အခန္း (၈)
အေနာက္နဲ႔ အျခား ( The West and the Rest )
လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ - (1)
အာစီယံႏိုင္ငံေတြကလည္း ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးဖို႔ ဆႏၵမရွိခဲ့ၾကဘူး။ ဒါ့အျပင္ သူတို႔ အာစီယံ အစည္းအေဝးထဲကို ပါဝင္ဖို႔ ၁၉၉၄ - ခုမွာ လက္ခံႀကိဳဆိုခဲ့ၾကတယ္။ ဥေရာပသမဂၢ ေျပေရးဆိုခြင့္ရွိသူရဲ႕ စကားအရ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ က်င့္သုံးေနတဲ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ေပၚလစီဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘူးဆိုတာ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ လက္ခံလာရၿပီး ျမန္မာနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ အာစီယံႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ အညီ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာ တူလာခဲ့ရတယ္။
(ဟန္တင္တန္)**************************************
၁၉၇၀ နဲ႔ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ေတြ အတြင္းမွာ နိုင္ငံေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ဟာ အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရ စီစနစ္ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးခဲ့ၾကတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲေတြဟာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအေပၚ အေျခခံနိုင္ပါတယ္။ နိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ စီးပြားေရးတိုးတက္လာမႈဟာ ယုံမွားဖြယ္မရွိ အဓိက အေၾကာင္းတရားတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္ဥေရာပ အင္အားႀကီး နိုင္ငံေတြအပါအဝင္ အေမရိကန္ရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မႈအျပင္ နိုင္ငံတကာအဖြဲ႔ အစည္း အေဝး ႀကီးေတြကလည္း စပိန္ ၊ ေပၚတူဂီ၊ လက္တင္အေမရိကနိုင္ငံ အမ်ားအျပား၊ ဖိလစ္ပိုင္ ၊ ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ဥေရာပ အေရွ႕ပိုင္း ( နိုင္ငံေတြ ) အားလုံး ဒီမိုကေရစီစနစ္ က်င့္သုံးလာေအာင္ တြန္းအားေတြ ေပးနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာနဲ႔ အေနာက္တိုင္းလႊမ္းမိုးမႈ အားေကာင္းတဲ့နိုင္ငံေတြမွာ ဒီမို ကေရစီ က်င့္သုံးျခင္းဟာ ပိုၿပီး ေအာင္ျမင္မႈ ရွိပါတယ္။
အသစ္ေပၚထြက္လာတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ အစိုးရေတြထဲမွာ ကတ္သိုလစ္နဲ႔ ပ႐ိုတက္စတင္း အား ေကာင္းတဲ့ ေတာင္ပိုင္းနဲ႔အလယ္ပိုင္း ဥေရာပကအစိုးရေတြဟာ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ရွိဖို႔ ရာႏႈန္းပိုမ်ားၿပီး လက္တင္အေမရိက နိုင္ငံေတြရဲ႕ အစိုးရေတြဟာ သူတို႔ေလာက္ မေသခ်ာလွပါဘူး။ အေရွ႕ အာရွထဲမွာ ကတ္သိုလစ္နဲ႔ အေမရိကန္ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္နိုင္ငံဟာ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ ေတြအတြင္း ဒိမိုကေရစီ စနစ္ကို ျပန္လည္က်င့္ သုံးခဲ့သလို ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ထို္င္ဝမ္ရွိ ခရစ္ယန္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔ အဓိကဦးေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေရွ႕မွာ ေဖာ္ျပခဲ့သလို ယခင္ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုထဲက နိုင္ငံေတြထဲမွာလည္း ေဘာ္လ္တစ္ေဒသတြင္း နိုင္ငံေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီက တည္ၿငိမ္ေအာင္ျမင္ဖို႔ ပိုမ်ားၿပီး ေအာ္သိုေဒါက္နိုင္ငံေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီဟာ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနနိုင္ၿပီး ေရရာမႈလည္း သိပ္မရွိလွပါဘူး။ မြတ္စလင္နိုင္ငံေတြ အတြင္း ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရးကေတာ့ အလားအလာ နည္းလြန္းလွပါတယ္။
