ဘယ္လိုအေျဖရွာၾကည့္ခဲ့ရသလဲ။ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ၾကည့္လိုက္၊ အေတြ႔အႀကံဳယူလိုုက္နဲ႔ပဲ ခရီးဆက္ခဲ့ရတယ္။

အစကေတာ့ ပညာေရးကို အေျခခံၿပီး ငါတို႔ေရြးခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိပ္အလုပ္မျဖစ္တာေတြမ်ားတယ္။ ပညာတတ္ၾကေပမယ့္ အရည္အေသြးေတြ မရွိၾကဘူး။ ကဲ ဒီျပႆနာကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းၾကမလဲ။

ႏွစ္ေတြၾကာလာတာႏွင့္အမွ် ငါတို႔သိလာတာက General Electric ပဲျဖစ္ေစ၊ IBM ၊ Microsoft ပဲျဖစ္ေစ ေခါင္းေဆာင္တဲ့လူက အေျခခံအရည္အခ်င္းေတြအားလံုး ရွိေနတယ္ဆိုတာပဲ။ တို႔လည္း ဒီအတိုင္း ေခါင္းေဆာင္ေရြးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ၾကတယ္။

အိုင္က်ဴျမင့္တာက ေကာင္းပါတယ္။ လိုလည္းလိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိုင္က်ဴက လုိအပ္ခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုပဲ။ သူ႔မွာ EQ လိုတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈစြမ္းရည္၊ သက္လံု၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခိုင္မာမႈ၊ ျဖတ္ထိုးဥာဏ္ရွိမႈ စတာေတြလိုတယ္။ ကိုယ္လုပ္တဲ့အလုပ္ ေအာင္ျမင္သလား၊ မေအာင္ျမင္ဘူးလားဆိုတာ ဒီအခ်က္ေတြက အဆံုးအျဖတ္ေပးတယ္။

ငါႏိုင္ငံေရးထဲစေရာက္ေတာ့ ကက္ဘိနက္ထဲမွာ ထိပ္တန္းအဆင့္ ငါးေယာက္ပါတယ္။ က်န္တာေတြက သူလိုကိုယ္လိုပဲ။ ဒီေတာ့ အဲဒီထိပ္တန္းငါးေယာက္ရဲ့ ပခံုးေပၚမွာ တာဝန္ေတြ ပံုက်ေနေတာ့တာပဲ။ Goh Keng Swee ၊ Hon Sui Sen ၊ Lin Kin San ၊ ရာဇရတနန္တို႔ကိုၾကည့္။ သူတို႔က ထိပ္သီးအဆင့္ေတြ။ က်န္တာေတြကေတာ့ သာမန္ပဲ။ Toh Chin Chye ဆိုရင္ Ph.D ဘြဲ႔ႀကီးနဲ႔။ သုေတသနလုပ္ရာမွာ သိပ္ေတာ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အလုပ္မျဖစ္ဘူး။ ဒါနဲ႔သူ႔ကို ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးကေန ဖယ္လိုက္ရတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူကပါတီရဲ့ေခါင္းေဆာင္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာျဖစ္ရင္ အေၾကာင္းအက်ိဳးညီညီ မရွင္းႏိုင္ဘူး။ သူလုပ္တာေတြက အမွားေတြခ်ည္းပဲ။

၁၉၆၄- ခု စက္တင္ဘာလမွာ ဒုတိယအႀကိမ္ အေရးအခင္းျဖစ္ေတာ့ ငါက စင္ကာပူမွာမရွိဘူး။ ငါျပန္ေရာက္ေတာ့ အက္ဒီ ဘာကာ(Eddie Barker) ကေျပာတယ္။ “သူသာ လူႀကီးဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲက ထြက္မယ္” တဲ့။

ဒါနဲ႔ပဲ သူလည္းမ်က္ႏွာမပ်က္ရေအာင္ သူ႔ေနရာကို ဂိုကင္ဆြီးကို လႊဲေပးလိုက္ရတယ္။ ဂိုကင္ဆီြးက ဒီလုိျပႆနာမ်ိဳးေတြကို ေကာင္းေကာင္းကိုင္တြယ္ႏိုင္တယ္။

ဒါကို ငါလူသိခံခဲ့သလား။ ႏိုးပဲ။

သူ႔အားနည္းခ်က္ေတြကို ငါေတးမွတ္ခဲ့သလား။ ရက္(စ္)။

ဒီလိုမွမလုပ္ရင္ ငါတို႔အားလံုး ဒုကၡေရာက္မွာ။ သူ႔ကို ငါဆက္ဆံခဲ့တာကို အေျခခံၿပီး ငါဘာလုပ္တယ္ဆိုတာ မင္းတို႔ သေဘာေပါက္ႏိုင္တယ္။ သူလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေတြကို တန္ဖိုးမရွိေအာင္ ငါေလွ်ာက္ေျပာေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ငါဆိုလိုတာက သူေတာ္တဲ့အပိုင္းမွာပဲ သူေတာ္တယ္ဆိုတာပဲ။

ဝန္ကန္စိန္က စေကာလားမဟုတ္ဘူး။ ဂ်ယကုမာရက စေကာလားမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က ေကာက္ခ်က္ခ်တာပိုင္တယ္။ လူထုနဲ႔ ဆက္ဆံတတ္တယ္။ ကဲ ဒါဆို ဘာေၾကာင့္ ဝန္ကန္စိန္ကို ငါေရြးခဲ့သလဲ။

ဗီယက္နမ္ကလူေတြ ေလွေတြနဲ႔ ဒီကိုေရာက္လာေတာ့ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဂိုကင္ဆီြးကေျပာတယ္ “ဒီေကာင္ေတြကို ျပန္ပို႔” တဲ့။ အဲဒီတုန္းကဆိုရင္ ဝန္ကန္စိန္က အရူးတစ္ေယာက္လို အလုပ္လုပ္တာ။ သူတို႔စက္ေလွေတြကို ျပင္ေပးတယ္။ သူတို႔ကို ေရနဲ႔ အစားအစာေတြ ေဝေပးတယ္။ သူတို႔ကို ျပန္လႊတ္မွ ရမယ္။ ႏို႔မဟုတ္ရင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ သူတို႔နဲ႔ျပည့္သြားမယ္။ သူက အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပတဲ့လူ။ သူ႔မွာ အဲသလိုအရည္အခ်င္းရွိတယ္။ အမွန္ကို ျမင္ႏိုင္တယ္။ စဥ္းစားတတ္တယ္။ လက္ေတြ႔အလုပ္လုပ္တယ္။

ေမး။      ။ ႏိုင္ငံေရးမွာ ဒီလုိစြမ္းေဆာင္ႏုိင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဘယ္လိုသိေအာင္လုပ္၊ ဘယ္လို ရွာေဖြထုတ္တယ္ဆိုတာကို သိခ်င္တဲ့သာမန္ စင္ကာပူလူငယ္ေတြကို မစၥတာလီ ဘယ္လိုေျပာမလဲ။
ေျဖ။      ။ လူေတာ္လူစြမ္းေတြအားလံုး ငါတို႔ေတြ႔ခဲ့တယ္လို႔ ငါမေျပာပါဘူး။ ငါေျပာတာက အရည္အခ်င္းရွိသူေတြကို ရွာေဖြၿပီး သူတို႔ဆီရွိေနတဲ့ အရည္အခ်င္းေတြကို ရေအာင္ထုတ္ယူတယ္လို႔ ေျပာတာပါ။ Chaing Hai Ding ဆိုရင္ တကယ့္သမိုင္းပညာရွင္၊ ေနာက္ဆံုးသူ႔ကို သံအမတ္ပဲခန္႔လိုက္ရတယ္။ ဝန္ႀကီးေကာင္းျဖစ္မလာဘူး။ Tan Eng Liang ဆိုရင္လည္း ငါတို႔ ပယ္ပစ္ရတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ကိုယ့္စြမ္းရည္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္သာ အဓိကက်တာပါ။ ပညာေရးအဆင့္အတန္းနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ဘူး။

မင္းမွာ အရည္အခ်င္းရွိသလား။ ဒါဆို မင္းမွာ အခြင့္အေရး (၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္တယ္။ သူတို႔ အလုပ္လုပ္ေနစဥ္မွာ တကယ္စြမ္းတဲ့လူေတြက သက္ေသျပသြားႀကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီႏိုင္ငံေရးက အိုင္က်ဴတင္မဟုတ္ဘူး။ မင္း အိုင္က်ဴကို လက္ေတြ႔ဘယ္ေလာက္ အသံုးခ်ႏိုင္သလဲ ဆိုတာပဲ။


ေရေပၚဆီ ( ၂ း ၂ )

 ဇင္ေ၀ေသာ္

ေရေပၚဆီ ( ၂ း ၂ )

စကၤာပူမွာ ဒီလုိင္စင္ေလးရေအာင္ လုပ္ေပးရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ႏုိင္ငံထဲမွာ ဒီလုိ လုိင္စင္ရေအာင္လည္း ကြ်န္ေတာ့္ကုိ ကူညီပါ။ ဒါမ်ိဳးေပါ့။ ဒါေတြက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈအေနနဲ႔ သက္ေသျပလုိ႔ မရဘူး။ မင္းကုိ ငါက ဦးစားေပးလုိ႔ မင္းက ငါ့ကုိ ဦးစားေပးတယ္။ ဒါပဲ။
တုိ႔ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုလုံးက ဒီအတုိင္းျဖစ္ေနတာ။ကူးစက္ေရာဂါရွိတဲ့ ေနရာမွာက်န္းမာေရးေကာင္းဖုိ႔သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ေနသလုိမ်ိဳး ငါတုိ႔လည္း သန္႔ရွင္းေအာင္ ေနၾကရတာ။ မလြယ္ဘူးေနာ္။ ကုိယ္က်င့္တရားဒဏ္ကုိ ေကာင္းေကာင္း ခံႏုိင္တဲ့လူေတြ ရွိမွ ရမယ္။

ေမး ။         ။ ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕လစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ႀကီး မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကတယ္ဆုိတာေရာ ရိပ္စားမိရဲ႕လား။
ေျဖ ။         ။ ဒါက လူထုရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ... ႐ုံးအလုပ္ဆုိတာ ဂုဏ္ရွိဖုိ႔တဲ့။ မဟုတ္ဘူး။ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔မွာ ပါဝင္ေနရတာမွ ဂုဏ္ရွိတာ။ ဒါက Bob Rubin (အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း) လုိပဲ။ သူက သက္တမ္းတစ္ခုခြဲ အလုပ္လုပ္တယ္။ အနားယူလုိက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ Citigroup ထဲ ေရာက္သြားၿပီး အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ရာဘီလီယံံအထိ ရသြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ အလန္ဂရိန္းစပင္း (Alan Greenspan - Former Federal Reserve Chairman) (အေမရိကန္ဗဟုိဘဏ္ဥကၠ႒) ဥကၠ႒ဘဝအေတြ႔အႀကံဳ၊ အဆက္အသြယ္ေတြကုိ အေျခခံၿပီး အလုပ္ကထြက္၊ အျပင္မွာ အလုပ္လုပ္ေနတယ္။

Hank Paulson (အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဝန္္ႀကီးေဟာင္း) လည္း ဒီအတုိင္းပဲ။ ဒီမတုိင္ခင္ သူက Goldman Sachs ရဲ႕ စီအီးအုိ။ သူ ရွယ္ယာေတြကုိ ေရာင္းၿပီး အရဲစြန္႔လုိက္တယ္။ ဒီရွယ္ယာေတြရဲ႕ အတက္အက်က ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္မႈအေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္။ အလားတူပဲ၊ Larry Summers နဲ႔ Tim Geithner တုိ႔လည္း အလားတူပဲ။ (အေမရိကန္စီးပြားေရးပညာရွင္ Larry Summers ဟာ ၁၉၉၉ - ကေန ၂၀၀၁ - ခုအထိ ဘ႑ာေရးဝန္္ႀကီးလုပ္ခဲ့ၿပီး ယခု National Economic Council ရဲ႕ ဒါ႐ုိက္တာ လုပ္ေနပါတယ္။ Tim Geithner ကေတာ့ ၂၀၀၃ - ခုကေန ၂၀၀၉ - ခုအထိ နယူးေယာက္ Federal Reserve Bank ဥကၠ႒ျဖစ္ၿပီး ယခု ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး လုပ္ေနပါတယ္။)

ေပါ(လ္)ေဗာ္(လ္)ကာ (Paul Vokker) ကေတာ့ ရွားမွရွားတဲ့ လူတစ္ေယာက္ပဲ။ (၁၉၇၉ - ကေန ၁၉၈၇ အထိ Federal Reserve ဥကၠ႒။ အုိဗားမားအစုိးရလက္ထက္မွာ Economic Recovery Advisory Board ရဲ႕ ဥကၠ႒)။ သူ႔လစာက နည္းနည္းေလး။ သူ႔ကုိ "ဘာလုိ႔ ဒီအလုပ္ လုပ္ေနတာတုန္း" လုိ႔ ေမးဖူးတယ္။ "Princeton မွာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ တန္းဖုိးရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေရးဝါဒနဲ႔ တုိ႔ကုိ ေလ့က်င့္ေပးခဲ့တာ" လုိ႔ သူက ေျဖတယ္။သူ အနားယူၿပီးတဲ့ေနာက္မွာလည္း ဒါနဲ႔ ပုိက္ဆံရွာဖုိ႔ မလုပ္ခဲ့ဘူး။ သူက ငါ့ရဲ႕ လီကြမ္းယုေက်ာင္း (LKY School) မွာ ဘာမွ မေပးရတဲ့ အဖြဲ႔ဝင္ပဲ။ အုိဗားမားအတြက္ အင္ဒုိနီးရွားမွာလည္း လုပ္ေပးရတယ္။ လစာအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳ႐ုံ နည္းနည္းေလးပဲ။ သူကေတာ့ တကယ့္ကုိ ထူးဆန္းတဲ့လူ။ သူက သူ႔ရွိတာနဲ႔ လုံေလာက္ၿပီလုိ႔ ထင္တဲ့လူ။

သူလုပ္ခဲ့သမွ် အလုပ္ေတြထဲမွာ ပုိက္ဆံေကာင္းေကာင္း ရႏုိင္တာဆုိလုိ႔ စတုိးဆုိင္ေတြမွာ အရင္းအႏွီးလုပ္တဲ့ James Wolfensohn တုန္းကပဲလုိ႔ ထင္တယ္။ သူက သူပဲ။ အေမရိကမွာ ေပါ(လ္) ေဗာ္(လ္)ကာလုိလူ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ရွိလုိ႔တုန္း။ အေမရိကန္ေတြက သူတုိ႔ ဘာေတြ လုပ္ႏုိင္သလဲဆုိတာ သိၾကတယ္။ မိန္႔ခြန္းေရးေပးသူလား၊ နက္(တ္)ဝါ့(စ္) မွာလားစသည္ေပါ့။

ေမး ။         ။ မစၥတာလီ ေျပာခဲ့သလုိ စကၤာပူေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕လစာက အဓိကပဲလုိ႔ဆုိရင္ ဘာ့ေၾကာင့္ စကၤာပူးရီးယန္းအမ်ားစုက ဒါကို လက္မခံႏုိင္ၾကတာလဲ။
ေျဖ ။         ။ ဘယ္အခ်က္ေတြ ကြဲျပားေနတယ္ဆုိတာ သေဘာေပါက္ေအာင္ ႏုိင္ငံမ်ိဳးစုံကုိလည္း ေရာက္ဖူး၊ ေလ့လာဖူးရတယ္။ ငါတုိ႔ေနတဲ့ေနရာက ေငြယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားတဲ့ေနရာ။ တုိ႔က ဥေရာပမဟုတ္၊ ဩစေတးလ်မဟုတ္၊ မတူညီတဲ့ ႏုိင္ငံေရးက်င့္သုံးတဲ့ အျခားေနရာေတြ၊ လူေနမႈအဆင့္မတူ၊ လူသားအရင္းအျမစ္အတြက္ လူဦးေရမတူတဲ့ ေဒသေတြမွာ မဟုတ္ဘူး။

ဒီစနစ္ကုိ ငါတုိ႔ ဆက္ထိမ္းထားႏုိင္မလား။

မင့္ရဲ႕ ၿပိဳင္ဘက္ေတြကုိၾကည့္။ သူတုိ႔ဇနီးေတြက လက္ဝတ္ရတနာေတြ ညႊတ္ေနေအာင္ ဆင္ထား၊ မင္းဇနီးကေရာ ဘယ္လုိလဲ။
ဆုိပါေတာ့၊ မင္းက ဒါမ်ိဳးေတြမွာ ၿပိဳင္ေနမယ့္ လူမ်ိဳးမဟုတ္ဘူး။ငါ့ဇနီးဆုိရင္ လက္ဝတ္ရတနာ မဝတ္တတ္ဘူး။ ေရႊေရာင္နာရီနဲ႔ ပုလဲလည္ဆြဲ ဝတ္ေကာင္းဝတ္မယ္။ ဝန္ႀကီးအားလုံး ဒီအတုိင္းပဲ က်င့္ရမယ္။ ဒီမူကုိ ငါတုိ႔ ဆက္ထိန္းႏုိင္မလား။ ရည္ရြယ္ခ်က္ ႀကီးႀကီးနဲ႔ တကယ္ ႐ုိးသား၊ ႀကိဳးစားတဲ့ လူေတာ္ေတြ ရွိရင္ေတာ့ ရမယ္။

တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အစုိးရအသစ္ အၿမဲေျပာင္းေနမယ္ဆုိရင္ ဒီမူကုိ ဆက္ထိန္းလုိ႔ ရပါဦးမလား။ မရဘူး။ ဒီလုိဆုိ အျခားျပႆနာေတြ တက္လာတယ္။

စကၤာပူမွာ ဒီလုိင္စင္ေလးရေအာင္ လုပ္ေပးရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ႏုိင္ငံထဲမွာ ဒီလုိ လုိင္စင္ရေအာင္လည္း ကြ်န္ေတာ့္ကုိ ကူညီပါ။ ဒါမ်ိဳးေပါ့။ ဒါေတြက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈအေနနဲ႔ သက္ေသျပလုိ႔ မရဘူး။ မင္းကုိ ငါက ဦးစားေပးလုိ႔ မင္းက ငါ့ကုိ ဦးစားေပးတယ္။ ဒါပဲ။

တုိ႔ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုလုံးက ဒီအတုိင္းျဖစ္ေနတာ။ကူးစက္ေရာဂါရွိတဲ့ ေနရာမွာက်န္းမာေရးေကာင္းဖုိ႔သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ေနသလုိမ်ိဳး ငါတုိ႔လည္း သန္႔ရွင္းေအာင္ ေနၾကရတာ။ မလြယ္ဘူးေနာ္။ ကုိယ္က်င့္တရားဒဏ္ကုိ ေကာင္းေကာင္း ခံႏုိင္တဲ့လူေတြ ရွိမွ ရမယ္။ ငါတုိ႔ ေခါင္းေဆာင္အရည္အေသြးေတြ က်ၿပီဆုိတာနဲ႔ အစုိးရရဲ႕ အရည္အေသြးလည္းက်၊ ပီေအပီလည္း ျပဳတ္ပဲ။

ေမး ။         ။ အစုိးရဝန္ႀကီးေတြရဲ႕လစာကုိ ထိပ္တန္း ပုဂၢလိကဝင္ေငြနဲ႔ တုိင္းတာၿပီးေပးဖုိ႔ ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ လက္ရွိအစုိးရရဲ႕ (၁၄) ႏွစ္ကာလကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ သူတုိ႔ လုပ္ေဆာင္မႈေတြအေပၚမွာ ေက်နပ္အားရမႈ ရွိပါသလား။
ေျဖ ။         ။ အခုဆုိရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ သုံးႀကိမ္တုိင္သြားၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲေရာက္တုိင္း ဝန္ႀကီးလစာကိစၥက ေပၚေပၚလာတာပဲ။ ဒီကိစၥကတကယ္လည္းအေရးႀကီးတယ္ဆုိရင္၊အစုိးရကလည္းလစာနဲ႔တန္ေအာင္လုပ္မေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေျပာင္းရမွာေပါ့။ ပီေအပီလည္း ျပဳတ္ၿပီေပါ့။ အခု တုိ႔က အက်ိဳးအျမတ္ရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္တယ္။ ဒီမူက အလုပ္ျဖစ္ေနတယ္။
ဒီမူဆက္ၿပီး အလုပ္ျဖစ္ေနဦးမလား။ ေမွ်ာ္လင့္ရတာပဲ။

ဒါကုိ ျပန္ၿပီး ခ်ိန္ဆၾကည့္ဖုိ႔ေရာ လုိမလား။ ေအး ... လုိမယ္။ စီးပြားေရးအေျခအေနနဲ႔ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ ဘယ္လုိရွိမယ္ဆုိတာ ငါတုိ႔ မသိဘူး။ တခ်ိဳ႕ပုဂၢလိကစီးပြားေရးက တုိးတက္တာျမန္ၿပီး တခ်ိဳ႕က ေႏွးတယ္။ ဒီေဖာ္ျမဴလာကုိေတာ့ ညွိယူရမယ္။
ကြန္ျမဴနစ္ေတြ က်င့္သုံးခဲ့တာကုိ မင္းၾကည့္ပါလား။ မင္းကေတာ့ ဒီဟာကုိ ထုိက္တန္တယ္ဆုိၿပီး ငါက မင္းကုိ အဆင့္တစ္၊ ႏွစ္၊ သုံး၊ ေလးဆုိၿပီး သတ္မွတ္ေပးတယ္။ မင္းက အဆင့္တစ္ဆုိရင္ အေကာင္းဆုံးေဆး႐ုံမွာ တက္၊ အေကာင္းဆုံးဆုိင္မွာဝယ္ စသျဖင့္ေပါ့။

