Nehginpao Kipgen ရဲ႕ စထရိတ္တိုင္း ေဆာင္းပါး Religious tolerance key to Myanmar's democracy ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ျပန္ဆိုထားတာပါ။
ကမၻာေပၚရွိတဲ႔ အျခားႏိုင္ငံေတြလိုပဲ ျမန္မာဟာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင္႔ရွိ တဲ႔ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္ သို႔ေသာ္ ၁၉၄၀ ခုႏွ္ေတြကစလို႔ ပါလီမန္ထဲမွာပင္ ဘာ သာေရးက အခရာ က်ခဲ႔တယ္။
ျမန္မာျပည္ဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ ခြဲျခားထားတယ္၊ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာလည္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္သူမ်ား ရာထူးျမင္႔ျမင္႔ မရၾက။
သူရေရႊမန္းက ဘာသာေရး ျပႆနာ မရွိဘူးလို႔ ဒီလထဲမွာပဲ ဆိုခဲ႔ေပမဲ႔ တ ကယ္က ခြဲျခားမႈေတြ ရွိေနဆဲပါလို႔လတ္တေလာအေနအထားကို ေထာက္ျပ တယ္။
ဗမာ၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ တရုတ္တို႔ၾကားတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူ အေရအတြက္ မ်ားၿပီး အစိုးရ စာရင္းဇယား အရ ဗုဒၶဘာသာ ၈၉. ၂ ရာခိုင္ႏႈံး၊ ခရစၥယန္ ၅ ရာခိုင္ႏႈံး၊ မြတ္စလင္ ၃. ၈ ရာခိုင္ႏႈံး၊ နတ္ကိုးကြယ္သူ ၁. ၂ ရာခိုင္ႏႈံး၊ ဟိႏၵဴ ၀. ၅ ရာခိုင္ႏႈံး ျဖစ္တယ္။
အခုအထိ ေဆြးေႏြးၫွိႏႈိင္းရဆဲ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ ျပႆနာဟာ ဗုဒၶဘာ သာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ဥပေဒ ထုတ္ျပန္ခဲ႔တဲ႔ ဦးႏု အစိုးရလက္ ထက္မွာ စတင္ခဲ႔ေၾကာင္း၊ မေက်နပ္တဲ႔ ခရစၥယန္ဘာသာဝင္ ကခ်င္ တိုင္း ရင္းသားမ်ားက စတင္ ပုန္ကန္ခဲ႔ေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။ ကရင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ၾကားမွာလည္း ဘာသာေရးအေျခခံၿပီး ကရင္းျခင္း ကြဲျပားေနေၾကာင္း၊ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ဆိုရာ၌ပင္ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစၥယန္ဘာ သာ ဟု ရွိေနေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ရိုဟိန္ဂ်ာျပႆနာ၊ ဘူးသီးေတာင္ ၊ ေမာင္းေတာ ႏွစ္ၿမိဳ႕နယ္မွာထုတ္ျပန္ခဲ႔တဲ႔ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ဥပေဒ ကို သူက ဆက္ေထာက္ျပတယ္။
လူထုတစ္ရပ္လုံးက အထူးေလးစားတဲ႔ သံဃာ႔အဖြဲ႔ထဲမွာလည္း ရဟန္း တ ခ်ိဳ႕ေၾကာင္႔ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈရိွေနႏိုင္ေၾကာင္း အထူးသျဖင္႔ အမ်ိဳးသားေ ရး ဝါဒ ျပင္းထန္သူ ဝိရသူနဲ႔ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေၾကာင္႔ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ အမ်ိဳ႔ေစာင္႔ ဥပေဒ မူၾကမ္းအေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရး အဆက္အဆံ မလုပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။
ေနာက္ဆုံး သူေဆြးေႏြးေရးသားသြားတာကေတာ႔ ဒီမိုကေရစီဆိုရာမွာ လြတ္လပ္စြာ ယုံၾကည္မႈ ေရြးခ်ယ္ခြင္႔၊ ယုံၾကည္မႈအခ်င္းခ်င္း နားလည္၊ ခြင္႔ လႊတ္ျခင္း ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဘာသာေရး လက္ပြန္းတတီးရွိလွ တဲ႔ ျမန္ မာႏိုင္ ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအတြက္ ဘာသားေရးကိစၥဟာ အေရးႀကီးလွေၾကာင္း ပါပဲ။
Religious tolerance key to Myanmar's democracy.
