ေဟာႏၲဳ (ဟြန္းတု၊ ဟြန္တု) ၊ ေဒမ (ေဒမ၊ ေဒးမ)

ဤအသံထြက္ကိစၥက ျမန္မာမဂၢဇင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျငင္းခဲ့ၾက၊ ခုံခဲ့ၾကသည္လည္း မ်ားလည္းမ်ား၊ ၾကာလည္း ၾကာလွၿပီး ျဖစ္သည္။ ေဟာႏၲဳကုိ ဟြန္းတုဟု စၥေျပာက္သံႏွင့္ ထြက္လုိက္ရမွ အားရပါးရ ရွိသည္ဟု ဆရာႀကီးေမာင္သာႏုိးက ဆုိခဲ့ဖူးသည္။ ထုိကိစၥႏွင့္ စပ္လ်င္း၍ ေရးေတာ့အမွန္၊ ဖတ္ေတာ့အသံဟူေသာ အုပ္စုက တစ္ခုကြဲေနသည္။

ဆရာေတာ္မ်ား ႐ြတ္ဖတ္သည္ကုိ ဂ႐ုတစုိက္ နားေထာင္ၾကည့္ေသာ အခါ၌ပင္ ဟြန္းတုဟု အသံထြက္ေသာ ဆရာေတာ္မ်ား ရွိသလုိ ဟြန္တုဟု အသံထြက္ေသာ ဆရာေတာ္မ်ား ရွိေနျပန္သည္။

အမွန္မူ ဤျပႆနာသည္ သဒၵါႏွင့္ ဘာသာေဗဒၾကားက ျပႆနာတစ္ခုသာ ျဖစ္သည္ဟု ထင္ပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း ပါဠိသဒၵါဆုိသည္ထက္ ျမန္မာသဒၵါဟုဆုိလွ်င္ ပုိမွန္ပါလိမ့္မည္။ ဤဝစၥေပါက္က (မိမိႏွင့္ ရင္းႏွီးေသာ ဘာသာစကားမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္) ပါဠိမွာေရာ အဂၤလိပ္မွာပါ မရွိေပ။

ျမန္မာက က၊ ကာ၊ ကားဟု အသံသုံးမ်ိဳး ခြဲထားသည္။ ေရးထုံးလည္း ကြဲေနသည္။

ပါဠိမွာက (ပါဠိဟုဆုိေသာ္လည္း ႐ုိမင္အကၡရာေျပာင္းထားေသာ ပါဠိဟု ဆုိလုိသည္။) အႏွင့္ အာႏွစ္မ်ိဳးသာ ရွိသည္။ အကုိ (a) ျဖင့္ ျပၿပီး အာကုိ (È) တုံးတင္ထားေသာ ေအျဖင့္ သေကၤတျပသည္။ သုိ႔ျဖစ္လွ်င္ အားဟူေသာ အသံပါဠိမွာ မရွိဟု ယူဆရန္ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။ အမွန္ဆုိလွ်င္ ပါဠိသာ စကားေျပာဘာသာစကားျဖစ္လွ်င္ အား (သုိ႔) ကားစေသာ ဝစၥေပါက္ပါေသာ အသံ ရွိကုိရွိေနသင့္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ပါဠိမွာက ထုိေရးထုံး လုံးဝမရွိ။ ေရးထုံးမရွိသျဖင့္ အသံမရွိဟု ေျပာရန္ စဥ္းစားသင့္ၿပီဟု ထင္သည္။

အဂၤလိပ္ဘာသာစကားမွာလည္း ဝစၥေပါက္ကုိ ကုိယ္စားျပဳေသာ ေရးထုံး အတည္တက် မရွိပါ။ ဥပမာ… car - ျဖစ္ပါသည္။ စီေအအာ(ရ္)သည္ ကာမဟုတ္၊ ကား ျဖစ္သည္။ အာ(ရ္)က အာ အသံကုိ ကုိယ္စားျပဳသလုိ ဝစၥေပါက္သံ “ကား”ကုိလည္း ကုိယ္စားျပဳတတ္ေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ႐ုိမင္အကၡရာျဖင့္ ပါဠိသင္ၾကားသူမ်ား၌ အာႏွင့္အားၾကား ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ျပႆနာ မရွိေတာ့ေပ။ အေၾကာင္းက ထုိဘာသာမ်ား၌ (:) ကုိ ကုိယ္စားျပဳေသာ သေကၤတ မရွိေသာေၾကာင့္ပင္။