ဆုိင္ေတြက ပစၥည္းေကာင္းေတြခ်ည္းပဲတင္၊ ဝယ္စရာ ပုိက္ဆံမရွိေတာ့ အဲ့ဒီစနစ္လည္း ပ်က္ကေရာ။ မင္းလုိခ်င္တဲ့ ပစၥည္း ရ၊ မရ၊ ရွိ၊ မရွိဆုိတာကုိ ေငြက အဓိက ဆုံးျဖတ္ေပးေနတယ္။ တစ္ေယာက္က ေျပာမယ္ "ဒီလုိင္စင္ မင္းကုိ ခ်ေပးမယ္။ ဒီလုိင္စင္နဲ႔ ေဒၚလာမီလီယံခ်ီၿပီး ရွာလုိ႔ရတယ္။ ရရင္ ငါ့ကုိ ဒီေလာက္ေပးရမယ္" တဲ့။ အဲ့ဒီမွာ ကုိယ္က်င့္တရားက စပ်က္ေနၿပီ။ ႐ုရွားအရာရွိေတြ၊ တ႐ုတ္အရာရွိႀကီးေတြ၊ ဗီယက္နမ္အရာရွိႀကီးေတြ တရားပ်က္တာဟာ ဒီက စတာ။

တုိ႔က ကုိယ့္က်င့္တရား မပ်က္ေသးဘူး။ ပ်က္တာနဲ႔ ၿပီးေရာပဲ။ စီးပြားေရးအက်ပ္႐ုိက္ေနစဥ္မွာေတာင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြက ငါတုိ႔ဆီ လာေနၾကတုန္းပဲ။ "အုိေက ... ပစၥည္းေတြ ေစ်းက်ေနတုန္း စကၤာပူမွာ လာၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ထားမယ္။ ငါ့စီးပြားေရးလည္း အဆင္ေျပလာေရာ စီပြားေရးအက်ပ္႐ုိက္မႈကေနလည္း နလန္ထူလာမယ္။ ၿပီးရင္ ကုိယ့္ေဒသကုိ ျပန္ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္မယ္" လုိ႔ သူတုိ႔က ေျပာတယ္။

ဘာ့ေၾကာင့္လဲ။ ငါတုိ႔က တိက်တယ္။ ႐ုိးသားတယ္။ ယုံၾကည္လုိ႔ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္။ ေပၚလစီကုိ ငါတုိ႔က ခုတစ္မ်ိဳး ေတာ္ၾကာတစ္မ်ိဳး မလုပ္ဘူး။


ေရေပၚဆီ ( ၂ )

 ဇင္ေ၀ေသာ္

ေရေပၚဆီ ( ၂ )

ကုိယ္သြားတဲ့လမ္းကတကယ္မွားေနတယ္ဆုိတာ ေသခ်ာေနၿပီဆုိရင္အဲ့ဒီလမ္းေၾကာင္းကေန ေသြဖီရဲေအာင္လည္း ျပင္ဆင္ထားရတယ္။ "ေဟ့ ... တုိ႔ေတာ့ မွားေနၿပီ။ လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းမွရမယ္" ဆုိတာမ်ိဳးေပါ့။

ေမး ။    ။ ကက္ဘိနိတ္မတုိင္မီ မစၥတာလီမပါဘဲ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း အရင္ေဆြးေႏြးရတယ္ ဆုိတာကကုိ မစၥတာလီရဲ႕ ေလာင္းရိပ္ ဘယ္ေလာက္ႀကီးတယ္၊ ဒီေလာင္းရိပ္က လြတ္ေအာင္ ဒီလုိ လုပ္ရတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေရာ ေရာက္မေနဘူးလား။
ေျဖ ။    ။ ငါ့ကုိယ္ငါ ေျပာင္းလုိ႔ မရေသးဘူးေလကြာ။ အဲ့ဒါ လီကြမ္းယုပဲ။ ငါ တစ္ခုခုေျပာတုိင္း ငါ့ပါးစပ္ဖ်ားကတင္ ထြက္လာတာ မဟုတ္ဘူး။ အႀကိမ္ႀကိမ္ စဥ္းစားၿပီးမွ ေျပာတယ္။ စဥ္းစားရာမွာလည္း ငါ့အေတြ႔အႀကံဳေတြရဲ႕ေလာင္းရိပ္ ငါ့မွာကုိ ရွိေနတာ။

        ငါ့အတြက္ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီလုိ႔ ဘယ္သူ ေျပာရဲသလဲ။ ငါက JP - Morgan ဘုတ္အဖြဲ႔ဝင္၊ ျပင္သစ္က တုိတယ္ေရနံကုမၸဏီ ဘုတ္အဖြဲ႔ဝင္၊ တစ္ျခားဟာေတြ ရွိေသးတယ္။ သူတုိ႔က ငါ့ကုိ ထပ္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ေတာ့ ငါ ေျပာခဲ့ေသးတယ္ "ၾကည့္လုပ္ၾကပါဦးကြာ။ ငါ ဘယ္ေတာ့ လြတ္မလဲ။ ငါ့အသက္ ရွစ္ဆယ္ေက်ာ္ေနၿပီ" လုိ႔။

        ကလင္တန္ ေဟာင္ေကာင္လာတုန္းက ဘာျဖစ္လုိ႔ ငါနဲ႔ စကားေျပာခ်င္တာလဲ သိလား။ သူ႔ရန္ပုံေငြအတြက္ အာရွက ေစတနာရွင္ေတြကုိ မ်က္ႏွာျပလုိ႔ ေကာင္းေအာင္လုိ႔။ သူက ေခၚတယ္။ ငါက သူနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္။ သူက လူလည္၊ ငါလည္း အ႐ူးမဟုတ္ဘူး။ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိၿပီးသား။ ငါက ဒီလုိ ေျပာဖုိ႔ ျပင္ၿပီးသား "ကြ်န္ေတာ္ သေဘာမတူပါဘူး။ ဒါဟာ မေဆြးေႏြးလုိျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းပါပဲ" လုိ႔။

         ႏွလုံးခြဲစိတ္ၿပီး တစ္ရက္ပဲ ရွိေသးေပမယ့္ ငါ သြားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ဇနီး ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမျဖစ္ခင္ ငါ လာေတြ႔မယ္လုိ႔ ကတိေပးခဲ့ဖူးလုိ႔။ ေနာက္ဆုံး သူက ေျပာတယ္ "မစၥတာလီကုိ ေပးဖုိ႔ က်ေနာ့္မွာ အေၾကြးတစ္ခု တင္ေနၿပီ" တဲ့။
    "ဥပေဒနဲ႔ညီတာပဲ ေတာင္းမွာပါ" လုိ႔ ငါ ျပန္ေျပာခဲ့တယ္။

        ဒါေလး အလုပ္လုပ္ေနေသးသေရြ႕ (သူ႔ေခါင္းကုိ လက္ညွိဳးထုိးျပတယ္) ငါလည္း အုိေကပဲ။ အဲ ... ဒါေလးက အရင္ရပ္လိမ့္မယ္ (သူ႔ႏွလုံးသားကုိ လက္ေထာက္ျပတယ္)။ ဘာ တတ္ႏုိင္မွာလဲကြာ။ ဒါ ဘဝပဲ။ ဘယ္ေတာ့ ေသရမယ္ မသိဘူး။ ငါ့မွာ တန္ဖုိးတခ်ိဳ႕ရွိတယ္ဆုိရင္ အဲ့ဒါေလးေတြနဲ႔ စကၤာပူကုိ ဒီထက္ အားေကာင္းေအာင္၊ ဒီထက္ တုိးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနဖုိ႔ပါပဲ။

        ဘယ္ေခါင္းေဆာင္၊ ဘာမူဝါဒကုိမွ အားသစ္ေလာင္းေနတာ မဟုတ္ဘူး။ စကၤာပူအတြက္ သက္သက္ပဲ။ ဒီေနရာေလး တုိးတက္လာတာကုိ ျမင္ရၿပီး ဒီေနရာေလး က်႐ႈံးသြားမွာကုိ မျမင္ခ်င္ဘူး။ ဒါပါပဲ။ ရွင္းရွင္းေလးပါ။

ေမး ။    ။ စကၤာပူရဲ႕ သမုိင္းတတစ္ေလွ်ာက္မွာ မစၥတာလီဟာ အႀကီးက်ယ္ဆုံး ျပဳျပင္ တည္ေထာင္ႏုိင္သူပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ မစၥတာလီ က်င္လည္ခဲ့ရတာက အျပင္းအထန္ ႏုိင္ငံေရးအားၿပိဳင္မႈေတြ ၾကားထဲမွာ။ အခု လက္ရွိအေျခအေနအရ အဲ့သလုိပုဂၢိဳလ္ ေပၚေပါက္လာဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ကူလွဘူးလုိ႔ ထင္စရာပဲ။

ေျဖ ။    ။ ဝန္ထုပ္ဝန္ပုိးျခင္းေတာ့ မတူႏုိင္ဘူးေပါ့။ သူတုိ႔ အေျခအေနက ေသေရးရွင္ေရးထဲမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီေခတ္ရဲ႕ အေျပာင္းအလဲေတြကလည္း စိတ္ဖိအား မနည္းလွဘူးေနာ္။ လတ္တေလာ ေငြေၾကးအက်ပ္႐ုိက္ေနမႈ႔ကုိပဲၾကည့္။ ငါသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ဆဲဆုိရင္ "ငါတုိ႔ ရင္ဆုိင္ႏုိင္ၾကပါ့မလား" ဒါမွမဟုတ္ "ဒီျပႆနာက သုံးေလးႏွစ္အထိမ်ား ၾကာေနရင္ ဘာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္သလဲ" "ငါတုိ႔ေတာ့ အေသးစိတ္ ျပန္ေလ့လာမွ ရေတာ့မယ္" ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနမွာပဲ။ လတ္တေလာျပႆနာက အရင္နဲ႔ေတာ့ မတူဘူးေပါ့။

        NEwater မေတြ႔ခင္အထိ ငါျဖင့္ ေရျပႆနာနဲ႔ ေခါင္းေျခာက္ေနရတာ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဆုိတာေတာင္ ေရျပႆနာနဲ႔ငါက ေရစက္မကုန္ေသးဘူး။ လတုိင္းလတုိင္း ေရနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အစီအရင္ခံစာေတြ ထုိင္ၾကည့္ေနရတာ။ ေရနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဘယ္သူမွ ငါ့ေလာက္မသိဘူး။

        ပညာရပ္ပုိင္းအေနနဲ႔ၾကည့္ရင္ လက္ရွိအစုိးရအဖြဲ႔က ငါတုန္းက အစုိးရအဖြဲ႔ေအာက္ ညံ့တယ္လုိ႔ မထင္ဘူး။ တစ္ခုရွိတာက သူတုိ႔မွာ အဲ့သေလာက္ ျပႆနာႀကီးေတြ မရွိေတာ့ အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ အားစုိက္မႈေတာ့ ေလ်ာ့ေကာင္းေလ်ာ့ႏုိင္တာေပါ့။

ေမး ။    ။ အဲ့ဒါက ျပႆနာ မဟုတ္ဘူးလား။
ေျဖ ။    ။ ဒါေတာ့ ငါ မေျပာတတ္ဘူး။ သူတုိ႔အားလုံး စီးပြားေရးတကၠသုိလ္ေတြတက္၊ လူထုဆက္ဆံေရးကုိ သင္ၾကားလာခဲ့ၾကတဲ့သူေတြပဲ။ သူတုိ႔ မေလ့လာဘူးတဲ့စနစ္ဆုိလုိ႔ မရွိသေလာက္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ ငါ့မွာတုန္းကေတာ့ လမ္းေပၚမွာပဲ ဒါေတြ သင္ခဲ့ရတာေလ။ ဒါဟာ မတူညီတဲ့ မ်ိဳးဆက္ပဲ။ ေဂၚဒင္ဘေရာင္းဟာ ဘယ္ေတာ့မွ Clement Attlee မျဖစ္ႏုိင္သလုိ Hugh Gaitskell မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ သူက ျခားနားတဲ့အေျခအေန၊ ေနာက္ခံဘက္ဂေရာင္းေကာင္းနဲ႔လူပဲ။ Winston Churchill ရဲ႕သား၊ ေျမးဟာ ဝင္စတန္ခ်ာခ်ီနဲ႔ တုိင္းထြာလုိ႔ မရႏုိင္ဘူး။

ေမး ။    ။ ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းမွာ သမား႐ုိးက်ကေန ေဖာက္ထြက္တတ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕ ရွိတတ္တယ္။ ဥပမာ ... မာဂရက္သက္ခ်ာလုိေပါ့။ မစၥတာလီ ေရြးထားတဲ့ အစိုးရထဲမွာ အဲ့သလုိ ေဖာက္ထြက္ေရးသမား ေပၚလာႏုိင္လာစရာ ရွိလား။
ေျဖ ။    ။ ကုိယ္သြားတဲ့လမ္းက တကယ္မွားေနတယ္ဆုိတာ ေသခ်ာေနၿပီဆုိရင္ အဲ့ဒီလမ္းေၾကာင္းကေန ေသြဖီရဲေအာင္လည္း ျပင္ဆင္ထားရတယ္။ "ေဟ့ ... တုိ႔ေတာ့ မွားေနၿပီ။ လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းမွရမယ္" ဆုိတာမ်ိဳးေပါ့။ အခုအထိ အေျခခံမူ မွားေနတာကုိ ငါေတာ့ မျမင္မိေသးဘူး။ ငါတုိ႔ ေရြးခဲ့သမွ် လမ္းေတြဟာ အတြင္းအားျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ ေဒသဆုိင္ရာအားျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ အျပည္အျပည္ဆုိင္ရာအျမင္အားျဖင့္ ျဖစ္ေစ စနစ္တက် စမ္းသပ္ခဲ့တဲ့ မူဝါဒေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒီအထဲမွာ ျဖစ္ႏုိင္တာကေတာ့ ေဒသတြင္းဆုိင္ရာ၊ အျပည္အျပည္ဆုိင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈေလာက္ပဲ ျဖစ္ႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။


ေမး ။    ။ ဘာ့ေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕လစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြားစရာေတြ ျဖစ္ေနရတာလဲ။

ေျဖ ။    ။ ဒီလစာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္းေၾကာင့္ စိတ္ကသိကေအာက္ ျဖစ္စရာ ငါ့မွာ မရွိပါဘူး။ သူတုိ႔ ဘာဆက္လုပ္ၾကမလဲဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လက္ရွိေခါင္းေဆာင္ေတြပဲ ဆုံးျဖတ္ၾကရမွာပါ။ ငါသာ သူတုိ႔ေနရာမွာဆုိရင္ ဒီမူအတုိင္းပဲ ဆက္သြားမယ္။ ဒီမူကုိ နည္းနည္း ထပ္ေကာင္းေအာင္ ျပင္ေပးရမယ္။ လူထုက ငါတုိ႔မူကုိ သိတယ္။ မင္းက ေတာ္တယ္ဆုိရင္ မင္းကုိ ဆက္လုပ္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိမွာပဲ။ အလုပ္ ဆက္လုပ္ရာမွာလည္း သက္တမ္းအရ သုံးသက္တမ္း၊ ေလးသက္တမ္း၊ ငါးသက္တမ္းအထိ ျဖစ္သြားႏုိင္တာပဲ။ ဒါဆုိ အဲ့ဒီလူက တကယ္ေတာ္တဲ့ ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္သြားတယ္၊ အေတြ႔အႀကံဳေတြကလည္း တေထာႀကီး။ တန္ဖုိးသက္မွတ္ရာမွာလည္း တကယ္ သမာသမတ္က်တဲ့ လူတစ္ေယာက္ ျဖစ္သြားေရာ။

        သူ႔ရဲ႕ ပထမသက္တမ္းမွာ သူဟာ ဝန္ႀကီးေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္သြားမယ္လုိ႔ မင္း ထင္သလား။ ဒီလုိ မဟုတ္ဘူး။ သက္တမ္းႏွစ္ခုေက်ာ္သြားမွ တကယ္ေတာ္တဲ့ဝန္ႀကီး ျဖစ္သြားတာ။ အဲ့ဒီေတာ့မွ စကၤာပူအေၾကာင္း သိသြားတယ္။ စကၤာပူလူထုအေၾကာင္း၊ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ပုံ၊ စကၤာပူအတြက္ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကုိ သေဘာေပါက္သြားတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ကုိ လစာေတြ အမ်ားႀကီး ေပးထားရတာလဲ။ မေပးရင္ "ကြ်န္းေတာ္ေတာ့ ထြက္ၿပီ" ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာမွာစုိးလုိ႔။

        ဒီလုိမဟုတ္ရင္ ဒီအစုိးရထဲကုိ ဗီဗီယံ ဗလကရစ္ရွနန္တုိ႔၊ Ng Eng Hen တုိ႔ ဝင္လာမယ္လုိ႔ ထင္သလား။ Ng Eng Hen ဆုိရင္ တစ္ႏွစ္ကို သုံးမီလီယံ ဝင္ေငြရွိတဲ့ ကင္ဆာခြဲစိတ္အထူးကု၊ Shamugam ဆုိရင္ အဆင္ေျပတဲ့ႏွစ္ေတြမွာ ငါးမီလီယံအထိ ဝင္တယ္။ သူ႔ကုိ မင္း လစာ သုံးေသာင္းေပးမွာလား၊ မင္း သူ႔ကုိ တစ္ႏွစ္ တစ္မီလီယံေက်ာ္ ေပးတယ္။ သူက ေငြ သိပ္မမက္တဲ့လူမုိ႔ ေက်နပ္တယ္။ သူက အလုပ္ ေကာင္းေကာင္း လုပ္ခြင့္ရရင္ ၿပီးေရာဆုိတဲ့လူမ်ိဳး။ သူက သူလုပ္ခဲ့တာ လုံေလာက္ေနၿပီလုိ႔ ထင္တယ္။ တုိ႔က သူ႔ကုိ ဆက္ရွိေစခ်င္တယ္။ ဝန္ႀကီးသက္တမ္းႏွစ္ခု၊ သုံးခု၊ ေလးခုအထိ။ ဒါမွ တကယ္ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာမွာ။

        မင္းတုိ႔ သတိထားမိမယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္ကုိ သူ႔ကုိယ္ပုိင္ဝင္ေငြရဲ႕ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္း ေပးလုိ႔ရေအာင္ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ထားတာေလ။ ဒါက အခု က်င့္သုံးလုိ႔ မရေသးဘူး။ ဒါက ဝန္ႀကီးေတြ အခ်င္ခ်င္း လစာ မတူမညီ ျဖစ္သြားႏုိင္လုိ႔။ ဝန္ႀကီးမျဖစ္ခင္ သူတုိ႔ ဘာလုပ္ခဲ့သလဲ။ သူတုိ႔ရဲ႕ တစ္ႏွစ္ဝင္ေငြက ဘယ္ေလာက္ ရွိခဲ့သလဲစတာေတြ မတူၾကဘူးေလ။ သူတုိ႔ လုပ္ေဆာင္မႈစြမ္းရည္က မတူေတာ့ လစာလည္း တူလုိ႔မရဘူး။ ငါျမင္တာကေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ စီအီးအုိနဲ႔တူတယ္။ ဒီအဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔လုံး အလုပ္လုပ္ေနဖုိ႔ သူ႔မွာ တာဝန္ရွိတယ္။ အစုိးရတစ္ဖြဲ႔လုံးရဲ႕ လစာက ဂ်ီဒီပီရဲ႕ 0.02 ရာခုိင္ႏႈန္းထက္ ေလ်ာ့ရဦးမွာလား။ ဒါမွမဟုတ္ F - 15 တုိက္ေလယာဥ္တစ္စီးထက္ ေလွ်ာ့ေပးရဦးမွာလား။

ေမး ။    ။ ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕လစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ႀကီး မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကတယ္ဆုိတာေရာ ရိပ္စားမိရဲ႕လား။

ဆက္ရန္ -


ေရေပၚဆီ ( ၁ း ၂ )

 ကမ္းလက္ 

ေရေပၚဆီ ( ၁ း ၂ )


ေမး။          ။ အရည္အခ်င္းအေၾကာင္း ေျပာေနေပမယ့္ စကၤာပူက တစ္ပါတီထဲကပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေတာ့ ပီေအပီ တစ္ပါတီက သက္မွတ္တဲ့ အရည္အခ်င္းပဲ ျဖစ္ေနေတာ့မွာေပါ့။
ေျဖ။          ။ ဒါဆုိလည္း အရည္အခ်င္း ရွိသူေတြ ရေအာင္ ရွာလုပ္ၾကေလ။ စိန္ေခၚပါတယ္။ ပီေအပီအမတ္ေတြကလြဲၿပီး ဦးေႏွာက္ရွိတာဆုိလုိ႔ ပါလီမန္က လ်ာထားထားတဲ့ အမတ္ေလာင္းေတြပဲ ရွိတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ငါတုိ႔ထဲ ဝင္ခုိင္းဖုိ႔ စဥ္းစားေသးတယ္။ ေနာက္မွ လက္ေလွ်ာ့လုိက္ရတာ။ သူတုိ႔ လူထုနဲ႔ ခံစားခ်က္ တူ၊ မတူ မေသခ်ာလုိ႔။