၁၉၉၀ - ခုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ အာဖရိကက လြဲရင္ နိုင္ငံေတာ္တာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေျပာင္းလဲ က်င့္သုံးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီနိုင္ငံေတြရဲ႕ လူထုေတြဟာ အေနာက္တိုင္း ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြျဖစ္သလို ခရစ္ယာန္ ဘာသာလႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့ နိုင္ငံေတြလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းနဲ႔ ဆိုဗီယက္ ၿပိဳကြဲမႈေၾကာင့္ အေနာက္နဲ႔ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္နိုင္ငံထဲမွာ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးဟာ အားေကာင္းလာေနၿပီဆိုတဲ့ ယုံၾကည္မႈ ရွိေနခဲ့ၾကတယ္။ အေနာက္တိုင္းရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးသေဘာထား၊ အေနာက္တိုင္းရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေရး ပုံသ႑န္ဟာ ကမာၻ တစ္ဝွမ္းလုံး ေရပန္းစား ေနၿပီလို႔ ယူဆလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရး အားထုတ္မႈဟာ အေနာက္နိုင္ငံေတြရဲ႕ ဦးစားေပး ရည္ရြယ္ခ်က္ ပန္းတိုင္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဒါကို ဘု(ရွ္) အစိုးရက ေထာက္ခံၿပီး ၁၉၉၀ -ခု ဧၿပီလထဲမွာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီး ဂ်ိန္းေဘကာ ( James Baker ) က “ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ႀကိဳးစား ျခင္းရဲ႕ အျခားတစ္ဖက္မွာ ဒီမိုကေရစီ ရွိေနတယ္။ ” ေနာက္ၿပီး စစ္ေအးလြန္ကမာၻအတြက္ “ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ေရရွည္တည္တန္႔ေစေရး ကိစၥကို ဦးတည္ခ်က္ပန္းတိုင္ အသစ္အျဖစ္ သမၼတ ဘု(ရွ္) က ခ်မ်တ္ ေပးခဲ့ပါတယ္လို႔ ” ေၾကျငာခဲ့တယ္။
၁၉၉၂ -ခု သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္း႐ုံးေရးကာလထဲမွာ ဘီ(လ္) ကလင္တန္ ( Bill Clinton ) ကလည္း ဒီမိုကေရစီ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဟာ ကလင္တန္ အစိုးရအေနနဲ႔ အထူးဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္မယ့္ အစီအစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း ထပ္တလဲလဲ ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ စည္း႐ံုးေရးကာလတစ္ေလ်ွာက္လုံး ေျပာခဲ့သမ်ွေတြထဲမွာ သူ႔ရဲ႕ အဓိက နိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီဟာ ဒီမိုကေရစီက်င့္သုံးၾကဖို႔ အားေပးျခင္းသာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းစကားေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနခဲ့ပါတယ္။ သမၼတရာထူး ရလိုက္တယ္ဆိုရင္ပဲ ဒီမိုကေရစီ ဖြဲ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အမ်ဳိးသားေထာက္ပံ့ေငြ ( National Endownment For Democracy ) သုံးပံုႏွစ္ပုံ တိုးေပးဖို႔ အႀကံျပဳခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး လက္ေထာက္အရာရွိကလည္း သူတို႔ရဲ႕ အဓိကနိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ပိုမိုဖြဲ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး (Enlargement Of Democracy) ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးကလည္း ဒီမိုကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အားထုတ္မႈဟာ အဓိက ဦးတည္ခ်က္ေလးရပ္မွာ တစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုၿပီး ဒီဦးတည္ခ်က္ အထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ အဆင့္ျမင့္ရာထူးတစ္ေနရာ တိုးခ်ဲ႕ ခန္႔အပ္ခဲ့တယ္။
