လူ၊ ေမ်ာက္၊ ခ်င္ပန္ဇီ၊ ေရသတၱဝါနဲ႔ ေရညွိ

တစ္ခါက (တစ္ခါကဆုိတာ ၁၉၉၇ တုန္းကပါ) နာဂေတာင္တန္းမွာရွိတဲ့ ခ်င္း႐ြာေလးတစ္႐ြာမွာ ညအိပ္ခဲ့ရဖူးတယ္။ “ဆုံကင္း” လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ညမအိပ္ခင္ မီးဖုိေဘးမွာ ထုိင္ရင္း နာဂအမ်ိဳးသားႀကီး တစ္ေယာက္က

       “လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ကဆုိရင္ ဒီ႐ြာဝန္းက်င္မွာ ဆင္အုပ္ႀကီးေတြ ေတြ႔ရတတ္တယ္” လုိ႔ ေျပာတယ္။
       “လူေတြကုိ အႏၲရာယ္ မေပးဘူးလား”
       “အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ဒုကၡ မေပးၾကပါဘူး။ လူေတြကလည္း သူတုိ႔ကုိ ေတြ႔ရင္ေတာ့ ေရွာင္ေနတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ကေလးဘဝက သစ္ပင္ေပၚက အိမ္ေပၚမွာ ေနခဲ့ရဖူးတယ္”
       “ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ”

       “ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။ ေျမျပင္ေပၚမွာ အိမ္ေဆာက္ေနတာ သိပ္မရွိေသးဘူး။ ရွိေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕က ညပုိင္းဆုိရင္ သစ္အိမ္ (သစ္ပင္ေပၚ ေဆာက္ထားတဲ့အိမ္) ေပၚမွာ အိပ္ၾကတယ္။ ဆင္ရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ျခား သတၱဝါေတြရဲ႕ အႏၲရာယ္ကလည္း ရွိႏုိင္တယ္ေလ။ က်ားတုိ႔ ဘာတုိ႔ေပါ့”

စကားစပ္မိရင္း ေျပာၾကတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။

သစ္အိမ္ဆုိတာေလး ပါသြားတဲ့ေနာက္ အေတြးက အဲ့ဒီေနာက္ ေရာက္သြားေတာ့ သူေျပာတာေတြကုိ သိပ္ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။

သူေျပာတာေလးကုိ ၾကားၿပီး မစၥတာ ခ်ား(လ္စ္)ဒါဝင္ရဲ႕ အီေဗာ္လူးရွင္း သီအုိရီကုိ သတိရမိလုိ႔ပါ။ (အီေဗာ္လူးရွင္းဆုိတာ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္လုိ႔ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ အဘိဓာန္က ဖြင့္ပါတယ္။ အရပ္ထဲမွာေတာ့ လူဟာ ေမ်ာက္က ဆင္းသက္လာတယ္လုိ႔ လြယ္လြယ္ ေခၚၾကပါတယ္။)

       က်ေနာ္ေတြးမိတာက ဒီလုိပါ။

က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ခရီးလမ္းညႊန္ဖုိ႔ လုိက္လာတဲ့ နာဂႀကီးရဲ႕ ေျခေထာက္ေတြနဲ႔ လက္ေခ်ာင္းေတြက က်ေနာ္တုိ႔ ေျခေခ်ာင္း၊ လက္ေခ်ာင္းေတြနဲ႔ သိပ္မတူဘူး။ မတူဘူးဆုိတာက ဖိနပ္စီးေလ့ မရွိတဲ့ သူ႔ေျခေခ်ာင္းေတြက ေဘးကုိ ပုိကားေနတယ္။ သူနဲ႔မွ မတူတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ လူျဖဴေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အာရွတုိက္သားေတြရဲ႕ ေျခေခ်ာင္းေလးေတြလည္း မတူဘူး။ သူတုိ႔က ႐ႈးဖိနပ္စီးတာမ်ားေတာ့ ေျခေခ်ာင္းေလးေတြက အထဲကုိ စုၿပီးဝင္ေနတယ္။ ညွပ္ဖိနပ္စီးတာမ်ားတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ေျခေခ်ာင္းေတြက နည္းနည္းေဘးကုိ ပုိကားေနတယ္။

ဟုတ္တယ္။ နာဂႀကီးရဲ႕ေျခေခ်ာင္းေလးေတြက ေဘးကုိ ပုိကားတာေပါ့။ ေျခသည္းလည္း ညွပ္တဲ့အက်င့္ သိပ္မရွိဘူး။ ေျခသည္းလက္သည္းဆုိတာ သြားနဲ႔ အကုိက္ခံရရင္ ခံရ၊ မခံရရင္ ရွည္လုိ႔ တစ္ခုခုနဲ႔ ထိၿပီး က်ိဳးသြားတယ္။

ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔လုိ အိမ္သာသြားၿပီးတိုင္း လက္ကုိ သန္႔စင္ေအာင္ ေဆးရမယ္လုိ႔ ေျပာတတ္တဲ့ ဆရာဝန္ေတြ၊ မူလတန္းျပ ဆရာ၊ ဆရာမေတြ မရွိေတာ့ ေျခေထာက္ေတြလက္ေတြေတြကုိလည္း သိပ္မေဆးၾကပါဘူး။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔လက္ေခ်ာင္း၊ ေျခေခ်ာင္းေလးေတြက က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ မတူဘူး။ (ေခ်းေတြနဲ႔ လက္သည္းေတြ မည္းလုိ႔)။

       ဆုိပါေတာ့၊ သစ္ပင္ေပၚမွာ ေနဦးမယ္ဆုိရင္…
       အသားစိမ္း၊ ငါးစိမ္းေတြကုိ က်က်နန ခ်က္မစားၾကေသးဘူးဆုိရင္…
       ဆံပင္ေတြ၊ မုတ္ဆိတ္ေတြ က်က်နန မရိတ္ၾကေသးဘူးဆုိရင္…

“ဆုိရင္” ေပါင္းမ်ားစြာကုိ ျဖန္႔က်က္လုိက္ေတာ့ လူဟာ ေမ်ာက္နဲ႔ ဆင္ဆင္ေတာ့ တူသြားတယ္။ လူရဲ႕အသြင္ဟာ ဒီေန႔လူရဲ႕အသြင္နဲ႔ မတူတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ အဲ့ဒါ မစၥတာဒါဝင္ရဲ႕ အီေဗာ္လူးရွင္းပါပဲ။



       ဒီေန႔အထိ ဒါဝင္နဲ႔ က်ေနာ္ စိတ္ဝမ္းမကြဲခဲ့ဖူးပါဘူး။

ေရေသာက္တာကုိ အိတ္ခ်္တူးအုိ ေသာက္တာလုိ႔ မေျပာခ်င္သလုိ ဒါဝင္ရဲ႕ အီေဗာ္လူးရွင္းကုိလည္း ခ်င္ပန္ဇီနဲ႔ ရွဳတ္မေနေစခ်င္ပါဘူး။ လူတုိင္းသိတဲ့ လူနဲ႔ေမ်ာက္ ေျပာလုိက္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ။ အဲ့သလုိေျပာတဲ့ လူေတြကလည္း ေရညွိေတြ၊ ေရသတၱဝါေတြ၊ ခ်င္ပင္ဇီေတြကုိ မသိလုိ႔ ေျပာေနၾကတာ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ေရေသာက္တာပါ။ အိတ္(ခ်္)တူးအုိ မေသာက္ပါဘူး။ ဓာတ္ခြဲခန္းေစာ္ နံလုိ႔။

နာဂေတာင္ေပၚက ဆင္းလာတဲ့ေနာက္ လူနဲ႔ေမ်ာက္ ဆက္စပ္လုိ႔ (မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႔ပါ၊ စာအုပ္ထဲက မဟုတ္ဘူး။) ရသြားတယ္။

ဒါနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ငါးရာ၊ တစ္ေထာင္၊ ႏွစ္ေထာင္၊ တစ္ေသာင္း။ လူဟာ ဘာနဲ႔ တူမွာပါလိမ့္။ တူခ်င္ရာနဲ႔ တူ၊ ဒီေန႔ လူနဲ႔ေတာ့ ခြ်တ္စြတ္ မတူႏုိင္ဘူး။ ကဲ… အဲ့ဒါ အီေဗာ္လူးရွင္း မဟုတ္ရင္ ဘာလုိ႔ ေျပာၾကမလဲ။