ေမး။          ။ ထိပ္တန္းရာထူးေတြအတြက္ ယွည္ၿပိဳင္မႈ ပုိၿပီး ျပင္းထန္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ႏုိင္ငံေရး ယွည္ၿပိဳင္မႈလည္း စကၤာပူထက္ ပုိၿပီး ျပင္းထန္တယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္မလား။
ေျဖ။          ။ တုိ႔မွာ လူဦးေရ သုံးသန္းရွိတယ္။ ရာထူးႀကီးႀကီးခုံေတြေပၚမွာ ထုိင္ဖုိ႔ လူေတာ္ေတြ ဘယ္သြားၿပီ ရွာၾကမွာလဲ။ တီမာဆက္ အမွဳေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ ဟုိခ်င္း (Ho Ching) က ေျပာတယ္။ သူ အနားယူဖုိ႔ အခ်ိန္သင့္ၿပီတဲ့။ အဲ့ဒီရာထူးကုိ ဘယ္သူ ဆက္ခံမလဲ။ အဲ့သေလာက္ စီမံခန္႔ခြဲစရာမ်ားတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးကုိ ဝင္ၿပီး ေနရာယူႏုိင္တဲ့လူ အဲ့ဒီအဖြဲ႔ထဲမွာ အဆင္သင့္ မရွိဘူး။ အဲ့ဒီေတာ့ ဒီရာထူးကုိ ဆက္ခံဖုိ႔ တီမားဆက္နဲ႔ မဆုိင္တဲ့ အျပင္ဘက္ကုိ ထြက္ရွာယူရတယ္။

       Singtel ကုိလည္းၾကည့္။ ငါ့သား (စီးအီးအုိေဟာင္း Lee Hsien Yang) က ေျပာတယ္။ သူ ထြက္ေတာ့မယ္တဲ့။ ကံေကာင္းလုိ႔ သူ႔ေနရာ ဆက္ခံမယ့့္ ခြ်ာေဆာက္ကုန္း (Chua Sock Koong) က မဆုိးလွဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ တကယ္ေတာ့ အရည္အခ်င္းမီတဲ့ ေခါင္းေဆာင္က ရွားတယ္။

       တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ သံအမတ္ ခ်င္ဆက္႐ုန္း (Chin Siat Yoon) ကုိ အစားထုိးဖုိ႔ တုိ႔မွာ လူ မရွိေသးဘူး။ သူက "သူ႔အတြက္ လုံေလာက္ၿပီ" လုိ႔ ေျပာတယ္။ တ႐ုတ္ဘာသာနဲ႔ ဘြဲ႔ရၿပီး တ႐ုတ္၊ အဂၤလိပ္ ႏွစ္ဘာသာ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ ေျပာႏုိင္တဲ့လူ၊ လူေတြနဲ႔ ဘယ္လုိဆက္ဆံရမယ္ဆုိတာ သိတဲ့လူ အင္ဆာ မ်င္လာ (Ng Ser Miang)။ အုိလံပစ္ေကာ္မတီအတြက္ သူ႔ကုိ ေပးလုိက္ရျပန္ေရာ။

       တ႐ုတ္ျပည္မွာ တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ခန္႔ေတာ့မယ္ဆုိရင္ အဲ့ဒီရာထူးအတြက္ သုံးေလးေယာက္ လ်ာထားလုိ႔ ရတယ္။ အားလုံးဟာ သူမသာ ကုိယ္မသာေတြခ်ည္းပဲ။ သူတုိ႔ လူဦးေရက 1. 3 ဘီလီယံေလ။ ပီကင္းတကၠသုိလ္က ပယ္ခ်လုိက္တဲ့ ေက်ာင္းသားက တုိ႔တကၠသုိလ္မွာ ပထမကလပ္မွာ (ပထမတန္းစားအဆင့္မွာ) ရွိတယ္။

ေမး။          ။ အဲ့သလုိဆုိရင္ ေမးစရာရွိလာတာက ေခါင္းေဆာင္ေရြးခ်ယ္တဲ့ေနရာမွာ တ႐ုတ္က ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ၿပီး စကၤာပူက အဲ့သလုိ မဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အားၿပိဳင္မႈ မရွိလုိ႔ေကာ ေျပာလုိ႔ မရႏုိင္ဘူးလား။

ေျဖ။          ။ သိပ္ၿပီး ထူးျခားတယ္လုိ႔ မထင္ဘူး။ ငါတုိ႔နဲ႔ယွဥ္ရင္ မဲရစ္တုိကရက္တစ္ (Meritocratic) ကိစၥမွာ တ႐ုတ္ျပည္က ငါတုိ႔ထက္ ပုိၿပီး ေရြးေသးတယ္။ သူတုိ႔က ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ၿပိဳင္စရာမလုိဘူး မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔က အီးက်ဴကိစၥကုိ အေလးမထားဘူး။ တုိ႔က ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ၿပိဳင္၊ ႏုိင္ေအာင္လည္း လုပ္ႏုိင္တဲ့ လူေတြကုိ ေရြးယူရတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႔ (အုိင္က်ဴနဲ႔ အီးက်ဴ) ဒီအရည္အခ်င္းႏွစ္ရပ္စလုံး လုိအပ္တယ္။ ပထမ ဝင္ၿပိဳင္တယ္။ မႏုိင္ဘူး။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္မွာ မဲဆႏၵနယ္နဲ႔ ပုိၿပီး နီးစပ္ေအာင္ေအာင္၊ ဝင္ၿပိဳင္တယ္၊ ႏုိင္လုိက္တယ္။ ဒါဆုိရင္ တန္ဖုိးက က်သြားတယ္။ ကုိယ္က အရင္ လက္ဦးမႈယူၿပီး လူထုနဲ႔ ဘယ္လုိ ဆက္ဆံရရတယ္ဆုိတာ ႀကိဳသိထား၊ ေလ့လာထားမွ ေကာင္းတာ။

       ထုိ႔စနစ္က ထုိ႔ေရြးထားတဲ့လူကုိ ေရြးေကာက္ပြဲထဲ ထုိးထည့္ေပးလုိက္တာပဲ။ သူတုိ႔ ႏုိင္ေအာင္ မစည္း႐ုံးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ေဘးဖယ္ထားလုိက္တာပဲ။ ကုိယ္ပုိင္အလုပ္ေတြမွာက ေရြးေကာက္ပြဲဝင္စရာ မလုိဘူး။ အထက္လူႀကီးက သေဘာက်တယ္ဆုိရင္ ၿပီးၿပီ။ တ႐ုတ္ျပည္မွာက အဲ့ဒီအတုိင္း။

Suzhou မွာ ငါတုိ႔နဲ႔ အတူတူ အလုပ္လုပ္ၿပီး ေအာင္ျမင္သြားတဲ့ လူေတြဆုိရင္ ျပည္နယ္အစုိးရေတြမွာ ရာထူးႀကီးႀကီးေတြ ရေနၾကၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲ မရွိဘူး။ မင္းစြမ္းရင္ မင္းရၿပီပဲ။

ေမး။          ။ သာမန္အရပ္သား စကၤာပူရီးယန္းေတြဆုိရင္ ပီေအပီရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္မႈကုိ အျမတ္တႏုိး ရွိေနၾကပါလ်က္နဲ႔ကုိ ပီေအပီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေရြးခ်ယ္တဲ့ပုံစံက ထိပ္သီးေရေပၚဆီေလးထဲကပဲ ေရြးေကာက္ေခၚသြားတယ္လုိ႔ ခံစားၾကရတယ္။ အေရြးခံရတဲ့ လူေတြဟာ ေနာက္ခံဘက္ဂေဒါင္း ေကာင္းေကာင္း ရွိရမယ္၊ ထိပ္တန္းေက်ာင္းေတြမွာ စာသင္၊ စေကာလားဆုေတြရ၊ နာမည္ႀကီး တကၠသုိလ္ႀကီးေတြက ဘြဲ႔ရ၊ ဒါမ်ိဳးေတြပဲ ျဖစ္ေနတယ္။
ေျဖ။          ။ အဲ့ဒီအေတြးကေတာ့ လုံးဝ အူေၾကာင္ေၾကာင္ အေတြးပါကြာ။ သူတုိ႔ နားမလည္ၾကဘူး။ ေခါင္းေဆာင္မႈစြမ္းရည္ဆုိတာ အရည္အခ်င္းစုံ ရွိေနရမယ္။ ေခါင္းေဆာင္သူဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏုိင္ငံေရးသမား၊ စီအီးအုိ၊ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဘက္စုံကေန အရည္အခ်င္း ရွိေနရမယ္ဆုိတာ တုိ႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြက တျဖည္းျဖည္း သင္ေပးခဲ့ၿပီးသားပါ။



       တကယ္တမ္းကေတာ့ကြာ ... ဘယ္လုိပဲ စစ လုပ္အားတန္ဖုိး မဲရစ္တုိကရက္တစ္ ဘယ္လုိပဲ က်င့္သုံးက်င့္သုံး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လူတန္းစားအလႊာက အမ်ိဳးစုံျဖစ္ၿပီး ကြဲျပားသြားတာပါပဲ။

       ပညာတတ္သြားတဲ့သူက တတ္သြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူလုိ ပညာတတ္နဲ႔ပဲ လက္ထပ္လုိက္တယ္။ ကေလးေတြ ရလာျပန္ေတာ့ သူတုိ႔ကေလးေတြက ျမက္ရိတ္သမား ကေလးေတြထက္ ပုိေတာ္ဖုိ႔ မ်ားတာေပါ့။ အလုပ္ၾကမ္းသမားေတြရဲ႕ ကေလးတုိင္း ထူတူတူေလးေတြလုိ႔ ငါေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ မြဲေျခာက္ေျခာက္အေရာင္ ျမင္းႏွစ္ေကာင္က ျမင္းျဖဴေလးေမြးဖုိ႔ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲပါတယ္။ အထီးေရာ အမေရာ ျမင္းျဖဴေတြဆုိရင္ မင္းမွာ ျမင္းျဖဴေလးရဖုိ႔ ရာခုိင္ႏႈန္း ပုိမ်ားတာေပါ့။

       လူေတြၾကားမွာ ဒီစကားမ်ိဳး သိပ္ေျပာလုိ႔ မေကာင္းဘူးကြ။ ျမင္းျဖဴမဟုတ္သူေတြက သူတုိ႔ကုိ သိကၡာခ်တယ္လုိ႔ ထင္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါက အမွန္တရားပဲ။

ေမး။          ။ ေရေပၚဆီကိစၥ၊ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇကိစၥေတြ ေဘးထားၿပီး အခုလက္ရွိ ဒီဂရီေတြဘာေတြကုိ ၾကည့္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ တစ္ခ်ိန္္ခ်ိန္မွာ ဒီလုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ပုဂၢဳိလ္ေတြကလည္း တစ္ျခားပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ ေနာက္ခံဘက္ဂေရာင္းေတြ တူေနတာ ျဖစ္ေနမွာမ်ိဳး မစဥ္းစားမိဘူးလား။
ေျဖ။          ။ စကၤာပူအေၾကာင္း ေျပာၾကစတမ္းဆုိရင္ ကေလးအားလုံး ပညာေရးမူအတုိင္း သင္ၾကားၾကရတယ္။ ျခားနားခ်က္က သူတုိ႔ ဘယ္တကၠသုိလ္ကုိ သြားၾကသလဲ၊ စကၤာပူမွာပဲလား။ ႏုိင္ငံျခားတကၠသုိလ္ကုိလား။ ဘယ္ ဘာသာရပ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ၾကသလဲ၊ ဘယ္လုိ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသလဲ၊ ဘယ္လုိအေတြ႔အႀကံေတြ ရခဲ့ၾကသလား ဆုိတာပဲ။

       ျပင္သစ္က အထက္တန္းလႊာေတြဆုိရင္လည္း ပညာသင္တဲ့ေက်ာင္း အတူတူပဲ။ အားလုံံး ႏုိင္ငံေတာ္က စစ္တဲ့ စာေမးပြဲ ေျဖၾကရတယ္။ အဲ့ဒီအထဲက အေတာ္ဆုံးေက်ာင္းသားေတြပဲ 'The grandes e'coles' ကုိ တက္ခြင့္ရတယ္။ (ထိပ္တန္းပညာရွင္၊ အလုပ္မား၊ သိပၸံပညာရွင္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးရာ တကၠသိုလ္)

       ဂ်ာမန္ေတြဆုိရင္လည္း အတူတူပဲ။ 'The German General Staff' ကုိ တက္ၾကတယ္။ သူတုိ႔က ဂ်င္နရယ္ဂ်ာမန္စတပ္ဖ္ကုိ ဘယ္ေလာက္ ယုံၾကည္ထားသလဲဆုိရင္ အဲ့ဒီက ဆင္းလာတဲ့ လူတုိင္းဟာ တစ္ေယာက္ခ်င္း ဘယ္သူ႔ကုိမဆုိ အစားထုိးလုိ႔ ရတယ္တဲ့။

    ဂ်ပန္မွာလည္း တုိက်ိဳတကၠသုိလ္ဟာ ထိပ္သီးပဲ။ တ႐ုတ္ျပည္မွာဆုိရင္လည္း အေတာ္ဆုံး ေက်ာင္းသားေတြက ပီကင္းတကၠသုိလ္ (သုိ႔) က်င္ဝွါတကၠသုိလ္ကုိ ရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကတာပဲ။ အဲ့ဒီတကၠသုိလ္ ႏွစ္ခုမွာ မမီေတာ့မွ ဖူဒန္ (Fudan) ကုိ သြားၾကတယ္။

       အားလုံးနဲ႔ မတူတာကေတာ့ အေမရိကပဲ။ သူတုိ႔မွာက West Cost ရွိတယ္။ Midwest ရွိတယ္။ South, North, East Cost ရွိတယ္။ ေရွးတုန္းကေတာ့ East Cost ကုိ သြားတာမ်ားတယ္။ အခု သူတုိ႔မွာ Stanford ရွိတယ္။ Texas ရွိတယ္။ Northwestern စတာေတြ ရွိတယ္။ သူတုိ႔မွာ မတူတဲ့ တကၠသုိလ္ေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ရွီကာဂုိမွာ Milton Friendman ဆုိရင္ ဟုိတုန္းက အထင္ကရ စီးပြားေရးတကၠသုိလ္ပဲ။ ၿပီးေတာ့ ဟားဗက္ ရွိတယ္။ တကၠသုိလ္ေတြက ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားမွာ ရွိတယ္။ ငါထင္တာကေတာ့ အေတြးအေခၚေတြ မတူေအာင္ တမင္တကာကုိ ခြဲပစ္လုိက္တာလုိ႔ ထင္တာပဲ။

ေမး။          ။ "ငါေတာ့ ႏုိင္ငံေရးထဲ မဝင္ခ်င္ဘူး။ ႏုိင္ငံေရးထဲ ဝင္ၿပီး ပီေအပီထဲ ပါသြားရင္ သူတုိ႔ ေတြးေခၚသလုိ ငါလည္း လုိက္ၿပီး ေတြးေခၚေနရမယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ ဆန္႔က်င္ျပန္ရင္လည္း သက္တမ္းရွည္ဖုိ႔ မလြယ္ဘူး" လုိ႔ ေျပာၿပီး ႏုိင္ငံေရးထဲလည္း ဝင္ၿပီးေရာ တကယ္ ေအာင္ျမင္သြားတဲ့ ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္သြားတဲ့ လူေတာ္ေတြေရာ ရွိပါသလား။
ေျဖ။          ။ ဒါကေတာ့ အမွားႀကီးပါ။ ေရမြန္လင္းဆုိရင္  ဘာမွ ကန္႔သက္တာ မခံရပါဘူး။ မယုံရင္ သူ႔ကုိ ေမးၾကည့္ပါ။ တုိ႔က ဖိအားေပးလုိ႔ သူ႔အျမင္ေတြ ေျပာင္းသြားသလားလုိ႔။ ၿပီးေတာ့ ဗီဗီယံ ဗလဘရစ္ရွနန္။ သူ႔ကုိ တာဝန္တစ္ခု ေပးလုိက္တယ္ဆုိရင္ သူယုံၾကည္သလုိ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔သူ ေျဖရွင္းသြားတာပဲ။

ေမး။          ။ ႏုိင္ငံေရးထဲ ဝင္လာဖုိ႔ တခ်ိဳ႕ကုိ ပထမဆုံး ေျပာတဲ့အခါ ဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ စိုးရိမ္စိတ္ မျဖစ္မိဘူးလား။
ေျဖ။          ။ မျဖစ္ပါဘူး။ သူတုိ႔စိတ္ထဲမွာ ရွိေနတာက "ငါေတာ့ လက္ရွိအေနအထားအေပၚ ေက်နပ္တယ္။ ေနာက္ေလးႏွစ္ဆုိရင္ ငါ့ကေလးေတြ အရြယ္ေရာက္လာၿပီး တကၠသုိလ္တက္ၾကရေတာ့မယ္" ဒါပဲ သူတုိ႔စိတ္ထဲမွာ ရွိတယ္။

       လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ့္ငါးႏွစ္၊ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္တုန္းက သူ Wuthenlan မွာ ရွိေနစဥ္ ခုကြန္ဝွီး (Koh Boon Hwee) ကုိ စည္း႐ုံးခဲ့ဖူးတယ္။ သူရယ္၊ ဂုိေခ်ာက္ေတာင္ရယ္နဲ႔ ေန႔လည္စာ အတူစားရင္း ေျပာခဲ့တာ။ သူက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ ေျပာတယ္ "ကြ်န္ေတာ္က ေကာ္ပုိရိတ္ေခါင္းေဆာင္ပဲ ျဖစ္ခ်င္တာ" တဲ့။ သူေျပာသလုိပဲ သူ လုပ္သြားတာပဲ။ အဲ့ဒါ သူ႔ေရြးခ်ယ္မႈေလ။ သူဆုိရင္ ဝန္ႀကီးေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ ေနာက္က်သြားၿပီ။ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြကိုသြား၊ လူထုနဲ႔ ေတြ႔ဆုံစကားေျပာ စတာေတြ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ႏုိင္ငံေရးက သုံးဆယ္ေက်ာ္ ေလးဆယ္ျပဴစ (ေလးဆယ္ဝန္းက်င္) ေလာက္ကစမွ အဆင္ေျပတယ္။ အသက္ငါးဆယ္နား ကပ္သြားရင္ ေျပာင္းလုိ႔ မရေတာ့ဘူး။

ေမး။          ။ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ရာမွာ လူတုိင္းကုိၾကည့္ၿပီး ေရြးခဲ့တယ္ဆုိတာ ေသခ်ာရဲ႕လား။ ဥပမာ ... မစၥတာလီနဲ႔ သေဘာထားျခင္း လုံးဝ မတုိက္ဆုိင္တဲ့ လူတစ္ေယာက္ ဆုိပါေတာ့ ...
ေျဖ။          ။ သေဘာတူ၊ မတူဆုိတာက စဥ္းစားရမယ့္ကိစၥထဲ မပါပါဘူး။ မင္းဆီမွာ ဘာေတြရွိသလဲ။ ရွိရင္ ငါတုိ႔က ေတြ႔ၿပီး စဥ္းစားမွာပဲ။ မင္းက ငါတုိ႔နဲ႔ သေဘာထားျခင္း မတုိက္ဆုိင္ဘူး၊ ဒါက အေရးကုိ မပါဘူး။ မင္းလည္း ငါတုိ႔အျမင္ကုိ ေျပာင္းပစ္ႏုိင္တာပဲ။ ငါတုိ႔က အက်ိဳးအေၾကာင္းသင့္ရင္ လက္ခံတဲ့လူေတြပါ။ ငါတုိ႔ မွားေနတယ္၊ ငါတုိ႔ မွားေနတာကုိလည္း မင္းက အတိအက် ေထာက္ျပႏုိင္တယ္၊ ဒါဆုိ ငါတုိ႔ ေျပာင္းမွာေပါ့။

ေမး။          ။ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြမွာ လူငယ္ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္က မစၥတာလီေတြရဲ႕ အျမင္ေတြကုိ ေျပာင္းလဲေပးႏုိင္ခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ သာဓကမ်ား ျပလုိ႔ ရမလား။ အေသးအဖြဲ ကိစၥေလးေတြမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့။
ေျဖ။          ။ ၁၉၉၀ - ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ငါက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ သူတုိ႔နဲ႔ အၿမဲတမ္း အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးလည္း မရွိေတာ့ဘူး။ သူတုိ႔နဲ႔ အဆက္အဆံ ရွိတယ္ဆုိတာ ပါလီမန္နဲ႔ ကက္ဘိနိတ္ထဲမွာ လူမႈေရးသေဘာေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ဒါေတြကုိ စီမံခန္႔ခြဲရတဲ့တာဝန္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မွာပဲ ရွိတယ္။ ငါ့မွာ မရွိေတာ့ဘူး။ သူတုိ႔ကုိလည္း မေဝဖန္လုိဘူး။

ေမး။          ။ သူတုိ႔နဲ႔ ဆက္ဆံခဲ့စဥ္က မစၥတာလီရဲ႕ အျမင္ကုိ ေျပာင္းလဲေစခဲ့တဲ့ သာဓကရွိရင္ သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ။          ။ ေရမြန္လင္းက အစုိးရပုိင္ကုမၸဏီေတြကုိ ျဖစ္ႏုိင္သေလာက္ ပုဂၢလိကပိုင္ ေျပာင္းေပးဖုိ႔ ေျပာဖူးတယ္။ ျပႆနာက ဒီတာဝန္ေတြကုိ ယူႏုိင္မယ့္လူကုိ တုိ႔ ဘယ္လုိ ရွာမွာလဲ။ SIA ကုိ ပုဂၢလိကပုိင္၊ PSA ကုိ ပုဂၢလိကပိုင္လုပ္ဖုိ႔ စတာေတြေပါ့။ ပုဂၢလိကပုိင္ ျဖစ္သြားရင္ ရွယ္ယာအမ်ားဆုံး ပုိင္ဆုိင္တဲ့လူက CEO၊ COO၊ CFO စတာေတြ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခြင့္ ရရမယ္။ ဒီတာဝန္ ဘယ္သူ႔ကုိ ေပးမွာလဲ။ ဥပမာ ... OCBC၊ DBS၊ UOB၊ တီမာဆက္။ အဲ့ဒါက ျပႆနာ။ တုိ႔မွာ လူေတာ္ အလုံအေလာက္ မရွိဘူး။