အေမရိကန္ေတြေလာက္ မသိသာလွေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရး ကိစၥေတြဟာ ဥေရာပနိုင္ငံေတြရဲ႕ အဓိကနိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီျဖစ္လာခဲ႔ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္း ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာရွိတဲ့ နိုင္ငံတကာစီးပြားေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲနိုင္ငံေတြအတြက္ ေငြေခ်းငွားျခင္းမွာ ဒီကိစၥကို အဓိက လိုအပ္ခ်က္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတယ္။
၁၉၉၅ - ခုႏွစ္ထဲ ဥေရာပနိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္တို႔ရဲ႕ ပန္းတိုင္နွစ္ခုနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈကေတာ့ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိသာ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့တယ္။ အေနာက္မဟုတ္တဲ့ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္း အားလုံးလိုလိုက အေနာက္ကေပးလာတဲ့ ဖိအားကို ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီအထဲမွာ ဟိႏၵဴ၊ ေအာ္သိုေဒါက္ ၊ အာဖရိကန္နဲ႔ လက္တင္အေမရိက နိုင္ငံတစ္ခ်ဳိ႕ေတာင္ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အေနာက္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရးကို ခါးခါးသီးသီး ျငင္းဆန္ၾကတာကေတာ့ အစၥလာမ္ကမာၻနဲ႔ အာရွတိုက္နိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျငင္းဆန္မႈဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ နိုးထျခင္း၊ ( Islamic Resurgence ) နဲ႔ အာရွရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထား ( Asian Affirmation ) ေတြက စုစည္းေပးလိုက္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ျပန္လည္ထြန္းကားေရး လႈပ္ ရွားမႈႀကီးေတြအေပၚ အေျခခံပါတယ္။
အာရွနိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေမရိကန္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈ အရာမထင္ျခင္းဟာ သူတို႔နိုင္ငံ အစိုးရေတြရဲ႕ စီးပြားေရး ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈနဲ႔ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ယုံၾကည္ခ်က္ပိုမို ခိုင္မာလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရွ သတင္းသမားေတြကလည္း အာရွဟာ အေနာက္အေပၚ မွီခိုေနရျခင္း၊ အေနာက္ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ရျခင္းဆိုတာေတြ အခုမရွိေတာ့ဘူး၊ ၁၉၄၀ - ခုႏွစ္ေတြမွာ ကမာၻ႔ စီးပြားေရးတစ္ဝက္ လႊမ္းမိုးထားနိုင္မႈ၊ ကုလသမဂၢကိုဦးစီးထားမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ေၾကျငာခ်က္စာတမ္း ဆိုတာေတြက လည္း သမိုင္းထဲမွာ က်န္ေနရစ္ခဲ့ၿပီလို႔ ထပ္တလဲလဲ သတိေပး ( ေျပာဆိုေရးသား ) ခဲ့ၾကတယ္။
စကၤာပူအရာရွိ တစ္ေယာက္က ဒီလို ေစာဒကတက္တယ္။ “ အာရွတိုက္ထဲ လူ႔အခြင့္အေရးတိုးတက္ေအာင္ အားထုတ္ေနမႈက စစ္ေအးလြန္ကမာၻမွာ အေနာက္ရဲ႕အင္အား က်ဆင္းလာေနတယ္ဆိုတာကို ၫႊန္ျပေနတယ္။ အေရွ႕အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွအေပၚ အေနာက္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈဟာ သိသိသာသာ ႀကီး က်ဆင္းလာေနတယ္" (Note – 13)
