❃ဝါဆိုလျပည့္ ဘာသာသမိုင္း အႏုႆတိ❃

ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ႐ခိုင္ျပည္နယ္ မွာလည္း မၿငိမ္းေသးတဲ႔ မီးစက တစ္ေငြ႔ေငၸ႔။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္း မေလးရွားနဲ႔ နယ္စပ္မွာကလည္း အပစ္၊ အခတ္၊ အသတ္ေတြေၾကာင္႔ ကာဖ်ဴး အမိန္႔ ထုတ္ရဖို႔ ရိွေနျပန္တယ္။ ဘာသာေရး အခ်င္းခ်င္း ေလးစားရေပမယ္႔ စစ္ပြဲသ႑ာန္ေဆာင္ေနတဲ႔ ဘာသာေရး နယ္ခ်ဲ႕မႈေတြကေတာ႔ စိုးရိမ္စရာေတြပါပဲ။ ဒါေတြ ေတြ႔ရဖန္မ်ားေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အျခားဘာသာေတြအေပၚ သေဘာထားကို အေသာက မင္းႀကီးက စလို႔ ျပန္ၾကည့္မိတယ္။

"ဘာသာတရားတိုင္းရဲ႕ အႏွစ္သာရေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးေနေစခ်င္တယ္။ နည္းလမ္းေတြရိွေပမယ္႔ အေျပာနဲ႔ လမ္းဆုံးေနၾကတယ္။ ကိုယ္႔ ဘာသာအဆုံးအမကို တကယ္ မက်င္႔ႀကံဘဲ အေၾကာင္းမရွိ သူမ်ား ဘာသာကို ပုတ္ခတ္လို႔ ေနၾကတယ္။ ေဝဖန္မႈဟာ နည္းလမ္းက်တယ္ဆိုေစဦးေတာ႔ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ပဲ လုပ္ေဆာင္သင္႔တယ္။ ကိုယ္႔ ဘာသာအေပၚ တစ္ဖက္သတ္ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ သူမ်ား ဘာသာကို ပုတ္ခတ္ေနျခင္းဟာ ကိုယ္႔ ဘာသာကိုပဲ ထိခိုက္ေစတယ္၊ ဒါေၾကာင္႔ ဘာသာတရား အခ်င္းခ်င္း ႏွီးေႏွာသင္႔တယ္။ သူမ်ား ဘာသာက အေလးအနက္ထားေျပာတာေတြကို တေလးတစား နားေထာင္သင္႔တယ္။ သူမ်ား ဘာသာရဲ႕ က်မ္းစာေတြကိုပါ က်က်နနသိတဲ႔ ပညာရွင္ ဘာသာေရးသမားေတြ ရွိေနေစခ်င္တယ္" တဲ႔။

"I desire that there be growth in the essentials of all religions. This can be done in several ways but all of them have their roots in restrained speech; in not practicing one's own religion and condemning the religion of others,without good cause. And even if criticism is justified it should be done in a mild way. Whoever praise his own religion due to excessive devotion and condemn other religions only harms his own religion. Therefore contact between religion is good. One should listen to and respect the doctrine professed by others. I desire that all should be well-learned in the good doctrine of other religions."

သကၠရာဇ္ ၉၉၁ ခု ႏွစ္က အာရပ္ ေဂ်ာ္ဂရပ္ဖီ ပညာရွင္ အဘူ ဇီး ဟာဆန္ ဆိုရင္ သိရိလကၤာ သားေတြရဲ႕ ေဖာ္ေရြမႈကုိ နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ရလြန္းလို႔ ဒီလိုေျပာခဲ႔တယ္။
"In the island there are a multitude of Jews as well as many other sects, the king permitting the practice of every religion."
အဲဒီကၽြန္းေလးေပၚမွာ ဂ်ဴး ေတြက အစ ဘာသာကြဲေပါင္း မ်ားစြာရိွေနတယ္။ ရွင္ဘုရင္ကလည္း ဘာသာတိုင္းကို လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ကိုးကြယ္ခြင္႔ ျပဳထားတယ္။

ကက္သိုလစ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဂၽြန္ မာရီဂုိလီ လည္း ၁၃၄၉ ခုႏွစ္က သိရိလကၤာကိုေရာက္ေတာ့ အံဩမဆုံး ျဖစ္ခဲ႔ရ လြန္းလု႔ိ
"The monks made me welcome as if I were one of them."
ရဟန္းေတာ္ေတြက အစ က်ေနာ္႔ကို ညီရင္း အစ္ကို ေတြလိုပဲ လို႔ ေျပာခဲ႔တယ္။

အေမ႐ိကန္ ပ႐ုိတက္စတင္႔ သာသနာျပဳေတြ ၁၈၄၀ ခုက ထိုင္းႏိုင္ငံကိုေရာက္ေတာ႔ ဘုရင္ Mongkut က ခ်ပ္ေက်ာင္းေတြ ေဆာက္ခြင္႔ျပဳ႐ံုသာမက သမၼာက်မ္းစာကို သူကိုယ္တိုင္ ေလ႔လာႏိုင္ေအာင္ လက္တင္ဘာသာ စကားေတာင္ သာသနာျပဳေတြ ဆီက သင္ယူခဲ႔တယ္။

ဒါဆို ျမန္မာဘုရင္ မင္းတုန္းမင္းကေရာ။ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၱေလး စတဲ႔ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ခ်ပ္ေက်ာင္းေတြ ေဆာက္ဖို႔ ခြင္႔ျပဳခဲ႔တာပါပဲ။ စစ္ဝါဒ မဖက္တဲ႔ ဘာသာတရားတိုင္းအေပၚ (ယုံၾကည္မႈ တူတာ မတူတာ အပထား ) က်ႏ္ုပ္တို႔ ဧည့္ဝတ္ ေက်ခဲ႔ၾကပါတယ္။

ဒီထက္ သိမ္ေမြ႔တဲ႔ ဘုရား႐ွင္ရဲ႕ ဩဝါဒေတြကို မေဆြးေႏြးေတာ့ပါဘူး။ ပုထုဇဥ္ ဘုရင္ေတြနဲ႔ တင္ ရွင္းရွင္းႀကီး ထင္ေနပါၿပီ။

ဒါေပမယ္႔ သီရိလကၤာက တမီးလ္ေတြ
ထိုင္းေတာင္ပိုင္းက ေသြးဆာေနတဲ႔ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြ
ရခိုင္ျပည္နယ္က ကာေမသု ေတြ ကေတာ႔ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာ ေပၚလစီကို အခြင္႔ေကာင္း ယူေနၾကေလရဲ႕။

ေသြးယိုေစေသာ အျပဳအမူသည္ ျမင္႔ျမတ္ေသာ ဘာသာတရား အဆုံးအမ ဘယ္ေတာ႔မွ မျဖစ္ႏိုင္။ ဘာသာတ႐ားဟူသည္ ႏွလုံးသားနဲ႔ နားလည္မႈကို လမ္းျပေသာ လမ္းၫႊန္ တစ္ခုထက္ လုံးဝ မပိုသင္႔။

သီဟနာဒ

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.