ေမး။          ။ ကက္ဘိနိတ္ထဲမွာ အဖြဲ႔လုိက္စုၿပီး စဥ္းစားတာေတြ ရွိသလား။ (Group Think) အဲ့ဒီအထဲက အျပင္းအထန္ ျငင္းခုံခဲ့ရတာေတြ ရွိရင္ ေျပာျပပါလား။

ေျဖ။          ။ တုိ႔အျမင္ေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေတြခ်ည္းပါ။ တစ္ေယာက္ရဲ႕ အုိင္ဒီယာကုိ တစ္ေယာက္က အျမတ္ဝင္ထုတ္တဲ့လူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ခက္ခဲတဲ့ ျပႆနာေတြဆုိရင္ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားတယ္။ စည္းေဝးပြဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေခၚတယ္။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မခ်ေသးဘဲ ထားတယ္။ လူငယ္ဝန္ႀကီးေတြကုိ ေမးေပါ့။ ငါ့ လာေမးလုိ႔ ဘာအဓိပၸါယ္ ရွိမွာလဲ။

       တခ်ိဳ႕ဝန္ႀကီးေတြက ငါ မပါဘဲ စည္းေဝးၾကတယ္။ ငါ့ေလာင္းရိပ္က လြတ္ေအာင္ အရင္ဆုံး သူတုိ႔ ေတြ႔ၾက၊ ဆုံးျဖတ္ၾကတယ္။ ၿပီးမွ ငါနဲ႔ဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြးတယ္။ ကက္ဘိနိတ္မေရာင္ခင္ ေန႔လည္စာစားရင္း သူတုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ ရွိတတ္တယ္။ သူတုိ႔ အခ်င္းခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ။ ဂုိေခ်ာက္ေတာင္လက္ထက္က ဒီစနစ္ကုိ စတင္ခဲ့ၾကၿပီး လီရွန္လြန္း လက္ထက္မွာလည္း ဆက္ၿပီး က်င့္သုံးၾကတယ္။ မင္းတုိ႔ သတိထားဖုိ႔က ၁၉၉၀ - ခုကစၿပီး ဝန္ႀကီးေတြကုိ ငါ မခန္႔ေတာ့ဘူး။ ဂုိေခ်ာက္ေတာင္ လက္ထက္ကတည္းက။

       အစေတာ့ ငါေျပာေသးတယ္ "ဒီေကာင္ထက္ ဟုိေကာင္က ပုိေတာ္မယ္" စသျဖင့္ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ သူ ယုံၾကည္တဲ့သူကုိ သူ သြင္းတာပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ခါ ငါ သေဘာမတူဘူး။ စဥ္းစားပါဦးလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ဟာသူ စဥ္းစားၿပီး ငါ သေဘာမတူလည္း သူ လုပ္တာပဲ။


ေရေပၚဆီ (၁)


 ဇင္ေ၀ေသာ္

ေရေပၚဆီ (၁)

ေခါင္းေဆာင္ဟာ အေျခခံ အရည္အခ်င္းေတြနဲ႔ ျပည့္စုံေနရပါတယ္။ အုိင္က်ဴျမင့္ဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါက အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုသာပါ။ အီးက်ဴ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈစြမ္းရည္၊ ေရရွည္အလုပ္လုပ္ႏုိင္မႈ၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခုိင္မာမႈ၊ အႀကံေကာင္းဉာဏ္ေကာင္းရွိမႈ - စတဲ့ တျခားအရည္အခ်င္းေတြလည္း အမ်ားႀကီး လုိအပ္ပါတယ္။

ေမး ။     ။ ေခါင္းေဆာင္မႈပုိင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စကၤာပူရင္ဆုိင္ေနရတာက ဘာလဲ။

ေျဖ ။    ။တုိ႔မွာ လူဦးေရ သုံးသန္းပဲ ရွိတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ေခါင္းေဆာင္မႈစြမ္းရည္နဲ႔ ျပည့္စုံံတဲ့လူ (၁၀၀) ေလာက္ ထြက္လာႏုိင္တယ္။ အဲ့ဒီအထဲက ျပန္စစ္ယူရင္ (၂၀) သုိ႔မဟုတ္ (၃၀) ေလာက္ က်န္မယ္။ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ထြက္လာတယ္။ ႏုိင္ငံေရးေလာကအတြက္ မရွိလာဘူး။ ဆုိလုိတာက ႏုိင္ငံေရးထဲကုိ သုံးဆယ္ေက်ာ္၊ ေလးဆယ္ျပဴျပဴမွာ (ေလးဆယ္ဝန္းက်င္မွာ) ႏုိင္ငံေရး စလုပ္ေနရမယ္။ ေနာက္က်သြားၿပီဆုိရင္ လူထုနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ ျပတ္သြားတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ရတာမ်ိဳး၊ ကေလးေတြကုိ နမ္းရတာမ်ိဳးေတြ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။

၂၀၀၁ - ခုႏွစ္မွာ ငါတုိ႔ (မ်ိဳးဆက္သစ္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ) ရေအာင္ မရွာႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ဒါနဲ႔ ေဒါက္တာသုံးေယာက္ကုိ ဆြဲထုတ္ခဲ့ရတယ္။ တကယ္ဆုိ သူတုိ႔ သုံးေယာက္စလုံးက သူတုိ႔ပညာနဲ႔ သူတို႔ ထိပ္တန္းေတြခ်ည္းပဲ။ Ng Eng Hen, Vivian Balakrishnan ရယ္၊ Balaji Sadasivan ရယ္။ ဗလႀကီး (Balaji) ဆုိရင္ ထိပ္တန္း ဦးေႏွာက္ခြဲစိတ္ကုဆရာဝန္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးမွာေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ျဖစ္မလာဘူး။

ေမး ။     ။ ဒီကိစၥအတြက္ ေဝဖန္ေနၾကတာက ဒီစနစ္က အထက္ကေန ေအာက္ေျခကုိ လွမ္းေရြးတဲ့စနစ္တဲ့။ ႏုိင္ငံထဲက လူေတာ္ေတြကုိ ေရြးၿပီး ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ႏုိင္မယ့္ လူေတြကုိ မစၥတာလီကုိယ္တုိင္ ေရြးခ်ယ္တာတဲ့။

ေျဖ ။    ။မဟုတ္ပါဘူး။ တုိ႔က ထိပ္တန္းဆရာဝန္၊ ထိပ္တန္းခြဲစိတ္အထူးကု၊ ထိပ္တန္းစာရင္းစစ္ေတြ ဆုိၿပီး ေရြးေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မူဝါဒက သူတုိ႔ကုိ ေရြးတာပါ။ တုိ႔က လူေတာ္ အနည္းစုေလးကုိပဲ ၾကည့္ၿပီး သူတုိ႔အထဲက အလားအလာ ရွိသူေတြကုိ ရွာယူရတာေပါ့။

ေမး ။     ။ စစ္တပ္နဲ႔ဆုိင္တဲ့ကိစၥေတြမွာေတာ့ ဒီလုိေရြးခ်ယ္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးေလာကထဲမွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ၿပိဳင္ဖုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ေရြးတာကအစ ပါဝင္ေနတာဟာ တစ္မ်ိဳးပဲလုိ႔ မထင္မိဘူးလား။

ေျဖ ။    ။မထင္မိပါဘူး။ အစုိးရအဖြဲ႔ကုိ တစ္ေယာက္ေယာက္က ေမာင္ႏွင္ေပးေနရတယ္။ ကံေကာင္းမယ္ဆုိရင္ အစိုးရကုိ လည္ပတ္ေစတာ၊ ဝန္ႀကီးေရြးခ်ယ္တာေတြသာမက လူေတြကုိပါ သူ႔ဖက္ပါလာေအာင္ စြမ္းႏုိင္တဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တစ္ေယာက္ ရႏုိင္တယ္။

ကုိယ့္ပါတီထဲမွာကုိပဲ လူေပါင္းစုံ ရွိေနရတယ္။ ေကာ္ဖီဆုိင္ေတြမွာ အခ်ိန္ကုန္တတ္တဲ့ လူေတြဟာ အေျခခံလူထုနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ ေတာ္ၾကတယ္။ Ong Ah Heng ဆုိရင္ ငါ့ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးပဲ။ သူက လက္ေတြ႔က်တဲ့ အေျခခံလူတန္းစားထဲကလာတာ။ ဒါနဲ႔ သူ႔ကုိ National Transport Workers' အဖြဲ႔ထဲ ထည့္ၿပီး Nee Soon မဲဆႏၵနယ္မွာ ဝင္ၿပိဳင္ဖုိ႔ တြန္းေပးလုိက္ၾကတယ္။

ပါတီတစ္ခုမွာ လူေပါင္းစုံလုိတယ္။ ဒါဆုိ သူတုိ႔က ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အလုပ္လုပ္ႏုိင္မလား။ ပီေအပီရဲ႕ တည္ေထာင္သူ အဖြဲ႔ဝင္ တုိခ်င္ခ်ိဳင္ ေျပာတာတစ္ခုရွိတယ္ "စိတ္မပူပါနဲ႔၊ သူဟာ ထာဝရ အတြင္းေရးမွဴးအေနနဲ႔ပဲ ရွိေနပါလိမ့္မယ္" တဲ့။

ေမး ။     ။ ပါတီထဲမွာ လူေပါင္းစုံ ရွိေနရမယ္ဆုိေပမယ့္ လူထုရဲ႕အျမင္ကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ပညာေရးက႑တစ္ခုအေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ေနၾကတာ ဆုိတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္။

ေျဖ ။    ။အစုိးရက ပညာေရးက႑တစ္ခုကုိပဲ ၾကည့္ၿပီး ေရြးတယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆကေတာ့ လုံးဝအမွားပဲ။ ပညာေရးကုိ အရင္ၾကည့္တယ္ဆုိတာ မွန္ပါတယ္။ ဒါက ပထမအဆင့္ပဲ။ ဒီႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ ဂ်င္နရယ္အီလက္ထရစ္မွာျဖစ္ျဖစ္၊ IBM မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မုိက္က႐ုိေဆာ့(ဖ္)မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေခါင္းေဆာင္ဟာ အေျခခံ အရည္အခ်င္းေတြနဲ႔ ျပည့္စုံေနရပါတယ္။ အုိင္က်ဴျမင့္ဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါက အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုသာပါ။ အီးက်ဴ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈစြမ္းရည္၊ ေရရွည္အလုပ္လုပ္ႏုိင္မႈ၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခုိင္မာမႈ၊ အႀကံေကာင္းဉာဏ္ေကာင္းရွိမႈ - စတဲ့ တျခားအရည္အခ်င္းေတြလည္း အမ်ားႀကီး လုိအပ္ပါတယ္။ ပညာရပ္တစ္ခုမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စီးပြားေရးတစ္ခုခုမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီအရည္အခ်င္းေတြနဲ႔မွ အလုပ္လုပ္လုိ႔ ရတယ္။ SIA (Singapore International Airline) က စီအီးအုိ ခ်ဴးေခ်ာင္စိန္ဆုိရင္ စကၤာပူတကၠသုိလ္က ဘြဲ႔၊ Imperial Collage က မာစတာဘြဲ႔ ရေပမယ့္ စေကာလားတစ္ေယာက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူေတာ္တစ္ေယာက္ပဲ။ လူေတြကုိ နားလည္တယ္။ ေခါင္းေဆာင္ႏုိင္တယ္။ စီးပြားေရးသေဘာကုိ နားလည္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ SIA လည္း အေျခအေန ေကာင္းေနရတယ္။ (ဒါ့ေၾကာင့္ SIA အေျခအေန ေကာင္းေနတာ။)

ေမး ။     ။ လူထုႀကီးကေတာ့ ဒီေန႔အထိ ေဒါက္တာ Toh ရဲ႕အျမင္ကုိ အာ႐ုံက်ေနၾကတုန္းပဲ။ လူထုက သူတုိ႔ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ကုိ ကုိယ့္ႀကိဳးစားမႈကုိ အေျခခံၿပီး တစ္ဆင့္ခ်င္း တက္လာတာကုိပဲ ျမင္ခ်င္ၾကတယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိ ခ်က္ခ်င္းေရြးၿပီး ရာထူးႀကီးႀကီးေနရာ ေပးလုိက္တာမ်ိဳးကုိ သိပ္ သေဘာမေတြ႔ၾကဘူး။

ေျဖ ။    ။ေအာက္ေျခက ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ ဒီေန႔ကမၻာမွာ မရွိဘူး။ ရွိရင္ ငါ့ကုိ ျပပါ။ အေမရိကန္ သမၼတေလာင္းေတြကုိ ဘယ္လုိေရြးသလဲ။ ေအာက္ေျခလူတန္းစားကလား။ မဟုတ္ဘူး။ ဒီမုိကရက္နဲ႔ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီေတြရဲ႕ ထိပ္သီးအုပ္ေတြထဲကေန ေရြးယူရတာ။

ဘားရက္အုိဘားမား ဝင္လာတယ္။ သူ႔အတြက္ အခြင့္အေရး ဘယ္ေလာက္ ရွိသလားဆုိတာ ေသေသခ်ာခ်ာ တြက္ခ်က္ၿပီး တက္လာတာ။ အေျခခံမူေတြကုိ စနစ္တက် ျပင္ဆင္ခဲ့တာ။ သူမ်ား အာ႐ုံမက်တဲ့ လူနည္းစု တစ္သီးပုဂၢလပါတီးေလးေတြကုိ သူက ဦးတည္ထားခဲ့တာ။ သူ႔ကုိ သိပ္အေလးမထားခဲ့တာဟာ ဟီလာရီရဲ႕အမွားပဲ။ သူႏုိင္ၿပီး သမၼတေလာင္း လ်ာထားခဲ့လုိက္ရတယ္။ ေနာက္ဆုံး ဘာျဖစ္လဲ။ အေမရိကန္ေတြက "အုိေက၊ လူမည္းကုိ သမၼတတင္ၾကည့္ရေအာင္။ ဒါက အျဖဴလူမ်ိဳးႏုိင္ငံမွာ (လူျဖဴႏုိင္ငံမွာ) လူမည္းသမၼတျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ နာမည္လည္း က်န္တာေပါ့။ ဒီလူမည္းက လူေတာ္တစ္ေယာက္" လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။

ရီပတ္ဘလင္ကန္ပါတီကုိၾကည့္။ သူတုိ႔ ဘယ္က ေရာက္လာၾကတဲ့လူေတြလဲ။ ဂြ်န္မက္ကိန္းဆုိရင္ စစ္ပြဲသူရဲေကာင္း၊ သူ႔အေဖက ၾကယ္ေလးပြင့္ သူရဲေကာင္း။ သူ ဆီးနိတ္ရာထူး ရတယ္။ ေဂ်ာ့ဘု(ရွ္)နဲ႔ ဝင္ၿပိဳင္တယ္။ ႐ႈံးတယ္။ ေနာက္ဆုံး ၂၀၀၈ - မွာ သမၼတ လ်ာထားခံရတယ္။

ၿဗိတိန္ ကြန္ဆာေဗးတစ္ပါတီရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိၾကည့္ဦး။ သူက Eton နဲ႔ Oxford မွာ ေက်ာင္းၿပီးတယ္။ ကြန္္ွဆာေဗးတစ္ အမတ္ေတြကုိယ္တုိင္က သူ႔ကုိ ေရြးတာ။ အားလုံးက အထက္တန္းလႊာက လူေတြ။

တ႐ုတ္ျပည္က ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကုိ ဆက္ၾကည့္ဦး။ ပထမ ေတာ္လွန္ေရးကာလတုန္းကေတာ့ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမာ္စီတုန္း အာဏာရၿပီးကတည္းက အားလုံးကုိ ေဘးဖယ္ပစ္လုိက္တာ ေနာက္ဆုံး သူ႕မွာပဲ အာဏာရွိေတာ့တယ္။ သူမေသခ်င္အထိ ကိစၥေတာ္ေတာ္္မ်ားမ်ား သူကုိယ္တုိယ္တုိင္ပဲ ဆုံးျဖတ္တယ္။

အရွိကုိ အရွိအတုိင္းပဲ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ အာဖရိကန္ ေနရွင္နယ္ကြန္ဂရက္ကုိ ၾကည့္ဦး။ အာဖရိကန္လူထုႀကီး ဆုံးျဖတ္တာလား။ မဟုတ္ဘူး။ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလား။ သူက လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္။ ေထာင္ထဲမွာ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ေနခဲ့တယ္။ သူ အနားယူေတာ့ သူ႔ေဘးမွာ ေမြးထားတဲ့အဖြဲ႔က ဆက္လုပ္တယ္။ ဒါ ေအာက္ေျခလူတန္းစားလား။

ေမး ။     ။ အရည္အခ်င္းအေၾကာင္း ေျပာေနေပမယ့္ စကၤပူက တစ္ပါတီထဲကပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေတာ့ ပီေအပီ တစ္ပါတီက သက္မွတ္တဲ့ အရည္အခ်င္းပဲ ျဖစ္ေနေတာ့မွာေပါ့။

ဆက္ရန္ -


ဇင္ေ၀ေသာ္
Zin Wai Thaw

စီးပြားေရး ပဥၥလက္ ( ၆ )

ေမး ။     ။ ဝင္ေငြကြာဟမႈေတြက ပိုျပီးက်ယ္ျပန္ ့လာတာေၾကာင့္ လစာနည္းတဲ့လူေတြကို ျပန္လည္ျဖန္ ့ေဝေပးဖို ့ စကၤာပူအစိုးရမွာ ဖိအားေတြ က်ေရာက္ေနတာေကာ မျဖစ္နုိင္ဘူးလား။

ေျဖ။    ။မင္းေျပာခ်င္တာက ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြကအစိုးရရဲ႕ဆန္ ့က်င္ေရးသမားေတြလို ့လား။ဒါ့ေၾကာင့္ငါတို ့ကေျပာင္းရမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ "အိုေက၊ ငါတို ့ေတာ့ ဒီမဲေတြရႈံးဖို ့ရာရွိေနျပီး အထက္ပိုင္းလူတန္းစားေတြ သေဘာက်ေအာင္လုပ္ၾကဦးစို ့” လို ့ေျပာရမွာလား။ ဆိုလိုတာက ဒါက နိုင္ငံေရး .. ေလ။

တကယ္လို ့အထက္လူလတ္တန္းစားေတြအနိမ့္ပိုင္းလူလတ္တန္းစားေတြထက္ပိုနည္းေနမယ္ဆိုရင္ငါတို ့ကနည္းနညး္ေလွ်ာ့ေပးဖို ့လိုလိမ့္မယ္။ ဒါေတြကိုစနစ္တက်ငါတို ့ေလ့လာၾကည့္ပါတယ္။ လူဦးေရဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားက ကိုယ္ပိုင္အိမ္မွာ ေနနုိင္ၾက သလဲ၊ ေလးခန္းရွိတဲ့အိမ္မွာေနသူေတြဟာဟိုတုန္းကထက္လူလတ္တန္းစားလို႕ယူဆစရာရွိခဲ့ဖူးတယ္။ဒါေပမယ့္ ေလးခန္းအိမ္ကိုဝယ္ရင္အစိုးရဆီက ေငြပိုျပီးရနုိင္တယ္ဆိုတာသိေတာ့သံုးခန္းပဲတတ္နုိင္သူေတြကလည္း ေလးခန္းေတြဝယ္လာၾကတယ္။

ဒီထက္ပိုျပီးေတာ့ သူတို ့ကိုေပးသင့္တယ္လို ့ မထင္မိဘူး။ ပိုေပးမိရင္ လူေတာ္ေတြ စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္စိတ္ ေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္။ ငါတို ့သူတို ့ကိုျပန္မွ်ေဝေပးနုိင္တာကလူတုိင္းအိမ္ရရွိေရးပဲ။စကၤာပူလူမ်ိဳးတုိင္းအိမ္ရွိရမယ္။အဲ့ဒီအိမ္ကလည္း ေျမေစ်းထည့္မေပါင္းပဲ ရက္ရက္ေရာေရာေရာင္းေပးထားတာ။ အႏွစ္သံုးဆယ္ေလာက္ၾကာျပီး အနားယူျပီဆိုေတာ့ အိမ္ရဲ့တန္ဖိုးက အမ်ားၾကီးတက္သြားျပီ။

ဒါျပီးေတာ့ CPF ။ အစိုးရက CPF ပိုရဖို ့့ၾကိဳးစားေနတယ္။ သူတို ့သံုးစြဲပစ္လိုက္မွာစိုးလို ့မဟုတ္ဘူး။ သူတို ့အနားယူျပီးတဲ့ေနာက္ေငြ ရွိေနရစ္ေအာင္လို ့။က်န္းမာေရး၊ကေလးေတြရဲ့ပညာေရးစတာေတြအတြက္ေပါ့။ ျပီးေတာ့အပိုေငြထြက္လာမယ္ဆိုရင္စကၤာပူေဝစုနဲ ့စီးပြားေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးေဝစု ဆိုတာေတြ ေပးဖို ့ရွိတယ္။

ေမး ။     ။ မစၥတာလီေျပာတာကို နားေထာင္ရရင္ နိုင္ငံျခားအလုပ္သမားေတြကိုဝင္ခြင့္ျပဳ၊ အထက္တန္းလႊာေတြ ဝင္ေငြပိုရေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ရံုတင္မကဘဲ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြကိုလည္းသူတို႕လိုခ်င္တဲ့လစာပမာဏရေအာင္ပိုျပီးလုပ္ေပးႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ အိမ္ရရွိေရးနဲ႕ CPF ကိစၥေတြကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီထက္ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္လို ့့ရဦးမလား။