သူေျပာတာမွန္ပါတယ္။ အနုျမဴကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုးရီးယားတို႔ၾကားက သေဘာတူညီမႈ ပ်က္ျပားျခင္းကို “ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းျခင္းအားျဖင့္ အေလ်ွာ့ေပးလိုက္ျခင္း (negociated surrender) ” လို႔ စကားလွသုံးလို႔ ရႏိုင္ေပမယ့္လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ အျခားအင္အားႀကီး နိုင္ငံေတြကို အေလ်ွာ့ေပးလိုက္ရတာကေတာ့ အႂကြင္းမဲ့လက္ေျမွာက္လိုက္ရျခင္း (unconditional surrender) ျဖစ္သြားပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာျခင္း မရွိဘူးဆိုရင္ အထူးအခြင့္အေရးေပး ဆက္ဆံမႈကေန ရပ္ပစ္ရလိမ့္မယ္လို႔ တ႐ုတ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္လိုက္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ရဲ႕ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဘဂ်င္း(ပီကင္း) ကိုေရာက္ေတာ့ အရွက္ခြဲခံလိုက္ရတယ္ဆိုတာ ကလင္တန္ အစိုးရအေနနဲ႔ ပထမဆုံး ႀကံဳေတြ႔လိုက္ရတယ္။ သူ႔မွာ အရွက္ေျပ မ်က္ႏွာဆယ္ခြင့္ ေတာင္မရခဲ့ဘူး။ အဲဒီေနာက္ အရင္ကရွိခဲ့တဲ့ ေပၚလစီကို ႐ုပ္သိမ္းၿပီး အထူးအခြင့္အေရးေပးႏုိင္ငံ (MFN= Mast Favored Nation) သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈကို တစ္သီးတစ္သန္႔စီ ခြဲျခားလိုက္ရေတာ့တယ္။
တ႐ုတ္ကေတာ့ ဒီအားနည္းခ်က္ကို အမိအရယူၿပီး ကလင္တန္အစိုးရ ကန္႔ကြက္မႈေတြကို မသိက်ိဳးကၽြံျပဳရင္း ပုံမွန္ပဲ လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့တယ္။ စကၤာပူက အေမရိကန္လူမ်ိဳးကို ႀကိမ္ဒဏ္ေပးမႈ၊ အေရွ႕တီေမာေတြအေပၚ အင္ဒိုနီးရွားက အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမွာ လည္း ကလင္တန္ အစိုးရဟာ အလားတူႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေနာက္ကေပးလာတဲ့ ဖိအားေတြကို အာရွအစိုးရေတြက တြန္းလွန္ႏိုင္တယ္ဆိုရာမွာ အခ်က္အလက္ အမ်ားႀကီးအေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပ စီးပြားေရးသမားေတြက အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေနတဲ့ အာရွမွာ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြ တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္နိုင္ဖို႔ စိတ္အားထက္သန္လ်က္ ရွိၾကၿပီး ဒါေၾကာင့္ သူတို႔နဲ႔ အာရွစီးပြားေရးကို ထိခိုက္နစ္နာေစမယ့္ ဖိအားေတြ မေပးမိေစဖို႔ အစိုးရေတြအေပၚ ဖိအားေတြ ျပန္ပိေနေစတယ္။ ဒါေတြအျပင္ အာရွႏိုင္ငံေတြက အေနာက္အစိုးရ ေတြအေနနဲ႔ အဲသလိုဖိအားေတြ ေပးေနျခင္းဟာ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိပါးျခင္းလို႔ လက္ခံထားၾကၿပီး အေရးေပၚကိစၥေပၚလာတိုင္း တစ္ႏိုင္ငံကိုတစ္ႏိုင္ငံ ေထာက္ခံၾကရင္း (တညီတစ္ၫြတ္တည္း) တစ္ေသြးတစ္ေယာင္တည္း ရွိေနတတ္တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ထဲမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္နွံမႈ ျပဳလုပ္ထားၾကတဲ့ ထိုင္ဝမ္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ေဟာင္ေကာင္စီးပြားေရးသမားေတြက တ႐ုတ္ျပည္ကို အေမရိကန္ရဲ႕ အထူးအခြင့္အေရးေပးႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဆက္လက္တည္ရွိေနေရးကို အႀကီးအက်ယ္လိုလားၾကတယ္။ ဂ်ပန္အစိုးရက အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးေပၚလစီကေန ခပ္ခြာခြာေနလာခဲ့တယ္။ တီယန္နန္မင္ အေရးအခင္းျဖစ္ၿပီး မၾကာမီမွာပဲ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကီခ်ီမီယာဇာဝါ ( Kiichi Miyazawa ) က လူ႔အခြင့္အေရးသတ္မွတ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ သူတို႔နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး အဆက္အဆံ အပ်က္မခံႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာခဲ့တယ္။