ဒါနဲ႔ပဲ မစၥတာ ခ်ား (လ္စ္)ကုိ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ၿပီး ဘာသာေရးဖက္ကုိ ၾကည့္မိေတာ့ အဂၢညသုတ္ကုိ ဝမ္းပမ္းတသာ ေတြ႔မိတယ္။ ဘာသာေရးစာေပဆုိေတာ့ သိပၸံေတာ့ မဟုတ္ေလာက္ဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဂၢညသုတ္မွာ ေျပာတာက အစပုိင္းမွာ ကမၻာဟာ ေရနဲ႔ လႊမ္းသတဲ့။ မစၥတာဒါဝင္ေျပာတဲ့ ေရညွိေရေမွာ္ေတြနဲ႔ တစ္ေထရာတည္းပါပဲ။ (အဓိကကေတာ့ လူဟာ ဖန္ဆင္းခံ သတၱဝါမဟုတ္ ဆုိတာပါပဲ။ အဲ့ဒီကေနတဆင့္ လူ႔အဆင့္အတန္းေတြ ကြဲလာပုံကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းျပထားတယ္။

ဒါနဲ႔ပဲ မစၥတာဒါဝင္ကုိ ေဂါတမဗုဒၶနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးလုိက္တာပါ။ အဂၢညသုတ္နဲ႔ အီေဗာ္လူးရွင္းလည္း စိတ္ဝမ္းမကြဲၾကပါဘူး။ တစ္ထပ္တည္းလည္း မတူၾကဘူး။ တူစရာလည္း မလုိဘူး။

က်ေနာ္ထားခဲ့တဲ့ မက္ေဆ့ဂ်္က “လူဟာ ေရသတၱဝါကပဲလာလာ၊ ခ်င္ပန္ဇီကပဲ လာလာ၊ ေမ်ာက္ကပဲလာလာ (ရပ္ကြက္ထဲမွာေတာ့ ေမ်ာက္က ေပၚျပဴလာ ပုိျဖစ္တယ္ေလ) ေမ်ာက္စိတ္နဲ႔ လူမျဖစ္ရင္ ေတာ္ေသးတာပဲ။ အနည္းဆုံး အုံးသီးေတာ့ ခြဲတတ္တာေပါ့။ ဒါပါပဲ။” (ေမ်ာက္ အုံးသီးရသလုိ - လုိ႔ ေျပာစရာ မလုိေတာ့ဘူးေပါ့)

       ဒါဝင္ႀကီးကုိ ခ်စ္လြန္းလုိ႔ ေျပာမိတဲ့ဟာကုိ…။

လူေတြ လက္ခံစရာ မလုိပါဘူး။ ဘာသာေရးေတြ လက္ခံစရာလည္း မလုိပါဘူး။ အီေဗာ္လူးရွင္းက ေနရာတုိင္းမွာ ရွိပါတယ္။

       မီးေက်ာက္၊ မီးျခစ္ဗူး၊ ဂက္(စ္)မီးျခစ္၊ အႏုျမဴ။
       ေရ၊ မီး၊ မဟာဘုတ္ေလးပါး၊ အဝိနိေဗၻာဂ႐ုပ္ရွစ္ပါး၊ ဟုိက္ဒ႐ုိ အီလက္ထေရာနစ္။ (မီးမွာ ေရရွိ၊ ေရမွာ မီးရွိ)
       ေက်ာက္လက္နက္၊ ေၾကးလက္နက္၊ သံလက္နက္၊ စတီးလ္လက္နက္၊ အြန္လုိင္းလက္နက္။
       တယ္လီဖုန္း၊ ေရဒီယုိ၊ တီဗြီ၊ ကြန္ပ်ဴတာ။

က်ေနာ့္အခန္းထဲက ကြန္ပ်ဴတာက တယ္လီဖုန္းကေန ျဖစ္လာတာပါ။ ခ်င္ပန္ဇီကေန ကြန္ပ်ဴတာ ျဖစ္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲ…ေမ်ာက္က ဆင္းသက္လာတဲ့ လူေတြက လုပ္ထား၊ တီထြင္ထားတာပါ။

ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕အစက ေရထုလႊမ္းမုိးထားတဲ့ ကမၻာပါ။

ၿပီးပါၿပီ။ ။



အဂၢညသုတ္ေတာ္ကိုဆက္လက္ေလ့လာလိုသူမ်ားအတြက္
အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဗီြဒီယိုလက္ခ်ာ ျမန္မာဘာသာျပန္




ဇင္ေ၀ေသာ္





Photo credit to Thar Kyaw (缅甸 / Myanmar)
HPA2011 Nomination Award for Portrait & Costume (Burmese Barbarian-Naga People)






Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.

2 comments

ေမ်ာက္သာေျပာတယ္လူပံုႀကီး...................

Reply

အင္း...လူကေမ်ာက္က ဆင္းသက္လာတယ္ဆိုလို႕ ၊ ေမ်ာက္ကေတာ့ သစ္ပင္ေပၚကဆင္းသက္လာတာ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္ :)

Reply

Post a Comment