ဥပမာတစ္ခု ျပခ်င္သည္။

ဒါန (dana) သံဃိကဒါန (Sanghika dana)

အင္တာေနရွင္နယ္က အသံထြက္ၾကေသာ ဤဒါနႏွစ္ခု အသံထြက္ မတူေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ ဒါနကုိ အသံထြက္ရာ၌ ျမန္မာမ်ား အသံထြက္သကဲ့သုိ႔ပင္ ဒါန - ဟု ဝစၥေပါက္သံ မပါဘဲ ထြက္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ သံဃိကဒါနကုိ ေျပာၾကရာ၌ ဆန္ဃိက ဒါးန - ဟု ဝစၥေပါက္သံျဖင့္ ဒါးန - ဟု အသံထြက္ေနၾကသည္ကုိ ၾကားရသည္။

ေပမ (တဏွာ)ကုိလည္း ေပမဟု အသံထြက္သူ ရွိသလုိ ေပးမဟု ဝစၥေပါက္ျဖင့္ အသံထြက္ၾကသည္ကုိလည္း ေတြ႔ရျပန္သည္။

အသံေဗဒအရဆုိလွ်င္ေတာ့ အ၊ အာ၊ အား - အသံသုံးမ်ိဳးသည္ အရွည္အတုိသာ ကြာျခားသြားသည္။ အ - က ရွည္ေသာအခါ အာ - ျဖစ္သြားၿပီး အာ - ကုိ ပုိ၍ ရွည္ေစေသာအခါ အား - ျဖစ္သြားသည္ဟု ယူဆရန္သာ ရွိသည္ ထင္ပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘာသာေဗဒကုိ ကြ်မ္းက်င္ေသာ ေမာင္သာႏုိးအုပ္စုက ေဟာႏၲဳကို ဟြန္းတုဟု ျမန္မာသံပီပီ အသံထြက္လုိက္ရမွ အားရသည္ဟု ဆုိလုိက္ျခင္း ျဖစ္ဟန္တူပါသည္။ သူရွင္းျပေသာ ဘာသာေဗဒ ရွဳေထာင့္မ်ားလည္း ေတာ္ေတာ္စုံလင္ပါသည္။

ျမန္မာပါဠိကုိ ျမန္မာသဒၵါႏွင့္ တုိက္ဆုိင္၍ ဝစၥေပါက္သံ မရွိဟုဆုိေသာ အဖြဲ႔ကလည္း ေရွးေရွးေသာ ျမန္မာဆရာေတာ္မ်ား ေရးသားသည့္ က်မ္းဂန္တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ကုိးကားၿပီး ဟြန္တုဟုသာ အသံထြက္ႏုိင္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျပာဆုိၾကသည္။

ယခုတင္ျပလုိေသာ အခ်က္ကား ေမာင္သာႏုိးလုိလဲ ဘာသာေဗဒရွဳ႕ေထာင့္မပါ၊ အျခာသူမ်ားလုိလည္း က်မ္းညႊန္းအကုိးအကား မပါ၊ ႀကံဳေတြ႔၊ ၾကားသိရေသာ ပါဠိစကားလုံးမ်ား၏ အသံကုိသာ ေျပာလုိျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိင္းသံဃာေတာ္မ်ား၊ သီရိလကၤာဆရာေတာ္မ်ား ပရိတ္ရြတ္သည္ကုိ ဂ႐ုတစုိက္ နားေထာင္ၾကည့္ေသာအခါ ဝစၥေပါက္ကိစၥကုိ သူတုိ႔ လုံးဝပင္ အေလးမထားေၾကာင္း ၾကားေနရသည္။ ဒီဃသရျဖင့္ ေရးထားေသာ ပုဒ္မ်ားကုိ တစ္ခါတစ္ရံ ဝစၥေပါက္သံ၊ တစ္ခါတစ္ရံ ဝစၥေပါက္ မပါေသာအသံတုိ႔ျဖင့္ ႐ြတ္ဆုိတတ္ၾကသည္။