ေျဖ ။    ။ တို ့မွာ Workfare ရွိတယ္။ (ဝင္ေငြနည္းတဲ့အလုပ္သမားေတြကို ဝင္ေငြျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ စီမံကိန္း)။ ဒါက အစပိုင္းပဲရွိေသးတယ္။ ျပန္ျပီးေလ့လာဆန္းစစ္ၾကည့္ရဦးမယ္။ ဒါေပမယ့္ အဓိကက်တဲ့အခ်က္ကေတာ့ အလုပ္လုပ္မွရမယ္။ အိပ္ေနတဲ့လူကိုေတာ့ မေပးဘူး။ ဒါကိုလုပ္ေတာ့ လုပ္ရမယ္။ သိပ္ျမန္မယ္ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ဒါကဟိုးေလးတေၾကာ္ျဖစ္သြားနုိင္တယ္။

ေမး ။     ။ တကယ္က ဒီ Workfare ကကို မစၥတာလီ သတိေပးခဲ့တဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြရဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို စျပီးယိုယြင္းေစႏိုင္င္လိမ့္မယ္ မဟုတ္လား။

ေျဖ ။    ။ မထင္မိပါဘူး။ Workfare မရခင္ သူကအလုပ္လုပ္ေနမွရမွာ။

ေမး ။     ။ မွန္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒအေျခခံက အသက္ ၃၅ ႏွစ္ရွိတဲ့လူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ပတ္မွာ ၂ ရက္၊ ၃ ရက္ အလုပ္လုပ္ေနရမယ္။ ဒါမွ သူဝင္ေငြစံညႊန္းနဲ ့ပတ္သက္လို ့ …

ေျဖ ။    ။ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီတုန္းက စကၤာပူမွာ စီးပြားေရးက်ဆင္းေနတယ္။ သူတို ့ကို ဆြဲထုတ္ျပီး ကူညီထားၾကရတယ္။ Workfare ကိုရဖို ့လူတစ္ေယာက္ဟာအလုပ္ရွိကိုရွိေနရမယ္ဆိုတဲ့ ဥပေဒက ပ်က္မသြားပါဘူး။


ေမး ။     ။ Workfare က တကယ္ေတာ့ စီးပြားေရးေကာင္းေနစဥ္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ တင္ခဲ့တာပါ။ တစ္ခုခုလုပ္ျပီဆိုရင္ ၾကိဳတင္မျမင္နုိင္တဲ့ကိစၥတစ္ခ်ိဳ ့ကိုလည္း အရဲစြန္ ့ျပီးလုပ္ၾကည့္ရတတ္ပါတယ္။ သူတို႕အလုပ္လုပ္ေနဖို႕ လုိတယ္ ဆုိတာ လူထုၾကီးသိေနရန္ ျပီးတာပါပဲ။

ေျဖ ။    ။ မထင္မိပါဘူး။တို ့က အမ်ားၾကီးေပးလိုက္ရင္ေတာ့ လူေတြကအလုပ္လုပ္ခ်င္စိတ္ ရွိမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လံုေလာက္ရံုေလးပဲေပးျပီး သူတို ့ကိုလည္း ၾကိဳးတင္းထားမယ္ဆိုရင္ သူတို ့လည္းသေဘာေပါက္လာမွာပါ။ ငါ့မွာ အရည္အခ်င္းပိုရွိလာရင္ ဝင္ေငြလည္း ပိုလာမယ္ ဆုိတာမ်ိဳးေလ။

ဒါေၾကာင့္ ငါတို ့SPUR ကိစၥအတြက္ တအားၾကိဳးစားေနၾကတာ။ (Skills Programme for Upgrading and Resilience) ျပီးရင္ အလုပ္အကိုင္အတြက္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးတာေတြရွိတယ္။ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္ဆက္လုပ္ၾကဖို ့ တို ့က အားေပးတယ္။ ဒါမွ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးတက္မယ္။ ႏိုင္ငံရဲ့စီးပြားေရးတက္လာရင္ သူတို ့ဝင္ေငြလည္းတိုးလာတယ္။ ဒီေန႕ေခတ္ၾကီးထဲမွာ မင္းဘယ္ေလာက္လစာရသင့္သလဲဆိုတာ မင္းမွာ အသိပညာနဲ႕အရည္အခ်င္း ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာနဲ ့ သတ္မွတ္တယ္။ ဆိုပါေတာ့ မင္းက သိပ္ေတာ္တဲ့လူ၊ ဒါေပမယ့္ ေစ်းကြက္မွာ ေရာင္းခ်စရာပစၥည္းမရွိဘူး။ ဒါဆိုရင္ မင္းဘာရႏိုင္ဦးမလဲ။

ေမး ။     ။ ဝင္ေငြကြာဟမႈနဲ ့ ပတ္သတ္လို ့လူထုခံစားေနရတာကို နားလည္ျပီး .. လစာကြာျခားမႈပမာဏေတြကို စနစ္တက်တြက္ခ်က္ျပီး ဒါကိုေျဖရွင္းဖို ့ေပၚလစီခ်မွတ္ျပီးလုပ္ရရင္ အစိုးရအတြက္ပိုေကာင္းမယ္လို ့ မထင္မိဘူးလား။ ဥပမာ ျပည္သူဝန္ထမ္းေတြဆိုရင္ GDP နဲ ့တြဲျပီး ေဘာနပ္ရေနၾကတယ္။ တခ်ိဳ ့့အၾကံျပဳၾကတာက တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ မညီမွ်မႈကိုလည္း ဒီလိုGDPနဲ ့တြဲေပးထားရင္ေကာင္းမယ္။အထူးသျဖင့္ အနိမ့္ဆံုးဝင္ေငြ ရွိသူေတြကိုေပါ့။

ေျဖ ။    ။ ျပည္သူ ့ဝန္ထမ္းေတြကိုက်ေတာ့ သူမ်ားေတြနဲ ့့ျပိဳင္ျပီး လစာေပးထားမွရတယ္။ ဆိုလိုတာက ပုဂၢလိကစီးပြားေရးေတြကေပးသလို ေပးထားရတယ္။ သမၼတ ပညာသင္ဆု၊ နိုင္ငံျခားပညာသင္ဆု၊ SAF ၊ ျပည္သူရဲ့ စတာေတြရဲ့ အေရအတြက္ကို တို ့ေလ့လာၾကည့္ထားၾကျပီးသားျဖစ္တယ္။ ဂ်ဴနီယာေကာလိပ္ကထြက္လာတဲ့ လူေတာ္ေက်ာင္းသားေတြရဲ့အေရအတြက္နဲ ့ မဟပ္မိဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို ့ကကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ ့ကိုယ္ပညာသင္တာ၊ ပုဂၢလိကေထာက္ပံ့တဲ့ ပညာသင္ဆုနဲ ့ပညာဆက္သင္တာေတြရွိေနလို ့ ေနာက္ဆံုးေကာက္ခ်က္ ကေတာ့ အစိုးရက ပုဂၢလိကဆိုတာ စကၤာပူထဲမွာတင္ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ကမာၻလံုးကို ဆိုလိုတာ။ ဒါကျဖစ္ေနတဲ့ အမွန္တရားပဲ။ ေရွာင္ေနလို ့မရဘူး။ ရင္ဆိုင္ၾကရမယ္။

ေမး ။     ။ ျပည္သူဝန္ထမ္းေတြအဖို ့ ဝင္ေငြကြာဟမႈနည္းသြားေအာင္လုပ္နုိင္ရင္ သူတို ့လည္း ေဘာနပ္ရလာမယ္လို ့ ကၽြန္ေတာ္စဥ္းစားမိတယ္။

ေျဖ ။    ။ (ရီလ်က္) ဝင္ေငြကြာဟမႈ ဒီထက္ပိုက်ဥ္းသြားေအာင္ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရစစ္စတန္ၾကီးတစ္ခုလံုး ေပါင္းေပးတာေတာင္ ရမွာဟုတ္ဘူး။ ဂ်ပန္ေတြကိုၾကည့္။ ဖြံ ့ျဖိဳးျပီးနုိင္ငံေတြထဲမွာ ဂ်ပန္ေတြဟာ လူသားအခ်င္းခ်င္း တန္းတူအခြင့္အေရးရရွိေရးဆိုတဲ့ မူဝါဒကို အားအေကာင္းဆံုးလက္ကိုင္ျပဳထားတဲ့ လူမ်ိဳးေတြပဲ။ သူတို ့အလုပ္အၾကီးအကဲေတြကို ရက္ရက္ေရာေရာေပးတာ တစ္သက္လံုးအလုပ္ခန္ ့ထားတာတို ့ေလ။ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ဖိအားေအာက္မွာ သူတိုလည္း မခံႏိုင္ေတာ့ဘူး။

ဆိုနီနဲ ့နစ္ဆန္ဆိုရင္အခုအေနာက္တိုင္းသားေတြကို ငွားေနျပီးလူေတာ္ေတြရဖို ့ သူတို ့လည္း ျပိဳင္ပြဲထဲ ဝင္လာၾကျပီ။ ကမာၻထဲကိုဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ဖို ့ သူတို ့မူဝါဒကို ဂရုမစိုက္နိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အလုပ္လုပ္တာ ပိုမ်ားလာေလေလ သူတို ့စနစ္လည္း ေျပာင္းရေလေလ ျဖစ္လာမွာပဲ။

ဟိုုတုန္းကဆိုဒါမ်ိဳးေတြဂ်ပန္မွာျမင္ကိုမျမင္ရတာ။အခုဆိုေဆာင္းရာသီမွာတံတားေအာက္အိပ္ေနတဲ့လူေတြရဲ့ဓာတ္ပံုေတြ ေတြ ့လာရျပီ။ သူတို ့စစ္ပြဲေတြျဖစ္ေတာ့ အဆင္းရဲဆံုးလူတန္းစားျဖစ္တဲဲ့ လယ္သမားေတြက အထိအနာဆံုး၊ သားေတြဆံုး၊ အိမ္ေတြဆံုးနဲ ့၊ ဒါေၾကာင့္လူထုၾကီးတစ္ရပ္လံုးက သူတို ့ (ဆင္းရဲသားလယ္သမားေတြကို) ျပန္ျပီးေက်းဇူးဆပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြ လွဳိက္လွဳိက္လွဲဲလွဲကို ရွိၾကတယ္။

ျဗိတိသွ်ေတြလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ အျပစ္မကင္းဘူးဆိုတဲ့ခံစားခ်က္ ရွိၾကတယ္။ အသက္အိုးအိမ္ေတြ တကယ္ဆံုးရႈံးခဲ့ရတာက Oxbridge က အရာရွိၾကီးေတြ မဟုတ္ဘူး။ အရာရွိငယ္ေတြ၊ မျဖစ္မေန စစ္တပ္ထဲဝင္ခဲ့ရတဲ့ စစ္သားေတြပဲ။ ဒီေတာ့ လူခ်မ္းသားေတြက ေလဘာပါတီရဲ့ ေထာက္ခံမႈ၊ ကြန္ဆာေဗးတစ္ပါတီရဲ့ ေမြးစားက်င့္သံုးမႈနဲ ့ မူတစ္ခု ခ်မွတ္လာၾကတယ္။ အထက္တန္းလႊာက လူေတြဟာ ဒီအတြက္အေၾကြးေတြ တင္ေနၾကတုန္းပဲေပါ့။ ဒါနဲ ့ ဆင္းရဲသားေတြကို ေထာက္ပံ့လာၾကတာ။

ဒါ့ေၾကာင့္ျဖစ္လာနိုင္တဲ့ဆိုးက်ိဳးကို သူတို ့မစဥ္းစားၾကဘူး။ လူေတြအလုပ္လုပ္ခ်င္စိတ္ေပ်ာက္ျပီး စစ္စတန္တစ္ခုလံုးလည္း အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ မာဂရက္သက္ခ်ာက အဲဒီမူကို ေျပာင္းပစ္ခဲ့တာ၊ တိုနီဘလဲယားက ဆက္လက္က်င့္သံုးတာ။ ေဂၚဒင္ဘေရာင္းက ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြရဲ့ ေထာက္ခံမဲေတြကို လိုခ်င္ေတာ့ လမ္းေဟာင္းဖက္ကို ျပန္ျပီး ဦးလွည့္ေနျပန္ေရာ။

နားလည္ထားဖို ့က တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ “ မွ်တမႈ ျပႆနာက ဒီအတိုင္းပဲ အျမဲရွိေနမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါက ဘယ္ေလာက္ၾကာႏိုင္မလဲ။ ဆယ္ႏွစ္၊ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္၊ အႏွစ္သံုးဆယ္။ ဟုတ္ျပီ၊ ဒါျပီးေတာ့ ဘာလာဦးမလဲ။ နည္းပညာေတြ၊ ယွဥ္ျပိဳင္လာသူအသစ္ေတြ၊ မတူညီတဲ့ အလုပ္လုပ္ပံုေတြ၊ လိုက္(ဖ္)စတိုင္လ္ေတြက ငါတို ့အေပၚ က်ေရာက္လာဦးမွပဲ..”

ေမး ။     ။ စည္းပြားေရးကိစၥေတြမွာ အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ သိပ္မ်ားလြန္းတယ္ဆိုတဲ့အျမင္နဲ ့ပတ္သက္လို ့ မစၥတာလီ ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။ ကၽြန္ေတာ္ထင္တာကေတာ့ စီးပြားေရးက႑ေတြကို အစိုးရကပဲ ထိန္းထားသင့္တယ္လို ့ သူတို ့ယံုၾကည္ထားတဲ့ ေရွးေရွးႏွစ္ေတြတုန္းက ေျပာခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုအထိ အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ စီးပြားေရးက႑ေတြက ေတာ္ေတာ္ၾကီးမ်ားေနေသးတယ္။ ဒီကိစၥ၊ ဒီျပႆနာဟာ ေရွ႕ဆက္ျဖစ္ေနဦးမယ္လို ့ ထင္ပါသလား။

ေျဖ ။    ။ လူေတာ္ေတြက အစိုးရအလုပ္ထဲကို မဝင္ဘဲ ပုဂၢလိကစီးပြားေရးေတြထဲ ပိုပိုျပီးဝင္ေနမယ္။ သူတို ့ကိုလည္း နိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြဆီမွာ ဆံုးရွံဳးလိုက္ရတာမဟုတ္ဘဲ သူတို ့ဒီကိုျပန္လာၾကမယ္။ ဒီေနာက္ ပုဂၢလိကေတြက ကုမၸဏီအၾကီးစားၾကီးေတြကို လည္ပတ္နုိင္ေလာက္တဲ့ ဦးေႏွာက္ရွိသူေတြကို ပိုင္ဆုိင္လာမယ္။ ဒါဆိုရင္ ဒီကိစၥက ေအးသြားမွာပါ။ ငါေျပာခဲ့သားပဲ။ ငါတို ့စီးပြားေရးတခ်ိဳ ့ကို ပုဂၢလိကပိုင္လႊဲေပးခ်င္တယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ျပႆနာက ဘယ္သူ ့ကိုလႊဲေပးရမွာတုန္းဆိုတာ ျဖစ္လာျပန္ေရာ။

DBS နဲ ့ OCBC ဘဏ္ေတြကိုၾကည့္။ သူတို ့ႏိုင္ငံျခားဦးေႏွာက္ကိုသံုးထားရတာ။ UOB ကဥကၠဌ Wee Cho Yaw အေပၚမွာလံုးဝမွီေနရတာ။ သူ ့ေနရာဘယ္သူ ့ကိုအစားထိုးမွာလဲ။ UOB ရဲ႕ စီအီးအိုေရြးထုတ္ဖို ့ သူတို ့မွာ ဦးေႏွာက္ေကာင္းေကာင္းေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိေနလို ့လဲ။ ဒီေနရာကို လ်ာထားထားတဲ့ Ernest Wong ကလည္း သူ ့အတြက္ဒီေနရာရဖို ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိဆိုျပီးထြက္သြားျပီ။ Wee Cho Yaw ကအခုသူ ့သားကုိ အစားထိုးဖို ့လုပ္ေနတယ္။

အခုနိုင္ငံျခားကို ပညာသင္ထြက္သြားတဲ့လူေတာ္ေတြ ဘယ္ကပညာသင္ဆုမွမယူဘူး။ နိုင္ငံျခားမွာလညး္ အျမဲမေနဘူး။ ဒီကိုျပန္လာၾကမယ္။ ဒါဆိုရင္လာမယ့္ ၁၀ႏွစ္ ၁၅ႏွစ္ေလာက္ကိုပုဂၢလိကစီးပြားေရးေတြမွာရွိတဲ့ ဦးေႏွာက္က အစိုးရဆီမွာရွိတဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြကို ယွဥ္လို ့ရျပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ႏွစ္ အႏွစ္၂၀ ကနဲ ့စာရင္ ဒီေန ့အစိုးရရဲ႕ ပညာသင္ဆုယူတဲ့ေက်ာင္းသားနညး္နည္းလာတာေတြ ့ရတယ္။

ဆိုလိုတာက ဝန္ၾကီးရဲ႕သားဘယ္ႏွစ္ေယာက္ စေကာလားရွစ္ယူလို ့လဲ။ Lin Hng Kiang ရဲ့သား စေကာလားမယူဘူး၊ Teo Chee Hean ရဲ႕သားေတာ့ယူတယ္။

ေမး ။     ။ ေလာေလာဆယ္မွာ ေျဖရွင္းခ်က္က ဘာျဖစ္မလဲ၊ ပုဂၢလိကစီးပြားေရးအားနည္းလာစရာရွိသလား။

ေျဖ ။    ။ မရွိဘူး။ ငါေျပာခဲ့ျပီးျပီ။ လူေတာ္ေတြသူတို ့ဆီမွာ အလုပ္လုပ္မလား။ ဒါပဲ။ သေဘၤာက်င္းကိုၾကည့္။ Cheng Wai Koung ကုိ ငါတို ့ရလိုက္တယ္။ SIA အတြက္ စတီဗင္လီကို ရထားတယ္။ DBS အတြက္ Koh Boon Hwee ျပီးရင္ ဘယ္သူရွိဦးမလဲ။ ဒီေလာက္ၾကီးတဲ့ ကုမၸဏီၾကီးေတြကို တျခားလူ ငါတို ့့ကယံုၾကည္လို ့ရပါ့မလား။


ဇင္ေ၀ေသာ္
Zin Wai Thaw

စီးပြားေရး ပဥၥလက္ ( ၅ )

ငါတို႔က ဂ်ပန္ရဲ့မူကိုယူၿပီး ႏုိင္ငံျခားသား အေျခခ်လာေနသူေတြကို ပိတ္ပင္၊ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြကို လာေရာက္အလုပ္လုပ္ခြင့္ မေပးဆိုရင္ စင္ကာပူ ဘာျဖစ္သြားမလဲဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။

ေမး ။     ။ ဆိုလိုတာက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ့ပံုစံလို လူတန္းစားဒီထက္ညီႏိုင္မယ့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအျဖစ္ေရာက္ေအာင္…….။

ေျဖ ။    ။ လူတန္းစားတူ၊ လူ႔အခြင့္အေရးတူဘဝကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေၾကးလင္ပန္းနဲ႔ ထမင္းစားတဲ့ေခတ္ကိုသာ ျပန္သြားေတာ့ေပါ့။ လူတိုင္းအေပၚမွာ တရားမွ်တတဲ့ မူဝါဒကို ငါတို႔ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီမူကေတာ့ မင္းလုပ္ႏိုင္ရင္ မင္းရမယ္၊ ဒါပဲ။ မင္းလုပ္နုိင္တဲ့စြမ္းရည္ဆိုတာ မင္းပညာေရး၊ မင္းအရည္အခ်င္းနဲ႔ မင္းကိုုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးေတြပဲ။ လူေတြက တန္းတူမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ငါတို႔က အားလံုးဟာတန္းတူပါလုပ္ေနလို႔ ဒီမူက ဘယ္လိုအလုပ္ျဖစ္ပါေတာ့မလဲ။

ေစာေစာပုိင္းက ငါ့ရဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္က CPF ရယ္၊ က်န္းမာေရးစုေငြရယ္အတြက္ လူတိုင္းဘဏ္အေကာင့္ရွိေနဖို႔ပဲ။ မင္းရွာထားတာ မွန္သမွ် မင္းဟာေတြခ်ည္းပဲ။ မင္းမွာ မင္းရဲ့ကိုယ္ပိုင္အေကာင့္ရွိေနၿပီ၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တစ္ေယာက္ေယာက္က အႀကံျပဳလို႔ ဘံုဆုိင္ထဲကို ထည့္လိုက္ၿပီဆိုပါေတာ့ တျခားလူတစ္ေယာက္က မင္းေငြေတြကို ယူထုတ္သြားေရာ။

အခုငါတို႔စနစ္က ဒီေငြေတြဟာ မင္းေငြဆိုရင္ ဒီေငြေတြကို မင္းမသံုးခဲ့ဘူး။ ဒါဆို မင္းကေလးေတြ၊ မင္းေဆြမ်ိဳးေတြ၊ ဘယ္သူ႔ကိုမဆို ေပးထားခဲ့လုိ႔ရတယ္။ မင္းစုထားတာေလးေတြကို လူတိုင္းထုတ္ယူလို႔ရတဲ့ ဘံုဆိုင္ေငြထဲ ဘယ္သူက သြားထည့္ေနမွာလဲ။ ဒီျပႆနာက အေနာက္တိုင္းႏိုင္ငံတစ္ခ်ိဳ႕မွာ တက္ေနတာ။ အဲဒီမူလည္း အခု ၿပိဳကြဲသြားၿပီ။

တိုနီဘလဲလည္း ၿဗိတိန္မွာ ပုဂၢလိကစုေငြလုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေသးတယ္။ သူဒီကိုေရာက္လာၿပီး တို႔ဆီက ေလ့လာသြားတာ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔မွာ အတိုက္အခံေတြက အမ်ားႀကီးဆိုေတာ့ သူလည္း ညွပ္ပူးညွပ္ပိတ္မိေနေတာ့တယ္။

ေမး ။     ။ ဒီေတာ့ မစၥတာလီဆိုလိုတာက ဝင္ေငြညီမွ်ေအာင္ထိန္းဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံျခားသားအလုပ္သမား ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ မလိုအပ္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတာလား။