အာစီယံႏိုင္ငံေတြကလည္း ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးဖို႔ ဆႏၵမရွိခဲ့ၾကဘူး။ ဒါ့အျပင္ သူတို႔ အာစီယံ အစည္းအေဝးထဲကို ပါဝင္ဖို႔ ၁၉၉၄ - ခုမွာ လက္ခံႀကိဳဆိုခဲ့ၾကတယ္။ ဥေရာပသမဂၢ ေျပေရးဆိုခြင့္ရွိသူရဲ႕ စကားအရ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ က်င့္သုံးေနတဲ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ေပၚလစီဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘူးဆိုတာ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ လက္ခံလာရၿပီး ျမန္မာနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ အာစီယံႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ အညီ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာ တူလာခဲ့ရတယ္။
ေနာက္ၿပီး မေလးရွားနဲ႔အင္ဒိုနီးရွားလို ႏိုင္ငံေတြကလည္း အားေကာင္းလာတဲ့ စီးပြားေရး အင္အားေၾကာင့္ သူတို႔ အေပၚ ေဝဖန္ပုတ္ခတ္တဲ့၊ သူတို႔တားျမစ္ထားမႈေတြကို လြန္က်ဴးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ၊ ကုမၸဏီေတြအေပၚ တန္ျပန္ ေပၚလစီေတြ က်င့္သုံးလာႏိုင္တယ္။ (Note 14)
ေယဘူယ်အားျဖင့္ စီးပြားေရး အင္အား တိုးတက္လာမႈဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ အေနာက္ကေပးလာတဲ့ ဖိအားေတြကေန ပိုမို လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ဖန္တီးေပးလာတယ္။ ၁၉၉၄ - ခုႏွစ္မွာ ရစ္ ခ်က္ နစ္(က္)ဆင္ ( Richard Nircon ) က “ဒီေန႔ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အင္အားက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ တ႐ုတ္ကိုေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ သင္ခန္းစာဟာ မဆင္မခ်င္ ျပဳလုပ္မႈ တစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီး ေနာက္ဆယ္ႏွစ္ၾကာတဲ့အခါ အံဝင္ခြင္က် မျဖစ္ဘူး ဆိုတာ ျပသလာလိမ့္မယ္” လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ႔တယ္။ (Note 15)
ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္ေရာက္ရင္ တ႐ုတ္စီးပြားေရး အင္အား တိုးတက္လာမႈေၾကာင့္ အေနာက္တိုင္း သင္ခန္းစာေတြဟာ တ႐ုတ္အတြက္ လုံးဝမလိုအပ္ဘဲ ေပးခဲ့တာေတြဆိုတာ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။ စီးပြားေရးအင္ အားေတာင့္တင္းလာမႈေၾကာင္႔ အေနာက္ အစိုးရေတြနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ အာရွအစိုးရေတြကို ပိုအားေကာင္းလာေစပါတယ္။ ေရရွည္မွာဆိုရင္ အာရွလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကလည္း ပို အားေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့အျပင္ အာရွလူခ်မ္းသာ၊ လူ႔လတ္တန္းစားေတြက ဒီမိုကေရစီကို လိုလိုလားလား ရွိလာႏိုင္တဲ့အတြက္ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အားေကာင္းလာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
- ဆက္ရန္
ဇင္ေဝေသာ္
(မွတ္ခ်က္။ ။စာမ်က္ႏွာ အခ်ိဳ႕ ေက်ာ္ထားသည္။ - အက္ဒမင္)
Previous posts
(1)
http://tiny.cc/8kkwnx(2)
http://tiny.cc/pyrxnx(3)
http://tiny.cc/kveznx(4)
http://tiny.cc/x5d1nx