သီရိလကၤာဆရာေတာ္တုိ႔ကုိ အဂၤလိပ္စာ လႊမ္းမုိးမႈ႔ေၾကာင့္ဟု ႀကံဖန္အေၾကာင္းျပရန္ ရွိေသာ္လည္း ထုိင္းဆရာေတာ္တုိ႔ကမူ ျမန္မာဆရာေတာ္မ်ား ကဲ့သုိ႔ပင္ ျဖစ္ၿပီး အဂၤလိပ္စာမွာ အလြန္အမင္း မေတာ္ၾကပါ။ သုိ႔ေသာ္ ထုိဆရာေတာ္မ်ား ရြတ္ဖတ္ေသာ ပါဠိ၌လည္း ဝစၥေပါက္သံမ်ား ပါေနသည္ကုိ ၾကားရသည္။

ဤသုိ႔ဆုိလွ်င္ ပါဠိ ၌ ဝစၥေပါက္အသံ ရွိ၊ မရွိကိစၥသည္ ျမန္မာမ်ားသာ ျငင္းခုံေနၾကေသာ ကိစၥဟု ယူဆရန္သာ ရွိေတာ့သည္။

ထုိ႔အျပင္ ေရးထုံးမရွိသျဖင့္ အသံမရွိဟု ေျပာရန္လည္း ခက္လွပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ (ကုိယ္တုိင္ သီရိလကၤာ၊ ထုိင္းရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ပရိတ္ အတူတူ ႐ြတ္ရတတ္ေသာ ရဟန္းတစ္ပါးအေနႏွင့္ ဆုိရလွ်င္ ေမာင္သာႏုိးတုိ႔အုပ္စုက ပုိ၍ အင္တာေနရွင္နယ္ဆန္သည္ဟု ဆုိရန္သာ ရွိပါေတာ့သည္။

သံဃႆ ေဒမ - ကုိ ေဒးမ - ဟု ဝစၥေပါက္ျဖင့္ အသံထြက္ၾကသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ေဒမဟုလည္း ထြက္သံ ၾကားရျပန္သည္။ သိပ္မထူးျခားလွဟု ထင္ပါသည္။

ဟြန္းတု - လုိ႔ရသည္၊ ေဒးမ - လုိ႔ ရသည္။

ဤျပႆနာက မိမိတုိ႔မွာသာ ရွိသည္။ အေၾကာင္းက ျမန္မာသဒၵါမွာ ဝစၥေပါက္သံ သီးသန္႔ထားရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပါဠိမွာ ၾကည့္ေသာအခါ ဝစၥေပါက္ မေတြ႔ရ၊ ဝစၥေပါက္သံ မရွိဟု ယူဆျခင္း ျဖစ္သည္။ အျခားဘာသာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား၌ ဝစၥေပါက္သံ သီးသန္႔ေရးထုံး ရွိဟန္မတူ၊ (ေသခ်ာသည္က ပါဠိႏွင့္ အဂၤလိပ္မွာ မရွိ)။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဝစၥေပါက္မွာလည္း စပယ္ရွယ္ အခြင့္ေတာ့ မရွိေတာ့ေပ။ ဟြန္ - လုိ႔ရ၊ ဟြန္း - လုိ႔ရ၊ ေဒ - လုိ႔ရ၊ ေဒး - လုိ႔ ရေတာ့သည္။

သုိ႔ေသာ္
ကား - မရွိေသာ ဘာသာစကား၊
ဟြန္း - မရွိေသာ ဘာသာစကား၊
ေအး - မရွိေသာ ဘာသာစကားေတာ့ ရွိမည္မည္ မထင္။

သီဟနာဒ

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.