By: Nehginpao Kipgen
The writer is general Secretary of the US-based Kuki international Forum, and researches on the politics of South and South-east Asia, with a concentration on Myanmar.
ကမၻာေပၚရွိတဲ႔ အျခားႏိုင္ငံေတြလိုပဲ ျမန္မာဟာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင္႔ရွိ တဲ႔ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္ သို႔ေသာ္ ၁၉၄၀ ခုႏွ္ေတြကစလို႔ ပါလီမန္ထဲမွာပင္ ဘာ သာေရးက အခရာ က်ခဲ႔တယ္။
ျမန္မာျပည္ဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ ခြဲျခားထားတယ္၊ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာလည္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္သူမ်ား ရာထူးျမင္႔ျမင္႔ မရၾက။
သူရေရႊမန္းက ဘာသာေရး ျပႆနာ မရွိဘူးလို႔ ဒီလထဲမွာပဲ ဆိုခဲ႔ေပမဲ႔ တ ကယ္က ခြဲျခားမႈေတြ ရွိေနဆဲပါလို႔လတ္တေလာအေနအထားကို ေထာက္ျပ တယ္။
ဗမာ၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ တရုတ္တို႔ၾကားတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူ အေရအတြက္ မ်ားၿပီး အစိုးရ စာရင္းဇယား အရ ဗုဒၶဘာသာ ၈၉. ၂ ရာခိုင္ႏႈံး၊ ခရစၥယန္ ၅ ရာခိုင္ႏႈံး၊ မြတ္စလင္ ၃. ၈ ရာခိုင္ႏႈံး၊ နတ္ကိုးကြယ္သူ ၁. ၂ ရာခိုင္ႏႈံး၊ ဟိႏၵဴ ၀. ၅ ရာခိုင္ႏႈံး ျဖစ္တယ္။
အခုအထိ ေဆြးေႏြးၫွိႏႈိင္းရဆဲ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ ျပႆနာဟာ ဗုဒၶဘာ သာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ဥပေဒ ထုတ္ျပန္ခဲ႔တဲ႔ ဦးႏု အစိုးရလက္ ထက္မွာ စတင္ခဲ႔ေၾကာင္း၊ မေက်နပ္တဲ႔ ခရစၥယန္ဘာသာဝင္ ကခ်င္ တိုင္း ရင္းသားမ်ားက စတင္ ပုန္ကန္ခဲ႔ေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။ ကရင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ၾကားမွာလည္း ဘာသာေရးအေျခခံၿပီး ကရင္းျခင္း ကြဲျပားေနေၾကာင္း၊ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ဆိုရာ၌ပင္ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစၥယန္ဘာ သာ ဟု ရွိေနေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ရိုဟိန္ဂ်ာျပႆနာ၊ ဘူးသီးေတာင္ ၊ ေမာင္းေတာ ႏွစ္ၿမိဳ႕နယ္မွာထုတ္ျပန္ခဲ႔တဲ႔ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ဥပေဒ ကို သူက ဆက္ေထာက္ျပတယ္။
လူထုတစ္ရပ္လုံးက အထူးေလးစားတဲ႔ သံဃာ႔အဖြဲ႔ထဲမွာလည္း ရဟန္း တ ခ်ိဳ႕ေၾကာင္႔ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈရိွေနႏိုင္ေၾကာင္း အထူးသျဖင္႔ အမ်ိဳးသားေ ရး ဝါဒ ျပင္းထန္သူ ဝိရသူနဲ႔ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေၾကာင္႔ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ အမ်ိဳ႔ေစာင္႔ ဥပေဒ မူၾကမ္းအေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရး အဆက္အဆံ မလုပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။
ေနာက္ဆုံး သူေဆြးေႏြးေရးသားသြားတာကေတာ႔ ဒီမိုကေရစီဆိုရာမွာ လြတ္လပ္စြာ ယုံၾကည္မႈ ေရြးခ်ယ္ခြင္႔၊ ယုံၾကည္မႈအခ်င္းခ်င္း နားလည္၊ ခြင္႔ လႊတ္ျခင္း ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဘာသာေရး လက္ပြန္းတတီးရွိလွ တဲ႔ ျမန္ မာႏိုင္ ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအတြက္ ဘာသားေရးကိစၥဟာ အေရးႀကီးလွေၾကာင္း ပါပဲ။
Religious tolerance key to Myanmar's democracy.
By: Nehginpao Kipgen
The writer is general Secretary of the US-based Kuki international Forum, and researches on the politics of South and South-east Asia, with a concentration on Myanmar.
Post a Comment