ေျဖ ။    ။ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြကို ဝင္ခြင့္ျပဳၿပီး အလုပ္လုပ္တာက တြက္ေျခပိုကိုက္သလို ပိုၿပီးေတာ့လည္း ထိေရာက္တယ္။ ၿပီးရင္ ဝင္ေငြနည္းတဲ့ လူေတြဖက္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးရင္းနဲ႔ ဝင္ေငြကြာဟမႈကို အထိုက္အေလ်ာက္ ညီေအာင္လုပ္ေပးလို႔ရတယ္။ တို႔မွာ ဒီအခြင့္အေရးေကာင္းေကာင္းရွိတယ္။ အလုပ္သမားေတြက အလုပ္ငမ္းငမ္းတက္ လိုခ်င္ေနၾကတာ။ ေငြအနည္းငယ္ပဲေပးၿပီး အလုပ္ျဖစ္တာကို မင္းသေဘာမက်ဘူးလား။

ဒါဆို ၿဗိတိန္ကိုၾကည့္။ သူတို႔စီးပြါးေရးကို ဘယ္လိုလည္ပတ္ေနတယ္ ထင္သလဲ။ သူတို႔က ႏိုင္ငံျခားအလုပ္သမားေတြကုိ ဝင္ခြင့္ျပဳတယ္။ ဒီအတြက္ရလဒ္က သူတို႔ႏုိင္ငံဟာ အခုလူမ်ိဳးေပါင္းစံု အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ေနတယ္။ အေရွ႕ဥေရာပသားေတြရွိတယ္။ အေရွ႕အာရွသားေတြ၊ ေျမာက္အေမရိကသားေတြ၊ ေတာင္ပိုင္းဆာဟာရက အာဖရိကန္ေတြ၊ ကာရစ္ဘီယန္ကလူေတြ အားလံုးရွိတယ္။ အဲဒီ ႏိုင္ငံျခားသားေတြက သူတို႔မလုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ေပးေနၾကတာ။

တို႔ဆီမွာ အရည္အခ်င္းေတြ အတားအဆီးမရွိ ဝင္လာေနတယ္။ ဒီလူေတြရဲ့ အရည္အေသြးက တို႔စီးပြါးေရးတိုးတက္ဖို႔ အကူအညီေပးေနတယ္။ ဒါကို အသိအမွတ္မျပဳလို႔ မရသလို ရူးခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနလို႔လည္း မရဘူး။ စင္ကာပူလူဦးေရကို စိတ္ထဲမွာေတြးဆၿပီး ဒါေတြ လုပ္ေနၾကတာ။ တျခားနည္းလမ္းတစ္ခုခုက ဒီထက္ပိုေကာင္းၿပီး အဲဒီနည္းကို တို႔က မက်င့္သံုးဘူးဆိုရင္ေတာ့ တုိ႔က အရူးေတြေပါ့။

Work Permit အလုပ္သမားေတြကို ဝင္ခြင့္မျပဳဘဲ စင္ကာပူဟာ လက္ရွိအေနအထားကို ေရာက္ေနလိမ့္မယ္လို႔ မင္းထင္သလား။
ေဆာက္လုပ္ေရးမွာ HDB ေတြေဆာက္ဖို႔ အျပင္မွာပဲ ႀကိဳတင္ပံုခ်ယူတဲ့စနစ္ကို သံုးၾကည့္တယ္။ ဒါက ႏိုင္ငံျခားအလုပ္သမားဦးေရကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႔ပဲ။ ဒါေပမယ့္ကြာ တို႔လုပ္လို႔ရတာက အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိပဲ လုပ္လို႔ရတာပါ။

ေမး ။     ။ ႏိုင္ငံျခားသားအလုပ္သမားေတြ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းေၾကာင့္ ရလာႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုက ျပည္တြင္းအလုပ္သမားေတြရဲ႕ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအား တိုးတက္လာႏိုင္ျခင္းပါပဲ။ ေဆာက္လုပ္ေရးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ စင္ကာပူနဲ႔ ဂ်ပန္တို႔ရဲ့ျခားနားခ်က္ကို ကြ်န္ေတာ္သေဘာေပါက္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ ဂ်ပန္မဟုတ္ဘူး။ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔လုပ္သလိုလိုက္ၿပီး ႀကိဳးစားႀကည့္ၿပီး လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ျပန္စုစည္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဝင္ေငြနည္းတဲ့လူေတြရဲ့ ဝင္ေငြလည္း တိုးတက္လာႏိုင္စရာရွိပါတယ္။

ေျဖ ။    ။ ဒါဆိုရင္ စီးပြါးေရးအေဆာက္အဦႀကီးတစ္ခုလံုး ဘာေတြျဖစ္သြားမလဲ။ ဆိုလိုတာက ေနာက္ဆံုးထြက္လာမယ့္ရလာဒ္ကိုၾကည့္လို႔ ေျပာတာပါ။ ဂ်ပန္ျပည္ ပိုေကာင္းလာသလား။ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြ ပိုၿပီးအဆင္ေျပလာသလား။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဆိုပါေတာ့ကြာ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားက ငါေတာ့ ဒီနည္းလမ္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲႏုိင္ေအာင္ လုပ္လိုက္ႏိုင္တယ္လို႔။ သူေရြးေကာက္ပြဲႏုိင္တာက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ့ အနာဂတ္လား။ ေရြးေကာက္ပြဲႏုိင္ရံုေလာက္နဲ႔ေတာ့ ဘာလုပ္မွာတုန္း။ လႊင့္သာပစ္လိုက္ေတာ့။ ငါေျပာမယ္၊ ဂ်ပန္ေတြေျပာင္းကို ေျပာင္းရေတာ့မယ္။

ငါတို႔က ဂ်ပန္ရဲ့မူကိုယူၿပီး ႏုိင္ငံျခားသား အေျခခ်လာေနသူေတြကို ပိတ္ပင္၊ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြကို လာေရာက္အလုပ္လုပ္ခြင့္ မေပးဆိုရင္ စင္ကာပူ ဘာျဖစ္သြားမလဲဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။

မင္းစိတ္ထဲရွင္းသြားေအာင္ ငါကိုယ္တိုင္ ႀကံဳေတြ႔ရတာေလးကို ေျပာျပမယ္။ ငါ့ရွဴးဖိနပ္ခ်ဳပ္ေပးတဲ့ လူတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူက ဟားခါးတရုတ္လူမ်ိဳး။ အခု အသက္ေလးဆယ္ေက်ာ္ၿပီ၊ အဲဒီ ဖိနပ္ခ်ဳပ္တဲ့ပညာက သူ႔အေဖဆီကေန အေမြဆက္ခံခဲ့တာ။ ဟုတ္ၿပီ။ အဲဒီ ဖိနပ္ခ်ဳပ္တဲ့အလုပ္က အခုေခတ္ကုန္ေနၿပီ။ သူဒီအလုပ္နဲ႔ ပိုက္ဆံရွာလို႔ မရႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ရွဴးဖိနပ္တစ္ရံအတြက္ ငါက ေဒၚလာ (၃၀၀) ေပးရတယ္။ ဒါကိုရဖို႔ ငါ့ေျခေထာက္ဆိုဒ္ကအစ သူတိုင္းယူရတယ္။ မၾကာမၾကာ ငါကသူ႔ကိုေျပာတယ္။ ဒီထက္ သားေရသားေကာင္းတဲ့ ရွဴးဖိနပ္စသည္လိုခ်င္တယ္ေပါ့။ ဒါဆိုရင္ သူက ငါ့ဆီက ပိုက္ဆံထပ္ေတာင္းတယ္။ ၃၅၀၊ ၄၀၀ ေပါ့ကြာ။ ေပးလုိက္တာေပါ့။ ဘာတတ္ႏိုင္မွာလဲ။

သူ႔သားက အဲဒီအလုပ္ကို လုပ္ခ်င္ပါဦးမလား။
မလုပ္ခ်င္ဘူး။ သူ႔သားက တကၠသိုလ္တက္၊ ဘြဲ႔ရၿပီး အဲကြန္းခန္းရံုးထဲမွာ အလုပ္လုပ္ခ်င္တာ။
ေဆာက္လုပ္ေရးအလုပ္ကလည္း တို႔လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ေခတ္ကုန္သြားၿပီ။ ေဆာက္လုပ္ေရးဆိုဒ္ေတြထဲက ျငမ္းစင္ေပၚ ဘယ္သူကတက္ခ်င္မွာလဲ။ ဘယ္သူက သေဘၤာက်င္းထဲမွာ အလုပ္လုပ္ခ်င္မွာတဲ့လဲ။ တို႔လူမ်ိဳးေတြက ဒါမ်ိဳးအလုပ္ေတြလုပ္မယ္လို႔ မင္းထင္သလား။ သူတို႔ကို လစာတစ္ဆတိုးေပးၿပီး ခိုင္း၊ သူတို႔က ႏိုး ပဲ ေျပာမွာပဲ။

ေဆာက္လုပ္ေနဆဲ အေဆာက္အဦေတြကို ၾကည့္။ အားလံုးေဆာက္လုပ္လို႔ ၿပီးၿပီဆိုရင္ စင္ကာပူးရီးယန္းေတြ ေရာက္လာၿပီ။ ဝါယာေတြသြယ္၊ ဒီျပင္ ဘာညာဘာညာေတြ လုပ္ၾကေပါ့။ အျပင္ပန္းကၾကည့္ရင္ သူတို႔လုပ္သလိုပဲ။ အထဲကို ဝင္ၾကည့္ေတာ့မွ အိႏၵိယန္းေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္) လူမ်ိဳးေတြ၊ ျပည္မႀကီးက တရုတ္ေတြကို ေတြ႔ရတာ။

စင္ကာပူးရီးယန္းေတြကုိ ငါတို႔ပိုေပးမယ္၊ သူတို႔လုပ္မလား။ မလုပ္ဘူး။ သူတို႔မွာ ဒီထက္အခြင့္အေရး ေကာင္းေကာင္းရွိတဲ့အလုပ္ေတြ ေရြးခ်ယ္လို႔ရတယ္။

ၾသစေတးလ် ေဆာက္လုပ္ေရးဌာနေတြကလည္း အာရွတိုက္သားေတြ ဝင္မလာေစခ်င္လို႔ တအားႀကိဳးစားၿပီး ပိတ္ပင္ေနၾကတယ္။ သူတုိ႔ကေျပာတယ္၊ ေဆာက္လုပ္ေရးကုန္က်ေငြကို အမ်ားႀကီးတိုးေပးမယ္တဲ့။ ကဲ အခု အာရွတိုက္သားေတြ ဝင္လာၾကၿပီ။ သူတို႔ စစ္စတန္ႀကီး ပ်က္ေတာ့မွာ။ တရုတ္ျပည္မွာေတာင္ ဒါမ်ိဳးေတြျဖစ္ေနၿပီ။

တို႔ဆီမွာလည္း အိမ္တြင္းအလုပ္သမေတြ ရွိခဲ့ဖူးတယ္။ အခုသူတို႔ ပညာတတ္သြားၿပီ။ သူတို႔က မင္းရဲ့အိမ္ေစ လာမလုပ္ေတာ့ဘူး။ စက္ရံုေတြ၊ ေဟာ္တယ္ေတြမွာ သြားလုပ္ေတာ့တာ။

ကမၻာဟာ လူမႈေရးအေျပာင္းအလဲကို ျဖတ္ကိုျဖတ္ရမယ္။
မင္းက အင္ဒိုနီးရွန္းတစ္ေယာက္၊ ဖိလစ္ပုိင္တစ္ေယာက္၊ အိႏၵိယန္းတစ္ေယာက္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တစ္ေယာက္ဆိုရင္ေတာ့ ေရြးစရာသိပ္မရွိဘူးေပါ့။ မင္းညီမေတြ၊ ဝမ္းကြဲညီမေတြ အိမ္ေဖာ္မျဖစ္တာကိုပဲ ေက်းဇူးတင္ေနရဦးမယ္။ ဒါေပမယ့္ စင္ကာပူလိုေနရာမ်ိဳးမွာ စီမံခန္႔ခြဲပံုလြဲသြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ လူေတာ္ေတြက ထြက္သြားၾကမွာပဲ။ သိပ္မေတာ္၊ သိပ္မတတ္တဲ့လူေတြကေတာ့ ထြက္သြားမရေတာ့ ကပ္ေနၾကမွာေပါ့။ ဆိုလုိတာက အဲဒီ သိပ္မေတာ္၊ သိပ္မတတ္တာေတြကကို ဖိလစ္ပိုင္ေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေတြ၊ အင္ဒုိနီးရွန္းေတြ အဆင့္ေလာက္ေတာ့ ရွိေနတယ္၊ ဒါပဲ။

ေမး ။     ။ ဒါေပမယ့္လုိ႔ ဒီအခ်က္က ႏိုင္ငံေရးအရွဳံးထြက္မႈကို မကာကြယ္ႏိုင္ဘူး။ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြက ဒီစစ္စတန္ဟာ သူတို႔အတြက္ လံုးဝအဓိပၸါယ္မရွိဘူးလို႔ ခံစားေနၾကရတယ္။ ႏိုင္ငံတိုးတက္လာတယ္ဆိုေပမယ့္ အဲဒီေဝစုအမ်ားစုကို ထိပ္တန္းက လူေတြကပဲ ရသြားၾကတယ္- တဲ။ ေအာက္ေျခလူတန္းစားထဲမွာ အဲဒီေဝဖန္သံက ပိုၿပီးဆူညံေနတယ္။ ဒါကို မစၥတာလီ လက္ခံပါသလား။

ေျဖ ။    ။ လူေတြရဲ့ ဣႆာမစၦရိယဖိအားကေတာ့ ေရွာင္လို႔မရႏိုင္ဘူးကြာ။ တျခားျဖစ္ႏုိင္ေျခတစ္ခုကို ၾကည့္။ စီးပြါးေရးတိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ဒီဂလုိဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းေခတ္ႀကီးထဲမွာ လစာအနည္းအမ်ားကိစၥက ရွိေနမွာပဲ။ ဆင္းဆင္းရဲရဲနဲ႔ လစားျခားနားမႈရွိေနမွာပဲ မဟုတ္လား။ ႏိုင္ငံျခားက ဦးေႏွာက္ေတြ၊ အလုပ္သမားေတြကိုရေအာင္ မယူႏိုင္ေတာ့ တို႔အားလံုးဒီထက္ဆင္းရဲေနၾကမွာပဲ။ ငါတို႔ ဂ်ီဒီပီလည္း ၂- ရာခိုင္ႏွဳံးကေန ၂.၅- ရာခိုင္ႏွံဳးေလာက္အထိ ထိုးက်သြားမယ္။ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ သူတို႔ေၾကာင့္ ရလာတဲ့ဝင္ေငြကို တြက္ၾကည့္လို႔ရေနတာပဲ။

စင္ကာပူကုမၸဏီတစ္ခုက ေအာင္ျမင္သြားလုိ႔ ကာတာကိုေျပာင္းမယ္။ အဲဒီကို ေခၚသြားမယ့္လူေတြကို ငါတို႔ကုမၸဏီက သူတို႔ပတ္ဝန္းက်င္အေနအထားနဲ႔ညီေအာင္ လစာေပးထားရမယ္။ သူ႔ကို အနည္းဆံုးဒီကလစာရဲ့ ၁၅၀- ပါဆင့္ ေပးထားရမယ္။ သူ႕အိမ္၊ သူ႔လူေနမႈစရိတ္၊ သူ႔ကေလးေတြရဲ့ ပညာေရး၊ စတာေတြအတြက္ အကုန္ေပးရတယ္။ တရုတ္၊ ဗီယက္နမ္တို႔ကို သြားမယ္ဆိုရင္လည္း ဒီအတုိင္းပဲ။

ဆိုပါေတာ့၊ ငါက သာမန္အလုပ္သမား။ ငါ့ရဲ့ စူပါဗိုက္ဆာကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားဌာနကလိုလို႔ သြားရေတာ့မယ္။ ငါ့ကိုေတာ့ မေခၚဘူး။ ဟုိမွာ ငါလိုအလုပ္သမားမ်ိဳးေတြ ရွိေနၿပီးသားမို႔။ ဒီေတာ့ ငါစိတ္နာတယ္။ ဒါကေတာ့ လံုးဝမတရားဘူးလို႔ ငါေျပာမယ္။ ဘာတတ္ႏိုင္မွာတုန္း၊ ေလာကႀကီးကကို တရားမွ မတရားတာ။

မနာလိုတိုရွည္ေတြက ဘယ္လိုပဲမဆို ရွိေနမွာဆိုေတာ့ ဒီတိုးတက္မႈႏွဳန္းထားကို ရပ္ပစ္ဖို႔အေၾကာင္းေတာ့ ငါမျမင္မိဘူး။ ဒါအစား တိုးတက္လာတဲ့အထဲက အဆီအႏွစ္ေတြကိုယူၿပီး ေအာက္ေျခလူတန္းစားကို ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ပဲ လုပ္ေတာ့မယ္။ စိတ္အားထက္သန္မႈကို ဖယ္မပစ္ဘဲနဲ႔ သူတို႔ကို အဲသလိုနည္းနဲ႔ အကူအညီေပးထားႏိုင္တယ္။


ဇင္ေ၀ေသာ္
Zin Wai Thaw

စီးပြားေရး ပဥၥလက္ ( ၄ )

စီးပြားေရးကုိ ျမန္ႏုိင္သမွ် ျမန္ေအာင္လုပ္၊ ၿပီးေတာ့ ရေအာင္ထိန္းေပါ့။ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္လုိ႔ ရပါလ်က္နဲ႔ မလုပ္ခဲ့ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ငါတုိ႔က အ႐ူးေတြေပါ့။ စကၤာပူလူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕က စီးပြားေရး ေႏွးေကြးတာရဲ႕ အျပစ္ကုိ မသိၾကဘူး။ စီးပြားေရးေႏွးေကြးေနရင္ အလုပ္ေတြေလ်ာ့၊ လစာေတြလည္း ေလ်ာ့သြားတယ္။ အကုန္ေလ်ာ့သြားတာ။

ေမး ။     ။ လူေတြ ေျပာေနၾကတာက စီးပြားေရး အတက္အက် ဟန္ခ်က္ပ်က္ေနတဲ့ အေၾကာင္းပါ။ အေနာက္က သုညအဆင့္ေလာက္အထိ က်ဆင္းသြားၿပီး အေရွ႕က ႏုိင္ငံတခ်ိဳ႕က မွတ္တမ္းတင္ရေလာက္ေအာင္ ထုိးၿပီးတက္ေနတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မစၥတာလီရဲ႕အျမင္က ဘယ္လုိပါလဲ။ စီးပြားေရးက႑ႀကီး ဖ႐ုိဖရဲ ျဖစ္သြားႏုိင္မလား။ ကမၻာတစ္ဝွမ္းလုံး ေဒသဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေရးပါဝါေတြ အႀကီးအက်ယ္ ျပႆနာတက္သြားေလာက္သလား။

ေျဖ ။    ။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕စီးပြားေရး သုညေလာက္အထိ ထုိးက်သြားတယ္လုိ႔ေတာ့ ငါ မထင္ဘူး။ ဂ်ာမဏီဆုိရင္ ၃/၄ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္အထိ ပုံမွန္ပဲ တက္ေနတာပဲ။ ၂၀၁၀ - ခု၊ စက္တင္ဘာလတုန္းက အမ်ိဳးသားနည္းစနစ္နဲ႔ စီးပြားေရးေလ့လာမႈအဖြဲ႔ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၂၀၁၀ - မွာ ျပင္သစ္ရဲ႕ စီးပြားေရး ၁.၆ ရာခုိင္ႏႈန္း တက္လာမယ္လုိ႔ ဆုိၾကတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးစ စီးပြားေရးေတြ ခ်က္ခ်င္းႀကီး တုိးတက္လာတယ္ဆုိတာက သူတုိ႔က ကုန္ထုတ္မႈ ကုန္က်စရိတ္နည္းတာ၊ လူဦးေရမ်ားတာ၊ ငတ္မြတ္ေနတဲ့ ေဒသတြင္း ေစ်းကြက္ထဲကုိ ႐ုတ္တရက္ ဝင္လုိက္တာမုိ႔ပါ။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရး အတက္အက် ဟန္ခ်က္ပ်က္ေနတာက ရာစုအထိ မၾကာဘူးဆုိရင္ေတာင္မွ ဆယ္စုႏွစ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတာ့ ၾကာမယ့္ သေဘာပါပဲ။
ဒါေတြေၾကာင့္ ဘာျဖစ္လုိ႔ ကမၻာ့ဂ်ီအုိေပၚလစ္တစ္က အခက္ေတြ႔ေနရမွာတုန္း။

ေမး ။     ။ ေငြေၾကးစစ္ပြဲ (Currency War) နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မစၥတာလီရဲ႕ မွတ္ခ်က္ကုိ သိပါရေစ။

ေျဖ ။    ။ ေငြေၾကးစစ္ပြဲအေၾကာင္းက အေနာက္တုိင္း မီဒီယာေတြ ဖြထားတာပါ။ အဓိကျပႆနာက တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းက အရင္အတုိင္းပဲ ရွိေနေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာေစ်း က်သြားတယ္။ တ႐ုတ္ေငြက ဒီ့ထက္နည္းနည္းမွ ႏႈန္းထားမတုိးလာဘူးဆုိရင္ တ႐ုတ္အစုိးရနဲ႔ အေမရိကန္အစုိးရၾကားမွာ ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ တက္လိမ့္မယ္။

ေမး ။     ။ ဒီ ေစ်းကြက္ဟန္ခ်က္ပ်က္ေနမႈကုိ အေျခခံၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရး ဘယ္လုိ ရွိလာႏုိင္မလဲ။

ေျဖ ။    ။ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တ႐ုတ္မွာ အၿမဲတမ္း ျပႆနာ ရွိေနလိမ့္မယ္။ အေမရိကန္ေတြက တ႐ုတ္ဟာ လာမယ့္ ႏွစ္ (၂၀) အတြင္း ျပည္တြင္းထုတ္လုပ္မႈက႑မွာ သူတုိ႔ကုိ ေက်ာ္တက္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ျမင္ထားၾကတယ္။ အင္တာေနရွင္နယ္အေရးမွာ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ၾကားမွာ အေမရိကန္တုိ႔အသံေတြ ပုိက်ယ္လာလိမ့္မယ္။

ေမး ။     ။ စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းက ထြက္လာႏုိင္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အံ့ဩတႀကီး ျဖစ္မိပါသလား။ ဒီအတြက္ စီးပြားေရးေပၚလစီ ခ်မွတ္သူေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ ဂုဏ္ျပဳသင့္ပါသလဲ။ ၿပီးေတာ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးကပ္ကေန ထြက္လာႏုိင္တဲ့ တက္သစ္စ စီးပြားေရးေတြကုိ ဘယ္လုိ ခ်ီးက်ဴးသင့္ပါသလဲ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အာရွႏုိင္ငံံေတြေပါ့။

ေျဖ ။    ။ စကၤာပူ စီးပြားေရးကပ္က ထြက္လာႏုိင္ခဲ့တဲ့ အျမန္ႏႈန္းက ငါ ခန္႔မွန္းထားတာထက္ နည္းနည္းပဲ ပုိသာတယ္။ စကၤာပူရဲ႕ဘဏ္ေတြ၊ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြက ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။ အာရွရဲ႕စီးပြားေရးေလွေတြကုိ ဆယ္ယူႏုိင္တဲ့ တက္သစ္စဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ငါမသိဘူး။ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယက သူတုိ႔အိမ္နီးခ်င္းတခ်ိဳ႕ကုိေတာ့ ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အားလုံးကုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။

ေမး ။     ။ စီးပြားေရးခန္႔မွန္းမႈေကာ္မတီေတြက ရဲရဲတင္းတင္း ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ခန္႔မွန္းေျခေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီအထဲမွာ တစ္ခုကေတာ့ လာမယ့္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းမွာ ေဒၚလာသန္းတစ္ရာအထက္ ပုိၿပီး လည္ပတ္လာမယ့္ SME ေတြ တစ္ေထာင္ေက်ာ္အထိ တုိးပြားလာႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကုိ အေျခခံၿပီး စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးေမာင္းႏွင္အားေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ MNC ေတြကုိ မစၥတာလီရဲ႕ အျမင္ေတြ ေျပာျပလုိက္ရင္ မေကာင္းဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ ငါတုိ႔ SME ေတြ တုိးတက္လာဖုိ႔ တုိ႔ ႀကိဳးစားသင့္တာေပါ့။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သူတုိ႔ထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ထဲကုိ ဝင္ၿပိဳင္ႏုိင္ၿပီး စကၤာပူပုိင္ MNC ေတြ ရလာႏုိင္တာေပါ့။

ေမး ။     ။ စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္၊ ၿပီးေတာ့ ျပန္ေကာင္းလာ။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက ဒီသခၤန္းစာကုိ အလြယ္တကူပဲ ေမ့ပစ္လုိက္ၾကတယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒီစီးပြားေရးကပ္ကေန စကၤာပူေလ့လာသင့္တဲ့ သခၤန္းစာေတြက ဘာေတြပါလဲ။ ၿပီးေတာ့ ဘယ္ဟာကျဖင့္ မျဖစ္မေန ေျပာင္းလဲရမယ့္ အခ်က္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ ။    ။ ဒီစီးပြားေရးကပ္ဆုိက္မႈကေနၿပီး စကၤာပူ ယူႏုိင္တဲ့သခၤန္းစာ တစ္ခုမွ မရွိဘူး။ စီးပြားေရးကပ္တုိင္းမွာ မတူညီတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြကုိ အေျခခံေနတာခ်ည္းပဲ။ ပုံေသကားခ် တြက္ဖို႕ လုံးဝ မလြယ္ဘူး။

ေမး ။     ။ Integrated resorts က မစၥတာလီ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ ပုိၿပီးမ်ား အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိပါသလား။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ အျပစ္ေတြအတြက္ေရာ မစုိးရိမ္မိဘူးလား။ ၿပီးေတာ့ စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးအတြက္ ဒီလုိ စီမံကိန္းႀကီးမ်ိဳး ရွိပါေသးသလား။ ရွိရင္ ဘယ္လုိ စီမံကိန္းမ်ိဳးပါလဲ။

ေျဖ ။    ။ Integrated resorts ဆီက ေမွ်ာ္လင့္တာက ႏုိင္ငံျခားသား မ်ားမ်ားလာဖုိ႔နဲ႔ ကာစီႏိုနဲ႔ ႏွစ္ခုကေန ဝင္ေငြ တုိးလာဖုိ႔ပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ အက်ိဳးအျပစ္ေတြအတြက္ေတာ့ အတက္ႏုိင္ဆုံး ကာကြယ္ေပးထားတာပဲ။ စကၤာပူလူမ်ိဳးနဲ႔ စကၤာပူ အၿမဲေနထုိင္ခြင့္ရသူတုိင္းအတြက္ ဝင္ေၾကး ေဒၚလာတစ္ရာ ေတာင္းထားတယ္။ ေလာင္းကစားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အက်င့္ပ်က္ရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကုိ ဘယ္သူ႔မိသားစုဝင္ တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႔မွ အတူမလာဖုိ႔ တားျမစ္ထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ကြာ ခန္႔မွန္းမထားတာေလးေတြလည္း ျဖစ္လာႏိုင္တာေပါ့။

စကၤာပူစီးပြားေရးအတြက္ စီမံခ်က္ႀကီးေတြကေတာ့ ရွိေနမွာေပါ့။ အခ်ိန္သာ အတိအက် ေျပာလုိ႔မရတာ။

ေမး ။     ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္က ဒီအသံေတြ မၾကားခဲ့ရဘူး။ အခုေျပာေနၾက၊ ေဝဖန္ေနၾကတာက စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးတက္ႏႈန္းက သိပ္ျမန္လြန္းေနတယ္။ ဒီအတြက္ ျပန္ေပးရတဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးက ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားသားပညာရွင္ေတြ အမ်ားႀကီး ေခၚယူထားရတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈေရးျပႆနာတခ်ိဳ႕ ရွိလာတယ္။

အစုိးရရဲ႕ ခ်မွတ္တဲ့မူလုိ႔ ထင္ရတဲ့ ဒီ "စီးပြားေရးတုိးတက္မႈ ျမန္ႏုိင္သမွ်ျမန္" ဝါဒဟာ ေရရွည္မွာေရာ ထိန္းထားႏုိင္ပါ့မလား။

ေျဖ ။    ။ စီးပြားေရးကုိ ျမန္ႏုိင္သမွ် ျမန္ေအာင္လုပ္၊ ၿပီးေတာ့ ရေအာင္ထိန္းေပါ့။ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္လုိ႔ ရပါလ်က္နဲ႔ မလုပ္ခဲ့ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ငါတုိ႔က အ႐ူးေတြေပါ့။ စကၤာပူလူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕က စီးပြားေရး ေႏွးေကြးတာရဲ႕ အျပစ္ကုိ မသိၾကဘူး။ စီးပြားေရးေႏွးေကြးေနရင္ အလုပ္ေတြေလ်ာ့၊ လစာေတြလည္း ေလ်ာ့သြားတယ္။ အကုန္ေလ်ာ့သြားတာ။

စီးပြားေရး သက္သက္ေႏွးေအာင္လုပ္ၿပီး မင္းလစာ အျဖတ္ခံမလား။ ဒါဆုိ မင္းအ႐ူးေပါ့။ မဟုတ္ဘူးလား။ တုိးတက္ေအာင္လုပ္လုိ႔ ရတယ္။ မင္းက မလုပ္ဘူး။ ဒါဆုိ တစ္ခုခု မွားေနၿပီေပါ့။

ေမး ။     ။ တခ်ိဳ႕ စကၤာပူးရီးယန္းေတြက ႏုိင္ငံျခားသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးေတြ တက္ရတာေတြကုိ သိပ္ သေဘာမက်ၾကဘူး။ ဒီလုိဆုိရင္ေတာ့ စီးပြားေရးေႏွးေကြးေနတာကမွ ေတာ္ေသးတယ္လုိ႔ေတာင္ ေျပာေနၾကတယ္။

ေျဖ ။    ။ ေကာင္းၿပီ။ ဒါဆုိ တုိ႔လူမ်ိဳးေတြက ဘာ့ေၾကာင့္ မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနရတာလဲ။ MRT ေတြ၊ ဘက္(စ္)ကားေတြေပၚမွာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြနဲ႔ ျပည့္ေနလုိ႔။ ဒီလုိနဲ႔ တုိ႔လူမ်ိဳးေတြက ႏုိင္ငံျခားသားေတြဟာ သူတုိ႔ေနရာကုိ ဝင္လုေနၾကတယ္လုိ႔ထင္ၿပီး မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကတာ။ စကၤာပူလူမ်ိဳးေတြ ေဆးဆုိင္သြားမယ္၊ ေကာ္ဖီဆုိင္ သြားမယ္။ အဲ့ဒီမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားက အဂၤလိပ္စကား မေျပာတတ္ရင္ မႀကိဳက္ၾကဘူး။ ဆုိပါေတာ့ အဲ့ဒီဆုိင္ေတြမွာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ မရွိဘူး။ ဒါဆုိ သူတုိ႔စားစရာေတြ ဘယ္သူ လာခ်ေပးမွာလဲ။ သူတုိ႔စားထားတဲ့စားပြဲကုိ ဘယ္သူ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္မွာလဲ။ ေကာ္ဖီဆုိင္ေတြေကာ ဆက္ဖြင့္ႏုိင္ဦးမလား။

အမွန္ေတာ့ ငါတုိ႔လူမ်ိဳးေတြက စီတီဇင္အသစ္ေတြကုိ ၾကည့္ၿပီး "သူတုိ႔ကေလးေတြက ငါတုိ႔ကေလးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းေတြ၊ စေကာလားရွစ္ေတြ၊ အလုပ္ေတြကုိ လုယူၾကေတာ့မွာ" လုိ႔ ေျပာေနၾကတာ။ စီတီဇင္အသစ္ေတြရဲ႕ ကေလးေတြက တအားႀကိဳးစားၾကတာ။ သူတုိ႔ စကၤာပူေရာက္စက အဂၤလိပ္လုိ သိပ္မတတ္ၾကဘူး။ ေလးငါးႏွစ္လည္း ၾကာေရာ အဲ့ဒီကေလးေတြက အတန္းထဲမွာ ထိပ္ေရာက္သြားၾကတယ္။

ဒီ့အျပင္ ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမား အမ်ားစုဟာ ဝါ့(ခ္)ပါမစ္သမားေတြ၊ အလုပ္ၾကမ္း လုပ္ၾကရတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က PR ျဖစ္ဖုိ႔၊ စီတီဇင္ျဖစ္ဖုိ႔ အဆင့္ မမီဘူး။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔ ေတြးပူတာက ဒီ အလုပ္ၾကမ္းသမားေတြေၾကာင့္ လုံၿခံဳေရးနဲ႔ လူမႈေရးျပႆနာေတြ ျဖစ္မွာကုိပဲ။ သူတုိ႔က သူတုိ႔ကုိ မွီခုိမယ့္သူေတြကုိလည္း ေခၚခြင့္မရွိဘူး။

တုိ႔လူမ်ိဳးေတြ အမွန္တကယ္ မေပ်ာ္မရႊင္ ျဖစ္ေနတာက စီတီဇင္အသစ္ေတြရဲ႕ ကေလးေတြနဲ႔ သူတုိ႔ကေလးေတြၾကားက အားၿပိဳင္မႈပဲ။

ေမး ။     ။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြက အလုပ္ေတြ၊ ေက်ာင္းေနရာေတြ ဝင္ယူတဲ့ကိစၥကုိ အသာထားၿပီး ေနာက္ျပႆနာတစ္ခုက ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား လုပ္သားေတြက ဝင္ေငြနည္းသူေတြကုိ သြားၿပီး ထိခုိက္ေစတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ လူခ်မ္းသာ၊ လူဆင္းရဲ ကြာဟမႈက ပုိၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာတယ္။

ေျဖ ။    ။ ဒါက တစ္ကမၻာလုံး ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥပဲ။ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းရဲ႕ ပထမအဆင့္မွာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ အလုပ္သမားေတြကုိ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ ခုိင္းလုိ႔ရတယ္။ ဒါက ဒီအတုိင္းပဲ အၿမဲ ျဖစ္ေနမလား။ ေနာက္ အႏွစ္ (၃၀) ဆုိရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံက လူေတြဟာ ပုိၿပီး ပညာတတ္၊ ပုိၿပီး လစာေကာင္းလာေတာ့မယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ပညာေရးစစ္တမ္းမွာ ပညာမတတ္သူဦးေရ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ေလ်ာ့ေလ်ာ့လာေနတယ္။ သူတုိ႔အဆင့္အတန္းကုိ သူတုိ႔ ျမွင့္လာၾကၿပီ။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔နဲ႔တန္တဲ့အဆင့္ကုိ ေရာက္သြားၾကလိမ့္မယ္။ ငါ ဆုိလုိတာက ဒီေန႔တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္က တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ႏႈိင္းယွည္ၾကည့္။ အင္ဂ်င္နီယာနဲ႔ သိပၸံပညာရွင္ အေရအတြက္ကုိၾကည့္။ တကၠသုိလ္ေရာက္တဲ့ အေရအတြက္ကုိၾကည့္။ ၾကာလာရင္ ဝင္ေငြျခားနားမႈက တစ္သက္လုံး ကြာဟေနမွာ မဟုတ္ဘူး။

ဝင္ေငြမ်ားသူနဲ႔ နည္းသူေတြၾကားမွာ သူတုိ႔လက္ခံႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ေရာက္ေအာင္ ဟန္ခ်က္ထိမ္းထားရတယ္။ ဝင္ေငြ သိပ္ေကာင္းတဲ့လူဆီက အခြန္ေတြ နင္းကန္ယူေနရင္ သူက ထြက္သြားမွာ။ ဘာလုိ႔ ေနမွာတုန္း။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြဆုိရင္ ေသခ်ာေပါက္ လစ္မွာပဲ။ အခြန္ေတြ တုိးေတာင္း၊ ဒီလူေတြက ေဟာင္ေကာင္စတဲ့ အျခားတစ္ေနရာရာကုိ သြားေန၊ ၿပီးရင္ မေကာင္းေျပာေနၾကမွာေပါ့။

ငါတုိ႔လူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕ေတာင္ ဒီေလာက္ အခြန္မေပးရတဲ့ႏုိင္ငံကုိ သြားမယ္ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ေျပာေနၾကၿပီ။ ဒီေတာ့ ဒီဟန္ခ်က္ကုိ ညီေအာင္ထိမ္းထားမွ ရမယ္။ စကၤာပူတုိးတက္ဖုိ႔ သူတုိ႔လုိတယ္။ သူတုိ႔ကုိလည္း ခံစားခြင့္ေပးထားမွ သူတုိ႔က ေက်ေက်နပ္နပ္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ၾကမွာေပါ့။

ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့က႑ေတြမွာ သုံးစြဲႏုိင္ဖုိ႔ ဘက္ဂ်က္ညီေအာင္ ညွိရတာေတြလည္း ရွိလာျပန္တယ္။ ေရခြန္၊ မီးခြန္ေတြ၊ ဝန္ေဆာင္မႈအခြန္ေတြ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အိမ္ - စတာေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ ဒီထက္ပုိၿပီး အေရးႀကီးတာက လာမယ့္မ်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ ပုိၿပီး ညီညီမွ်မွ် ျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုပ္ေပးရတယ္။

ဘယ္သူ၊ ဘယ္ေက်ာင္းသားမွ ေနာက္က် က်န္ေနခဲ့တာ မျဖစ္ေစရဘူး။ မင္းမိသားစုက ဘာပဲျဖစ္ေနေန တစ္ေယာက္ေယာက္၊ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုခုက မင္း ရသင့္ရထုိက္တဲ့ ပညာေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးေတြ အျပည့္အဝရဖုိ႔ ကူညီေနၾကမွာပဲ။ ဒီၾကားထဲ မင္း ကုိယ္တုိင္ေက်ာင္းထြက္တာ၊ ေက်ာင္းက အထုတ္ခံရတာေတြ ျဖစ္လာရင္ေတာ့ ကိုယ့္ထုိက္နဲ႔ ကုိယ့္ကံပဲေပါ့။ သိပ္ေတာ့ မရွိေတာ့ပါဘူး။ မိဘေတြကလည္း သေဘာေပါက္လာၾကၿပီ။ သူတုိ႔အိမ္နီးခ်င္းကေလးေတြက ပညာေတြတတ္လုိ႔ လစာေတြေကာင္း၊ အိမ္ေကာင္းေကာင္းေတြမွာ ေရြ႕ၿပီေန - စတာေတြ ေတြ႔ေနၾကရၿပီေလ။

ၿပီးရင္ အိမ္ေစ်းေတြ တက္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ ငါတုိ႔က တြက္ဆထားေတာ့ သူတုိ႔ အနားမယူခင္ အိမ္ဝယ္ႏုိင္ေအာင္ ထုိက္သင့္တဲ့ေငြပမာဏကုိလည္း ထုတ္ေခ်းေပးရတယ္။ သူတုိ႔ဝယ္စဥ္က ေဒၚလာ ႏွစ္သိန္းေလာက္ က်မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔လည္း အနားယူေရာ အဲ့ဒီအိမ္က ဒီထက္ အမ်ားႀကီး ပုိတန္သြားၿပီ။ အိမ္ေျမေစ်းေတြက တန္းဖုိး တက္ကုိတက္ေနရမယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိရင္ စီးပြားေရးကလည္း တက္ေနတယ္။ အစုိးရကလည္း အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြနဲ႔ လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ပုိေကာင္းေအာင္ ပုံမွန္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနလုိ႔။

တုိ႔မွာ ေျမေပၚေျမေအာက္ ရထားေတြ ပုိပုိ မ်ားလာလိမ့္မယ္။ လွပတဲ့ ဥယ်ာဥ္ပန္းၿခံေတြ၊ ေရေျမာင္းေတြ မ်ားလာမယ္။ ဒါက တုိးတက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ဆီက လူတုိင္းလူတုိင္း ခံစားရေအာင္လုိ႔ တမင္ ေရြးခ်ယ္ခ်မွတ္ထားတဲ့ အစုိးရရဲ႕ ေပၚလစီပဲ။

ေမး ။     ။ လူတန္းစား၊ အရည္အခ်င္းကြာျခားမႈက တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔စာရင္ စကၤာပူမွာက ပုိမ်ားေနတယ္။ ဥပမာ ... ဂ်ပန္။ သူတုိ႔က ႏုိင္ငံျခားသားေတြ အမ်ားႀကီး ဝင္ခြင့္ျပဳတဲ့ တံခါးဖြင့္ဝါဒကုိ မက်င့္သုံးၾကဘူး။

ေျဖ ။    ။ မွားေနၿပီ။ ဂ်ပန္က ငါတုိ႔ယူတဲ့ ေမာ္ဒယ္ မဟုတ္ဘူး။ ဂ်ပန္မွာ အခက္အခဲေတြ ျဖတ္စရာ ရွိတယ္။ ကေလးေမြးဖြားႏႈန္း ေလ်ာ့က်မႈ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြ ပုိမ်ားလာမႈေတြ ရွိတယ္။ သူတုိ႔က ႏုိင္ငံျခားသား လက္မခံခ်င္ဘူး။ ရွင္ႏုိဖုိဘစ္ရွိတယ္။ သူတုိ႔ ဒုကၡ အႀကီးအက်ယ္ ေတြ႔ဦးမယ္လုိ႔ ငါ ထင္တယ္။

ဘာ့ေၾကာင့္မ်ား မင္းက ဂ်ပန္နဲ႔ သြားႏႈိင္းရတာလဲ။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ တျခားစီ၊ ငါတုိ႔နဲ႔တူတာ ဘာမွ မရွိဘူး။ ႏႈိင္းျခင္းႏႈိင္းရင္ စကၤာပူကုိ ေဟာင္ေကာင္၊ ကြာလာလမ္ပူ၊ မနီလာ၊ ဂ်ကာတာတုိ႔နဲ႔ ႏႈိင္းသင့္တယ္။ ဒါမွ ငါတုိ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ရယ္။


ဇင္ေ၀ေသာ္
Zin Wai Thaw

စီးပြားေရး ပဥၥလက္ (၃)

ငါတုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လည္ပတ္ႏုိင္တဲ့ ေခါင္းေကာင္းေကာင္းေတြ မရွိဘဲ ဘာမွလုပ္လုိ႔ မရဘူး။ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လုိက္ၾကည့္။ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကဘာလဲ။ ဦးေႏွာက္ပဲကြ။ သူတုိ႔မွာ စဥ္းစားတတ္တဲ့ ပညာရွင္ေကာင္းေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲတတ္တဲ့ လူေတာ္ေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးႏုိင္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ ရွိၾကတယ္။

ေမး ။     ။ စေကာလားဆုေပးထားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ဒီမွာ အေျခက်ေရးကုိ အသာေဘးမွာထားၿပီး အေတြ႔အႀကံဳ၊ အသိပညာ လက္ဆင့္ကမ္းေရးမွာ သူမ်ားဆီကေန ယုိစိမ့္ထြက္လာတဲ့ ပညာရွင္ေတြကုိ ဖမ္းစားႏုိင္ဖုိ႔ စကၤာပူရဲ႕ လက္ရွိကုမၸဏီေတြကုိ အားေပးထားရင္ ပုိမေကာင္းေလာက္ဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ သူမ်ားဆီက ယုိစိမ့္လာတဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြကုိ ဖမ္းယူႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာ ဦးေႏွာက္ရွိတဲ့သူေတြ လုိလာျပန္တယ္။ ဖီးလစ္ယုိးက SME ဆက္တာေတြ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖုိ႔ Spring Singapore ကုိ ညႊန္ၾကားတယ္။ သူ အရင္ဆုံး လုပ္ရမယ့္အလုပ္က သူတုိ႔ကုိ စီမံကြပ္ကဲေရးနဲ႔ စီးပြားေရးတစ္ခု စနစ္တက် လည္ပတ္ေရးစတဲ့ စီးပြားေရး ကႀကီးကေခြးေတြ သူတုိ႔ကုိ သင္ေပးရတဲ့ အလုပ္ျဖစ္ေနတယ္။

စကၤာပူလူမ်ိဳးေတြ စီးပြားေရးလုပ္တယ္ဆုိတာ ဘာကုိ ေခၚတာလဲ သိလား။
သူတုိ႔က ဆုိင္ဖြင့္တယ္။ ဒါပဲ။ ဆုိင္ဖြင့္တာကုိ စီးပြားေရးလုပ္တာလုိ႔ ထင္ေနၾကတာ။ ဆုိင္ဖြင့္မယ္၊ စားေသာက္ဆုိင္ဖြင့္မယ္၊ ဝယ္မယ္၊ ေရာင္းမယ္။ ဒီျပင္ သူတုိ႔ ဘာလုပ္တတ္ေသးတုန္း။ သမုိင္းကုိ ျပန္ၾကည့္။ ငါတုိ႔လူမ်ိဳးေတြက ဘာေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးတုန္း။

ထုိင္ဝမ္လူမ်ိဳးေတြ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္ေျမွာက္လိုက္ၾကတယ္။ ကုိရီးယားေတြ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ သူတုိ႔မွာ လူဦးေရ သန္း (၅၀) ေလာက္ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြက အ႐ူးေတြ မဟုတ္ဘူး (ၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြက ေခသူေတြ မဟုတ္ဘူး)။ သူတုိ႔က အလုပ္မရွိ ျဖစ္ေနတဲ့ ဂ်ပန္ပညာရွင္ေတြ၊ တကၠသုိလ္မွာ အတူတက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ ကုိရီးယားထဲေရာက္ေအာင္ ေခၚသြင္းတယ္။ အခု သူတုိ႔ ခရီးေပါက္ေနၿပီ။ သူတုိ႔ ကားေတြ ထုတ္လာတယ္။ ဖလက္တီဗြီေတြ ထုတ္လာတယ္။ ဆဲ(လ္)ဖုန္းေတြ ထုတ္လာတယ္။

Chaebol ကုမၸဏီက အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ ေတြ႔လုိ႔ ဒါေတြအစပ်ိဳးဖုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ခဲ့ၾကတာလဲလုိ႔ ငါက ေမးေတာ့ သူတုိ႔က ဂ်ပန္ပညာရွင္ေတြကုိ ဂ်ပန္ေတြက ေပးတာထက္ လစာပုိေပးၿပီး သူတုိ႔ဆီက ပညာရပ္ေတြ ရေအာင္ယူတာတဲ့။

ငါတုိ႔ ဒီလုိ လုပ္ႏုိင္သလား။ ငါတုိ႔ SME ေတြ ဒီလုိ လုပ္ႏုိင္သလား။
မင္းက လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဘယ္သူ႔ကုိ လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုပ္မွာလဲ။ စြမ္းႏုိင္တဲ့ သူေတြကုိမွ လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုပ္လုိ႔ရတယ္။ ပုိ႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီး ေရမြန္လင္းကလည္း SIA (Singapore International Airways) ကုိ ပုဂၢလိကပုိင္ လႊဲေပးဖုိ႔ ေျပာတယ္။ ငါ သေဘာတူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ SIA ကုိ ဘယ္သူ႔ သြားေရာင္းမွာတုန္း။ စီးပြားေရး အျမတ္အစြန္းမ်ားၿပီး လက္ရွိ SIA ရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈကုိ ထိမ္းထားႏုိင္မယ့္သူက ဘယ္သူလဲ။ Far East Holdings လား။ သူတုိ႔ အေတြ႔အႀကံဳ မရွိဘူး။ Hotel Properties က ေအာင္ကိန္စိန္လား။ လုံးဝပဲ။ ဘဏ္ေတြကုိလား။ မရျပန္ဘူး။ ကဲ ... ဘယ္သူ႔ကုိ မင္း သြားေရာင္းမလဲ။

ငါတုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လည္ပတ္ႏုိင္တဲ့ ေခါင္းေကာင္းေကာင္းေတြ မရွိဘဲ ဘာမွလုပ္လုိ႔ မရဘူး။ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကုိ လုိက္ၾကည့္။ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကဘာလဲ။ ဦးေႏွာက္ပဲကြ။ သူတုိ႔မွာ စဥ္းစားတတ္တဲ့ ပညာရွင္ေကာင္းေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲတတ္တဲ့ လူေတာ္ေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးႏုိင္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ ရွိၾကတယ္။

ေမး ။     ။ ဒီေန႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔မွာ ရွိေနတဲ့ MNC ပုံစံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေနာက္ဆုံးေမးခြန္း ေမးပါရေစ။ ဒီ MNC ေတြရဲ႕ ေရွ႕ခရီးမွာ မစၥတာလီ စုိးရိမ္ပူပန္မိတဲ့ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိသလား။ ရွိရင္ ဘာေတြလဲ။

ေျဖ ။    ။ အင္း ... အားနည္းခ်က္က ထိပ္သီး MNC ေတြက ဒီကုိ မလာၾကဘူး။ တုိ႔ဆီကုိ ေရာက္လာတာက ဗီယက္နမ္လုိ ႏုိင္ငံမွာ ထိပ္သီး MNC ေတြကုိ မယွဥ္ႏိုင္တဲ့ ဒုတိယနဲ႔ တတိယတန္းစား MNC ေတြပဲ။ ဗီယက္နမ္မွာ လုပ္အားခ ေစ်းခ်ိဳတယ္။ လူေတြကလည္း ပုိေတာ္တယ္။ ဒီေတာ့ စကၤာပူမွာ ထုတ္မယ့္ပစၥည္းက ဗီယက္နမ္မွာ ထုတ္တဲ့ပစၥည္းကုိ မယွဥ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။

ဒီေတာ့ တုိ႔က သူတုိ႔အတြက္ ဘာလုပ္ေပးႏုိင္တုန္း။ လုပ္အားခ ေစ်းမခ်ိဳဘူး။ ေျမေစ်းႀကီးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေပးရမယ့္ေစ်းနဲ႔တန္တဲ့ အေကာင္းစား အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြကုိ ေပးရမွာေပါ့။

ဗီယက္နမ္ေတြက လူေတာ္ေတြ။ သူတုိ႔ေက်ာင္းသားေတြကုိ ပညာသင္ဆု ေပးကတည္းက ငါတုိ႔ သိခဲ့တာ။ အခု သူတုိ႔ လုိက္လာၿပီ။ တုိ႔လစာ သုံးပုံတစ္ပုံ၊ တုိ႔ေျမေစ်းရဲ႕ ေလးပုံတစ္ပုံကုိ ေရာက္ေနၿပီ။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔ လုပ္မေပးႏုိင္တာေတြကုိ တုိ႔က လုပ္ေပးႏုိင္မွ တုိ႔ဆီကုိ လာၾကမွာ။ ဒါေတြက တည္ၿငိမ္မႈ၊ လုံၿခံဳမႈ၊ ဆက္သြယ္ေရးေကာင္းမြန္မႈ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ သူတုိ႔ကေလးေတြ ပညာေရးအတြက္ ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းေတြရွိမႈေတြပဲ။ လူေတာ္ေတြတုိင္း သူတုိ႔ကေလးေတြကုိ ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းမွာ ထားခ်င္ၾကတယ္။

အခု ငါတုိ႔ တုိးတက္မႈတစ္ခုက စကၤာပူအေမရိကန္ေက်ာင္း (SAS) ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာေတာ့ အေကာင္းဆုံးေက်ာင္းပဲ။

ေမး ။     ။ ဒီ အားနည္းခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းဖုိ႔ ဘာေတြ လုပ္သင့္လဲ။

ေျဖ ။    ။ ထိပ္သီး MNC ေတြကုိ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ သူမ်ားထက္ ေရွ႕ေရာက္ေနဖုိ႔ လုိတယ္။ အခု အိႏၵိယကုမၸဏီ ေလးေထာင္ေလာက္နဲ႔ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ ေလးေထာင့္ငါးရာေလာက္ စကၤာပူထဲမွာ ရွိတယ္။ စကၤာပူကတဆင့္ ေဒသတြင္းကုိ ျဖန္႔ၾကလိမ့္မယ္။ စကၤာပူကုိ ဌာနခ်ဳပ္ယူၿပီး စကၤာပူေတြကုိလည္း သူတုိ႔နဲ႔အတူ ေခၚသြားလိမ့္မယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ ေဒသအေၾကာင္းကုိ သူတုိ႔က တုိ႔ေလာက္ မသိလုိ႔။ တုိ႔လူေတြက ေဒသအေၾကာင္း သိတယ္။ ဘာသာစကား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာႏုိင္တယ္။ သူတုိ႔ ခရီးတစ္ခုေရာက္ဖုိ႔ တုိ႔ ကူညီႏုိင္တာက ဒါပဲ။ တုိ႔အလုပ္က ၾကားဝင္ေစ့စပ္ေပးသူ။

ေရရွည္မွာ ငါတုိ႔က ေဟာင္ေကာင္ထက္ သာမယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ တုိ႔အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ လက္ရွိပညာေရး၊ လုပ္အားနဲ႔ အေျခခံ အေဆာက္အဦးေတြမွာ တုိ႔ကုိ ေက်ာ္တက္ႏုိင္မယ့့္ႏုိင္ငံ လက္တေလာ မရွိေသးဘူး။ ရွန္ဟုိင္းဆုိရင္ အေျခခံ အေဆာင္အဦး သေဘာအရ ထုိင္ဝမ္နဲ႔ တန္းတူရည္တူ ျဖစ္ေနၿပီ။ သူတုိ႔ မရွိတာက အဂၤလိပ္စကားနဲ႔ အကူအညီအဖြဲ႔။ ေနာက္ ဆယ့္ငါးႏွစ္၊ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ ဒါေတြ ရွိလာလိမ့္မယ္။ Shenzhen မွာလည္း ဒီအတုိင္းပဲ ျဖစ္ေနတယ္။

ေဟာင္ေကာင္ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနက အတြင္းေရးမွဴးတစ္ေယာက္က ငါနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ ေမးတယ္ "ဘာ့ေၾကာင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈကုိ ဆက္လုပ္ေနတာလဲ" တဲ့။ ငါက ေျပာတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းကမွ လူေတြကုိ အလုပ္ေပးထားႏုိင္တာ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ႏုိင္ငံက ခင္ဗ်ားတုိ႔ထက္ ပစၥည္းပုိေကာင္းေအာင္ ထုတ္လုပ္ဖုိ႔ အၿမဲႀကိဳးစားေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဝုိင္းေနတာ။ ဒီမွာက စကၤာပူလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္း၊ ပညာေရးနဲ႔ လုပ္အားေတြမွာ ယွဥ္ႏိုင္တဲ့ႏုိင္ငံ သိပ္မရွိေသးဘူးလုိ႔။

ေမး ။     ။ ေနာက္ထပ္ေဝဖန္သံတစ္ခုကေတာ့ စကၤာပူရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ အာရွတစ္တုိက္လုံးရဲ႕ ထုတ္ကုန္ေတြဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံက ဝယ္ယူသုံးစြဲစားသုံးသူေတြအေပၚ အလြန္အမင္း မွီခုိေနရျခင္းပါ။ အခု စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကာလမွာ အေမရိကန္ေတြက အရင္လုိ ဝယ္ယူစားသုံး၊ သုံးစြဲမႈေတြ မလုပ္ႏုိင္ၾကေတာ့ စကၤာပူရဲ႕ စီးပြားေရးကုိ လာမထိဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ ဒါဆုိရင္ အေျခခံ သေဘာတရားေတြဆီ ျပန္လွည့္ရေအာင္။ ကမၻာတစ္ခုလုံးဟာ စီးပြားေရးကယ္ဆယ္မႈေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ႀကီး အ႐ုပ္ဆုိးအက်ည္းတန္ေနတယ္လုိ႔ မင္းထင္သလား။ ထင္တဲ့အတုိင္းဆုိရင္ေတာ့ ငါတုိ႔လည္း ကိစၥေခ်ာၿပီ။ အေမရိကန္ေတြက အဲ့သလုိ အျဖစ္မခံဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ သိလား။ သူတုိ႔ကုမၸဏီ အႀကီးစားႀကီးေတြရဲ႕ ေရာင္းအားက ကမၻာေပၚမွာ (၅၀) ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ေက်ာ္ ရွိတယ္။

ငါက အဆိုးျမင္သမား မဟုတ္ဘူး။ ဒီျပႆနာ ဘယ္ေလာက္ဆက္ၾကာေနဦးမလဲဆုိတာေတာ့ ငါ မသိဘူး။ တကယ္လုိ႔ အေမရိကန္ Federal Reserve က အႀကီးအကဲ Ben Bernake သာ တြက္ကိန္း မွန္သြားမယ္ဆုိရင္၊ သူတုိ႔ဘဏ္စာရင္းေတြလည္း ရွင္းေပးႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ၂၀၁၀ - ခုေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးနာလံထူေနေလာက္ၿပီ။ သူ႔တြက္ကိန္း လြဲသြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၂၀၁၂ - ၂၀၁၃ ေလာက္အထိ ၾကာေနဦးမယ္။ အခု သူတုိ႔အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အလုပ္ေတြကုိ အကာအကြယ္ ေပးေနၾကတယ္။ ဂ်ပန္ေတြလည္း အတူတူပဲ။

ဒါဆုိရင္ အေမရိကန္ေတြက စီးပြားေရးပုံစံေျပာင္းၿပီး ျပည္တြင္းက ကုန္ပစၥည္းေတြပဲသုံး၊ ျပည္တြင္းမွာပဲ ျဖန္႔ခ်ိ လုပ္လာလိမ့္မယ္ ထင္သလား။

မလုပ္ဘူး။ သူတုိ႔ ေတြ႔ထားတဲ့နည္းပညာေတြက ကမၻာကုိ ျပန္႔ေနၿပီ။ ေတြ႔ထားတဲ့ နည္းပညာေတြကုိ ဖရီးထရိတ္သုံးၿပီး ကမၻာကုိ မျဖန္႔ႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ၿပိဳင္ဘက္ေတြက အခြင့္ေကာင္းယူသြားမွာေပါ့။ သူတုိ႔ အ႐ႈံးနဲ႔ ရင္ဆုိင္သြားရလိမ့္မယ္။

ေမး ။     ။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြက စီးပြားေရးအက်ပ္႐ုိက္ေနေတာ့ အာရွထဲမွာထုတ္၊ အာရွထဲမွာ ျဖန္႔ေရာင္းတဲ့ Intra-Asian စီးပြားေရးက ပုိ အလုပ္ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာေနၾကတယ္။ အင္ထရာ-ေအးရွား စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မစၥတာလီ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ။ ဒီစနစ္က စိတ္လႈပ္ရွားစရာလုိ႔ မထင္ဘူးလား။

ေျဖ ။    ။ အင္း ... ဒါက ငါတုိ႔အတြက္ အပုိဆုေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ငါတုိ႔ အာရွတုိက္ရဲ႕ ေယဘုယ် ဝယ္ယူစားသုံးသူေတြက သိပ္ မခ်မ္းသာသလုိ လက္လည္း မဖြာၾကဘူး။ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြဆုိ တုိ႔ထက္ပုိၿပီး ေငြစုေသးတယ္။ တုိ႔က ဝင္ေငြရဲ႕ ငါးဆယ္ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ စုလာတာ ဆယ္စုႏွစ္ အေတာ္မ်ားေနၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီေန႔ တုိ႔မွာ ေငြပုိရွိေနတာ။ တ႐ုတ္ေတြက်ေတာ့ ပုိစုရတယ္။ သူတုိ႔က စစ္ျဖစ္တာ၊ ေရႀကီးတာ၊ အက္ဆီးဒင့္ ျဖစ္တာ၊ ငလ်င္လႈပ္တာ၊ အစာေရစာ ရွားပါးတာစတဲ့ ျပႆနာေတြကုိ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ရွင္းယူရတာ။

သူတုိ႔ စိတ္ေနစ႐ုိတ္ကုိ သိရေအာင္ မင္းကုိ ပုံတစ္ခု ေျပာျပမယ္။ ေဂါက္႐ုိက္ရင္းနဲ႔ ငါ့ရဲ႕ ဘယ္ဘက္ပခုံးက သိပ္မေကာင္းဘူးျဖစ္ေနတုန္း ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္ထဲ ငါ ေလွ်ာက္သြားေနမိတယ္။ ငါ ေဂါက္႐ုိက္တာ ရပ္ထားေၾကာင္းေျပာေတာ့ သူက ငါ့ပခုံးအနာေပ်ာက္ေအာင္ ဆရာတစ္ေယာက္ လႊတ္ေပးမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။

ဒါနဲ႔ ငါက "ေနပါေစ။ ကိစၥ မရွိပါဘူး။ ဆရာဝန္က ေျပာတယ္။ ဒီေရာဂါက ေပ်ာက္ေအာင္ ကုသလုိ႔ မရဘူး" လုိ႔။ သူက ငါနဲ႔အတူ လုိက္လာၿပီး တ႐ုတ္ဆရာတစ္ေယာက္ ငါ့ဆီ လႊတ္ေပးတယ္။ (အခု သူ မရွိေတာ့ ရွာဘူး) ဒါနဲ႔ ငါ့႐ုံးခန္းထဲက ထုိင္ခုံေပၚမွာ ေန႔တုိင္း (၄၅) မိနစ္ၾကာေအာင္ အႏွိပ္ခံတယ္။ ေျခာက္ပတ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ငါ့ပခုံးက ေကာင္းသြားတယ္ဗ်ာ။ ကဲ ... ဘာတတ္ႏုိင္ေသးတုန္း။

ငါ ေရာက္တုန္းက ရွန္ဟုိင္းမွာ ေရေတြ ႀကီးေနတယ္။ ဒါနဲ႔ ငါက "ဟုိက္ ... ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ပဲ။ အျပင္က အကူအညီေတြ ယူမွရမယ္" လုိ႔ ေျပာေတာ့ သူက ဆက္ေျပာတယ္။ "အျပင္က အကူအညီ ... ဟုတ္လား။ သူတုိ႔ ဘယ္ေတာ့ ေရာက္လာမွာလဲ။ ေရာက္ရင္ေတာင္ ရွန္ဟုိင္းၿမိဳ႕ေပၚပဲ ေရာက္မယ္။ ေက်းရြာေတြအထိ ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္မတုန္း" တဲ့။

သူေျပာတာက တ႐ုတ္ျပည္ထဲမွာ ၿမိဳ႕တုိင္းရြာတုိင္းမွာ အေျခခံ လုိအပ္တာေတြ သိမ္းဆည္းထားဖုိ႔ ဂုိေဒါင္ေတြ ရွိတယ္တဲ့။ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား၊ ေစာင္စတာေတြေပါ့ကြာ။ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ႀကံဳလာရင္ သူတုိ႔ဘာသာသူတုိ႔ အထုိက္အေလ်ာက္ ေျဖရွင္းႏိုင္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူက "သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ႀကံဳေတြ႔ရရင္ အစုိးရဆီက အကူအညီက တခ်ိဳ႕ေနရာေတြအထိ ေရာက္ေအာင္ မပုိ႔ႏုိင္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရွင္သန္ေရးအတြက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဘာသာ ႀကိဳးစားျပင္ဆင္ထားရတာ" တဲ့။

တ႐ုတ္ေတြ ပုိက္ဆံရွိရင္ ဘာလုပ္တယ္ ထင္လဲ။ သူတုိ႔က စုတာ။ စုလုိ႔ မ်ိဳးဆက္ႏွစ္ဆက္၊ သုံးဆက္အတြက္ လုံေလာက္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေနာက္လူေတြက ဒီထက္ပုိၿပီး သုံးခ်င္သုံးလာၾကမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လာမယ့္ ႏွစ္သုံးဆယ္၊ ႏွစ္ေလးဆယ္အတြင္း တ႐ုတ္ေတြဟာ အေမရိကန္ေတြလုိ အသုံးစြဲ ႀကီးလာလိမ့္မယ္လုိ႔ မထင္မိဘူး။ သူတုိ႔က စုမယ္။ အိမ္ေတြ ေဆာက္မယ္။ ၾကာရင္ ျမတ္ႏုိးတဲ့ပစၥည္းေတြ ဝယ္ထားမယ္။ သူတုိ႔က သုံးေတာ့ သုံးမယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္ လုိအပ္မွ သုံးမွာ။ ဒီေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ အိႏၵိယေစ်းကြက္ဆုိတာက တုိ႔အတြက္ အကန္႔အသတ္နဲ႔ပဲ ရွိတယ္။ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြမွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ လူမ်ိဳးေတြက နည္းနည္း ပုိသုံးတယ္

မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားမွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြကုိ ၾကည့္။ သူတုိ႔က စုပဲစုေနတာ။ ဘာ့ေၾကာင့္ စုေနၾကတာလဲ။ သူတုိ႔သမုိင္းကုိ သူတုိ႔ သိၾကလုိ႔။ ေဘးအႏၲရာယ္ႀကံဳလာၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔ အစုိးရေတြက ဘာမွ လုပ္မေပးဘူးေလ။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ။


ဇင္ေ၀ေသာ္
Zin Wai Thaw